No. 2237. Zondag 20 Januari J 895. 20ste Jaarg; F Een les uit den vreemde. BU 1TE a L A IV BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. Ontmaskerd. Amerika. Oostenrijk-Hongarije. Frankrijk. België. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. UNTIE ND KAT PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 1—6 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. 50 Cent?. 7ll° i AGITE MA NON AGITATE. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBE 4' Co., JOHN. F. JONES, Succ., Parijs 31tó Faubourg Montmartre Zeer gewichtige tjjdingen kwamen in de afgeloopen week uit F.aakrijk tot ons. Het waren tjjdingen, waaruit ook voor ons vaderland weder nuttige lessen zjja te putten, en in welke wjj aanlei ding vindeu om by vernieuwing onze waarschuwende stem te laten hooren ten opzichte van het toegeven aao radicale en sociaal-democratische wenschen en eischen. Het Mirnsterie-D u p u y was geval len omdat de Regeering zich had aangesloten bij eeue aau de Kamer in gediende motie van den Afgevaardigde T r e 1 a t, waarin werd uitgesproken, dat de Kamer verklaarde vast te houden aan het beginsel der uiteenhonding van de onderscheiden machten in den Staat, welke motie met 263 tegen 241 stemmen werd verworpen. Na deze nederlaag diende het Kabinet zjjn ontslag in by den President der Re publiek, die dit ontslag aannam, doch de overtuiging bezat, dat men niet slechts de Regeering, maar ook hem zeiven door dit votnm wilde trefien. Deze overtui ging leidde hem er toe eveneens afstand te doen van zyne hooge waardigheid, waardoor de Kabinetscrisis veranderde in een Presidentscrisis. Tal van hooggeplaatste parsonen wendden bjj den heer Casimir Perier pogin gen aan om hem op zjjn besluit te doen terngkomeu, doch te vergeefs. En zoo kwam Donderdag te Versailles het Con gres bjjeen om over te gaan tot de keuze vau een nienwen President. Waren de stemmen aanvankeljjk sebjjnbaar ten gun- ste van B r i s s o n, den Voorzitter der Kamer, of van den Odd-Minister W a 1- d e c k-R o u s s e a u, bjj tweede stemming werd de meerderheid behaald door den M nis ter FelixF ra ngoisPaur e,zooitat deze voor een tjjdvak van zeven jaren de hoogste waardigheid in de Fransche Republiek zal uitoefenen. Dit zjjn de eenvoudige feiten, doch wer- keljjk is weder een droevig bedrjjf afge speeld van een verschrikkelijk drama, waarvan de ontknooping onmogeljjk lan gen tjjd meer zal duren. Frankrjjk heeft weder een nieuwen President, maar de toestand is op dit oogenblik voor dien Magistraat nog veel moeieljjker dan een half jaar geleden, toen na den afschuwe- Ijjken moord op C a r n o t de thans afge treden President zijn taak aanvaardde. Toen was geheel Frankrjjk vol afgrjjzen tegen den lagen moordenaar en verwachtte het van zjjn nieuwen President, dat deze met krachtige hand de woelingen van socialisten en anarchisten zou bedwingen. Vol hoop ging men met den heer Casimir P e r i e r de toekomst weer tegen. Thans is die goede verwachting geheel de bodem ingeslagen. De man, die boven de partgen moest staan, is het slachtoffer der partjjeu geworden. Zjjn aftreden van het staats- tooceel heeft alle goedgezinden met ver- twjjteling vervuld en zjja opvolger zal met veel te worstelen hebben, voor bjj zich in een even groot vertrouwen kan verbeugen, als bij zjjn optreden aan C a si- mi r Perier ten deel viel. Daarom is de taak, die de heer Felix Frangois Faureopde schouders heeft genomeneene z >o hoogst moeieljjke en ge- FEUILLETON. 