No. 2214. Zondag 25 November 1894. 19de Jaargang EERSTE BLAD. Een rechtmatig middel. BUITENLAND. BINNENLAND. DitNTimmer bestaat uit twee bladen Agues. China en Japan Engeland. Oostenrijk-Hongarije. mm MARU ABONNEMENT SPRIJ S Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Yoor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. (MINT. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. MAIN II AND AGITE MA NON AGITATE. PBIJS DER ADVERTENTIEN. Van 16 regels. 50 Cents. Elke regel meer7^ Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Puhlicité Etrangère G. L. DA UBE f Co., JOHN F. JONES,Succ., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre. Het is een bekend feit, dat de land bouwende stand hier te lande vau jaar tot jaar achteruit gaat. Men zou ziende blind wezen, wanneer men wilde gaan betoogen, dat de welvaart vau den land bouwer nog eveD groot was als esne halve eeuw geleden, ja, men behoeft niet eens zooveel jaren terng te gaan om een zeer groot verschil in levensomstandigheden te kunnen opmerken. Overal hoort men klagen, zoowel in het Noorden als in het Zuiden van ons land. Overal heerecht malaise, tegenspoed en misnoegen. Slechts in enkele plaatsen te plattenlande is de landbouwer tevreden, al kan hjj toch ook niet roemen over den voorspoed, waarin hg zich verheugt. Vanwaar die jammerklachten en die wanhoopikreten? Het antwoord is niet moeiljjk te geven en reeds meer dan eenmaal wezen wjj op de oorzaak van die ellende. De oorzaak ligt toch io de toepassing der liberale theorie van het vrghandel- stehel. Daardoor is het mogelgk, dat uit het buitenland geheel vrjj van alle invoer rechten kolossale hoeveelheden graan wor den binnengebracht, hetgeen de markt prijzen voor de granen zoodanig heeft gedrukt, dat de prjjzen der producten hier te lande de kosten van landhuur en pro ductie nauwelijks goed maken en dus de landbouwer daarin niet langer eea middel van bestaan hau vinden. Waar het voor de hand ligt, dat de landbouwer op deze wjjte geheel wordt vernietigd en dus een groot deel der be volking aan armoede en ellende wordt overgeleverd, zou men oppervlakkig zeg gen, dat eene Regeering en eene Volks vertegenwoordiging, die het wel mtenen met land en volk, zoo spoedig mogelgk dat vrghandelstehel zouden loslaten en de bnitenlandsche granen met een zoodanig invoerrecht zouden belasten, dat de bin- nenlandsche landbouwers met de bniten landsche konden concurreeren. Maar neen, indien men meent, dat deze zeer eenvoudige en voor de hand liggende maatregel zal worden toegepast, dan ver gist men zich ten zeerste. De vrjj handel is toch een vau de liberale leerstukken, en wanneer de liberalen hun schoonklin kende leus: «vrij uit, vrg in» zouden moeten loslaten, dan, zoo vreezea zg, zou weder een van hunne beginselen worden verloochend en de luister van hun partg worden verdonkerd. Vivent les principes, périsse la patrie\ zoo denken de liberale freetraders en in- tusschen verarmt de kern onzer natie en raken geheele gezinnen tot den bedelstaf. Indien soms een onzer lezers denken mocht, dat wjj hier een weinig overdrij ven, dan wenschen wg enkele cgfers ten beste te geven, welke door ons werden ontleend aan verschillende adressen, die op dit oogenblik zjjn aangeboden, zoowel aan de Regeeriog als aan de Vertegen woordiging en waarin op de invoering van een scbaalrecht of van een matig FEUILLETON. 