No. 2292.
Donderdag 6 Juni 1895.
20ste Jaargang
agite ma non agitate.
De vrijmetselarij en de opeo-
bare orde in Europa.
BülTfi ML A \D.
Eu?Ikta-
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor liet buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERD AG.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
50 Cents.
7 H,
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond
voor 6 uur ingewacht.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Strang ere
G. L. DA UBEf Co., JOHN. F. JONESSucc., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre
De redevoeringen van den Grootmeester
der Italiaanscho Vrijmetselarij bjj gelegen
heid van zijne groots agitatiereis in het
jaar 1892, zoowel als andere verklaringen
van Lemmi en van andere woordvoer
ders bjj feestelijke gelegenheden, geven een
natuur-getrouw beeld van de Italiaansche
Vrjjinetselarij. De hier volgende verklarin
gen zjjn ontleend aan Rivista della Mas-
soneria Italiama van 1881 tot 1893. Dit
is het officiëele orgaan van de Italiaansche
Groot-loge en voorzien van de schriftelijke
toestemming des oppermachtigen Groot
meesters om te worden gedrakt.
De Grootmeester Lemmi, die, zooals
bekend, bankier, millionnair en Jood is,
noemt zich een «navolger en discipel van
Mazzinien Garibaldi,» een «mak
ker en vriend van de weinige overleven
den uit de groote omwentelingen.» Hg
beroemt er zich op, «dat hg in de 50
jaren zjjns levens in Italië nooit is afge
weken van de grondbeginselen, welke de
vrjjheid en eenheid van vaderland gaven.»
(1889 p. 20.) Lemmi laat zich ook
gaarne «bankier der revolutie» noemen,
zooals hjj aanstonds bij zjjne keuze werd
begroet.
Als hunne «ideale voorbeelden,» als de
«helden der eeuw» beschouwen de Italiaan-
Bche VrijmetselaarsM a z z i n i, «den
zuiversten en stoutsten samenzwerenden
philosoof, die het eerst de tyranuen deed
verbleeken» (1890 p. 4), Garibaldi,
«den kampioen der menschheiJ» en «den
onverzoenlgken vijand vaa alle gewelde
narijen» (1891 p. 149).
Betreffende het verledens beroemt de
Italiaansche Vrjjmetselarjj, in vereeeiging
met het verbond dar Carbonari en met het
verbood van het«jonge Italië,» v/elke hare
geesteljjke kinderen zgn, zich op alle re
voluties in Italië in deze eeaw bewerkt,
die ten slotte tot vereeniging van Italië en
tot den roof van den Kerkelijken Staat
voerden, (1882, p. 242; 1891, p. 132 enz.)
zjj beroemt er zich op alle pogingen tot
verzoening tusschen het Vaticaan en het
Quirinaal verjjdeld (1883, p. 264) en de
wetten en maatregelen van het Nieuwe
Italië, die der Kerk vijandig zjja, veroor
zaakt te hebben. (1890, p. 275 ff; 1892,
p. 281 enz.) Alle omwentelingen van den
laatsten tjjd zgn het werk en de triumf
der Vrjjmetselarjj (1881, p. 132.) «De
revolutie heeft de monarchie voorwaarts
gedrongen, zoodat Quirinaal en Vaticaan
thans vjjandig tegenover elkander staan.»
(1892. p. 225). De Vrijmetselarij heeft
aan de monarchie den gang naar Rome
«tegen hun wil door haren aanhoudenden,
volhardenden, hardnekkigen arbeid als on-
ai8tooteljjke noodzakelijkheid opgedwon-
gen.» (1892, p. 41.) «Het (door de Vrjj-
metselarjj bewerkte) volk, hetwelk de toen-
mal ge leiders van den Staat dwong, wee-
nend door de bres van de Porta pia Rome
binnen-te trekken, moet thans verhinde
ren, dat eene afschuwelijke verzoening
(tusschen Vaticaan en Quirinaal) tot stand
komt.» (1884, p. 103.)
