No. 2277. Zondag 28 April 1895. 20ste Jaargang Gewichtige Volkskeuzen. BUITENLAND. BINNENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. De samenzweerder. üütók, 1»' «St H t»™» keWerl.™™». CJiina en Japan. Oostenrijk-Hongarije. Servië. Frankrijk. Engeland. Duitschland. België. mm TOT. ABONNEMENTSPRIJS. Per 8 maanden voor Haarlemf 0,85 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Voor het buitenland c 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KOPPERS. UN TIL N DRA 7 50 Cents. VL AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 16 regels. Elke regel meer 1 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland'. Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBEfy Co., JOHN. F. JONES, Succ., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre Yele eeuvoudigen in den lande, ja zelfs niet weinig ontwikkelden zien met onver schilligheid weder aangekondigd, dat in de helft der volgende maand verkiezin gen zullen plaats hebben. Over het algemeen kan niet gezegd worden, dat verkiezingen in ons land nu met zooveel genoegen worden tegemoet gezien. Behalve de politieke raddraaiers, is het meerendeel der inwoners niet warm te maken voor den stembus-strjjd. Het zou dan ook heel wat moeite kosten om eenebeweging voor het algemeen stemrecht te organiseeren, welke met recht op den »aam van nationaal aanspraak mag maken. Ja, wel is er in de vorige week in Den Haag eene zoogenaamde Nederlandsche Volksparty opgericht, die zich in de aller eerste plaats op het verkrggen van alge meen stemrecht zal toeleggen, maar wg dorven te beweren, dat al mogen de meeste leden der nienwe partij tot den werkmans stand behooren, zij toch volstrekt niet de Ditdrukking vormt van hetgeen de Neder landsche werkman verlangt. In die Nederlandsche Yolksparlg zgn slechts zeer enkele groepen vertegenwoor digd, voornamelgk behoorende tot de radi cale en sociaal-democratische elementen, zoodat van eene nationale party, naar onze meening hier geen sprake kan zgn. En wat de andere groepen van werk lieden betreft, indien hun leiders en aan voerders het algemeen stemrecht aanprg- zen als een middel tot maatschappelgke verbetering, dan kunnen zg zich daarmede Wel vereenigen, maar eigen aandracguit volle overtuiging om het kiesrecht deel achtig te worden, vindt men heel zelden. Daaruit blgkt zonneklaar de politieke onmondigheid van een groot dtel der uatie. Wil men oo het gehesle volk po litiek mondig verklaren door de invoering van het algemeen stemrecht, dan doet men zeer verkeerd, want dan geeft men aan allen een recht in handen, dat door velen als een wapen tegen de samenleving zal Worden gebruikt. Deze verklaring meenden wg te moeten doen voorafgaan aan eene korte uiteenzet ting ran het gewicht der aanstaande ver kiezingen voor deProvinciale Staten, waar- Van wg zoo even spraken. De Provinciale Staten vormen het wet gevend element in de verschillende Pro vinciën en als zoodanig is het te wenschen dat zg zgn samengesteld uit mannen, die oiet slechts de belangen van het gewest, hetwelk zg vertegenwoordigen, door en door kennen, maar die ook doordrongen zjjn van het noodzakelgke om recht te doen aan de minderheden en de belangen Van het algemeen te stellen boven die van eene partg. Toch legt deze overweging van de be- teebenis der Provinciale Staten niet het meeste gewicht in de schaal bg de aan staande verkiezingen. Meergenoemde col leges hebben namelgb eene bevoegdheid die in onze dagen van zeer groot belang M. Zg kiezen namelgk de leden van de Eerste Kamer der Staten-Generaal en als zoodanig hebben dus de verkiezin gen voor de Provinciale Staten niet in de eerste plaats een gewestelgk belang, maar bezitten zg een landsbelang. FE UILLETON. 