No. 2143. Zondag lO'Juni 1894. 19de Jaarg agite ma non agitate. Eerbied voor het gezag. BUITENLAND. ABONNEMENTSPRIJS. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. PRIJS DER ADVERTHNTIEN. 93.) De twee Neven. Hjj liet den Overste der veiligheidspolitie zijn bureau binnentreden, waar de beide man nen een onderhoud hadden, dat ruim een kwar tier duurde. V Italië. Frankrijk. België. Oostenrijk-Hongarije. De Hongaarsche crisis dnart steeds voort. Niets wordt verzuimd om keizer Frans Jozef over te halen toch vooral deu lieveling Weckerlé niet te ver- stooten, hg toch wil vrede en gelgkheid brengen voor alle Hongaarsche bargers. mm Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Yoor het buitenland lt80 Afzonderlijke nummers0,03 Dit blad verschjjnteiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrang'ére G. L. DAUBE Sf Co., JOHN F. JONES,Succ., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre. Eerbied voor het gezag is nu juist geen deugd, op welker beoefening men zich tegenwoordig bizonder toelegt. Soms schjjnt bet wel of personen, die beter weten, het gezag der overheij} opzettelijk trachten te verminderen. Zonder openlgk er voor te willen uitkomen, dat zjj zouden kunnen medewerken om bg de groote menigte den eerbied voor de boven haar gestelde machten te verzwakken, zgn zjj toch vaak krachtig aan den gang om esn der zuileo, waarop de samenleving rust omvnr te werpen. Wjj denken hierbjj aan de vele pogin gen, welke in 't bizonder door allen, die zich met den eerenaam van radicalen tooi en, herhaaldelijk worden aangewend om bet gezag in een verkeerd daglicht te plaatsen, door het te laten doen voorko men alsof de Regeering van stad en land bestaat uit eene bende van nietswaardige personen, die het er op toeleggen de on derdanen des lands in hun dierbaarste rechten en vrjjheden te krenken. Komt het nn en dan eens voor, dat iemand zich meent te moeten beklagen over eene bejegening, hem door een over heidspersoon, wie dan ook, aangedaan, dan wordt, vaak vóór de zaak grondig is onderzocht, een geroep van onrechtvaar digheid en verdrukking aangeheven even alsof het grootste onrecht aan hem was gepleegd. En hoe dikajjls btjjkt het later niet, dat zulk een persoon of zelf de schuld der verongelijking was, dl dat er in 't geheel geen onrecht is gepleegd. Dit openbaarmaken en bespreken van zulke gevallen beschouwen de radicaleu als een groot voordeel van onzen tgd. Zjj prijzen het, dat thans niet meer, geljjk in vroeger eeuwen, ongestraft de grootste wandaden gepleegd kunnen worden door de overheid en wgzen dan smalend naar degenen, die hun onnoodig kabaal ten hoogste afkeuren. Zij vergeten echter iets anders, namelijk, dat door hun drjjven een ernstig nadeel wordt toegebracht aan den eerbied voor het gezag en daarmede indirect aan de zaak der vrjjheid, welke zjj heeten voor te staan. Om slechts ééu voorbeeld te noemen, wgzen wg op de beweging, die in de onderwijzerskringen van ons land wordt gemaakt voor een anarchistischen onder wijzer in het dorpje Menaldum in Fries land. De man werd ontslagen door den Gemeenteraad wegens zgne anarchistische gevoelens en dit besluit werd goedgekeurd door de Gedeputeerde Staten van die pro vincie. In plaats nu, dat men zich hierbjj neer legt en het besluit der Overheid billjjkt, die geen anarchistische onderwjjzers in haar dienst wil hebben, zjjn er onderwg- zers- vereenigingen, die moties bespreken en aannemsn, waarbjj