Als laatste, niet ver meer af zjjnde doel
van bare werkzaamheid zweeft der Itali
aansche Vrijmetselarij, zooals ook Lemmi
FE UIL LET ON.
Do zegepraal des Geloofs,
Hing zoo verwoest, Julia."
•tojjne arme kinderen,// zuchtte zij<
in zjjne redevoeringen vaa 1892 meer
malen heeft aangeduid (1892, p. 226,
238, 253), voor den geest: de oprichting
van de wereld-republiek der Vrjjmetselarjj,
de verbroedering der vrjje volkeren, met
het derde Rome, dat op het Rome der
Caesars en der Pausen is gevolgd, aan de
spits. Dit toakomstideaal, «de op vrjjheid
van de wetenschappelijke en godsdienstige
gedachte gegronde derde groote Europee-
sche civilisatie» (1888, p. 248), heeft reeds
de werkzaamheid van Garibaldi en
M a z z i n i beheerscht.(1885, p.133, 1888
p. 152). «Ja,» zoo peroreerde de Br.*. G.
G. Seraffini te Rome den 20a Janu
ari 1889, «voordat de eeuw uog ten eiude
gaat, moeteu wjj het tot stand brengen,
dat vertegenwoordigers van Duitschland,
Frankrjjk en alle andere Earopeesche Sta
ten, ik wil zeggen, onmiddellijke verte
genwoordigers van de groote meerderheid,
tot een groot Europeesch Congres zich
vereenigea en eensgezind en eenstemmig
aandringen op de afschaffing van alle privi
legiën, welke niet op deugd zgn gegrond
vest.» (1889, p. 36). «Da verbroedering
der volkeren» zoo verklaart A u r e 1 i o
Saffi «zal op den waarschjjoljjk niet
verre meer verwjjderden dag in bet leven
treden, waarop bet jonge Duitschland der
gedachte en van den arbeid in de plaats
zal getreden zgn van het feodale en keizer-
ljjke Duitschland.» (1889, p. 4).
Als middelen voor dit doel beschouwt
de Italiaansche Vrgmetselarg den gedari-
gen kampstrjjd tegen het clericalisme
(1886, p. 73,) de verwoesting van het
Pausschap en van allen geopenbaarden
godsdienst, en de volle radicale verwereld
lijking van den Staat, van het hnisgezio,
van de school en van het geheele open
bare leven, en daardoor de verwoesting
van het autoriteits-beginsel. (1886 p. 378).
«Strjja tegen het clericalisme,» dit zegt
alles (1885, p. 322). De priesterschap is
«de grootste hinderpaal voor den vooruit
gang der Vrgmetselarg» (1891, p. 132).
Het Pausschap, die «hydra» (1889, p.
27). die «slaDg in den boezem» (1889. p.
157),die «vergiftigde dolk in het hart van
Italië» (1886, p. 366), die «erfvgand»
(1889, p. 138), moet in Rome vernield
worden (1891, p. 134.) «Het Pausschap,»
roept Lemmi triomfoerend uit, «is be
ducht voor ons.» (1892 p. 231). De Ka
tholieke theocratie geldt voor de Vrgmet
selarg als «de slech tste aller geweldenar jj en
(1890, p. 281; 1889, p. 30).
Maar ook alle andere geopenbaarde
godsdiensten noemt zij «bijgeloof» en
«vergift voor de volkeren» (1890, p. 159.)
«Wjj moeten den geheelen leekenstaat
hebben, die in de school, in het huisge
zin en in alle takken van het openbare
leven zich zal belichamen.» (1892, p.
279). «De slentel van onzen geheelen ar
beid ligt in da opvoeding. Aan dezen
edelen arbeid wjjden alle Vrgmetselaars ter
wereld hunne zorgen toe.» (1892, p. 222,
241.) Wanneer kinderen en vrouwen van
«eiken kluister des bjjgeloofs bevrjjd» zgn,
dan is ons werk gedaan.(1886, p.277). Men
voere de verwereldlijking van het geheele
opvoedingswezen door (1886, p. 383 ff.).