28.) (Vervolg.) Ge dacht, dat Siegfried de plichtige was, vroeg de tante. -Zeker, knikte Agnes, Louis heeft het mij uitdrukkelijk gezegd en ik had juffrouw Biichner geschreven alleen dan te komen, indien ze met Siegfried in betrekking had gestaan. Louis is een spitsboef en heeft zeker den brief vervalscht, riep de dame verontwaardigd. Maar u, Agnes begrijp ik ook niet. Anders zijt ge zoo trotsch en nu plant ge met een knecht zulke lage zaken. En ik weet niet, welke bedoe ling gij hadt met de arme hier te roepen de Directeur is er zeker door belxdigd. Het is u toch om het even welk karakter directeur Siegfried heeft. Ikbegreep ook zeer goed mijne laakbare handelwijze, hernam Agnes, doch ge begrijpt, dat het karakter van den Directeur bij mij niet boven allen verdenking verheven was, zoowel bij Papa als anderen. Om zekerheid ta krijgen heb ik aldus gehandeld. Mij docht, ik moest om eiken prijs weten, hoe of de Directeur bestond. Hemel, Agnes, riep de vrijvrouw Von Bal ten verbaasd, ik geloof, dat ge u verheugd zoudt bben, indien de vreeselijke zaak bewaarheid eworden. u^1 tte zwaar. Neen tante, sprak ben blij, dat het niet waar is. invoerrecht opgraneu wordt aangedrongen. Io het adres van de Nederlandsche Patroonsvereeniging «Boaz» wordt er op gewezeD, dat in het jaar 1876 de tarwe in ons land Dog f 13 per H. L. kon op brengen, terwjjl ia September van dit jaar die prjjs reeds tot omstreeks f 5 was gedaald en de markt in Amerika steeds dalende is. In een ander adres, dat van de Ned.- Protectionistische Landbouw-Vereeuiging, gesteand door andere Vereenigingen in het Noorden des lands, welke adressen in de jongste zittingen der Provinciale Staten van Groningen tot veel discussiën aan- leidiog gaven, wordt gezegd, dat de gemid delde prgs der tarwe op de wereldmarkt over de laatste 100 jaren f 12. per H. L. was, en dat thans die prgs naarmate van het gewicht was gedaald tot f 3 a f 4 per II. L. Volgens de berekening vau nog eene andere Vereeniging zou door heffing van een matig invoerrecht op de granen acht tien millioen gulden werkloon per jaar meer iu ons land zgn te verdienen. Zgn dit geen cgfers, die spreken en bljjkt hieruit niet ten duidelgkste, dat het uitsluitend de toepassing van het vrgban- delstelsel is, welke aan onzen laudbonw den genadeslag dreigt te geven? Doch, geljjk wg zeiden, de liberale vrg- handelaars zjjn doof voor dergelgke argu menten. Zelfs wanneer bun motieven een voor een worden weerlegd, gelijk dit vooral wordt gedaan in eerstgenoemd adres, dan neg zgn ze niet te bekeeren. Als de heffing van invoerrechten op granen door de liberalen in strgd wordt geacht met het stelsel van vrgbandel, dat hier te lande zou zgn aangenomen, dan zegt bedoelde Vereeniging in haar adres: «Door ons wordt geen protectie gevraagd, maar slechts eenigszins gelijkstelling vau den Nederlaudschen landbouwer met den buitenlander, die door velerlei omstan digheden goedkooper produceert en vol strekt niet in de transportkosten op de groote vaart betaalt in vergeljjking met het binnenlandsch vervoer, dat op dezelfde kosten bljjft. «Het vraagstuk van vrgbandel of be scherming blijft volgens deze Vereeni ging hier geheel buiten beschouwing, want in onze wetgeving bestaat resds de wet op den in- uit- eu doorvoer van 10 Aug. 1862, met een daarbjj behoorend uitgebreid tarief van invoerrechten op ver8chilieude artikelen, en derhalve zou den de zoo dringend noodzakelijke invoer rechten op granen, etc. volstrekt geen nieuw beginsel vau wetgeving vragen, maar alleen eene wjjziging io het bestaande tarief. Hoewel wg hierin eenigszins met de genoemde Vereeniging verschillen, daar het naar ooze meaning juist het kramp achtig vasthouden vau de liberalen aan den vrjjhandel is, welke hun zoo afkeerig doet zijn van de heffing van een