24.) Vervolg.) Ongeveer drie kwartier later zag zij het vier tal de villa verlaten en nog staarde zij hen somber na, toen Nesdorff op zijne schreden te rugkeerde en haastig aanschelde. Gehoor gevende aan de plotselinge opwelling des harten, opende zijzelve hem de voordeur. Heeft Iwan u gezonden? vroeg zij kortaf. Neen. Ik heb eene portefeuille op tafel laten liggen en kwam haar halen. Yergeefmij de moeite, die ik u veroorzankte. O! dat is niets, ik ben zelfs blij, alleen u te zien, want ik moet u spreken. Later, later, thans moet ik onze vrienden begeleiden. Hebt gij nog iets daarginds met hen te bepraten. Dat niet maar de beleefdheid Zal er niet onder lijden, want Iwan brengt hen weg, en datgene wat ik u te zeggen hebt, duldt geen uitstel. Maar Mevrouw riep Paul onbeslist. Gij denkt misschien, dat vrouwen kun nen wachten. Meestal is dat zoo, maar thans niet. Gii Nizza verlaten en do gelegenheid, U,, ouiten weten van mijn echtgenoot te spreken,' zal zich niet licht weder voordoen o! het is mij vreeseliik ernst. Kom mee naar Karoskine's werp kunnen zoeken. De Eerste Kamer, die met de Tweede de wetgevende macht in den Staat ver tegenwoordigt, heeft wel niet dien invloed op den algemeenen gang vau zaken in ons land als haar zu3ter-kamer, doch zg kan toch door de goedkeuring of verwer ping van de in de Tweede Kamer genomen beslaiten er tos medewerken om het lands belang te bevorderen of te benadeelen. Deze macht der Eerste Kamer bepaalt voornamelgk het gewicht, dat aan de keu zen voor de Provinciale Staten in den tegenwoordigen tgd is te hechten. Vooral omdat de centralisatie-geest in onze dagen zich van velen heeft meester gemaakt en daardoor da bevoegdbeden van het centraal gezag meer en meer worden uitgebreid, treedt de eigenlgke werkzaamheid der Provinciale Staten meer op den achter grond en moet er dus voor worden gewaakt dat deze colleges uit mannen zgn samengesteld, die kunnen en willen zorgen voor eene degelgke vorming van de Eerste Kamer. Die Eerste Kamer moet het tegenwoor dig bg radicalen en sociaal-democraten vaak ontgelden. Eu geen wonder. Het Hoogerhuis is voor hen een beletsel om, indien zg eens in het Lagerhuis de meer derheid hebben gekregen, hnnne plannen en voornemens te verwezenlgken. Ja, in dien zg het vooruitzicht hadden, dat het zoo gemakkelgk ging om ook de Eerste Kamer in hun geest om te zetten, dan zou dit Staatslichaam wel genade vinden in hanne oogen. Maar nn zg vreezen, dat de Eerste Kamer een remtoestel zal wezen wanneer eene democratische Tweede Ka mer te ver mocht voorthollen op den radicalen weg, nu trachten zg die hinder paal zoo spoedig mogelgk op te ruimen. En dit streven moet worden verhoed. De Eerste Kamer, aan wie voorzeker ook gebreken kleven, en wier bevoegdhe den naar onze meeniug in sommige op zichten konden worden uitgebreid, is en blgft een bolwerk voor onze tegenwoor dige Staatsinstellingen. Het werd zoo juist op de met Paschen gehouden vergadering der sociaal-democratische arbeiders gezegd, dat met de afschaffing der Eerste Kamer ook gepaard zou gaan de afschaffing van het Koningschap, zoodat men dit laatste niet eens noodig achtte in het program van beginselen der partg op te nemen. Dit is volkomen waar. Indien het den radicalen gelakte om de Eerste Kamer weg te krggen, dan zouden zg een hinken stap gevorderd zgn tot hun doel. Maar daarom zooveel te meer moeten de ordelievendec en Oranjelievenden mede werken aan eene richtige samenstelling van die Eerste Kam6r. Zg is juist on misbaarder dan vroeger geworden, omdat