N I E IJ W E
No 2054
Vrijdag 3 November 1803
18de Jaargang.
Schlsmatleken en anti-
clericalen -
BUITENLAND
A
De twee Neven.
Spanje.
Amerika.
Italië-
i
lAAHEiSCHECOI
ABONNEMENTSPBIJS
Pex 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BüBEAtl: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEBT.
AGITE MA HON AGITATE.
Van 16 regels 30 Cent»
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cants per advertentie a Contant
Advertent iën worden uiterlijk M a a n d a g-, Woensd ag
on Vrjda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPKRS.
Wat bij het bezoek der Russeu aan
Frankrijk bizonderljjk de aandacht trekt,
is, dat zij geen gelegenheid verzuimden, om
van hnn godsdienstige gezindheid getuige
nis af te leggen. Zoo was hun eerste be
zoek te Parjjs aan de Grieksche kerk, waar
een plechtig Te Deum werd gezongen. Zij
bleven ook elders geen oogenblik ia gebreke
om het bewjjs te leveren, dat zjj God er
kennen en aanbidden. De Russische Minis
ter van onderwjjs verklaarde in zijn tele
gram aan zgn Fransche collega, dat in alle
Russische scholen God gebeden wordt voor
het welzijn en het heil das lands.
Voortdurend stelt tneu het religieuze idee
op den voorgrond en aldus vormt het schis
matieke Rusland een scherp contrast met
het officiëele Frankrjjk; een contrast, dat
waarlijk niet ten voordeele der Franschen
uitvalt. De lieden die te Parijs den toon
aangeven en het bewind voeren ignoreereD
steeds op ergerlijke wjjze het bestaan van
den Schepper. In al hunne publieke daden,
in al bnnne officieele toespraken en ge
schriften, vermjjden zij met tergende angst
valligheid zelfs het woord God te bezigen.
Zg zija en blgven altijd neutraal d. w. z.
zjj bremzen de ellendige leuze in practgk,
dat de Staat geen kleur moet bekennen en
zelfs zjja cbribteigk cachet moet verloo
chenen. Alles wat aan den godsdienst her
innert, moet worden ter zijde gelaten en
hoever men in dit opzicht durft gaan,
heeft de Parjjsche gemeenteraad bewezen.
Deze Raad in meerderheid nit radicalen
en socialen bestaande, beging bij het feest
maal, dat admiraal Ave 11a n en diens
officieren werd aangeboden,de grootste lomp
heid, welke men zich denken kan. Alle uo-
tabiliteiten der hoofdstad van Frankrijk
werden op bet feestmaal genooaigd, van één
waardigheidsbekleder slechts maakte men
eene uitzondering en die waardigheidsbe
kleder wasde Kardinaal-Aartsbisschop
van Parjjï, Mgr. Richard! De gods
dienst werd op die wijze in zijn voornaam-
sten bedienaar gehoond. Door zjjn anti-cleri-
calisme verblind, verloor de Raad alle vor
men uit het oog en negeerde hjj een man,
die in eene christelijke en katholieke maat
schappij steeds eene eereplaats dient in te
nemen.
Maar de Russische gasten hebben deze
grofheid gestraft op eene wjjze, die hen
waarljjk tot eere verstrekt. Zjj, de schis-
matieken, hebben den anti-clericalen van
FE U1LLETON.
6.)
(Vervolg.)
De afstand van dit station tot Chapelle-en-Serval
bedraagt ongeveer drie kilometers. Philippe was
een goede bekende in de streek. Hjj trad het
station uit, en begon nu zeer snel te loop en als
iemand die haast heeft om het einddoel van zjjne
reis te bereiken.
Niet langer dan een half nur deed hg over
deze drie kilometers sloeg de groote straat van
La Chapelle-en-Serval in, hield voor de herberg
„Het Wit Paard// stil en wierp een blik naar bin
nen. De bewoners van het huis zaten te eten.
Benige boeren waren nog bezig met drinken. Ia
een der hoeken bracht een jonge man een glaasje
alsem naar sjjne lippeD.
Philippe trad het huis binnen.
Pl8) riep de jonge man, zoodra hg hem
bemerkte, zgt gg er eindelijk. Nu, mijn waarde
vriend, te vroeg komt gjj niet, het maal wacht
Ik zal de tafel alle eer aandoen, antwoordde
mjjnheer de Garennes, terwijl hij met de toppen
der vingers de hand amraakte, die de onbekende
hem toestak.
