No. 2299.
Zondag 23 Juni 1895.
20ste Jaargang
De Nieuwe Haarlemsclie Gourant,
Abonneert U op
Zondagsblad
Geen radicalisme.
agite ma non agitate.
BUITENLAND.
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDE R D AG en ZATERD AG.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Goedkoope Courant.
De Nieuwe Haarlem sche Courant
Wg wezen dezer dagen op de oneenig-
heid in het anti-revolutionnaire kamp.
Het is daarmede zoover gekomen, dat tus-
schen de hoofdmannen dier partg eene for-
meele scheiding ontstond.
Al laten deze twisten ons geheel kond,
met betrekking tot de politieke eischen
van het oogeablik kunnen zjj ons veel
leereai Zjj wjjzen namelijk op de tweeër
lei strooming, die in bet staatkundige
vaarwater aanwezig is en waarvan de eene
nitloopt op de victorie van het radicalis
me, terwijl de andere ten doel heelt om,
met eerbiediging van de historisch ge
vormde toestanden, de voortgaande ont
wikkeling er van te waarborgen.
Deze beide stroomingen knnnen een poos
naast elkander voortloopen, ten slotte komt
toch het oogenblik, waarop zjj moeten
scheiden en ieder haar eigen weg moet
zoeken. Want het radicalisme kan niet
vereenigd bljjven met de richting, die de
rechten wenscht te eerbiedigen, welke in
den loop der tjjden aan de verschillende
groepen der samenleving zjjn verzekerd.
De radicalen doen ons een verwjjt, dat
wjj het onrecht zouden wenschen te be
stendigen. Zjj beweren, dat slechts eigen
liefde de oorzaak geacht moet worden van
de «behoudzucht» der niet-radicalen. Hnn
drjjven naar nieuwe stelsels op staatkun
dig en maatschappeljjk terrein wordt door
hen dan ook gemotiveerd met de verkla-
FEUILLETON.
Zij zoekt den schuldige.
ring dat zg alleen streven naar rechts
gelijkheid, naar opheffing van ongeoor
loofde privilegies en naar gelijkstelling
voor de wet van alle burgers, tot welken
stand ook behoorende.
Door hen wordt geheel voorbijgezien,
dat hetgeen zjj zoogenaamd wenschen,
reeds lang bet ideaal is van de voorstan
ders eener geleidelijke ontwikkeling der
politieke en sociale toestanden. Deze laat-
sten gaan echter van bet standpunt nit,
dat voor zulk eene ontwikkeling tjjd noo-
dig is en dat de samenleving niet gebaat
is met programma's, welke eerst in eene
verwijderde toekomst verwezenlijkt knnnen
worden.
Allereerst wil het radicalisme algemeen
stemrecht invoeren, omdat beweerd wordt
dat bjj ten beperkt stemrecht de niet-
kiezers worden verongeljjkt.Doch, indien nu
door het a'gemeen stemrecht personen
naar de Vertegenwoordiging worden afge
vaardigd, die daar niet op hun plaats zjjn
en hnn roeping miskennen, moet dan niet
dat algemeen stemrecht juist de oorzaak
geacht worden van verkeerdheden en ver-
waarloozing van het algemeen belang?
Jnist das door het verleenen van een ze
ker recht aan allen, schept men das een
toestand van onrecht, zoodat ook in dit
opzicht gezegd kan worden dat het hoog
ste recht het hoogste ojrecht is.
Gaan wjj zoo de verdere punten van
het radicale programma na, dan vindt
men er veel in, dat in abstracto
wenschelijk kan heeten, maar dat op dit
oogenblik bij de tegenwoordige omstandig
heden niet vervuld kan en mag worden.
Om nog slechts eene zaak te noemen,
denken wjj aan het streven van het radi
calisme naar vernietiging van het kapitaal.
Ten einde dat doel te bereiken, willen de
radicalen bjj toepassing van iedere belas
ting eene sterke progressie zien gevolgd.
Hoe grooter het kapitaal is, waarvan de
eigenaar belasting moet betalen, des te
meer moet volgens hen het progressief
beginsel worden toegepast, zoodat de vor
ming en kweeking van kapitaal geheel
onmogeljjk zal worden.
