NIEUWE No. 1994 Woensdag 14 Jnnl 1893. 18de Jaargang. De Loge en het algemeen Stemrecht. Dc religieuzen als zieken oppassers. BUITENLAND. De Familie Reydel. België. HAiRIEHSSHE C0IIR4IT. ABONNEMENTSPRIJS Pei 8 maanden voor Haarlemt 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderljjke nummers0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG B TT R E A IT: St. Janstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 16 regels 30 Cents Elke regel me6r5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentie n worden uiterljjk Maandag-, Woensd ag- en Vrjda g-a vond voor 6 uur ingewacht. Uitgev er, W. KÜPPBS8. Het is opmerkelijk, maar toch een zeer verklaarbaar verschijnsel, dat de organen in dienst der Nederlandsche vrijmetselarij, voor algemeen stemrecht y veren, terwijl de toongevers der liberale partij ten onzent er bjjna allen tegen zijn. Hetzelfde heeft men in België waarge nomen waar onder de leiders der liberale party vele leden en waarschijnlijk wel dig nitarissen der Loge worden aangetroffen, die niet eens zoover in kiesrechtuitbreiding wilden gaan als minister Beernaert, terwjjl het Groot-Oosten aldaar zelfs met aanplakbiljetten ten gunste van het alge meen stemrecht heeft gewerkt. Dat ij veren voor het algemeen stemrecht valt. toch zoo geheel en al in den zin en den aard der vrjjmetselarjj. Het is een kolfje naar hare hand. Algemeen stemrecht aan het volk te geven, kost geen geld, geen moeite, geen opoffering, 't Is een der goedkoopste mid delen om pupulair te worden. Men behoeft er geen hand om te verdraaien, geen vinger om te verroereo. In dea regel heeft de Loge met het ge wone volk niet veel op. Lieden uit de min dere klasse zjja geen lid van dat geheime genootschap. Wie van de barmhartigheid der loge leven moet, sterft van honger. Wij hebben een vurig vrijmetselaar ge kend, die bijna wegans zjjn te grooten ijver van de Sjjeten was geschrapt en dan ook later uit eene provincie-hoofd stad naar de residence is verhuisd. Hjj kwam op het denkbeeld om eens in zjjn qualiteit van maijon liefdadigheid te be trachten. Hg richtte in de wintermaanden ten gunste der werkeloozen een comilé van epjjsuitdeeling op, dat hjj noemde: «Wei vaart en Rust», en wilde er de loge van de stad zjjner inwoning voorspannen. Maar de loge liet zich niet inspannen. Hij stond er weldra zoo goed als alleen voor en hield een poosje uit ydele glorie de zaak staande. Men noemde hem eeu veel te voortvaren den, rumoerigen, onhaudelbaren Broeder en was bljj dat bij zjjne huishouding naar 'sGra- Venhage verplaatste. Dit gebeurde nog wel in de stad waar de toenmalige hoogste dignitaris der Ne derlandsche vrijmetselarij woonde. De Loge heeft hier te lande ook een en ander aan onderwijs gedaan. Zij richtte be waarscholen op, maar altoos voor den def- tigen stand. Zjj stichtte ook lagere scholen Van meer uitgebreid onderwijs, dochsteeds f E UILLETON. 35. Vervolg Gedurende dit gesprek, schreef Genoveva aan haar zuster een klein briefje, wearin zij het vol gende zeide: „Mjjne goede Albine! Uwe afwezigheid komt «mjj lang voor en toch heb ik veel pleizier en «met leedwezen denk ik er aan de Pêeherie te «moeten verlaten om uwe plaats in Sacré-Coenr «in te nemen. Gij zult mjj zeggen, dat gij er «gelukkig zijt geweest en ik geloof het, maar ik «gevoel zoo'n groote vrees, voor iets wat ik niet «ken. De religieuzen zjjn ongetwjjfeld zeer goed, «maar mij erg vreemd! Ik vrees zelfs de muren, «die ik nooit beb gezien en ik houd zooveel van «onze Pêcheriel ik heb grootmama zoo «lief! Weet gjj, dat zjj mij Duitschland leert ken- «nen? Ik lees reeds heel mooi de gothieke letters, «maar om ze te schrjjven, dat is verschrikkelijk «lastig. Grootmoeder Bpreekt mjj veel over haar «familie, haars vaders huis, met zijne porseleinen «kachels, oude meubelen en echoone schilderjjen; «ik