Heeren, zei nu de kasteleines, binnen 5
minuten is het eten klaar. Ik zal u naar de kamer
brengen, waar de tafel gedekt is.
Wij volgen n, waarde juffrouw.
De meesteres des huizes gtleidde nu de twee
mannen naar de in gereedheid gebrachte kamer op
de eerste verdieping-
Parijs, in herinnering gebracht, dat er in
de Frausche hoofdstad een Aartsbisschop,
een Prins der Kerk wordt gevonden, die
aanspraken mag doen gelden op den groot
sten eerbied en de hoogste consideratie.
Vergezeld van zjjne stafofficieren bracht
admiraal A v e 11 a n in groot tenue en met
behoorlijken praal een bezoek aan den Kar
dinaal-Aartsbisschop.
Welk eene les voor de enghartige gods
diensthaters die in de hoofdstad vaa het
katholieke Frankrijk het roer in handen
hebben. Niet alleen, dat een vreemdeling
hun de convenances leert, de vernedering
is nog grooter, omdat diezelfde vreemdeling,
hoewel buiten de Kerk van Rome staande,
aan de eerste Vertegenwoordiger van het
kerkeljjk gezag van Parijs de hulde brengt,
welke hem toekomt. Het anti-clericalisme
bracht mede, dat men den Prelaat ne
geerde; de schismatieke Admiraal, de re
presentant van den Souverein, die als Paus
der scheurmakers optreedt, herinnert zich,
dat hjj Christen is, en dat het eene dwaas
heid is, een misdaad moet worden gshee-
ten het godsdienstig element in de samen
leving als iets onbeduidends, als iets wat
eigenlijk geen recht en reden van bestaan
heeft, ta behandelen.
Het is evenwel te vreezeD, dat deze ge
voelige les, als zoovele anderen, voor de
anti-clericalen pygmeën, die zich in Frank
rijk op het kussen hebben weten neer te
zetten, verloren zal gaan. De overheer-
sching der vrjjmetselarg, zegt een der Ka
tholieke bladen, beeft ten gevolge gehad,
dat zij, die Frankrjjk besturen, tot in bet j
dwaze toe ongodsdienstig zjju geworden.
Van openbare hulde aan God is geen sprake
meer en zelfs het bestaan van dan gods
dienst wordt door hen geignoreerd. En niet
alleen verzaken zg aldus de plichten, waar
toe zjj gehouden zijn, maar komen ook
in tegenspraak met de beginselen door hen
zelve verkondigd. Volgens die beginselen
toch zgn zg slechts de gedelegeerden van
het voik en wie zou kunnen beweren dat
de Fransche natie in haar geheel genomen,
zonder godsdienst is?Laat men de godlooche
naars tellen en men zal zien, boe gering
het aantal is van hen, die opgaan io de
monsterachtige leer van het atheïsme. En
toch handelen de bewindslieden, onder den
invloed der mafonnerie, op eene wijze, welke
zou doen vermoeden, dat deze kleine min
derheid geheel Frankrijk ot althans het
overgroote deel zjjner bevolking was?
Dat zulke anti-elericale demonstraties
een demoraliseerenden invloed op de pu
blieke opinie moeten uitoefenen, zal wel
Br was zeer zindelijk, ja byna fraai gedekt op
eene roede tafel, die bjj het geopende raam Btond,
welke op straat uitkwam.
Philippe waB naar het raam toegetreden, om
het sluiten.
Eensklaps trok hg zich haastig terug.
Wat is er? vroeg de onbekende.
Daar zjjn zij.
Het geluid der hoefslagen van twee paarden en
van de wielen van een zwaar voertuig weerklonk
op de sleenen van den weg.
Ha, ha, zeide de onbekende, de ljjkwagen
Binnen een half uur zullen de neef van mijnheer
den Baron en wijlen zijn oom te Pontarmé aan
gekomen zjjn.
IV.
Doe het raam toe, beval Philippe.
De reiziger, die onze lezers raden het wellicht
reeds niemand anders was dan Julien Van
dame, de kamerdienaar van mgnheer de Garennea
haastte zich te gehoorzamen.
De ljjkwagen, dien wjj uit het hotel van den
graaf de Vadans, in de Garancièrestraat hebben
zien komen, ging thans voorbij in den ongeljjk-
matigen draf van zijne twee paarden, die uitgeput
van vermoeienis waren en van de hitte hijgden.
