NIEUWE
Vrijdag 26 October 1894.
IQde Jaargang,
Een groot kwaad.
BUITENLAND.
Ne- 2202
A g n e s.
Rusland.
Italië.
fl44RLMSCHE«0(IR4IIT.
ABONNE MEN TSPBIJ8
Pei S maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B TT B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
AG-ITB MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 30 Gents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensd ag-
en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht. t
Redacteu r-IJ i t,g e v a r, W. KüPPÏUS.
De neutrale pers streeft met de onge-
loovige als bondgenooie naar vernietiging
van het Christendom, uitdelging van het
geloof aan een persoonlijken God zij streeft
naar zelfvergoding en zelfverheffing en
daarom in de allereerste plaats naar ver
delging, vernietiging der Katholieke Kerk.
De wapenen, die door hen worden gebruikt,
die de uitroeiing van het Christendom ba-
oogen, zjjn vooral de leugen, de verdraai
ing, de laster. Het beste, het krachtda
digste, het werkzaamste middel daartoe is
de neutrale pers, die geen zedelijk gevoel,
geen welvoeglijkheidgeen zelfstandig
heid bezit om zich vrjj te maken van
machtige drjjfveeren. Zjj mist alle edele
gezindheid, die haar zou verbieden, de
waarheid en rechtvaardigheid rechtstreeks
in het aangezicht te slaan. Bp de neu
trale pers heerscht over het algemeea
een lage, zeer lage geest. Da dagbla
den, de tijdschriften der kleurloozen wed
ijveren met elfeaar om het gevoel voor
waarheid, voor recht en billjjkheid, het ge
voel van welvoeglijkheid en goede zeden uit
de volksmenigte te verbannen. Da neutrale
pers mist den zedelijken ernst ex bet gevoel
van rechtvaardigheid; ontelbare schrijvers
zien slechts naar het geld, dat hun geschri'f
opbrengt; wat zjj schrgven komt er minder
op aan, als hst maar groote sommen gelds
afwerpt.
De neutrale, of liever de kleurlooze pers
geeft het volk een aangenaam speelgoed
in handenzjj ontsteekt het volk ia op
vlammende woede tegen denkbeeldige vij
anden en zoo brengt zjj de menigte in
dwaling.
Niet het waarheidsgevoel van den scbrjj-
ver, niet zjjoe vaderlandsliefde, niet het
streven om zjjne medemenschen nuttig tp
zjjn eu bjj te dragen tot den vooruitgang,
tot de ontwikkeling van het menscheljjk ge
slacht niets van dat alles komt meer in
aanmerking; de macht van het geld, de
macht van bet ziellooze geld, ziedaar het
geen de centrale pers bestaart 1
De bladen, die aangenaam willen onder
houden, zjjn als een of ander koopwaar
die alleen moet vermaken, om geld af te wer-
peD. Terwjjl zjj elk streven naar een ideaal
missen,dienen zjj tot prikkeling der zintuigen,
tot verbreiding van het ongeloof en zeden
bederf. Inderdaad, het is eene ramp, eene
ontzaglijk groote ramp voor het volk, dat
de openbare meening bewerkt wordt door
eene menigte schrjjvers, die zoo dikwjjls op
een noodlottig heilloos dwaalspoor voeren!
FE Ü1LLETON.
16.)
(Vervolg.)
Bravo! bravo! riepen de Baron en Von Strch-
len,toen Siegfried geëindigd had.
U heeft eene klankvolle basstem, zei Yon
Strehlen.
Maar we zijn zoo gauw niet tevreden, we ver -
zoeken u nog een lied.
Och ja, zing ons nog een lied, smeekte de
oude dame.
Wat zal ik zingen vroeg de Directeur aan
de Barones.
Papa houdt veel van volksliederen, zooals u
dat zoo pas gezongen heeft, hernam Agnes.
En hij hoort ze liefst begeleiden, Barones,
voegde Von Strehlen er bij. Ik geloof, dat hét
den Directeur aangenaam zou zijn indien u di)t
wilde doen.
Wanneer de Directeur met mijne begeleiding
tevreden is, zei Agnes halfluid.
Mag ik de eer hebben, hernam Siegfried. Ag
nes begeleidde op verlangen harer tante haar lieve
lingslied //Aennchen Von Tharau.//
Terwijl ze speelde, waagde ze niet op te zien.
