No. 2265.
Donderdag 28 Maart 1895.
20ste Jaargang
bitèTl x f).
Een kwaad onzer dagen.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
50 Cents.
Ue samenzweerder.
Duitschland.
Italië.
Belgie.
Spanje.
M1EUWE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERD AG.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
CJEh.DK/tj
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels.
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond
voor 6 uur ingewacht.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Puhlicité Etrangère
G. L. DA UBE f Co., JOHN. F. JONES, Succ., Parijs 31 bis Fauhourg Uontrnarlre
«Zoo er geen godsdienst was, zei de
godloochenaar Voltaire, dan zon ik er
een maken.» De godsdienst houdt de vol
ken niet alleen in toom, maar isookeeo
beletsel tegen de kwade driften en harts
tochten, die den mensch aansporen tot
het booze. Immers indien de godsdienst,
ons door den Almachtige geschonken en
onderwezen, niet in de wereld bestond om
de menschen tot hun eenig doel te bren
gen, dan nog zon de godsdienst noodzake
lijk zjjn om het menschdom op den goeden
weg te honden.
^Desniettemin wordt door het liberalisme,
den vader van het ongeloof, al het moge
lijke aangewend om den godsdienst uit
de maaticbappjj f0 bannen.
De afbrekers van het geloof handelen
daarin geljjk de man, die den tak waarop
hjj in den boom zat, afkapte, zoodat hij
met het afgekapte hout op den grond
neerplofte.
Zoo doen ook zjj die onder de men
schen voor het goud nederknielen. Het
geld heeft op dezulken een groote macht
verkregen, het zet hun tot de onzinnigste
en verschrikkelijkste daden en handelin
gen aan. Voor goud verkoopt men zijne
eer, voor goud offert men zjjne rust op
voor goud verzaakt men de beginselen
van liefde, eerlijkheid en rechtvaardigheid,
voor goud smoort men de stem van het
geweten en verkoopt men zijne ziel. Ja
men huichelt in zaken van den godsdienst
die toch alle onrecht en ODgerechiigheid
afkeurt eu verwerpt.
Geld bjj elkaar zien te schrapen is het
doel waartoe velen met koortsachtige ge
jaagdheid eer en fatsoen te grabbel gooien,
waartoe velen de eene onrechtvaardigheid
op de andere stapelen en de meest laak
bare middelen niet ontzien om aan den
gouddorst te voldoen.
Ten allen tgde heeft men menschen
gevonden die voor geld de snoodste daden
bedreven. V i r g i 1 i n s reeds sprak van de
auri sacra fames, dat wil zeggen van den
vervloekten goudhonger. Maar eene ver
eering van den atgod «goud» a's in onzen
tjjd wordt waargenomen, heeft men vroe
ger nimmer gokend.
Tracht men goud te verdienen door
eerljjke middelen, niemand zal er iets tegen
hebben, want zonder dien prikkel zouden
weinigen aangespoord worden tot werken.
Landbouw, njjverheid en handel zouden
nagenoeg niet worden uitgeoefend. Maar
wat te veroordeelen valt, is: het naar de
oogen zien van de rijken om een hand
vol goud en zilver ten koste helaas maar
al te dikwijls van de minder met het
aardsche sljjk bedeelden, ten kosten van
de niet te verzadigen hebzucht en schraap
zucht, de onbarmhartige vasthoudendheid
en de overdreven weelde. En deze ondeug
den worden door de christelijke beginselen
gelaakt en veroordeeld. Maar helaas, men
schen, waarvan men het niet zou verwach
ten, steken in onze dagen allerschandelijkst
den godsdienst in burgerkleeding in hun
dorst naar geld. Het vae vobis divitibus,
wee u Tjjkeu, is op hen toepasselijk, die
zich aan die ondeugden overgeven, want
zjj dragen de schuld van den toestand,
die als een knagende worm de maatschappij
FEUILLETON.
12.) {Vervolg.)
Hij bleef ondanks zichzelven aan uitkomst ge-
looven, omdat zijne jeugd, zijn krachtig gestel
hem tot hoop dwongen.
Indien hij niet meer gehoopt had, zou hij
in die dagen krankzinnig zijn geworden.
Behalve de politieke gevangenen, werden er
nog een honderdtalRussische nihilisten vervoerd,
waaronder ook verscheidene vrouwen.