matig invoerrecht op granen, stemmen wg toch volkomen in met de meeniog, dat door die heffing volstrekt geen nieuw beginsel zou worden ingevoerd in onze wetgeving. Een tweede argument der liberalen tegen de heffing wordt eveneens schitte rend door de Vereeniging weerlegd. Waar Ereule, mag ik dit prentenboek houden, vroeg de kleine Eva. Ja, mjjn kind, antwoordde Agnes vriende lijk en deze ketting krijgt ge ook nog als aan denken aan tante Agnes. Het meisje nam eene kostbare keten van haren hals en hing ze het kind om. Maar Agnes vermaande tante Lona, die kostbare keten. Laat mij geworden, Tante, ge weet niet, wat ik dit kind cn hare moeder schuldig ben. Ik heb beloofd, dit kind onder mijne bescher ming te nemen. Eva zal het nooit gaan als oom Valentjjn. Ge vergeet Agnes, zei mevrouw Von Balten, dat de Directeur ook voor de kleine Eva zorgt juist als voor zijne moeder. Wel, dan zal hij wel toestaan, dat ik zijne zorg deel. Het kleine meisje beschouwde vol verwonde ring de schoone halsketen. Wat zal grootmoeder er van zeggen, zei ze. Mama heeft mij gezegd, dat we morgen weer vertrekken. Dat is jammer, het bevalt mij hier zoo goed. Dat doet mij veel pleizier, hernam Agnes lachende, je moet met uw Mama maar spoedig terugkomen, in den zomer is het nog veel mooier hier. Verlangt u ook, dat ik ook terugkom vroeg het kind aan mevrouw Von Balten. Ja lief kind, kom spoedig teiug Zal de heer Louis ook weer met ons rijden? Neen, lieve, zei de Barones, 't is goed, dat ge mij daaraan herinnert. Louis heeft zich zeker de liberalen beweren, dat bij de heffing van een invoerrecht de naburige Rgken represaille-maatregelen zullen nemen, wordt betoogd, dat deze vrees geen grond heeft, omdat door de omliggende Rgken reeds belangrgke invoerrechten op land bouwproducten en vee worden geheven. Doch ook zelfs in Eugeland, dat door gaat voor een land vau vrgbandel, wordt de aandrang tot het heffen van graan rechten steeds sterker. Tengevolge van den vrjjen handel ligt aldaar nn reeds een derde deel van den grond braak. Reeds in 1880 heeft de heer D i s r a 1 i ge zegd, dat de achteruitgang van den land bouw in Ierland dagteekeüt van de afschaf fing der graanrechten. En wat het argument aangaat, dat de arbeider zon worden benadeeld, omdat de prgs van het brood zou stggeu, bijaldien een invoerrecht op de buitenlaudsche granen werd toegepast, daartegen wordt aangevoerd, en zeer terechtEene heffing van b. v. enkele guldens invoerrecht per honderd kilo graan zou den broodprijs slechts gering verboogen en wat baat den arbeider het goedkoops brood, wanneer bjj geen werk heeft om het te kunnen verdienen Integendeel door de verhoo ging van den prgs der granen zou de graanbouw in ons eigen vaderland eu daardoor de vraag naar meerdere werk krachten zoozeer toenemen, dat tal van arbeiders, nu armlastig, hun eigen brood zoudeu kuoneu verdienen en het stggeu van den broodprjjs dankbaar zouden zege nen. Amerika, dat onze markt geheel vrij met granen, huiden en vetten overvoert, telt op elke 1000 inwoners slechts 5 arm lastigen, ons dierbaar vaderlaud daaren tegen 105. De oud-Minister Heemskerk heeft dan ook eenmaal verklaard «Tuio- bouw-onderwijs geeft niets als men terug keer tot de graanrechten niet aandurft, dan komt men niet tot eeu goeden toe- slaud.» Uit dit alles blgkt de noodzakelijkheid der bedoelde heffing, eo wel zoo spoedig mogelgk, ten duidelgkste. Wij wenschen hier nog niet eens te spreken over den invloed van den enkelen muntstandaard op de graanprijzen, omdat eene muntrege ling, op den dubbeleu standaard berus tend, eerst na internationale