NIEUWE
No. 2136
Donderdag 24 Met 1894.
19de Jaargang.
Nog eens de Werkstaaksters.
BUITENLAND.
De twee Neven.
Rusland.
HiiRLËMStjHE COIlRiMT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pet 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AOITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels 30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Advertentiën worden niterlpk Maandag-, Woensd ag-
en V r jj d a g-a rond voor 6 uur ingewacht.
Redacteu r-U itgever, W. KüPPEHS.
OtT" Wegens het feest van den H.Sacraments
dag wordt dit nummer van de NIEUWE
RA A RLEMSCRE CO RA NT heden in plaats
van morgen-middig uitgegeven.
Sedert wjj nog zeer kort geleden over
de werkstaking der vrouwen schreven, heeft
deze beweging een verbazende vlucht ge
nomen. De rangen der ontevreden vrou
wen schgoen dichter te zgn gawordeu, lui
der verheffan zij haar klachten en heftiger
eischen zjj baar rechten.
De eAmsterdamsche Courantvroeg aan
eenige dames haar oordeel over het al öf
niet wenscheljjke van het handhaven der
gehuwde vrouw in staatsambten en daar
vlogen de hekken van de dammen.
Op beslisten, stelligen, scherpen, ja! dik
wijls genoeg bitteren toon eischten de da
mes getronwd of ongetrouwd haar recht
om in e 1 k geval staatsambten te mo
gen bljjven bekleeden. Op enkele uitzon
deringen na verlangden zjj allen geheel met
den man geljjk te worden behandeld. Den
Staat ging het niet aan öf zg andere plich
ten op zich namen, of zg zwakker van ge
stel en lichaamsbouw waren dan de man
nen en dit tot hun schade ondervin
den, of zjj met haar werk in keuken of
kinderkamer zouden klaar komen. Dat
«wasschen en plassen enkinderen verzorgen»
zooals zjj zich in haar hooge minachting,
uitdrukten, konden zij best overlaten aan
dienstboden, aan een ongehuwde zuster of
vriendin. Zg moesten er maar op uit als
telegrafiste, postbeambte, onderwijzeres; de
eischen der weelde zjjn thans zoo hoog, dat
een man alleen er niet tegen op kan ver
dienen. De vrouw moet meehelpen en dan
gaat het t'huis maar zooals het 't beste
kat; al Bpelen de meiden baas, al wor
den er schatten van geld verknoeid, al
groeien de kinderen in het wilde op, 'fc
doet er niet toe, de vrouw is als individu
de geljjke van den man, zij bedankt er
baiteljjk voor hem de hoogere bedieningen
over te laten en zich te vergenoegen met de
lagere; de werkstaking is dus inderdaad ean
feit zoodra de Minister beslist, dat men bij
vrouwen evenmin als bij mannen nitt meer
vragen mag of zg getrouwd zjjn ja dan neen.
Maar nog zijn ze niet tevreden als zg dit
recht hebben verkregen; nog heeft de vronw
niet genoeg. Eenige weken geleden gaf het
orgaan der Vrjje Vrouwen-Vereenigiog «de
Ero!ntio den raad om kookhuizen op te
richten, waar iedere vrouw des volks 's mid
dags voor een kleinigheid haar middagmaal
FEUILLETON.
(Vervolg.)
86.)
Moed, mijn kindGij moet inderdaad onuit
staanbare pijnen lijden, maar uwe pijnen zullen
weldra ophouden. Drink eens een teug uit dit
flesclije.
Hij bracht nu den mond van het ileschje aan
Gonoveva's lippen. Het jonge meisje dronk
gretig. Toen aanschouwde hij voor het'eerst het
vermagerde gelaat van de arme martelares
twee groote tranen biggelden hem langs de
wangen.
Gij weentZij is dus onherroepelijk ver
loren snikte Raoul.
Gilbert hief het hoofd weder op, wischte zijne
tranen af en zeide:
Ik zal haar redden!
Spreekt gij de waarheid?
Ja, indien de wetenschap ten minste geen
jjdele klank is.
liet gelaat van het jonge meisje drukte thans
kalmte uit.
Hoe is het nu, mejuffrouw vroeg de
dokter
Ik gevoel eenc onbeschrijfelijke verlichting,
antwoordde zij.
Dat is een begin van herstelling.
Gij zult mjj dus genezen, dokter?
Thans blijf ik voor uw leven borg.
