NIEUWE
Mo, 2218
Woensdag 5 December 1894
19dt Jurgaag.
Het burgerlijk huwelijk.
BUITENLAND.
Agnes.
Italië.
Spanje.
Frankrijk.
Rusland.
DuitscMand.
HI I RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 8 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
üit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATEEDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DER ADVERTBNTIEN.
AQTTB MA NON AGITATE.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7*A
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Advertentiën worden niterljjk Maandag-, Woensd ag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. K UPPERS.
Het komt ons voor, niet van belang
ontbloot te zjja om heden eens het een en
ander over het zoogenaamde burgerlijk
huwelgk in het midden te brengen.
Wat verstaat meu onder het burgerlijk
hnweljjk? Het burgerlijk buwelgk is dat,
hetwelk, met voorbjjgaan der kerkelijke
inzegening, alleen voor de burgerlijke over
heid gesloten wordt, of, juister gezegd, van
hetwelk door een ambtenaar vao den bur
gerleken stand aanteekening gedaan en
dat dan door den Staat als geldig en wettig
beschouwd wordt.
Deze manier om huweljjken te sluiten is
afkomstig uit Frankrijk eu wèl uit een
tjjdperk, toen 's oienschen gee3t in dat land
dermate op een dwaalspoor wai geraakt,
dat men openlijk het bestaan van den
eeuwigen God durfde loochenen.
Dergelijke huwelijken zjju volstrekt on
christelijk. Iu de maatschappij is niets zoo
zeer van belang dan het huweljjk, en daarom
moet het dan ook op de indrukwekkendste
wjjze gesloten worden en de hoogste sanctie
erlangen. Aan het huwelijk ligt eene geheel
geesteljjke handeling ten grondslag. Iets
geestelijks kan slechts door iets geesteljjks
worden beheeracht. Wijl het huweljjk een
geestelijk karakter draagt, behoort het tot
het geesteijjk rechtsgebied der Kerk; waut
aan Haar is de leiding ran den innerljjken
menech toevertrouwd. Het huwelijk is ver
heven tot een Sacrament. De Kerk bezit
de macht om aan de echtelieden de godde
lijke genade mee te deelen, opdat uit een
heilig echtverbond een heilig geslacht zoude
geboren wordeD.
Zóó is het huwelijk door alle christelijke
volken van alle tglen beschouwd. Het bur
gerlijk huweljjk echter wordt zonder God
gesloten en daarom kan een christeljjke
Staat het burgerlijk buwelgk niet invoeren,
zonder God en het Christendom te ver
loochenen. Een menscb, die deukt en wèl
christelgk denkt, kan zulk een buwelgk
zonder verloochening van zjju geloof niet
aangaan; en het burgerlijk huweljjk goed
keuren kan alleen bjj, die door denzelfden
geest wordt bezield en geleid, welke in het
jaar 1789 do Jaeobjjnen in Frankrijk be
stuurde, die het voorstelden en invoerden.
Eene christelijke regeering kan het bnr-
gerljjk huweljjk nooit goedkeuren. Vraagt
men, wie bet zjju, die tea voordeele van
het burgerljjk huwelgk bet woord voeren,
dan ligt het antwoord onmiddelljjk voor
de hand: nomeljjk zjj, die geen geloof be
zitten, de onwetenden, de afvalligen, alle
FEUILLETON.
35.)
Vervolg.)
Dank God, dat bij weggaat, hernam tante Lona
een weinig bitter.
De Baron keek zijne schoonzuster aan, alsof hij
haar niet verstaan had.
- Zegt gij dat vroeg hij ongeloovig.
Gij, die hem verpleegt hebt als een zoon 1
Zeker, ik acht Siegfried zeer, maar daarom
wensch ik, dat hij weggaat, hoe eerder hoe liever;
ik wenschte het zelfs eer hij ziek werd.
Lieve hemel, waarom dan?
Ik heb lang geaarzeld het u te zeggen, Libor,
doch ik wensch dingen te voorkomen, die nooit
vervuld kunnen wordenAgnes bemint den
Directeur.
Gekheid 1 riep de baron Rotheim na eenig
nadenken, gekheid Lona, ge vergist u. Yan het
eerste oogenblik af was ze den man niet genegen,
ja, ze haatte hem.
