No. 2161. Zondag 22 Juli 1894. 19de Jaarga Premie. Eenheid en verscheidenheid. BUITEMLlfltt. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. Vervolgde onschuld. Amerika. Frankrijk. Italië Zwitserland. Duitschland. mm ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Yoor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. UNTIKM)K,U.—- Tegen den geringen prijs van 30 cents, franco per post 40 Cents, hebben wij aan het Bureau van ons Blad voor de abon nees verkrijgbaar gesteld, bet zeer inte ressante boekwerkje: «DE ERFENIS EENER MOEDER» door Julius. Dit boekwerk, zeer boeiend geschreven, is in een sierlijken omslag ingenaaid, ter wijl druk en papier niets te wenschen overlaten. Het streven naar maatschappelijke ge lijkheid bljjft een der groote kwalen, waaraan onze hedendaagsche samenleving lijdt. Schgubaar zal men ons kunnen tegen werpen, dat dit streven in plaats van een ziekte-verschijnsel, jaist een gunstig teeken van vooruitgang en verbetering moet beeten. Men zal het toejuichen, dat de lagere standen der samenleving worden opgeheven uit hun onwetendheid en uit hun sociale ellende en dat de hoogere klassen niet langer een afgezonderd stand punt innemen, maar zich allengs meer thuis gevoelen ia de andere sferen der maatschappij. En dan kannen wjj dit niet tegenspre ken. Integendeel zien ook wjj in de ver heffing van de handwerksklasse en in de meeleving van den hoogsten stand in de maatschappij een be wij», dat meer alge meen het besef iogaDg vindt, dat alle leden van het groote gezin, 'c welk men maatschappij noemt, hun plicht e hun taak tegenover hun medeburgers niet mo gen verzaken. In zulk een streven ligt dan ook volgens de meening van ieder weldenkende, niets verkeerds of nad eligs. Maar met maatschappelijke gelijkheid hebben wjj nog iets anders op het oog, iets dat door ons wel degeljjk als eene ziekelijkheid in de denkwjjze van velen wordt beschouwd. Het is het streven naar opheffing van alle standenverschil, het drjjven naar neer trekking van alles, wat verheven is boven het alledaagsche peil van hen, die dit beginsel van gelijkstelling belgden. Zeer velen van hen, die in den tegenwoordigen tjjd een hoog woord voeren bg de bespre king der vraagstukken van den dag, maar die in werkelijkheid die gewichtige qnaes- tiëu slechts zeer oppervlakkig hebben na gegaan, trachten hen, die zich bg de be- oordeeüng dier vragen op een hooger standpunt hebben geplaatst, neer te trekken in het sljjk der alledaagschheid en ken nen geen beter motief voor zulk eene hou ding vinden dan door de meening te verkondigen, dat naar sociale gelijkheid moet worden gestreefd. Die maatschappelijke geljjsheid is dan ook in den grond der zaak niet anders dan eene vernedering van het menschdom tot den lagen trap van beschaving, ont wikkeling en zedelijkheid, waarop de voor standers dier zoogenaamde gel jjkheid zeiven zjjn geplaatst. FEUILLETON. 7.) {Vervolg) Tranen verstikten hare woorden. Het gejam mer dreigde hare borst te doen splijten. Met krampachtige, kommervolle vreugde drukte zij den knaap aan haar hart en verwarmde hem met tranen Hij sluimerde zoo zacht, zoo zoet in moeder's armen. Deze kende hij alleen en daarin vond hij eene geheele wereld. Lucia had intusschen aan den haard een was- fakkel aangestoken cn een zwaren, ijzeren sleu tel van den wand genomen. De reisbenoodigd- heden droeg zij met een draagband over de schoudersin de linkerhand hield zij de bran dende fakkel, in de rechter den sleutel voor de eenzame tuinpoort. Reeds lang stond zij gereed, toen de Gravin nog altjjd vol teedere liefde den knaap streelde. De hamerslag van den