aan de Regeering voor dien misleider der jeugd gratie wordt verzocht en intrekking van genoemd be sluit. Reeds het feit alleen, dat de personen, aan wie de Staat opdraagt om het on- derwjjs op zgne scholen te geven, zulk een besluit aan critiek gaan onderwerpen, iB een veeg teeken, dat niet genoeg kan worden afgekeurd. Iudiea toch bedoelde onderwjjzer niet tevreden is met de be slissing van genoemde besturen, dan kan hjj in hooger beroep komen. Het recht daarop wordt hem door niemand betwist en het schjjot de aangewezen weg te zgn om deze quaestie te beëindigeo. De radicalen zgn daar echter niet mede tevreden. Zjj gaan onderzoeken, of er nog niet eeu middel te vinden is om door de mazen der wet te kruipen, en of er dos nog niet een uitweg overblgft om bedoelden onder wgzer vuor de school te behouden. Ware dit om den onderwjjzer te sparen en om hem niet broodeloos te doen zgn, dan konden de onderwjjzers da handen ineen slaan en hem op eene geheel andere manier helpen. Maar neen, dat is het volstrekt niet. Men is bigde, weer eens eene gelegenheid te hebben gevonden, aanmerkingen te kun nen maken op betgeen door de overheid is gedaan. Men keurt da handelingen der besturen af en doet het voorkomen, alsof de onderwijzer in de hoogste mate is ver ongelijkt, daarmede tevens het getuigenis afleggende, dat er in Nederland geen recht meer kan verkregen wordeD. Wat men met dat optreden kan ver- krjjjen is, dat een zwak bestuur door zulk eene afkeurende houding misschien eene bediasing zou nemen, welke alias bshalve met hat beginsel van r9cht en gerechtig heid zou zgn oversea te brengen. Er be hoort eene groote mate van zelfstandig heid toe om, voor zulk eene keuze geplaatst, niet te letten op bjjkomends omstandig heden en alleen te oordeelen naar het wezen der zaak. Het gaat daarmede als met de arbeiders in groots inrichtingen, die geza menlijk optreden om door de macht van het getal de inwilliging van hunne eischen te verkrggeD, en daarin maar al te vaak FEUILLETON Vervolg.) De dokter drukte Raoul de hand, die nu in gezelschap van Julien Vandame vertrok. Reeds een uur geleden had de Overste der veiligheidspolitie, na met Gilbert beraadslaagd te hebben, zich op weg begeven naar het stadhuis van Bry-sur-Marne. Op dit vroege nur kon men niet verwachten er den Burge meester te vinden, doch de secretaris was daarentegen reeds op zjjn post. De Overste der veiligheidspolitie maakte zich aan hem bekend en zeide vervolgens: Ik moet onverwijld voor eene zaak van het allerhoogste gewicht den Burgemeester spreken. Ik zal hem onmiddellijk laten waarschu wen, antwoordde de secretaris. Hij woont hier niet ver af, binnen vijf minuten kan hij hier wezen. De secretaris gaf zijne hevelen aan den klerk, die tevens portier van het gemeentehuis was, en eenige minuten later verscheen de Burge meester ter plaatse. Dnama ging de Overste der veiligheidspoli tie dokter Gilbert opzoeken. Indien het mogeljjk was, dat de bewe ging tea guaste ran bedoelden onderwjjzer zou kuuueu uitwerken, dat de eindbeslis sing omtrent zgne zaak in anderen geest nitriel dan wanneer men niets te zjjuen voordeele had gedaan, er zou reden wezen om te klagen over de gerechtigheid in Nederland. Wjj hopen echter, dat dit niet zoo is en daarom heeft die beweging in ons oog ook volstrekt geen beteekenis. Het eenige, dat zjj kan ten gevolge hebben, ligt in haar invloed op dan eer bied voor het gezag. Deze wordt