Met woesten trots verdroegen dezen hun lot
Nooit kwam haar eene klacht over de lippen.
Het was als wilden zij hare beulen uitdagen
haar ook slechts op eene zwakheid te betrappen
maar daarom waren hare krachten nog niet be
rekend voor de kwellingen, die men haar op
legde.
Dag aan dag merkte [wan op, hoe zij bleeker
werden en vermagerden, hoe holler haar oogen
begonnen te staannaarmate zij verder togen
op den lijdensweg, stortte er dagelijks de eene
of andere neer. Er werd halt gemaakt, omdat
de overigen haar niet voort konden sleepen; een
der hoofden van het transport trad toe, hief
den stok op, maar dc slag trof slechts eene
doode meer en men schroefde hare ketens los
vail die harer lotgenooten, waarna men verder
trok het ontzielde lichaam ten prooi achterla
tende aan de hongerige wolven der eenzaamheid.
ondermijnt, aan de sociaal-democratie voet
geeft eu deze aauspoort de bestaande orde
omver te werpen.
Die ondeugden hebben baar ontstaan te
dauken aan gebrek aan godsdienstzin,
want doet men de hoop verdwijnen op een
geluk dat niet op aarde, maar na deD dood
gevonden wordt, dan zal men alles aan
wenden om op deze wereld zooveel moge
lijk genot en zinsvoldoening te vioden om
zjjne wellust te verzrdigeD, waartoe het
goud het eerste en voornaamste middel
biedt.
De proletariërs, in de heillooze begin
selen van het liberalisme, iu bet ongeloof
opgevoed, hebben slechts één doel, goud
te winnen, teneinde zich dat genot te
kannen verschaffen, 't welk het deel is der
bezittenden, van heo, wier goud hun af
god is. En is eenmaal het geloof verdwe
nen uit de harten der lagere klasse, wat
zal deze dau nog tegenhouden, om tot
roof, moord en andere afgrjjseljjke mid
delen hare toevlucht te nemen om zich
van goud meester te maken.
Wee dau hen die zich ten koste van
zjjn eveomensch heeft verrijkt, en den
rijkaard heeft geëerd en bewierrookt om
zjjn goud.
Gesteld, dat geen geluk te verwachten
is buiten het aardsch genot, dat het goud
het middel is om zich de wereldsche ge
nietingen te verachaffeo, dat het voldoende
is zich in het bezit te stellen van goud,
hoe onrechtvaardig het middel ook moge
wezen dat men voor het verkrjjgen daar
van heeft aangewend, wat moet dan het
gevolg van dit alles zjjn
Dat alle liefde, alie verlangens, alle
wenschen des menschen zich zullen ver-
eeuigen op het goud alieeD, eu dat meu
zal mosten toegeven, dat de sociaal-demo
cratie zeer logisch te werk gaat, wan
neer zij het een onrecht noemt, 't welk
zjj wil doen verdwjjnen, dat naujeljjk het
geld en goed het eigendom slechts is van
enkeleD, terwjjl de groote massa aan ge
brek of aan een karig bestaan is overge
leverd.
Zoo draagt de vereering van den afgod
onzer eeuw er toe bjj om voet te geven
aan de heillooze beginselen der sociaal-
democratie;zoo worden door de heerschappij
van het goud eo het toelaten of plegen
van onrecht om dat goud in bezit te krij
gen, de heiligste banden verscheurd, de
grootste misdaden gepleegd en gaan Staat
en Maatschappij eene droeve toekomst te
gemoet. De aanbidders van het goud, het
ongeloof en de moderne beschaving trach
ten den wareD, den eeDigen God te doen
verdwjjnen en in Diens plaats te stellen
den afgod in wiens oppermacht zij ge-
looveD, dien zjj vereeren en aanbidden en
van wiens heerschappij zij alles verwachten,
Daarom rust op iederen Christen de
taak om in onze dagen nu het plegen
van onrecht zjjne triomfen viert, nu god
verzaking, ontkenning en begripsverwar
ring aan de orde van den dag zjjn, meer
dau ooit ijverig te arbeiden aan de ver
spreiding van de beginselen van den waren
godsdienst, te zorgen dat de juiste be
grippen omtrent des menschen bestem
ming worden behouden en voortgeplant,
te Btrjjden tegen de valsche begrippen, die
sommigen in hungeweldpleging en het mis
bruiken van macht ten toon spreiden,
Niet zelden bevond zich onder de karavaan
een broeder, vader of echtgenoot, somtijds ook
de bruidegom der ongelukkige met heesche
stem smeekten zij, haar ten minste een graf in
de sneeuw te delven een spotlach was het ant
woord, en indien de .beroofden ten tweeden
male de stem durfden verheffen, werden zij ge
nadeloos afgestraft.
