NIEUWE
No. 1984.
Woensdag 17 Mel 1893.
18de Jaargang.
Kiesrecht-arguoienten.
BUITENLAND.
Per 8 maanden voor Haarlem. 1 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUEBAïï: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels 80 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woenad ag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
üitgev er, W. KüPPERS.
De argumenteu, die de voorstanders van
het Kiesrecht-Tak aanvoeren, zjja dikwerf
zeer gezocht en daarom van weinig of geen
waarde.
Zoo lazen wij voor enkele dagen in de
Zaanlandsche Courant,dat hetstembiljet zulk
eeue opvoedende kracht bezit. Daze opvoe
dende kracht moet dao dienst doen om de
voorgestelde kiesrechtuitbreiding aaa te be
velen.
Ten betooge, dat die opvoedende kracht
niet gering wordt geacht door genoemd
blaf lezen wij: «Da kiezer wordt een ander
man dan de niet-kiezer geweest is. Gisteren
kon hg niets doen dan klagen en morren en
was hg gemakkelijker t8 overreden, dat om
zjjne ontevredenheid te niten en te doen
gelden, geen anderen uitweg overbleefd.au
geweld. Heden is zgne ontevredenheid niet
weggenomen, maar is hem een ander, een
beter middel in handen gegeven om aan die
ontevredenheid uiting te doen geven en
herstel van grieven te bekomen. Hg ban
met geljjkgeziuden invloed uitoefenen op
de samenstelling van de lichameD, die ook
over zgne belangen oordeelen zullen.»
Op deze wijze gaat de schrijver in ge
noemde courant voort om toch maar de
voorgestelde kiesrechtuitbreiding zoo schoon
mogelijk voor te stellen. Maar wij meenen
ervan te mogen zeggen, dat het zoovele
onjuistheden zjju als woorden, die iu dat
artikel voorkomen.
Woord voor woord te wederleggen ach
ten wjj niet noodig. De aangehaalde phrase
toont genoegzaam aaD, welke ongerijmd
heden men zeggen kan, indien men eeue zaak
gaat verdedigen, die zich zelf veroordeeld.
Beweert de schrjjver in de Zaanl. Ct., dat
de kiezer een ander mensch wordt dan de
niet-kiezer, wij gelooveu, dat hg hierin zeer
dwaalt. Indien de tot kiezer gepromoveerde
al op een andaren toon en met een ander
doel over de algemeene zaak spreekt, dan
is dat zeker niet op een meer gewenschten
toon en met meer degelijke bedoelingen dan
toen hg nog geen kiezer was. Door de in
voering van het algemeen kiesrecht begint
hg, die vroeger dwaze wenschen koesterde
en jjdele droombeelden zich voor den geest
stelde, de wenschen en droombeelden te
verwisselen met eischen en verlangens, van
wier inwilliging hg zich verzekerd houdt.
Het optreden van den minder ontwik
kelde begint allengs driester te worder».
Hg vergenoegt zich niet langer met naar
verandering op politiek en sociaal gebied,
die volgens hem noodig is, uit te zien, doch
FEUILLETON.
De Familie Reydel.
(Vervolg.)
De laatste wilsbeschikkingen van Esther, uit
gedrukt door haar woord en haar testament, waren
tegelijkertijd ingeprent in het hart van Albine,
en zoo zij nog verlangde te leveD, dau was het
alleen om den wensch eenerst ervende te volbrengen
en om door hare bemiddeling de rechtvaardigheid
te herstellen, vurig geweuscht door de oudste der
zusters en siuds hartstochtelijk aangenomen door
clc tweede*
Zij bleef het verlangen van Esther voor oogen
houden, maar dwong daarom de hand van me
vrouw Reydel niet, maar toch, zij moest het zich-
zelve bekennen, vond zij voor dien koppigen te
genstand harer geëerbiedigde grootmoeder niet
die engelachtige toegevendheid van Esther in haar
ziel terug. En van af dit ocgenblik had zij om
haar grootmoeder de liefde te betuigen, die zjj
verdiende, om haar met liefderijke zorgen te om
ringen steeds het beeld van Esther noodig voor
hare oogen. Albine, zij gevoelde zich voortaan zoo
weinig in gemeenschap van gedachten met me
vrouw Reydel betreffende het voorname punt, dat
van den oorsprong en het gebru'k van hun ver
mogen, zoodat het vertrouwen onhoudbaar weid
en beider leven onder hetzelfde dak in kalme
verhoudingen verliep, treurig soms en een weinig
koud van da zijde der kleindochter en doorgaans
een tintje gespannen en een weinig streng van de
zjjde der grootmoeder, die een rechter in haar
kleinkind vermoedde.
hij begint te decr8teeren, dat het tot eei.e
omwenteling moet komen. En daar hjj, meent
de macht te bezitten, is er niets meer dat
hem verhindert die macht boven het recht
te plaatsen.