toren gaf het teeken van vertrek. Het was een hartverscheurend afscheid der Gravin van alle stille vreugden van den ver- loopen tijd. Ieder plaatsje van hare kamer, dat zij nu nooit weder betreden zou, wenschte zij nog te kusseniedere zoete plaats, waar zij met Fernando gerust, en vreugde en lijden ge deeld had, wilde zij met een stroom van tranen hesproeien. «Leef wel, gij duizend lieve plaatsjes, gij ge tuigen van mijn vroeger geluk 1 Leeft welLeeft alle wel 1« Evenals de armen soms met wangunst kunnen gadeslaan, boe de rjjken zich in weelde baden, zoo beschouwen ook op het gebied van het staatkundig en maat schappelijk denken de armen van geest vaak degenen, die een dieperen blik in de noodeu en behoeften der samenleving hebben geslagen, met zekere mate van jaloerscbheid en trachten zg ieder hooger begrip en iedere verheven gedachte te doen verstikken in de lage en zelfzuchtige denkwijze, welke zg zdven zjjn toegedaan. Daarom ook is bg deze voorstanders der sociale geigkheid de godsdienst eene onnutte zaak. Men haalt er de schouders soms over op en kan nitt begrgpèn, dat er nog menschen gevonden wordeD, be krompen genoeg om in den godsdienst een Iroott en een kracht tot handelen te zien. Dia verlichte maatschappg-ber- vormers meenen, dat de godsdienst on mogelijk iets kan uitwerken tot verbete ring der sociale toestanden en hebben er dan ook geheel mede gebroken. Eu evenals dit ten opzichte van den godsdienst bet geval is, wenschen zg ook met ieder ander begrip, dat den mensch veredelt en zijue waarde verhoogt, niets te maken te hebben,want zg zjjn bevreesd, dat andereu daardoor een hooger plaats dan zjj zeiven zullen innemen en zjj daardoor eene minder beteekeriende rol op het too- neel des levens moeten vervullen. Misschien zullen sommige lezers de op merking makeD, dat wjj hier niet aan geven, wie dan toch behooren tot dat soort van menschen, waarvan wij hier opznlk een afkenrenden toon spreken. Gewoonljjk toch wordt eene staatkun dige of maatschappeljjke richting door zekeren naam daideljjk aangewezen en geeft die naam te kennen, wat het stre ven is van hen, die zich onder de ba nier dier richting scharen. Moeilijk is dit het geval met de talrijke groep in de samenleving, waarop wjj nu het oog hebben, en toch is het een zeer algemeeu voorkomend verschijnsel, dat opheffing van standenverschil door veleD wordt nagestreefl. Wij zouden hen kunnen noemen de voorstanders der revolutie idee, die in eene omverwerping der samen leving en in eene toepassing der omwen- telingsb9grippea den weg vinden aange wezen, waarop moet worden gestuurd. De leuze van geigkheid, als een deel van de revolutieleuze: vrjjheid, geigkheid en broederschap, is niet slechts een her senschim, welke nimmer in vervalling kan komen, zjj is meer dan dat, zjj is een leogaD. eene overtreding van de wetten, waarop de samenleving berust, een moed willig zondigen tegen den heiligen wil van den Schepper, die de bedoelde geigk heid volstrekt niet heeft bedoeld. Juist door de opheffing van het stau- denverscbil bewerkt men eene ongeljjk- heid, die strjjdig is met de natuurljjke gaven en talenteD, welke aan een ieder zjjn toebedeeld. Alles in de natunr wjjst er op, dat er verscheidenheid is van aan leg en verscheidenheid in gaveD. Bg de geboorte reeds van den mensch kan men ongel jjkheid opmerken eu deze gaat het gansche leren door, ten gevolge waarvan men het standenverschil verkrjjgt, waarte gen door velen thans zoo hevig te velde wordt getrokken. Zij richtte den betraanden blik ten hemel en trad uit hare kamer om die voor eeuwig niet meer te betreden. Lucia ging met de bran