Vreesde ze den blik van Siegfried te ontmoeten
Het lied vond luiden bijval, maar Siegfried
weigerde vriendelijk nog een stukje te zingen. Ook
scheen het, dat het Agnes aangenaam was, dat
Siegfried niet meer zong. Men praatte en schertste
Eene echte tyrannia des geastes oefenen
de neutrale nieuwsbladen uit. En die tyran-
nie, die slavernjj wordt toegepast op het
volk. Dag aaa dag loopan velen aan den
leiband van de neutrale pers. Behoort daar
toe geen boosheid, gaen zwakheid van geest,
geen karakterloosheid, geen traagheid van
gedachte
Al zjjn de denkbeelden en het streven
dezer nieuwsbladen van zeer uiteenloopen
den aard, zjj allen hebben met elkander
toch één doel gemeen, nl, den strijd tegen
en de beschimping van de Kerk. De Katho
lieke Kerk is der centrale pers een doorn
in het oog. De voortdurende aanval op
de Kerk deed de Katholieke pers in het
leven roepen, die van groote bataekenis is;
zjj is sterk, omdat zjj vastelijk overtuigd
is van de waarheid harer woorden.
Verderfelijk eu verwarrend werkt de neu
trale pers. Zjj maakt dat overoude voor-
oordeelen en schaeve beoordeelingen steeds
bljjven bestaan; zij maakt dat het verschil
van godsdienstige en staatkundige gevoe
lens de oorzaak wordt van twist, haat en
vervolgiag onder burgers van hetzelfde
vaderland, en dat het edele en rechtma
tige verlangen van het betere deel des volks
naar werkeljjke vereeniging en verbroede
ring nimmer werdt bevredigd.
Door de neutrale pers wordt de Kerk
belasterd, hare geloofspunten worden ver
draaid, hare instellingen en priesters be
spottelijk gemaakt ea prijsgegeven aan de
algemeene verachting. tCalumniare forti-
ter!» Laster er maar dapper op los! Zie
daar de leer, welke zij tegen kerkeljjke
personen en inrichtingen met allen jj ver in
toepassing brengt.
Hoe is het dai nog mogeljjk, zoo vra
gen wij hier, hoe is het Dog mogelijk, dat
liedeD, die als trouwe zonen der Katholieke
Kerk willen beschouwd wordeD, zulk eene
karakterlooze, der Kerk vjjaniige pers nog
kannen steunen, ja zelfs boven de Katho
lieke pers kannen stellen, voor die karak
terlooze, der Kerk vgandige pers kun
nen gveren ten nadeele der Katholieke
De hoogste belangen van God en gods
dienst wordea verguisd, het dierbaarste en
heiligste, wat de Katholiek op aarde bezit,
wordt aangerand, en men iaat dit niet alleen
oogluikend toe, neen, nog veel ergermen
steunt de pogingen, de aanvallen der aan
randers zoo krachtig mogeljjk. Ea dat alles
geschiedt niet ter goeder trouwwaut
hoevele malen, hoe herhaaldelijk wordt erop
gewezen, hoe herhaaldelijk wordt die erger
lijke manier van handelen gebrandmerkt
en gedoemd,en toch, men bljjft voort
en Agnes lachte luide, wanneer hare tante een sne
dig woord zeide.
Het was laat, toen Agnes in hare slaapkamer
kwam. Wat klonk daar door de stilte van den
nacht ze luisterde en opende het venster.
Het waren de tonen eener viool, langzaam klonk
het //Aeuchen Von Tharau// door] de nachtelijke
stilte.
VI
Sedert dien avond was Kolf Siegfried meer-
malen de gast van baron Rotheim; ten slotte meen
de hij, dat het gezelschap niet voltallig was, wan
neer de Directeur er niet was. Ook mevrouw Von
Balten was zeer met Siegfried ingenomen, alleen
Agnes bleef altoos dezelfde. Elk woord, dat hij
sprak werd door haar gewikt en gewogen. Nooit
verzocht ze .hem om een lied, nooit dankte ze hem
met een vriendelijk woord voor zijn mooi gezang,
terwijl al de anderen niets dan lof en dank er voor
hadden. Hare houding grensde bijna aan het on
hoffelijke en toch zong Siegfried nog altijd, wan
neer men hem om een lied plaagde. Meestal ging
Agnes dan van zelf naar de piano om den Direc
teur te begeleiden.
Eens had tante Lona hare nicht gevraagd of het
gezang van den Directeur haar mishaagde.