er beslist door verminderd. Ia plaats, dat men laat uitmaken door de colleges, welke er over hebben te beslissen, of de anarchistische onder wgzer in de openbrre school tehuis behoort, gaat men er vooruit over beraad slagen en deelt dan den uitslag dier be raadslagingen aan de Rjgeering mede. Heeft bat niet allen schjjn, dat men daar mede beoogt te zeggenGa moet beslissen, Rageering, in den zin, waarin wjj dat hebben besproken, want anders is uw oor deel niet rechtvaardig. Zulk een lezen van de les aan de hoogite autoriteiten kweekt ia hooge mate onder mijning van bet gezag. Hat zou naar onze meening eene schande wezen, waaneer men in Nederland toe stond, dat een onderwjjzer langer met de opleiding der kinderen belast bleef, die Alles is tot dusverre geregeld, mjjnheer, sprak de Overste: Wjj moeten nu nog slechts gaan zoeken naar hetgeen gij verlangt. Gaan wij thans naar het kantoor van vaste goederen. Zjj huurden daar een optrekje, dat den vorm had van een chalet, en midden in een grooten met hooge boomen beplanten tuin lag. Het was juist hetgeen de dokter wenschte. Onmiddellijk werd de huur voor zes maan den gesloten, waarna men naar het kantoor te rugkeerde, waar Gilbert vooruit betaalde, zich eene kwitantie deed geven en de sleutels in ontvangst nam. Vervolgens begaven zjj zich naar het stations koffiehuis, om er de komst van Raoul de Chal- lins en Julien Vandame af te waohten. Deze waren echter juist op de villa aange komen. Philippe wandelde met de Barones in den tuin, de komst van Julien verbeidende. Toen moeder en zoon Raoul met Vandame ont waarden, konden zij hunne ontroering niet onderdrukken. Zij gingen nu den Burggraaf te gemoet, die zelf den tred verhaastte. Wat komt gij laat neef, zeide Philippe. Gij hebt toch, hoop ik, gisteren mijn telegram ontvangen Dat heb ik, maar kon onmogelijk eer der komen. Helaasl mjjn arme jongen, zeide de Ba rones, met eene stem die gebroken scbeen door smart, indien gjj haar nog hodt willen zien hadtgjj gisteren moeten komen. Heden is het te laat. Genoveva is overleden het volgende durft te schrjjïen: «Mijn plicht als ambtenaar is best te veieenigen met anarchist zjjn. Ik zie in de anarchie het middel, waardoor het mensch-zga kan worden opgevoerd. Wjj anarchisten willen de orde en rast niet verstorende orde en rast zjja verstoor! door het huidige etelselwjj willen het tegendeelde orde en rust weder herstellen.» Diezelfde man beeft, na de vreaseljjk- ste godslasteringen tot den Burgemeester zgner woonplaats te hebbea geuit ea na door den Burgemeester met zgn ontslag te zjjn gedreigd, tot hem gezegd: «Ik waarschaw u, mjjaheer, weet watje doel. U zult wel gehoord habb m, dat de anar chisten zich niet ongestraft laten honen. Niet ik zal waarschijnlijk wraak nemeo, maar mjjqe makkers zullen zkjreal laag heid zeor zeker niet dulden, en wat-u aan mg misdoet, mét dezelfde of betere mant betalen. Ik waarschuw u, mijnheer.» Nogmaals, wjj kunnen het niet geloo- ven, dat het hoogste gezag in ons vader land een man in zgne betrekking zal hand haven die moedwillig de overheid op zulk eene wjjze beleedigt als dit gedaan is door genoemden onder wjj «er. Indien er toch eau persooo, krachtens zgn ambt, verplicht is om het gezag te handhaven en te steunen, dan is het juist de oodar wgzer, wiens voor naamste taak daarin bastaat, dat hjj nat tige leden der maatschappij kweekt en den eerbied voor het gezag versterkt. Indien wg hier dit