Nu weten wij zeer goed, dat er kapi
talisten worden gevonden, die hun geld
op eene allesbehalve aanbevelenswaardige
wjj ze verteren, en dat het kapitaal in hnn
hand onvrachtbaar bljjft, ja zelfs tot schade
van het algemeen strekt. Maar hoewel wjj
dit toegeven, bljjven wjj van meeniag,
dat dit misbruiken van het kapitaal geen
reden oplevert om het kapitaal te bestrjj-
den en te vernietigen. Wel mag men
naar middelen uitzien, waardoor het mo-
geljjk zal worden om ook het thans
misbruikte kapitaal meer vruchtbaar te
maken voor de samenleving door de schul
dige kapitalisten op hnn verplichtingen
te wjjzen, doch de vernietiging van het
kapitaal is doelloos en vrachteloos. Het
kapitaal bljjft nog altjji een der voor
naamste voorwaarden voor den bloei en
de welvaart der borgerjj, waarom het
misdadig moet heeten om op slinksche
wjjze door progressieve belastingen het
kapitalisme te doen verdwjjnen.
Zoo zonden wjj kunnen voortgaan met
aan te toonen, hoe op alle punten de
bevordering van de radicalistische denk
beelden geljjk moet staan met eene voort-
50 Cents.
7 >fg
Yan 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en V r ij dag-a vond
voor 6 uur ingewacht.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangere
G. L. DA UBEfy Co., JOHN. F. JONES, Succ., Parijs 31èi« Faubourg Montmartre
gaande ontbinding der maatschappelijke
instellingen en gebraiken en dus met een
onophoudeljjk afbreken der maatschappij
zelve. Wjj stemmen in met hen, die ver
schillende zaken in onze tegenwoordige
samenleving afkeuren, die den eigenbaat
verfoeien, welke spreekt nit zoovele han
delingen der menschheid en die zich met
afkeer afwenden van daden, welke voort
vloeien uit de laagste hartstochten, maar
toch leidt ons dit niet tot de overtuiging,
dat het eenige middel ter verbetering is
gelegen in de zegepraal van het radi
calisme.
Integendeel zal het radicalisme, dat
uitsluitend rekening houdt met het mec-
scheljjk egoïsme, zonder dat het door de
geloofswaarheden wordt geheiligd, juist
do gelegenheid openstellen voor de krach
tige ontwikkeling van de verderfeljjkste
theorieën.
Het radicalisme wil eene vrjjheid, die
geljjk staat met losbandigheid. Het schept
toestanden, waarin het gemakkeljjk zal
vallen aau de oi dsogd om de deugd te
verdrukken. Het zit aldus de deur wjjd
open voor misbruiken van allerlei aard,
zoowel op staatkundig als maatschappe-
ljjk gebied, en in naam beschermer van
het recht is het een bevorderaar van het
onrecht.
Behoeven wjj ons dus te varwonderen
over eene afsoheiding door de goedgezin-
den van hunne partjjgenooten, die alles
aanwenden om de zegepraal van het radi
calisme te verzekeren Het is iets, dat van 1
zelf spreekt, wanneer eerstgenoemden ver
klaren niet langer te willen medewerken
aan den voortgang van de radicalistische
begrippen. Samengaan, waar de eerste en
voornaamste grondslagen der maatschappjj
worden ondermjjnd, zon voor de anti
radicalen eene misdaad zjju.
Gelijk op godsdienstig gebied geen
samengaan denkbaar is tnsschen geloo-
vigen en ongeloovigen, zookan op het ter
rein der staatkunde geen medewerking be
staan tnsschen hen, die eene degelijke orga
nisatie van den Staat verwerpen en hen die
de geleideljjkeontwikkeling van depolitieke
toestanden noodzaksljjk achten.
Zoo hopen wij, dat wanneer weldra
door de Vertegenwoordiging eene zaak zal
worden behandeld, die ten nauwste samen
hangt met het radicalistisch streven, de
meerderheid der leden er voor waken zal dat
geen wet tot stand wordt gebracht, welke
noodzakelgk tot de zegepraal van het
radicalisme moet leiden. Oaze lezers be-
grjjpen, dat wjj hier de Kieswet op het
oog hebben. Het algemeen stemrecht, ia
eene ideale samenleviog bestaanbaar, past
niet ia onze tegenwoordige maatschappjj,
wanneer het niet omringd is met waar
borgen, waardoor de heerschappij van de
menigte, aangevoerd door enkele baat
zuchtige leiders, onmogeljjk wordt gemaakt.