Verbaasd had Agnes haar aangekeken en zeer
onverschillig geantwoord.
Neen 1 hij zingt immers heel mooi
Tante Lona was met dit antwoord wel niet
tevreden, maar moest h:t voorloopig voor lief
nemen. In het bosch werd vlijtig gekapt, de eene
den na den anderen viel onder de bijl. Een ge
gaan met deze zoo misdadige handelwjjze
Wat hiervan de oorzaak wezen kan, is
moeieljjk te vatten, al neemt de neutrale
pers, o zoo gaarne nu en dan een katholiek
nieuwtje op, waarmee zjj de lichtgeloorigen
zand in de oogen strooit, om straks de
Moederkerk een kaakslag in het aangezicht
te geven. We schrjjven het steunen van de
neutrale pers dan ook grootendeel* toe aan
hoogmoed, eigenwaan, verwaandheid, ea
met den aankleve van dien, waaruit ver
bittering van persoonlijken aard en zoo al
meer voortsprait.
De laatste telegrammen over den gezond
heidstoestand van den Czaar, gewagende
van beterschap, zjjn niet te vertrouweo.
Ke.zer Alexander heeft gisteren wel
wat geslapen, maar de eetlust heeft niets
te beduiden en zjjue krachten en de werking
van het hart werden er niet beter op, zelfs
is de zwelling zjjoer voeten onrustwek
kend toegenomen.
De bruid van den RasaiBchen Kroonprins
die te Livalia is aangekoman, werd door
den Czarewitch te A'uichta begroet.
Na de aankomst op Livadia begaf de
Prinses zich onmiddellijk naar den Keizer
en de Keizerin en verbolgens met de Kei
zerin en de overige leden der keizer) jjke
familie naar d9 kapel van het paleis, waar
eene godsdienstoefening werd gehouden. Het
gevolg ontving de Priose3 aan den ingang
der kapel.
Men gelooft, dat het haweljjk met den
Kroonprins nu wel dadelgk zal worden
voltrokken. De opneming der Prinses in de
orthodoxe kerk heeft reeds plaats gehad.
In het Westan van Rusland is in de vori
ge week de eerste sneeuw ge rallen, in het
gouvernement Pakof. De wagens van den
trein uit Petersburg waren bjj hun aan
komst te Warschau met sneeuw bedekt.
België.
Da libera'e parfcjj haeft in België haar
verpletterende nederlaag bjj de stembus te
danken aan de meest gematigden der partjj,
dis afgeschrikt door de overwinningen der
socialisten, steun en heil zochten bg de be
houdende staats/nacht. Den Zondag voor
de herstemming waren te Brussel nog
101.000 stemmen op de liberalen uitge
bracht, acht dagen later behaalden zjj er
niet meer dan 85,000. De Katholieken, die
dea 14an October 97.000 stemmen be
kwamen, bereikten acht dagen later het
deelte werd naar den zaagmolen aan den Rotheim-
beek vervoerd, om daar gezaagd te worden. Het
weer was zeer gunstig, het sneeuwen had opge
houden en de arbeiders konden flink door
werken.
Hoe koeler barones Agnes jegens den Directeur
was, des te meer belang scheen ze te stellen in het
werk der houthakkers bijna dagelijks maakte ze
een toertje door het bosch.
De Directeur, die er ook eiken dag kwam,
had er echter de Barones nog niet getroffen; hij
had te veel in het slot te doen. Hij was begon
nen met een onderzoek in de boeken van den
Baron en met de grootste zorg wijdde hij zich
aan deze taak, en deze was verre van gemakkelijk.
Zoowel de vader van baron Rotheim als deze
hadden niet erg zorgvuldig huisgehouden en
baron Sahlberg had nog meer wanorde veroor
zaakt.
Achterstallige pachten, waarover de Baron den
Directeur gesproken had, waren er niet. De pach
ters, ofschoon meestal arme lieden, hadden de
huur tot den laatsten penning betaald, want
Sahlberg dreigde dadelijk met vervolging, zoo -
als Siegfried vernomen had. De zaken stonden
zeer slecht en Siegfried wist zeer goed, dat
alleen groote zuinigheid het eenige redmiddel was.
Tevens zag hij in, dat indien de goederen van
den Baron eenige jaren verstandig beheerd wer
den, bij weer een welgesteld heer kon zijn. De
Directeur verheelde den Baron niets en verlangde
het beheer aan een solied persoon toevertrouwd
te zien. De Baron beloofde dit en Siegfried
1 zond met een verlicht hart verslag aan den ban-
I kier Schroder.
getal van 107.750. Het verschil te hunnen
voordeele was dus tienduizend.
