NIEUWE
"buitenland»
No 2139
Vrijdag 1 Jonl 1894
19de Jaargang.
Verdraagzaamheid.
Cents
De twee Neven.
89.) t Vervolg.)
Frankrijk.
België.
Ook van geweven goederen zullen in
voerrechten worden geheven.
Oostenrijk-Hongarije.
ruimst
COOIAHT.
ABONNEMENTSPBIJ8
Pei 3 maanden voor Haarlem.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
0,85
1,10
1,80
0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BÏÏEEAtI: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEW.
Van 1—6 regels .30
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
AGITE MA NON AGITATE.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensd ag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
B e d a c t e u r-Ui t g e v e r, W. K F P E B S.
Verdraagzaamheid! Hoezaer wordt deze
uitdrukking in onzen tjjd misbruikt! Zeer
velen plegen dit woord als een onedel wa
pen aan te wenden tegenover hun tegen
standers. Het is, ook in ons vaderland, te
genwoordig met honderden zoover gekomen,
dat zjj van de echte verdraagzaamheid niet
het minste begrip hebben. Wat betee-
kent: verdrargzaam zijn? Het beteekent,
dat men iets, hetwelk op zich zelf kwaad
is, verdraagt om redsnen van zedeijjken
aard. Waar echter deze redenen niet be
langrijk genoeg ziju, om het kwaad te ver
dragen, waar alzoo in het belang der mensch-
heid of van het individu vrjjmoedig spreken
en haudelen plicht is, daar zon de ver
draagzaamheid in onverschilligheid of ka
rakterloosheid ontaarden.
Welnu, het is de plicht van eiken mensch,
zooveel hjj kan, het kwaad te bestrijden;
daaruit volgt do plicht om de dwaling te
bestrijden, want de dwaling is een wezen-
Ijjk kwaad, waaruit noodlottige gevolgen
te verwachten zjjn. Vandaar dat de Katho
lieke Kerk, die steeds aan absolute waar
heden vasthoudt, de dwaling onmogelijk
kan dulden; daarom kan zjj onmogelijk in
de liberale beteekeais des woords verdraag
zaam zijn. In het belang barer kinderen,
in het belang der geheele menschbeid ver
oordeelt zjj de dwaling, waar en waDneer
deze zich vertoont.
Zjj,die met den godsdienst gebroken hebben
en consorten, plegen de Katholieke Kerk
en hare tronwe zonen vaak van onverdraag
zaamheid te beechuldigen. Maar zeg mg
eens, wsanwgze heeren met nw aanhang
die n erop beroemt het denkend deel der
natie te vormen, gebruikt gjj uw verstand
wel goed, als gg deze beschuldigiog op-
dischi? Is het niet de grootste absurditeit,
strijdig met alle gezonde logica, te bewe
ren: ja en neen is hetzelfde? En ie het r'an
ook niet de grootste ongerijmdheid, van de
Katholieke Kerk te vordereD, van Haar die
de Leermeesteresse der onveranderlijke
eenwige waarheid is te eischen, dat zij met
de dwaling op een goeden voet zou verkee-
ren? De dwaling strijdt met de waarheid,
evenals neen strijdt met ja\ Vandaar is de
dwaling een kwaad, dat beteugeld moet
worden; want de dwaling brengt over de
geheele menschheid zoowel als over elk in-
divido, wanneer zij door de dwaling wor
den bemeesterd, rampzalige gevolgen voort
voor tjjd en eeuwigheid. Daarom kan en
mag de Kerk de dwaling niet dulden.
Alzoo waar het de handhaving der eeuwi-
FE UIL LET ON.
En leeft die Burgemeester op bet oogenblik
n°8f
Om u te dienen mijnheer.
De dokter boog het hoofd en dacht eenige
oogenblikken na. Hij dacht:
De vroedvrouw heeft dit bewijs zeker aan
mijnen broeder moeten geven, en deze zal het
bij zijn, door Philippe gestolen testament, ge
voegd hebben. Toen deze bizonderheden te zij
ner kennis gekomen waren, is cr bij den boos
wicht het schurkachtig plan opgekomen, om te
doen wat hjj thans gedaan heelt. En luid voegde
Gilbert er bij:
Gij moet met mij medegaan.
Waarheen? vroeg Nicolaas.
Naar den Burgemeester.
Zooals gij wilt, mijnheer.
Kom laat ons dan vertrekken.
Als ik eerst even een schoonen kiel mag
gaan aantrekken, dan ben ik verder geheel tot
uwen dienst.