Eindelijk waren het niet meer de vrouwen,
die onderweg stierven, ook de krachten dei-
mannen waren uitgeput. Afmatting, koude, ge
brek aan voedsel en aan nachtrust doodden een
voor een twee derden dergenen, die in den aan
vang het konvooi gevormd hadden
Steeds kleiner werd de schaar vun slachtof
fers, en zij, die Rusland's tweede hoofdstad
verlaten hadden in den vollen bloei der jeugd
en der gezondheid, geleken thans grijsaards en
geraamten.
Eindelijk bereikte men den eindpaal der reis.
Iwan behoorde onder de vijf-en-veertig overblij-
venden, maai ook hij was onherkenbaar veran
derd zijne ingevallen wangen, zijn kleurloos ge
laat, zijne uitgeteerde ledematen gaven hem iets
spookachtigs.
In die onafzienbare vier-en-twintig maanden,
waarvan elke,dag hem verder van zijne geliefden
verwijderd had, was langzaam aan, gelijkjelke
druppel bloed uit een licht gewonden slagader,
al zijn moed verdwenen. Hij geloofde aan geen
weerzien meer hij zou hier leven en begraven
worden in deze ontzettende woestijnen, maar
het vaderland terug te vinden,was in zijne oogen
ijdele hoop geworden.
Zijne polsen waren diep gewond door de on-
te strijden tegen het ongeloof en de god-
loocheniug opdat aan de heersehappjj van
den afgod onzer eeuw spoadig een einde
kome en aan den waren God die eer worde
gegeven, welke Hem en Hem alleen toe
komt.
Ia den Duiischen Rjjksdag is eea ti'on-
rig spel gespeeld. Alleronzinoigst heeft
men de Leden er vau willen dwingen om
in koor den oud-bauselier prins Y o n
Bismarck, op zijp 80sten verjaardag
te gaau huldigen. Dwang heeft tnen uit
geoefend op het vrije Duitsehe volk.
Het Centrum, de Polen en de Vrijzin
nige Volkspartij, waren nietjte bewegen om
da zsgenkar vau Voo Bistnarck te
trekkeu, van een man die Duitschland
groot heeft gemaakt tea kosta van bload
en tranen, maar die ook alle middelen te
baat heeft genomen om zjjn doel te ba-
reikeD. Den katholieken godsdienst heeft hij
trachten te verlagen tot het knechtschap
vau den staat. Nog zuchten de trouwste
zonen van het Duitsehe vaderlaud in bal
lingschap, omdat zjj behooren tot de edele
priesterschaar der Sociëteit van Jezus.
De Katholieken te dwingen prins Von
Bismarck te vergoden, die dat alles
heeft bewerkt, noemen wij onzinnig en
tirannenwerk. Ridderljjk trad danookgraaf
Von Hotnpesch iu den Rjjksdag na
mens het Centrum op om zich tegen het
voorstel te verklaren. Vorst R adzi vil 1
bestreedt het voorstel nameus de Polen, de
afgevaardigde Hodenberg uamens de
Welfen, euz.
Toen het voorstel iu stemming kwam,
werd het met 163 tegea 146 stemmen ver
worpen en legde de Voorzitter vau den
Rjjksdag,de heer Von Levetzow, de
bjjl er bjj neer. Hjj nam z'"n ontslag.
Nu had mende poppen aan het dansen.
Keizer Wilhelm was woedend, en in
zg'ue opgeblazenheid stuurde hjj het vol
gende telegram naar Von Bismarck:
«Ik betuig u mijne innige verontwaardi-
ging over het besluit, dat de Rijksdag daar
zooeven heeft genomen en dat in lijnrechte
tegenspraak is met de gevoelens van alle
Duitsehe vorsten en volkeren.»