dende fakkel vooruit door eene lange donkere rij van gewelfde gangen, door welker ijzeren roosters de maan hare stralen wierp. Sprake loos volgde de Gravin slechts onwillekeurige zuchten en hare voetstappen kaatsten door de echo der bogengangen dubbel en drie maal terug. Thans stonden zij voor de nauwe tuinpoort. Lucia opende die, «Houd moed, genadige vrouw, sprak zij zacht tot de Gravin, «en vertrouw u aan God's bescherming en mijne leiding toe. Wij moeten door den tuin bij den slotheuvel afdalen, opdat wij in alle stilte op eene schuit, waarvan er vele in de struiken van den oever liggen, over den stroom zetten kunnen. Zoo bereiken wij voor het aanbreken van den dag het midden van het dichte woud en zien een pad voor ons, dat regelrecht naar de visschershut van mijn broeder leidt, waar ik u verbergen wil. Daarom, wees bedaard en volg mjj.« Met deze woorden stak zij, dewijl zij de lengte van den moeilijken weg wel kende, eene nieuwe fakkel aan, doofde de half verbrande in het zand uit en trad naar buiten. De Gravin, die zich aan hare leiding toever trouwde, zond nogmaals een blik ten hemel, drukte den sluimerenden knaap vaster aan hare borst en verdween in de duisternis. Lucia echter had, om geen spoor van hare nachtelijke vlucht achter te laten, den sleutel weer bij zich genomen en sloot van buiten met vreeseljjk geknars de poort. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Yan 16 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. 30 Cents. 5 AGITE MA NON AGITATE. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Générale de Publicité Etr anger e G. L. DA UBE <f Co., JOHN F. JONES,Succ., Parijs 31 lis Faubourg Moidmartrr. Eigenlijk gezegd moet dit streven naar geigkheid dan ook tagen-natuurljjk wor den genoemd. Moge al de wetenschap er zich voor verklaren en het als de nieuwste wjjeheid verkondigen, dat in ieder opzicht naar geljjkheid moet gestreefd worden, wjj gelooven, dat er wel degeljjk 6en an der streven tegenover btshoort te staan en wel dat vau ieders garen, talenten en verdere eigenschappen, welke hem zjjn toebedeeld, niet kunstmatig aan bandeD te leggeD, maar ze te ontwikkelen en ze te doen strekken tot heil der gansche sa menleving. Wat voor den enkele waarheid is is het ook voor geheele groepen van de maatschappjj. De opheffing der standen i zon eene desorganisatie wezen >an de gan sche inrichting der samenleving en men zou weldra tot de ervaring komen dat door kuust ratige middelen geen i abreok kan gemaakt worden op de onverander- ljjke wet der verscheidenheid in maat schappelijk opzicht. Maar bjj al die verscheidenheid is toch ook weder eenheid op te merken en wel die eenheid, welke streeft naar verbete ring der maatschappelijke toestanden. Eveoals verschillende middelen vaak kunnen worden aangewend tot bereiking van hetzelfde oogmerk, kunnen de ver schillende standen medewerken tot een doelhet streven naar volmaaktheid op sociaal gebied. En daartoe is noodig, geljjk wij in den aanvang zeiden, dat de verschillende stan den der samenleving nit den weg trachten te ruimen, wat eene gejonde samenwerking kan belemmeren. Daarbij moet het eigen belang geheel op den achtergrond treden en alleen het algemeen belang m het oog worden gehouden. Geljjk ia een huisge zin alle leden, ieder op zijne eigen wjjz», kunnen medewerken tot het geluk van het geheel, zoo kan ook in de maat- sohappjj, iedere stand het geluk der ge heele samenleving bevorderen. Zulk eene samenwerking is echter ou- mogeljjk bg het streven naar de door ons veroordeelde geljjkstelling, waarom wij het dan ook den plicht van ieuer lid der samenleving