oordeel durven uit spreken, dan doen wg dit, omdat wjj in de vaste overtuiging verkeeren, dat de overheid het niet kan of mag toelaten, dat aldus door een onderwjjzer der jeugd wordt gesproken of geschreven. Wjj laten nog buiten rekening, of de man gezon digd heeft tegen zjjoe verplichtingen a's ambtenaar der Gemeente, daar wg dit, vergeleken met de hoofdvraag, het anar- chist-zjjn van een onderwjjzer, nog garing achten. Alle maatschappelijke en christelijke deugden, die hg verplicht is aan te kwee- j ken bjj het jonge geslacht, worden door hem met voeten getreden ea daaria ligt hoofdzakeljjk naar ons inzien zgne veroor deeling. Gaat de Rageering ia zulke gevallen met zachtheid te werk, en handhaaft zjj niet in haar vollen omvang deduideljjke bepalingen der wet, dan zullen de anar chisten steeds driaster optreden, en bg de tegenwoordige godsdienstloosheid vau een deel van ons volk zal het anarchisme we lig voortwoekeren. Wat daarvan het einde moet wezen, laat zich vermoeden. Zonder profetische gaven te bezitten, kan men wel verzekeren, dat het op eene revolutie uitloo.pt,waarvan hon derden bg honderden de s'achCoffats zul len wezen. Yoor de toekomst van ons vaderland achten wjj het daarom noodig, dat aan het anarchisme belet worde wortel te schie ten in de jeugdige gemoederen en dat ieder onderwjjzer, op welke sohool ook werkzaam bg lager, middelbaar of hooger onderwgs, die de vermetelheid bszit om staatsgevaar lijke begrippen te vetkondigen, onmiddel lijk worde ontslagen en alzoo buiten de gelegenheid is om op één door den Staat opgerichte en onderhouden school propa- Saada te maken voor beginselen, welke ireot tegen de orde en rust in den Staat zgn gekant. Het kostte Raoul ontzaglijk veel moeite om tegenover dit schandeljjk komediepel zijn toorn niet den vrijen loop te laten. Dood! riep hij uit, een aan waanzin grenzenden wanhoop veinzende, is Genoveva dood! Met deze woorden snelde bij naar het pa viljoen, vloog de trap op en de kamer van Genoveva binnen, waar bet jonge meisje doods bleek, met gesloten oogen ontzield ternederlag op liet door waskaarsen omgeven bed. Laten wij hem aan zijne smart over, zeide Philippe, en houden wij ons met Vandame bezig. De knecht was achtergebleven. Een wenk van zijn meester deed hem ijlings naderbij komen. Hebt gij uw vader gesproken? vroeg mijnheer de Garennes haastig. Ja, mijnheer de Baron. En? Gemakkelijk is dat heerschap niet. Hij heeft mij alles behalve gunstig ontvangen, en niets van mij willen hooren. Kortom, hij heeft zoo duidelijk mogelijk geweigerd een papier te teekenen, dat een bewijs levert van 'tgeen er eertijds is voorgevallen. Wat nu te doen? vroeg Philippe, wiens gelaat eene hevige teleurstelling uitdrukte. Toen ben ik inlichtingen gaan inwinnen op 't stadhuis van Nanteul, hervatte Julien; ik heb maar alleen het overlijden aan te geven vanGeno- Algemeen is bekend,- dat koningin M ar ga re th a wan Italië eene brave en godvreenende vrouw is. Zjj is het niet die haar man koning Urn bert o binnen Rome doet verbljjren. Onlangs heelt de Italiaan scbe Vorstin nog bljjk gegeven van hare innige vereering voor de H. Maagd. Op fadt Victoriaplein te Palermo, jaiat tegenover het koninkljjk paleis, staat eene kerk, la SoUdad geheeten, welke naam dag- teekent uit den tgd der Spaaosche over- heerscbii g. Daarin bevindt zich een beeld der Moeder van Smarten, hetwelk vroeger een door de Koningin van Napels eigen handig