NIEUWE
H. Van den Berg
F.M.Bn.Van Lijnden.
No, 2009
Woensdag 19 Juli 1893.
18de Jaargang.
Waarom betoogingen?
BUITENLAND.
Bij de verkiezing van leden
voor den Gemeenteraad, die he
den moet plaats hebben, beve
len wij bizonder aan, de Heeren
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DEB ADVERTENTIEN,
Van 16 regels 30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentien worden uiterlijk Maandag-, Woensd ag-
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever, W. KüPPERS.
HpSjiT" Het Stembureau is geopend tot 5
uur in den namiddag.
Nog slechts weinige dagen scheiden ons
van da behandeling in de Tweede Kamer
van de door de Regeering ingsdiendeKies wet.
Aan den vooravond van die behandeling
zjjn door enkele vereenigingen in ons va
derland, die Kiesrechtuitbreiding of Alge
meen stemrecht wenschelijk of noodzakelijk
rekenen, bewegingen georganiseerd, waaruit
zal moeten blijken, dat de kieswet-T a k
door de geheels Nederlandsche natie wordt
gewild.
Den Zondag, die aan de openbare be
spreking der wet in de Vertegenwoordiging
voorafgaat, hebben, gelijk onze lezers we
ten, op verschillende plaatsen bijeenkom
sten plaats, waarop uiting zal worden ge
geven aan den zoogenaamde» volkswensch
om het alleman8-kiesrecht ook hier te lande
in te voeren.
In het algemeen hechten wjj geen bij
zonder groote waarde aan zulke bijeen
komsten en betoogingen, om de eenvoudige
reden, dat met enkele klinkende phraeea
heel gemakkelijk de algemeene toejuichin
gen te verkregen zijn. Vooral warmeer men
voor den dag komt met variatiën op het
thema: gelijk recht voor allen, dan staat
het bijna vast, indien de spreker niet al
te dwaas uit den hoek komt, dat hg reeds
vooruit verzekert kan zgu van een volkomen
succes.
Wg zjjn van meening, dat er zelfs
mogelijkheid bestaat om de onverstandig
ste zaken door de groote menigte te laten
toejuichen, indien de spreker slechts de
handigheid bezit ze voor te stelleB, dat het
verkeerde er van onder een vonnis van
welbespraaktheid bljjft verborgen.
De kunstmatig opgezette beweging voor
Kiesrechtuitbreiding moet dan ook be-
FEUILLETON.
De houthakker van Faubois.
9. Vervolg en slot.)
Zoo als ik gezegd heb, ja antwoordde de
Graaf, zestien bankbiljetten, ieder van honderd
franks, op tafel leggende.
Zou ik het kunnen bewonen? stotterde de
grijsaard.
Gustaaf's vader deed als hoorde hg deze vraag
niet, en teekende met zjjn wandelstok bloemen
in het zand, dat op den vloer was gestrooid.
Mijnheer,mag ik het huis, dat vroeger mjjnen
ouders toehoorde, bij) ven bewonen? herhaalde
Feillé.
De Sulgies zag den houthakker strak in het
aangezicht, sloeg toen de oogen naar den zolder
en acheen zich te bezinnen.
Zoudt gjj het wenschen vroeg hjj eindeljjk.
Uit geheel mijn hart; niets ter wereld zou
mij zoo treffen dan te moetan vertrekken; graaf,
mag ik blijven
Ja, maar omdat wij juist geene vrienden
zijn, moet uwe huur hooger dan van een ander
wezen.
Welke zijn de voorwaarden o zeg het mij,
mjjnheer; zoo zij aannemelijk zijn, ben ik bereid
die op te volgen; ik wil alles doen wat in myn
vermogen is, om hier te blijven; wat vergt gij?
Dat Lodewjjk, die een knap arbeider, maar
ook niet minder goed schutter is, als jager in mjjn
dienst komt, dit geeft hem zes honderd, franks....
Mijnheer!.... riep Feillé bjjo a schreiende van
vreugde.
schouwd worden in het juiste licht, dat wil
zeggen die betoogiagen voor het kiesrecht
zgu eenvoudig niets anders dan speculatiën
op het vertrouweu, dat velen stellen in de
beloften, die van de kiesrechtuitbreiding
worden gegeven.
