NIEUWE
Nd. 2178
Vrljdng 31 Angnstns 1894
19de Jaargang.
Een anarchist.
BUITENLAND.
Hg vermande zich en zgn gelaat nam
weer eene gedwongen onverschillige uit
drukking aan, maar bleef vreeselgk bleek
en naarmate men voortgang maakte, beefde
meer en meer; zgne ledematen, waren
zoo geschokt, dat men veel moeite had
om hem te boeien en in het rjjtuig te
brengeo, hetwelk hem naar het schavot
voerde. In het rgtuig sloegen zgne knieën
letterlijk tegen elkander van vrtes. Hjj,
de laffe moordenaar, die als een waau-
zinnige zgn evenmensch een dolk in het
hart had gestooteD, was nu geen man meer,
't was een wezen, zinneloos van schrik.
Rusland.
Oostenrijk-Hongarije
Amerika.
HiHRLEIHSCHE C0UR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland >1,80
Afzonderlpke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B B A IT: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 1—6 regels 30 Gents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en Yrjjda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
R e d a c t e u r-Ui t g e v e r, W. K P P E R S.
Wjj wenschen nog een enkel woord te
wjjden aan den moordenaar van wjjleu den
heer C a r n o t, president der Fransche re
publiek.
Doortrapte en der maatschappij schrik
aanjagende booswichten als een Case rio,
zjjn in hun laatste oogenblikken even groote
lafaards, als zg zich helden wanen, voordat
het mes der guillotine hen in de oogen
blinkt.
Toen de Directeur der Roquette te Parjjs
ia den voor C a s e r i o verschnkkeljjken
ochtendstond hem kwam aanzeggen, dat
zgn laatste nur was geslagen, verloor deze
held van Lyon zjjne koelbloedigheid, 't was
nit met zgne brutale houding. Tranen wel
den op in de verraderlijke oogeD, waarmede
hjj verachteljjk zgn slachtoffer, na het den
dolksteek te hebben toegebracht,heeft aan
schouwd. Dat waren helaas geen tranen van
berouw, maar van vertwijfeling. Hg dorst
den troost der H. Kerk weigeren. De niets
waardige zette zich recht op zgn bed en
werd zoo bleek als een doode. Zgn gelaat
verkromp vreeseljjk, en hjj kon een kramp
achtig beven tot op het laatste oogenblik
niet onderdrukken. Men kon hem slechts
met de grootste moeite kleeden, zoo koud
en stijf wareu zgne leden. Aan een vree-
selgken angst was de godvergetens ten
prooi.
Nog eens zou de moordenaar ia zgne
laatste oogenblikken de verschrikkelijke
geloofsbelijdenis doen booren van de partjj
die hem tot het plegen van zgn grnwel-
stuk had aangezet. In blinde razernjj, in
naamlooza wanhoop brult hjj wraak en put
zich uit, door te roepenMoed, kamera
den! Leve de anarchie! Dat was dan ook
alles wat hg nog tusschen zgne tanden, die
op elkaar klapperden, kon nitgalmeD, nau
welijks de kracht hebbende den volzin te
voleindigen.
Na richt hg zgne oogen op het mes.
FEUILLETON
Waanzinnig.
Ofschoon de dag, waarop de almanak het
begin der lente had aangekondigd, reeds lang
was verstreken, stormde en sneeuwde het toch
daar buiten, alsof Kerstmis voor de deur stond,
en tusschen de sneeuwvlokken dwarrelde de
appel- en perenbloesem, door een ijzigen wind
opgestuwd, door de lucht.
In de Alpenlanden is dit geen vreemd ver
schijnsel, want vóór de Meimaand voorbij is,
zgn de vruchtboomen en het gewas niet tegen
de vorst zeker, ja, zelfs midden in den zomer
vallen er vaak aanhoudende regens, en de hier
door gevolgde afkoeling van den dampkring
heeft niet zelden sneeuw ten gevolge.
Toen de avond begon te vallen, zocht elk,
het warme woonvertrek op, waarom het dan
ook heden in de benedenverdieping van de her
berg aan den steilen bergweg levendiger toe
ging dan anders, ofschoon zich, zooals dit door
gaans in de week plaats had, geen enkele vreemde
gast bevond. De groote kachel was letterlijk
belegerd, want de naar huis gekeerde arbeiders
hadden de bank hij den kachel ingenomen, en
zaten dicht op elkander, om de halfbevrozen
handen te warmen, terwijl een eind verder een
vrooljjke kindergroep bijeenzat. In een donkeren
hoek zat de stokoude grootvader op zijn leu
ningstoel met kussens met verschoten over
trekken, geel koperen knoppen en gedraaide
De sluipmoordenaar die den dolk tot aan
het heft in de borst van C a r n o t durfde
te steken, werd baug, hjj schrikte terug
eu verzette zich tegen de beulsknechten.
