I E W E
2239
Vrijdag 25 Januari 1*95
20ste Jatrpng.
Couranten.
B U S T E n L A N I).
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUESAü: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER advertentien;
Van 16 regels.50 Cent»
Elke regel meer7Vs
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentien worden niterlgt Maandag-, Woensd sg-
en V r ij d a g-a vond voor 6 nm ingewacht.
R e d a c t e u r-Uit g ev er, W. KüPPERS.
De Couranten zgn in onze dagen eoae
niterst groote macht geworden,om het rijk
Gods en daarmede ook het ware welzijn
des volks te vernietigen, of wel het rijk
Gods en het ware welzijn des volks nit te
breiden, en te bevestigen. Wanneer gij eene
courant ter hand neemt, dan is het als
komen er eeniga of meerdere personer tot
u, om aan u hunne grondbeginselen en
grondstellingen mede te deeleu en om n
hunne gezindheden in te prenten.
Zooals er echter in de wereld over 't al
gemeen twee soortsn van menschen zjjn
de eene soort, die voor Christus is, en de
andere soort die tegen Christus is, zóó
b9staan er ook onder de courantensehrg-
vers twee zulke soorten. Da eenen willen
van de christelijke waarheden, van de on
sterfelijkheid der ziel, van hemel en hel,
van de reinheid van zeden, van da gehoor
zaamheid aan de Kerk en aan de overheden,
van de achting en eerbied voor uwe gees
telijken, van de verplichting tot een chris
telijk leven niets, hoegenaamd niets weten,
en schreven openlgk ol verborgen in dien
zin. De anderen echter wenden hunne brach
ten en hun ijver aan, om deze goederen en
deze waarheden te verdedigen ea te hand
haven, als het eeuwenoude erfdeel hnnner
vaderen.
Wanneer gjj nu eens Courant bebt, en
deze dibwgls of geregeld leest, welke door
menschen wordt geschreven, die tegen Chris
tus en tezen de Katholieke grondbeginse
len openljjir en heimeljjk strjjlen; dan zult
gjj langzamerhand de gezindheden dier men-
scheu u eigen maken. Da leeringen en grond
stellingen, welke in deze bladen worden
verkondigd, vleien en etreelen het hart, dat
door de erfzonde bedorven en tot het kwade
geneigd is; g voeden den hoogmoed eu
de andere slechte hartstochten en driften.
En dewijl het naar beneden altüd gemak
kelijk gaat, zoo gaat het, nog sneller, wan
neer de courant u naar beneden haalt.
Het is eert zeer waar spreekwoord, het
welk luidt: «Zeg mij, met loien gij omgaat,
en ik zal u zeggen, wie gij zijtEvenzoo
kan men zetrgan«Zeg mij, welke courant
gij gewoonlijk leest, en ik zal u zeggen, welke
gezindheden gij hebt.* En wanneer gjj een
maal zulke gezindheden in u opgenomen,
zulke verderfelijke grondstellingen ingezo
gen hebt, dan zult gg ook toi uwe heken
den en in immer wjjderen kring daarover
spreken, en anderen daartoe overhalen.
Maar gjj zult niet enkel daarover spreken,
maar ook daarnaar handelenvolgens deze
FEUILLETON.
17.)
Ontmaskerd.
{Vervolg.)
Grunert, voor deze zaak zal ik een anderen
griffier moeten nemen gij zijt partijdig, dreig
de de Rechter lachend. Maar ge hebt gelijk, ik
vrees, dat het geval niet opgehelderd zal worden,
met zulke zaken legt de Rechter van instructie
weinig eer in. Kom, laten wij naar hnis gaan, om
te eten, zeide hij en stond op om heen te gaan.
De griffier wilde zijn voorbeeld volgen, doch
beiden zouden heden niet zoo spoedig aan hun
middagmaal zitten.De deur ging open en zichtbaar
opgewonden trad de commissaris Kuhnel binnen.
Mijnheer, zooeven heb ik eene gewichtige
vondst gedaan, riep hij nog buiten adem.
Is die zoo gewichtig, dat ik niet eerst kan
gaan eten vroeg Hausler, die grooten eetlust
gevoelde.
Ik geloof niet, dat ge u daartoe den tijd
zult gunnen,als ge verneemt welk nieuws ik breng,
ik ik heb te Wilmersdorf in de woning van
mejuffrouw Zier een tweede flesch cognac ge
vonden.
Nu, dat is niets bijzonders. Niemand beeft
beweert, dat de flesch, die wij onder onze berus
ting hebben, de eenige was die men in huis bad,
merkte de schrijver op.
