No. 2158. Zondag 15 Juli 1894. 19de Jaargai Vraag eo antwoord. BUITENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. FEUILLETON Vervolgde ousoboM, IE. Italië Engeland. Frankrijk. Amerika. België. (Ilium. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Re dac t e u r-Ui tge v e r, W. KÜPPERS. PRIJS DER ADVERTENTIES Van 16 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. 30 Cents. 5 AGITE MA NON AGITATE. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor liet Buitenland'. Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBEfy Co., JOHN F. JONES,Succ., Parijs Blits Faubourg Montmarlre. Van liberale zjjde wordt vaak de vraag gedaan, waarom steeds van den kant hunner tegenstanders zoo principieel partjj wordt gekozen tegen de hervormingen, wel se zjj in staatsbestuur en wetgeving weosohen in te voeren. Zjj beschuldigen ons van ondank* dat Wij zelf» hetgeen met onze beginselen niet ■t'ijdig is, dikwerf niet van hen willen aannemen, terwjjl zjj zich wjjjs maken, dat de mee»te verbeteringen door hun vooruitstrevend optreden tot stand komen. Gewoonljjk schigze» zij dit toe aan onwil en bekrompenheid en eindigen dan met de schouders op te halen over de achterlijkheid en domheid van hen, die immers bebooren tot het niet-denkend deel der natie. De ware oorzaak van deze weigering tot medewerking aan het uitroeren van het liberaal program ligt echter dieper en is volstrekt niet aan onwil of bekrom penheid toe te schrjjven. Dd liberalen hebben evenwel nimmer moeite aangewend om dien dieperen grond op te sporen en bekommeren zich dan ook zeer weinig pm de grieven van ban tegenstanders. Het antwoord op de vraag, waarom door ons steeds iedere hervorming van liberalen kant met wantrouwen wordt ont vangen, is in deze dagen herhaaldelijk gggeven eo wel door de verschrikkelijke feiten, die zich in schier alle landen der wereld voordoen. Die ontzettende daden van woeling en gisting vinden hun oorzaak in het libe ralisme. Zonder ons van overdrgving schul dig te maken, gelooven wjj te moeten zeggen, dat de grond voor de menscbr on toerende richtingen, welke den Laan van sociaal-democratie, anarchie en ni hilisme dragen, werd gelegd door de voor standers van het liberalisme. Daze beschuldiging, welke wjj meerma len uitspraken, is niet moeiigk te staven. Gaan wjj slechts na, wat het liberalisme wérkeljjk beoogt. In de allereerste plaats is de liberaal een groot voorstander van de uitbreiding der Staatsbemoeiing. Hjj streeft er naar den Staat in alle oprichten te doen optreden als de kracht van welke allepn hervorming en vernieowiog kan nitgaan. Geen zaak kan, volgeni den li beraal, op politiek gebied vruchtbare ge volgen hebben, of de Staat moet er het initiatief toe nemea en haar voortdurend in bescherming honden. En zoo beheerseht bet Staatsbegrip de geheele ontwikkeling der staatkundige toestanden. Vóór vele liberalen is er evenwel een grens bg die Staatsalmacht. Indien zjj de, verkeerde gevolgen van hun meening om trent du Staatsbemoeiing bemerken, dan spreken zjj hetTot hiertoe en niet ver der, nit, en worden dan inconsequent en ontrouw aan hurt beginsel. Niet alsop andere liberalen, Dezen gaan op den ingeslagen weg van uitbreiding d#r Staatszorg voort. Zjj. storen zich niet aaa teleurstellingen. Zg hebben het oog, geheel gesloten voor den werkelgken toe stand en hopen alles van den Staat en diens bemoeiingen, je, bg kén is het zoo ver gekomen, dat iedere welgemeende po ging van den individu om den toestaqd óp sociaal en politiek, gebiedmet de hoo- UlWfl» III pfpwwyp^MHII Plumis» II HH1WI I 4.) Vervolg Dun «loeg hij wel duizendmaal met tranen van. dankbaarheid in