NIEUWE
N§» 2275
Woensdag 24 April 1895
20ste Jaargang
Zucht naar genot en bezit.
BUITENLAND.
Pei S maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlgke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUBBAÜ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NOW AGITATE.
PBIJS DEB advebtebtieh;
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7V2
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensd ag-
en V r g d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Eedacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
Van alle rampen, welke het materialisme
en socialisme in hun gevolg meestuwen, is
de overprikkeling der menscbelijke lusten,
de geweldige dorst naar genot, die zoowel
in het hart van den millionnair als in het
hart van den arme brandt, één dier jam-
merlgkste en treurigste. De volgelingen van
de leerstellingen, welke hier op aarde aan
den mensch geen ander doel voorstellen,
dan aardsche „goederen te bemachtigen, zij
allen hetzij rgk, hetzg arm vergeten
allen moreelen eerbied ten einde te komen
tot hun doel.
Onder de heerschappij van dezen harts
tocht, zal de werkman, in de vaste mee
ning verkeerende, dat hg door zijn patroon
wordt uitgezogen en verslonden, zonder op
houden schreeuwen«Onze meester, ziedaar
onzen vjjandEn in de vaste overtui
ging, dat hg de dupe is van den maat-
schappelgkeu toestand, zal hg al degenen,
die hem toeschijnen rjjker door de fortuin
te zijn begunstigd dan hg, denzelfden haat
en afgunst toedragen.
Deze genotzucht, die onverzadigbare harts
tocht om te genieten en te bezitten, is mis
schien de treurigste zgde van den econo-
mischen strgd.
Zeker, de menBch mag streven naar een
zekeren welstand; tot zekere hoogte mag
hjj daarnaar verlangen, in zooverre het ge
not, het bezit daarvan onontbeerlijk is ter
bereiking van zjjne bestemming. Wie zal
er den werkman een verwjjt van maken,
dat hij krachtig streeft om door een billgk
loon voor zgn arbeid aan zich zslven en
zjjn geziaj een flink stuk brood te verze
keren Wie zal den werkman veroordeelon
om zjjne streving, zgno bekwaamheden steeds
verder te ontwikkelen en daardoor zgn tij—
delgk vermogen te vermeerderen? Wanneer
de werkman zjjne krachten, door den arbeid
uitgeput, tracht te herstellen; wanneer hg
zich poogt te vrgwaren tegen de guurheid
van de jaargetijden, wanneer hg liever eene
gezonde dan eene ongezonde woning wil be
trekken, dan streeft kg gewis een gewettigd
doel na.
Maar wilt gij weten, wat in de hoogste
mate onze afkeuring^ verdient? Het is de
leer, die verkondigt dat de mensch nimmer
tevreden moet zgn over zjjn lot; de mensch
altgd naar beter moet verlangen. Want
aldus wordt in de ziel des menschen de
haat, de njjd, de afgunst gevoed en ge
kweekt.
Deze overprikkeling, deze ontketening van
alle lasten versmoort voor altgd 's menschen
FEUILLETON.
De samenzweerder.
tevredenheid met zich zeiven. Want, wat
men ook moge doen, nooit zal men geheel
voldaan worden, omdat men in dit leven
nooit alles bezit, wat men verlangt. Onder
dit opzicht hebben de socialisten en mate
rialisten dnizenden menschen verbitterd,
door hun ean aardsch geluk voor te spiege
len, hetwelk zjj nimmer kunnen bereiken.
Ondervraag de hoofden vau het socialisme.
Op de onbeschaamdste wgze znllen zg u het
doel van al hunne economische werken
aanwjjzen. Zg zullen u zeggen: wg willeu
brood verschaffen aan hem, die honger heeft,
maar ook hun den smaak inprenten
voor de gemakzucht van het proletariaat,
hem meestal het hoogst mogelijke genot
aanbieden, want wg willen hem gewennen
aan den welstand, zoodat hg er voortaan
dringend behoefte aan heeft, dan zgn wg
er zeker van, dat hg in het vervolg nimmer
meer voldaan is en dat zjjne begeerigheid
de oorzaak zgn zal van zjjne getrouwheid
aan onze beginselen. Eu bg de hinderpalen,
welke zjjne niet te verzadigen verlangens
in den weg zullen staan, zal hg gemak
kelijk begrjjpen en inzien, dat bjj het slacht
offer is van eene verfoeilijke, doemenswaar
dige maatschappelijke regeling.