Philippe stond op het pont Julien Vandame
te ondervragen, doch hij had er den tijd niet
toe. De herbergierster trad binnen met de soep.
Achter haar kwam haar zoon, die twee helder
brandende lichten droeg, welke hij op tafel plaat
ste, rechts en links van do soepterrine.
Gij zult u zeker wel wat haasten met het
opdienen, mgn waarde juffrouw, zeide Julien.
geen betoog behoeven. Niets is noodlotti-
ger voor den Staat dan dat van overheids
wege stelselmatig het Gods-bestaan wordt
weggecijferd en al wat aan Kerk of gods
dienst herinnert op miaaebtende wijze
behandeld. Da hierdoor gegevsa ergernis
moet noodzakelijk wrange vruchten afwer
pen. Maar de anti-clericalen bekommeren
zich hierover niet. Zg vergeten alles om
slechts hun dommen haat te kunnen bot
vieren. Zij verwaarloozen hunne plichten
en benadeolen de belangen aan hun zorg
toevertrouwd, om toch maar de passie welke
hen verteert, ta bunnen bevredigen. Hat
Ecrasons VInfame van V oltaire klinkt
nog alfcjjd door in hunne daden. Eu hoe
gevoelig de lessen ook mogen zgn d:e hun
gegeven worden, eenmaal op den noodiot-
lottigen weg van het anti-clericalisme ge-
bomen, hollen zg voort tot het einde, ve
len helaas, medesleepend in hun verderf.
Volgens de laatste berichten uit Melilla,
heeft generaal Ortega, de Mooren uit
hun stellingen gejaagd en de buiten-forten
ontzet; hjj deed de garnizoenen aflosssn en
van versehe troepen voorzien.
Generaal Macias heeft met medewer
king van drie oorlogsschepen de dorpen en
boerderijen der Kabylen laten bombardeeren.
Hat kanon- en geweervuur van de lan
dingstroepen beeft vjjf uur geduurd. Da
Kabylen bedienen zich van goed mikkende
Remington-geweren en werden flink aange
voerd. Men verwondett zich over de groote
hoeveelheid geweerkogels die de Kabylen
bezitten.
De Spaanscbe bezetting in Marokko telt
thans, in het geheel 7500 man.
De Generaal heeft schorsing der verdere
zending van versterkingen gevraagd, wjji
er geen gelegenheid is deze te ontschepen.
De Madri Jsche pers is iu woede ontsto
ken, omdat Engeland, naar zjj meent, zich
in de zaken van Marokko gaat bemoeien.
Zij doet een beroep op de regeering om
geen uitheemsche inmenging te dulden.
De moordenaar van den Burgemeester
van Chicago heeft navolgers gekregen. Ze
ker individu meldde zich jl. Maandag aan
bjj den Directeur eener Maatschappij, op
wien hg, na toegelaten te zijn, verscheidene
revolverschoten loste. De directeur werd
door twee kogels in de maag getroffen,
zjja toestand is zeer zorgwekkend.
Bovendien zoudt gg mij verplichten door mij*
psard wat drinken to laten geven en vervolgens
eene dubbele maat haver.
Mgn jongen zal er onmiddellijk voor zorgeD,
hervatte de herbergierster, en wat het eten be
treft, daar zult gij niet op behoeven te wachten.
Zg verliet het vertrek.
Zoodra de deur zich achter haar gesloten had,
zette Philippe zieh aan tafel.
Julien nam de eerbieding houding aan van een
goed afgericht bediende en vroeg:
Mijnheer de Baron zal mg toch zeker we)
vergunnen om tegenover hem plaats te nemen;
't is wel niet zooals 't betaamt, dat weet ik,
maar daar de toestand een buitengewone is,
zoo
Mgnheer de Garennes trok de schouders op
en antwoordde:
Hoofdzaak is de werkelijkheid na te bootsen,
er is hier noch meester, noch kamerdienaar, er zgn
hier alleen twee graankoopers. Behandel mij dus
als uw collega.
Met verlof van mgnheer den Baron, zal ik
dus zoo vrg zgu het te doen.
Komaan, laat ons aan tafel gaau en zetten wg
ons gesprek onder het eten voort, maar spreken
wg vootal zacht.
Philippe deed de soepterrine open, diende de
soep en zeide vervolgens:
Alles is gereed?
Zou ie ik anders hier wezen? Het paard staat
op stal, de baukwagen in het koetshuis, waarvan
ik hier den sleutel heb. De wagen heeft mg zes
honderd franks gekost, het paard duizend, het
tuig honderd, 't Is morgen hier paardenmarkt, wjj
Een gelukzoeker Lesft zich tot George
Gould gewend en onder doodsbedreiging
5000 dollars geëischt.