«Elk onderricht in welken katechismus
ook is in de school te verbieden.» (1892
p. 231).
Om dat alles te bereiken, moet de Vrjj-
//De heilige Familie?! Nooit of nimmer!" riep
metselarij zich van de openbare meaning
en van de openbare macht meester maken.
«Het is noodzakelijk, dat de maanen, die
het bewind voeren van de Staten, of onze
broeders zjja of de macht verliezen.» (1886
p. 234 en 268). «Ter bereiking van onze
doeleinden is de madewerking van alle fac
toren des Staats noodig; wij moeten ons
van deze verzekeren.»
Da Vrgmetselarg richt derhalve hierop
haar oogmerk, de openbare meaning voort
te brengen en te leiden; zij streeft ernaar
hare volgelingen tot alle openbare ambten
te voeren,in de wetgevende vergadering?, en
op de hoogste spitsen van macht. Vrijmet
selarij en democratiezei le P a n i z z a,
zgn ééa en hetzelfde, of liever, voegde hjj
er bjj, de Vrijmetselarij moet als het heir
der democratie beschouwd worden; zij moet
over de democratie heangroeien en door de
democratie de slagen der civilisatie en voor
uitgang slaan. (Leramiia Venetië, 1892
p. 2lö7 221, 231.)
Als het hoofdbol werk voor de onde, op
het autoriteits-beginsel steunende orde(1889
p. 29), beschouwt de Italiaansche Vrgmet
selarg de «Jezuïeten» (1888, p. 248). <Mors
tua vita meat: «Uw dood is mija leven»,
zegt zjj betreffende dezen. (1886, p. 234).
Om deze «afschuweljjke, boosaardige sekte
tot volmaakte machteloosheid terug te voe
ren,» maant het congres vaa Milaan de
Br.*, aan, «om alle mogeljjke on denkbare
middelen aan te wouden». (1883, p. 300).
Lemmi breidt het begrip «Jezuïeten-
macht» tot alles uit, wat zich in deu weg
stelt van de Vrjjmetsslarjj (1892, p. 254).
«De oude wereld vervalt tot pain. Wat is
daaraan gelegen? Uit bare puin ontstaat
eene nieuwe, schoonere wereld. (Lemmi
1888, p. 249.) Lemmi verlangt«absolute
gehoorzaamheid jegens de oversten der Vrjj-
metselarjj.«(1892, p. 222). Hij wil, dat de
Vrjjmetselarjj onder strenge tucht en vast
aaneengesloten optrede, als ééa man (1892,
p. 211).
Voor de verwezenijjking van het toe
komst-ideaal rekent Lemmi ook op den
steun der uitlandsche Vrjjmetselaars-bon-
den. (1884, p. 129.) Vooral is hjj, hierbg
door zjjn boezemvriend Br. Cr is pi
33 ondersteund, hierop bedacht «elke
oorzaak van twist» tusschen Frankrjjk en
Italië uit den weg te ruimen, «opdat beiden
na de uitroeiing van elk spoor van politiek
en godsdienstig despotisme, op de puinen
der oude wereld het verlangde tjjdperk der
verbroedering, der geljjkheid, der weteu-
scbap, der vrjjheid en des vredes voorbe
reiden en bespoedigen mogen.» (Schrjjven
van Lemmi aan het Groot-Oosten van
Frankrjjk, den 3en Mei 1889, p. 82.)
Maar ook aan de Duitsche loges werd
een rondschrjjven van het Groot-Oosten
van Italië gezonden, waarin kloekheids-
halve de strjjd tegen het clericalisme op
den voorgrond geplaatst werd. De uit
Duitschland gekomen antwoorden schjj-
nen gunstig geweest te zgn, want Lemmi
betuigt dikwjjls, dat hjj met alle buiten-
landsche Grootloges in de beste betrekkin
gen staat.Hij, de aartsgeweldenaar, de Jood,
werd zelfs door de drie Berljjnsche Groot-
loges, die zelfs geen Joden opnemen, bjj
decreet van 8 October 1883 tot «vriend-
schapsborg» bjj het Groot-Oosten van Ita
lië verkozen (1183, p. 301), eene plaats,
welke hg tot den huidigen dag bekleedt.