het oog den blik naar den met .sterren bezaaiden hemel; dan riep hjj wal duizendmaal met gevoelen» der reinste vreugde .uit: "O, gij zalige dagen van stillen huwelijken-vrede, mooht gij toch nimmer meer uit dessen dierbaren kring wijken 1 Mocht gij nog in het uur des dood» mij omringen, op* dat ik het w ree de der scheiding niet voele En Valeria greep haar gemaal bij de rech terhand, en drukte in bl jjde geestdrift den lachenden kasap aan haar lippenen sloot met de woorden: Braafheid, liofde en bestendigheid,, gjj,>zjjt de drie parelen van.de kostbare kroon der. huiscljjke tevredenheid. Fernandosteeds willen wij met een waakzaam oog er opletten dat ons geen van deze verloven gaat.God in den hemel, die het voornemen van ons hart erkent, sohenke ons zijne genade om het te volbren gen! DB BEIDE GRAVEN OVIEDO. Op Zekeren avond, ongeveer acht maanden na het huwelijk van Valeria en Fernando, zat de oude graaf de Vellamare in eene slechte gere eischen van den tegenwoordigen tgd in overeenstemming te brengen reeds voor uit veroordeeld wordt, enkel en alleen omdat die poging niet nitgaat van den Staat. Zoo komen wjj tot het radicale systeem op staatkundig terreio. Een radicaal ver eert uitsluitend het begrip van dea Staat en niets meer. Do Staat alleen moet voor het onderwas zorgen en scholen bou wen, de Staat is het, die de armenzorg ter hand moest nemen, de Staat moet voor de werklieden zorgen en voor de verdee ling van den arbeid, de Staat in 't kort behoort, naar demurring van den radicaal bet eenige lichaam in de samenleving te wezen, hetwelk handelt en organiseerend optreedt. Doch tal van personen, die zoo denken, konnen zich niet vereenigen met de ge leidelijke toepassing van het radicaal stel sel. Zjj wanhopen er aan, dat bet radi calisme langs den ordelierenden weg ooit het burgerrecht zal verkrggen en wen- schen daarom niet laager badaard en ge duldig te wachten op de ontwikkeling van het radicalisme. Doorben worden de ra dicalen beschouwd als vreesaehtigen, die den moed missen om het beginsel van de Staatsalmacht krachtig en des noods met geweld door te drjjveu en zjj vormen dan ook weder een afzonderlijke groep onder den naam van sociaal-democraten. Eo van sociaal-democraten tot anar chisten en nihilisten, il riya qu'un pqs. Over hen zal eenmaal een streng gerioht worden gehoudeD, omdat zg zich niet ontr zien slachtoffers te maken ter wille van hnn dwaalbegrippen, hetgeen juist ten duidelijkste bewjjst, dat zg geen vestroo- wen hebben in de toekomst van hnn leer. Zoo bljjkt derhal re, dat de aan den Staat vggndige richtingen rechtstreeks afstam men van het liberalisme en eerstgenoemde niet andera dan de conseqnentien van laatstgenoemde moeten genoemd worden. Hierin ligt voornamelijk onze vijand schap tegen het iiheralisme. Konden de voorstanders er van besluiten om hnn vrij zinnige denkbeelden en hun ongeloovige theorieën te helgden, zonder te trachten de geheele samenleving er aan te onder werpen, wjj zouden de liberalen aan hun lot overlaten, in de overtuiging, dat die richting weldra geen levenskracht meer zou bezitten. Maar dit is niet het geval. Steeds heb ben de liberalen en radioalen gepoogd om andevsgezindea in hun gareel te doen loo- pen. In plaats van de vrjjbeid prediken zjj de grootste dwinglandjj. Zg zgn niet te vreden met een plaats naast hnn mede burgers iu den Staat, maar willen zeiven als heerscbers optreden en de maatschappij in ban geest vervormen. Een land, dat gedurende eenïgen tgd zuiver liberaal wordt geregeerd^ onder vindt. daarvan dan ook de noodlottige ge volgen, Wjj denken hierbjj o, a. aan Frankrjjk, waar- het liberalisme sedert vele