15.) {Vervolg.) Valentine had mij ook verzocht te wachten en alles aan den tijd over te laten, vervolgde hjj, en toen ging ik naar Zeckta, schoot hazen en peinsde om een uitweg te vinden want ik wilde mijne moeder niet krenken. Maar Valen tine kon ik ook niet opgeven, van haar hangt mijn levensgeluk af. Arme Koenraad P Arm, ja arm herhaalde de jonkman. Terwijl ik nadacht over de manier, waar op de knoop kon losgemaakt worden, werd hij doorgehakt; mijn moeder dood en Valentine. Houd op, spreek het niet uit, viel Agnes hem in de rede. Ge kunt het niet gelooven. Zou ik gelooven, dat zij een afschuwelijke misdaad gepleegd zou hebben Zij, die alles in zich vereenigt wat goed, edel en rein is riep Koenraad uit Wanneer ik er bij gestaan had, dat ze het deed, al had ik aelf het vergift op de tong gevoeld, zou ik het toch niet kunnen wichtige. Of hjj de gaven bezit, welke noodig zjjn, voor de vervulling vau zjjn ambt, zal zeker aan velen geheel onbekend zijn, omdat de nieuwe Presideut nog weinig van zich op staatkundig gebied heeft doen hooren. Misschien is dit laatste echter juist eene omstandigheid in ziju voordeel. Hjj zal niet met zyne antecedenten in tegenspraak kannen gebracht wordeB, en men zal hem zijn verleden niet voor de voeten kannen werpen. Hoe dit echter zij, de toekomst van Frankrjjk is zeer donker. Al stemt men niet in met do beweegredenen, welke C a- simir Perier hebben genoopt om in eea hacheljjk tijdsgewricht zija moeiljjken post te verlaten en al had men het flin ker gevonden, wanneer bjj zich tegenover het radicalisme en socialisme krachtiger had betoond, men zal moeten toestem men, dat de woorden van den afgetreden President in zijn Boodschap aan het Par lement waarheid bevatten. Een veldtocht, is geopend tegen het leger, de magistratuur, het Parlement en het verantwoordelijk Hoofd van den Staat, uitsluitend ten doel hebbende alle gezag te ondermijuen. Eer bied voor de wet en gehoorzaamheid aan de wetteljjke maatregelen zjjn zaken, die niet meer als deugden worden beschouwd. Oproer kraaien en verdachtmaken zijn gatreden in de plaits van vrede stichten en bevordering der landsbelangen. Zjj, die hnn moaielijke taak als orgaan van de overheid vervallen, worden dagelijks be- Ieedigd en belasterd eu elke handeling van eene ordelievende Regeering wordt be schouwd als een middel om nieuwe agitatie nit te lokkeo. Zoo is de toestand ten gevolge van de voortwoekering van het socialisme in Frank»jjk gawordan, terwyl degenen, die de orde liefhebben en het gezag eeren, niet voor hun meening durven uitkomen uit vrees voor de wraak der revolution- nairen. Treurig moet dit in de hoogste mate genoemd worden, en waar dit op moet nitloopen is niet moeilijk te radeo. Indien er geen wonder geschiedt, dan zal de macht van de revolutiouoairen nog groo- ter worden dan zjj thans reeds is. Ook den nieawen President van de Republiek zal men de vervulling vat: zgn taak trachten te beletten, totdat, indien God het niet verhoedt, ook hjj het slachtoffer zal worden van de omwentelingsgezindeD, die niet zullen nalaten om opuieuw hun fij'en te spitsen en ze op hem te richten. Dit is het logisch gevolg van de thans bestaande verhoudingen. Er moet derhalve een wonder gebeuren, wanneer nit den voortdurend ingewikkelder wordenden chaos, welke Frankrjjk thans te aanschou wen geeft, orde en rust worden geboren, zonder dat eene voorafgaande revolutie aan de Fransche natie eene gevoelige les heeft gegeven. Wjj zeiden in den aanvang, dat uit die gebeurtenissen in de Fransche hoofdstad ook voor ons vaderland weder nattige lessen