besprekingen kan tot stand komen. Maar wel dringen wij aan op de heffiog vau bedoelde invoerrechten. Wil men dit protectie noemen of niet, de naam laat ons koud. Doch wat ons niet koud laat, is de toestaud vau den landbouwenden stand, welke zonder nadeel voor een der andere klassen onzer samenleving kan worden verbeterd. Geven Kamer en Regeering geen gehoor aan de tot hen gerichte smeekbeden, dan hebben zg de verantwoordelijkheid te dra gen voor de ellende in zooveel gezinnen en is het aan hen te wjjten, wanneer de bewonerr vau het platteland hoe langer zoo mees verarmen en ten slotte het aantal behoeftigen in de steden vermeerderen. Naar het oorlogstooneel vertrokken lief- op den Directeur willen wreken, zei Agnes tot tante Lona. Waarom mag God weten. Het plan viel echter in duigen. Louis zal juffrouw Mag- dalena niet vergezellen. Tante, wil u den direc teur Siegfried verzoeken, dat hij Paul de blinde doet thuisbrengen. Maar kind, zei de tante verwonderd, dat kunt ge den Directeur heden-avond bij de thee zelf zeggen. Agnes aarzelde ik kan het niet, tante. Gjj gevoelt u plichtig. Welnu, indien ik u was zou ik mij verplicht gevoelen, den Direc teur om vergiffenis te vragen uwe handelwijze is onverantwoordelijk en hij heeft zeker geraden waarvan ge hem verdacht. Hem vergiffenis vragen, dat kan ik niet en dat doe ik niet, tante riep Agnes zoo onstui mig, dat de oude dame zweeg. Op dit oogenblik verscheen Paul en meldde aan mevrouw Yon Balten, dat de Directeur Siegfried zich liet verontschuldigen voor dezen avond. Zeg uwen heer, dat wij zijne afwezigheid heden avond zeer betreuren, antwoordde me vrouw Yon Balten. Ik zal hem dus uw verlan gen schriftelijk mededeelen, zei de tante tot Ag nes, toen Paul weg was. Den volgenden namiddag keerde Magdalena Büehner met haar dochtertje weer naar Linden- thal terug. Siegfried had het verzoek van tante Lona bereidwillig toegestaan. Yoonniddags was de Directeur nog bij Magda lena geweest. Bij het vertrek ontmoette hij de Ba rones. Hij trad ter zijde en liet juffrouw Büeh ner voorbijgaan, als ware ze hem geheel vreemd. dezusters eu verplegers zgn door den Chi- neescbeu Opperbevelhebber afgewezen met de verklaring, dat een Chinees opgeruimd berust in het hem opgelegd noodlot en voor de gewonden geen redding wordt gezocht. Eene eigenaardige krijgslist is toegepast door de bemanning van een Japansch vaartuig, dat door een overmachtigen Chiueeschen vjjand werd aangevallen. De mannen wierpen nl. kokosnoten overboord, en sprongen toen te water. Bijna allen konden op die manier ontvluchten want het was niet mogelijk in het water de hoofden te onderscheiden van de kokos noten. De Japanners zullen om Port-Arthur op de Chineezen te veroveren nog heel wat moeite en opofferingen zich moeten getroosten, want Reuters speciale cor respondent te Port-Arthur, meldt onder dagteekening van 19 November: «Men ziet hier in de straten bjjna niets dau soldaten. Het garnizoen bestaat uit 20.000 man, allen behoorende tot het Noorder- leger, die geoefend en goed gewapend zgn. Aan ammunitie is geen gebrek. Men beschouwt hier de stad als onneembaar, indien de Chineesche soldaten haar goed verdedigen. Er zijn voldoende levensmid delen voor zes weken.» Door China is een hooggeplaatst tol kantoor-ambtenaar de heer D e t r i n g, naar Japan gezonden om over vredes voorwaarden te onderhandelen. Inmiddels spannen de Japanners alle krachten in om zich zoo spoedig mogelijk meester to maken van Port-Arthur. Ze deden reeds niet minder dan vier aanval len op de plaats. In den eersten werden de Chioeesche