NIEUWE
2253
Woensdag 27 Februari 1895
20ste Jaargang.
Een Bisschoppelijk schrijven.
BUITENLAMP.
paus deb advebtentibn;
Ontmaskerd.
Zweden en Noorwegen.
H44RLEIHSCfflE (I0TIR4JVT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 8 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUBBAU: St. Janstraat Haarlem.
tanmip.
AGITE MA NON AGITATE.
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer7Vs
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.'i
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentie n worden uiterlijk Maandag-, Woensd ag-
an Vrgda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Bjj den aanvang van den H. Vastentijd
heeft Z. D. H. Mgr. C. J. M. B o 11 e m a r-
nf, bisschop van Haarlem, een tchrjjveu
aan de getsteljjkheid en aan degeloovigen
van zijn Bisdom geacht, waarin deze Prins
der Kerk aanmaant tot gehoorzaamheid.
De H. Geest,zegt de Bisschop,heeft volgens
het woord van den Apostel, de Bisschoppen
aangesteldom de Kerk Qodste besturen. Wij
die hoe onwaardig ook, dat Bisschoppelijk
ambt te vervullen hebben, Wij, die daarom
eenmaal, en wellicht spoedig, aan den al
machtig en God rekenschap van uwe zielen, moe
ten geven, Wjj behcoren daarom bjj bet uit
vaardigen van een herderlijk schrijven Ons
voor alles ernstig af te vragen, aan welke
vermaningen gij, Beminde Geioovigen, het
me8st behoefte hebt. Als Wj) nu denken aan
den geest van onrust en ontevredenheid, van
ongehoorzaamheid en weerspannigheid, die
zich luide uitspreekt in de gansche wereld
en ook in ons vaderland, dan gevoelen Wij
oes gedrongen daartegen onze stem te ver
heffen en u te herinneren, dat gehoorzaamheid
een der eerste plichten van den Katholieken
Christen is. O'er dit onderwerp gaan Wg u
heden onderhouder.
Allereerst wijzen Wij u op het voorbeeld
van den goddeljjken Verlosser, welk *voor
beeld Hij gegeven heeft opdat gij zijne voet
etappen zoudt volgen»Bij kwam op aarde,
om ors, die door de ongehoorzaamheid van
Adam allen zondaren waren geworden, door
Zijue gehoorzaamheid, zooals de Apcs'el zegt,
tot rechtvaardigen te maken. Het eerste woord
dan ook, dat Hij bjj Zjjne meuschwording,
volgens dienzelfden Apostel sprak, was een
woord van gehoorzaamheid eo onderwerj in*
in de wereld komend zegt Hij: offerande wildet
Gij niét, maar een lichaam hebt Gij mij
toebereidtoen sprak ik: zie, ik kom,
o God! om uwen wil te doen. Uitdrukkelijk
verkbart Hjj aan de Joder: lk ben
uit den hemel nedergedaaldniet om mijn wil
te doen, maar om den wil te doen van Hem, die
mij gezonden heeft. Hob benauwd ook in Zjjo
doodangst, bad Hg toch in den hof van
oljjveo: Vader, niet mijn icil, maar uw wil
geschiedeEn was Zijn laatste daad, de groote
daad onzer verlossing, niet een daad van
gehoorzaamheid? Hij is gehoorzaam gewor
den tot den dood, ja, tot den dood des kruises.^
Vergeten wjj niet op te merken, dat Zjjee
FEUILLETON.
51.)
Vervolg.)
Zonder mijn toedoen is die wensch vervuld,
en ofschoon ik dadelijk berouw had over dien
wensch, ik heb hem toch gehad en over dezen
misslag moet ik mijn leven lang boeten
Daar hebt ge reeds voor geboetriep Agnes.
Neen, neen Daardoor word ik voor altijd
van Koenraad gescheiden hij zal en moet mij
van zich stooten. Oh, vloek mij niet, vergiffenis,
vergiffenis Daar lag zij geknield voor hem, de
handen smeekend naar hem opgeheven.