jaren den boventoon voert, evenals aan Italië, waar bet liberalisme ook, ver- eenigd met bet radicalisme, oppermachtig is. Worden in eerstgenoemd land gods dienst en vrjjheid onderdrukt, de losban digheid in laatstgenoemden Staat ia niet minder groot. En waas de toestanden in die~Statea op mesten uitloopeu, laat zich wel raden. Het is de revolutie, die in nog veel heviger mate dan vroeger als een geesel der volken zal uitbarsten en tal- looze slachtoffers zal maken. Gelukkig is in ilik.opzicht nog ons va derland te achten, waar het liberalisme steeds een ernstig tegenwicht heelt gevon den ia de overtuiging Tan veten, dat de vruchten er van wrang zgn in hooge mate. Het liberale stelsel van uitbreiding der Staatszorg kan dan ook geen voordeel aanbrengen, hoe dit systeem ook door li berale hoogleeraars als prolessor Quack en anderen wordt aangeprezen. Van ge noemden professor die gelukkig afscheid van zgn leerlingen heeft genomen, kon men.dezer dagen nog hooren, hoe slechts de I gemeenschap een ander woord voor Staat het vermag om aan de politieke en sociale eischen van den tgd te vol- doeo, Wjj stellen, hoewel we ons niet zoo geleerd uitdrukken als in bedoelde pro- iessorale veitoog geschiedde, de macht van de persoonlijkheid veel hooger, omdat de geschiedenis ons leert, dat slechts de in dividualiteit iets tot aanzjjn kan brengen, en alzoo de scheppende kracht uitgaat van den persoon en niet van een organi satie, welke niets anders dan het product van personen kan zgn. Hoe schoon dan ook de inrichting van den Staat moge schijnen, wjj verwachten er geen heil van en knnnen niet mede werken aan het liberalistisch streven om den Staat als plaatsvervanger te doen op treden van den persoon, terwjjl wjj ons steeds zullen verzetten tegen ieder streven, waardoor de uitbreiding der Staatsbemoei ing en der Staatszorg wordt bevorderd. De ware vrjjbeid ligt in de eerbiediging der persoonlijkheid en niet in de verafgo ding en doorvoering van een begrip, dat de geschiedenis van vela eeuwen reeds beeft veroordeeld. luim in eene kamer van zijn hui» te Sevilla. Sedert den dag, waarop het stierengevecht had plaats gehad, was zijn duistere blik niet meer opgehelderd. De wrevel over zijne voorbarige belofte, welke hij, doch ook te laat, niet meer herroepen kon.- dan de aanstaande vjjandsehap van den ouden en den jongen graaf Oviedo, dewijl hjj ten laatste zijn dochter niet geren kon, die hjj hein toch op zijn grafelijk woord be loofd had, en eindeljjk de lasten van dentoe- nemenden ouderdom hadden hem tot een zie- keljjk man gemaakt Hjj zat in eenoverouden leunstoel, welke met goud geborduurd was en den rijkdom en de pracht, zjjner voorouders verried. Hjj warmde de magere ledematen aan de vlam van een Reanaanachen haard, die meer tot .siearaad dantot nut uit den ouden tijd overgebleven was. Naast hem stond Don Car los, en las om den vader dea tjjd te verkorten en den steeds knagenden wrevel voor eenige oogenWikkea te verdrjjyen, eene oude ridder geschiedenis voor uit de kroniek zijner voor vaderen. Eensklaps werd de deur geopend en de oude graaf Oviedo met zjjn zoon traden bin nen. Graaf Vellamare verschrikte en beefde. //Hit*//, sprak Oviedo, //Breng ik u mjjn zoon, die u aan uw gegeven woord herinneren en u tot zjjn schoonvadar maken wil. Hjj heeft verre landen doorreisd en is tot een degeljjk man ontwikkeld. Vellamare! hjj is waard, uw zoon te worden en de beide grafeljjke huizen aan elkander te verbinden. Doch zeg, waar is Valeria?" - Graaf Vellamare antwoordde niet en zonk doodsbleek op den leunstoel neder, Graaf Reverters, de Oostenrjjk- sche gezant bg den H. Stoel, is uit Rome