Ernstige gevolgen zal dit telegram wel
niet hebben, want de meerderheid van het
Duitsehe volk is buu Keizer toch goed
gezind en zal de schouders wal wilien op
halen over hetgeen iu het telegram is
neergelegd. Te betreuren valt echter, dat
hierdoor prins Von Bismarck's da
den ten goede, niet stjjgen, en de vijanden
des Keizers wjjzen op de kloof die zicht
baarder wordt dan ooit, welke in consti-
tutioneele opvattingen tusschen den Keizer
en de mearderheid van het volk bestaat.
Om tot een Rjjksdag-onlbindug over te
gaau, zal keizer Wilhelm zich wel twee
maal bedenken. Verstandige aie ischen be
schouwen hst telegram des Keizers als eene
persoonlijke uiting van den monarch.
De gaheele quaestie heeft niet veel om
hel lijf, maar de meerderheid des volks
die zich in den Rjjksdag uitsprak bjj monde
van hun Afgevaardigden te dwingen een
tegenstander te verheerlijken is even dwaas
als onzinnig. Intusschen heeft het Centrum
ophoudelijke wrijving der ketenen zijn lichaam
werd door ondraagbare pijnen gefolterd hij leed
dagelijks honger en dorstmaar dat alles was
slechts beuzeling, wanneer hij het verge
leek bij hetgeen er in zijne ziel omging o 1 dat
hij met dat alles slechts één enkelen dienst aan
Polen had kunnen bewijzen dat hij getuchtigd
had mogen worden om luid de stem voor de
verdrukten te hebben verheven maar dat noo-
deloos lijden, het was onbeschrijfelijk zwaar te
dragen
En telkens verrees voor zijnen geest de her
innering aan de zoetste uren zijns levens, nadat
zij hem hare liefde had beleden Waar bevondt
zij zich? Het was meer dan twee jaar geleden,
sedert zij haren vader verloren had de wereld
moest haar wederom opeischen, of zou zij den
moed hebben gehad, voor het oog van allen te
'belijden, dat zij de bruid was van den galeiboef
die hier beneden geen barmhartigheid meer had
te wachten?
En zijne ouders dan? Zijne arme, arme ouders
Wat zou hij niet gegeven hebben om slechts
een enkele maal naar Polen te mogen schrij
ven, al zijne geliefden een laatst vaarwel toe te
roepenmaar een dergelijke gunst was nog te
veel geluk voor de rampzalige wezens, die in
deze hel voortleefden.
Eiken morgen daalde hjj met zijne lotgenoo
ten in de goud my 11 af, onder toezicht der be
wakers, die, met de pleta gewapend, steeds ge
reed tot slaan waren tot den avond toe moes
ten zij voortdei ven, houwen of wasscken en ge
kromd van afmatting keerden zij daarna naar
|kun ellendig verblijf, een keet van gekneede
als politieke party zich kranig god ra ;en,
door front te hebben gemaakt tegen de
mannen, die maar al te dikwjjls de Ka
tholieken, na ze gepaaid te hebben om
een zeker doel te bereiken, gewoon
zijn met een kluitje in het riet te zenden.
Da houding van keizer Wilhelm
tegen de meerderheid in den Rjjksdag aan
genomen, keuren dan ook zelfs eenige
liberale bladen af. Da Vossische Zeitung eu
Berliner Tageblatt vreezon, zeer terecht,
dat het Centrum aaa invloed zal wiunen.
Blijkens de Frankfurter Zeitung is de
eerste opwelling bij keizer Wilhelm
aan het kalmeeren. Z.M. moet niet voor
nemens ziju den Rijksdag te ontbinden,
hij wil den uitslag afwachten van de Pre
sidente-verkiezing vau den Rijkslag, welke
op heden is bepaald.
De feestviering op Friedrichsruhe
beeft een aan vang genomen. Met drie extra-
treinen kwamen er 418 gelukwensehers
aan, waaronder ook de hear Von L e-
v e t zo w, ex-prasident van den Rjjksdag.
Keizer Wilhelm heeft gisteren zjjn be
devaart gemaakt. Even na achten in den
morgen vertrok hjj met zjjn oudsten zoon
naar Friedrichsruhe, vanwaar hij gisteren
om 7 nur is teruggekomen
De Keizer had voor deze gelegenheid
Von Bismarck's kurassiersrogiment nit
Halberstadt doen overkomen en heeft het
in persoon voor zjjnen gastheer, die bit
voorkeur die witte uniform draagt, doen
dtfileeren.