zie dat alles in mjjn geest, ofschoon het niet «meer bestaat. Verder gaan wjj, grootmoederen «ik, uit wandelen en soms visschen wjj met dan «hengelinden mooien vjjver van ons park. Ik «heb laatst een forel en drie baarzen gevangen; «wjj hebben ervan gesoupeerd. «Grootmoeder heeft veel aan hoofdpjjn geleden «en een weinig hersteld, moest zij naar Maqon. «Uren gingen voorbij en zij kwam niet terug, oor- voor lieden nit de gegoede klasse. Boven dien verzekerde zij zich altjjd vooraf van stedelijke, provinciale en rijksmiddelen. Want deze anomalie, deze eclatante dwaasheid heeft in Nederland jaren lang bestaan, dat de liberale party zeide gezwo ren te hebben nooit of te nimmer toe te staan dat van overheidswege subsidie werde verstrekt aan bizondere scholen, terwjjl ge durende dienzelfden tijd, al die jaren lang, ruime bydragec, aanzienlyke subfidiën, zelfs uit de provinciale kassen (hetgeen door da tegenwoordige wet verboden is) werden ge schonken aan de bizondere scholen van het Not en van de Loge. Het komt dus met de traditiën en het karakter der ma^onnerie zeer goed overeen om na eens iets voor het volk te doen, dat niets kost, noch geld, noch inspanning noch zelfverloochening vereischen. Da armste en de domste en de meest onbarmhartigen, hjj, die in het geheel geen hart heeft voor het volk, kan toch voor algemeen stemrecht zijn. Het is eene leuze die klinkt en niet de minste verantwoor delijkheid en bezwarende gevolgen heeft, voor hem die ze gebruikt om,zonder iets voor het volk te doen, toch in de gunst des volks te dringen. En dit euvel kleeft ook enkele drijvers onder ons aan. Zij jjvereo voor htt alge meen stemrecht met een energie eene be tere zaak waardig. In plaats dat zjj, die zich de vrienden van het volk noemen, den werkman in de galegenheid stellen om brood te verdienen voor vrouw en kinderen, zullen ze hem een stembiljet geven, dat hij by gelegenheid der verkiezing in ta vullen heelt als een werktuig in de hand van den tiran, die zich als do toekomstige leider opwerpt. Het algemeen stemrecht door Pms IX, z. g. de algemeens lengen genoemd, brengt de massa onder de heerschappij der vrjjmet- selary en verheit het radicalisme en socia lisme ten troon. De leiders der algemeen stemrecht dwee- pers ouder ons heeft nu eenmaal zjjne zwakheden en treedt met zjjne verwoestende stellingen op, hier verschrikkend daar ver lokkend. De volgelingen deinzen voor niets terug, want onder de leuze van vrybeid te schenken brengen zy de s'avernjj; zjj prediken den vrede en zjj brengen niets anders dan tweedracht, zy noemen zich edeldeukende, beschaafde, rechtschapene burgers, en doen zich voor alsof zij de braaf- sten, de degeljjksten, de onbaatzuchtigsteu onder de menscheu zjjn. Inmiddels jaicht de Loge en zjj heft ju belkreten aaü, ter eere van het algemeen «deel over mjjne ongerustheid. Ik kon het niet „uithouden en met oasen Cyprien ging ik op onze „paardjes den weg op haar te genooet. Welk eene «vreugde, toen ik het rijtuig zag en welk eene „verrassing, toen grootmoeder mjj ontdekte?Wij „omhelsden elkander toen hartelijk. „En gij, lieve Albine, wat doet gjj? Hoe maakt «gjj het wel te midden uwer groote overwegingen; «ik ben er zeker van, dat gjj aan ons denkt en «dezo troost alleen kan mij voeren naar de kloos- „terschool, waar ik de voetstappen mjjner zusters «zal weervinden en met personen leven, die u «hebben gekend. Esther heeft men daar zeker „nog niet vergeten, en men zal mij van u en „over haar spreken. «iV.jjn kleine uitzet is bijna gereed; wij gaan «spoedig de koffers pakkeD; bet. moet gebeuren, „maar het is treurig en dan durft men de jeugd «het schoonste des levens noemen. Gelooft gij «dat, gij? Gij moet mij eens zeggen, hoe gij hier- «over denkt. «Vaarwel, lieve zuster, bidt voor mjj en voor „grootmoeder en geloof, dat ik van u houd en «u uit geheel mjjn hart omhelzende ben ik uwe liefhebbende zuster Genoveva." Albine had dezen brief sinds vier dagen ont vangen en zjj had hem verscheidene malen overge lezen met een gevoel, dat haar zelf verwonderde, eene teedere en treurige opwelling van terugver langen naar huis en familie. Tweemalen had zij die met vreugd verlaten, nu verlangde zij terug naar de schijnbaar onbezielde dingen, de beek, het lommerrjjk woud, de op wekkende wijngaarden, de grasperken, nog door stemrecht, bewerende ieders geloof te eer biedigen, terwjjl ongeloof en revolutie haar evangelie is. Wij gaan met het algemeen stemrecht den^weg op voorgeschreven door de vrij metselarij in een authentiek document uit het jaar'1818, dat, tot groote ergenis van het geheime genootschap, in handen van hunne tegenstanders kwam. Wjj hebben dat document besproken in ons nummer van 10 Maart jl. en wezen er op hoe ver- derfeljjk er gewerkt wordt in onze moderne maatschappij op politiek terrein. Wanneer de jjveraars voor het algemeen stemrecht het werk ter hand nemen: «In structie, wetboek of handwyzer der hoofden van de vrjjmetselarjj» dat is afgedrukt iu het hoogst belangrijke boek van Pater P a c h 11 e r Der Krieg gegen Thron und Altar(te Amberg bjj den uitgever H a b- b e 1), dan zullen de algemeen stemrecht jjveraars tot de overtuiging komen een ge vaarlijk werk te verrichten, dat de gods- dienstlooze maatschappij ten natie, voor Kerk en Staat ten verderve wei kt. Helaas, er komen meermalen deugnieten tot inkeer, schier nooit door hoogmoed en overmoed opgeblazen dwazen. De Repubiikeinsche Regeeriug in Frank- rjjlr, die er groot op gaat voor de vrijheid i van allen te stryden, heeft ter wille vau de vrijheid de religieuzen nit de hospitalen verdreven: Thans komen twee bekende re publikeinen van mam, die alles bobalve katholiek zjjn, de religieuzen als ziekenop passers tegen hunne verwoede vjjanden verdedigen. Het zijn de heeien D e S ar- cey en Z o 1 a. Beiden spreken met uitbundigen lof over de eenvoudige en nederige kloosterlingen als ziekenverplegers en verpleegsters. Zy erkennen de goede zorgen, die zy verlee- nen zonder eigenbelang en zjj weten hun geest van zelfverloochening niet genoeg te waardeeren. De Sarcey, hen met de wereldlijke ziekenoppassers vergeiykende, zegt: <De wereldlijke verpleegsters vragen meer en schenken minder. De doctorendie ik onder vraagd hebzijn allen bekénde vrijdenkers en om dezelfde reden anti-clericalen tot in het merg der beenderen. En toch wenschen zij vurig de zusters in de hospitalen terug te zien, waar ze uit verjaagd werden(Terwille van de hooggeroemde repnblikeinsche vryheid Zola, de re'igieuzen met de wereldjjke ver- zaaid met herfstbloemen, alles nam eene zachte stem aan om haar te roepen. Haar toebereidselen tot vertrek waren gereed, toen men baar kwam mededeeleu, dat mevrouw Reydel haar in de spreekkamer riep. «Zijt gij alleen, lieve grootmoeder, vtoeg Al bine, na haar te hebben omhels''; en waar is Geno- veva?« „Ik heb haar niet mede gebracht, na vele overwegingen en na veel overleg met Horace, hebben wjj besloten om haar maar niet naar Sacré-Coeur te verplaatsen. Zjj kan even goei haar opvoeding thuis voltooien. „Ik heb er niet aan getwijfeld, zeide Albine, een weinig lachend. „Haar laatste briefje kondigde geen grootea geestdrift aan voor het leven op eene dameskost school. „Misprijst gjj haar?