NIEUWE
No 2142
Vrijdag 8 Juni 1894.
19de Jaargang.
En toch gewonnen!
B U 1 T E iTI L A lil D.
&0 Gent*
5
De twee Neven.
Italië.
ABONNEMENTSPBIJ8
Pei 3 maanden toot Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Aizouderlpke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DEB ADVERTENTIE».
Van 1—6 regels
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden niterljjk Maandag-, Woensd ag-
en V r y d a g-a rond voor 6 uur ingewacht.
R e d a c t e u r-Uit g e v er, W. KüPPEES.
Ia ons nummer ran jl. Zondag we
zen wy in het kort op de onbeschaamde
uitdrukkingen ran Ds. Kuy p e r in de
Standaard, waar hg meende te mogen mee
spreken over het herstel der Missie by den
Paus en den politieken toestand der Katho
lieken in Nederland.
De Zeereerw. heer P. M. B o t s, pr. gaf
gisteren onder bovengeaoemden titel een
hoofdartikel in de Maasbodewaarin hij
de interpretatie van de Standaard rolgender-
wyze bespreekt:
«In de jongste dagen kwam men de Ka
tholieke party met de groote jeremiade aan
boord, dat ede zaken, niet meevallen.-* Voor
eerst toch en dit is wel bet ergste
blykeo sommige Roomsche persbroeders door
de «verzoening dar liberalen» kennelijk een
weinig neergedrukt, en vervolgens werpt ook
de Standaard zyn duit iu het zakje. Nu of
nooitzoo luidt het in het genoemde blad
Zoodra .ons kiesrecht is uitgebreid, en onze
politiek zich in meer democratische richting
ontwikkelt, is alle uitzicht op het herstel
van dezeMissie onherroepelijk voorby gegaan.
Het laat zich das zeer wel begrijpen, dat de
Maasbode c. s. thans op ernstigen toon op
contraprestatie voor bewezen diensten aan
dringen. En toch, het kabinet schijnt de
ggak niet aan te durven. Zjjne toch reeds
zoo moeielyke positie zou er te ernstig door
bedreigd worden. Dat zag men al dadelijk
uit het krasse non possumus van de N. R.
Cten thans nog uit de houdiDg van Tijd
en Residentiebode. Om de geleden nederlaag
te verbloemen, palmt men zelfs, vao Room
sche zyde, reeds in, en vermaant Maasbode
en consoiten om zich desgeljjk in te binden.
Spottenderwijs zegt het Calvinistisch or
gaan: «Zetels verloren. Geen enkele por
tefeuille buiten den traditioneelen eenling.
Nu ook de Missie bjj het Vaticaan van
tafel. Waarlyk, men kan niet zeggen, dat
het den Roomschen politici, onder hunne
nieuwe constellatie, meeloopt.»
In tegenstelling met al het bovenstaande
meenen wy eens de volgende zaken, bjj
wjjze van verkwikking, aan vriend en tegen
stander te mogen aanbieden.
Ulysses, de bekeade held nit de oud
heid, was na zjjne lange door Homerss
bezongen ronddwalingen eindeljjk tehuisge-
komendat geluk was groot, bijzonder groot
voor hem, die zooveel had uitgestaan om
wille van d e tehuiskomst. Doch, wat wilde
nu de gang van zaken? Er viel tehuis bjj
Ulysses, Da zoo lange afwezigheid des
hoisvaders, zoo yeeljjk veel op orde te bren-
FE U ILL ETON.
92.)
{Vervolg.)
Philippe ilc Garennes wachtte met ongeduld
den avond af om den beslissenden slag te slaan.
Gedurende den geheelen dag scheen Genoveva,
die mstig over de gebeurtenissen nadacht, in
een zoodanigen staat van afmatting te verkeeren,
dat de Barones wel gelooven moest, dat dokter
Lourbet wellicht gelijk had, en dat het over
bodig was een laatste dosis van het vergiftige
drankje te geven.
Philippe kon echter de meening zijner moeder
niet deelen. Hij wist zijn wil door te drijven
en er werd bepaald, dat evenals den vorigen dag
Genoveva, dien avond te elf uur een lepel van
den doodenden drank zou innemen.
Het diner liep stilzwijgend af.
Na het eten ging Philippe de dagbladen le
zen, terwijl de Barones om haar gejaagdheid te
verbergen, een borduurwerk ter hand nam.
Waarom zou Baoulniet gekomen zijn, vroeg
Philippe zich zeiven af.
Doch hij kon op deze vraag geen antwoord
vinden.