voorposten teruggedrongen maar de drie andere werden de mede- deeling is van Chineesche zijde door de Chineezen afgeslagen. Sedert den 20sten November was er een onophoudelijk kanon gebulder. Men verwachtte een algemeen bombardement der forten doordeJapan- sche vloot om gesteund door het landleger deze plaats te veroveren. De Daily Chronicle bevat het bericht dat het in de hofkringen ran St. Peters burg officieel bekend is geworden, dat Engeland en Rusland eene volledige sehik- king hebben getroffen over al de Aziatische quaesties. Da Kabinetten van Londen en St. Peters burg hebben goedgevonden den Sultan verlof te vragen tot vrge doorvaart der oorlogsschepen van alle naties, door de straat der Dardanelles Koningin Victoria laat in haar pa leis te Windsor alle dagen soep koken voor de noodlijdenden door de overatroo- ming in het Theems-dal. Ook verscheidene weldadigheids-comité's beijveren zich, den ongelukkigen vleescb, brood eu brandstof te verschaffan. Het water heeft er ver schrikkelijke verwoestingen aangericht. Het is bekend, dat Aartshertog Jo z e f van Oostenrjjk, een zeer populaire prins in Hongarjje, een felicitatie-telegram Daar de Katholieke vergadering in Stuhlweis- senburg heeft gezonden, van welke bjj- Bij het goede weer ging de arbeid in het bosch goed vooruitSiegfried was er dag op dag. Vaak ging hij in de hut van den ouden Valen tijn en luisterde naar diens geschiedenis, als hij hem vertelde, dat de Barones hem bezocht had, dat ze zoo vriendelijk was geweest, of dat ze hem iets lekkers uit de keuken had gezonden. Op zekeren dag zag Siegfried ook het sierlij ke portret van Agnes Von Rotheim in de wo ning van Valentijn. Lang beschouwde de Direc teur de fiere gestalte, daarna nam hij het portret en vergeleek het met de oude photographie, die onder het kruisbeeld hing. Valentijn, zei de Directeur eensklaps en hing het nieuwe portret weer op zjjne plaats overmorgen vertrek ik, hier ben ik niet meer noodig en dringende zaken wachten mij te L. De oude Gürlich zal de zaken waarnemen, hij is goed op de hoogte. Valentijn knikte treurig. Niets duurt eeuwig op de wereld, sprak hij langzaam. Dat gij eens van hier zoudt ver trekken, wist ik van te voren. Doch nn treft het mij toch hard zeer hard. Mjjn God, u was niet de eerste burger, die eene adellijke huwde, doch op den eersten Kerstdag heb ik reeds ge zien, dat u en barones Agnes nooit bij elkaar zult passen. Ze werd immers heel boos, toen ge binnenkwaamt. En ook gij, heer Directeur, hoort zelfs niet gaarne van haar spreken en toch is ze zeer schoon Met het hoofd in de hand had de Directeur naar den ouden man geluisterd. Een bitter lachje kwam om zjjne lippen. - - In uwe eenzaamheid kunt ge wel eens eenkomst hevige protesten zgn uitgegaan tegen de confessioneels wetten, door Dr. W e c k e r 1 keizer FransJozef ter teekening aangeboden. Over Hongarije hangt een van onweer zwangere atmosfeer, die zich elk oogenblik in donder en bliksem kan ontladen, want het Huis der Magnaten heeft zich verne derd door der Kerk vjjandige wetten te accepteeren; daar buiten toonen de Katho lieken nog genoeg gezond verstand te bezitten om zich niet te laten knevelen door eene godsdienstlooze regeering. Kort en bondig hebben de Hongaarsche Katholieken besloten hun Monarch te ver zoeken de kerkeljjk-politieke wetten niet te bekrachtigen, en den strgd aan te bin den als die wetten door Frans Jozef, koning van Hongarjje en keizer van Oostenrjjk, worden geteekend. In het Hongaarsche Huis van Afge vaardigden is de Regeering geïnterpelleerd over de revolntionnaire redevoeringen die