Zgn uur was echter geslagen. De dwaas
heeft zich in dat verschrikkelijk nur opnieuw
ran de hnlp van den godsdienst versto
ken en de tranen zjjuer moeder vermoch
ten niets op h3m, hij bleef met zgne driften
en hartstochten alleen, O, honend, verla
gend, helsch gevoel
Wie kon zelfs aan de mogelijkheid van
gratie denken voor zoo'n verharden boos
wicht.
C a s e r i o, die als held moest vereerd
worden, is gestorven als de grootste lafaard;
hjj, die er op geroemd had met vasten stap
eu opgeheven hoofd het schavot te zullen
beklimmen, heeft integendeel bleek, berend,
sidderend het hoofd moeten buigen.
Het is in onzen tjjd van moorden en
het plegen van gruwelstukken goed, dat
men deze bizonderheden van de zich noe
mende helden der toekomst heeft doen
kennen, want alzoo is ook de kroon van
't hoofd van C a s e r i o, hem door de zjjnen
gevlochten, gevallen.
Neeude man die overtuigd is van de
heiligheid zjjuer zending, die overtuigd is
eeue goede en vrome daad gepleegd te
hebben, die overtuigd is, dat bjj een marte
laar is voor het algemeen welzjja die
man sterft niet als een gemeen misdadiger.
Men had C a s e r i o zóódanig opgewon
den, hem het hoofd dermate op hol gebracht,
dat hjj een oogenblik in den waan kan
verkeerd hebben, eene goede daad te plegen,
toen hjj den laffen moord beging.
Zoolang hg niet tot op eenige stappen
van het schavot stond, bleet die opwinding
hem bjj. Maar hjj wist ook dat zgne ge
zellen het. oog op hem hadden gericht, en
zg hem zonden verloochenen en vervloeken,
als bjj een oogenblik wankelde.
Die vrees deed hem, in het gezicht des
Rechters roepen: «Leve de anarchie!» deed
hem weigeren in cassatie te gaangenade te
vragen, en de hnlp van den priester van zich
afstooten. Trotschheidj niets dan trotschheid!
Valsche eigenliefde heeft den ongelukkige
misleid.
Naarmate bjj het schavot naderde, kon
hij de opgewondenheid, waarin men hem
gebracht bad, niet meer staande houden
bet monsterachtige zjjner misdaad rees in
al zijne afzichtelijkheid voor hem op, en
bij sidderde, eu zijae knieën sloegen
bang tegen elkaar.
God en het ander leven had hg ver-
stooten, vertrapt en in die verloochening
pooten, alle» getuigende van hoogen ouderdom.
Intusschen was de huismoeder druk bezig
met de toebereidselen tot bet avondeten, en
Agnes, een allerliefst meisje, hielp de meid de
tafel dekken. Toen het geklikklak der lepels en
vorken in volle werking was, ging de deur
open, en een jongmensch, wiens klecding den
stedeling verried, trad binnen.
//Brrr! welk een weder!'/ riep hij, de sneeuw
van hoed en dunne zomerjas afschuddende.
//Midden in Mei zulk een sneeuwbui 1 Wie had
dat kunnen denken! Ik durf u verzekeren, dat
gij mij voortaan nooit weder voor Augustus in
deze Siberische streken zien zult!//
//Waar hebt gij toch van daag den geheelen
dag rondgezworven, mijnheer Bermann?// vroeg
de waardin aan den binnentredende. «Gjj zult
zeker wel honger en dorst hebben?//
«Dat verzeker ik u, moedertje!// antwoordde
hij do groote parapluie in een hoek zettende,
en zijn schilderskast die als een ransel op zijn
rug hing, afleggende. "Juist moest ik mij he
den in het hooge gebergte wagenMaar ik
heb ook een mooie partij gevonden! prach
tig! verrukkelijk schoon! Aan de zuid
zijde van den Schwarzhorn ligt midden in de
heerlijkste wildernis een klein meer
«Dat is het Steinmeer, Mijnheer Bermann 1!//
riep een vriendelijke stem aan de tafel.