Omtrent het bezoek van keizer Wt 1-
h e 1 m aan prins Von Bismarck wordt
gemeld, dat Z.M. bij aankomst te paard
steeg en zich aan het hoofd heeft ge tteld
vau de aldaar aanwezige troepen.
Hierop liet Z.M. de trospan naar het
Slot-park marcheeren en daar in parade
opatellen.
Von Bismarck iu kura siers-nui-
form kwatu hier iu een open rjjtuig, eu
terwijl de muziek speelde presenteerden
de troepen bet wapen.
De Ksizer wenschts alsnu den Vors t,
namens het leger, geink, overhandigde
hem een gouim eete-pallasch (lang ku-
rassiarszwaard) en reed vervolgens met
hem het front langs. Voor liet slot liet
Z M. de knrassiers uogmaals defileeren.
De Keizer dejeaneerde vervolgens bjj
Von Bismarck eu bracht eea dronk
op hem uit, waarbij door de militairen
buiten saluutschoten werden gelost.
Aan hat midJagaaaü bood di Ktizer aan
Von Bismarck cog een tweedegeschenk
aan, uameljjk den zegeldrukker dien W i I-
helm I op zjjn scbrjjftafel had staau.
Volgens eene telegrafische mededee-
üng aan het bureau van den Rjjksdag
heeft ook de tweede vice-president, dr.
Bürclin, die niet in den Rijksdag was
toen de president badaukte, thans offici
eel zjjn ontslag ingediend.
Uit Italië valt zelden iets goeds te ver
melden. Zondag zjjn te Rome en ia geheel
Zuid-Italië weer aardschokken gevoeld
Ernstige ongelukken werden daardoor niet
veroorzaakt. Erger was de aardbeving op
Sicilië, waar vele menschen het leven
verloren.
Te Mantono zjjn vier huizen en twee
pakhaizen in de wjjk St. Charles door
aarde eu boomstammen, weer, waar zij als eene
looden massa op hun leger van dorre bladen
neerzonken.
Eens ongeveer zes weken na zijne aankomst
te Nertchinsk, maakte zicli eene diepe aandoe
ning van hem meesterden vorigen dag liad
hij door de andere mijnwerkers hooren mom
pelen, dat men dienzelfden avond een zestal
kibitkas met' nieuwe gevangenen uit Rusland
verwachtte cn thans bij het afdalen in den ga
penden afgrond, waaruit men de schatten moest
opgraven, die den beulen ten goede zouden
komen, herkende hij een jongeling, dien hij vroe
ger een paar malen op jacht had ontmoet.
Van een oogcublik gebruik makende, dat de
wachters zich verderop bezighielden, trad hij
den nieuweling op zijde en vroeg haastig
Geef mij tijding uit Polen. Hoe maken
het mijne ouders
De balling wierp hem een onderzoekenden blik
toe en antwoordde op doffen toon
Gij moet u vergissen. Ik heb u nooit te
voren gezien.
Maar gij zijt toch Sergius Paulowski
Ja, zoo heette ik voorheen thans ben ik
nog slechts Nummer 13 720. Maar wie zijtgij
dan, dat gij mij kent
Ik was eenmaal Iwan ICaroskine.
Iwan riep de ongelukkige uit, ja nu
komt uwe stem, komt ook uw blik mij' dezelfde
voor van vroeger. Maar nooit zou ik in U den
krachtigen, Hinken jager van eertijds terugge
vonden hebben. O die ellendelingen/.ij doen
ons niet alleen onze vrengden, onze hoop, maar
ook onszelven overleven.
brand vernield. Da schade worde geschat
op 1.000.000 franks, terwjjl vjjftig ge
zinnen door deze ramp van huisvesting
en have zjjn beroofd. Da ex-keizerin
E n g e n ie, die te Mentone vertoeft, beeft
terstond 400 franks ter beschikking sr«-
steld tot leniging van den eersten uood.
De minister-president C r i s p i is bezig
den heer Giolitti de verzoeningshand
te bieden, die deze echter heeft afgewe
zen. Den tegenstander wegens laster aan
te klagen en het heimeljjk met hem op
een accoordje te willen gooieD, vinden wj)
al even laf als karakterloos.