Ziedaar dan de hateljjke taktiek van de
partij, die zich beroemt op broederschap
en gelijkheid
Het zal de eeuwige onverwelbbare eer
zgn van de Kerk, dat zg de rjjken en ar
men steeds herinnert aan den eerbied voor
de goddeljjke wet, wat betreft het verkrij
gen en het gebruik maken van de goederen
dezer aarde. Bg de eenen heeft zjj dien
smaak voor buitensporige zinnelijkheden en
den hartstocht van in 't oneindige de rijk
dommen dezer wereld opeen te stapalen
veioordeeld.Bg de anderen heeft zjj diebrutale
bedreigingen van algemeene onteigening,
alsook die grenzenloozen begeerigheid,die de
wanhopige gedachte van eeuwigdurend igden
aan het leven verbindt, gelaakt en ten hoog
ste afgekenrd.
Aan allen leert zjj, dat welstand niet het
doel des levens is, maar een middelter
beschikking gesteld van den christen om
zjjne bestemming te bereiken. Een zeker
schrjjver zegt: «Het spiritualisme (de gees
telijkheid) der Katholieke Kerk brengt den
mensch omhoog, want het streeft naar de
verheffing van den mensch tot God zeiven;
maar het vergeet daar bjj niet, dat, al is
ons hoofd ten hemel gekeerd, onze voeten
de aarde raken, en dat wij in de dingen
dezer aarde de steunpunten moeten vinden,
die onzen snellen loop door den tjjd heen
moeten schragen. De rijkdomdie voor den
materialist een doel is, moet dus voor den
christen slechts een middel zijn
De gematigde welstand, waarnaar men
gerust mag streven, moet dus alleen dienen
voor de zedeljjke vervolmaking van den
mensch. Aan de heerschende klassen legt
de godsdienst bjjgevolg de matigheid, de
verplichting van den ongelukkige knip te
bieden, op. Van den anderen kant troost
de godsdienst den arme, door hem te wijzen
op het goddeljjk karakter van de wet des
arbeids, door hem te waarschuwen voor het
bedriegeljjke en kortstondige, dat onder
het betooverend uiterlijk van denmensche-
lgken ijjkdom is verborgen.
In plaats van de hartstochtelijke zacht
naar welstand te begunstigen, keurt het
Katholicisme dit sterk af, en den mensch
aan zgn laatste einde herinnerend, doet het
hem het ware rjjk van rechtvaardigheid en
geluk zien. Bg eenig nadenken begrijpt
iedereen, hoe deze leer den voorrang heeft
boven de verfoeilijke en misleidende leer
stellingen van socialisme en materialisme.
Denemarken.
In Denemarken hebben de sociaal-demo
craten getriomfeerd bjj de verkiezingen.
In 1872 toen zg voor het eerst eigen can-
didaten stelden, bekwamen deze slechts 315
stemmen; bg de verkiezingen van 1884
werd de socialist Holm met 5390 stem
men gekozen in 1892 werden 10 socialis
tische candidate!} gesteld, die meer dan
17,000 stemmen verkregen. Nu, drie jaar
later, zijn op sociaal-democratische candi-
daten bjjna 26.000 stemmen uitgebracht.
De sociaal-democraten hebben in de hoofd
stad de grootste overwiuning behaald, maar
ook in de provinciën hebben zg groote
resultaten aan te wgzen, want daar zgn
de radicale candidaten slechts met behulp
der socialisten gekozen. Hier strjjdeo dus
de radicalen met de sociaal-democraten
arm aan arm om de macht in handen te
krijgen. Hun organen verkondigen dan ook,
dat de tjjd der bescheidenheid voorbjj is,
en het hervormingswerk doorgevoerd moet
worden als: hervorming der rechtspleging;
hervorming der wet tot voorziening in den
ouden dagherziening der tariefwetten,
zoodat alle levensbehoeften worden vrijge
steld van invoerrechtde achtuurs-werkdag
en verzekering tegen ongelukkenherzie
ning der kieswet en beperking der militaire
uitgaven.
In Denemarken vertoont zich het ra lica-
lisme zooals het is, waaruit voor de Neder
landers en vooral voor de Katholieken die
van het radicalisme heil verwachten, veel
te leeren valt.
Ciiina en Japan.
De Europeesche Mogendheden zien hun
belangen bedreigd, inlien de Japanners zich
van den handel in China meester maken.
