No. 2464. Zondag 29 Juli 4894. 49 de Jaargari Premie. Ontevredenheid, «6^ BUITENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. Vervolgde onschuld. Duitschland. België. Oostenrij k-Hongarij e mm ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. MAlNWENOiUl. PBIJS DER ADVERTENTIEN Van 16 regels. er Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Elke regel meer 30 Cents. 5 Tegen den geringen prigs van 30 cents, franco per post 40 Cents, hebben wij aan het Bureau van ons Blad voor deabon- n e s verkrijgbaar gesteld, het zeer inte ressante boekwerkje: «DE ERFENIS EEN ER MOEDER» door Julius. Dit boekwerk, zeer boeiend geschreven, is in een sierlijken omslag ingenaaid, ter wijl druk en papier niets te wenschen overlaten. Het is helaas! geen uitzondering meer, dat ondergeschikten zich durven verzetten tegen het gezag, 'fc welk over hen is gesteld. In naam van het recht en de ge rechtigheid worden tegenwoordig de meest oproerige leerstellingen verkondigd en men doet het dan gewoonlgk voorkomen, alsof dit verzet tegen de wettige macht alleen voortspruit uit liefde voor waarheid en recht. Zulk een optreden keuren velen zelfs zeer goed en moedigen het aan als een bewjjs, dat de mindere man zich niet langer wil laten vertrappen door den kapi talist en dat hjj ontwaakt is uit den toe stand van slaafsche volgzaamheid, waarin de machthebbers hem zoo gaarne zouden willea houden, teneinde hem geheel te exploiteeren. Door allen evenwel, die nog niet met den godsdienst hebben gebroken, w >rdt dit verzet tegen het gezag in hooge mate afgekeurd en beschouwd als een tecken, dat de tegenwoordige eauw verre ac!ter- staat bjj haar voorgaugsters in zedeljjke waarde en deugdzaamheid. Iioevele pogingen de goedgezinde macht hebbenden ook aanwenden om iedere ge zonds reden tot ontevredenheid bjj den minderen man weg te nemen, de wan gunst en de zucht tot verzet schjjnen in vele arbeiders-kringen nog voortdurend te vermeerderen, zoodat het geen verwon dering kan verwekken, wanneer sommi gen beginnen te wanhopen aan de gunstige uitwerking van hun streven om den werk man in zgn nooden en behoeften te ge- moet te komen. De strjjd, waaruit deze ontevredenheid bp vele werklieden voortkomt, is door de zoogenaamde vrienden des volks gericht tegen het geld en de bezittingen van hen, die datzelfde volk in staat stellen om het dagelijksch brood te verdienen. De volksopruiers brengen hun verblinde vol gelingen dus juist in opstand tegen de genen, aan wie de werklieden het meest hebben te danken, Gernst durven wg te beweren, dat deze ▼olk8inisleiders de grootste misdaad op hun geweten hebben, waarvan men slechts iemand kan betichten. Hnn eigen ver dorvenheid laten wg hierbjj nog buiten rekening, hoewel men er zeker van kan wezen, dat deze menschen ook in staat zgo tot nog vele andere misdaden. Maar alleen het streven om hun natuurgenoo- ten tot ondank en ontevredenheid te FE UILLETON. 10.) Vervolg //Lieve man//, zeide zij daarop tot den vis scher, terwijl zij zijne hand greep en vriende lijk drukte: //mijn glans en mijn geluk is se dert eenige uren zoo diep gedaald, dat ik niets meer te verlangen, doch alles af te smeeken heb. Mocht het echter den lieven God eens be hagen mij weder te verheffen, dan zal ik u al het goede, wat gij mij bewijzen zult, met dank en blijdschap dubbel teruggeven.// //Bedroef mij niet,// viel Ruperto de Gra vin schielijk in de rede: //Kom met mij in huis. De herfstlucht is guur en door de reis zult gij vermoeid zijn.