Een flauw glimlachje vertoonde zich om Ge-
kan halen. E zenals men nu reeds grert
voor gemeente-waschhuizen zoo wil men ook
het denkbeeld van gemeente-kokerijen alge
meen ingang doen vinden. Wat een tyd
hierdoor bespaard wordt, begrijpt men! Wat
heeft een vronw dan eigenlijk nog te doen
Kleeren kan zg kaut en klaar koopeo,
goedkooper en beter dan zij zelf maken
kan de oade behoeft zg niet te verstellen
maar gooit ze gewoon weg, het eten haalt
zg gaar en wel van de stadskeuken, de
wasch wordt machinaal voor baar gedaan.
Wat een winst vaa tgd, als de man naar
het werk is en de kinderen naar school.
Nu zal men zeggen kan zg tgd te over
vinden om met bnurvronw te ait en te na
op straat te gaan babbelen. Wel neen!
D^ar doat de vronw onzer dagen niet meer
aanAls zg zelf niet uit werken gaat, dan
zal zjj dien tgd besteden met zichzelf te ont
wikkelen, z:chzelf te verheffea. S'.el u voor
moeder Betja of Heintje in plaats van te
wasschen of te koken, wandelende door
het Rijksmuseum in bewondering verzon
ken voor de Nachtwacht, voor een Maris
of Breitner, waarvan zij alle schoonheden
in zich opneemtof lusterende naar een
klassiek concert, een voorlezing over Shake
speare, Verlaine of Goethe!
Wat een beng lens waardige tgd als ont
wikkeling en beschaving zulke duizeling
wekkende hoogten zullen hebban bereikt.
Maar de tegmwoordige vrouwen van
honger stand en geavanceerde richting, die
zich nu reeds de zorgen vau haar gezin zoo
gemakkelgk vau den hals kunnen schuiven
en die niet als ambtenaar geld verdienen?
Eau ander veld opent zich voor haar.
Zg willen gaan kiezen. Geen wonder
dat zg in de laatste maanden van niets
anders hoordend dan van kiezen en stem
men, ook eeua trek kregen kiezeresje te
spelen. Die trek werd zoo onweerstaanbaar
dat zij in Amsterdam eene «Vtreeniging
voor Vrouwenkiesrecht» oprichtten en alle
Vrouwen van Nederland opriepen daaraan
toe te treden.
Daar zg echter nog geen kans er toe
zien met het tegenwoordige ges'acht baar
doel te bereiken willen zjj het volgende
daartos bewerken en daarom gordt zich
de Redactrice van een bekend Jonge-meisjes
blad «de Hollandsche Lelie» een opvoed
ster der jeugd dns, zich aan om hare le
zeressen te doordringen van de hooge
beteekenis van den strjjd en haar nu reeds
te vervullen van het denkbeeld dat zg meer
vrgheid moeten verlangen. Verbeeldt n, die
jonge bakviscbjes alleen op het gezag harer
meesteres aannemend dat zjj overheerscht
noveva's mondzjj stak Gilbert de hand toe,
die ze omvatte en hartelijk drukte.
- Veel tijd hebben wij niet, hervatte hij, zijne
aandoening weer meester wordende. Ik moet u
hoogst noodzakelijk eenige vragen doen. Ge /.uit
ze toch willen beantwoorden, niet waar
Ja, zeker, mijnheer.
Noem mij uw vriend, kindlief! ik sipeck
er u om.
Welnu, ja, mijn vriend.
Sinds hoe lang gevoelt gij die pijnlijke
hartkloppingen
Sinds tien a twaalf dagem
En sinds wanneer laat men u dit drankje
innemen vervolgde Gilbert, bet mcdicijnflcschje
latende zien, dat hij van de tafel had medege
nomen.
Sinds acht dagen.
Hoeveel lepels geeft men u per dag
In den beginne een, maar later twee.
Twee, en dat sinds wanneer?
Sinds drie dagen.
Dit is alles wat ik van u, betreffende uwe
ziekte, wilde weten, kindlief.
En ge gelooft nog steeds, dat ik zal her
stellen? vroeg Genoveva.
Ik geloof het meer dan ooit, of liever ge
zegd, ik ben er zeker van.
En wat zou ik daarvoor moeten doen
Mijne voorschriften volgen.
Ik zal ze volgen, dat beloof ik u mijn
vriend.