In het geheel niet. Toen hij kwam, haatte ze
hem zeker, doch Siegfried was juist de man, die
haat in liefde kon veranderen. Wij vrouwen ver
gissen ons zelden daarin, en gij zelf ziet hoe
Agnes veranderd is. Haar hoogmoed is geweken
en jegens de knechten is ze veel welwillender
geworden. Vroeger hield ze er van zoo kostbaar
mogelijk gekleed te gaan ,lu js ze de eenvoudig
heid zelve. Hoe goed is ze niet met de armen.
Zulke veranderingen gebeuren niet zonder een
menschen zonder godsdienst, zideloozen en
echtbrekers, beruchte schuldenmakers, zij
die naar eens treurige vermaarheid streven,
die niet gelooven aaa eene straffende ge
rechtigheid noch aan eene nimmer eiudi-
gende eeuwigheid. Vooral de nooit rustende
geheime genootschappen houden zich daar
mede thans in Hongarjja meer dan ooit bezig.
Langs dien weg hopen zjj des te eerder hun
satanisch doel te bereiken, nameljjb: de ver
nietiging van allen godsdienst, van alle
orde, deugd en zeden.
De markies GenoCappanite Florence,
wiens Italiaaoaeh patriotisme door niemand
zal betwjjfeld worden, heeft voor het bur
gerljjk huwelgk een zendbrief uitgevaar
digd. Deze zendbrief was aan den senator
C a s t e 11 i a gericht, die hem met toe
stemming des schrjjvers, die wegens onge
steldheid verhinderd was, de openbare
debatten bjj te wonen, openbaar gemaakt
heeft. Deze brief is gedrukt te Milaan en
daarin keurt de sehrjjver, uitgaande van
een godsdienstig, maatschappelijk en staat
kundig standpunt, hat bnrgerljjk huwelgk,
zoader kerkeljjke inzegening, op de meest
bepaalde wjjr.e af.
«Het louter burgerljjk huwelgk zegt
hjj daar is iu de openbare meening eu
kan ook niets anders zjjn dau een concu
binaat. Noemt de zaken bjj den naam, ver-
beft als gjj zalks goedviudt het concubinaat
en de daaruit geboron kinderen, hetwelk u
doer de wetten reeds vergemakkelijkt wordt
Maar de wet noemt een huwelgk, wat geen
huwelgk is en als zoodanig ons aller ge
voel kwetst. De wetgever zegt evenwel
niet: Ik weet dat het geen huwelgk is;
maar het komt mjj nu juist van pas om
hut als zoodanig te laten doorgaan, ten einde
niet alleen de inspraak van het geweten,
maar ook de inspraak van het gevoel van
welvoeglijkheid, zóó machtig bjj den be
schaafden menscb, te overstemmen. Denkt,
bid ik u, aan den toestand der vronw
verlaagt het kaweljjk niet tot een contract
eu plaatst het niet op een en dezelfde ljjn
als andere overeenkomsten, waarover het
uieowe wetboek uitspraak zal hebben te
doen. Bevljjtigt n zonder overgling, om
zoo goed mogeljjk een hulpmiddel te vin
den, tegen ernstige en gedeelteljjk ouver-
mjjdeljjke wanvoegljjkheden, in plaats van
nog erger in het leven te roepen vooral
echter sloopt de groudslagen niet, waarop
het burgerlijk leven rust. Verwekt niet in
Italië, dat nog zulke harde proeven te
doorstaan heeft, een groot schandaal, het
welk in de eerste tgden wellicht weinig
gerncht zal maken, maar niet nalat6n zal
geweldigen ommekeer in het karakter. Wie weet,
wat het arme kind door Siegfrieds ziekte geleden
heeft
De Baron hield het hoofd in de handen en keek
somber voor zich.
A reeselijk, indien het waar was hernam
hij. Ik heb geen zoon en de naam //Rotheim//
moet met mij uitsterven. Toch hoopte ik altijd, dat
de koning eens mijn naam aan een schoonzoon
zou overdragen, die een vlekkeloos wapenschild
bezat en Rolf is slechts een burger, Agnes weet
zeer goed dat zulke verbinding onmogelijk is.
Wat zou ze niet moeten lijden, indien gegoed
gezien hadt, indien Agnes de Directeur werke -
lijk bemint
Beste Libor, zei ze,terwijl ze opstond en hare
hand op den schouder haars zwagers legde, het
ongeluk bestaak niet daarin dat Rolf Siegfried
slechts een burger is, dat hij nooit de barones
Agnes tot vrouw zou willen.
Hij bemint dus Agnes niet vroeg de Baron
verlicht.