Brand en G 1 i t z a, de Grootmeester van
de Groot-loge van Darmstadt en Hamburg,
bezochten reeds Italiaansche loges om zich
in bun werk te verheugen.'fZjj werden,
evenals Grootmeester F e u sjfc e 1 in Bay-
reuth (1883, p. 67), als warme vrienden
van het Groot-Oosten vau Italië geroemd.
Tot oponljjka uitlrukkiag kwam de ver
broedering der Vrg metselaars van geheel
d8 wereld ter oprichting vau de wereld-
republiek der Vrgmetselarg bg het Gior
dan o-B r u n o-f e e s t op 9 Juni 1889.
Door de feestredenaars werd dit feest
opealgk als het begin van den nieuwen
tjjdkring volgens bet hart der Vrgmetse
larg, als het begin vau de «nieuwe civi
lisatie» met het «derde Rome» beteekend.
(1889, p. 130 ff.) Ouder de 2000 vertegen
woordigers, die met 80 vaaadels het feest
bijwoonden, bevonden zich ook vertegen
woordigers dor Duitsche Vrgmetselarg,
zooals de Grootmeester van de B srlg ische
Groot-loge, Royal Yp r b, de geheim-re-
geeringsraad Dr. S e 11 e g a s t op het
Joannes-feest met trotschheid aanhaalde.
Met voldoening kon Lemmi den 2en
Maart 1890 uitroepen: «De Vrgmetselarg
der wereld heeft het begrepen en volgt
ons.» (1890, p. 3.)
Het gebouw der revolutie, bg het begin
dezer eeuw door de Vrijmetselaars en Car
bonari opgetrokken,» zoo zeide L e tn-
tn i onlangs nog in Napels, «staat zoo vast
als een toren van graniet. 15 millioen en
meer broeders dit getal bau wel te
boog genomen zijn gaan aan de spits der
civilisatie vooruit. Op ons echter, die de
voorhoede van dit wereldlegar der Vrg
metselarg vormeo, op ons Italiaansche
Vrijmetselaars, rust de plicht en verant
woordelijkheid vau de eerste en roemrgb-
ste gevochten.» (1892, p. 278.
Bovenstaande citateD spreken voor zich
zelf. Alwie na de lezing hiervan de Vrij
metselarij voor eene onschuldige vereeui-
ging houden kaD, aan zulk eeu is niets te
veranderen.
Italië.
Ondanks de overwinningen die de Ita
liaansche premier C r i s p i bg de Kamer
verkiezingen heeft behaald, drukken hem
nieuwe beslommeringen. De Figaro heeft
stukkeu openbaar gemaakt waaruit big kt,
dat C r i s p i zich heeft schuldig gemaakt
aan zwendelarjj. Hij zou volgens de radi
cale afgevaardigde Cavalotti 50.000
franks hebben opgestreken van wjjlen den
Parjjschen bankier baron DeReinach
om den beruchten Panamaschurk Cor
nelius Herz, eene Italiaansche ridder
orde te bezorgen.
Cavalotti beweert nu wel dat h jj
de Figaro niet heeft ingelicht, maar de
Italiaansche Secoio weet zeker, dat de
beschuldiging tegen Cr is pi juist is. Als
minister-president heeft hg het geld ont
vangen en na zijn ontslag behouden, toen
D i R n d i n i het boninlgk decreet, waar-
bgCorneliusHerz gedecoreerd werd,
vernietigde.