« vroeg me'rouw Reydel heel droogjes. «In 't geheel niet, grootmoeder.» Zij had dit korte antwoord op een toon ge daan, die ook niet vrjj was van stjjfheid; zjj voelde dit, en zieh herinnerend wat zjj zich bjj haar retraite had voorgenomen, hernam zjj: «Ik vind dat zeker zeer natuurljjk, groot moeder en ik zal zeer gevleid zjjn, om op de Pê eherie een oogja te houden op onza BaDjamine «Mooi zoo! Dat had ik ook gedacht. Albine gij zondt haar mogelijk wel wat zaag en klavier- spel kunnan leeren. Zjj is daarin een weinig ten achter en, gjj, gij hadt uw goeden aanleg daarin sterk ontwikkeld Dit voorstel was pjjnlijk voor de arme Albine. pleegsters vergeiykende, zegt van deze laat- sten: »Gjj weet bovendien evengoed als ik, wat wereldlyke verpleegsters waard zjjn, die aan huis de zieken gaan oppassen. Wie heeft haar niet aan het werk gezien? Wie weet niet dat zjj gewoonlijk lekkerbekken, snoepsters en praatsters zjjn, vaak verslaafd aan den drank en zonder eerbied voor het eigendom van anderen. Doch de zusters zyn voor de zieken integendeel steeds vol op lettendheid en toewjjding, terwijl zjj hare edele taak stilzwjjgand vervallen Dat is na het oordeel van mannen zonder godsdienst, maar niet genoeg met haat te gen den katholieken godsdienst vervnld, om het goede van de katholieke instellingen voorbjj te zien of erger nog te beletten en te verguizen. Tot dit laatste is enkel de huigelachtige katholiek in staat, die ofschoon een aan hanger der loge, niet openljjfe voor zyn opinie durft uitkomen, of de laffe katho liek, die om vnig eigenbelang met de vjj anden van het catholicisme heult en samen werkt. Geen verwoeder vjjanden van al wat katholiek is dan de renegaat, en de ver- monde is veel g6vaarljjker dan de openlijke. V. W. In de Belgische Kamer is een voorstel ingediend tot regeling van de bezoldiging der Afgevaardigden. Drie leden namen het ini tiatief er toe eu wenschen dat de vergoediug die de Afgevaardigden genieten op 6000 franks gebracht zal worden met vrjjstelling van betaling op de spoorwegljjneu van hnu woonplaats naar de hoofdstad. De bezol diging zal echter verminderd worden met 30 franks voor iedere niet-bjjwoning der zitting. De gekorte bedragen zullen in de ondersteuningskas voor de slachtoffers van ongevallen bjj dan arbeid gestoit worden. De Réforme wil in de ondersteuningskas der arbeiders geen aalmoezen zien vloeien, zooals deze storting genoemd wordt. Wel acht het blad eene dergelijke bepaling zeer wenscheljjk, daar het verplichte stemrecht ook de verplichte bjj woning der zittingen moet medebrengen. Daarom zon het radicale orgaan dit bedrag gaarne zelfs op 50 franks gesteld willen zien, daar het gemiddeld aantal zittingen jaarljjks slechts een hon derdtal bedraagt, en deze bepaling dan nuttig zou kannen medewerken tot bekor ting der gerekte debatten. Een bekeod astronoom van het ob servatorium te Brussel, is beschuldigd zich te hebben vergrepen aan de fondsen bestemd De muziek herinnerde haar smarteljjk aan haar zuster Esther, desniettegenstaande antwoordde zjj op baminoeljjken toon: „Ik zal het zeer gaarne doen, grootmoeder." „Uitstekend; Geno<eva zal in de wolken zjjn.» „Laten wjj nu vaarwel zeggen aan de zuster- overste en vertrekken, want ik verlang werkeljjk naar huis.» XXIII. Nieuwstijdingen. Albine had eene andere levensopvatting ver kregen en hiermede was ook haar leven hervormd. Tot hiertoe leidde zjj een leven van aandoeningen en droomen: Esther en haar laatste wilsbeschik kingen, Max en dat nevenbeeld van liefde hadden alleen haar gedachten beheerscht. Van nu af wilde zij een anderen weg bewande len; hare dageljjksche bezigheden volbracht zjj met andere gedachten. Men zag haar als vroeger jjverig aan het werk naast haar grootmoeder, meer dan vroeger bemoeide zij zich met haar jonge zuster, zij wandelden te samen en gingen samen naar da kerk, zjj deden tuinwerk, maakten muziek en gingen met grootmoeder bezoeken afleggen in de nabuurschap; niets bleek veranderd, maaralleen Albine had kunnen zeggen, wat haar wel de inspanningen, de beminnelijkheid, zachtheid en goedaardigheid kostten. „De tijd heeft de wonden geheeld, beweerde men, zij is vrooljjker, zjj troost zich over den dood van Esther. Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1893 | | pagina 1