Koenraad Rechling weifelde slechts een oogen-
blik, toen sloot hij haar in zijn armen, richtte
haar op, legd# haar hoofd ondanks haar tegen
kanting aan zijn borst en fluisterdeHier aan
mijn borst is uw plaats, geliefde Valentine, niet
aan mijn voeten. Als wij gestraft moesten worden
voor elke gedachte die ons in een oogenblik van
drift door het boofd vliegt, wie zou dan ongestraft
moeten blijven
Maar wanneer zoo'n booze gedachte eens
daad wordt vroeg zij, terwijl zij trachtte van hem
los te komen.
Dan is dat een noodlottig toeval, viel Lage-
man in, die zacht was binnengetreden en achter
de portière had staan luisteren. Hij trad nadel
en vervolgde:
Een Advocaat heeft evenals een dokter en
een geestelijke, dikwijls gelegenheid een diepen
blik in het menschelijk hart te slaan, en daarom
kan ik u verzekeren, Valentine, dat er slechts
weinig menschen zijn, die in gedachte nooit ge
zondigd hebben. Gedachten zijn als gasten, genoo-
digde en ongenoodigde, welkome en onwelkome.
gehoorzaamheid zich riet bepaalde bjj hit
volbrengen van den wil Zjjne hemelschen
Vaders; neen, Hg eerbiedigde ook de macht
van menscheo; Hij erkent de macht van Pi-
lat us; Hij gebiedt aan den Keizer te geven,
wat den Keizer toekomten vooral treffend is
het, dat vau Zfjne eerste dertig levensjaren
bjjoa nie's in de Evai geliën vermeld wordt,
dan Zjjue gehoorzaamheid aan Maria, Zjjne
moeder en aan Joseph, Zjjnen voedstervader:
Hij was hun onderdanig.
Geen wonder, B. G., dat dan ook de Apos
telen vermanen tot gehoorzaamheid, niet
alleen aan God, maar ean elke menscheijjke
overheid. Z o zegt de H. Petrus: weest onder
danig om God, hetzij aan den Koning, als
aan den opperste, hetzij aan de landvoogden,
omdat deze door Hem zijn gezonden Gij
dienstknechtenweest aan uwe heeren in alle
vrees onderdanig, niet alleen aan de goeden,
maar ook aan hen die hard zijn: want dat is
(aan God) behagelijk, als iemand gewetenshalve
droefheid verdraagt, onrechtvaardig lijdende.
Eu juist om deze vermaning kracht bij te
zetten, wjjst de Apostel op het voorbeeld,
dst Onze Heer, die zelf onrechtvaardig ge
leden heeft, ons gafopdat wij Zijn voorbeeld
zouden volgen. Op zjjne beurt zegt de H.
P a n l u s: iedere mensch zij aan de hoogere
machten onderdanig wie zich tegen de macht
verzet, verzet zich tegen Gods verordening
weest derhalve uit noodzakelijkheid onderdanig,
niet alleen ter wille der straf, maar ook om
wille des gewetens, dat wil zeggen; omdat gjj
anders zoudt zondigen.
Laten Wjj u eindelijk, B. G., nog wijzen
op onze Moeder de H. Kerk, en op hare
la'steirjjke kracht, die zjj bezit en uit
oefent door hare wondervolle eenheid.
Waaru t ontstaat die eenheid waardoor
bljjtt zjj voortduren B. G., het is de
heilige deugd der gehoorzaamheid, die hare
kinderen als ledematen verbindt tot één
lichaam, die haar als ééne kracht strijdend
en zegevierend doet optreden tegenover de
ongeloovige en zondige wereld. Aan den
Paus, door Christus verkozen, onderwerpen
zich de Bisschoppenaan de Bisschoppen
gesteld door den H. Geest, gehoorzamen
de priesters zoowel ais de eenvoudige ge-
loovigeoen tengevolge dier gehoorzaam
heid kau de Kerk genoemd wordenéén
schaaf stal onder ééaon Herder. Nooit heeft
dan ook oczeH. Moeder gedurende haaracht-
tienhonderdjarig bestaan meer geleden, dan
Het is de vraag slechts of men een booze ge
dachte bestrijdt of dat men er mee instemt.