Nadat mevrouw de Garennes en haar zoon
de laatste dosis van den vergiftigen drank aan
Genoveva hadden toegediend, waren zij, in plaats
van zich naar bed te begeven weder in de zaal
bjj elkaar gekomen, waar zij nu de door hen
voorbereide ontknooping afwachtten.
gen, dat de man er moedeloos ouder werd,
ja, dat hjj den hemel klaagde over zoo
bittere teleurstelling ia zjjae dierbaarste ver
wachtingen. Verre evenwel vau Ulysses
in zjjae droefheid te sty ren, herinnerde
hem een der goden of godinnen aan zjjne
vorige ideeën. Herinner u zoo werd den
klagende toegevoegd dat er dagen zjju
geweest, waarin gjj de volgende woorden
nitspraakt: «O, als ik maar den sehoor-
steenenrook ran Ithaka's kasten mocht
aanschouwen 1»
Die laatste monitie zouden wjj gaarne
in onze poliVek mutatis mutandis willea
doen gelden. Wy behooren in deze dagen
geen teleuritelling te toonen over dan 1 >op
der zakeD, waat wjj bahooren ons eerst
te herinneren, hoe wjj bjj de ontbinding
der Kamer bestonden, en walk ontzaglyk
voordeel wy na dien tjjd behaalden. Aide
thans sprekende teleurstelling heeft hierin
haar oorzaak, dat da eerste verkiezingen
van 10 April en nog meer die van 24
April zoo flink anti-Takkiaanseh uitvielen
maar dat voordeel was immers door de
vele herstemmingen, die toen reels ta voor
zien waren, niet absoluut vertrouwbaar.
Hiermee moet dus rekeuing gehouden. Da
zuivere balans wjjet om feitelijk nog al
toos een saldo aan, terwjjl, toen de ver
kiezingen moasten beginnen, wij niet eens
met zekerheid wistsn, of er wel, bjj de
vreemde coaütiëu en scheuringen, die nu
eiken dag konden optreden, iets dragejyks
voor ons zoude geboran worden. Dj kai„-
sen staan niet slecht, dat was het hoogste,
wat wjj toen voor de verkiezing durfdea
schrjjven, en thans schrjjven wjj toch nog
altoos: wjj anti-Takkianen, hebben eene
meerderheid.
Maar er is nog veel meer gewonnen.
Gesteld zelf', dat onze meerderheid tot
minderheid slinkte, dat ook de liberalen
voor een groot deel (want van allen kan
geen spraak zyci) zich met de radicalen
verzoenen, dan bljjven nog altoos de twee
volgende zaken voor ons bestaan.
Vooreerst: men kan wel danseD, al damt
men niet met de bruid. Dat wil hier zeg
gen: Al krijgen wjj de kiesrecht-wetgeving
niet geheel naar den geest onzer party, zy
zal het toch grootendeels wezen. Minister
Tak, die bjj de ontbinding der Kamer nog
aan de regeeriog was en eerst na de stem
ming van 24 April door Hare Majesteit
werd ontslagen, zal nooit de vreugd aan
schouwen, dat zjjn wetsontwerp zonder sub-
stant'ëele verandering door eene voldoende
Kamermeerderheid wordt aangenomen. Als
immers de onzen zich nimmer laten over-
Nauwelijks waren er een twintigtal minuten
verloopen of een hartverscheurend gekerm deed
zich te midden der nachtelijke stilte hooren.
Onmiddelljjk waren Philippe en zijne moeder
van hunne stoelen opgevlogen en luisterden met
verbazing.
Na een oogenblik van doodsche stilte deden
de klaagtonen zich opnieuw vernemen, maar
ditmaal nog jammerender, nog akeliger.
De kamerdienaar, die juist naar zijne slaap
kamer wilde gaan, kwam bleek als een lijk bin-
geloopen.
Hoort mevrouw de Barones het gekerm
wel? stamelde hij.
Ja, wij hooren het, en begrijpen niet van
waar het kan komen.
Het komt uit de kamer van juffrouw Ge
noveva.
Groote hemel, het arme kindzeide me
vrouw de Garennes, zich als wanhopig aanstel
lende. Zij ligt misschien op sterven. Laat ons
er terstond heensnellen.
De knecht nam nu eene lamp op en ging
de Barones en haar zoon voor. In enkele secon
den had men de deur van Genoveva's kamer be
reikt.
De smartkreten hadden plaats gemaakt
voor een dof gekreun.
