NIEUWE
No 2057
Vrijdag 10 November 1893.
I8de Jaargang.
Vrouwen-kiesrecht.
BUITENLAND
De twee Neven.
Rusland.
HiiRlEIH^OHE C0UR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BÏÏBEAH: St. Janstraat Haarlem.
jTfrtAlNILENDlUr
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels30 Gents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensd ag-
en Vrjda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
In de liberale pers wordt luide gewee
klaagd over de afvallige liberalen, dat wil
zeggen over degenen, die zich niet kannen
vinden in de voorgestelde Kieswet.
Het is vooral de Afgevaardigde Van
Houten, die het verbruid heeft en geen
goed meer bg de vooruitstrevenden kan
doen. Dit is zeer wel te begigpen, daar
deze Heer in zijne laatste staatkundige brie
ven onomwonden zijn afkeer uitspreekt vaa
de Kieswet-Tab. Hoewel in dit [opzicht
gelijk denkende met, Mr. Van Houten,
zgn wij het lang niet met hem eens op het
gebied van het Kiesrecht. De heer Van
Houten wecscht nameljjk eene Kiesrecht
uitbreiding, welke aan de vrouwen ook het
kiesrecht zal verleenen. Hoewel hiervoor
natuurlgk eerst eene Grondwetsherziening
zal moeteu plaats hebben, acht hg hetop-
nemen der vrouw in het kiezercorps meer
noodzakelgk dan de uitbreiding, welke bg
de kieswet-Tab is voorgesteld.
Noch in het een noch in het andere
bannen wy ons vinden. Het standpunt, dat
wg ten opzichte van Taks kieswet mee-
nen te moeten innemen, hebben wg reeds
bg herhaling uiteengezet. En wat het vrou
wen-kiesrecht betreft, dit achten wg even
verkeerd als een allemans-kiesrecht.
Natuurlijk is het denkbeeld van Mr.
Van Houten geheel in den geest van
de zoogenaamde Vrije-Vrouwen-Vereeni-
ging te Amsterdam, die blgkens de be
richten, welke in de laatste dagen in de
bladen werden opgenomen het voornemen
ten uitvoer willen brengen om voor het
kiesrecht der vrouw propaganda te maken.
Hartelgb hopen wg, dat het in ons goede
vaderland nimmer zoover zal komen als
deze dames en de heer Van Houten
weDSchen. De redenen voor deze zienswjjze
wenschen wjj hier korteljjk te ontvouwen.
De politiek is een terreiD, dat in 't bij-
zonder geschikt is om de menschelijfee harts
tochten op te wekken. In 't bjjzonder als
de verkiezingen in het land komen, kan
men bespeuren, hoe zelfs de koelste en
kalmste personen iu vuur geraken en aan
hun partijzucht den vrjjen teugel laten.
Hoe dikwjjls oütaardt eene verkiezing voor
een regeer-college niet in een persoonlijken
strjjd, waarbjj de onedelste drijfveereu den
grootsteD invloed oefenen. Wat zal nu ge
beuren, indien ook de vrouw het recht heeft
om haar stem te doeu hooren? Zullen de
goede eigenschappen der vrouw den stem-
FEUILLETON.
8.)
Vervolg.)
Dat is niet waarschijnlijk. Maar wjj zullen
het wel te weten komen. Wacht maar even, ik
ga op verkenning uit.
Julien drukte nu bij het licht van een blik
semstraal op de klink en duwde tegen de deur,
die zich opende.
Geen eokel venster der herberg was verlicht.
Een felle bliksemstraal, gevolgd door een ra
telenden donderslag, liet hem den lijkwagen zien
met zjja hoogen coupé en langen bak.
Deze wagen stond, wjj hebben het reeds gezegd',
dwars. Men kon er dus van alle zijden bijkomen.
Dat gaat goed, dacht Julian. Als wjj nu
met de sleutels, waarvan ik mij voorzien heb, den
bak maar open kanoën krijgen, zijn wij gered.
Vandame doorzocht nu zijne zakken en baalde
er verscheidene sleutels uit, die volkomen geleken
op dien, welken de koetsier Saturnin aaa Raoul
in de Garancières'raat had ter hand gesteld, nadat
de kist van den Graal de Vadans door de lijk-
dienaars in den wagen was geplaatst. Die sleutels
waren van verschillend kaliber.
De jonge man cam er op goed geluk een uit
en la-tte vervolgens met de linkerhand langs den
gladden wand van den bak, ten einde de plaats van
het slot te vinden.
