NIEUWE
Ne 2157
Vrijdag 13 Jail 1894
19de Jaargang.
?paarza<imheid.
BUITENLAND.
8.)
Vervolgde onschuld.
Italië
Duitschland.
IIAIHISI!
ABONNE MEN TS PBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad yerschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
(JOtiüiMr.
PBIJS DEB AD VERTEN TIEN
AGITE MA NON AGITATE.
Van 16 regels 30 Cent»
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden nit6rlpk Maanda g-, W o e n s d ag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Het valt niet te ontkenneD, dat de spaar
zaamheid voor bet geluk des menschen zeer
bevorderlijk en noodzakelijk is. Spaarzaam
heid is een machtige drijfveer tot vele
andere deugden, die den mensch, voorzoo
verre dit mogeljjk is hier op aarde, waarlgk
gelukkig maken. De mensch, die de spaar
zaamheid beoefent, zal gewoonlijk, zoo niet
altjjd, matig leven; hjj arbeidt met vol
harding, hjj beeft levenslust, hij verricht
al zjjne verplichtingen met nauwkeurigheid
en stiptheid, hg wacht zich zorgvuldig voor
buitensporigheden, voor de ondeugden, die
juist zoo vaak bjj den niet- spaarzameu
mensch wordea aangetroffen.
Ons dunkt, het is aiet van belaDg ont
bloot eens te wijzen op die schoone deugd
van spaarzaamheid. Want het is een nood
lottige kwaal van onzen tjjd, dat duizenden
ea nogmaals duizenden de spaarzaamheid
verachtenzjj beschouwen den spaarzimen
mensch als een achterling, als iemand die
niet met zgn tjjd weet mee te gaan en
hopelooze pogingen aanwendt om tot een
onbereikbaar doel te komen. Maar ziet
juist dat meegaan met onzen tjjd veroor
zaakt O! zoo7eel verkwisting. Of is het
niet een rampzalig verschijnsel in onze
dagen, dat men van alles wil profiteeren,
dat men alle vermakelijkheden wil bjj wonen,
van alles wil genisten Een koortsachtige
zucht uaar vermaken eu uitspanningen heeft
zelfs de onderste lagen der maatschappij
aangetast, zóó zelfs, dat de nitgaven, die
voor vermaken, welke be&t te ontberen
zgn, worden gevorderd, allerminst worden
geteld. Men weet niet eens meer, wat ver
kwisting is. Spreekt het volk eens over de
verkwisting, waaraan Let zich overgeeft
bg een dageijjksch gebruik van sterken
drank, bg het deelnemen aan vermaken en
uitspanningen, die van dsn huiselijken baard
aftrekken en die geld kostenMet wjjd
opengespalkte oogen staart men U aan en
terstond klinkt de vraagMag de mensch
dan niet iets genieten?
Zeker, de mensch mag een geoorloofd
vermaak genieten als een onontbeerlijke
verpoozing van den arbeid. Door een ge
paste uitspanning misdoet men niet tegen
de spaarzaamheid maar wèl misdoet men
wanneer het overschietende, na aftrek van
het noodige, beschouwd wordt als iets on
nattigs en eenvoudig wordt verspild. Spaar
zaamheid bestaat niet in net zich ontbon
den van datgene, wat noodig is voor het
lever, maar in het verzamelen en bewaren
van hetgeen overschiet. Doch de onder-
FEUILLETON.
Vervolg
nValeria,// sprak de Graaf na een oogenblik
tot zjjne dochter, //spreekt de jonge man, die
voor u staat, naar den wensch van uw hart?//
//Ja, vader,// antwoordde Valeria, //in mijn
hart draag ik hem, sedert ik hem leerde ken
nen.// Neem hem dan,// sprak de Graaf nwt
geveinsde vriendelijkheid, om voor het volk zijn
tegenzin te verbergen. //Het is waar, voor een
duren prijs is het leven van Carlos behouden.
Doch dat uw hart zelf voor den jongen man
spreekt, weegt grootendeels tegen den eisck van
Fernando op.//
De kampstrijd was geëindigd. Onder luid ge
jubel verspreidde zich het volk. Allerwege werd
den moed en de dapperheid van Fernando de
grootste lof toegezwaaid. Overal wenschte men
het nieuwe bruidspaar van harte geluk.
De gelaatstrekken echter van den ouden
Graaf werden dagelijks meer en meer somber.
Het speet hem zeer, in den zwijmelroes der
vreugde, ten aankoore van al het volk, zulk
eene groote belofte gedaan te hebben. Duizend
maal zou hij die reeds ingetrokken hebben indien
hij alom niet als leugenaar had willen bekend staan.