De schoonzoon van C r i s p i, prins
von Linguaglossa heeft C a v a 1-
1 o 11 i, wegens de beschuldiging zjjn
schoonvader naar het hoofd geslingerd tot
een tweegevecht uitgedaagd. De Prins deed
dit in eeu schrijven,waarin hjj den radicalen
Afgevaardigde op de heftigste wjjze be
leed igde.
Cavalotti,zal, volgens eene verkla
ring aan zjjne vrienden, op de uitdaging
hem gezonden door den echtgenoot van de
dochter der derde vrouw van den dictator
niet antwoorden, voordat hg zgn taak om
C r i s p i ten val te brengen, heeft vervuld.
De herstemmingen zgn in het voordeel
dar regeeringspartg uitgavallen. Da heer
C r i s p i heeft over eene talrjjke meerder
heid te beschikken.
EarstePiuksterdag was te Rome door de
goddeloozen gewgd aan de vereering van
Garibaldi, den sluipmoordenaar der
Pauseljjke Zouaven. Tal van lauwerkransen
sierden zjjn borstbeeld op het kapitool. Ga-
ribaldi's familie-betrekkingen en meer
intieme vrienden deden hunne jaarljjksche
reis naar Caprera.
Koning U m b e r t o hield dien dag eene
wapenschouwing over de troepen op de
Macao-esplanade ter herinnering van het
gedenkfeest der grondwetsafkondiging.
Frankrijk.
Aan de groote wedrennen te Aateuil is
door veertien paarden deelgenomen. De
Vigil een Belgisch paard van den heer
Van der Poele, dat dan eersten prjjj
behaald had bg da wedrennen van Groe-
nendael, viel eu brak den ruggegraat. Ilat
paard was terstond dood. Da jockey kwam
er met eeu paar lichte kneuzingen af.
De prjjs werd behaald door Styraxhet
paard van deu heer Robert Lebau-
d y, dat zjju eersteu mededinger, Quand-
Même vier paardenlengten voor was. Da
heer L e b a u d y was zoo verheugd over
den zege, door zjja renner behaald, dat hjj
100.000 franks ter beschikking stelde van
de Fransche armen.
Op Styrax volgden Quand-Même van den
heer Sam Owen en Mondeville van
prins Karageorgewitch. Eene ont
zaglijke menigte waaronder vele dames,
woonde de rennen bjj. President Faore
was afwezig. De President bevindt zich nog
te Perigueux waar, evenals te Clermont-
Ferand, groote feesten te zjjner eer wer
den gegeven.
Duitschland.
Door keizer Wilhelm zga behalve
prof. J.H.Van 't Hoff te Amsterdam,
nog de philosoof Herbert Spencer
te Londen en de muntenkenner dr. Im-
hofBlumer te Winterthar in Zwit
serland tot buitenlandsche ridders in de
orde pour le mérite jegens bunsten en
wetenschappen benoemd.
Te München is Vrjjdag de derde
internationale tentoonstelling geopend der
secessionisten. Er zjjn 400 werken inge
zonden, terwjjl na de sluiting der Panische
tentoonstelling nog vele stukken van Fran
sche meesters zullen inkomen.
Keizer Wilhelm heeft een revue ge
houden over de Kaizerbrigade en hield
bg die gelegenheid eene toespraak«Gre
nadiers en Jagers» sprak Z. M. «deze
29ste Mei is een onvergeteljj be dag. Van
daag voor zeven jaar heb ik te Cnarlot-
tenbnrg uwe brigade voor keizer Fried-
r i c h doen defileeren en gjj zjjt de eenige
soldaten geweest, waarover mjja overleden
ABONNEMENTSPRIJS
M AINTIKSOKU
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
4.
door
Julius.
Vervolg.)