Hier is het, zeide hij bij zich zelve, met een
zjjner vingers op een rond gat stuitende.
Onmiddellijk zette hij den sleutel boven de ope
ning van het gat, dat zijn vinger ontdekt had.
busstrjjd teu edeler karakter doen aanne
men Bezit men de zekerheid, dat door de
deelneming der vrouw aan de verkiezingen
beter en geschikter personen gekozen zul
len worden dan voor dientjjd? En is het
met het oog op de rechtvaardigheid noo-
dig, dat ook de vrouw bij de stembus wordt
toegelaten
Deze vragen worden door ons ontken
nend beantwoord. In de eerste plaats ge-
looven wg dat de stembusstrijd er niet ede
ler, niet beter op wordt. Indien men in dit
opzicht de vrouw met den man gelgk stelt
dan dient ook te verdwijnen de hoffelijk
heid, welke men gewoonlijk met betrekking
tot de denkbeelden der vrouw in acht neemt.
Wij bedoelen niet de beleefdheid voor de
personen, maar de consideratiën, welke men
doet gelden, indien de vrouw aan het woord
is, moeten dan geheel verdwijnen. Wat waar
is, mag niet onwaar genoemd worden, ook
niet indien het door een vrouwenmond
wordt verkondigd. En daar nu over het
algemeen die vrouwen, welke thans zoo
gaarne het kiesrecht zouden deelachtig wor
den, eene staatkundige overtuiging zjjn toe
gedaan, die in het radicalisme haar grond
vindt, meenen wg van dit standpunt uit
het denkbeeld om ook aan de vrouw het
kiesrecht te verleeneu, zoo krachtig moge
lijk te moeten bestrjjdeD.
Vervolgens is het niet te verwachten, dat
de Vertegenwoordiging er, wat haar ge
halte betreft, zooveel bg zou winnen, wan-
near de vrouw invloed had op haar sa
menstelling. Natuurlgk zou de vrouw zich op
de hoogte moeten stellen van den poli-
titken toestand. Zjj zou zich in de staat
kunde moeteu verdiepen en voortdurend op
verschidtnde wjjzeu moeten trachten be
kend te b'gveu met hetgeen in ons land op
staatkundig gebied omging. Men kan ons na
wel tegenwerpen, dat velen van de tegen
woordige kiezers dit niet doen en zjj toch het
recht behouden om mede te kiezen, maar
het is toch in ieder geval noodzakelgk, dat
wanneer men het aantal kiezers wil ver
meerderen, men geen stemmachines vormt,
maar personen in bet kiezerscorps opneemt,
die met oordeel des onderscheids hun stem
kunnen uitbrengen. Anders moet het toch
maar beter geacht worden om niet tot
kiesrechtuitbreiding over te gaan. Doch hoe
zal de vrouw te midden van baar dagtaak,
die al haar denken en handelen in beslag
neemt, lust en tjjd vinden om het veld der
politiek te gaan betreden Misschien een
enkele, die geen zware levenstaak heeft
Alles zoude hem ditmaal tnedeloopen. Hjj draaide
den sleutel eenmaal om.
De deur van den wagea opende zich en in de
opening, binnen welke hij omiddelljjk zjjne han
den etak, voelde nn de jonge man de eikenhouten
kist.
Terstond keerde hij tot Philippe de Garennes
terug.
Welnu, vroeg deze.
Alles gaat naar wensch. Thans spoedig aan
het werk.
Zonder eene enkele minuut te verliezen, sloeg hjj
het achtergedeelte van den bankwagen neder en
greep de met aarde en stroo gevulde kist bjj een
der handvatsels.
Philippe deed van zijnen kant hetzelfde, en
beiden dioegen nu onder de loods, naar de binnen
plaats der herberg, hunnen zwaren last, dien zjj
vervolgens op den lijkwagen neerzetten.
En nu de andere? zeide Vandame, Gaan
wjj thans tot de verwisseling over.
Na verloop van eenige seconden was de heilig—
schennende verwisseling volbracht, de bak van
den lijkwagen sloot zich weder boven de doodskist,
waarin zich het stoffelijk overschot van den Graaf
de Vadans niet bevond, en de kist, die het lijk
bevatte, vond haar plaats in den bankwagen.
Men deed het paard keeren, de beide mannen
stapten in; en het rjjtnig sloeg weer den weg in,
dien het gevolgd had om te Pontarmé te komen.
Toen het aan het aardappelveld gekomen was,
juist op de plek, waar het reeds een uur te voren
stil had gehouden, hield het halt.