weldra ons land zal worden begiftigd met een kiesrecht, dat ongetwgfeld elementen in de Vertegenwoordiging zal brengen, die zullen aandringen op toestanden, welke in een ordelgken Staat geen recht van be staan en geeue duurzaamheid kunnen hebben. Waar aan de eene zgde door een alge meen of bgna algemeen stemrecht minder standvastigheid zal worden gegeven aan het gebouw onzer Staatsinstellingen, is het, dankt ons, noodig, aan den andereu bant die Staatsinitelliugen beter te beves tigen door het in het leven roepen van Nesdorff volgde haar en vond aanstonds een zakboek terug. Zoodra hij hetzelve bij zich ge stoken had, keerde hij zich tot Alma en zeide: Ik ben thans geheel tot uwe orders. Is 't over Iwan's gezondheid, dat gij mij raad plegen wildet? Mij dunkt, gij hebt alle eer van uwe zorgen. Ik had nooit durven hopen, hem in zoo korten tijd zoo zeer bijgekomen te vin den. Ja, hij is vooruitgegaan. Niet voorniets heb ik tegen zijne ziekte gestreden, sprak de jonge vrouv op dotten toon, maar wat vermag zelfs eene lietde als de mijne, zoo anderen mee- doogenloos weer verwoesten wat ik mocht op bouwen, en dat is hier het geval. Ik begrijp u niet, vroeg Paul in alle waarheid. En toch is het geen onoplosbaar raadsel. De vermoedens welke ik reeds sedert eenigen tijd koesterde, zijn waarheid gebleken Ook al zoudt gij mij van het tegendeel willen verze keren, ik zou u niet gelooven. Iwan is weder om aangegrepen door de koorts zijner eerste jeugd; hij spant samen tegen Rusland. Wie heeft u dat gezegd, mevrouw? Alles, en in de eerste plaats mijn eigen hart. Maar ook al hadt gij u niet vergist; waarom zoudt gij daarin een reden tot droefe nis vinden? Karoskine bevindt zich hier buiten iet bereik dor Moscovieten. Hun arm zou hem even goed weten te treffen. En dan dan en op eenmaal buiten machte zich langer te bedwingen, wierp zjj. zich aau zjjne voeten neer en snikte onstui- waarborgen, waardoor het radicalisme niet de overhand kan krggen. Uit dat oogpunt beschouwd, bezitten de aanstaande verkiezingen voor de Provin ciale Staten eene gewichtige beteekenis en hopen wg, dat alle kiezers doordrongen zullen wezen vau hun plicht om door het stemmen op waarlgk vrijheidlievende en ordelievende candidaten mede te werken aau het heil en de welvaart van het ge- heele volk. Langzamerhand verslapt de belangstel ling der Earopeesche Mogendheden in de geBtelde vredesvoorwaarden tnsschen China en Japan, aangaande de bepalingen van grondgebied. Men begint Japan een weinig te ontzien en den dreigenden toon achter wege te laten, nu de overwinnaar der Chi- neezen zich niet schgnt te storen aan de bemoeizucht der Mogendheden. Volgens de laatste berichten uit To kio zijn de Japanners pgolpk getroffen door de tasschenkomst van Duitschland. daar zg overwegen dat de oorlogsopleiding door Duitschers deJanausche legers in staat heeft gesteld te zegepralen. Intnsschen hoopt de Japansche regeering dat de drie Mogendheden wier nota's trouwens afzon- derlgk overhandigd ago, niet eendrachtig zullen kunnen blgven. Zg vestigt er de aandacht op dat de Vereenigde Staten, Oos- tenrgk-Hongarge en Italië, die toch óók gewichtige belangen hebben in Oostelgk Azië, geen bedenkingen tegen het vredes verdrag hebben ingebracht. Omtrent het vredesverdrag blgkt nog, dat daarbg niet Peking maar Nanking en Hn-Chow maar Woo-Chow voor den han del wordt opengesteld. Wei-hai-Wei zal zes jaar lang op kosten der Cbineezen door de Japanners worden bezet gehou den. Van humanen zin getuigt het bg de Japanners dat zg bedongen hebben dat noch de Chineesche krggsgevangeuen bg hun terogkeer naar de Chineescbewraak-ge- woonte