Zoo, zoo en Kuhnel wierp hem een me
delijdenden blik toe. Maar de flesch, die ik mee-
breng, stond op een verborgen plaats, reeds open-
grondstellingen uwe keuze doen,uwe stam bjj
verschillende gelegenheden uitbrengen,en ook
andereu trachten te winnen op gelgke wjjze
te stemmen en te werken.
Gg zult verder nwe courant in huis laten
lezen, maar haar ook buitenshuis te lezen
geven. Daar schgot echter in onze dagen
minder op gelet te worden. Wjj zien immers
onder hen, die gaarne oogendiensten ver
richten zeer velen, die dag in dag nit der
Kerk vpandige bladen steun verleenen.
Er wordt dibwgls gewezen op het gevaar
gelegen in het lezen en steunen van gods-
dienstlooza bladen en toch schjjnt het te
kunnen samengaan, dat de Katholieken in
klenrlooze, z. g. neutrale of liberale bladen
verslagen over Katholieke instellingen en
handelingen te lezen krggen, waarnaar zjj in
een Katholiek blad tevergeefs zoeken.
E i nog meer. Dj couranten, het schrgven
en drukken, het verzenden der couranten,
dat alles bost geld. Doch hoe meer personen
de courant nemen ea betaleu, des te beter
ban zjj uitgevoerd en ia altgi wij leren
kring gebracht worden.
Men werkt door een Katholiek blad te
negeren en bjj de minste terechtwjjzing
zich geraakt te toonen, ook zelfs doorar
beid en geld beslist m9de, om der Kerk
en het ware welzgn van de menschelgke
maatschappij nadeel te berokkenen.
Man zal menigmaal bittere tranen schreien
over het onverstand, over de verkeerdheid
van zoovele menscheo, die Katholiek zijn
en als zoodanig leven ea sterven willen,
ea toch zooveel doen om zich dien naam
onwaardig te maken. Voorwaar, het is hier
mede o! zoo treurig gesteld. We zeiden het
reeds meermalen, en we zeggen het hier
wederom voor de zoovselste maalda Katho
lieke pers wordt vaak groote afbreuk
gedaan juist door onze geestverwanten,
juist door hen, die om hun geloof te hand
haven en te verdedigen verplicht zjjn de
Katholieke pers te steunen, te helpen be
vorderen, mede te werken ook tot den
stoffelgken bloei. Maar neen, men leent
liever de band aan de neutrale, aan de
kleurlooze pers, welke benaming bet zjj
hier even aangestiptallesbehalve jui t
iswant nit de ervaring b'ijkt, dat de pers,
die zich neutraal belieft te noemen, als het
er op aankomt, zich in partijdigheid niet
laat overtreffen; mede bljjkt uit de erva
ring, dat de pers, die zich kleurloos belieft
le noemen, wanneer het pas geeft, terdege
kleur weet te bekennen. Doch genoeg..We
sloiten voor heden deze causerie met een
kort puntje over da Katholieke couraaten
en we zeggen:
getrokken en de knrk zat ermaarlo3jes op. Als
ik me niet vergis, dan is er evenveel uit als uit
de eerste flesch.
Triomfeerend zette hij de flesch op tafel. De
Rechter hield ze tegen het licht en terwijl hij
weer ging zitten, zeide hijHet is zeker een ge
wichtige vondst.
Laat den cognac onderzoeken, en u zal zien
dat dit het rechte is, sprak de Commissaris, ter
wijl hij tevreden de handen wreef.
Hoopt u het vergift gevonden te hebben.
Laat u het onderzoeken, meer zeg ik niet,
antwoordde Kuhnel met blijkbare zelfvoldoening.
Dat zal onmiddellijk gebeuren. Maar hoe is
u aan die flesch gekomen vroeg de Rechter aan
den Commissaris.
Dat is een vermakelijke historie, antwoordde
deze. De huiszoeking bezorgde mij weinig moeite,
want het was een kleine woning met weinig er
in. Des ondanks dacht ik nog altijd, dat ik wel
iets over het hoofd kon gezien hebben en daar
om peinsde ik op een middel om die fout te
herstellen. Het toeval kwam mij te hulp. Juist
toen ze uit het verhoor kwamen, ontmoette ik de
oude juffrouw Zier met haar neef, den Amerikaan.
Deze groet mij vriendelijk als een oude bekende
maar de oude juffrouw trekt hem bij den arm
en zegtDat is de man, die onze Valentine heeft
weggehaald.
De Commissaris bootste daarbij de oude juf
frouw zoo aardig na, dat de Rechter en de Grif
fier in lachen uitbarstten.