De Wereldtentoonstelling te Chicago is
den 30an October gesloten. Na eene uit
voering van gewjjde muziek en na een ge
bed, verklaarde ds voorzitter van het be
stuur, Palmer, het officieel, er bijvoe
gende dat aan het voornemen om aan de
sluiting nog eenige feestelijkheid te doen
voorafgaan, geen gevolg kon worden ge
geven wegens den moord op den burge
meester Harrison. Bij zonsondergang werd,
na een plechtig saluut, de vlag der Ver-
eenigde Staten omlaag gehaald.
De Tentoonstelling werd in het geheel
bezocht door 20 millioen betalende bezoe
kers, of gemiddeld 109,289 per dag.
Het schoo.ie Italië schijnt al dieper en
dieper te zinken in een poel van ellende.
De eerbied voor bet gezag bestaat er, zoo
als nu weer opnieuw is gebleken, niet meer.
Langen tgd heeft de Regeering getracht
den toestand te bemantelen, nu echter tre
den de roaverbendea zelfs op klaarlichten
dag in de steden op.
Op Sicilië, zgn de Voorzitter en drie
bestuursleden van de vereeuiging elascio di
Malloccn in hechtenis genomen,en bet bleek
bjj deze gebeurtenis maar al te duidelijk dat de
rooversen het volk den baas spelee; de gear
resteerden werden door het volk iu vrgbeid
gesteld. Het volk was iu massa naar de
kazerne getrokken.
Mannen en vrouwen drongen de kazerne
binnen, waar de vier bovengenoemde per
sonen opgesloten waren, en men heeft hen
moeten loslaten, de wil des volks triom
feerde hier over de macht van het gezag.
Later zijn echter eenige mannen en vrouwen
leden van aniere ravolutionnaire groepen
op verschillende plaatsen, als te Caltabel-
lotra, te Timinna en te Catto'.ica-Eraclia
in hechtenis genomen.
De Fascio di Mallocciis eene vereeni-
ging die ia enkele jaren tjjds meer dan
driehonderdduizend personen als leden telt,
ia deze vereeuiging worden zoowel politieke
als economische eischen gesteld: verdeeling
van het bezit, verdeeling van den grond
en.... afscheiding van Italië!
De toestand op Sicilië is allerellendigst,
de grond van het geheele eiland behoort
bjjna geheel aan ongeveer veertig aanzien-
ljjte heeren, die daaruit ieder 100.000 a
200.000 lire per jaar trekken. Hunne pach
ters doen dea armen boeren eene gewel
dige concurrentie aan en van middelen tot
zullen ons gemakkelgk zonder te groote verliezen
van den geheelen rommel kunnen ontdoen.
Hebt gij de plaat bjj u
In mijn zak met de schroeven, alles gereed
om bevestigd te worden. Wilt gg haar zien
Dat is onnoadig.En de werktuigen
In den wagen.
Hebt gij u voorzien van eene lantaarn
Hoe zoude ik zoo iets kunnen vergeten.
Gij zijt een onschatbare bondgenoot, Julien.
Ik doe wat ik kan.'t Is mgn belang zoowel
als het uwe.
Mgnheer de Garennes fronste de wenkbrauwen.
Die kerel zal afschuwelgk duur betaald
moeten worden, dacht hjj, 't geen hem echter niet
belette zgn knecht en vervolgens zieh zelren in te
schenken. Julien Vandame hief zijn glas op.
Op uwe gezondheid, waarde collega, zeide hjj
lachend.
Dank u, antwoordde Philippe met een on-
willekeurigen grijnslach.
De herbergierster bracht thans de gebrade nier.
Zjjn de heeren tevreden over de soep
vroeg zij.
Zjj was uitstekend, moedertje, en die nier
ziet er ook best uit, maar de wijn laat wel wat
te wensehen over, hij is slecht. Zoudt gjj ons
niet eene flesch oulen kunnen bezorgen?
Wel zeker, heeren ik heb nog Cöte Saint-
Jacques, die ieder overheerlijk vindt.
Breng er ons dan eene flesch of drie van
boven.De herbergierster ging heen, en het gesprek
der beide gasten werd weder opgevat.
Gg zjjt te Pontarmé geweest vroeg de Baron.
(Wordt vervolgd.)