Dat kan ik niet beweren onverschillig is
hem Agnes geenszins. Niet alleen heeft ze hem
zwaar beleedigd, doch. hij meent ook, dat het de
barones Rotheim haar heele leven niet zou ver
dragen eene burgerlijke huisvrouw te spelen.
Agnes kan niets niets ontberen. Daar komt
ze met den Vorst. Libor, ik smeek u, laat niets
merken van hetgeen ik u vertelde en let er
zelf op.
De Baron ging de trappen van het paviljoen af
de aankomenden te gemoet. Reeds van verre
groette de Vorst zijnen gastheer vriendelijk.
Ik ben blij, dat ik eenige dagen op Rotheim
de kern der maatschappij te verzwakken,
terwjji het voornaamste streven daarheen
moet gericht worden om de maatschappij
in gezonden en krachtvollen toestand te
bewaren, t8n einde zjj de stormen, die over
haar znllen losbarsten, moge wederstaan.
Wjj zullen Italië niet kannen vormen,
wanneer het vau zjjne aloule instellingen
is losgeruktwjj zullen het niet kunnen
verdedigen, als de dag van gevaar aan
breekt.»
Ons bsdunkens, is alle commentaar hier
overbodig.
Da Koning heeft persoonlijk in tegen
woordigheid zjjner familie de Kamera ge
opend.
In de Troonrede worden aangekondigd,
maatregelen tot vertniadering d9r nitgaven
en verhoogiug der belastingen, zonder den
toestand vau den land bon w te bezwaren of
de klimmende beweging dor nationale pro
ductie te belemmeren. De Regeering zal een
ontwerp indienen tot verbetering van den
toestaud van het crediet. Voorts wordt de
hoop geuit, dat Italië de crisis zal te boven
komen, en wordt geëindigd met de verkla
ring, dat Europa volkomen rust geniet en
dat niemand er aan denkt om dit te storen
of dit wagen durft.
Volgens het Berliner TageUatt znllen
de Italiaaoscbe belasting betalende bur
gers weer op de een of andere wjjze aan
den tand gevoeld worden. Da minister
Cr is pi weet op het jaarlijks tekort van
70.000.000 lire, maar 7.500.000 lire te
bezuinigen. Italië gaat een staatsbankroet
met zekerheid te gemoet.Zoodra deKamer de
zer dagen aan het woord komt, zal men
over de roekelooze geldverspilling van
de geweteoloozan die het land ten verderve
voeren, wel meer vernamen.
Emile Zolais zeer minzaam
door koning Umberto ontvangen. Hun
gesprek liep over Frankrgk, waarbjj de Ko
ning zijne bewondering uitte over den heer
Casimier Perier. Even als deze, ver-
Haarde ook hg zich een varig voorstander
van het behoud van den vrede te zjja.
De tarief-herziening in Spanje zal zoo
het zich laat aanzien, goel van stapel
loipen. De ministerraad zal het ontwerp
tot herziening van het tarief van invoer
rechten met kracht verdedigen, zjj gelooft,
dat haar voorstel door de C o r t e z zal
kan blijven, zei vorst Altmark minzaam. Aan de
linker zijde van den Vorst zat Agnes, de stoelen
voor Yon Strelilen en den Directeur waren nog
ledig.
Een bediende meldde, dat de dokter nog bij
den Directeur was en dat de heeren wat later zou
den komen, ze verzochten niet op hen te wachten.
Onder vroolijken kout begon men te ontbijten.
Was directeur Siegfried lang te Altmark
vroeg baron Rotheim.
We wenschten hem nog langer bij ons te
houden, hernam vorst Altmark, hij was ons aller
lieveling geworden.
Agnes opende haar zonnescherm, ze was nieuws
gierig geworden.
Dat geloof ik ook, hernam baron Rotheim.
Zijn karakter dwingt eerbied en liefde af. Denkt u,
dat bijv. mijne dochter den Directeur juist hant.
Maar Papazei Agnes verschrikt, terwijl
haar zonnescherm op den grond viel.
Wat dan, mijn kind? Je hebt reeds lang
ingezien, dat het dwaas is den Directeur te
haten, alhoewel, dat ge nog een weinig tegen
hem ingenomen zijt.
re vergist u Papa, hernam Agnes verward.
Mevrouw Von Balten kwam haar ter hulp.
Ge hebt gelijk Libor,aan een karakter als dat
van Siegfried kan men niet licht weerstand bie
den, eene zwakke natuur moet zich onderwerpen.