Vooral ook met het oog op deze ge
wichtige quaestie, die spoedig in de Kamer
aan de orde zal zjjn, is hèt een goed
verschjjnsel, dat de anti-radicalen zich
afscheiden van de bevorderaars van het
radicalisme, zoodat het vraagstuk der
kiesrechtregeling kan worden opgelost in
een voor land en volk gunstigen zin.
Oostenrijk-Hongarije.
Het Oostenrjjksche ministerie, prins
Windischgratz, is gestruikeld over
de kieswet. Keizer Frans Jozef heeft
aan de afgetreden Ministers een eigenhan
dig schrijven, vol bljjkon van waardeeriDg,
doea toekomen, vergezeld van hooge rid
derorden. Markies Von Bacquehem
viel de onderscheiding te beurt in een brief
des Keizers de mededeeling te oatvangen,
dat de Keizer van plan is hem «weder in
zjjaen dienst te gebruiken.»
Een cabinet d'affaires zal de noodige
zaken aldoen. Als premier treedt op graaf
Kielmannsegg, stadhouder van Ne-
der-Oostenrijk, Graaf Welsersheimb,
minister van landbouw en de minister zon
der portefeuille (voor Galicië) ridder Ja-
w o r s k i, gaan van het oude in het nieuwe
ministerie over.
Het Kabiuet-W indischgratz be
zat geen kracht en toonde zich meer dan
eens zeer zwak in zijn optreden. Het bad
geen begrip van de ernstige gevolgen die
zjjae wankelende houding kon meebrengen.
Het nieuwe Kabinet heeft zich aan
bet Huis van Afgevaardigden voorgesteld,
bij welke gelegenheid de heer K i e 1-
m a n b e g g gezegd heeft, dat voor alles
de geregelde loop van het fiaancie-wezen
moet worden verzekerd. De begrooting
moet zoo spoedig mogeljjk worden afge
handeld. Tot dat doel zal het Ministerie
reeds aanstonds eene voorloopiga begroo
ting indienen, loopende tot eind Augustus.
Frankrijk.
Een niet onaardig plan heeft de Fran-
sche ingenieur, Edouard Gras opge
worpen. Hg wil op de Wereldtentoonstel
ling van 1900 te Parijs, eene getrouwe
afbeelding geven van het hnis waarin
Napoleon I, op St. Helena leefde,
met afbeelding tevens van de omgeving
en allerlei historische bjjzonderheien.
Na afliop der Tentoonstelling zou het
verplaatsbare geheel, ook in andere plaat
sen van Frankrgk te kijk worden gesteld
om het daarna voor goed eene bestem
ming le geven in de buurt van het Hotel
des Invalides.
Bjj den Parjjschen gemeenteraad zal een
voorstel worden ingediend, om de Btad
eene bjjdrage te laten schenken van
twintig millioen franks, voor da Wereld
tentoonstelling van 1900.
België.
Volgens een telegram nit Brussel heeft
na eene beraadslaging de Kongo-commis-
s:e besloten, de Kamer voor te stellen,
aan den Kongo-Vrjjstaat toe te kennen
een krediet van frs. 6,800,000, opdat hg
zjjne schalden kan betalen en zjjne begroo
ting sluitend maken voorts aan de Kon-
go-spoorwegmaatschappg frs. 5,000,000 te
leenen, opdat zjj haar werken tot 1896
kan voortzetten. De rechterzjjde stemde
tegen de liukerzjj.
De commissie zal de regeering ver
zoeken, maatregelen te nemen om den
Kongo-Staat te beletten dat hg opnieuw
verkapte leeningen aangaat, in ljjnrecbte
tegenspraak met zgne stellige beloften.
Duitschland.