Bestreden heb ik die gedachte niet, ant
woordde Valentine, wie het intusschen gelukt
was zich van Koenraad los te maken eindelijk
droppelde langzaam de tranen uit haar branden
de oogen.
Maar er mee ingestemd hebt ge toch ook
niet, zei Lageman. Zooeven hebt ge gezegd, dat
ge dadelijk berouw hadt over die booze gedachte.
En al was dat niet zoo geweest, dan hebt
ge daarvoor reeds genoeg geboet met alles wat
ge geleden hebt, zei Koenraad en greep weer i
naar haar hand. Valentine wilt en kunt ge aan
uzelve een straf opleggen die mij ook treft en mijn
gansche leven verwoest
Oh Koenraad, Koenraad, hoe kunt ge dat
vragen kreet zij en strekte onwillekeurig de
armen naar hem uit. Doch toen hij haar aan zijn
hart wilde drukken, week zij terug en mompelde:
Het mag niet zijn
Naar goddelijke en menschelijke wetten
mag het wel zijn sprak Lageman, doch nu meng
de Agnes zich weer in het gesprek.
Dring niet aan, zei ze, tusschen Valentine
en Koenraad tredende, behandel haar als een
zieke, die weer aan de vrije lucht en aan zonne
schijn gewoon moet worden. Hoor eens wat ik
bedacht heb morgen laat ik de koffers pakken
en ga met Valentine naar het Zuiden.
Een uitroep der beide heeren bewees, dat dit
plan hen niet zeer gelegen kwam.
Gij heeren der schepping zijt toch allen
groote egoïsten, vervolgde zij schertsend, maar
ik kan er niets aan veranderen, wij moeten een
paar maanden op reis. Koenraad gaat dien tijd
naar Zeckta om dakpannen en steenen te bakken
en gij vriend
Ja, wat wordt mij opgelegd vroeg Lage
man half schertsend, half treurig.
wanneer sommigen barer kinderen door
wederspannigheid dien band van eenheid
trachtten te verbreken.
Genoeg zal d>t zijn, hopen Wjj, om U,
B. G., te doen beseffen, welk een noodzakelijk
sieraad voor iederen Katholiek de schoone
deugd van gehoorzaamheid is. En tegeljj-
kertjjd ziet gjj, hoe Ijjnrecht in strjjd met on
zen heilig* n godsdienst de ontzettende dwaal
leer is, dia van geene gehoorzaamheid weten
wil, omdat ?ij alle gezag, zelfs het gezag
van God, ontkent. Zjj wekt ontevreden
heid, stookt onrust, vleit de hartstochten
en hare zegepraal zou zjju esue volkomene
verwoesting van alle orde in Kerk en Staat,
in maatschappij en huisgezin.
Wordt daartoe niet medegewerkt,
Wij vragen het q, B. G met allen nadruk,
door sommige Katholieken, d e in den
beitaauden tienrigen toestand dsr tjjden on
tevreden «jjn in han lot en met afgunst
opzien naar hunne meerderen en hnnne
overheid die op allerlei wijzen, door woor
den, door gesprekker», soms zelfs door ge
schriften, dezelfde ontevredenheid bjj ande
ren opwekken, tweedracht kweeken tusschen
de verschillende standen, als oorzaken en
bewerkers hunner ellende hunne overheid
aauwijzen, en terwjjl zjj den eerbied voor
het gezag aan hunne lotgenooten ontroc-
ven, hun tevens den geest van weerspan
nigheid en ongehoorzaamheid instorten. O,
zij die aldus bandelen, al beroemen zij zich
op hun Katholiek geloof, ?jj weten n:et,
welk kwaad zjj slichten en wat onze
H. Vader zeide in zgne jongste Encycliek aan
de Bisschoppen van Noord-Amerika over
de dagbladschrijvers die thunne krachten in
tweedracht verspillenis volkomen op hen
van toepassw, namelijk dat zjj zeerder
bestrijders dan verdedigers» der Katholieke
Kerk verdienen genoemd te worden.