De Italiaansche dictator C r i s p i beeft
hiermede opnieuw eene gevoelige nederlaag
geleden. Da hear G i o 1 i 11 i en de markies
d i R u d i n i worden gevaarlijk voor
C r i s p i, nu zjj de vraag stellenH°9
kunnen 80 millioen bedriegeljjk worden
verspild zonder dat de verantwoordelijke
personen voor zulk eene ramp gavonden
worden De wat moet voor allen galjjk
zjjo. Zoolang da Augias-stal niet schoon
geveegd is kan men zooveel kamers kie
zen als men wil, het vuil zal altijd bezoe
delen wat schoon dient te bljjven.
Er is volgens de Mémorial diplomati
que een conflict oatstaan in het Itali
aansche Kabinet. Eene heftige woorden
wisseling zou plaats gehad hebben tus-
schen den Minister van oorlog en Ri0n
van binnenlaudsche zaken.
Iu het land der Belgen is het werk
volk weer in rep en roer. lo het Luiker
kwartier staken duizenden werklieden den
arbeid. Te Montignée is het reeds tot bot
singen gekomen met de gedarmerie, waarbjj
verscheidene mijnwerkers gekwetst zjjn.
De werkstakers begonnen met revolvers te
schieten. Toen aan eene sommatie van de
gendarmes, om uilesn te gaan, uiet werd
voldaan, gaven dezen vunr. Verscheiden
werkstakers werden gewond en door hunne
kameraden weggedragen.
In Verviers wordt door de wevers
op groote schaal het werk gestaakt. Da
toestand is verergard doordien een groot
fabrikant waar 1100 menschen werken,
zjjae weverij heeft gesloten. De fabrikant
wilde zich niet langer door zijn volk de
wet laten stellen. De grieven van de werk
lieden zjjn de verzwaring van het werk
en de invoeriog van nachtwerk.
In den omtrek van La Looviète willen
de glasblazers den len April het werk
neerleggen.
Da ministerieels crisis is opgelost en het
nieuwe conservatief-kabinet,bestaande uit de
bb. Canons delCastill o.miaister-
presiieut,; de hertog Van Tetuau,
Buiteulandsche Zakeo; RomeroRob-
1 e d o, J ustitie; generaal A z c a r r a-
g a, Oorlog; admiraal Beranger,
Marine; Navarro Reverter,Fi
nanciën; Cosgayon, Binnenlaudsche
Zaken; Castellanos, Kolon ieu en
Bosch, openbare werken, heeft een gun-
stigen indruk gemaakt.
De Gortez komt heden weer bjjeen.
De gevolgen der veebtpartjj tusschen
officieren en journalisten te Madrid heb
ben een gunstigen keer genomen.
Spreek mij van het vaderland. Gij moet
Polen zoolang na mij verlaten hebben.
Er is niets veranderd men martelt er de
lieden voort, tot zij tot waanzin opgezweept
n orden en hier eindigen. Indien de Czaarhet
voornemen opgevat had langzamerhand alle Po
len naar Siberië over tc voeren zou hij niet
anders kunnen handelen dan nu.
Ja, de allcenheerscher wil ons verderf.
Ons bloed en dat van al deze martelaren hier
kome over zijn hoofd. Maar gij hebt mij nog
niet geantwoord op mijne vraag betreff ende mijne
ouders. Ik begrijp, dat zij in verdriet gedom
peld zijn, maar voor het overige.
Sergius Paulowski scheen te aarzelen.
Hij bewaarde het stilzwijgen.
Spreek, mompelde Iwan gebiedend, ik
moet alles weten, zelfs het ergste
Mijn arme vriend 1
Zijn zij beiden dood? luidde het op schorren
toon.
Neen uwe moeder leefde bij mijn vertrek.
Karoskine bedekte zijn gelaat met de handen.
Mijn vader! steunde hij. Ik zal hem dus
nimmer weerzien hier op aarde 1 O mijn Godl
mijn God Waaraan stierf hij Zeg mij alles.
Uw lot doodde hem.
Op dat oogenblik werden zij gestoord en weer
tot arbeiden gedwongen. Wat bekommerden de
soldaten van den autocraat zich om zielesmart
of lichaamspijnen
Ben jaar later vernam hij van andere onge-
lukkigen den dood zijner moeder. Het eenige
waartoe hij nog de kracht niet had gevonden,
was iemand ooit te vragen naar Alma, eu toch