Een bitter lachje gleed over de pijnlijke ge
laatstrekken van Julia bij het binnentreden van
deze kamer en onwillekeurig legde zij de hand
°P haar hart, als om een smartelijk gevoel te
onderdrukken. Deze kamer heette eens de //sa
lon// of //ontvangkamer,// nu echter is zij dien
titel tot spot. Slechts een klein, smaakvol hoek
kastje was nog van de vroegere luxe-meubelen
over. Aan den wand hing een kostbaar schil
derstuk, de heilige Familie voorstellend. Julia's
blikken gingen treurig rond, ofschoon zij zelve
m den verkoop der meubelen van haar voor
malige ontvangkamer meermalen had toegestemd.
Zij scheen met haar blikken te zeggen: hier
heb ik met mijne vriendinnon en bekenden me
nig uurtje onder vroolijken kout doorgebracht,
hier stonden kostbare meubels, lagen degelijke
kleeden en bevond zich alles, wat men in eene
o-ecroede huishouding pleegt te bezitten.
b ITqqt man, die in deze oogenblikken m hare
J f, w «tond naast liaar met een echt
//Het zal anders worden,// zeide hij, //ik zal
mijn leven beteren//.
„Zeidet gij mij dit niet reeds duizendmaal?//
vroeg zij vol bitterheid, //ach, ik weet het wel,
eindelijk zie ik het in, dat gij uwe belofte van
beterschap alleen voor mij deed om mij ge
makkelijker te doen toestemmen in den verkoop
van het een of ander. lederen keer hoopte ik
door mijne toegevendheid u van uwe slechte
vrienden los te rukken, u voor uwe familie te
herwinnen maar vergeefsch was ieder offer,dat
ik bracht. Ik heb het vertrouwen in u ver
loren en weet, dat gij dezen keer gekomen zijt
gelijk voorheen, verbetering belovende als ge
woonlijk, welnu, ik verwacht den gewonen
eisch: //ik moet onverwijld geld hebben om mij
los te kunnen rukken van de aangegane ver
bintenissen.//
Yol schaamte zag Jozef tot zijne vrouw op.
Zijne arme Julia zag er zoo ziek, zoo hulpbe
hoevend uit.
Eerst heden viel het hem op Hij wilde spreken,
maar wat kon hij antwoorden? Zijne blauwachtig
gekleurde lippen beefden zichtbaar, toen hij
eindelijk zacht zeide: //Hoe zwaar valt het mij
u te moeten bekennen, dat ik inderdaad met
den gewonen eisch voor den dag moet komen,
Julia.//
//Maar overweeg bij uwe vordering ook, dat
ons huis totaal verpand is, onze zaak heeft
geen erediet meer en dat er niets om te ver-
koopen meer overblijft.»
//Wat dunkt u van die schilderij daar? Ze
heeft eene groote waarde.//
Julia uit.Een hoog rood kleurde hare magere,an
ders doodsbleeke wangen;van ontroering bevend,
plaatste zij zich voor de schilderijals om baar
voorroof te beveiligenden met de band er spwijzen-
de sprak zij: „Deze schilderij.is voor mij het eenige
ware voorbeeld eener Christelijke Familie, waar
op is afgebeeld de beste huisvader der wereld.de
voedstervader des Heeren. De H.Jozef heeft door
zijn handenarbeid bet brood voor den zoon
Gods en diens onbevlekte Moeder verdiend.
Hij stond zijn huishouden voor als een nauw
gezet huisvader, bij is voortdurend voor het
welzijn der Moedermaagd en voor het Godde
lijk Kind bezorgd geweest. Hoe dikwijls ijlde
ik bier been om kracht en troost te zoeken,
wanneer de last der zorg en der ellende
van mijn ongelukkigen echt mij ter neder druk
ten. En gij wilt deze schilderij verkoopen!
verkoopen ter wille uwer lage verleiders
//Vergeving, Julia//antwoordde hij, „ik bevind
mij in een toestand van vertwijfeling en moet
er mij uit redden.»