achten, ia welken stand bjj ook geplaatst is, om de verscheidenheid, welke zich in eene hoogere eenheid op lost, te bljjven voorstaan en haar groote waarde voor den werkeljjken vooruitgang niet te miskennen. Een dyaamiet-aaoslag is gtpleegd bjj Missoula in Montana(Ver.St.)op den eersten trein van den Northern Pacific, die sedert zestien dagen uit het Westen aldaar aan kwam. Eene dyuamiet-bom was op de rails ge legd, welke ontplofte, toen de Gein er mee in aanraking kwam. De locomotief werd geheel vernield eu de postwaggon werd zeer beschadigd, maar in de andere wagens, welke vol soldaten en andere rei zigers waren, werd niemand gedeerd. De leiders van de groote werkstaking te Chicago, Debs en and/ren zijn in hechtenis genomen, wijl ze in gebreken zjjn gebleven om den verlangden borg tocht van 6000 dollars te stellen. VI, Feexanuo's vlucht. Diep achter het bergwoud grauwde langza merhand de dag, toen Fernando voor de slot poort van het paard steeg. De morgen was koud en guur en de pijnen van dc wonde aan zijn arm waren merkelijk toegenomen, waardoor hij langzamer den weg naar zijn landgoed ver volgen moest, dan hij aanvankelijk voornemens was Het eerste levende wezen, dat hem tegemoet kwam, was zijn dienaar, diehem den vorigen nacht als dood verlaten had. Juist was hij voor nemens heimelijk naar de treurige plaats te gaan, waar het schrikkelijke ongeluk plaats gehad had, om het lijk van zijn heer te ver bergen. «Groote God in. den hemel!// riep hij nu, en staarde Fernando aan: «mijn lieve, goede heer! of is het een geest en komt hij vrouw en kind naar een zaliger land afha len?// «Ik hen het,// antwoordde Fernando: 't is uw heer met lichaam en ziel. Doch spreek, wat doet mijne vrouw, mijn kind? Waar zijn zij? Waren zij niet vol angst om mij? Spreek snel, kwel mij niet met uw dralen.// «God zij duizendmaal geloofd, edele heer,// riep de dienaar met tranen van VTeugde in de oogen, dat gij hier zijtDat zal eene blijd schap zijn. God dank! O, ik oude man, moest ik zooveel onheil stichten! God vergeve mij! Toen gij door het moordend staal getroFeu, ter aarde zonkt, hield ik u voor dood, gaf mijn paard de sporen en ijlde hier naar het slot. Gelijk De oprmer D e b s heeft aan een dag blad-correspondent medegedeeld, dat hg geen borgtocht wilde geven, ten einde de geheele wereld te doen zien, hoe «marte laars behandeld woiden, die zich Diet in het bezit ran geld of invloed mogen ver heugen.» Gisteren heeft de president der Fran- sche republiek de heer Casim ir Pe rier zijn intrek genomen in het E'yèés. Hij fcetft bg zich ontvangen deu Italiaan- schen journalist B o u g h i, die, na het porscougies te Antwerpen te hebben bg- gewoond, zicb naar Parijs beeft begeven. De heer B o n g h i. cui-minister vau Italië, die tot de toongevende Italiaansche jour nalisten behoort, hoopt de verzoening tus- schen Frankrgk en Italië te bevorderen. Hem is in het Hotel Continental een groot feestmaal aangeboden namens het comité der repablikein8che pers te Parjjs. De Figaro meent te weten, dat de Russische kroonprins zich na zijn bezoek aan koningin Victoria naar Frankrgk zal begeven om er eenige weken te ver- big ven. Het huwelijk tusschen dea Rus- sischen Czarewitch en prinses A 1 i x van He s 8 e n zal eerst in het voorjaar vau het volgende jaar worden voltrokken. Iade Fransehe republiek is men zeer ingenomen met de ontvangst van den zoon van een Fransch admiraal, luitenant burg graaf de Couverville, op zjjn reis door het noorden van Rusland in een Russich kamp bg de stad Jaroslavi, waar feesten ter zgner eere, o. a. een schitterend avondfeest werd gegeven. Door de