zyn te trekken. Hierin overdrijven wjj niet. Honderd jaar geleden moest de StadhouderPrins Willem V ons land verlaten en naar Eogeiand overstekeo, omdat men meende, dat alle Vorsten tyranuen waren totdat na jaren van lijden en leed, het Hij wendde zich af. Oh, dat ik u dat ook nog moet vertellen Met horten en stooten, veel met halve woorden aanduidende, verhaalde hij van het paarlen halssnoer want deze geschiedenis had hij van den Commissaris vernomen en men had bij zijn moeder het bewijs van den juwelier gevonden, dat zij van Valentine ontvangen had. Gedachtig, dat haar woorden een doode, de moeder van haar beklagenswaardigen vriend, zouden gelden, bedwong Agnes haar veront waardiging. Zij mompelde slechts afschu welijk, onbegrijpelijk en zei telkens Ver der, verder Koenraad bracht zijn verhaal ten einde. Wat, mijnheer Zier ook dood Gedood door de heftige gemoedsaandoe ning, waarin hij geraakte bij het liooren van wat mijn moeder zei I En zijn dochter van zijn lijk weggescheurd om een marteling van een verhoor te ou lcrgaan en daarna in de gevangenis te komen In stomme vertwijfeling wrong Agnes de han den. Koenraad was opgestaan en bij het venster getreden, waar hij naar buiten staarde. Ver scheidene minuten heerschte een drukkend stil zwijgen. Agnes Von Beeren was echter de vrouw niet om dit laDg uit te staan. Zij stond op, naderde den jonkman, legde de hand op zijn arm en zei: iftmeng- Koenraad, jammeren en klagen helpt niets, laten wij handelen jjndelen handelen herhaalde hij. Dat jende wij kunnen niets doen, elkaar den loop der din- Huis van Oranje weder werd teruggeroe pen, en de vrijheid werd hersteld. Doch voor een deel van ons volk zjjn die lessen van eene eeuw geleden nog niet daideljjk genoeg. Welnu, men richte dan het oog naar het Frankrjjk van onze dagen. Aan vankeljjk beginnen de leerstellingen van de revolutioanairen daar te laüde tot vruch ten te rjjpen. De eerste verscbjjoselen van d8 toepassing der anarchie doen zich reeds voor. Men kau zich nn eenig denkbeeld gaan vormen van hetgeen de ondermijning en bespotting van het gezag alzoo kunnen uitwerken en men kan de rampzalige ge volgen daarvan op de geheele natie reeds eenigszins bespeuren. Levert dit alles zulk een uitlokkend beeld op, dat men er naar haken moet om ook hier ts lande dezelfde toestanden in het leven te roepen? En welk rechtgeaard Nederlander zal durven beweren, dat de politieke en sociale toestanden bjj ons slechter zyn dan in Frankrjjk? Wjj bezitten de zekerheid, dat de vrien den van orde en rust zich met walging van de toestanden daar te lande zullen afwenden en ons volk geluk wenschen, dat het nog niet zoover is gevorderd op den weg der revolutie. Maar laat ons dan waken, dat het niet zoover komt. Laat ons alle gewettigde middelen aaogrjjpen om bet socialisme te bestrijden en de beginselen van orde en rast te bevorderen door eerbied voor het gezag aan te kweeken en liefde voor de wet. Door de bemoeizucht der Regeering in zake de verhouding van patroons en werk lieden, hebben zeven groote fabrikanten in de Vereenigda Staten besloten hunne katoenfabriekeu te verplaatsen naar de Zuidelijke S'aten, waar arbeid en grond stof goedkooper, de werkuren langer, de wetten gunstiger, de belastingen minder en het klimaat zachter zyn. Het begon deze fabrikanten te vervelen aanhoudend te worden nagegaan in het beheer vau hun eigen zaken, door men- schen die uit de staatsruif eten eu die niets voor den werkman kunnen doen, dan den werkgever die de staatsruif te vullen heeft, te belemmeren