En wat de mannen die voor kiesrecht
uitbreiding meenen te moeten strgden, al-
zoo beloven, grenst inderdaad aan het on
gelooflijke. Zjj beweren, dat wanneer een
maal het volk in al zgue lagen kan deel
nemen van de verkiezingen voor de Ver
tegenwoordiging, wanneer dus het algemeen
stemrecht is ingevoerd, dat dan weldra de
hand zal worden geslagen aan verbeterin
gen op sociaal gebied, waardoor de schoonste
toekomst voor den werkman wordt geopend.
Bijna iedere misstand in de tegenwoor
dige samenleving, schier ieder misbruik,
het wordt alles toegeschreven aan het be
perkte kiesrecht, aan de uitsluiting van ge-
heele groepen van de stembns.
Men kan op politiek of sociaal gebied
bgua geen weDseh koesteren, of de verval-
ling er van wordt door de voorstanders der
kiesuitbreiding voorspeld, wanneer hun ide
aal tot werkelijkheid is geworden.
Wel heeft de tegenwoordige Regeering
daartoe aanleiding gegeven door bij den
aanvang van haar optreden de kiesrecht-
nitbreiding eene voorwaarde voor blijvende
verbetering te noemen, doch het is toch in
ons oog de dwaasheid zelve om te willsn
beweren, dat na de vermeerdering van het
aantal kiezers de wetgevende macht zooda
nig zal kunnen worden samengesteld, dat
de staatkundige en maatschappelijke toe
standen geheel zallen worden, zooals zg zjjo
moeten.
Hst is dan toch in ieder geval de Ver
tegenwoordiging, die met de Regeering de
wetten des lands samenstelt. En zal dan
rsa de kiesrechtuitbreiding de Vertegenwoor
diging van een beter gehalte wezen, dan
de bestaande? Zal eene nieuwe Kamer,voort
gekomen uit het algemeen stemrecht, betere
elementen bevatten dan de tegenwoordige
elementen, welke een waarborg opleveren,
dat de belangen van het geheele Nederland
sche volk bet9r zullen worden behartigd
dan thans?
Hierop toch komt alles aan. Algemeen
stemreeht op zich zelf beteekent niets, in
dien het gevolg daarvan zou wezen, dat eene
verandering komt in de samenstelling van
de Tweede Kamer. Men wenscht daarin zit
ting te doen nemen mannen uit het volk,
van wie men gelooft, dat zij beter bekend
zjjn met de nooden en behoeften der natie.
Na, wat dit betreft, meenen wij te moe-
Stil, laat mij nitprateD; gjj zult, behalve het
beheer over deze goederen, mjjn boschwachtar
zjjo; daarenboven zult gij morgen-ochtend vijftien
honderd franks aan uwen schuldeischer brengen en
de overige voor reisgeld houden; bevallen u die
voorwaarden
De grijsaard was als overstelpt van aandoening;
hij kon niets spreken, maar greep de hand van de
Sulgies, drukte die aan zijne lippen en weende.
Sedert meer dan veertig jaren had geen traan zijne
wangen besproeid, nu kon hij die niet weerhouden.
De hr>at was uitgedelgd, hij hsd vergeveD.
Hoezee! klonk het langs alle kanten; men
juichte, lachte, en aan die gemoedsaandoeningen
scheen geen einde tte komen. Alle aanwezigen
betuigden om het zeerst hunnen dank aau den
Graaf, die met voldoening op dat tooneel zag.
Zie zoo, zeide bij oindelijk, nadat allen meer
bedaard waren, nu zgu de zaken geschikt.
Vergeving voor al het vorige, stotterde Feillé.
Laat ons er niet meer over spreken, en slechts
aan het tegenwoordige denken. Het lot van den
mensch is zeer wisselvallig; nog geen half uur ge
leden, waandet gij n ongelukkig, en nu reeds is
het ganech veranderd: misschien hebt gjj mijn
lot toen benijd, en ik heb dezen ochtend eene tij
ding ontvangen, die mij bedroefd heeft.
Wat dan, Graaf! als ik het mag we
ten?
O ja, vriend, zeker moogt gjj het weten, ik
maak er geen geheim nit; men heeft mg uit Parijs
geschreven, dat ik mjjne aanspraak op het kasteel
van Herhé binnen acht dageu moett bewjjzen, of
dat deze anders verviel; ik kan het niet, en het
verlies van dit gebouw, dat voor mjj eene buitenga
ten opmerken, dat juist degenen, die tot
deze klassen der samenleving behooren, de
werkelijke behoeften van het volk aller
minst verstaan en fcegrgpen, en volstrekt
niet geschikt zijn om den rechten weg aan
te wijzen tot verbetering, waar die noodig is.