Philippe opende de deur en trad het eerst bin
nen.
Genoveva, ter prooi aan vreeselijke stuip
trekkingen, lag op haar bed ineen te krimpen
van de pijn.
Arm beklagenswaardig kind, stamelde de
Barones, dat is zeker de doodstrijd.
bluff ju door het geroep van obstructionis
ms, zie, dan kai het doode puut om zdfs
tej gosde koman. Elke caatiuister telt mede
daar, waar er sprake it van «breeden grond
slag des kiesrechte», en er kannen na
dagea komen, waarin het vers uit den
Gijsbrecht dimt behartigd:
Een krijgsman wintgenoeg.al wint hij niets dan tijd,
dewjjl de vjjaad vaak, zonder vordering
of achteruitgang zjjade, evsugoe 1 ducro 1-
macht moet bezwjjken als door eeu ne
derlaag.
Tea tweede ejja wjj ia deze campague
weer onze eigen partij geworden. Och
zoo zeulen wjj den Standaard gaarne wil
len toevoegen gy ziet onze hooldwinst
zoo list g over het hoofd. Onze verleren
zetels(eoe weinigen) zjja vroeg of laat allicht
te her winnen. Het gemis van meerdere porte
feuilles in het ministerie, acb, wjj moesten
daar altoos, zelfs tjjdens het Caristelyk
ministerie, over klagen het van-tafel-gaan
ein lelijk dar Vaticaaniche missie is voor
one iu de toekomst nog zeo zeker niet. Maer
bui ea en tegenover dat alles is bij deze cam
pague de aansluiting aller katholieke Ki-
merleJeu ouderliag, D.\ Schaepman
uitgezonderd, voor ons een voldongea feit
geworden. Hoeveel dit beteekent, konden
wjj didelyk uit de houding onzer tegen
standers, o. a. van hst Vaderland, bemer
ken. Ea tmecht! Gij zult weldra zien,
spotteude Stoidaarcf-schryver,- hoeveel
grootsch de Roomsche party nu tot heil
vau den Staat doen zil bjj de dingeo, die
komen op het Binnenhof, hoeveel meer,
zeggen wy, dan dominé Knyper zelf,
die bepaald en alleen om Tak's kies
wet te heipen invoeren, naar de Kamer
getogen en reeds bjj voorbaat, tjjdeus de
d9 verkiezingen, den bnrgers met dubbele
naman in den baard gevlogen is. O, zoo
va tk hebben wjj gemeend, en wjj meenen
htt nog, dat, als onze Roomsche party
zelfstandig en aaneengesloten optreedt, haar
gehalte desnoods haar getal aanvalt, omdat
de andere partyen der Kamer met hare
geheel iodividuësle tendeDzeo altoos nood
zakelijk, krachtens hare princiepen zolven
overloopers moeten hebbeD. Da dwaling
verstrooit te allen tjjde; de waarheid slechts
vereent. Eu moge door misverstand of ka
rakterzwakheid in de Katholieke party
somtijds ook verwarring of verdeeling heer
schar', zy heeft toch altoos het dubbele
voordeel op anderen, dat zy in zich zelve
eeuwig de kiem en zucht zal bljjven hou
den tot Lcraeniging na oogenblikkeljjke af
scheiding, en dat sommige dissideeties.van
Zij liet zich op hare knieën neervallen hij
het hoofdeinde van haar sterfbed, en haar gelaat
in hare handen verbergende scheen zij te bidden.
De stuiptrekkingen namen thans in hevig
heid af.
Blijkbaar waren de krachten der jonge mar
telares uitgeput.
Philippe vestigde een strakken en half ang-
stigen blik op dit maagdelijk lichaam, waarin
het vergift ongetwijfeld zijne werking volbracht.
Het koude zweet guste hem langs de slapen.
Eensklaps ontspanden zich de stuiptrek
kende ledematen van het jonge meisje, zij viel
achterover onder het slaken van een langen
zucht en verroerde zich niet meer.
't Is afgeloopen, helaas, 't is geloopen! stamel
de de Barones met eene stem die gebroken
scheen door aandoening', doch die alleen door
vrees gestikt werd. Arme, lieve engel, thans
eerst besef ik, hoezeer ik u lief had
Dit schijnheilig monster had nog zelfs den
moed hare lippen te drukken op de levenlooze
hand van haar slachtoffer.
Philippe zijn zakdoek voor de droge oogen
brengende, nam den schijn aan alsof hij zijne
tranen wilde verbergen.
De kamenier was inmiddels komen toesnellen.