bewerkten, met pond en edelsteenen bestikten zijden mantel droeg. Na de in- ue ning van Palermo door Garibaldi werd het kostbare stak echter door zgne scbuimioopers gestolen. Koningin Margaretha heeft nu een dergeljjken nieuwen mantel vervaardigd, met bet wapen van het Savooisehe huis versierd en dien aan de kerk la Solidad geschonken. Volgens de laatste berichten a it Rome moet koning Umberto de toestand zeer duister inzien. Hg raadpleegde de heeren D i Rudini en Zanardelli over de ministerieele erivis, die nog verre van op gelost scbjjot te zgn. Dj limes verneemt uit Rome dat C r i b p i zgn laatste troef heeft uitge speeld, hooggeplaatste pars men moeten zgn brutaal optreden moede, thans tegen hem samenspannen en hem door eeo ka merontbinding te bestrgden ten val Willen brengen en wel zoo, dat hg genoopt zal worden zich uit het openbaar leven terug te trekken. Zeker zullen zich zaer velen in den val van C r i s p i varheugen, daar zjja voor goed héeogaan, zonder twjjfet een zegen zou zjja voor betltaliaaasohe volk. Niettegenstaande het brutaal enbelee- digend optreden van deu heer Paschal Grousset, heeft de Fransche Mi nisterraad besloten geen vervolging tegen hem in te stellen. Men durft den radicalen Afgevaardigde blijkbaar niet aan, gemak- keljjker gaat het den een of anderen Bis schop voor de Rechtbank te slearen in de democratisch gezinde Fransche republiek. Op de joagite, te Parjji gebonden vergadering van aandeelhoaders dW Saez- kanaal-maatsehappjj, die zeer rnmoerig was, is Charles de Lesseps, on danks veel verzet, als mede-directeur her kozen. Voorts werd tot het verleeneo eaner jaarljjksche toelage aan de familie De Lesseps besloten. Men ziet bet, da Franschen weten over iets heen te stap pen; zjj zjjn vergoten wat bet reu rans- en veroordeelenswaardigs door de Let s e p s' geschiedde in zake het Paaama-schandaal. Uit Sriot-Etienae wordt heden een vergiftiging op groote schaal gemeld, voor' gekomen in de volkrjjke wjjk van Mon- veva Vandame. Mjjnhecr de Baron zal dan Terplicht zijn later mjjn vader te doen dag vaarden, opdat liij de waarheid verklare. Maar op het stadhuis zal men om pa pieren vragen. Neen, de Burgemeester van Nantettil heeft mjj gezegd, dat eene verklaring door mjj en een anderen getuige onderteekend, vol doende zou zjjn. Maar hoe zullen wij dien anderen getui ge vinden. Ik heb een kameraad uit mjjn dorp mee gebracht. Goed, ga hem dan halen en doe met hem de aangifte. Op welk uur is zij,gestorven. Te middernacht. Dan ga ik onmiddelljjk heen! Vergeet vooral niet vergunning te vra gen, het lijk naar Nanteuil te mogen vervoeren. Mijnheer de Baron zjj gerust. Ik zal niets vergeten. Op dit oogenblik eerst ontwaardde Philippe het ontstelde gelaat van zijn kamerdienaar. Scheelt er iets aan? vroeg Philippe. Dat niet, maar mjjnheer bedenke toch, dat dit alles mjjn gemoed nog al in beweging brengt. Met deze woorden keerde hij zich om en ging heen. Nu is hij bevreesd, sprak de Barones baren zoon in het oor. 