De neerslachtigheid onder de liberalen
is groot, want de veerkracht der partjj is
neergedrukt terwjjl de socialisten met 33
der hunnen in de [Kamer zullen komen.
Zjj zjjn grootendeels gekozen te Bergen,
Charleroi, Luik en Verviers, waar zjj [de
overhand hebben door de dicht opeenge
pakte bevolking, werkzaam in fabrieken en
mjjuon.
De Kamer bestaat uit104 katholieken,
15 liberalen en 33 socialisten.
De Senaat bestaat uit51 katholieken
en 25 liberalen.
Het Journal de Bruxelles logenstraft de
geruchten omtrent eene wjjziging ia het
ministerie.
De Directeur van de Nouveau Moniteur
de Romevoor eenige dagen in hechtenis
genomen door da Italiaansche regeeriog, is
na verbannen. Nadat dergelijke maatrege
len toegepast waren op den heer M o n-
tennis, en Z. D. H. Mgr. B o e g 1 i n
hierdoor van een krachtigen medewerker
beroofd was, rastts de instandhouding vaa
het blai geheel en al op de schoadereu
van dezen laatsten.
Dit redacteurschap, Z. D. H. opgedragen
door den Heiligen Vader, was, oadanks de
vele moeilijkheden er aan verbonden, steeds
schitterend gehandhaafd. Nu verscbjjnt na-
tnurljjk de Nouveau Moniteur de Rome niet
meer.
Door Blag op slag toe te brengen aaa
het blad, dat steunt op de inspiraties van
Z. H. L e o XIII, toont de roofzuchtige re
geering baar wil ox den toestand der Heilige
Stoel, toch al ondraaglijk, nog te verer
geren.
O r i s p i zal zeggen, dat Mgr. B o e g-
1 i n, een Elzasser van geboorteeen
vreemdeling te Rome en het Ftansche
orgaan, ook al van den vreemde, beide
niet order ministeriaele of koninkljjke ar
bitrage staan. Dat is valsch: Zg, van andere
naties, die den Paus op zjjn grondgebied
dienen, bevinden zich daar te hnis, als
kinderen bg hunnen Vader.
Volgens Crispi is er te Rome das
alleen plaats voor Italianen Onzinnige en
verfoeiljjke beweringRome behoort der
geheele wereld toe. De meeste protestanten
en eene ontelbare menigte eerljjke zielen
zullen dat met ons zeggen. Noch Crispi,
noch de Koning vaa Italië hebben iets te
zaggen op de nationaliteit der lieden, die
ta Rome leven, onder het oppergezag des
Het resultaat was zeer gunstig. De Baron
dankte den Directeur voor de goede schikking
der zaken en verzocht hem zijne zaken zoolang
waar te nemen als hij te Rotheim was en alle
veranderingen in te voeren, die hij zou noodig
achten.
De eenige verandering, die ik u zou aan
raden, zei de Directeur, is groote spaarzaam
heid in uw beheer en in uw huishouden. U
heeft twaalf prachtige paarden. Waarom U
gebruikt ze niet en kunt er minstens acht van
verkoopen.
Dure paarden verkoopt men niet licht zon
der schade, zei de slotheer misnoegd.
Indien u het goedvindt, schrijf ik aan prins
Altmark. Zulke schoone dieren zijn hem altijd
welkom.
Ik houd deze paarden voor mijn genoegen,
hernam de Baron.
U heeft goeden raad van mij verlangd en
ik geef hem u. Om uwe zaken weer op goeden
voet te brengen is het nocdig u eenige genoe
gens te ontzeggen, wanneer deze te duur zijn.
U verguldt de pillen, die u mij geeft, heer
Directeur, hernam de Baron zuchtend, ik heb u
reeds de volmacht gegeven, handel dus naar
goedvinden. Wij adellijken kunnen ook ontbe
ren, als het moet. Alleen wensch ik, dat Agnes
er niets van verneemt.
En waarom zou de Barones dat niet mogen
weten zei Siegfried
Wijl ik niet wil, dat ze onder zorgen gebukt
gaat, zoolang ik het kan verhinderen, hernam de
Baron opgewonden. Agnes is mijn eenig kind,
mijn leven! (Wordt vervolgd,)^