Geheel Duitschland is in rep en roer
gezet, door het geval van mishandeling
dat heeft plaats gehad in het krankzin
nigengesticht der Alexiaansche broeders
te Aken. Nu deugt geen enkele Katho
lieke instelling meer en de Pruisische mi
nister van Eeredienst hesft eene circulaire
verzonden waarin hg opgave verzocht van
de plaatsen waar geestelgke orden of con
gregatiën der Katholieke Kerk zich toe
leggen op het verplegen der krankzinni
gen. Het geval te Aken, door een enkele
begaan, treft du» niet alleen de geheele
congregatie der Alexiaansche broeders,
maar alle Katholieke inrichtingen van dien
aard znllen onder strenge controle komen
te staan, enz. De Duitsobe katholieke
bladen wjjzen zeer terecht den Minister
erop, dat hg zich maar eens moet bezig
houden met protestantsche inrichtingen
want daar doen zich toch ook wel eens
gevallen voor door den een ol ander be
dreven, die niet in den baak zjju.
Van de Alexiaansche broeders die dezer
dagen aan vuigen laster bloot stonden, om
dat een enkele van hen misdreven heeft,
getuigt de Vicaris-Generaal te Keulen
in de Kirchliche Anzeiger, dat de Gees
telgke overheid nooit iets ter oore is ge
komen van de bij het proces gebleken
mishandeling, en ofschoon, zegt de Vicaris-
Generaal, ook wjj een streng en onpartg-
dig onderzoek verlangen, kunnen wij toch
niet nalaten te verklaren, dat in het a'ge-
meen de Alexiaansche broeders hnn zware
taak met veel zelfverloochening hebben
verricht; wg zouden het zeer treurig vin
den als de fouten door enkele begaan,
verhaald werden op al de broeders en
zelfs op de geheelb congregatie.
Bjj de opening van het Noord-
Oostzeekanaal heeft een oogenblik de
groote, diepgaande boot van den Bremer
Lloyd, Kaiser Wilhelm II, door nit de
vaargeul te geraken, vastgezeten en ge
dreigd den goeden afloop te verstoren,
maar gelnkkig kwam zjj weer spoedig los
en in het rechte zog.
Aan boord van het Daitscbe oorlogs
schip Bayern is Woensdag feestdiner ge
weest ter eere van den Franschen Ad
miraal Mesnard en diens staf. De
Duitsche commandant bracht een dronk
uit op dea Duiischen Keizer en den Pre
sident der Fransche Republiek, daarbjj
den wensch aitend, dat de internationale
broederschap onder de Marine zou worden
gehandhaafd.
Den dag daarop heeft zijnerzijds Ad
miraal Mesnard aan boord van de
Hoclie een diner ter eere van den put
schen Admiraal gegeveD, waarbjj de
Fransche Admiraal een volkomen geljjk-
luidenden dronk instelde. Men heelt elk
ander dus eerljjk alles teruggegeven en
is elkander niets meer schuldig.
Engeland.
Na het Eugelsch Lagerhuis niets wil
weten van het oprichten van een stand
beeld voor Cromwell, heeft de Daily
Chronicle eene particuliere inschrijving ge
opend. Voor drie duizend pond sterling
ABONNEMENTSPRIJS
die niet alleen in Haarlem, maar ook in de
omstreken een groot aantal lezers telt.
verschijnt Driemaal'.? weeks-, des Dinsdags, Don
derdags en Zaterdags met een onderhoudend
dat met pleizier gelezen wordt, geest en hart
krachtig voedsel biedt en eene aangename, afwis
selende lectuur bevat voor de Huiskamer.
De inhoud van DE NIEU WE IIAARLEM-
SCHE COUR A NT is rijk, degelijk en interessant
en bevat de gewichtigste quaestién en gebeurtenis
sen van den dag.
Beleefd vragen wij onzen lezers nieuwe lezers
aan te werven, overtuigd als wij zijn, dat een
ieder, die de NIEUWE HAARLEMSCHE
COURANT leert kennen, als abonné zal toe
treden en blijven zal, omdat deze courant wer
kelijk de goedkoopste is onder de verschillend
bladen en zij zich steeds beijvert de vele vrae
gen betreffende de sociale vraagstukken, zoo
duidelijkmogeliik toe te lichten en op te helderen.
Deprijsvan DE NIEU WE HAJRLEMSCRE
COURANT, driemaal 's weeks verschijnende be
draagt per drie maanden f 0.85, buiten de stad
per post f 1.10.
De prijs van het ZONDAGSBLAD bedraag
per drie maanden, voor abonné's op DE
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
f 0.25, buiten de stad per post f0.35. Yoor
niet-geabonneerden op de Courant 35 Cents,
per post 45 Cents.
fliV Zij, die zich op een of beide bladen
abonneeren, ontvangen tot 1 Juli. e. k., aanvang
van een nieuw kwartaal, de tot dien datum ver
schijnende nummers g r a ti s.