Weldra daarop werd het huwelijk van Fer
nando met Valeria voltrokken, Het had op het
landgoed voor Sevilla plaats, hetwelk de oude
Graaf aan zijns dochter moest afstaan. Hij zelf
vinding leert ons, dat de meesten daar geen
begrip van hebben.
Tegenwoordig klaagt men over malaise
op alle gebied, over geringe verdiensten
enz. en dit juist niet ten onrechte. We ne-
mea gaarne aan, dat het bg vele tegen
woordig niet geqaa^keljj^ gaat om na aftrejc
vaa het noodige nog iets over te houden
voor den kwaden dag, hoewel het van den
auderep kant uit het bjjwouen vaa ver
maken, uit het deelnemen aan feestelijk
heden, bjj velen niet bljjkt dat zij na aftrek
van het noodige Diets meer overhouden van
hunne verdiensten. Maar toen voor een
tien- of twintigtal van jaren terug de ver
diensten vau den werkman veel hooger
waren, zoodat de werkman voor zich en
de zijnen in het noodige onderhoud kon
voorzien en daarenboven elke week iets
kon ter zjjde leggen, toen werd het over
schietende, dat men ter zjjde kon leggen,
door de meeaten bestemd voor vermaken
en overtolligheden. En toen dan de dagen
kwamen van tegenspoed, dagen van geringe
verdiensten of van werkeloosheid, toen moest
men zelfs het hoognoodige ontberener
was niet gespaard in de goede dagen, das
was er ook geen voorraad voor den kwa
den dag.
Maar niet alleen door de zucht om te
genieten wordt de spaarzaamheid geknakt
ook de zacht >an méér te schijnen dau
men inderdaad is doet de spaarzaamheid
schipbreuk ljjden. En ziet! dit verscbjjnsel:
méér te schjjnen dan men in werkelijkheid
is, kenmerkt helaasonze dagen. Waar is
in onzeu tjjd het verschil van stand en
rang aan te kennen Waardoor kan men
tegenwoordig de rijken van de burgerlie
den, de knechten van de patroons onder
scheiden De vorm, de soit, de kleur der
kleederdrachten bieden geen onderscheid
meer aan. E9ne dienstbode gaat des _Zondags
gekleed, alsof het de mevrouw zelve is.
De jongste bediende wedjjvert iu zjjn klee
derdracht met deu zoou van den patroon
zelveD. Het verschil der standen is zoo
goed als verdwenen, maar met dit verschil
van stand is ook de spaarzaamheid uit
de rangen der maatschappij verbanneD.
Want al die behoefteD, welke men zich
heeft geschapen,verslinden sommen gelde; de
zacht om méér te scbjjnen dan men in
werkeljjkheid is eischt, dat men méér doet
dan men kan of mag verrichten.
O, wat al ellenden en jammeren heeft
het niet-beoefenen der spaarzaamheid ver
oorzaakt Een der gewichtigste redenen
van den heerschenden nood, een der grootste
oorzaken van bet pauperisme moet grooten-
was bij het. fee9t niet tegeuwoordig. Hij zond
zijn zoon Carlos daarheen met den last aan
Valeria, dat zij op zijn zegen niet mocht hopen,
want zij had de hoop vernietigd van den grijzen
vader, die wenschte, dat zij met den graaf Oviedo
huwen zoude, om de machtigste huizen van
Sevilla aan elkander te verhinden. Graaf Oviedo
zal ongetwijfeld niet rusten, voordat Fernando,
de roover zijner gouden verwachtingen, in het
verderf is gestort.
Op dit bericht stortte Valeria heette tranen.
Fernando trachtte haar tot kalmte te brengen v
niets baatte. „Zou dit mijn vader hebben kun
nen zeggen,// sprak zij op smartelijken toon, //uit
wiens mond ik duizend zegeningen te hopen
had God in den hemel, laat hem inzien dat
ik hem niet wilde weerstreven Bij dag en bij
nacht was het steeds zijne gedachte om mijn
geluk te bevorderen, en gelukkig ben ik ge
worden in u, Fernando, dierbare gadeO, wist
hjj, geloofde hij, hoe gelukkig Valeria is in de
armen van Fernando
II.
Het huiselijk geluk.