De dokter had inmiddels uit zijn zak een
rolletje goud gehaald tot een bedrag van duizend
franks.
Hij trad nu naar het bed, waarop Julie Van
dame lag uitgestrekt en het rolletje in de hand
der oude vrouw leggende, zeide hij:
ge onvergankelijke waarheid geld!, is de
Katholieke Kerk onverdiaagzaam. De waar
heid kan onmogelijk met de dwaling op
vriendscbappelijken voet staan. Dit strjjdt
met het gezond verstand. Maar is de Kerk
onverdraagzaam ten opzichte der dwaling
zjj is volstrekt niet onverdraagzaam ten op
zichte der dwalenden. Voor hen bidt zij,
maar zjj dringt hun de eigen geloofsover
tuiging niet op, zooals men het vaak wil
doen voorkomen: dit is eene lasterljjko aai-
der Kerk vaak naar het maagde
lijk hoofd geslingerd, eene aantjjging even
lastetljjk en laag als deze: dat de Kerk de
andersdenkenden vloekt of haat.
Hebben onze protestantscha m9decbris-
teLei er zich nel over te bek'agen, dat zg
voortdurend door Katholieken over geloofs
zaken worden lastig gevallen? Dat de Ka
tholieken zich verdedigen, als zg in hunne
golsdienstige overtuiging worden aangeval
len, dat ia natuurljjfe; dat is plicht. Een
lafhartig soldaat is hij, die n et voor zjjn
vaandel stiijdt, die zjja vaderland niet ver
dedigt 1
De Katholieke Kerk leert ook aan hare
kicderen, dat zij alleu moeten liefhebben,
alle menschen zonder eenige uitzondering;
dat zg moeten trachten den geest der broe
derlijke liefde te bewaren.
En wat de burgerlijke verdraagzaamheid
betreft, zouden de Katholieken hierin, he
laas op enkele uitzonderingen na, van eer-
zuchtigen, niet ten voorbeeld kannen strek-
kej aan anderen Stemmen zg niet dik
wijls bjj verki zingen zonder eenige huive
ring, op Protestantsche candidaten, wanneer
zg dit in de gegeven gevallen voor het
algemeen belang het beste achten Maar
o 1 wat is er sinds langen tjjd geschermd
met het woord «Rome,» om met dit enkels
woord de oude, afgezaagde vouroordaelen
tegen alles wat Katholiek is wederom te
voorschijn te brengen 1
Alzoo, zij die de Katholieke Kerk van
onverdraagzaamheid beschuldigen, verwar
ren gewoonljjk twee wezenljjk verschillen
de dingen n.'. de onverdraagzaamheid met
betrekking tot de leer, en de onverdraag
zaamheid met betrekking tot de personen.
En na alles verward en dooreengehaspeld
te hebben, houdt men zich verontwaardigd,
men schreeuwt over hardvochtigheid, over
gruwzame bai'oaarschheid 1
Maar voor degeneD, die huDne oogen niet
sluiten voor de waarheid, is het allerdoi-
deljjkst, dat de Ksrk vol barmhartigheid
is voor de personen, bn dat zjj alleen on
verdraagzaam is voor de leerstellingen. Zg
doet evenals God, die de zonde verfoeit en
Dat is voor u. Gij zult mij nog wel eens te
rugzien.
Dank duizendmaal dank, riep Julie, uitgela
ten van blijdschap, dat de goede God u zegene.
Vandame was thans gereed. Hjj voegde zijne
dankbetuiging bij die van Julie en volgde den
dokter.
Wij zullen den Burgemeester niet meer op
het raadhuis vinden, zeide hij onder het loo-
pen, maar dienen naar zijn huis te gaan.
Laten wij er dan heengaan.
De Burgemeester van Nanteuil-le-Houdain
was geneesheer reeds dertig jaar oefende
hjj de praktjjk in die gemeente uit. Toen men
I hem het kaartje met den naam van dokter Gilbert
ter hand stelde, gaf hjj last dat men den be
zoeker onmiddellijk zoude binnen laten.
Waarde collega, ving dokter Gilbert aan,
de zaak, waarover ik hier kom, is van hoogst
erastigen aard. Het betreft hier de rechten te
doen erkennen, die een jong meisje op pene
aanzienlijke erfenis heeft, welker geboorteakte
bestaat, maar die plotseling verdwenen is en men
niet heeft kunnen wedervinden.