«Zoo, heet dat het Steinmeer? Het is het
schoonste meer dat ik immer gezien heb
op een verren afstand donker groenblauw, als
een geslepen smaragd, en van nabij zoo beider
en doorschijnend als het zuiverste bergkristal.
1 Pat zal eene heerlijke schilderij zijn l Kent
de kracht geput om zich recht te houden;
doch naarmate hg het schavot uabjj kwam,
rezen die verschrikkelijke denkbeelden voor
hem op en de doodschrik sloeg hem om
't hart.
Wat heeft hg misschien op den korten
weg, die hem van het schavot scheilde,
meer dan eens gewenscht zgne misdaad te
mogen belijden, vergiffenis te bekomen en
zich met God en de sameuleviug te ver
zoenen
Doch alleen zgn schrik, zjju sterven als
een gewoon moordenaar, zegt genoeg, dat
hg niet geloofde aan de overtuiging die
hem had bedrogen; dat hg ten slotte zag
niets te hebben gedaan dan eene wraak
roepende misdaad, en dus ni6t kon gere-
rekend worden onder degenen, die als mar
telaar voor eene heilige zaak sterven.
Martelaars sterven als helden hg stierf
als een moordenaar, die overtaigi is eene
laffe daad te hebben begaan.
Zgae partijgenooten zullen er ook zóo
over oordeelea en men zal hem geeue kran
sen meer vlechten, tenzjj misschien later,
als de bizouderhedea van zija dood eenigs-
zins zullen vergeten zjjn.
Caserio is en bljjlt een ongelukkige,
die bedrogen werd door zgne partggenoo-
ten, en wiens houding op het laatste oogen
blik heeft bewezen, dat hg niet met die
overtuiging is te werk gegaaa, welke hg
in den beginne aan den dag legde. Yan
dezen boosaardigen idioot, die achter zgn
lach,eene lage list verborgen hield, kan ge
zegd worden: hg heeft zgn ondergang be
werkt, door zich tegen de maatschappij te
hebben laten ophitsen; wrevel, haat en ver
bittering tegen alle gezag heeft hem als
een moordenaar naar het schavot gesleept.
Mocht van hem gezegd kunnen worden,
dat hij het laatste slachtoffer der anarchie is
geweest.
Uit Rusland komeD allertreurigste be
richten over de gemoedsstemming van den
Czaar. Deze machtige Yorst moet zeer
lgdende zijn en gaat ter genezing van zgne
zenuwachtigheid en overspanning, waaron
der hg in de laatste tgden,vooral tengevolge
zijner zittende lerenswjjze gebukt gaat, met
zijn geneesheer, Prof. S a c h e r i n, voor eeni
ge weken naar de stille en afgelegen bosch
streek van Belowosjka, om daar een rustig
verblgf na de noodige beweging te vinden.
Als de Russische alleenheerscher nu ook
maar eens gaat deuken aan de ongelukki-
gij dat meer, Agnes
«O, ik ken het goed; het bevat de lekkerste
zalmen en forellen uit den omtrek. Ook ligt
het geen geweerschot van onze herdershut.,/
«Toen het toeval mij naar dat punt bracht,
stond de zon vrij hoog aan den hemel. Ik be
gon daarom dadelijk aan het werk, en teekende
en schilderde tot laat in den namiddag.
Eerst op mijn terugweg werd ik door het buiige
weer overvallen. Het vreemdste echter is, dat ik
daar boven een roofnest gevonden heb, dat mij
als door tooverkunst daar gebracht schijnt. Het
is nu reeds de derde zomer, dat ik hier in uwe
bergen rondzwerf, en meende alle hoeken op
twee mijlen in den omtrek te kennen en be
zocht te hebbenmaar nog nooit ontmoette ik
dat reusachtige metselwerk dat naar den bouw
trant te oordeelen eenige eeuwen oud moet zijn,//
«Gij zijt er toch zeker meermalen voorbijge
komen, Mijnheer Bermann// hernam Agnes, «maar
het zal u nooit in het oog gevallen zijn, want
het wordt grootendeels door de hooge boomen
van het woud verborgen, en bovendien is het
oude metselwerk nauwelijks van de rotswanden,
die het omringen, te ónderscheiden.//
«Dat kan zijn, want ik herinner mjj, reeds
eenige malen door die romantische rotskloof
gegaan te zijn, doch ging telkens het smalle
voetpad, dat naar de Wildbach voertheden
eerst dreef mij het weder langs den kortsten
weg door dik en dun voort.. Maar zeg mij,
hoe kon ooit iemand op de gedachte gekomen
zijn, in dien afgelegen hoek der aarde, van alle
gemeenschap afgesneden, zulk een trotsch ge
bouw te doen optrekken? Het heeft met
gen in Siberië, die daar bjj duizenden zuch
ten onder zjja tiranniek bestuur.