Zg zullen, nu de vrede gesloten is, in onder
ling overleg optreden, ten einde Europa's
belangen in Oost-Azië te behartigen. De
sterke militaire macht, door de Japanners
zoowel te land als ter zee ontwikkeld, spoort
de Europeesche Mogendheden, vooral Enge
land en Rusland tot voorzichtigheid aan.
De oorlogsschatting, door China te be
talen, bedraagt 200.000.00 taels. Deze som
moet betaald worden in zeven jaren,terwjjl
de rente berekend wordt op 5 pCt, Mocht
echter de Chineesche regeering in staat zgn,
haar schuld binnen 3 jaren af te doen, dan
zal de rente niet worden berekend. Als
waarborgen voor de geregelde betaling dezer
schuld zullen de Japanners bezit nemen
van de haven Wei-hai-Wei. Zoodra alles
betaald is, zullen de Japanners deze haven
weer verlaten.
Het vredes-verdrag tusschen China en
Japan is den 20en April geratificeerd.
Italië.
Wie op schandalen belust is, zoeke in
de bladen, van welke kleur ook, de ru
briek Italië op.
Ia dat ongelukkig land schgnt de hel
te zgn losgebroken. Op goeden Vrjjdag heb
ban de vijanden van het Pausdom te Rome
een afschuwwekkend stak gespeeld. Met
een kruisbeeld op een lgkwagen raden de
schavuiten de stad rond, terwijl op den wa
gen de majonnieke 'banieren, waarmede
zelfs ten deele het kruis was omwonden,
wapperden.
De Romeinen hebben onmiddellgk tegen
dat godtergend spel geprotasteard door onder
algemeene deelneming der Katholieke be
volking van Rome, in de basiliek van 'c
Kruis, eene buitengewone godsdienstoefe
ning ta honden bg wgze van eerherstel
wegens de afschuweljjke parodie gegeven
door de overweldigers van de stad des
Pausen.
Duitschland.
Prins Yon Bismarck is nog maar
steeds aan het feestvieren en ontvangt nog
dagelijks deputaties die hem hnn geluk-
wenschen komen aanbieden.
Door de Silezische vrouwen is eene som
van 87,500 mark bijeengebrachtvoor
Wordt vervolgd;)
itiLiisriErium
ABONNEMENTSPBIJS
22.) (Vervolgd
Geen wonder, dat zijne gejaagdheid eenhoogst
nadeeligen invloed op zijn gestel uitoefende
en Alma hem bij hare aankomst veel vermin
derd vond.
Doch zelfs dit schrikte haar niet af. Zij was
besloten, hem aan den dood te ontrukken, en
hare opnieuw ontwaakte geestkracht schonk haar
het geloof, dat bergen omverwerpt en zeeën
doet wijken.
Hun huwelijk werd in alle stilte voltrokken.
Geen hunner bloedverwanten was daarbij aan
wezig men vreesde al te zeer door een open
lijk blijk van sympathie tegenover eenen opstan
deling bij de Eegeering verdacht te geraken.
Maar geen van beiden treurde daaromhun
geluk was zoo groot dat het hen onverschillig
maakte voor al het overige. Slechts aan elkander
dachten zij, e* toen Nesdorff' en zijne vrouw den
trein nastaarden, die hen dienzelfden dag het
Zuiden tegemoet voerde, mompelde Paul
Zijn zij wel te beklagen, ook al hebben
zij geen vaderland meer, ook al dreigt hen de
dood
Maar de jonge vrouw aan zijne zijde schudde
meewarig het hoofd en antwoordde
En toch zijn zii meer te beklagen dan te
benijden, want hoe grooter thans dat geluk is,
de* te rampzaliger zullen zij zich gevoelen, als
het hun ontzinkt. Alleen de vreugde, die be
stemd is niet voorbij te gaan, brengt geene wan
hoop mede.
Doch reeds was het zwarte gevaarte in de
klimmende avondnevels verdwenen en keerden
beiden langzaam ditmaal zonder een woord
meer te vinden, dat hunne tegenstrijdige ge
voelens weergaf.
Den volgenden morgen vertrokken ook zij,
met bestemming naar Zwitserland, waar Nes
dorff verscheidene oude vrienden hoopte weder
te vinden, die in Polen verdacht geraakt zijnde,
zich te Genève beijverden, de zaak van het vader
land te dienen. Hij hoopte aldaar een werkzaam
aandeel in hunne pogingen te nemen.