Eindelijk heeft de eenige persoon, die in staat
was alles op te helderen, nauwkeurige inlich
tingen gegeven. De persoon heeft het kind op
den 17 December 1863 bij Nicolaas Vandame
gebracht. Eenige dagen later schijnt Vandame
eene verklaring op schrift te hebben afgelegd
van het gebeurde,
j Inderdaad, waarde collega, ik beb de be
wuste verklaring in ontvangst genomen, antwoord
de de Burgemeester.
Dit stuk zal van het hoogste gewicht zijn
den zondaar bemint met Vadarljjke liefde.
De leerstellige onverdraagzaamheid is het
wezenlgk karakter van den waren gods
dienst. De waarheid, die hg moet onderwij
zen en verkondigen, is immers gaheel onver
anderlijk. Iedereen moet zich daarna schik
ken,de waarheid behoeft vooruiemaDdtebui-
gen; iedereen, die de waarheid niet bezit;
bedriegt zich zeiven, want buiten de waar
heid vindt men niets dan dwaling.
Zij, die de Kerk van onverdraagzaam
heid beschuldigen, hebben in het Contrat
Social van den Godloochenaar Ronsseau,
den grooten aposttl der onverdraagzaam
heid, zeker dezen treffsnden grondregel ge
lezen: «De Souverein kan uit den Staat
verbannen iedereeD, die niet gelooft in de
artikelen van het Staatsgeloof. Indian
iemand, na diezelfde leerstukken in 'c open
baar te hebben erkend, zich gedraagt als
geloofde hjj ze niet, hg onderga de straf
des doodt!»
Waarljjk, dat is verdraagzaamheid!?
Do Fransehe kamer vau Afgevaardigden
kwam eergisteren eventjes bijeen, door den
haer Dn p uy gepresideerd, die slechts een
oogenblik op den voorzitterszetel kwam ver-
poozen van zjjn zoeken naar bouwstoffen
voor een Ministerie. De Kamer verdaagde
zieh andermaal tot Donderdag. Hat vormen
van ean Kabiuet ond^r de radica'en is verre
van gemakkelijk, die Hoeren breken ge
makkelijker den boel af, dan zjj iets op
bouwen.
De President der republiek de heer Car-
n o t was reeds tot het besluit gekomen om
andermaal een beroep te doen op da va
derlandsliefde van den afgetreden-premier
Casimir Périer, toen do heer D a-
puy hem verrastte met een stel Ministers.
D n p u y zal heel wat op zijne schouders
nemen, hg zal n.l. optreden als Voorzit
ter vau het Kabinet, minister van Binnenl.
zaken en van Eeredienst; Guerin zal
de portefeuille van Justitie, Ley g nes,
Onlerwjjsea fraaie knnsten B a r t h o u,
Openbare werken; D e 1 c a s s e, Koloniëo;
Po in ca ré, Financiën, Viger, land-
bouw;M e r c i e r, Oorlog Fan re, Marine
en Lourdes, Koophandel nemen. Voor
Buitenlandscbe Zaken weigert C a m b o n,
die zich eerst had laten vinden om de
portefeuille te aanvaarden. Da heer H a -
n o t e a u toen aangezocht, heeft zich er
bereid voor verklaard.
om de identiteit van liet meisje te bewijzen,
hervatte Gilbert,vandaar dat ik u vriendelijk kom
verzoeken, het mij te geven. Kunt gij dat doen
Dit hangt slechts van Nicolaas Vandame
af; indien hij mij machtigt om zijne verklaring
uit mijne handen te geven, dan ben ik daartoe
volgaarne bereid.
't Is voor Genoveva's welzijn, zeide de boer.
Mijnheer de Burgemeester ik geef er dus van
ganscher harte vergunning toe.
Dan zal ik het u terstond ter hand stel
len, waarde collega. Het ligt hier in een van
deze doozen.
Na even gezocht te hebben, liet de Burge
meester er op volgen
Ziehier het bewuste stuk. Het is zeer dui
delijk.
Hij las:
//Den 19 December 1863 heb ik, Nicolaas
Vandame, landbouwer voor mijnheer Berthier,
Burgemeester van Nanteuil-le-Haudoin de vol
gende verklaring afgelegd:
//Ik heken van de vroedvrouw Honorine
Lefebvre den 17 van deze maand in ontvangst
genomen te hebben een meisje den naam van
Genoveva dragende, dat men mij verzekerd heeft
behoorlijk te zijn ingeschreven in de registers
van den burgerlijken stand van hare geboorte
plaats, en tevens eene som van vijfduizend frank
om in de onkosten van haar levensonderhoud
en van hare opvoeding te voorzien, tot op den
dag dat men haar van mij zal komen opcisehen,
door mij het kwijtschrift te toonen, dat ik van liet
geldelijk bedrag en van het kind gemaakt heb.