Juliette, zei de Barones tegen haar, ter
wijl zij uit haar knielende houding opstond,
gij wilt bij haar blijven waken, niet waar?
Zeker, mevrouw. Och, wat was zij al
tijd goed en zacht, ik zal geen oogenblik bang
zijn.
Nadat Juliette het bed der doode een wei
nig in orde had gebracht, knielde zij neer
andere partyen, waar niet die zacht tot
hereeniging zoo principiëfl bestaat, haar,
de Katholieke party ten goede komt.
Wees u zelf, sprak ik ;tot iemand,
Maar hjj kon niet; hij was niemand.
Dit veraje van Ds G e n e s t e t ziet tea
slotte, in allerlaatste conclusie, op alle po
litici, behalve op de Katholieken. Dezen
worde dan vooral in de Kamer met
volle gerustheid, ja met zekere blytnoe-
digheid de loop der kieswetregeling van
onze zyde toevertrouwd.
Ia het onderhoud, dat de Frausche
socioloog H a r m e l dezer dagen met Z.H.
Leo XIII heeft gahal, wees de Pam op
de vorming van conité's voor sociale stu
diën. De priesters, zeide Z.H moeten uit
de sacristy komen, dat wil zeggea, zy moe
ten zich mengen onder het volk. Da H.
Vader t ronde zich zeer voldaan, dat in
sommige seminaries sociale cursussen wor-
den gegeven en drukte zjja voornemen uit,
hen op dien weg aan te moedigen. Ook
was Z.H. zeer ingenomen met de door
den heer Harmel ingevoerde sociale con
gressan voor semiaaristeu, welke leerrijke
bjjeeukotnsten in den vacantietjjd plaats
hebben, alsmede met de congressen der
derde orde van Franciscus.
De Paus wees op den ontzaglykeu in
vloed der pers. Z. H. toonde vooral zyn
zorg voor de pers en erkende ten volle die
maebt, Hij drukte den weuech uit, dat de
Katholieken en hunne Geestelijkheid dage
lijks met die macht moeten samenwerken,
ten einde haar tegen de vyanden der Kerk
te richten en er Christus' zaak mee te
verdedigen.
Deze les door Z. H. L e o XIII gegeven,
mogen zy ter harte en in ernstige overwe
ging nemen, die de Katholieke pers ter
wille van l3ge maar onbetrouwbare vleiers,
van een heftig en schellend optreden laten
beschnldigen zonder daarvoor bewyzen te
kunnen leveren, wanneer die pers ver
plicht is te wyzen niet alleen op de snoode
aanslagen tegen de Kerk gericht, maar ook
vooral wanneer zy op het nog grooter
kwaad moet wyzen, waaraan zich helaas,
den negentieneeuwschen farizeëer, in eigen
kring schuldig maakt.
In de Kamer beeft de Minister-president
G r i s p i medegedeeld dat het Kabinet zjjn
ontslag heeft genomen.
De radicale afgevaardigden lm b r ia u i
en begon bevend haar gebeden op te zeggen.
Mevrouw de Garennes en haar zoon, op wier
beider gelaat diepe verslagenheid te lezen stond,
verlieten de kamer en begaven zich weder naar
de zaal.
Toen zij eenmaal buiten de deur waren, na
men hunne gelaatstrekken echter eene andere
uitdrukking aan.
Eindelijk, zeide de Barones, zjjn wij dan
toch zeker van een gedeelte der erfenis. Als
Yandame nu maar morgen-ochtend hier komt
om zijne verklaring af te leggen.
Hij zal komen, twijfel daar maar niet aan,
antwoordde Philippe.
Vandame zou) den volgenden dag ook werke
lijk komen. Gilbert, hem de komedie doende
hernemen die bij bij zijne komst op de villa te
spelen had, had hij zich uitdrukkelijk verbon
den om de ontvangen bevelen op te volgen.
Op dit oogenblik, dat hij zich op weg zou
begeven, hield de dokter hem ,nog terug met de
woorden:
Wacht even. Mijnheer dc Challins zal met
u meegaan!
Ik! riep Raoul uit.
Ja, mijn vriend, het moet. Men zou niet
begrijpen, waarom gij niet teruggekomen zijt,
om Genoveva te zien, daar gij wist dat ze
zwaar ziek lag. Ik beken, gij zult er moed toe
noodig hebben. Denk echter aan onze aanstaan
de wraak. Dit zal voldoende wezen, om u moed
te schenken.
Wordt vervolgd.)