Wilt, B. G.,gedurende den heiligen Vaste-
tjjd u zeiven ernstig over dit punt onder
zoeken, tracht in uwe harten oprechten eer
bied voor elk gezag, voor elke overheid
op te wekken en volgens het woord van
den H. Apostel Petrus te wezen: fillii
obedientae, kinderen van gehoorzaamheid.
Die geest van gehoorzaamheid en liefde
voor het gezag moet u ook opwekken om
veel, en bijzonder in deze dagen, te biddeD
voor de verheffing onzer Moeder de H. Kerk
en voor baar zichtbaar Opperhoofd,Z.H. Paus
Leo XIIIvraagt Gods overvloedigen zegen
Gij troost u met het bewustzijn, dat men een
goed werk nooit ten halve mag doen om het
goede werk te voltooien, staat ge mij een poosje
af. Verder vindt ge troost in de vele brieven, die
ik u zal zenden en eindelijk in het vooruitzicht
op de vacantie der rechtbanken. Dan moogt ge
mij aan de oevers van het Vierwaldstadter of
Thuner meer komen opzoeken.
Mag ik dan meekomen? vroeg Koenraad.
Daar zullen wij nog eens over denken. Niet
waar Valentine
Deze zonk in mevrouw Von Beeren's armen
en zeide snikkend: Oh Agnes, het is te veel,
het is te veelWilt ge dut ook nog doen, na alles
wat ge reeds voor me gedaan hebt Wilt ge nu
reeds scheiden van uw pas verworven geluk
Ja, om nog gelukkiger terug te keeren, ant
woordde mevrouw Von Beeren en sloot haar den
mond met een kus. Ik heb het zoo besloten
en daar blijft het bij, voegde zij er schertsend bij.
XV.
Er was een jaar vcrloopen weer was het Mei.
In Rechling's tuin geurde de vlier en bloeiden
de voorjaarsbloemen, de ooftboomen spreidden
hun sneeuwwitte bloesems over de aarde. Zwalu
wen en ooievaars waren teruggekeerd evenals de
werklieden uitSilezie endeLippen vorstendommen.
Als een nooit falend teeken van bestendig goed
stegen weder de rookwolken der steenovens lood
recht naar boven maar in de kleigroeven en in
de werkplaatsen der fabriek heerschte een stilte
als op Zondag, hoewel het een werkdag was. Nie
mand werktegeen kar, die steenen wegvoerde
naar de schepen die in het kanaal op lading
lagen te wachten. En die schepen waren met
vlaggen versierd, evenals het heerenhuis, dat bo
vendien in een feestkleed van bloemen en plan
ten was gedost, zoo schoon als de tuinman slechts
bjjeen had. kunnen krijgen. De opzichter en de
voor ons dierbaar Vaderland, inzonderheid
voor onze jeugdige Koningin en Hare door
luchtige Moeder, de Koningin-Regentes, en
voor al uwe Ocerhedeu zoo geestelijke als
wereldljjke.
Ia Noorwegen zijn de radicalen sedert
eenigen tjjd aan het woelen dat 't een
luct is. Het koniriklgk gezag wordt er zoo
danig ondermijnd en in minachting ge
bracht door cris s op crisis in regeerings-
bricgen, dat koning Oscar er over heeft
gedacht afstand »an dm troon te doen.
De Koning zie t geen kans meer, den strjjd
tegen de Noordsche radica'en tot een goed
einde te brengen.