// Hij ging vooruit, nadat hij de boot vaster aan den wilgentak van den oever gebonden had. De Gravin met het Aind en Lucia volgden hem. De knaap echter' en het meisje, die straks met de forel gespeeld, doch bij de aankomst der vreemdelingen zich schuw achter de hut ver scholen hadden, slopen eenige schreden achter hen naar binnen. Zoodra de visscher de deur geopend had, riep hij zijne vrouw, die in de keuken de ge wone avondsoep bereidde, aldus toe: //Elvira, ik breng u hier een paar dierbare gasten. Al dikwijls hebt gij uwe schoonzuster willen zien. Hier is zij nu. Groet haar vriendelijk en doe niet vreemd en bemin elkander hartelijk! brengen en alzoo hen zelveu en hun huis- genooten ongelukkig te maken, is eene misdaad, die niet genoeg verafschuwd ban worden. Men maakt daardoor ande ren de slachtoffers van eigen geweten loosheid. Men trekt medemenschen ia den zedelijken val, waarin men zelf gekomen is en vindt er dan genoegen in, dat deze slachtoffers zich ongelukkig gevoelen. Kan er eeue verachtelijker handeling worden bedacht Herhaaldelijk meenen wij dan ook den braven werkman voor die huichelachtige vrieudeu te moeten waarschuwen. En daartoe achten wg het nuttig nu en dan aan te wjjzsn, op welke manier hg door zjjne val8che vrienden om den toin wordt geleid. Verschillende dwaze herstellingen wor den op den voorgrond geplaatst. Daarop redeneeren de «volksvrienden» dan zonder eenig logisch verband door om weldra te besluiten met eene conclusie, die kant noch wal raakt, maar die toch door hen a!s de hoogste wjjsheid op economisch gebied wordt geleeraard. Zoo vonden wjj dezer dagen als de plicht van den patroon vermeld, dat hg gehouden is voortdurend verbeteringen in zijne gereedschappen te brengen, immer ijveriger uit te zien naar nieuwe afne mers, in een woord, de productie te ver meerderen of de kosten daarvan te ver minderen, enkel en uitsluitend met het doel om de loonen vau zjjne werklieden te kunnen verhoogen. Ziet, zulke stellingen klinken ia theorie heel fraai. De patroon heeft verplichtin gen tegenover zjjne werklieden, maar nu vragen wjjIs het omgekeerde niet veel meer waar Kan men het in ernst vol houden, dat een patroon op alle mogelijke wjjzen gebonden behoort te wezen tegen over degenen, die bjj in zgn dienst heeft genomen, terwjjl de werkman zelf de meest absolute vrjjheid bezit om zich tegenover dea patroon te gedragen, geljjk hem dit goeddunkt Wjj zgn van meening, dat de vrienden des volks, die den werkman op zulk eene wjjze tegenover den patroon in bescher ming meenen te moeten nemen, de orde der zaken geheel trachten om te keeren. Waar sprake zou moeten zgn van plich ten, daar stellen zjj rechten in de plaats. Waar erkentelijkheid bovenal zou moeten wordea betoond, daar prediken zjj ondank en afgunst. Waar medewerking en eens gezindheid zouden kunnen leiden tot schoone resultaten, daar bevelen zij twist en tweedracht aan. Dit alle3 moet leiden tot den ondergang der samenleving, waaneer niet tg dig aan dit drjjven een einde komt. Men is nu al zoover gekomen, dat bjjvoorbeeld de op heffing van het privaat bezit als een ernstig sociaal programma door velen wordt aan genomen, De strjjd tegen hei kapitaal wordt beschouwd als een leerstuk der sociologie,dat evengoed als,ja veel beter dau andere maatregelen in staat is gewenschte toestanden op maatschappelijk gebied in het leven te roepen.Allengs raakt men meer en meer vertrouwd met het denkbeeld, dat eene sociale revolutie uiet lang meer kan uitbljjven, en dat daarna eene nieuwe maatschappij op beter grondslagen dau de oude ban worden opgericht. Doch alvorens, betoon deze edele vrouw uwe achting; zij is de meesteres mijner zuster.