vriendelijke ontvangst getroffen, zond de Burggraaf een telegram daarover aan den Franschen gezant, die weer aan den President der Rupubiiek seinde .Twee dagen later betuigde graaf M o n t e- b e 11 o, in opdracht vau Casimir P e r i e r, uit naam van Frankrgk en het Fransehe leger zjjn dauk voor de hartelgke ontvangst. De President der Fransehe republiek heeft ter gelegenheid zgner verkiezing eu ter gelegenhsii van den nationalen feest dag op 14 Juli een besluit geteekend, waarbij 374 personen, die veroordeeld wa ren wegens vergrijnen bjj werkstakingen geheel of gedeeltelijk ontheffing van straf krjjgen. Onder ben is geen enkele, die veroordeeld is wegens ophitsing tot plun dering en moord door middel der drukpers. EenFrausch blalLe Croix brengt ons deu rechter P e t i t i n, van N >zeroy (Jura) du bg gestorven en begraven is, in her- inuering. Het feit op zichzelf is niet bi zonder belangwekkend, maar meneer de rechter is in 1870 de «held» van een voor val geweest, dat wel de herinnering waard i». De Pruisen badden Nozeroy bezet, eu Petetin, toeD burgemeester van dat plaats je, wees ban het seminarie aan en zeide: «Gaat oaar die fabriek van zwart gedier te, daar veroorloof ik u alles.» Weldra werd die zonderlinge magistraat zelf door de Pruisen ter dood veroordeeld. Hg had maar juist den tjjd, om te vluch ten Daarde «fabriek van zwart ge dierte», waar hg liefdadig werd opgeno men. De overste stond hem zelfs zjjne kamer en zjjn bed af en redde hem zoo van een zekeren dood, want in het semi- een loopend vuur verspreidde zich nog in den nacht de ijselijke tijding, dat Fernando dood, dat de edele heer van het slot vermoord is! De goede Gravin zonk bewusteloos aan mijne voeten neder. Ach, wat zal dat een verschrik kelijke nacht voor u geweest zijn! En nu welk eene vreugde, welk een gejubel! O, ik arme man zie mijn beer weder. Nu eerst wordt mij het leven dierbaar en aangenaam. Zulk eene blijdschap durfde ik niet hopen. Kom, nog weet de Gravin niet, dat gij leeft en hier zijt. Volg mij, ik snel de trap op; de vreugde maakt mij jong. O, wist zij het al! Ieder oogenblik, dat zij te vergeefs treurt, ligt mij loodzwaar op mijn hart.// Zoo sprak dc dienaar en snelde naar de trap heen en trok zijn heer, wien nog de kracht ontbrak om zoo snel te volgen, met zacht ge weld naar zich toe. Nauwelijks had hij de deur van de kamer der Gravin half geopend,of in opgeruimde haast riep hij reeds: «Treur niet, edele vrouw, loof cn dank God; uw gemaal leeft!// Maar ach, de kamer was ledig. «Mijn God!// riep Fernando in den grootsten angst uit: //wat is hier gebeurd? Spreek, man hebt gij de Gravin den vorigen nacht hier nog aangetroffen? of liegt gij slechts, en wilt mij door eene vreeselijkc onzekerheid de ontzet- tende smart doen bedaren?// «Zoo waar ik leef en uw trouwe dienaar ben,«antwoordde gene,// ik spreek de waarheid.// «En hebt gij," viel Fernando hem in de rede «den ganschen nacht geen geschrei in cn buiten het slot gehoord?// narie zochten de Pruisen hem niet. Maar, hoewel hij het leven aan do priesters dankte, heeft P e t e t i n 1 iet nagelaten, na den oorlog tot aan r n dood toe hen nit alle macht te vervo gen. De anarchist Lega, die onlangs eon aanslag op het leven van den Italiaan- schen premier C r i s p i heeft gepleegd, is door het Hof voor strafzaken te R mie, tot 20 jaren gevangenisstraf veroord ;!d. Te Nizza is de Italiaan B o n a r o, die na Oarnot's moorl in een koffie- hnis zeide«Dat is goed gedaanzoo ga het alien,C r i s p i incluis,» door de rechi- bank tot zes maanden gevangenis 1. veroordeeld. Het bestuur van het Iuternationalo