Frans Kossuth, het land doortrek kende, overal ten beste geeft om de ide alen, welke zjja vader tevergeefs poogde te verwezenljjken, weer ter sprake te brengen. De Hongaarsche Regeering beantwoordde deze interpellatie, zg acht het niet raad zaam iets ts ondernemen tegen K o s s n t b. Het is natuurlijk in strgd met de wet, dat hg redevoeringen hondt, waarin open- ljjk verzet tegen de landsregeeriug wordt aanbevolen, maar zei de minister van justitie, Szilagyi, de regeering zal op haar hoede blijven. Mocht het noodig bljjken, dan zullen wel middelen gevon den worden om paal en perk te stellen aan Kossuth's bsweging, waarvan voorloopig geen gevaar is te vreezen. Behalve de telegrammen aan generaal Vet ter, den bevelhebber der troepen op Lombok gezonden door H. M. de Koningin en ond-vlag en op perofficieren te ,'s Gravenhage, zijn nog telegrammen met gelukwenschen aan genoemden Generaal en de onder zjjne bevelen staande troe pen gezonden door de Leidsche studenten; door de hoofdredacteuren van het Handelsblad en Nieuws v. d. Dag met 223 namen, die heden in die bladen zjjn gepubliceerd. De oud-Indische officieren te Nijmegen heb ben het volgend telegram verzonden: Generaal Vetter, Lombok, hulde aan u en uwe dap peren. Uit Rot ter d<m heeft de Kamer van Koophan del enz., het navolgende telegram aan Generaal V etter gezonden: Namens Rotterdamsehen handel harteljjk geluk gewenscht mot behaalde overwinning. DsEerste Kamer der Staten-Generaal zal tegen 5 of 6 December a. s. worden bijeengeroepen. H. M. de Koningin heeft van Het Loo een telegram naar Indië doen afzenden, waarin H. M. den opperbevelhebber der Lombok-expeditie generaalV e 11 e r,zijn officieren en troepen geluk wensebt met de schitterende overwinning door hen behaald. Een twee en dertig-tal oud-admiraals, Gene raals en Schouts-bjj-Nacht te 's Gravenhage, heb ben onmiddellijk na het bekend worden van het telegram, dat H. M.de Koningin naar Indië heeft gezonden om generaal Vetter, officieren en troepen met de behaalde overwinning op Lom bok geluk te wenBchen, op initiatief van generaal wonderlijke dingen droomen. In eene zaak hebt ge recht, de Barones Von Rotheim en ik, we passen niet bjj elkaar.Dat de Barones zeer schoon is, ontken ik geenszins mjj bevalt het oude por tretje beter dan het nieuwe. Daar ge nu een nieuw portret hebt, kondt ge mij het oude wel geven, Valentjjn. Het had den fleren man zichtbaar veel moeite gekost, deze vraag te doen. Valentjjn was ook zeer verrastzonder iets te zeggen nam hij de photographie van den muur en gaf ze den Direc teur. Met een eenvoudig //dank u// stak deze ze in zijn zak en beloofde voor zjjn vertrek nog een bezoek. Het begon reeds donker te worden, toen Rolf in het slot terugkeerde. Nauweljjks had hjj zich omgekleed of een bediende verscheen met eene uitnoodiging voor het souper. Hjj had reeds vaak geweigerd, doch heden was het de laatste keer. Een half uur later verscheen Siegfried in de zaal en was weldra met Von Strehlen in druk gesprek. Blijf toch niet ongetrouwd, beste Directeur, zei Von Strehlen tot hem, 'tis een treu rig leven zonder vrouw of kind. Ik ben daar maar even op mijn oud slot geweest en had al dadelijk twist met mijne huishoudster. Maar lieve Von Strehlen, zei tante Lona, waarom neemt gij het voorstel van Libor niet aan? Kom toch naar Rotheim. Er is hier plaats genoeg. Ge weet immers, hoe gaarne ik hierheen kwam, hernam Von Strehlen met een zucht, doch wie koopt mjj zoo in een slag Strehlen- fcorstaf? f Vervolg tweede Blad).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1894 | | pagina 1