Thans bezitten wij hier te lande een waar
borg, dat de onontwikkelden waarmede wjj
hen bedoelen, die geen of ten minste zeer
geringe politieke ontwikkeling hebben, de
staatkundige en maatschappeljjke orde niet
kunnen verstoren. Deze waarborg ligt in
het tegenwoordige kiesstelsel, 't welk na-
tuurljjk gebreken bezit, die wjj niet willen
ontkennen, maar 't W6lk toch ook belet,
dat eene politieke of sociale omwenteling
mogeljjk wordt.
Dit is toch de bedoeling vau velen, die
naar bet algemeen kiesrecht verlangen. Men
wil den boel 't onderst boven feeeren en stelt
zich dan voor op de puinhoopen van het
tegenwoordig staatsgebouw een nieuw te
stichten zonder gebreken en zonder onrecht.
Alsof dat nieu we staatsgebouw een beter
zou kunnen wezen, 't Zon immers gegrond
vest wezen op onrecht en geweld, terwjjl
de nieuwe bouwmeesters dezelfde menschen
van thans met dezelfde gebreken van de
tegenwoordige zouden zjjn.
Dwaasheid achten wg het daarom aan
hen, die zulk een werk bedoelen, het mid
del in handeu te geven otn er een aan
vang mede te maken. Neen, geen zelf
zuchtig streven der bemiddelden mag het
genoemd worden, wanneer men de kiesrecht-
uitbreiding afkeurt. Hat is alleen en niets
anders dan nit ware liefde voor de samen
leving, uit rachtmatigen afkeer voor de
maatschappjj-bestormers en uit waarachtige
overtuiging, dat geen socialistische z. g.
heilstaat duurzaamheid hebben kan, dat wjj
de kie;iechtuitbreiding ten hoogste afkeuren.
Naar ons oordeel heeft dan ook de Ka
mer, wanneer zjj overgaat tot de behande
ling der voorgestelde Kieswet, eene gewich
tige taak. Zjj heeft wel degeljjk de groote
verantwoordelijkheid te overwegen, welke
zjj op zich neemt, indien de kieswet-T a k
door baar goedgekeurd wordt. Want het
wel en wee van ons Vaderland is er mede
gemoeid. De gewichtigste belangen onzer
Natie staan op het spel. Ieder toegeven
aan den drang naar algemeen stemrecht is
een stap op den weg naar regeeringsloos-
heid en staatsgeweld.
Indien de Kamer weerstand biedt aan
den brutalen aandrang, welke op haar
wordt uitgeoefend met betrekking tot het
kiesrecht, dan is zjj weldra geheel haar
prestige kwjjt. Zjj zal binnenkort geheel
machteloos staan tegenover de eischen der
Da Pêcherie, zoo vrooljjk en zoo lief, was
treurig; de schitterende maanden van het jaar gin
gen voorbij met hun pracht van bloemen en oog-
slen zonder een glimlach te brengen in dit stille
huis. AlbiDe haatte het talent, dat zij met haar
zuster deelde; er was geen spraak meer van feesten
en wandelingen of roeitochtjes op de Snoae, geen
diners bij de buren of déjeuners in het harlje der
bosschen; al deze kleine lichtpunten, die het weef
sel van haar leven met tinten kleurden, waren
verdwenen. De heer de la Ferté, ook alleen op
zijn landhuis, kwam dagelijks een bezoek brengen
op het kasteel; hij vond gewoonljjk mevrouw
Reydel en Albine in een klein salon, dat zij niet
meer verlieten: de grootmoeder zat voor haar
secretaire, en sloeg driftig registers door, of schreef
brie ren aan haar pachters; Albine, bleek, met ge
bogen voorhoofd der altijddurende verveling, ma
chinaal de borduurnaald door de mazen van het
draadwerk halend,en zonder liefhebberij was bezig
een zeer groot werk af te maken, dat zjj met haar
zuster was begonnen. Zij spraken niet veel, en het
was altijd over onverschillige dingen: een alle-
daagsch gesprtk,afgebroken door een diepen zucht.