{Vervolg.)
4.
De wagen werd afgehangen en bleef terwijl
de trein verder stoomde, onder opzicht der
marechaussees terug. Ook den doode liet men
totdat de justitie ter plaatse was, liggen. De
hoofdconducteur en 't heele personeel, dat bij
het vinden van het lijk aanwezig was werd
afgelost om hier getuigenis te kunnen afleggen.
Yoor de jonge dame en Dorethea werd in 't
stationsgebouw eene kamer in gereedheid ge
bracht, en ook Benno Treuenfeld moest in een
klein vertrek, dat bovendien streng bewaakt
werd, den nacht doorbrengen.
II.
Bijna, sedert eene eeuw bestond onder de
Birma «Treuenfeld Göldner// in de groote
hoofdstad M. eene zaak in drogerijen en verven,
die zich alom eenen schoonen naam verwor
ven had. Wie daar kocht mocht zeker zijn, dat
hjj voor de beste waar de matigste prijzen gaf.
De eigenaars hadden dan ook steeds goede
zaken gedaan zonder zich rijkdom te verwerven,
doch stonden bij ieder inwoner in hoog aan
zien Zij mochten met dames uit de hoogste
krineen kennis aanknoopen, hunne dochters
Wen steeds heeren uit de aaimenlykste fa
milies der provincie.
Driemaal was het voorgekomen, dat een Treu
enfeld en Göldner ieder slechts een zoon hadden
gehad die in hunne jeugd eveneens in de zaak
waren en de plaatsen hunner vaders bekleeden,
wanneer deze zich wegens ouderdom terugtrok
ken, om eenen rustigen ouden dag te genieten.
De geboorte van Benno Treuenfeld gaf hoop
dat ook in 't volgende geslacht de oude regel
gevolgd werd, doch dit zou niet gebeuren; in
't Göldner's huis bleef de zoozeer gewenschte
stamhouder uit. Ook door de verhoudingen in
beide familiën scheen bevestigd te worden:
„dat op deze wereld niets van duur is.//
In 't huis Treuenfeld heerschte niet meer
de vroolijkheid van vroeger. Er waren geen
dochters die in vriendschap met aanzienlijke
familie's verkeerden; Benno's moeder was zie
kelijk sinds de geboorte van den knaap en stierf
toen deze zes jaar oud was. Zijn vader, die het
verlies zijner gade diep betreurde, kon zoo
gauw geen waardige keuze doen, en voor hij
er toe kwam, stortte de jonge krachtige man
op zekeren dag met zijn paard en stierf aan
de bekomen wonden. Benno was negen jaren
oud, toen men zijn vader bloedend en bewus
teloos in huis bracht, en weinige dagen later
volgde hij als wees het lijk des vaders naar de
laatste rustplaats.
De heele zaak werd nu tot den tijd, waar
op de kleine Treuenfeld een man was gewor
den, en in de zaak zou gaan, enkel en alleen
waargenomen door den heer Göldner, die ook
Benno's voogd en pleegvader was. De woning
van Treuenfeld, naast die van Göldner gelegen
werd aan een paar oude dienstboden toe-
F°MAlNT3EKD3ÏTrr
PRIJS DER ADVERTENTIEN
vertrouwd en de kleine Benno woonde nu voor
vast in bet buis van zijn voogd waar ruimte
om te spelen te over voor hem was; want ook
hier ontbrak het hem aan vroolijke speel
makkers. 't Was alsof het gunstige lot der
Firma Treuenfeld en Göldner nu in eens wil
de keeren.
Het Göldners echtpaar, was meermaals door
kinderen gezegend geworden, doch kort na de
geboorte stieryen zij; slechts eene dochter was
het gegund, de groote donkere oogen, niet voor
eeuwig te sluiten; zij was en bleef het eenige
kind harer ouders.
Toen Benno in huis kwam, was de kleine
Erna 3 jaren oud.Hij mocht het door de ouders
zoozeer geliefd kind. gaarne lijden, ja het scheen
dat hij geen pret had als zijn vriendinnetje er
niet was; vooral nu hij m 't zelfde huis verkeer
de scheen de wilde vurige knaap zijn Erna
harstochtelijk te beminnen.