// De visschersvrouw, die eerst verschrikt was, trad nu nader; boog schuw doch eerbiedig voor de Gravin, keerde daarop naar Lucia en groette haar zusterlijk. De visscher liet haar echter weinig tijd om hare blijdschap en haar welkomstgroet te kunnen uiten. //Hoor, Elvi ra,// zeide hij; //de gasten zijn vermoeid en af gemat. Zorg zoo snel gij kunt, voor een krach tig avondeten en een zacht bed! Intusschen wil ik mij met de geachte gasten onderhou den, ofschoon ik weinig nieuws verhalen kan: want mijn jongen, die mij zoo menige bizon- derheid, welke hij op de markt ziet en hoort, te huis vertelt, is heden nog niet uit Sevilla terug. Waar mag hij ook zoo lang blijven? De volle maan staat reeds aan den hemel. Maar vergeef mij, edele Dona, gij hebt mij nog niet verteld, wat u wedervaren is. Neem mij niet kwalijk, dat ik het wensch te weten. Het is niet alleen nieuwsgierigheid, neen, het is een zuiver, oprecht aanbod om de meeste res mijner zuster met raad en daad bij te staan, als ik eenmaal weet wat haar overko men is.// Valeria, die den visscher reeds vroeger uit de beschrijving, welke Lucia zoo dikwijls van haren broeder gegeven had en nu uit zijne eigene houding als een redelijk man bad leeren kennen, draalde geen oogenblik, om de ge beurtenissen der laatste dagen te verhalen. Telkens onder het verhaal barstte zij in tra nen los, die haar dwongen op te houden, zoodat Lucia vervolgen moest. De visschers- AGITE MA NON AGITATE. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maaudag-, Woensdag- en V r ij dag-avond voor (i uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de PuUicité Etrangère G. L. DAÜBEfy Co., JOI1NF. JONES,Succ., Parijs 31 Us Faubourg Montmarlre. Zoo komt de werkman er vaak toe om ontevreden te zjju met zgn lot. Hjj gelooft zich verongelijkt door degenen, die boven hem staan. Hij meent te verkeeren ia een overgangstoestand, waaraan zoo spoedig mogelijk een einde dient te komen en ziet geen uitweg, hoe bij daaraan zal medewer ken. Vandaar, dat zoo vaak verzet wordt getoond tegen het wettel jjk gezag. Ver vreemd meestal van allen godsdienst, vindt hjj nergens grönd voor zjjne handelingen dan iu zjjue verdwaasde rede, welke door zjjne valsche vrienden geheel ia verwarring werd gebracht. Somber zou het er dan ook in de toe komst èu voor den werkman èa voor de andere standen in de samenleving uilzien, indien wjj niet de zekerheid hadden, dat de goede begrippen omtrent de maatschap pelijke toestanden eenmaal zullen zegepra len. Ook wg zgn vau oordeel, dat de tegenwoordige positie van den werkenden stand, ten minste van een deel, onhoudbaar is, maar in dien zin onhoudbaar, dat de begripsverwarring omtrent rechten en plichten haar toppunt heeft bereikt. Het kan niet anders, of de verstandige en geloovige werkman zal zijae dwalende mede-arbeiders allengs meer overtuigen van de verkeerde inzichtea eu meeningen, die de volksmisleiders hu a op den mouw hebben gespeld. De werkman neme zich vooral in acht voor gewetenlooze en lage vleiers, die er op uit zjjn om de zaken van zgn patroon te ondermijnen, die zich niet ontzien vau den werkman, zonder dat hg het vermoeden kao, een verrader te maken en bittere teleurstellingen hein te doen geworden. De teleurgesteiden zullen gaan inzien, dat zjj zich op sleeptouw hebben laten nemen door nietswaardige personen, dia den werkman slechts gebruik ten om hun doel te bereiken. En als het eenmaal zoover is gekomen, en velen door schade en schande wijs zgn geworden, dan zullen ook de goede begin selen van eerbied voor het gezag en van tevredenheid met tgielijke levensomstan digheden terugkeeren. Dan zal weder eeu tijdperk aanbreken waarin niet zooveel van malaise en van crisissen, van werk stakingen en van verzet tegen