Hoor nu goed toe, het wordt nog fraaier,
zei Kuhnel en Lij vervolgde Mijnheer Bauerlich
fluisterde haar onmiddellijk toe: Wat doet ge nu,
Juist het tegendeel van alles, wat wij
over de verderfelijke couranten gezegd heb
ben, is het geval, wanneer gjj eene bathe-
lieke courant leest. Deze zal a over de
gebeurtenissen, welke gg moet wetea, on
derlichten; zjj zal u te midden van de
dwaalwegen onverschrokken maar in waar
hei 1, zonder aanzien van personen, den
rechten weg aanwjjzen, zjj zal n in uwe
grondbeginselen bevestigen, uwen moed ver
levendigen, uwen gver ontvlammen, en wij
zen, of het al of niet gedaan wil worden, op
plichten. De goede gezindheden, die nw
hart vervollen, zult gjj ook anderen mee-
deelengij en die anderen zult de Katho
lieke groudbeginselen hooghouden en daar
voor optreden in het bgzondere en in het
openbare leven,gg zult daard )»r in Katholie
ken geest werken en naar die beginselen
en zoo ook ia het openbare leven vee! goeds
uitwerken.
Duitschland
De stad Elbing heeft nog eene oude schuld
te vereffenen, haar in 1807 opgelegd als
oorlogsschatting, ten bedrage van twee
millioen thalers. Dezer dagen heeft zjj weer
eeniga duizenden marken gestort in minde
ring der schald. Da geheele som zal, als de
stad kaa' verplichtingen nakomt, in 1899
zijn afbetaal!.
Hét verjaringsfeest van keizer Wil
helm dat dit jaar op Zondag valt (27
Januari) zal op de Duitsche scholen daags
te voren, das a. s. Zaterdag worden gevierd.
In plaats vaa graaf Schavaloff is
tot Russisch gezant te Berljja benoemd
vorst Lobanoff-Bostowski. Hg is 70
jaar oud en heeft daarvan 50 indiploma-
tiekaa dienst doorgebracht, o. a. te Con-
staatisopel, te Londen en te Weenen. Hg
staat bekend als een zeer behendigen en
geslepen diplomaat.
Da Konïug van Wurtemberg reist a. s.
Zaterdag naar Barlga om den Keizer per-
sooulgk zijne gelukwensehen bjj zjjn ver
jaardag aan te bieden. Hierdoor zalléo na
wel de laatste overblijfsels van het praatje,
dat tussehen deze twaeVorsten eene minder
goede verstandhouding bestaat, voor goed
vernietigd zijn.
De vier-en-twintig-jarige dochter van
den Duitschen hoofdofficier VonStepper
voad dezer dagen op allertreurigste wijze
den dood. De jonge dame was met haar
moeder ea broeder, luitenant Y o n S t e p-
per ïd de huiskamer en had juist een
nicht Constance Met dien man moeten wij op
een goeden voet blijven, bij heeft het lot van Va
lentine in handen, maakt het gauw weer goed
met hem
Waarom deed hij dat vroeg de Rechter.
Dat weet ik niet, maar ik zag mijn kans
schoon en maakte er gebruik van want toen de
j uft'er nu plotseling vriendelijk en spraakzaam
werd,vroeg ik: of ze mij in haar rijtuig een plaatsje
wilde geven, daar ik te Wilmersdorf iets te ver
richten had. Als ik meerijd, daeht ik, kom ik de
woning ook wel binnen, en dan kan ik verder
zien.
En gelukte u dat?
Zeer goed. Het was bitter koud, het rijtuig
sloot slecht, zoodat wij vreeselijk koude leden.
Toen wij door de Potsdammerstraat reden, zei de
Amerikaan Weet u wat mijnheer de Com
missaris, als u niet te veel haast hebt en mijn
nicht het wil toestaan, ga dan met ons mee om
een glas warme punch te drinken, ik zal wel een
flesch meenemen Hij laat stilhouden, haalt een
flesch punch, en wij rijden weer verder.
Iladt ge geen vrees, dat ge vergiftigd zoudt
worden vroeg de Griffier droogjes.