Agnes had eene beweging gemaakt alsof ze wil
de opstaan.
Het was wel eens aardig te hooren, zei
vorst Altmark, wanneer de een of de ander mij
ner gasten lust kreeg zich adellijk voor te doen.
Dan werd Siegfried ook dadeljjk van adel, was
worden goedgekeurd, want die ledeo der
meerderheid, die tegen de herziening zjjo,
zullen zich van deelneming aan de stem
ming onthonden.
In het zuiden van Frankrgk valt in de
laatste dagen zeer veel sneeaw. Sedert
twee dagen is de gemeenschap op vele wegen
er door belemmerd.
De veertienjarige N e c t o n x, die een
vier weken geleden zjja dertien jarigen kame
raad Milliard worgde om hem zjjn
weekloon af te nemen, is door het Hof te
Lyon tot twintig jaar opsluiting ia een
verbeterhuis veroordeeld. Hjj toonde zich
hoogst onverschillig en vertelde doodkalm
hoe hjj het grnwelstnk had uitgevoerd.
Niet ver van St. Petersburg zjjn elf
personen in de sneeaw omgekomen. Het
is er zeer hevig koud.
Het huwelijksgeschenk van keizer
Wilhelm aan keizer N i c o 1 a a s II
gezonden, bebtaat uit een prachtig tafel
servies uit eene Berljjnsche porseleinfabriek
afkomstig.
Tusschen kopstukken der sociaal-demo
craten in Noord- en Znid-Daitschland, is
nog geen verzoening tot stand gebracht.
De twist tusschen BebelenVollmar
is nog in vollen gang.
Iu de Vorwdrts, het bekeurde orgaan van
den rechtervleugel der Dnitsche socialis
ten, schrjjft Be bel weer een nitvoerig
artikel, waarin hjj zich ten stelligste bljjft
verzetten tegen de inzichten, door den
Zuid-Dnitscben leider V o 11 m a r tjjdens
het jongste congres te Frankfort ontwik
keld. B e b e 1 eindigt zjjne beschouwingen
aldus: «Onze partjjgenooten moeten uit
maken, tot hoeveel de insinuaties, door
V o 11 m a r tegen mg ingebracht, na mjjne
weerlegging als van eenig gewicht kun
nen beschouwd worden. Ik heb nn mjjne
meening gezegd, maar bljjf steeds bereid
den strjjd voort te zetten.»
De nieuwe Duitscbe Rijkskanselier
Von Hohenlohe ende nieuwe minister
Von K 11 e r zullen den officieasen pers
dienst eens dachtig reorganiseeren, opdat
tegenstrijdigheden worden vermeden, als
onlaDgs voorkwamen over het ontslag van
graaf Von Caprivi en Von Enlen-
b u r g. Er zal, naar het voorbeeld van
wat Von Köl Ier te Straatsburg invoerde,
een afzonderlijk «literarisch bnreau» wor-
zijne tegenpartij graaf, dan werd de Directeur
zeker hertog. Siegfried kon wel voor een echte
aristocraat doorgaan.
De Vorst sprak zeer goed en in zijne woorden
bemerkte men duidelijk zijne groote genegenheid
voor den Directeur.
Lachende had Agnes geluisterd. Tante Lona
vond echter, dat de Directeur reeds lang genoeg
het onderwerp van het gesprek geweest was.
Weet u, dat den Directeur door zjjne arbei
ders eene verrassing bereid is. Peter Grittner
vertelde mij, dat alles voor het feest in orde is
en verzocht mij den Directeur naar den zaagmo
len te brengen. Mag ik u verzoeken mee te gaan,
dan is de verrassing des te grooter.
Wel zeker, mevrouw. Daar komt onze held,
riep de Vorsten stond op. Onwillekeurig ston
den ook de dames en de Baron op en gingen den
genezene te gemoet, die met Von Strehlen nader
de. Allen begroetten den Directeur hartelijk. Het
was de eerste keer, dat Agnes hem ontmoette
sedert dien vreeselijken nacht.
We hebben ons lang niet gezien, barones
Agnes zei de Directeur vriendelijk, en in het vol
gende oogenblik rustte hare hand in de zijne.
Agnes wenschte hem met neergeslagen oogen ge
luk met zijne genezing.
De baron Rotheim had hare bevangenheid niet
opgemerkt,uiterljjk scheen ze heel bedaard.
Het gesprek aan tafel werd hoe langer hoe
meer opgewekt.
Wordt vervolgd).