Genoveva zit in een naast vertrek en werkte met
volharding aan taalwerk. Nu en dan kwam Cy-
prieu met melancholisch gezicht onder de ven
sters door, drie of vier paarden geleidend, die
de gedachten huns meesters schenen te raden; de
honden volgden met ingetrokken staart, en ze
hoorend, bromde Stello, die voortdurend aan Al-
bine's voeten lag, dofjes. Mijnheer de la Ferté,
ten einde raad, stelde aan zjjne schoonmoeder een
damespartjjtje voor, en toen zjj er toe was besloten,
ging Albine stil naar haar kamer.
menigte, en geheel beheerscht worden door
enkele woelgeesten, die bet volk bezigen
als stormram tegen het maatsehappeljjk
gebouw.
Vandaar dat wjj het toejuicher, indien
wjj van Kamerleden vernemen, dat zjj zich
niet willen laten dwingen tot bet verleenen
van het algemeen kiesrecht. Mochten wjj
het van alle leden hooren, dan zouden wjj
ons niet zoo bevreesd maken voor de toe
komst des lands. Doch helaas! dit kan niet
gezegd worden. Het is toch bekend, dat
velen vau hen ook dweepen met den volks
waan van den tagenwoordigen tjjd, met het
algemeen stemrecht.
Dit maakt de taak der andera leden
moeiljjker en zwaarder. Zjj zuilen met te
meer kracht de verschrikkelijke gevolgen
voor ons land van het algemeen stemrecht
op dan voorgrond moeten plaatren en met
te me8r energie tegen het in de lucht zit
tende stemrecht moeten optreden.
Het aantal dier mannen ia de Kamer te
versterken, achten wjj voor de tegenwoor
dige kiezers dan ook recht eu plicht. En
dit kunnen de kiezers van Beverwjjk thaus
doen. Vau al de reeds genoamde candida-
ten voor de bestaande vacature, weten wg,
dat Jhr. C. Hartsen, oud-minister van
Baitenlandsche ZakeD, een jjverig tegen
stander van het algemeen stemrecht is.
Hjj zou, indien hjj gekozen werd, zich
scharen bjj die leden der Kamer, welke
met alle kracht, die in hem is, zich kan
ten tegen het inwilligen van een eisch,
welke land en volk ten verderve voert.
Wjj aarzelen daarom geen enkel oogen-
blik om de van Katholieke zjjde in ge
noemd district gestelde candidatunr van
Jhr. Hartsen, ten krachtigste te onder
steunen. Wjj hopeD, dat hjj met eene A nke
meerderheid Daar het Binnenhof in Dtn
Haag zal worden afgevaardigd, daar wjj de
zekerheid bezitten, dat alle ongemotiveerde
argumenten voor het algemeen stemrecht
door hem met kracht en talent zullen be
streden worden.
Da kiezers van Beverwjjk doen dus naar
onze meaning eeue plicht van vaderlands
liefde, wanneer zjj bjj de aanstaande ver
kiezing hun stem uitbrengen op Jhr.
Hartsen, van wien verwacht kan wor
den, dat bjj als Noord-Hollander de belan
gen van het district kent, en vooral door
zjjn optreden tegen de Kieswet-T a k in
den waren zin des woords de belangen van
Volk en Vorstenhuis zal beschermen.
Tegen het vallen van den avond ging oom Ho
race naar huis, moede aleof hij tien mjjl in zijne
landgoederen had afgelegd, en bij sprak tot zich
zelf, zooals hij al meer had gedaan.
De toestand dier dames is niet houdbaar, zij
kwijnen langzaam weg van verveling en droefheid,
maar wat er aan te doen?Eslher was de
band; zjj is heengegaan, de bundel is verbroken,
hoe dien weder bij elkaar krijgen? Albine is
droevig, haar grootmoeder voelt zich beleedigd en
gekwetst, hoe zuller, wjj beiden weer bjjeen bren
gen, innig vereenigec?
XVII.
De beis.
Deze gedachten vervolgden den heer Horace.
Hjj hield veel van zijne pupillen en hij ondervond
voor mevrouw Reydel die gehechtheid, welke de
gewoonte van samenleving onverdelgbaar maakt;
hij leed onder de stughoid en de koudheid, die met
iederen dag toenamen tusschen Albine en naar
grootmoeder, onder de doffe oneenigheid hunner
geesten op een punt, een enkel maar; maar in de
weinig uitgebreide omgeving, nog zoo intiem, was
een eukele wanklank reeds genoeg. De gemoederen
zijn niet meer in harmonie, de gesprekken worden
moeieljjk en pjjnljjk; iedere ziel heeft zjjn geheim,
dat zij niet mededeelt aan de andere ziel en het
geluk evenals het vertrouwen worden dan onmo-
geljjk. Da heer de la Ferté dacht langen tijd
ernstig na, om een geneesmiddel te vinden, een
dier kleine middeltjes in de geschiedenis van ons
leven.