Niettegenstaande zijn goed hart, zijn helder
hoofd en zijn doorgaans edel karakter hadden
de onderwijzers en opvoeders veel last van
Benno, want hij was opvliegend en geraakte
licht in toorn; speelde hij echter met het kleine
meisje, zoo was hij in alles toegeeflijk. Was hij
driftig, door een enkelen blik van Erna was
hij weer kalm. Streek zij hem met hare kleine
zachte hand over het voorhoofd, zoo verdween
zijn toorn, hij werd kalm en inschikkelijk; op
het eerste woord van Erna vloog- hij weg om
haar wenschen te gemoet te komen. De schoone
stoute knaap, die voor zijn ouderdom groot en
sterk was, kroop als een poedel of paardje op
handen en voeten en liet zich van haar zwee-
pen en aan de haren trekken. Geen boom w*s
hem te hoog, wanneer Erna lust gevoelde op
fruit uit den top der hoogste hoornen, zonder
nadenken sprong hij in 't water, wanneer eene
waterlelie of een vergeet-mij-nietje haar be
koorde.
Het was dan ook eene gewoonte van Erna
geworden, wanneer zij het een of ander ver
zoek had, zich direct tot Benno wendde. Bij
hem was zij dan ook steeds het liefst en al
plaagde zij hem voortdurend, zij keek Benno
als haar beschermeling in de oogen.
Van jaar tot jaar nam de liefde wederkeerig
toe. Benno leerde Erna alle grondbeginselen
van het lezen en schrijven, hij koek haar
schoolwerk na en verbeterde dit, ja eens toen
het kleine meisje aan eene kinderziekte te bed
lag, zat de kleine dertienjarige knaap in den
tuin onder een boom te weenen toen hem ge
weigerd werd aan het bed van Erna te mogen
gaan waken.
Iteeds toen had hij zich voorgenomen, ja 't
was zijn vaste wil, dat Erna eens zijne vrouw
moest worden, en dat merkten de ouders van
Erna, de vrienden en 't dienstpersoneel ook
reeds op; 't was immers ook natuurlijk, dat
de eigene stamhouders der huizen Treuenfeld
Göldner, zich door een engeren bond zouden
vereenigen.
Ook de heer Göldner zag heel goed m, wat
uit die enge vriendschap dier kinderen moest
volgen, en had er niets tegen, maar sprak hij i
er met zijne vrouw over dan vond hij de grootste
tegenkanting. Vrouw Göldner mocht dien knaap i
niet lijden, ja zij scheen jaloersch te zijn, wan-
neer zij zag met welke teederheid, met welke
liefde Benno zijn vriendinnetje omgaf-
Hoe ouder Benno werd des te meer uitte
zicb zijn karakter,maar met des te meer hoogmoed
gaf hij steeds hoog op van den ouden goeden
naam van het huis Treuenfeld. Meer dan eens
gaf de jeugdige gymnast te kennen, dat oox
voor hem het woord gold «noblesse oblige//.
Hij rekende het zieh tot plicht, de oude firma
nog op een beteren voet te verhellen dan zijn
voorvaderen.
Vrouw Göldner had een afkeer van dezen
burgerlijken trots, zooals zij het noemde. Zij
was uit eene hooge ambtenaarsfamilie afkomstig
hare broeders bekleedden hooge betrekkingen
in de residentie en haar streven was zich er
ook eens te vestigen en in de voorname
kringen tft mogen verkeeren. Wel was zij over
tuigd, dat het vermogen en het inkomen waar
over haar man te beschikken had op verre na
niet toereikend was om te leven zooals zij ge
dacht had, maar dat zou wel te veranderen zijn,
indien men slechts besluiten kon, den kleinen
kramerswinkel op te geven en eene zaak in het
groot op te richten.
Zoolang Treuenfeld leefde, had zij van hare
wenschen niet durven gewagen, want zij kende
hem veel te goed, maar sedert haar echtge
noot alleen chef van het huis was, begon zij
nu en dan erover te zinspelen, eerst bij gele
genheid onbemerkt, later zocht ze de gelegen
heid en maakte haar plan duidelijk bekend.
„Met een crediet, met een vermogen gelijk
gij bezit moeten een paar stoute speculaties u
tot een zeer rijk man maken//, en zij haalde