Reeds een half jaar was voor het jonge paar
op het landgoed bij Sevilla stil en eenzaam
vervlogen. Geen bloedverwant bad hun nog een
bezoek gebracht. Zelfs de broeder van Valeria
had den grooten dienst, welke Fernando hem
bewezen had, spoedig vergeten, hij werd van
dag tot dag koeler in de liefde jegens zijne zus
ter en haar gemaalen van het oogenblik af,
dat de jonge graaf Oviedo van eene reis terug -
deels gezocht worden in de verregaande
verkwisting, waaraan het volk in zgn koorts
achtige zacht om meer te schgnen dan men
indeidaad is, zich overgeeft.
Ir het wonder, dat de groote Paus Leo
XIII, die met zoo'n scherpen adelaarsblik
den socialen nood der tjjden doorschouwt,
het gemis van spaarzaamheid bg het volk
als een der moeilijkheden aanwgst, welke
de oplossing der sociale qnaestie belemmer
en? Vandaar dat de bezorgde Vader de
volgende behartigenswaardige les aan zijne
kinderen geeft«Ontvangt de werkman
een loon, hetwelk groot genoeg is om on
bekrompen in eigen behoeften, alsook in
de behoeften van vrouw en kinderen te
voorzien, en is hg verstandig genoeg om
de aanwjjzing op te volgen, welke de na
tuur zelve geeft, dan zal hij zich allicht
op bezuiniging toeleggen, ten einde aldus,
na aftrek der noodzakelgke uitgaven, nog
iets over te houden, waardoor het hem ge
lokt een klejn vermogen bgeen te bren
gen.» «Welnu zoo zegt dezelfde
groote Paus dat men de vljjt des volks
aauprikkele door bet uitzicht te openen
op het verwerven van eenig kapitaal; dan
zal de wjjde klove tusschen buitensporigen
rjjkdom en uiterste armoede langzamer
hand worden gesloten».
Het is alzoo een Christelijke plicht om
de deugd van spaarzaamheid te beoefenen,
wjjl daardoor medegewerkt wordt aan de
oplossing van de brandende sociale qnaestie.
Maar het is ook van groot belang voor
else individu iu 'i bizonder, om de spaar
zaamheid te beoefenen, wijl zonder die
deugd vele vruchten van den arbeid in
schade en schande verloren gaan.
De politie te Palermo heeft een anar
chistisch complot ontdekt, dat zich tot taak
had gesteld om aanzienlijke personen te
vermoorden. Een der eerste slachtoffers zon
zijn ridder L a f a r i n a, die een adres aan
den minister Crispi had op tonw gezet
ter gelegenheid van den op dezen gepleegden
moordaanslag. Het plan moet gewe est zgn
dien heer te doorsteken, het lijk te doen ver
dwijnen en evenwel de familie 60.000 lira's
als losgeld af te persen.
Een der anarchisten van die moordenaars
bende is in hechtenis genomen en heelt be
kend in het complot betrokken te zgn. Ver
der zijn volgens de laatste opgave te Rome
250, te Milaan 300, te Turgn 315, te Genua
gekeerd way, verscheen hij niet meer op het
landgoed. Dit was gewis eene vreeselijke smart
voor Valeria, zich zoo geheel verlaten te zien
door een broeder, die haar alles was, door een
vader, die zij uitermate beminde, door alle
vrienden en bekenden, door hare familie, die zij
achtte en waardeerde. Doch een vroom geeste
lijke, Francesco genaamd, die haar met Fer
nando in het huwelijk verbonden had, en sedert
dien tijd bijna eiken dag het landgoed be
zocht, dewijl hij slechts een kleinen afstand
verder in het dal woonde, sprak haar telkens
mped in Jen trachtte haar door den troost van
den heiligen godsdienst tot kalmte te brengen.
Eindelijk had de tijd langzamerhand hun
verdriet gelenigd en teedere liefde, stille op
geruimdheid des harten en vrome, huiselijke
vrede zweefden nog alleen in de eenzaamheid
van hun landgoed. Zij werden door alle bewo
ners der streek bemind en men kende hen slechts
als het menschlievende, weldoende gezin van
het dal. Want geen arme was er, wien zij geene
weldaad bewezen, geen wees, wien zij niet bet
gewicht van het lijden verminderde, geen noodlij
dende, dien zij niet geholpen, geen verlatene,
dien zij niet gehuisvest en van voedsel voor
zien hadden.