journalisten-congres, dat in Antwerps;, is gehouden, heeft besloten het nu eerstvol gend Congres te doen bijeenkomen :u Génève, welke stad met St. Petersburg in aanmerking kwam. De Berlijoscbe koffiehuishouders, d steeds in een bier-oorlog zjjn mei, ue o- ciaal-democraten, hebben in eene gehou 1-, n vergadering het besluit genomen om die heeran stilletjes te laten pruttelen u- meuspauneu tegen hunne iuriehti: g :i, daar het verbod der sociaal-democriiü c y leiders om hun bier te drinken geen or r- wegecden invloed op het bitrverbru'k heeft. Te Halberstadt werd Zondag de al- gemeene vergadering gehouden vau d«n «Eath. Yolksbood» Volhsverein jür das katholische Deutschland)Na eene plechtige godsdienstoefening in den voormiddag, werd des namiddags 4 uur in de smaak vol versierde feestzaal de vergadering u-ei een welkomstgroet van den directeur d r plaatselijke afdeeling geopend. De d L a Rötscher, bracht een Hoch\ uit op Keizer en Paus, waarna de Landdag-af gevaardigde Roeren van K al e n terugblik wierp op de treutige tijden vv den Kulturkampj, waarvan hei, - slacht nog gruwen zalhij hesprak vervol gen de gevaren der sociaal-democratie u de noodzikeljjkheid van het vereenigic; - leveD, terwgl hg ten slotte opwekte tot trouwe deelneming aan de a. s. 41e Al- gemeene Vergadering van Duiteche Ka tholieken te Keulen in de dagen vo.u 2630 Aag. e. k. Nadat, de algemeene secretaris dr. P j - per had aangetoond, hoe de eociaal-iL~ mocratie niet enkel de maatschappij, maar ook de Kerk bedreigt, en tot wakij a tegenweer door volksvergaderingen, vlug schriften en vooral het steunen van den Volksverein had aangemaand, was hst woord aan den populairen Csntrumsr do- naar dr. Lieber, die begon met eoi o beantwoording van de vraag, waar urn naast het Centrum nog een «Volksbond» was noodig geweest. De stichting van den «Volksbond voor het Katholieke Duitse. - land,» zeide bg, is eenvoudig Windt- h o r s t's antwoord geweest op de uit daging van het sociaal-democratisch con gres te Halle, hetwelk openljjk aan e Katholieken den oorlog had verklaau. «Niet het geringste,// hernam de dienaar, «en ik heb toch bijna den ganschen naelit slapeloos doorgebracht.// Fernando lag in de grootste droefheid op een stoel» en sprak geen woord. Nu eens wierp hij een blik op de nog gloeiende aseh van den haard, welke het gezegde van den dienaar be vestigde, en dan weder op dc ledige, geopende kast, welke in haast geledigd schoen te zijn. Nu gaf hij zijn dienaar hevel om alle ka mers, ja alle hoeken van het slot nauwkeurig te doorzoeken,of nergens een spoor van Valeria zou te ontdekken zijn. Hij echter bleef in li.' kamer achter. De schrikkelijke onzekerheid of zij en haar kind leefde en waar zij zich ron den kunnen bevinden, bestormde zijn hart. Toch troostte hjj zich mot de gedachte, dat zij om dc vervolgingen van Ovicdo te ontgaan, in haast in een naburig klooster gevlucht kin zijn. In die meening werd liij versterkt door dc. omstandigheid, dat hij den sleutel van dc ver- wijderdste tuinpoort vermiste en vooral ook het geschenk, dat zij voor zijne terugkomst ver vaardigd en in de haast op haar werktafeltje achtergelaten had. Met stormachtige vreugde greep hij daarnaar en las daarop de woorden: Den trouwen terugkeerenden Fernando van zijne gemalin.// Duizendmaal kuste hij het en weende heetc tranen. «Daaraan,// zuchtte hij, //dierbare trou we gemalin, erken ik uwe teedere genegenheid. Welke schoone gedachten. Welk eene zoete., vriendelijke toekomst moest u voor den geest zweven, toen gij dit geschenk vervaardigde!-.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1894 | | pagina 1