Nu, vooreerst hadden we nog geen warme
punch, want de juffrouw is moederziel alleen in
de woning en in de kenken was geen vonkje
vuur noch een droppel water, en het oude mensch
was zoo onwel, dat wij van haar niet konden ver
langen, dat ze vuur maakte. Daarom bood ik me
daartoe aan. Dat wilde zij niet toelaten, maar ik
was de kamer reeds uitik dacht zoodoende de
beste gelegenheid te vinden om nog eens rond
te zien. Maar hetzij dat de Amerikaan mijn
baljapon aangepast.. Na het ontbijt lachte
en scherste het meisjs nog met haar broe
der. Op zeker oogenblik zag zjj eene revol
ver liggen, die de luiteuant in de kamer
had laten brengen, om er de lading nit te
nemen, ten einde het wapen te laten re-
pareereo. Lachend nam het meisje de re
volver. hield die tegen het voorhoofd en
riep: «Hoe springt men daar eigenlgk mee
om? Zóó, is 't niet?» De luitenant riep,
terwgl hg ontsteld opsprong: «Wees om
Godswil voorzichtig, het wapen is geladen!»
Op hetzelfde oogenblik viel een schot en
het arme meisje viel dood neder; de kogel
was in het hoofd doorgedrongen.
China en Japan.
De Engelsche regeering heeft Duitsch
land en andere Mogeudheden gepolst of
deze geneigd zjj o, bg gemeenschappelijk
optredeD, van Japan de bescherming van
de Cbineesche tractaathaven Tsjifoe, bene
vens de eerbiediging harer neutraliteit we
gens de aldaar aanwezige groote handels-
kolonie, te verlangen. Aan Duitsche zgde
schijnt er voorloopig niet veel lust tot eene
officiësle betoogiug in deze richtiQg te be
staan. lodieu ook Tsjifoe in de nabjjheid
van Wei-hai-wei ligt, zoo is er toch niets
van eene Japansche bedreiging bekend.
Bovendien vormden Sjanghai en Tsjifoe
het verzamelpunt van Ciiiaeesche leger-
masea^, hetgeen tegen eene ééazgdige neu-
tra'iseeriag pleiten zon.
De Vossische Zeitung benteekaat met de
volgende epeldeprik tegen Eugeland's hou
ding tjjdens den Franscb-Duitschen oorlog
de thans in de Duitsche politiek te dezer
zake heerscbende stemming:
«Wat wjj tg lens het oprukken naar Pargj
voor ooszjiven vorderden, dat vorderen wg
ook voor Japan«»rije baan op den zege-
raarsch
De Keizer van China heeft zich tot zjjn
volk gewend en ffnancieele hervormingen
aangekondigd. Z. M. is zeer ontevreden over
zjjae ambtenaren en generaals, die voor
hun eigen gebruik het geld hebben geno
men, dat voor het leger bestemd was. en
dit hebben verkwist.
Hg beschuldigt zgne generaals van on
waardig en onbekwaam te zjjn en zal zich
niet buiten zgne hoofdstad in veiligheid
brengen. Liever zegt bjj dan te vluchten,
zal ik mg tot den dood, tegen de over
winnende Japanners verdedigen?
Oostenrijk-Hongarije.
Keizer Frans Jozef van Oostenrgk
heeft Buda-Pest verlaten, om naar Weenen
bedoeling raadde, hetzij hij het voor onbeleefd
hield mjj alleen te laten scharrelenhij kwam mij
achterna om mij te helpen, en bracht een arm
vol papier mee, dat wij in het fornuis stopten en
met een lucifer in brand staken. Vervolgens wier
pen wij wat klein hout op het vuur.
Nu gauw water opgezet, roept Bauerlich,
neemt een pot en gaat er mee naar de kraan van
de waterleiding. In zijn ijver stoot hij met den
voet tegen liet muurtje onder den gootsteen, er
valt een steen nit, die stellig los had gezeten.
Ik buk me, bekijk de ontstane opening nauw
keurig en het schijnt me toe, dat daar iets in is.
De Amerikaan tracht mij terug te houden, maar
ik ben vlugger dan hij en haal deze flesch te
voorschijn
Wat is dat dan Wat zegt ge daarvan
vroeg ik en hield hem de fleseh voor. Nog zel
den heb ik iemand zoo zien schrikken als de
Amerikaan.
Dus toch! dus toch het ongelukkige meisje!
Ik heb er wel voor gevreesd, riep hij uit, zonder
aan het gewicht van die woorden te denken. Het
volgende oogenblik bad bij ze wel voor zijn ge
heele vermogen willen terugkoopen. Hij bezwoer
mij niets van de vondst bekend te maken en zei,
dat ik voor mijn zwijgen zooveel kon eischen
als ik wilde.
En dan verzekeren de menschen nog dat ze
de waarheid, niets dan de waarheid zeggen riep
de Rechter uit. Men kan niemand meer gelooven,
iedereen verdraait de waarheid als het in zijn
kraam te pas komtdat was nog een andere tijd
toen de duimschroeven aangelegd werden.
{Wordt vervolgd.)
(OER
I