gestraft of gemolesteerd mogen wordeD, noch overlast worden aangedaan aan de Cbinessche landbevolking die tg- dens de bezetting op goeden voet met de (hen steeds beleefd en vriendelgk behan- delenden) Japanners heeft verkeerd. Volgens een telegram uit Peking is de toestand daar kritiek. Eenige gene raals willen den oorlog voortzetten. De Raad van censoren verwgt Li-Hung- Chang en den anderen gevolmachtigden dat zg den Keizer alleen het recht tot ratificatie van het vredesverdrag gelaten hebben. Het telegram voegt er bg, dat na de bekrachtiging van het verdrag muiterg in bet leger te vreezen is. L i-H u n g-C hang en Foster zgn te Pekiug aangekomen met het vredes verdrag. Dit wordt thans door den Keizer en de ministers overwogen, terwijl de buitenlandsche gezanten worden ge raadpleegd. De hooge ambtenaren raden den Keizer af het te bekrachtigen. Dat voorspelt iets. In de Kamer van Afgevaardigden te Buda-Pest is met bgna algemeene stemmeD onder luide toejuichin- mig: O! Paul, gij, die zelf weet wat het zegt lief te hebben, ontneem mij het eenige niet, dat mij alles op aarde is. Heb ik voor hem niet vaderland en vrienden prijs gegeven, off er ik hem niet mijne rust op, door mij in studies te verdiepen welke niet berekend zijn voor een zwak vrouwenhoofd? Laat mij zijn leven, ik vraag niets anders op de gansche aarde. Diep getroffen, richte hij haar op en geleidde haar naar eene sofa. Gij hebt gelijk, dat die hardnekkige studie uwe krachten te hoven gaat, sprak hij medelijdend, gij siddert over al uwe leden, en ik heb moeite de moedige sterke Alma van voorheen te herkennen. Fier schudde zij het hoofd. De moedigste vrouw mag voor het leven van haren man beven, als dat bestaan bedreigd wordt, zeide zij. Maar dit is ook hier niet het geval. Gij bedoelt, dat niemand er aan zal denken, hem naar het schavot te sleuien, en dat is zoo; maar de kans op de kerkerstraf blijft bestaan, en de gevangenis, die voor u allen slechts eene kortere of langere beproeving zou zijn, zou voor hem de dood wezen. Glim lach zooveel gij wilt, ik zeg u, ik, die hem aandachtiger gadesloeg dan ooit een dokter had kunnen doen, dat die kille muren, dat gebrek aan lucht, dat ruwe voedsel, die on afgebroken droefgeestigheid hem even nood lottig /.ouden zijn als vergif aan een gezonde. En gij wilt, dat ik rustig aan zal zien, boe dat gif langzaam voor hem toebereid wordt; gij meent, dat ik niet- vooraf om genade smeek gen het voorstel van den Minister van Eeredienst aangenomen, volgens hetwelk het ontwerp tot erkenning van denjood- schen godsdienst, dat door het Huis der Magnaten gewgzigd was, in zgn oorspron- kelgken vorm Daar deze wordt terugge zonden. De moordenaar van den advocaat Rothziegel een zekeren E i c h i n g e r, is veroordeeld tot den dood door den strop. Da veroordeelde, een gewezen officier hoorde het doodvonnis kalm aan en heeft van alle verdere rechtsmiddelen afgezien, znodat de Keizer thans over de vraag van executie of gratie te beslissen heeft. De inwoners van dezen Balkan-Staat hebben niet veel pleizier van hun ex- koning Milan. Nn zgne gemalin «Nathalie» Daar Belgrado komt, gaat de heer M i 1 a n er van door. Hg gaat de volgende week voor een paar maanden op reis en zal ditmaal aan Italië, Rome en Genoa voornamelgk de eer van een langdurig bezoek gunnen. Het voornemen zon zjjn bg de Skupsch- tina voor Milan 800.000 franken pen sioen aan te vragen ea voorde ex-koningin Nathalie 500.000. Straks maakt men er nog eene vennootschap van«tot ex ploitatie van het Koninkrgk Sarvië Te Pargs is de werkstaking van het omnibus- en trampersoneel weer achter den rug. Er