Laatste bedrjjf van ons treurspel! zeide
Julien. De tijd dringt, mijnheer de Baron, gjj
moet nu de handen ook eens uitsteken en mjj
helpen om een gat te graven.
te vervullen, zal biertoe neiging koesteren,
maar de meesten van baar zullen zich onge
twijfeld weinig daartoe aangetrokken ge
voelen. En al weten wg nu wel, dat vele
vrouwen gezond verstand en een helderen
blik hebben, dan toch gelooven wg, dat
het sterkere geslacht, waar het de behar
tiging der aangelegenheden van den Staat
aangaat, de hulp der vrouw niet behoeft
om eene goede keuze tusschen de aanbevolen
personen voor een candidatnur te doen.
Hieruit volgt das, dat wjj het zeer on waar-
scbjjnlijk zouden vinden, dat bjj invoering
ook van net vroawen-biesrecht geschikter
personen dan thans zouden worden gekozen.
En dan, wat de quaestie van recht aan
gaat, hierbjj zijn wij van dezelfde opinie
ten opzichte van het vrouwen-kiesrecht als
met betrekking tot de mannen, die niet
voidoön aan de kenmorken van geschikt
heid en maatschappelyken welstand, door
de grondwet geë:scht. Het kiesrecht is geen
natuurrecht, dat een ieder moet uitoefenen.
De Staat verleent dat recht slechts aan de
genen, van wie hg denkt, dat zij het
goed weten toe te passen. Van recht kunnen
hier de vrouwen dus niet spreken. En als men
dan hierop antwoordt, dat de vrouw toch wel
in de belastingen wordt betrokken, wanneer
zg alleen staat, dan merken wij op, dat
het kiesrecht thans niet aan den man toe
komt enkel en alleen omdat hg eene zekere
som in de directe belastingen bjjdraagt, maar
dat het belastingbetalen slechts een der ver-
eischteu voor het kiezersschap is. Het kies
recht is niet gehecht aan de belastingsom,
maar aan den persoon, die de belasting
betaalt.
Wij zouden nog kannen voortgaan met
het ontvouwen van meerdere redenen, welke
ons vyandin doen zgn van het stelsel van
Mr. Van Houten om aan de vrouwen
het kiesrecht te geven. Wjj zouden kunnen
wgzen op hetonvrouweljjke om aan het open
bare leven deel te nemen, op de toeneming
van de uithuizigheid, op de verzwakking van
het familieleven, op de tweedracht in de
huisgezinnen, op de verplaatsing van den
politieken strjjd in den boezem van het ge
zin, op de vermeerdering van afkeurens
waardige practjjken bjj de verkiezingen en
op tal van andere toestanden, die ten nadeele
van de samenleving zich allengs zouden
vormen.
Het schijnt ons evenwel niet noodig toe
dit verder uiteen te zetten. Indien men toch
niet door valscbe voorstellingen is verblind
en niet uit zucht om met iets nieuws voor
Philippe natn nu een houweel, en onder een
stortregen, bij een halven storm, bij bet licht
der bliksemstralen en onder het geratel vsn den
donder, groeven meester en knecht ren kuil van
ongeveer zes voet diepte. Zg lieten vervolgens de
lijkkist op den bodem van dezon knil zakken en
bedekte haar met aarde.
De regen zal er zich wel mede belasten,
om elk spoor vau onze aanwezigheid op deze plaats
uit te wisachen, zei Vandame, en het zou al een
slimmerd moeten zgn, die op dit veld, twee me
ters onder den grond, het lichaam van mjjnheer
den graaf Charles Maximilien de Vadans, uw
oom, zoude zoeken. De overledene zal daar heel
rustig liggen ik durf er hem wel mijn woord
op te geven, dat hjj niet gestoord zal worden.
Mijnheer de Garennes bleef het antwoord
schuldig.
De schoppen en houweelen, wasrvan men zich
bediend had, werden in den bankwagen geworpen,
met de natte bossen stroo, waarna de beide rei
zigers weder in hun rijtuig stegen en den weg
naar Parjjs insloegen.
Men reed in vollen draf La Ghapelle-en-Serval
door, en in minder dan een uur tijds had men
het dorp Louvres achter den rug.
De dag begon aan te breken, en de beide mannen
die bjj het graven van den kuil doornat waren
van het zweeten, huiverden thans door de koude
morgenlucht.
Wat zullen wjj met onze gereedschappen
doen? vroeg Philippe.