't Is een onnoozele hals. Ik daoht, hjj een ander karakter had. Thans vertoonde mjjnheer de Challins zich, tand. Meer dan veertig personen zgn ziek ten gevolge van het gebruik van ver- valschte melk of afkófnstig van een zieke koe. Yjjf geneesheeren hebben de handen vol met de verpleging der zieken. Twee per sonen zgn reeds na vreeseljjke smarten geatorveo. Door de politie is bet over schot der melk bjj den verkooper in be- slag genomen. Een Belgisch anarchist, C a m i 11 e V a n t r o y, is te Par jjs gevangen ge no men. De man liep langs den boulevard Magenta en deelde klappen aan da voor- fa jj gangers uit, al roepende; «Live de anarchie In de meeste groote steden van Frank- rgk hebben de radicals gemeentebesturen de H. Sacraments-processiën op de open bare straat verboden. Ons is hst niet recht dnideljjk waarom de Katholieke bevolking zich laat tiranniseeren door een troepje godloochenaars en gelukzoekers. Koning Leopold vau België bezocht eergisteren deNederlandsche Afdeeliog van Schoone Kansten op de Wereldtentoon stelling te Antwerpen. Z. M. list zich, be halve de leden der commissie, ook de an dere Nederlandsche schilders en schilderes sen voorstellen. De regeerings-commisBa- ris, de heer Willy Martens, en de heer H. W. M e s d a g, leidden den Ko- niDg rond, en met bizondere vriende lijkheid schonk Z. M. aandacht aan het werk van mevroaw M e s d a g en verzocht baren echtgenoot haar zgn compliment te maken. Naar het schgnt, schrjjft het Han delsblad van Antwerpen, zal de Koning morgen, Zondag, terngkeereo, «Bij zgn bezoek van den 12ien zal Z.M. vergezeld zgn door de Koniogin, die als dan hoofdzakelijk komt om een langer bezoek aan Oud-Antwerpen te brengen.» Na eene maandenlange beraadslaging is de nieawe Kieswet door de Tweede Ka mer aangenomen met eene meerderheid van 70 tegen 44 stemmen. In de verschillende sectiën der Tweede Kamer, die beraadslaagden over het ont werp op de invoerrechten, stemden 50 leden vóór en 23 leden tegen het ontwerp; 13 Afgevaardigden onthielden zich van stemming. De Indépendance Beige ontving van haar correspondent te Barljjn het bericht dat de Duitsche Keizer, die bizonder be lang stelt in alles wat de Koloniën be treft, zich een nitvoerig rapport metbjj- behoorende kaarten heeft doen voorleggen, ter zake van de tasachea den Congostaat eu Engeland getroffen regeling. Er wordt als zeker verteld, dat keizer Wilhelm II zich met een persoonlgk schrjj ven tot koning Leopold zal wen den, om de bezwaren van Duitachlaad te steunen. weder uit het paviljoen komende. Hjj wankel de en was vreeselijk bleek. Moed, beste neef, moedl zei Philippe op een toon van diep medeljjden. Mjjne moeder heeft mij alles gezegd. Gjj bemindet het arme kind, dat wij thans het ongel uk hebben te ver liezen. Ja, zeide hjj met eene gesmoorde stem, ik beminde haar, en thans is alles gedaan Gedurende eenige oogenblikken verborg hij zjjn gelaat tusschen zijne handen, doch eindelijk scheen hij na zjjne smart het stilzwjjgen opgelegd te hebben en vroeg Hebt gij al aangifte over het overljjden ge daan. Julien is juist naar den Burgemeester gegaan om dezen treurigen plicht te vervullen. Raoul liet het hoofd op de borst zin ken, als verpletterd door het gewicht van zjjn leed. Gjj wilt toch zeker wel bjj ons bljjven, niet waar, waarde neef? vroeg de Barones. Neen, tante. Ik ben u zeer dankbaar voor dit aanbod, maar het is mij onmogelijk het aan te nemen. Wanneer keert gij weer naar Parjjs terug, Philippe? Denkeljjk overmorgen. Dan zal ik wat bedaarder zjjn. Ik kom n dan terstond opzoeken, doch thans moet ik u verlaten. Mjjnheer de Garennes stak Raoul de hand toe, die een oogenblik aarzelde deze aan te nemen. Het denkbeeld, om de hand van dezen moordenaar aan te raken, boezemde hem eeu ouoverwinneljjken afschuw in, doch hjj

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1894 | | pagina 1