in het uitoe fenen van zyn bedrjjf. Over de verschrikkeljjke ontploffing die in het station Butte van de Montana Central Spoorwegmaatschappij heeft plaats gebal, kan nog het navolgende worden vermeld. Da brand in het station had eene groote manschenmeaigte getrokken. Drie ontploffingen volgden achter elkaar. Dertig ton Giant powder, nitroglycerine eu dyna miet ontplofte. Er zyn zeventig dooden en ze<tig zwaar gekwetsten. In dsn grond werd esn gat van 75 voet diep gemaakt, waariü de ledematen van veertig personen werden geslingerd, tsrwjjl de ledematen der overige slachtoffers ver in de rondte werden verspreid. Alle spuitgasten zyn gedood, alle brandspuiten vernield. Te Praag is eene groote anarchistische samenzwering ontdekt. Acht personen zyn reeds in hechtenis genomen. Oho, riep Agnes uit, dat is niet waar Koenraad Men kan altijd iets doen, als men het maar goed weet aan te pakken. In de allereerste plaats rijd ik er heen om de arme Valentine te zien. Dat zal u niets helpen, antwoordde Koen raad, niemand wordt bij haar toegelaten. Ja, dat zegt men, maar mij zal men wel bij haar toelaten, antwoordde de jonge vrouw, die gewoon was haar wil door te zetten en geen begrip had van de maatregelen, die in een straf rechterlijk proces genomen worden. Waar is het lieve kind In de gevangenis in Moabit. Ik rijd er heen en zij ging naar de deur. Agnes, het helpt niets Dat zullen wij zien, antwoordde zij vast besloten. De gevangenbewaarder zal een paar goudstukken niet van de hand wijzen, voegde zij er bij, zonder te vermoeden welk een ernstige overtreding der wet zij in den zin had. Om Gods wil, doe dat niet, Agnes, zei Koenra.. en hij hield haar verschrikt bij den arm vast. Luik een stap kon de zaak veel erger maken, men zou .n a een medeplichtige kunnen vermoeden. Waarom niet? Dat Zou niets dwazer zijn dan de aanklacht tegen Valentine, zei ze met een spottend en grimlach. Zeg eens, wie is eigenlijk de Cerberus die mij den weg naar haar verspert Het onderzoek wordt geleid door den rechter Hausler. Vind ik die nu in het gerechtsgebouw Ongetwijfeld. In een schrjjven van den Koning vau Hongarjje aan Dr. W e e k e r 1 worden de bjjzondere verdiensten vau dezen kerk- vervolger ten opziebte van de bevestiging van het evenwicht in de financiën van het land ten zeerste geprezen, terwyl hem verzekerd wordt dat de Koning hem bjj voortduring welgezind blyft. Ds ministers Szilagyi, Lnkacs en Hierony- m i worden ontheven van hun ambt met dankzegging voor hun met onvermoeiden jjver bewezen uitstekende diensten, en graaf Andrassy en baron E t v s eveneens, met dankzegging voor hunne trouwe en jjvera diensten. G steren-morgen legden de elf nieuwe Ministers den eed af. Daarop werden ze door den Koüing ontvangen. Na het nieuwe Kabinet ontving keizer Frans Jozef de afgetreden Ministers. Felix Frangois F a u r e is tot het presidentschap der Fransche republiek ge kozen met 435 vau de ongeveer 800 uit gebrachte stemmen. Zjjn politiek verleden is van geringe beteekenis, een overwegende rol heeft hjj nooit gespeeld. In 1881 werd hij te Havre tot afgevaardigde gekozen. In het minis terie Gambetta vond hy eene plaats als onder-secretaris van staat voor koloniën en diezelfde betrekking bekleedde hy in de Kabinetten F e r r y in 1883 en T i r a r d m 1888. Ia 1885 en 1889 word hjj te Havre voor de Kamer herkozen. In 1894 was hy een der ondervoorzitters van de Kamer, toen bjj, den SOsten Mei, als Minister van marine optrad in het Kabi net D n p n y. Felix Frangois Faare, de zoon van een