Morgen-avond zal men u ongetwijfeld een
ander drankje brengen. Ge zult het als naar
gewoonte innemen, maar zoodra gij alleen zijt,
worden door den man, dat de tgd gekomen
is zich meer vrgheid te verschaffen en
andere wetten, daar de tegenwoordige hun
onrechtvaardigheid op de treurigste wjjze
aan de vrouwen doen voelen.
Ea om dat doel te bereiken moeten de
Vrouwen in de eerst3 plaats kiesrecht ver
langen, vrjj kiesrecht om desnoods te stem
men tegen haar man. Dan eerst, dan zal
de vrouw vrjj zjjn en geëerd als zg besluit
hare loome vadsigheid af te schudden en
onbeschroomd opkomt voor haar gevoelen.
Zeg niet, dat het dan met den huiseljj-
ken vrede ea eendracht in de gezinnen
gedaan zal zjjn, dat huiseljjk geluk en
huiseljjk leven een legende wordt nit de
oude tg Jen, wanneer de man tegen, de
vrouw vóór algemeenen dienstplicht is, bij
tegen, zjj vóór uitgebreider kiesrecht, bij
tegen, zjj vóór nieuwe belastingen. Laat
die herinneriugen uit een domperig verle
den vrjj verdwgnen! Het zedeljjk bewust
zijn bg mannen en vrouwen doorgedron
gen omtrent beider geljjkheid, is dit verlies
meer dan waard.
Men zil geen vronwen, geen moeders
meer hebben, a'leen politieke strjjderesseo.
Alles wat schoon en liefelgk is daar zien
deze moderne heldianen hoog op neer; wan
neer thans de verkiezingsstrijd te heet wordt,
dan vlucht de man in zjjn huiskamer, daar
was kalmte, daar was rust en vrede, maar
nu vindt hg daar voortaan een vurige ts-
genstaudsler, dia alles, zelfs het hniseljjke
geluk er voor over heeft om haar wil door
te dry ven.
Eu als dan de vrouwen kiezen, stemman
en regeereo, wat dan? Is dan het rjjk van
Utopia over de wereld aangebrokeu? Zul
len de mannen voortaan zoo wjjs zjjn hunne
nieuwe plaats in te namen aan hst kookfor-
lu>, de naaimachine en de wieg, terwijl hun
liefhebbende gades in de vergaderzalen re
devoeringen houden over haar rechten en
zijn verdrukking? Of zullen zg mtt baar
een verwoeden strjjd blg'ven voeren om het
bestaan?
Verre van ons vrouwen van talent het
recht te oetziggen daarvan een goed, wet
tig gebruik te maken, verre van ons vrou
wen die op een eerlijke wjjzs haar brood
willen verdienen den weg daartoe af te slui
ten, maar wat wjj thans zieD, die algemeene
razernjj der vrouwen, welke haar znlk een
stormachtige vrjjheidskreet doet aanheffen,
is wel geschikt om onzen lach en spotlust
op te wekken, in afwachting dat het ons
tranen van spgt en mcdelgden zal af
persen.
Da vrouwen hebben veel tot stand ge-
zult gij ook een teug drinken van het vocht,
dat ik u zooeven heb doen drinken. Ziehier
het Ileschje. Leg liet onder uw bereik, op eene
plaats, waar men bet onmogelijk zien kan.
Genoveva nam het flesclije aan en legde het
onder haar hoofdpeluw.
En nu nog iets anders, vervolgde Gilbert.
Zeg mij eens openhartig of gij groot vertrouwen
stelt in mevrouw de Garennes!
O ja, mijn vriend, zeer veel! riep Geno
veva met de meeste overtuiging uit.
En wat denkt gij dan van haar zoon Phi
lippe
Sinds ik hem heb doen begrijpen, dat bij
mij in een moeielijken toestand bracht, door mij
liet liof te maken, lieb ik geen verdere reden
tot klagen over hem gehad.
Had Philippe de Garennes u dan zijne
liefde beleden
Ja, mijn waarde vriend. Hij wilde van mij
zijne vrouw maken.
Gilbert wierp een blik op mijnheer de Challins
die liet stilzwijgen bleef bewaren. Genoveva ging
voort
-Mevrouw de Garennes gaf mij een groot
bewijs harer achting door de plannen van haar
zoon niet af te keuren.
Wie had u hier dc betrekking van gezel
schapsjuffer bij de Barones aan de hand gedaan
Mijn broeder.
Hoe beet uw broeder?
Julien Vandame.