Intusschen waren prins en prinses Karoskine
slechts langzaam doorgereisddc vermoeienis
sen van den tocht grepen Iwan zeer aan, en
hoezeer beiden ook verlangden, de kleine villa
te bereiken door hen te Nizza gehuurd en waar
zij een voorloopig te hui» zouden vinden, Alma
was onverbiddelijk, zoodra het zijn welzijn gold
en men kwam eerst veertien dagen na het hu
welijk bij de Middellandsche Zee aan.
Karoskine was diep ontroerd, toen hij de
zorgen opmerkte waarmede zij zelfs van verre
alles in orde had weten te brengen, om hem
aan het verloren vaderland te herinneren en
hem te troosten over zijne lichaamszwakte.
Wanneer zij het weder te guur of te onzeker
voor hem achtte om uit te gaan, bevond hij
zich als het ware te midden der weelderigste
natuur in zijne studeerkamer die op eene groote
serre vol groen en vogels uitkwam. De boeken-
rekken droegen de werken zijner geliefkoosde
schrijverswetende, hoeveel hij van muziek
hield, had zij haar piano in zijn vertrek laten
plaatsen en wanneer hij door een aanval van
moedeloosheid werd aangegrepen, speelde of
zong zij hem Chopin's werken voor. In alles her
kende hij hare liefde.
Nooit had eene vrouw zichzelve meer ver
loochend, nooit zich teederder kunnen betoonen,
zij verpleegde hem gelijk geene liefdezuster het
zou hebben gedaan, en wanneer hij een dier
buien van lastigheid had, welke den meesten
teringlijders zoozeer eigen zijn, verraadde zij
door woorden noch blik de pijn, haar door die
onrechtvaardige uitvallen veroorzaakt.
Dit alles vormde een groot en onafgebroken
geluk, en toch had het zijne schaduwzijde, ot
liever gezegd zijne gevaren wij stervelingen zijn
niet berekend voor een hemel op aarde. Wan
neer men zich al te zeer voor een ander ver
loochent, dan vindt die andere daarin van lie
verlede zoo onmerkbaar langzaam, dat hij zelf
er zich geen rekenschap van geeft, eene aanlei
ding om zijn aanvankelijk zachte heerschappij
in een dwangjuk te herscheppen. Iwan zou ont
steld zijn van zijn eigen zelfzucht, indien iemand
er hem op had gewezen, hoe veeleischend hij
voor Alma was geworden, hoe hij steeds meer
en meer van haar vergde en hare toewijding
als iets hoogst gewoons was gaan beschouwen,
dat hem rechtmatig toekwam doch zij zelve
had hem zóó lief, dat zijne nog vriendelijke
dwingelandij haar voor het oogenblik niet
pijnigde.
Eén punt echter was er, waarop zij nimmer
toegaf. Hij zou haar heel den dag lang bij zich
hebben willen houden doch eiken morgen, trots
weer en wind, begaf zij zich op weg, om, het
zij les te gaan nemen bij den beroemden leer
meester haar door Nadeski aanbevolen, en des
middags, wanneer zjj zich bij hareu echtgenoot
neerzette, was het steeds met het een of andere
wetenschappelijke werk over de ziekte, die
thans werkelijk tot stilstand gekomen scheen
te zijn.
Op zekeren middag, dat zij iets vroeger dan
gewoonlijk huiswaarts keerde, want het was pas
twaalf geslagen en gewoonlijk was zij eerst om
half een gereed, was zij hoogst verbaasd, Iwan
niet te vinden. De dienstboden zeiden haar,
dat hij bezoek van twee hun onbekende
heeren ontvangen had en met hen was uitgegaan.
Landgenooten waarschijnlijk, dacht Alma,
verheugd over de blijdschap, welke dat weer
zien hem veroorzaakt moest hebben, en toen zij
hem in het eind terug zag komen, liep zij hem
een eindweegs tegemoet, om des te eerder het
goede nieuws te hooren.
Maar hij bewaarde het stilzwijgen over hun
ne komst.
Dit ontging de jonge vrouw niet en zij vroeg
ietwat gejaagd
Gij hebt toch geene slechte tijding ont
vangen, niet waar
Neen, liefste, waarom klonk het verbaasd.
Zie ik er dan somber uit
Dat nietmaar ik dacht, dat gij mij opzet
telijk het door u ontvangen bezoek verzweegt.