werkman in een der voorsteden van Parjjs, is 54 jaar ond. Hy begon zjjn loopbaan als leerling op eene looierjj. Spaarzaam trok hjj met de bjjeenver- gaarde penningen naar Havre, waar hjj carrière maakte en gerekend wordt een der voornaamste reefers te zyn. In den Frausch-Duitschen oorlog was hy bataljonschef der mobiele garde en kwam toen, toen de commune Parys in brand zette, van Havre uit hulp verlee- neD. In 1871 werd bjj tot ridder in het Legioen van Eer benoemd. Toen de Voorzitter van den Senaat ver klaarde, dat de heer Faare gekozen was tot President der Republiek, werd dtze nitdagdoor de rechterzijde toegejuicht. Een heftig tumult deed zich onder de leden der linkerzjjfe hooren. Er werd ge schreeuwdweg met de schurken!; weg met de disvon Het tumult werd onbe- sebrjjfeljjk. Men schreeuwtweg met de i commune! De socialisten juicheu Bris-' sou toe. Baudry d'Assou trachtte gehoor te krjjgen voor een voorstel om het presidentschap af te schaffen. De Voorzitter weigerde hierop iu te gaan. Over en weer bleef men elkander scheld woorden naar het hoofd werpen. Ten slotte verklaarde de voorzitter (C h a 11 e- mel Lacour) de vergadering gesloten. Na afloop der vergadering werd de nieuw benoemde President door den heer Challemel Lacour en de minis ters toegesproken. De toespraken beant woordende, zeide hjj «Ik ben ten diepste getroffen door de Welnu, dan ga ik naar hem. O, Agnes gij zijt een engelGe weet niet, hoe uw deelneming mij goed doet al zal ze de ongelukkige Valentine ook weinig helpen, riep Koenraad uit en hij bedekte haar handen met kussen. Zij maakte een snelle beweging en nam zijn hoofd tusschen haar handen. En gij zijt nog altijd mijn vriend, mijn goede vriend, zooals ik u als knaap noemde, toen ge mijn grillen wel niet goedkeurde, maar u er toch naar schikte. Dat zal ik nu ook doen, zei hij. Ik ga met u mee naar den Rechter. Maar het lijk van uwe moeder Zij duidde met het oog op de deur der aan grenzende kamer waar zij het lijk vau mevrouw Rechling vermoedde te zijn. Zij heeft mij niet noodig, sprak hij met een zucht en bovendien wenscht de Rechter mjj in verhoor te nemen. Hij heeft mij de keus ge laten om vandaag te komen of te wachten tot de begrafenis achter den rug is. Zooveel oplettendheid heeft hjj Valentine niet betoond, zei Agnes. Nu kom aan, mijn rijtuig staat voor de deur te wachten. DeRechter was niet weinig verwonderd, toen bij hem behalve Koenraad Rechling dien hij ver wachtte, ook nog mevrouw Von Beeren werd aangemeld. Dij liet haar echter toch binnenko men, daar hij ieder moest aanhooren, die hem iets omtrent de h mgende rechtszaak had mede te deelen. Met voorkomendheid van een welop gevoed man, luisterde hij naar de verzekeringen der jonge schoone vrouw, dat mejuffrouw Zier nimmer zulk een afschuweljjko misdaad als hier groote eer en de grootsche taak waar mede de vergadering mjj heeft bekleed. Ik aanvaard daarvan de lasten met erken telijkheid en met het besef der verant woordelijkheid en der plichten die mjj zyn opgelegd. Ik zal er al mjjne krachten aan wjjden. Ik doe een beroep op alle repn- biikeinsche meeningen, zonder eenig onder scheid, op de medewerking van alle ver tegenwoordigers der natie. Wij zallen elkander steeds ontmoeten by ons gemeen schappelijk streven, zjjnen grond vindende in onze liefde voor het vaderland, onze toewjjding aan de republiek, onze zorg voor de gerechtigheid en voor de bescher ming der nederigen en kleinen.» Met een extra-trein reed de beer Faare naar Parjjs. Daar aangekomen begaf hy zich van het