Hjj kwam op een namiddag van een herfstdag
op de Pêeherie, de weitasch op den rug en zjjne
Duitschland.
De anti-semiet Ahlwardt heeft zich
in het kiesdistrict Arnswalde alwaar een
comité der Daitsch-sociale partjj eene ver
gadering hield candidaat gestbld voor den
Rjjksdag.
De heer Ahlwardt verklaarde aldaar,
een mandaat voor den Rjjksdag te zuilen
opvatten in dien zio: dat hjj zich voor zjjne
kiezers middenstand en werklieden
aan elk gevaar moest blootstellen. Tevens
bracht hjj zgne stokken ter tafel, onder op
merking dat hjj daarmede in den Rjjksdag
had gehandeld zooals hij zich naar zgn ge
weten verplicht had gevoeld en dat hjj in
voorkomende gevallen steeds datzelfde zon
doen. Zoodanig geval deed zich nu hier in
deze vergadering voor en dus bracht hjj ze
ter tafel. Oumiddelijjk verdeelde zich de
vergadering in drie commissiëu. De eerste
kreeg de stukken betreffende de Disconto-
bauk en den Rumenischen spoorweg; de
tweede kreeg de brieven die betrekking had
den op omkooping; de derde kreeg de overige
papieren. Het onderzoek scheen nog al ge-
makkeljjk te valleD, want men was spoedig
er mede gereed. Commissie No. 1 en 2 ver
klaarden, dat de beschuldigingen, door
Ahlwardt uitgebracht, ten volle bewezen
waren en dat dit slechts uit kwaden wil kon
worden tegengesproken; commissie No. 3
had niet zoo snel als de beide andere alles
kunnen onderzoeken, maar toch wel reeds
bemerkt dat Ahlwardt geljjfe had. On-
middelljjk daarop werd er overgegaan tot
stemmen en Ahlwardt met algemeene
stemmen candidaat gesteld. Onder wjjl waren
er ook conservatieven en socialisten bin
nengekomen, die nu verklaarden, met het
besluit in te stemmen. Daarop werd bekend
gemaakt, dat de stukken van Ahlwardt
eenige dagen voor ieder ter inzage zouden
liggen bjj den Voorzitter van den Wollen
berger gemeenteraad.
Engeland.
De aanneming van de Home-Rule-wet is
in het Lagerhuis verzekert nu art. 1 van
bet ontwerp met eene meerderheid van 42
stemmen is aangenomen. Hiermede is der
halve het beginsel van Home-Rule voor
Ierland feitelijk door het Huis der Gemeen
ten goedgekeurd, en al wat er nu verder
nog bljjft te doen, is regeliag van onder-
deelen.
De grieven van de tegenstanders van
Home-Rulehoe ook door Chamberlain
nogmaals met klem en vaardigheid in het
honden hem volgend; hjj bracht zgne dieren in
het hondenpark, legde in de keuken twee patrjjzen
en een jongen haas, en trad in het salon, waar de
dames zaten te werken, ieder aan haar venster en
Btil; Genoveva, zat naast haar zuster en las een
boek van Miss Edgeworth, zjj wierp haar lectuur
weg en liep naar oom toe, bem omhelzende.
„Wat voor nieuws, la Ferté? Hebt gjj eene goede
jacht gehad?" vroeg mevrouw Reydel, hem de
haud reikend.
//Nog al; ik heb eerst mjjne rechten befaald aan
owe keukenmeid en als u het goed vindt, kom ik
morgen bjj u dineeren
//Gij zult ons daarmee groot genoegen doen: wjj
zij u zoo alleen en treurig en zonder u Horace, zou
ik niet weten, wat wij moesten beginnen."
//Ik kan er haast e/enveel van zeggen," ant
woordde hjj met voorkomendheid, zondera, dames,
zou ik zeer alleen zjjn. Beste Albine bedenk eens
wat ik voor u meebreng?//
//Ik weet het niet oom, een boek misschien, of
varons voor een herbarium
Zjj voltooide haar volzin niet, het plantenboek
was iets van Esther, die dol veel van bloemen
en bloemenstudie hield.
//Neen,zeide hjj; noch bloemen, noeh boeken
maar een brief aan uw adres, mejuffrouw. Ik
heb dezen morgen een brief ontvangen van
mjjn nicht, mavronw Alville; zij schrjjft mjj over
een vervelend proces over de mjjnen van Rieu-
du-Coeur; u weet er wel van mevrouw, en in de
enveloppe bevond zich ook een brief voor Albine.//
Wórdt vervolgd.)
RI.MSIREIIHRUT.
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
25.