Julien Vandame! herhaalde de dokter met
verbazing. Heeft uw broeder Julien Vandame
u deze betrokking bezorgd
bracht, door den invloed van het Christen
dom; met het voorbeeld van de Onbevlek
te Moedermaagd voor oogen heeft de vrouw
groote veroveringen gemaakt; als echtge-
coote en moeder, als dochter en znater
zelfs als alleenstaande ijverige werkster,
bekleedt zg in de Christeljjke Maatschappij
een eenige,een beng lens waardige plaats; de
fin de siècle-vrouw echter met haar overdre
ven eischen en luid marktgeschreeuw is druk
bezig de edele vrouwenzaak te belasten met
de zwaarste der vloekeude vloek van het
belachelijke
In het Czuenrjjk zgn weer een aanial
onrustwekkende zaken aan het licht geko
men. Da onlangs plaats gehad hebbende
talrijke arrestatiëa vaa nihilisten hebben
het bestaan eener over St. Petersburg, Mos
kou en andere steden verbreide geheime
vereeniging geopenbaaid, die sociaal-revo-
lutionnaire doeleinden en politieke hervor
mingen baoogde. De deelnemers bestaan
voor het grootste gedeelte uit studenten en
kleine ambtenaren. Yolgens sommige be
richten zjjn bij de gearresteerden slechts
revolutionnaire geschriften en drukwerken,
proclamation aan den Czaar enz. gevonden.
Bg de dochter eener generaals-weduwe is
eene correspoodentie ia cijferschrift ont
dekt, met den sleutel tot de cijfers. In het
geheel zya 26 jonge lielen in de Peter-Paul-
vesting opgesloten. Volgens eene andere
lezing zou de samenzwering van meer be-
denkelgken aard zgn, daiï er ook ontplof
bare stoffen enz. gevonden en 72 studenten
gearresteerd zonden zgn, alsmede drie hoof
den der nihilisten, nl. ds schrjjver Paul
S t r u w e, de hoofdingenienr van den Wi-
tebsker spoorweg Koselow en de uit S.berië
teruggekeerde Nathansou. Toevallij zoa
ook bij een braad op WaisiliewkiOatrow
het bekende nihilisten hoofd prins Krapot-
kin in handen der politie gevallen zgn,
die met zjjne geliefde sedert korten tgd
onder een valschen pas te St. Petersburg
vertoefde. Ia politieke kringen wordt ook
aan deze gebeurtenissen geen buitengewoon
gewicht gehecht, maar opgemerkt, dat se
dert jaren steeds ernstige berichten omtrent
nihilisten met veel ophef openbaar gemaakt
werden, zoo vaak de Russische Regeering
fiaancieele operatiën van eenige beteekenis
in den z'n had, of waaneer de Czaar bjj-
zonder stsrk bljjk gaf van oene vreedzame
politieke gezindheid.
Ja, mijn vriend. Verwondert u.dat zoo?
't Is zeer eenvoudig, daar hij in dienst is li'J
mijnheer Philippe de Garennes, die hem zijn
volle vertrouwen schenkt.
In dienst bij Philipperiep de dokter.
Ha nu wordt alles duidelijk.
Wat dan vroeg het jonge meisje.
Niets, mijn kind. Gij heet dus Genoveva
Vandanie en zijt groot gebracht te Nanteuil-le-
Haudoin
Ik ben er zelfs geboren, zoöals mijne
oiulers mij gezegd hebben.
En hebt gij gecne andere zuster gehad
Eene, maar zij is gestorven.
Hoe heette zij
Thé'resia
En zijn uwe ouders de eenige Vandames
tc Nanteuil-le-Handoin?
Ja, mijn vriend.
Ik heb u thans niets meer te vragen, mijn
kind, zeide hij eindelijk. Wij gaan u verlaten
en li de rust laten genieten, waaraan gij zoozeer
behoefte hebt. Wanneer wij zullen terugkomen,
weet ik niet. Wellicht morgen, misschien ook
overmorgen, maar heb geen vrees, indien gij ons
niet ziet. En thans moet ik nog een paar in
lichtingen van u hebben. Is er op het platvloers
van dit paviljoen maar één vertrek
Er zijn er twee, antwoordde Genoveva.
Behalve het kleine salon is er nog een kabi
netje, dat gesloten is door een glazen deur.
Kan de deur van dit kabinetje op slot
gedraaid worden
Neen,'mijn vriend.
Wordt vervolgd.)