het gezag gehoord wordt, en zal de werkman be- grjjpen, dat het kapitaal, in plaats vau een vijand, een vriend van hem is, die niet beoogt hem te exploiteeren, maar hem in staat te stellen op eerljjke wjjze in het onderhoud van zjjn huisgezin te voorzien. Dat deze tjjd spoedig moge aanbreken, hopen wjj van harte. De Pruisische cavalerie oefent zich in de omstreken van Spandau in het orer- trekken van rivieren. Zeer belangwek kend zgn deze proefnemingen en een lust is't te zien, hoe vlug alles in zijn werk gaaf. Door middel vau linnen bootjes worden bruggen geslagen in fabelachtig korten tijd. Deze bootjes bestaan uit een ge raamte van licht hout, dat met waterdicht linnen overtrokken is en bjj het traus- porteeren kan toegevouwen worden. Z?s zulke linnen vouwbootjes worden op een vrouw, die onder de keukendeur het verhaal aanhoorde, wischte bestendig met haar voor schoot in de oogen. Dc visscher zelf was zoo geroerd, dat liij een paar malen het gezicht afwendde, om de tranen te verbergen, die over zijne wangen biggelden. Toen bet verbaal geëindigd was en allen stil eu sprakeloos zich de tranen afgedroogd hadden, zeide hij eindelijk, terwijl hij de on gelukkige vrouw bij de hand vatte: //Laat den moed niet zinken, edele Gravin, en hebt gij den dood van uw gade beweend, wordt dan opgeruimd 1 Troost u met de gedachte, dat daar boven de sterren en boven bet scboonc maanlicht Eén is, die u niet vergeet noch verlaat! Heeft Hij u niet veilig hierheen geleid cn u voor de vervolgingen uwer vijanden bewaard? Daarom, verlies den moed niet en blijf gerust hier! Ik en mijne vrouw zullen uwe schuil plaats hier zoo aangenaam maken, als onze nooddruft dat toelaat. En wanneer zich uwe vervolgers ook slechts van verre in dit dal durven vertoonen, dan zal ik ze met mijne visschersspiets naar huis jagen, zoodat zij zelfs tot op geen twintig mijlen in het rond naar eene vreemde vrouw zullen zoeken. Maar nu, Elvira,// wendde hij zich tot zijne vrouw, //spoed u, en breng, wat gij toe bereid hebt. Ik zou haast door het treurige verhaal vergeten hebben, dat onze geliefde gasten hongerig moeten zijn.// Intusschen hield zich Lucia met den klei nen Fernando bezig. Zij maakte in een wil genmandje, in een hoek naast het bed voor de Gravin bestemd, een bedje gereed; daarna gaf daartoe opzetteljjk vervaardigden wagen den troep meegegeven. Komt nu de cavalerie aan een rivier, dan worden de bootjes bliksemsnel van den wagen gehaald, uit elkaar gevouwen en te water gelaten eveneens op den wa gen meegevoerde planken worden er over gelegd, en in een ommezien is de brag klaar. Aan de lijn gehouden, zwemmen de paardaa over, terwjjt de manschappen, beladen met tasch, munitie en karabijn, over de brug gaan. Dezer dagen vierde de geleerde filo soof van Heidelberg de heer Kuue Fischer zijn 70sten verjaardag. Da be langstelling in dezen geleerde was bjj die gelegenheid zeer groot. Da stad zjjuer inwoning benoemde hem tot eereburger. De Groothertog zond een eigenhandig, harteljjk schrijven met een gouden ket ting bjj het grootkruis der Ziihringer Leeuwenorde. Ook de Groothertogin schreef. Prins Wilhelm van Saksen-Weimar kwam zelf gelukweuschen. Ea verder brieven, deputaties, bezoeken van het ministerie, van andere civiele en militaire autoritei ten, studenten, wetenschappelijke instel lingen, enz. De Keizer vau Duitschland ontving dezer dagen een brief van een 12-jarig meisje, dat hem in hare eenvoudige taal mededeelde, dat zij nit Amerika was ge komen om haar oom, onder wijzer ta Rix- dorf, te bezoeken, maar dat deze nu juist als reservist diende. Een onderzoek werd ingesteld eu'het gevolg daarvan was, dat