Als men iemand vraagt, wat honger is,
dan zal daarop zeker het best geantwoord
kunnen worden door hem, die reeds vroeger
ondervonden heeft, welk scherp zwaard da
honger moet heeten. Doch als men nu aan
zoo iemand tevens de bevoegdheid toekende
om te voorkomen, dat hg nooit meer hon
ger lead, dan zou dit heel dwaas zgu. Hij
toch heeft wel de verschrikkingen van
het hongerljjden ondervonden, maar is daar
om nog volstrekt niet in staat om bet juiste
middel aan te wijzen, waardoor kg iu de
toekomst den honger kan ontgaan.
Zoo zal het ook gesteld zijn met perso
nen in de Volksvertegenwoordiging, die van
nabij, ja in hunne eigen ondervinding heb
ben gadegeslagen, waar zich misstanden
in de samenleving voordoen. Zg weten ze
misschieD wel aan te geven, doch het juiste
middel om die verkeerdheden uit den weg
te ruimen, dat is de vraag, die door hen
niet kan worden opgelost.
En dit is toch eigenlgk de hoofdzaak.
Wat verkeerd is, waar de rechten van den
menech worden verkort, waar schandelgke
misbruiken heerschen, waar slechte toestan
den bestaan, daar spreekt het rechtvaar
digheidsgevoel van den ontwikkelde even
sterk, ja, in de meeste gevallen nog veel
sterker dan dat van den onontwikkelde.
Dit zal dus spoedig en gemakkelijk genoeg
worden opgespoord. Daarvoor heeft men
in de Kamer geen personen noodig, die
dit behooren aan te wgzen. Maar wat men
wel in eene Vertegenwoordiging behoeft,
dat zjjn mannen niet slechts met een warm
hart voor het volk, doch tevens met een
groot verstand, en een ruimen blik, die
niet gedrnkt worden door de zorgen voor
het dagelgksch brood, maar die hun tgd
beschikbaar hebben om dien aan 's lands
dienst te wgden.
Vandaar, dat wg het vorkoerd achten om
werklieden een zetel te doen innemen in
de Vertegenwoordiging des lands. Ook al is
men er van verzekerd, dat de gekozenen
zelfstandigheid genoeg bezitten om aan geen
enkele andere pressie te gehoorzamen dan
aan die van hun geweten en hun plicht,
dan nog zgn dezen niet de aangewezen
personen om het volk t8 vertegenwoordi
gen, indien zg niet terens geschikt zgn om
de juiste middelen aan te geven, waardoor
het geheele volk goed wordt geregeerd.
wone waarde heeft, smart mjj meer dan iemand
kan denken.
Mjjnheer de Sulgies.zultgjj niet boos worden
Waarom zou ik boos worden, Feillé? ik
heb er geen reden toe.
Zult gij niet vertoornd zijn over hotgeen ik
u zal zeggen?
Neen, spreek....
Belooft gij het? vroeg de houtbakker in
den zak van zgn buis voelende.
Ja.
Ik heb de acte, hier is dezelve...
Is het mogelijk 1
Pauwel, hebt gjj die?
Zjj is terecht!
Vader, wat zegt gjj 1
Dusdanig waren de uitroepen, die bij het ver
nemen dezer onverwachte tjjding werden geuit.
De Sulgies nam het papier en doorzag het met
Gustaaf aandachtig.
Ja, het is de verlangde acte, spraken zij
tot elkander, wie zou gedacht hebben die hier
te vinden?....
Da Hemel heeft ons gered.
Eene weldaad bljjft nimmer onbobond....
Graaf, wees op mjjne vrouw of op mijn
zoon niet vertoornd, viel de houthakker hem in
de rede, geen van beiden heeft ooit geweten, dat
het stuk in mjjn bezit was.
Wees niat ongerust, Feillé; het verheugt
mg van harte, dat mga bewijs geldig zal zjjn: het
verliezen *an dit papier heeft mjj meuigen slape-
loozen nacht gekost; met goud had ik de terugbe
zorging willen betalen. Vertel nu eens recht uit,
IjOe gjj er aangekomen zjjt?