vertrokken en wel zoo men zegt om niet meer terug te komen. Dat heer had er zgn vermaak in op feestavonden tenzjjnent, waar de Pauselgke hofheeren en Prela ten moesten rerschjjnen, dezen bij die gelegenheden in samenzjjn te brengen met leden der koninklgke hofhouding tan den overweldiger der Pauseljjke staten. Deze Graai schjjnt een zeer onhan dige diplomaat te zgn, eu velen hebben hem met vreugde zien heengaan. In het kanaal van Birmingham bg Spring Vala, Wolverhampton, brak Maan dag-nacht omstreeks twaalf uur, in de buort der groote ijzerfabrieken van Sir Alfred Hickman, den djjk door, en het water stroomde in woeste vaart door de opening. Verscheiden kolenmijnen wer den overstroomd, eene hut bedolven en groote schade van ongeveer 8000 pond st., aangericht. Een aantal fabrieken moeten stilstaan, en de handel tusscben Wolverhampton en Birmingham over het kanaal is gestremd. waaruit hjj opgestaan was om de binnentre- denden te begroeten. Don Carlos stond getroffen en sprak geen woord. //Wat scheelt u? Wat beteekent dat?// riepen de beide Ovie- do's versohrikt uit; //is zij er niet meer?// //Voor u is zij er niet meer!// antwoordde Car los verlegen. De jonge Oviedo raasde: //Nu, dan zal uw huis iu het verderf storten en gij tevens, dewijl gij uw grafelijk woord zoo slecht gehouden hebt. Uw naam zal voor altjjd uit het adellijke boek gewischt worden, opdat de schande niet van het eene geslacht op het andere voorgeplant worde. En zoo waar ik graaf Oviedo heet, en deze mijn vader is, die voor mij staat], zal ik niet rusten, totdat ik den smaad gewroken heb, welke mij aangedaan is.// //Bedaar, Oviedo,// viel hem Don Carlos in de rede, en beschuldig mijn ouden vader niet van meineed. Zoo waar ik leef: hij had nim mer eene andere gedachte dat u zijne dochter tot gemalin te geven. Doch een toeval wilde, dat u Valeria ontrukt werd. Fernando deOli- va redde mjj het leven. Hij verlangde Valeria als loon voor deze heldendaad. Zij wilde zijne echtgenoote worden. Vader moest haar geven. Nu bewonen zij het landgoed voor Sevilla.// //Wie is deze Fernando,,, riep de oude graaf Oviedo misnoegd uit, //dat hij het wagen duifde, de hand te vragen van de dochter uit het aanzienlijkste huis van Sevilla Hoor, mijn zoon, gij zijt een onbeduidend mensch, en ik schaam mij,uw vader te zijn, wanneer geniet de naaste gelegenheid aangrijpt om u van dien Door deze ramp zgn ruim duizend arbei ders zonder werk. De gemeenteraad te Chalons-Sur-Marne heeft besloten een standbeeld voor Car net te dier plaatse op te richten. De sociaal-democratischs afgevaar digde F a b e r o t, die naar Trignac was getrokken om de arbeiders aan te sporen te volharden in bonne werkstaking, is van eene slechte kermis te hois gekomen, bjj heeft geen wil van de reis gehad. In eeae vergadering der werklieden, die hg bijge woond beeft, werd hg onthaald op de kre ten «Wjj hebben er genoeg van? Weg met de commis-voyageurs ia werk takingen!» Zoo moesten de opruiers overal ontvan gen worden, dan zon hun de lust wel orergaan om den werkman ten koste van vronw en kinderen broodeloos te maken. Onlangs gebeurde het dat eenige offi cieren in den trein van Marseille naar Pargs waar zg des morgens te 10 nar arriveerden, de H. Mis hoorden, opgedra gen door een Bisschop uit eene missie in Azië die op reis was. Het toeval wilde, dat eeu den Bisschop vergezel lende geesteljjke de officieren in het sta tion te Marseille leerden kennen die naar Pargs moesten. Hjj zeide hnn, dat als zjj wildeD, zij dien nacht Mis konden hooren, waartoe hun den volgenden dag te Pargs de mogslgkbeid wellicht zon ontbreken. Dit aanbod verbaasde hun Diet weinig, maar