de reservist, op verzoek van het Ameri- kaausche nichtje, een jaar vrjjaf kreeg, op voorwaarde dat hij na verloop daar van, zjjn tjjd verder zou uitdieneD. Een <J ezuïetenstreek» Het wordt offi cieel bevestigd, dat de invrijheidstelling der wegens 8pio.iU9ering gevangen gehouden Frausche officieren Degouy en Del- guey, ter gelegenheid van Carnot's begrafenis, te danken is aan een Duitsclien Jezuïet. Pater N i x had zich met eeu schrjjven tot keizer Wilhelm gewend, wien hg de smart der familiëu van de officieren schetste en den goeden indrnk, dien eene vrjjlating in Frartkrgk zou makea. Spoe dig volgde een antwoord des Keizers, die de vrjjlating beloofde en zgn woord schit terend wist te houden. En ziedaar, hoe een eenvoudige pater, zelf uit zgu vaderland verdreven, voor andere van de vrijheid beroofden genade smeekte en de oorzaak is, dat zgn land eene verbetering in de staatkundige be trekkingen geniet, zooals in geen 25 jaren zich had voorgedaan. Eu aan zulke zonen van Dnitschland weigeren domme papen haters de vrgheid, om in hnn vaderland te mogen terugkeeren. Het parket van Hasselt heeft zich naar de gemeente Rammen begeven, om een onderzoek in te stellen in zake het ver schrikkelijk drama, dat daar heeft plaats gehad met eeoe zekere vrouw Poelmsns, die naar het schijnt, in waanzin eerst haar drie kinderen en toen zich zelf in een put heeft geworpen. Het allertreurigst geval bad volgender wjjze plaats: De kinderen speelden in het zij hem eene voedzame eiersoep, logde hem eindelijk, dewijl bij langzamerhand de oogen 1 sloot, ter ruste en zotte zich weder bij de J anderen aan tafel. j Nu eerst waagden bet de kinderen van den visscher, die tot dusver nieuwsgierig en opge- ruimd uit een hoek het dienstmeisje bespied hadden, zachtkens naar het mandje te gaan, waarin Fernando sluimerde. //O, hoe lief! o, hoe lief!'/ fluisterden zij elkander toe: wij zullen hem morgen de schoonste bloempjes plukken! En vader moet voor hom een bont gekleurd vischje vangen. Zacht, zacht! Moch ten wij hem maar een kusje geven! Wij zul len het wiegelied zingen, dat moeder ons ge leerd heeft, toen zij voor het bed van ons kleine broertje zat, dat nu een engeltje is.// En de kinderen begonnen zachtkens te zingen 1 en zij herhaalden het telkens cn zoo vaak, dat 1 zij beiden naast het mandje gingen zitten en j ten laatste zelf insliepen, j Middelerwijl dekte Elvira de tafel. Eene wel- smakende kreeftensoep, eene gebakken forel j met salade waren de gerechten, welke de j vrouw in dien korten tijd had kunnen toebe- reiden. De visscher bracht appelen, vijgen en dadels, en een beker met rooden wijn. //Laat het u goed smaken, edele Gravin,// zeide hij, I vriendelijk uitnoodigend//drink uit dit glas vreugde, opgeruimdheid en hoop op betere tijden. Dc wijn is goed. Tk drink dien alleen op feestdagen of wanneer mij dc Heer, eene bizonderc huiselijke vreugde bereid heeft. Vóór een half jaar was Elvira zeer ziek. Uren eu dagen lang zat ik voor haar bed en at noch veld, toen zjj door hunne moeder geroe pen werden. Onverwachts greep zg hen een voor een vast, en wierp hen ia de diepte. Het oudste der drie kinderen was slechts 3 jaren. Een ander kind, dat om 11 uur uit de school kwam, vond het huis leeg en gaf toen alarm. Op dit geroep kwamen de buren toegesneld en de hulpkreten der kinderen leidden hen tot aan den put, waar reeds twee der kleine slachtoffers dea geest hadden gegeven. Het derde was zielto gend. 