Elijsée naar het Ministerie van marine,waar hjj galak gewenscht werd door zyne familieleden en er kele intieme vrienden. Hp verscheen op het balcon van het ministerie, van waar hy zjjuen dank bracht aan de hem met groote vreugde begroetende menigte. Le Figaro sprekende over de verkie zing van den hear F a u r e tot President, zegtFrankrjjk kan gerust zynhet heeft thans een man tot President, wiens woon plaats het bedrjjvige, vroolyke Havre was en die zyn huppelende scheepjes uitzond op de woelige, lastige zee. Hertog Philip van Orleans, pre tendent naar den Franschen Troon, heeft tjjdens den presidents-crisis in Frankrjjk een weinig beduidend schrjjven aan een zjjuer vrienden gezonden, waarin by aan spoort te arbeiden aan het hei! des va derlands, om morgen te arbeiden aan zyne grootheid. In de Belgische Kamer van Afgevaar digden heeft een woordentwist plaats gehad tusschen den z. g. christelijk democratisch geziüden abbé D a e n s en den heren en ridderljjken oud-minister Woeste. Het onderwerp waarover de heeren elkaar on barmhartig te ljjf gingen, betrof de ar menzorg te Aalst In echt socialistischen zin, toegejuicht door sociaal-democraten en godloochenaars, spuwds de priester-afgevaardigde zyn venijn uit op den heer Woeste dien hjj beschuldigingen naar het hoofd wierp die kant noch wal raakten.Spreek de waarhuid, riep hem dan ook de minister Va n den Peereboom toe. Het rumoer werd onbeschrjjfeljjk; de waarnemende president T a c k zag geen kans, er een eind aan te maken. Vooral niet toen de sociaal-democraten ook be gonnen te schreeuwen en te schelden. Dei socialist Furnémont noemde de reolH terzjj Farizeeën en verlangde dat mej D a a n s aan het woord zou laten. De heer T a c k slaagde er eindeljjk het zoo ver to breugen dat er wat kahj kwam. D a e n s zeide dat hjj geen moei_ deed voor de toejuiching van de socialiste^, van wie hem eene breede kloof scheidt, maar hij wil, als zjj, spoedige herror- miogen. De heer Woeste nam na dat alles het woord en sprak: «Het zon banedeD mijn verleden en myne waardigheid zyn, den toon na te bootsen van den man die daar gaat zitten, een toon die mij van eon priester met recht verbaast.» Woeste gepleegd was, kon begaan hebben, doch bij hechtte aan die verzekeringen weinig waarde en bleef haar beleefd maar standvastig een onder houd met Valentine weigeren. Waarom niet Wat kan het schaden vroeg zij dringend. De wet verbiedt het mevrouw. Dan zal ik aan haar schrijven, sprak ze. Het spijt mij wel Mevrouw maar dat mag ik ook niet toestaan. Maar moet zij dan geheel zonder troost blijven Mag zij dan niet weten, dat zij vrien den heeft die aan haar onschuld gelooven en die niet zoo. Vreezende dat zij een onbezonnen woord zou uitspreken, viel Koenraad haar in de rede en zei op treurigen toonIk heb u reeds gezegd, dat dit niet wordt toegestaan. En wanneer wordt dit wel toegestaan vroeg zij met blijkbaar ongeduld. Dat kan ik niet bepalen. Misschien bin nen weinige dagen, als er geen voldoende gron den zijn om een aanklacht te doen. Agnes haalde de schouders op; zii R\<" de bedoeling van die woorden niet. Maar Koenraad trad op den Rechter toe en vroeg zachtZijn er dus tot heden nog geen gronden gevonden Geen voldoende, antwoordde deze. Ik geloof het ambtsgeheim niet te schenden, als ik n me dedeel, dat er geen vergift gevondeu i3 in de flesch met cognac waarvan uw moeder gedron ken heeft. Nu. daar hebbc wij het al, jAan von Beeren uit, aan wier scherp gebo°'

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1895 | | pagina 1