Koning Oscar II is 66 jaren ond en
besteeg ia 1872, na den dood van zijn
broeder, koning Karei XV, den troon
van Zweden en Noorwegen. In 1857 trad
de Koning in het huweljjk met prinses
Sophie van N a s s a a, die tot herstel
harer zwakke gezondheid meermalen te Am
sterdam vertotfie. Uit dit huweljjk werden
vier zoneD eeboreo, de prinsen G u s t a a f,
Oscar, Karei en Eugenia s. De
oudste, die als kroonprins den titel van
hertog van Wermlaud voeit, is 37 jaren
oud. De Priüs is gehuwd met prinses V i c-
t o r i a, de dochter van dtn groothertog
vao Baden, De Kroonprins heeft drie zonen,
van welke de oudste, prins Gust a af, 13
jaren oud is.
Uit Christiania wordt medegedeeld, dat
koning Oscar afstand zal doen van den
troon ten gunste vaa zjju 36-jar gen zoon
prius Oscar, getrouwd met EbbaMunck,
eene Zweedsche dame, ni»t van vorsteljjken
bloede. Ook wordt verteld, dat prins Wal-
demar van Denematken als 's konings
opvolger in Noorwegen wordt genoemd.
Prins Waldemar is de jongste zoon van
koning Christiaan IX en is gehuwd
met prinses Marie van Orleans, de doch
ter vau deu hertog van Cbaitres.
De verwarring op Staat9gebied is in Noor
wegen den Koning over het hoofd gegroeid
en de volbssouvereinittit wint er in kracht.
Koning Oscar bevindt zich in zeer
moeiljjke omstandigheden; op hem zjjn de
woorden toe te passenWie de kracht tot
regeeren mist, heeft het recht niet, het roer
van Staat in handen te houden.
meesterknechts hadden hun werklieden in Zon-
dagskleeren wel reeds tienmaal beduid waar ze
staan moesten, hoe zij met hun muts moesten
zwaaien en wanneer ze hoeramoesten roepen.
Al was de vreugde en deelneming algemeen bij
die lieden, het was toch wenschelijk dat zij op
ordelijke en indrukwekkende wijze hunne gevoe
lens toonden bij het groote feest.
Dat groote feest gold den intocht van Koen
raad Rechling en zijn jonge vrouw. Niet voor
slechts weinige maanden, maar voor goed kwamen
zij zich in het heerenhuis te Zeckta vestigen.
Met de nieuwe meubelen,die het reeds aanwezige
ameublement moesten aanvullen, waren ook
Louise, Mina en Hendrik, de vroegere bedienden
van mevrouw Rechling naar Zeckta gekomen om
hun dienstbetrekking bij het jonge paar te aan
vaarden. Met hoogroode wangen stond Louise in
de keuken en maakte voor de jonggehuwden het
eerste maal gereed, dat zij in hun eigen huis
zouden gebruiken. Mina liep aanhoudend in de
kamers rond om te zien of nergens iets verge
ten was en Hendrik was bij den koetsier op den
bok geklommen om zijn jonge meester en mees
teres aan het spoorwegstation te gaan afhalen.
Koenraad zou heden zijn Valentine in hunne
woning binnenvoeren. Agnes had haar reisplan
ten uitvoer gelegd. Reeds den volgenden dag
waren de dames afgereisd, zoodat Valentine eerst
veel later vernam op welke wijze Adolf Bauer-
lich zich aan den aardschen rechter had onttrok
ken. Ook vernam zij eerst later, dat Rechling
voor tante Constarce had gezorgd door haar in
een gesticht voor oude dames een plaats te koo-
pendoch hut oude mensch had daar niet lang
genot van. De spanning en de aandoeningen der
laatste maanden hadden haar staande gehouden;
toen zij tot vrede en kalmte terugkeerde, bezweek
zij. Men vond haar opj zekeren dag dood in haar
leuningstoel zitten. [Slot volgt.)