'tWas het gewicht der moeder, dat de kinderen gedood had. De arme zinnelooze leefde nog. Zij werd gered en opgesloten. In de steaukolenmjjn van Arsimont is eeu deel van een gang ingezakt. Twee van de daarin aanwezige werklieden heb ben zich kunuen redden, maar dc ie andere werden onder den berg stee,', ol bedolven. Een hunner heeft men no 1 i uit de massa Kunnen loswerken, ij is aan beide fceenen ernstig gewo Ja twee anderen werden na twintig uur z i- ren arbeid levenloos teruggevoude:;. De Minister vau justitie heelt ia een zendbrief de Procureurs-generaal ver zocht de aandacht vau hun parket te ves tigen op art. 1 van de wet van 16 Augustus 1887 eu het de vervolging aan te bevelen van patroons die na den 15'in Augustus d. i. hunne werklieden met vreemd koper geld betalen. De Brusselsche correspondent der Schlesische Volkszeitung maakt melding van een allerschandelgksten z. g. slavinnen- handel. «Ia eeu aantal liberale en «neutrale» Duitsche bladen was voor eenigea tgida volgende advertentie te lezen «Iu hot Palais d'Or te Antwerpen wor den gedurende deTentoonstellingSO ki apoe dames als verkoopsters gavraasd. Maan delijks salaris 300 frauks en 10 pC pro visie van den verkoop. De schoonste dame krjjgt een prijs van 5000 frauks. Aan biedingen met portret te zenden aaa den generaai-agent Walter, Statiestraat 21, te Antwerpen.» De Antwerpsehe politie, opmerkzaam gemaakt op deze advertentie, kwam al dadeljjk tot de overtuiging, dat een g - neraal-agent Walter al evenmin bestond als esn Palais d'Or. De kerel, die onder dezen naam adverteerde, is een Dnitseher, geboortig uit Keulen en woout daar in eene zeer beruchte buurt. In de Statie straat 21 had de fielt slechts een brie venbus gehuurd, waaruit hg dageljjks honderden ingekomen aanzoeken afhaalde. Met de portretten deed hg de rondte in alle mogelijke slechte huizen en ver plichtte zich, tegen betaling van zekere premie, de gewenschte meisjes te «leveren». Het valt niet na te gaan, hoeveel Duitsche meisjes op dergelgke wijze iu de holen der ontucht verdwenen zgn. De politie heeft den gewetenloozen men- scheuhandelaar dadelgk gevangen genomen en een uitgestrekt onderzoek ingesteld.» In de laatste dagen was hst te Weeaeu kolossaal heet. Tal van personen zijn in de straten door de hitts bezwekea. Ook dronk. Tranen waren mijn drank eu kommer was mijne spijs. Doch toen zij weder herstelde cn voor de eerste maal uit de hut kwam, om zich aan de stralen der lentezon te verkwik ken, zeide zij tot mij"O, wat doet mij dat goed!// Toen heb ik voor dc eerste maal se dert langen tijd weder uit dezen beker ge dronken. Daarom verheug u, klink op den troost, welken de hemel u zal verlccncn!// Valeria dronk met kleine teugen op de toe spraak van den openkartigen man den wijn, ca liet den beker rondgaan. //Voor heden,// ving de visscher aan, ..na dat de maaltijd geëindigd was, inpei u maar met deze kamer tevreden stellen j hebben u daar een bed gereed gcinaak;., ;w goed wij konden en ik denk dat gij na een dag vol kommer en zorgen weldra zult insla pen. Morgen zal ik met mijne vrouw ecu paar kamertjes in het achterhuis voor u inrichten, opdat gij zelf uwe huishouding naar lust cn genoegen kunt inrichten.// Eindelijk kwam de visschersjongen van dc markt uit Sevilla terug. Ruperto, die hem na herhaald kloppen in de kamer liet, bekeef hem,dat hij zoo lang uitgebleven was, //Of heeft u een lichtzinnige makker in eene her berg verleid? Of zijt gij weder een troep Zi geuners nagcloopen Juan, ik zog u nu ééns en voor altijdkomt gij in 't vervolg niet met do ondergaande zon uit de stad terug, dau bind ik u den ouden jas, dien gij voor vijf jaren hier bracht, in een pakje te zamon en zend u uit mijn dienst.// i Met een bedrukt gelaat haalde de visschcrs-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1894 | | pagina 1