Wjj zullen er wel voor oppassen om ze binnen
Parijs te brengen, antwoordde Vandame; wjj
moeten ze hier laten.
Hij deed het rjjtuig stilstaan, stapte af, nam
schoppen en houweelen en wierp ze in een der
den dag te komen, de kiesrechtquaestie der
vrouw beschouwt, dan moet men toch tot de
slotsom geraken, dat er evenmin aanleiding
als noodzakeljjkbeid bestaat om Mr. V a n
H o u t e n of de Vrije Vrouwen na te volgen.
Liever zouden wg zien,dat deze dames zich
meer gÏDgen wjjden aan de beoefening
der hniseljjke plichten, die, wanneer ze goed
worden nagekomen, de vrouw geheel in
beslag nemen en niet toelateD, dat zjj zich
beweegt op een terrein, zoo ver verwjjderd
van haar eigenljjk arbeidsveld.
Vreemde dingen hoort men dezer dagen
verkondigen, maar het vrouwen-kiesrecht is
wel een van de wonderlgbste zaken, die
de 19e eeuw oplevert. Wjj beschouwen deze
quaestie dan ook als een der dwaaste uitin
gen van politieke dwaalgeesten, die uit ge
brek aan eene vaste basis voor hun staat
kundige overtuiging, nu eens hier en dan
weder elders steun zoeken, maar aan het
vaderland nimmer een enkelen dienst zullen
zen.
De Gazette de Moscou doet het voorstel,
eene inschrjjving in Rusland te openen tot
het doen gieten van eene renzenklok, welke
aan de kathedraal van Notre Dame te Pa-
rjjs zou worden aangeboden ter herinne
ring aan het bezoek der Russische zee
lieden.
De klok die niet naar Fraukrjjk mag gaan
over Dnitschland, wjjl dat het land is, het
welk de traditie van Schiller vergeten
heeft en van het brons meer kanonnen
als kickkeu giet, moet dus per schip
naar Fraukrgk worden overgebracht. Komt
die klok ooit in Parjjs aan dan zon 't wel
aardig zjj.i een voorstel te doen, om de
klok 't eerst te luiden als Rusland het alli-
antie-tractaat met Fraukrgk onderteekent.
De Notre Dame zal echter nog wel eeoigeu
tgd moeten wachten, om nit bet schismatieke
Rusland een klok te ontvangen, men make
zich daarover ten minste maar geen illusiëo,
het luiden er van zal waarscbguljjk wel
niet in Parjjs worden gehoord
In bet reglement eener sociëteit in
eene beiangrjjke plaats van het Russische
gouvernement Tchernigow komt o. m. het
volgende voor;
Het ia verboden in de club te komen
met geteerde laarzen. Op bals is men ver
plicht in rok en witte das te verschjjnen
slooten nevens den weg.
Een weiiiig verder wierp hij xjjn schroeven
draaier in het bouwland.
Nog een eind verder op ontdeed hjj xich van
de natte en met slijk bedekte bossen stroo.
Van dit oogenblik was er volstrekt niets meer
in het voertuig, dat hen in gevaar kon brengen.
Wat den bankwagen en het paard betreft,
hervatte Julien, zal ik eenige verandering in het
programma brengen. Het beest is afgebeuld
als wjj het vandaag op de paardenmarkt ver
kochten, zouden wjj er niet meer voor krijgen
dan de waarde van de huidwjj konden even
goed ons geld in het water smijten. Ik zal rjjtuig
en paard in den kost doen bjj een kennis van
mjj, een paardenkooper te La Villelte, om het
eenige dagen later te verkoopen. Kenrt mjjnheer
dit goed?
Volkomen
Men bereikte tegen zea uur 's morgen» La
Villette.
Philippe liet zjjn knecht de zorg over voor den
bankwagen, nam een rjjtuig, liet zich naar zjjne
woning in de straat d'Aesas brengen, ontkleedde
zich en begaf zich te bed.
Veel tgd kon hjj niet meer aan den slaap wjjden,
daar hjj weldra zjjne moeder zoude moeten gaan
afhalen, om haar voor den lijkdienst naar Chantilly
te vergezellen.
Nauweijjks had hjj zgn hoofd op het oorkussen
neergelegd, of bjj sloot rte-'s de oogen, en sliep
weldra zoo vast, dat hjj Julien Vandame niet
hoorde binnentreden, die, na van kleeding ver-*
wisseld te hebben, zjjne gewono huiselijke bezig
heden had begonnen.
(Wordt vervolgd.)