zjj namen het gretig aan. Afgesproken werd, dat, wanneer men des nachts te 4uren aan zeker station zou geko men zgn,de officieren bg denBisschop ia de coapé zonden komen. Men had dan 2 uur tgd, eer de trein weer stilhield. En zoo geschiedde. De coupé vulde zich op de bepaalde plaats geheel met officieren, en dtzen boorden met eerbied de H. Mis, door den Bisschop op zgn draagbaar al taar opgedragen. De ondervinding heeft den Bisschop geteerd, dat men in de meeste gevallen (wanneer men slechts tgd genoeg heelt tusscben twee stations) veiliger de H. Mis leest in een spoortrein dan op zee. Volgens een telegram nit Chicago, zjjn eenige aanvoerders, die het volk hebben opgehitst tot betere gedachten gekomen. Zg willeD, na zg geen kans zien om den boel het onderstboven te keeren de werk staking geëindigd verklaren, omdat de nadeelen door een langer verzet, aller verschrikkelijkst zgn en in hoofdzaak neérkomen op de werkstakers. De geëm ployeerden van de Pullman Car Company gaven aan dit verlangen geboor en zgn aan het werk gegaan. Langzamerhand stellen zich de per sonen- en goederentreinen weder in be weging. Te Sacramento wordt den troe pen die daar zgn aangekomen,geenerlei we derstand geboden en de honding der werk stakers is er minder dreigend. Een trein op weg naar San Francisco is ontspoord en in de ririer gestort. Dit was het werk der werkstakers, die boreodien den Btoker en drie soldaten dood schoten. De politie te Chicago heeft een complot ontdekt, dat ten doel had het centraalstation van den- Illinois Centraal- spoorweg met dynamiet in 'de lucht te Fernando meester te maken,hem van de hoogte van zjjn onverdiend geluk neer te storten en Y aleria als uwe echtgenoote naar huis te voe ren,// //Ja, doe dat,// sprak de oude graaf Vella mare, toen hij weder tot bewustzijn gekomen was, //en wreek op zulk eene wijze uw smaad en den mijne. Don Carlos, zweer mij voor deze mannen, dat gij den jongen graaf Oviedo ge trouw helpen zult met raad en daad in alles, wat hij tot zijn voordeel en tot uitwissching onzer schande ondernemen zal. De gedachte, dat Fernando uw redder is, moest reeds lang plaats gemaakt hebben voor de schrikkelijker gedachte, dat hij tegelijkertijd den vrede, de vereeniging en den roem van twee aanzienlijke familiën met zjjn ongelukkige tusschenkomst bezoedeld heeft. Er ligt derhalve geen plicht van dankbaarheid meer op u en hij heeft zelfs de band der vriendschap, welke gij hem ge zworen hebt, sedert lang opgelost. Oviedo doe wat gij voornemens zijt te doen, al zou ook het leven van een mensch als otter van uwe onderneming] vallen. Gij verwerft u daarmede geen geringer prijs dan mijne dochter.// Zoo hadden zich de beide machtige huizen Vellamare en Oviedo tot den ondergang der stille gelukkige familie, op het landgoed voor Sevilla, verbonden, zonder dat deze ook zelfs het geringste kwaad vermoedde. En men wachtte slechts op eene gunstige gelegenheid om het schrikkelijke plan, dat de jonge Oviedo beraamde, te kunnen uitvoeren. doen springen. President Cleveland heeft te Washington een onderhoud gehad met de hoofden der werkstakers. Dat onderhoud moet zeer vredelievend zgn geweest en doet voorzien, dat de werkstakingen spoe dig znllen eindigen. Da laatste telegrammen uit Amerika bevestigen dat de algemeene werkstaking in duigen valt en dat op de meeete spoorwegen overal de dienst is her vat. Voor het eerst in elf dagen kwamen weer brieven uit Californië te New-York aan. De Schatkist is wear begonnen geld naar het Westen te verzenden. De voor zitter van het Amerikaansche arbeidersver- bon d, thans vergaderd te Chicago ziet ook in dat zjjoe plannen iD duigen