Over de Zee van Azoff heeft een herige
orkaan gewoed. Op sommige plaatsen trad
de zee buiten hare oevers en geheele dor
pen werden door de golven verzwolgen.
Ook vele schepen gingen met hnnne be
manning te gronde.
Uit Ween en wordt gemeld, dat in het
dorp Bosjewin, een rjjkejoodsche boer met
zgn gansche gezin, bestaande uit acht per
sonen is vermoord. Hg was bjj een gedeelte
der bevolking geheel wegens zjjnjoodsche
manieren om de Christenen tot den bedel
staf te brengen bekend; bljjkbaar hebben
eeoige van zgne vjjandeu hem 's nachts over
vallen om de graweldaad te volvoeren.
Aartshertog E u g e n i a s van Oos-
tenrjjk is zgn onlangs gestorven oom den
aartshertog Willem, als grootmeester
der Tentoonsche orde opgevolgd. Hjj is een
man van een statig en krjjgshaftig voor
komen, die hoog boven de meeste officieren
van het Oostenrgksch-Hongaarsche leger
uitsteekt.
Hg schjjnt, evenals de meeste keizerlgke
prinsen een vriandelgken aard te hebben.
D>t bleek dezer dagen te Domstadt bjj
Troppan, waar hjj aan de deur eener schuur
staau bleef om de boerenknechts graan te
zien dorschen. Eensklaps vroeg hg om een
dorsch vlegel en volkomen in de maat wist
hjj met het boerenvolk den vlegel te han-
teereu. Haastig kwamen velen aanloopen om
's keizers neef aan 't dorschen te zien. De
Aaitsherlog deed toen bier halen en trac-
teerde alle aanwezigen.
De anarchisten te Sacramento in Cali-
fornië hebben aldaar een grawelstnk vol
bracht, dat algemeeue verontwaardiging
heeft verwekt. Zjj hebben twee buizen door
een dynamietbom aldaar vernield waarbjj
zes personen het leven hebben verloren.
De eigeuaar van een der perceelen was
zes weken geleden bjj een proces tegen
auarchisten als getuige opgetreden eu had
iu den laatsten tijd een dozjjn dreigbrie
ven ontvangen.
De Gouverneur van Illinois heeft eene
inachrjjving geopend om de meer dan 1000
gezinnen vaD de Pnllmsnn-werkplaat-
seu, die broodeloos zijn tengevolge der
werkstakingen te hulp te komen. De heer
P n 11 m a n n Leeft geweigerd de werksta
kers weder in dienst te nemeD, omdat zg
zijne torens, rondeelen en ringmuren geheel het
voorkomen van eene vesting, zelfs heeft het
eene kapel met prachtige gothische ramen en
tallooze bouwkundige schoonheden.//
«Hieromtrent kan grootvader u inlichting
geven, Mijnheer Bermann,// hernam de waardin
«hij weet u veel vaa het oude kasteel en de
Graven te vertellen, die het bewoond hebben
hij heeft het van zijn oudoom gehoord, die
weleer als slotvoogd daar in dienst was.//
«Dus is het een Grafelijk slot geweest, oude
heer
//Ja,« klonk de nog krachtige stem van den
grijsaard, die zich na deze woorden in zijn
leunstoel oprichtte «het was een rijk en mach
tig geslacht, de Graven van Sonnenech! Gij
zult u niet minder verwonderen, jongeheer, als
gij verneemt, dat door die afgelegen, verscho
len rotskloof voor zestig jaren een schoone
landweg liep, en dat daar, waar thans vossen
en beren rondzwerven, de vroolijke tonen van
den posthoorn schalden.//
«Onmogelijk!// riep de schilder opspringende
«Nu wilt gij mij iets op de mouw spellen!//
«In het geheel niet, jongman 1 de postweg,
die tegenwoordig meer dan een uur van ons
verwijderd is en over het Steiner-Joch loopt,
liep vroeger dicht langs dit huis en door de
enge bergpas, aan welks voet de burcht Son
nenech ligt. Voor omtrent zestig jaar moet de
pas, ten gevolge van een grooten aard val, voor
een groot gedeelte vernauwd en ontoegankelijk
gemaakt zijn."
(Wordt vervolgd.)