Een jaar was voorbij, en Vaieria was moeder
van een bevallig knaapje geworden. De dag,
waarop het lieve kind den heiligen doop ont
vangen zou, was een feestdag voor den geheelen
omtrek. De godvruchtige Francesco gaf den
knaap den naam van zijn vader Fernando.//Want,//
zeide hij, tot in het diepste zijner ziel geroerd,
//Ik heb een inwendig voorgevoel, dat de naam
180, en te Bologna 213 anarchistea ge
vangen genomen. Te Pisa, Livorno, Raven-
ne enz. zgn er nog te zamen 900 achter slot
en grendel gezet.
Volgens de limés is het met de ge
zondheid van Z.H.L e o XIII,niet best gesteld.
Z. Q. den Paus moet niterst zwak en daar
door aan herhaalde flauwten lgdende zgn.
Ook moet een beenwond, die heette geheeld
te zgn, door dat ze weer is opengegaan,
den H. Vader veel pijn veroorzaken en
niet gunstig werken op zgn gestel.
Dit beriebt van de Times wordt ge
logenstraft door de berichten nit het Vati-
caan. De H. Vader verleent audient:ën en
wandelt in de tuinen van het Vaticaan.
Zelfs onder de hitte die de laatste dagen
in Italië heerschte, heeft Z. H. Leo XIII
zjjne gewone bezigheden niet achterwege
gelateu. Een stervende Paus hebben wjj
God zjj dank nog niet.
Een vermakeljjk geval is prinses Pau
line van Wurtembarg dezer dagen over
komen.
De Prinses pleegt zich steeds zeer eenvou
dig te kleeden. Terwjjl zjj nu onlangs in
het park Ludwigsburg wandelde, verzuim
de een schildwacht voor haar het geweer
te presenteeren.
Een sergeant, die zich op eenigeu af
stand bevond, trachtte de soldaat nog door
teekens te waarschuwen. Deze een eenvou
dige jongen, die nog kort geleden in het
soldaten pakje gestoken was, begreep dit
echter niet en meende aan zgn chef een
dienst te be wjj sen door haastig de Prinses
na te loopen met de woorden«P r a n-
lein, ik geloof dat die sergeant daar u
eren wil spreken
De Nordd. Deutsche Algem. Zeitung
heeft in eenhoofdartikel,dat een officieus Ka
rakter draagt, de maatregelen tegen de anar
chisten besproken en verklaart, dat de ver
wachtingen, die sommigen van enkel re-
pressiemiddelen hebber), blgkbaar te hoog
gespannen zgn. Men h eft zegt hét blad,
voorgesteld de anarchisten te deporteeren
mar een geheel afgelegen eiland en hnn
daar de keus te laten om te werken voor
den kost of elkaar met huid en haar op
te eten. De <Nord Deutscheechter geeft
er de voorkeur aan den «anarchisten van
de daad» zoodra het bewjjs er voor is ge
leverd, het hoofd voor de voeten te leggen.
Andere bruikbare maatregelen om het
anarchisme uit te roeien, weet de Nordd.
Deutsche Algem. Zeitungniet aan te be
velen.
Fernando, welken de knaap draagt, voor de
moeder een balsem zal zijn op de wonden, waar
mede de Heer haar, om baar te beproeven, slaan
zal, en dat die naam voor den vader als eene
eter der hoop in bet beproefde bart zal schitte
ren, wanneer de stormen van verdriet woeden
zullen.//
Daarop nam bij den knaap in zijne armen,
richtte biddend den grijzen blik ten hemel en
riep: //Heer, die dit kind zjjnen ouders,geschon-
ken hebt, laat het tot hunne vreugde opgroeien
en hun eens tot troost zijn in hunne oude da
gen, geef hem uw zegen en verlicht de ouders,
opdat zij het geheel volgens uw heiligen gods
dienst opvoeden,//
Tranen onderbraken zijne woorden. Zwijgend
zegende hij den knaap. //Fernando en Valeria
sloten met een plechtig Amen//, Alleaanwezi
gen wischten zich de tranen uit d,e oogen; allen
waren vervuld met gevoelens van godsvrucht.
De ouders smaakten de grootste vréugde aan
het aanvallige geschenk des hemels. Nn eerst
was de zegen van het huiselijk geluk in zijne
gansche volheid over hen uitgestort. -Welk een
grooter genot kon de jeugdige moeder smaken
dan een aanvallig kind aan hare borst te zien
sluimeren, wanneer de maan in den stillen zo
mernacht haar lichtglans door de ruischende
takken der oranjestruiken zond, om op de wan
gen der onschuld te rusten
En welke mannelijke vreugde kan grooter
zijn dan die, welke Fernando ondervond, wan
neer hij daar voor moeder en zoon staande de
moederlijk vreugde van Valeria mede gevoelde?
Wordt vervolgd.)