vallen, bg heeft besloten geene algemeene werksta king te verordenen, vermoedelijk omdat hjj overtuigd was dat de opvolging van zgn bevel zeer twgfelachtrg was. De Amerikaanschs regeering heeft vjjfhonderd dollar belooning uitgeloofd voor de ontdekking van de boosdoeners die den trein ter vervoering van militairen in Californië deden ontsporen, met het gevolg dat vier soldaten omkwamen. Op het journalistsn-congres te Ant werpen is het «ewig weibliche» in de journalistiek besproken. Miss Stuart, redactrice van de Lon- densche Whitehall Review, sprak over de positie der vrouwelijke journalisten in En geland. Zg deed nitkomen, dat de vronw aldaar, ondanks den aanvankelijken tegen stand, ook een weg zich heeft weten te banen in de journalistiek, waar nu al leen de politiek baar is ontzegd, omdat een vrouw te hartstochtelijk is om on partijdig te bannen oordeelea, maar dit neemt niet weg, dat de vrouweljjke jour nalisten in Eugeland zeer vermeerderen. De heer Zagonluielf, van St. Petersburg, viel seer in den smaak der datnes journalisten, hij sprak Miss Stu- a r I's bewering omtrent de ongeschiktheid der vrouw voor de politiek tegen. Hg deelde mede, dat vronwelgke journalisten ook in Rusland al sinds jaren niet vreemd meer zgn en dat zg daar op gelijken voet met de mannelgke journalisten staan. De bespreking der Zondagsrust voor de journalisten is aangehouden tot een volgend Congres. Waar het volgend con gres gehouden zal worden, zal door het permanent bureau worden bepaald. Met een toespraak van den Voorzitter werd bet congres gesloten. Donderdag-namiddag werden deCongres- leden, die reeds Woensdag-middag, na slnitiDg van het Congres, met een specialen trein naar Brussel waren vertrokken, door koning Leopold in zij a paleis te Laeken ontvangen.De Nederlandsche Gezant stelde aan Z. M. den Koning alle Nederlandsche afgevaardigden voor. Deze sprak met waardeering van de banden van vriend schap en solidariteit, die de beide lan den vereenigeo, en voegde er bjj, dat de kleine staten elkaar de hand moeten rei ken. Laat ons er naar streven, aldas ein digde Z. M., de nauwe aaneensluiting tasschen de twee landen te doen voort duren. Met elk der Nederlandsche journa listen sprak koning Leopold zeer hartelijk. IV. BE NACHTELIJKE AANVALi Deze gunstige gelegenheid bood zich weldra aan, nog geen jaar na den avond van hunne afspraak. Fernando was op zekeren keer verscheidene weken voor bizondere zaken op reis. Dit had den Oviedo en Carlos vernomen en tegelij kertijd den weg en den tijd zijner terugreis uitgevorscht. Tegen zonsondergang gingen bei den gewapend de poorten van Sevilla uit en verborgen zich vermomd in het dichtste van een wild kastanjebosch, waardoor de weg lei- de, welken de reiziger naar het landgoed volg»» moest. Reeds was de maan van achter het wo'uii opgegaan en zij loerden nog altijd op den ede len buit, welke hun in de handen zou vallen. Eensklaps reed Fernando, vergezeld van een enkelen dienaar, in stille opgeruimdheid des harten den heuvel af. Hij vermoedde de grafe lijke monsters niet, die in het woud verborgen waren. Zjjne gedachten hielden zich bezig met vrouw en kind, die te huis zoo reikhalzend naar hem verlangden, weshalve hij ook den moedigen schimmel meer dan gewoonlijk aan spoorde. Thans was hij aan de noodlottige plaats gekomen. Hetzjj deze plaats voor vroegere aan vallen en moordaanslagen van roofzuchtige menschen berucht was, hetzij God een zwak voorgevoel van het naderende ongeluk in zijn hart gelegd had, opdat hij niet geheel onvoor bereid zou zijn —-onwillekeurigging hem eene

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1894 | | pagina 1