heersebt volmaakte kalmte en de omnibussen en trams loopen weer alsof er niets gebeurd is. De Maatschappgeu hebben alle geëm ployeerden weder io dienst genomen met uitzondering van degenen die zich aan ernstig geweld of opruiing hebben schul dig gemaakt. De voornaamste leiders der werkstaking bevinden zich ia hechtenis. Aan het internationaal geographisch congres, dat dezen zomer te Londen wordt aebonden, zal worden deelgenomen door Frankrgk, Oostenrgk, België, Nederland, Italië, Rusland, Spanje, Portugal, de Yer- eenigde StateD, Japan, Turbge de Engel- scbe koloniën en alle geographiscbe ge nootschappen der wereld. Binnenkort zullen in Engeland te- rugkeeren vjjf dames, die met een protest tegen den verkoop van alcoholische dran ken en bedwelmende middelen als opium de wereld zgn rondgereisd om haodteeke- niogen te verzamelen. Da dames bebboD 50 natiën bezocht en 7,500.000 handtee- keningen. gekregen. Het protest zal in Juni aan de Engelsehe Regeering worden overhandigd. Om de kosten der feestelgkheden te be- strgden bg de opening van het Noord-Oost- zèekansal is eene suppletoire kredietaan vraag tot een bedrag van 1.300.000 Mark bg den Rgksdag ingediend. De eerste tocht door het Noord-Oost zeekanaal is Maandag gedaan door prins Hendrik van Pruisen met een kanon neerboot. Yerscheiden officieren van de Duitsche marine maakten den locbt mede. Koning Leopold van België die zon der orde op zgne staatszaken te stellen, onverwachts op reis naar Italië is gegaan, schgnt zoek te zgn, althans er worden geen zaken afgedaan, eD men leest dat de Koning dan hier en dan daar is gezien. Da regeeringszaken worden door het vet- dwgnen van Z. M. niet weinig belemmerd. Koninklgke besluiten kunnen niet gc- teekend wordenmen weet niet eens het juiste adres van Z. M. alias den graaf Van Ravenstein. Het Belgische Staatsblad verschgnt zon der een enkel officieel stuk, alles wordt opgestapeld tot 's Koniugs terugkeer. Da cbristelgk-democraten hebben eene partg opgericht die afgescheiden is van de katholieke partg. Da eerste vergadering zal Maandag worden gahouden te Brussel, de tweede op een nog niet bepaalden dag te Antwerpen. Abbé Daens, de pries ter-democraat, zal in deze laatste het woord voeren. De socialist A n s e e 1 e heeft in de Kamer voorgesteld, dat deze den lsten Mei niet zou vergaderen. In de Belgische Kamer heeft de af gevaardigde Thienpont, sprekende over de verwoestingen door veeziekten aan gericht, volstrekte sluiting van de grenzen aanbevolen. Minister De B r u y n ontkende dat bg 8pecnlatie heeft begunstigd door de grens te openen of te sluiten, ei constateerde, dat ondanks de sluiting van de grenzen de Belgische markt was overladen met Ne- derlaudsch vee. Misbruiken zullen belet worden. voor hem en ook voor mij? O! mijn vriend, bij al wat u dierbaar was, bij ons Polen, bij uwe vrouw, bij uw kind, laat mij mijn geluk, laat mij zijn leven! De samenzweerder was oprecht getroffen; hij nam hare hand in de zijne en antwoordde: Indien het van mij afhing, zou ik niet aarzelen, u gerust te stellen; maar dat is het geval niet, Iwan handelt geheel uit eigen be- weging. Herhaal hem de bede, die gij tot mij richtet en ik twijfel niet of Met moedeloos gebaar viel zij hem in de rede. Mijne woorden zouden geen invloed op hem uitoefenen. Heeft ons woord nog kracht? Neen, neen, want wij hebben zwijgend te gehoorzamen, en sprakeloos zal ik het moeten aanzien, hoe al, wat mij lief is, prijs gegeven wordt aan een droombeeld. Een droombeeld! riep Paul verontwaar digd. Gij noemt de heilige zaak van het vader land een droombeeld? Ja, sprak zij met kracht, want slechts