En toch zal een der voornaamste gevol
gen van de aanneming der kieswet-T a k
wezen, dat naar onze Vertegenwoordiging
mannen worden afgevaardigd, die, met
welke goede bedoelingen ook bezield, den
onbevangen blik missen, waarmede de toe
standen in de samenleving moeten worden
bezien.
Om dit te voorkomen, moet men tegen
stander van Tak's kieswet wezen. Zelf»
de arbeidende klassen moesten het niet
willen, dat hunne belangen besproken wer
den door hen, die niet iu staat zjjn er
voldoende over te oordeelen. En wij zgn
er van overtuigd, dat de meeste werklieden
er zoo over denken. Indien sommigen dan
ook al de leiders naspreken, dat Kiasrecht-
nitbreiding noodig is om tot betere toe
standen te geraken, dan doen zg dit, om
dat zg niet nagaan, met welke bedoelingen
die volksleiders hun dat trachten wijs te
maken. Wanneer zg het ten volle begre
pen, dan zonden zg er wel hartelijk voor
bedanken om zich voor zulk een doel eenige
moeite te getroosten.
Wij hopen daarom, dat de verstandige
werklieden in ons land aan de bedoelde
betoogingen geen deel zullen nemen en het
aan de leegloopers overlaten om eene niets
beteekenende straatbeweging te verwekken.
Amerika.
Het bestuur der Tentoonstelling te Chi
cago moet besloten hebben het denkbeeld
van de opening op Zondag op te geven;
de uitkomsten van dat open blgven op Zon
dag moeten hoogst ontmoedigend zgn ge
weest.
Da stad Chicago is thans, volgens het
nieuwe adresboek dier stad, de volkrgkste
ttad in de Vereenigde StateD, met 2,160,000
inwoners dat is 400,000 meer dan New-
York.
Te Bardvell had de neger Karei Miller
twee jonge meisjes op schandelgke wgza
mishandeld en ze daarna vermoord. De
politie kreeg den misdadiger weldra in han
den en men bracht den moordenaar naar
de gevangenis over, maar onderweg werd
het geleide door gewapende burgers aange
vallen, die den neger in handen wisten te
krijgen.
Da kerel werd naar de hoofdstraat der
stad gebracht, waar in 't midden een lange
stang werd opgericht, teneinde den moor
denaar eraan vast te binden en hem dan
bg levenden ljjve te verbranden. De vader
der ongelukkige meisjes zon zelf het vuur
Ik zsl het u zeggen: geloof niet, dat ik die,
als een lage dief, uit uw huis ontvreemd heb, neen;
ik ben schuldig, omdat ik de acte terug bad moe
ten bezorgen, maar dit kan ik u verzekeren, dat
ik ze niet gestolen heb. Ruim vier jaren geleden
heb ik eene kast gekocht bg de weduwe van
Changeois, wier man vroeger bij u heeft gewoond;
dit meubelstuk, dat gjj daar ziet, heeft aan u toe
behoord, zjj had het als oud zjjnde gekregen: omdat
het voor hare woning to groot was en ik eene
iast noodig had, kocht ik die; nadat ik ze te
huis had, vond ik in eene der laden de acte,
welker vermissing u zoo veel onrust heeft veroor
zaakt; waarschjjnljjk was dezelve er daar ingelegd,
en bjj het weggeven vergeten uit te nemen, zonder
dat gij u hebt knnnen herinneren, dat het papier
er ooit in was geweest. Ik beloofde mjj-zelven
het nimmer weder te geven; wel twintig maal
heb ik het willen verbranden, maar telkens werd
ik door eene onzichtbare hand, terng gehouden;
toen heb ik de acte verborgeD, en vandaag wilde
ik die vernietigen, uit vrees dat ze in handen van
een ander zou komen; waart gij èene minuut later
hier gekomeD, dan had zjj in het vuur gelegen.
De Heer heeft ons op den rechten tijd ge
zonden, nu is aan ons aller verlangen voldaan:
gjj bezit uw huis en goederen; want het huur
contract begint heden en eindigt over vier dui
zend jaar, de borgtocht wordt betaald en ik ben
eigenaar van het kasteel van Herbé. Vaartwel,
mgne vrienden, vervolgde de Sulgies, zich ver-
wijdere,rde: Lodewyk, zorg voor uwe geweren,
want de vossen bedreigen mgne lievelingen, en
gij, Feillé, moet naar het hout zien want men
plundert in de bosschen.
[EMS
COURANT.
EN