i/O, ware het eens ernst!" riep zij uit,//alles
kanalles zou nog goed worden Eu zij nam
zijn hand, hem innig smeckende: „Keer terug,
Jozef! in naam der H. Familie! Ik bid en
smeek u, begin weder een regelmatig, christe
lijk leven. liet is nog tijd daartoe. Mijne krach
ten vlieden heenBovendien worden de
kinderen al groote)'. Met don leeftijd noemt ook
hun verstand toe. Het zal mij onmogelijk zijn,
langer ons ongelukkig eehteleven voor hen
verborgen te houden. Spoedig zullen zij inzien
dat hij, die door God als opvoeder en ver
zorger werd gegeven, hen ten gronde richt. Hoe
ongelukkig zullen zij zich gevoelen? Ik had
mij voorgenomen het u te zeggen, nu het nog
tijd. is. Eindelijk ook zullen onze vijanden zich
over onze armoede verheugen, want ze is niet
langer meer voor het oog der wereld te ver
bergen".
Jozef Faber was diep geschokt. Ieder woord
door zijne vrouw gesproken had hem in het
hart getroffen; want al haar woorden bevatten
harde waarheid.
De ongelukkige vrouw zonk op de knieën
neder, smeekende: //o H. Familie, die eens
vreedzaam op de aarde leefde, schenk mij den
verloren echtgenoot en mijnen armen kinderen
hun vader terug
Sprakeloos, ontroerd, stond Jozef naast zijne
vrouw. Hij wist zelf niet, hoe het zoo ver ge
komen was. Maar dit wist hij, dat hij nu met
een voornemen, dat in het uur zijns doods
niet oprechter zijn kon, in zijn hart eene stille
gelofte aflegde. Dan vatte hij de hand zijner
vrouw, zag haar vol deelneming en trouw in
de oogen, zacht zeggende: //Julia, wanneer God
mij niet verlaten heeft,dan zal alles van stonde af
anders worden."
Op dit oogenblik kwam Marie binnen.
Juffrouw Faber bleef eenige oogenblikken in
gedachten rerzonken, waarna zij zeide: „Wel
aan den moed. niet verloren, aan mij zal liet
ten minste niet liggen om de eerste moeielijk-
heden te overwinnen. Het achterstallige geld
voor bakker en melkboer kunnen we van avond
met de xeparatiën verdienen, waarna we nog
twee guldens over hebben, zoo straks door
Marie ontvangen.//
Met cleze woorden overhandigde zij haar
man het geld. Jozef keek met weemoedige
blikken naar de twee zoo zuur verdiende geld
stukken en zeide: Het is niet voldoende.//
Julia's gelaat werd nog bleeker dan het reeds
was toen op eens eene uitkomst in hare ge
dachte scheen op te komen.
Zwijgend opende zij een lade van het verlaten
staande sierlijke hoekkastje, met bevende handen
er een zwaren zilveren rozenkrans uit nemende.
Vol teederheid drukte zij een vurigen kus op
het zilveren kruis dat hem sierde.
//De laatste gedachtenis aan mijne moeder
zaliger,// sprak zij. //Ik heb nog een houten
rozenkrans over, aan welken ik het rozenkrans
gebed kan verrichten.//
Het kleinood in Jozefs hand liggende, sprak
zij voort: //lk koop u met deze, voor mij ''.oo
dierbare gedachtenis, van uw ondergang los.
Uwe onschuldige dochter is getuige, dat ik
hem alleen voor dezen prijs weggeef!"
Jozef nam het kostbare stuk in ontvangst;
hij sprak niets meer en verliet aanstonds de
kamer.
De moeder en Marie knielden neder.
vLaat ons bidden, kind,// sprak zij, „voor
den vader, dat God kern bijstaat. "Wij zullen
niet van bier gaan, voor hij met goede tijdino-
tehuis komt!//
//En zij begonnen den rozenkrans te bidden.
Kraal voor kraal gleed door hunne vingers en
Weesgegroet aan Weesgegroet steeg in vurigen
aandacht vol vertrouwen ten hemel op. Jezus,
Maria, Jozef, sta hem bjj, opdat bjj geen mci-
needige worden of wankele!// voegde juffrouw