Ten slotte heb ik mij verbonden nimmer aan
Da Iner Casimir P r i e r, da afge-
trede Premier, zal nu hoo rstwaarschijaljjk
den minister-president D u p u y vervangen
op den voorzitterstoel der Kamer, zooals
destjjds Dupny, Périer heeft yervangeD.
Daze heeren verwissaleu alsdan ten tweeden
male van zatel.
In de Kamer heeft Dalonele eene re
solutie voorgestdd om aan de leden mede-
deeling te doen van de diplomatieke cor
respondentie betreffende de jongste schik
kingen omtrent de verdeeling van Afrika.
Da Kamer behoort in zulke gewichtige om
standigheden met bare medewerking niet
de hand te licht9n, want de laatsteljjk tot
stand gekomen diplomatieke overeenkom
sten zijn van het hoogste en ernstigste
belang.
Over de rnjjugasontploffing te Anderlnes
vernemen wjj oog het volgende: Zondag
nacht te half twee nar bad in put no. 4 eene
ontploffiog plaats, terwjjl een 50 tal arbei
ders daarin werkzaam waren. L.t men op
dit aantal, dan zjjn de gevolgen minder ern
stig dan men aanvankelijk reden had te
vreezen. Vjjf arbeiders wercen terstond ge
dood en een zesde overleed, juist toen hg
naar boven zon worden opgetrokken, ter
wjjl vier arbeiders ruin of meer ernstige
brandwonden hebben opgedaau en boven
dien, wat meer reden tot bezorgdheid schjjot
op te leveran door het inademen van scha
de! jjke gassen vergiftigd zjjo.
De groote catastrophe in 1892 had plaats
inputNo. 3 en de slachtoffers zjjn toen slechts
voor een klein gedeelte oit de vernielde
gangen te voorscbjjn gehaald.
Bjj den Belgischen Kamer is een Re-
geerings-ontwerp ingediend, strekkende om
de navolgende invoerrechten per 100 kilo
vast te stellen: margarine, 25 franks; ha
ver, 2; meel, 1.50; ingelegde groenten, 10;
havermeel, 3; ingelegde vrachten, wild,
vleesch ia bussen en gevogelte, 30 franks
Niets wordt door den Hongaarschen mi-
nister-pres'dent W e c k e r 1 onbeproefd
gelaten om de Magnaten te noodzaken zjjn
voordracht tot invoering van het verplicht
bnrgerljjk huwelijk goed te keuren. Er zal
pressie worden uitgeoefend op een aantal
hoogwaardiglieidsbekleeders, die tegen ge
stemd hebban, door hun te beduiden, dat
zjj bjj de tweede behandeling hebben weg
te bljjven.
de kleine te zeggen dat zij mjjne dochter niet
was.//
NICOLAAS VANDAME.
En zie hier, wat ik er bijgevoegd heb,
vervolgde de Burgemeester.
//Ik ondergeteekend e, Maurice Berthier, ge
neesheer en burgemeester van Nanteuil-le-Hau
doin, verklaar bij deze, dat ik de verklaring den
19 December in ontvangst heb genomen, om in
de rechten te kunnen dienen.//
Voeg er, als ik verzoeken mag, nog de
volgende woorden bjj, zeide dokter Gilbert
//Ik ondergeteekende, Burgemeester van Nan
teuil-le-Haudoin, verklaar deze verklaring af
gegeven te hebben aan dokter Gilbert, om er 't
gebruik van te maken, dat hij noodig zal oor-
deelen in het belang van het kind, aan Nico
laas Vandame toevertrouwd.
Met alle genoegen, antwoordde de Bur
gemeester die nu begon schrijven.
Zet er thans den datum op, hervatte Gil
bert, onderteeken en druk er het zegel der ge
meente op. Ik zal alsdan een onwraakbaar wettig
stuk in handen hebben.
Drie minuten later nam de dokter afscheid
van zijn collega, het bewuste stuk medene
mende.
Te half twee kwam hij te Parijs aan, waar
Baoul reeds op hem stond te wachten.
Mijnheer de Ckallins braeht hem naar het rij
tuig e n stelde hem de vraag, waarheen de koet
sier rijden moest.
Welnu, rijden wij naar de Assas-straat.
Wordt vervolgd.)