door een reuzenoorlog, waarbij Rusland's dwin gelandij voor goed geknakt wordt, kan Polen uit zijne asch herrijzen. Yoor dien tijd nimmer, ook al vergieten duizenden hun bloed voor dien gewijden grond. Mijne stem is onmachtig, om Iwan tc overreden, naar u echter zal liy luis teren, want u kan hij van geen ziekelijke week heid verdenken. Maar gij begrijpt toch, dat dit onmoge lijk is Mevrouw. Hij zou mij terecht vragen waarom ik hem zocht af te wenden van een De protestmeeting te Utrecht. Grooter onzin dan deze protestmeeting hebben wij zelden op sociaal gebied zien verrichten. Wij stonden ver baasd over dat werk, want allerlei soort van hervormers op sociaal gebied kwamen in Tivoli te Utrecht bijeen, om te protesteeren tegen een wettig genomen besluit van den Utrechtschen Gemeenteraad, alsof de meerderheid van den Utrechtschen Raad, niet het volste recht had, om haar goed- of afkeuring nit te spreken over het opnemen van minimum-loon en maximum arbeidsduur in bestekken voor gemeentewerken. Wij zouden op deze zaak niet terugkomen, maar de nu verschenen Volksbanierhet orgaan van den Ned. R. K. Volksbond, geeft de schuld, dat de boel op de meeting in het honderd is geloopen, aan de socialisten zij hebben, zegt het blad, alles bedorven. En dan lezen wij ver der in het blad, dat het protesteeren he-fft plaats gehad met volle erkenning van den goddclijken oorsprong van het Gezag. Welk Gezag bedoelt hier de Volksbanier Bedoelt het blad het Gezag van den Utrecht sehen Raad of het zich toegeèigende gezag van de hervormers, waaronder liberalen, radicalen, socialen enz., die kwamen protesteeren tegen een wettig genomen besluit, op initatief der Utrecht- sche werklieden-vereenigingen waaronder men- schen die alle gezag Gods over boord hebben geworpen. Hoort, wat de R.K.werklieden alzoo te slik ken krijgen. De Volksbanier zegt o. m. //In plaats van aan de Utrechtsche meeting //de gelegenheid te gunnen om protest uit te „brengen tegen het bekende besluit van den //Gemeenteraad, waarbij zij door hun (de //socialisten) aanwezigheid de kracht van het gc- //tal en door kalme redevoeringen de kracht //van argumenten hadden kunnen bijzetten gevaar, dat ik zelf durf deelen. Zeg hem wat gij wilt, om het even! Wjjs hem op zijne gezondheid. Ik kan hem alleen spreken van u. Dat zou niet baten, antwoordde Alma treurig. Laat gij mannen u ooit door de ge dachten aan uwe vrouw weerhouden? Gij beoordeelt ons al heel streng! Niet strenger dan rechtvaardig i«- Gij zelf, maakt gij uniet onvergeeflijk schuldig tegen over uwe eigene echtgenoote? Ik? Waardoor? riep Paul verbaasd. Gij meent haar lief te hebben en een ander moet.u dat nog toelichten. Maar denkt gij dan niet, dat gij haar vermoordt met uwe rampzalige komplotten? Nauwelijks waart gij getrouwd, of gij vondt het noodig, uw leven in gevaar te brengen. De galg werd u gespaard, maar men zond u naar het witte grat, van waar jaarlijks twee levenden weerkeeren. Gij en gij alleen had haar veroordeeld, u ais eene doode te beweenen, haar gevonnisd tot dat lot der vrouw van een balling, dat duizend maal harder is dan dat eener weduwe. En nu, als gij door een wonder zijt weergekeerd, legt gij wederom de straf op, met ieder oogenblik Toor uwe veiligheid te vreezen. Polen bekleedt de eerste plaats in onze ziel, en zoo behoort het ook, sprak hij somber. Als dat zoo is, waarom vraagt gij dan nog naar eene andere liefde? klonk het vol bitterheid. Zoo gij oin het vaderland te dienen, over de nederigste levensvreugde heen wilt treden van allen, die aan n verbonden zjjn,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1895 | | pagina 1