No. 2324. Zondag 25 Augustus 1895. 20ste Jaargang J agite ma non agitate. De baldadigheid der jeugd. B D I T K n L A X l). BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. Nog bijtijds. Duitschland. Oostenrijk-Hongarije. Bulgarije. België. Italië. Frankrijk. ABONNEMENTSPBIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERD AG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. mg» PBIJS DEB ADVEBTENTIEN. Van 1--G regels. 50 Cents. Elke regel meer7U8 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijda g-a v G n voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBEtf Co. JOHNF. JONESSucc., Parijs 31Jts Faubourg MontmarUe Het ban niet ontkend worden, dat in de jongste jaren de handhavers van orde en gezag met buitengewone moeilgbheden hebben te kampen. Niet slechts nemen op de openbare straat do tooneelen van ge meenheid 6n liederlijkheid, door volwas sen personen bedreven, toe; niet slechts vindt men vaak een geest van verzet-, als de politie haar lang niet gemakfeeljjke taak moet uitoefenen; maar ook moet opgemerkt worden, dat het jonge geslacht toont de verdetlelijke ksien van volwas senen uitstekend te hebben behartigd, waardoor men soms bjj kinderen staaltjes van verzet en gemeenheid kan waarnemen die met zorg en vreei moeten vervullen voor de toekomst. Dikwerf heeft men reden tot de vraag: Waar moet dat hee-, wanneer reeds het jeogdig geslacht zulk eene verdorvenheid aan den dag legt? Want hoevelen van degenen, die als kind van zoo sléchte ge aardheid doen blijken, groeien later op tot werkelijk Duttige leden der samenleving. Wjj weten het, dat tal van ondeugende jongens later sieraden van de maatschap pij zjjn geworden, maar wjj wetea ook, dat de zedelijke verdorvenheid thans bjj vele kinderen reeds zoo groot is, dat er niet veel kans op bestaat om hen later in eervolle ambten of beroepen te zien. Een ondeugende jongen zegt men wel eens is nog geen slechte jongen. Dit onderscheid behoort men niet voorbjj te zien, daar bij de quaestie van de ver dorvenheid van tal van straatbengel en bjj de vraag, op welke wjjze bet door ben bedreven kwaad te bestraffen en te beteugelen, wel degelijk in aanmerking genomen moet worden, dat ondeugende jongens er wel altjjd zullen wezen, maar het groot aantal slechte jongens een tij delijk verschijnsel is, dat, naar wjj hopen van korten duur zal wezen. Geen woBder, dat er door de handha vers der openbare orde maatregelen wor den overwogeD, waardoor men kau trach ten de baldadigheid der jeugd te beperken. Zoo vonden wjj dezer dagen vermeld, dat op de aanstaande jaarljjksche verga dering van de Vereeniging van Burge meesters en Secretarissen in Zuid-Holland, door den heer L. K r n y f f, burgemeester van Ridderkerk, zal worden ingeleid de stelling: «Het is zeer dringend noodzake lijk, dat maatregelen worden genomen tegen de baldadigheid der jeugd door le aan de agenten van politie een wapen in de hand te geven op den openbaren weg, 2e den hoofden van politie de macht te verleenen tot het opleggen van arresten en 3e door tuchtiging in buitengewone gevallen of bjj vergaand recidivisme.» Geljjk wjj reeds zeiden, is het in de gegeven omstandigheden alleszins begrg- peljjb, dat bjj personen, aan wie de hand having van deopenbare orde is opgedragen, het denkbeeld voedsel vindt, dat zjj meer gewapend dan tot dasverre behooreo te wezen tegen de baldadigheid en de straat schenderij vaa de jeugd en dat andere maatregelen dan tot nu toe moeten wor den genomen om aan werkeljjk onhoud bare toestanden een einde te makeo. Het is zeer te billjjken, dat de politie hoofden met meer macht wenschen te FEUILLETON. 4. Vervolg.) Had miss Alice geen hart? Hare aanbidders meenden het allen maar Z1j bezat immers millioenen! Op dit oogenblik rustte zij met onverschillige bevalligheid in een zetel aan den schoorsteen, het opflikkerende vuur schilderde een rozen gloed op haar bleek gelaat. De kroonluchters waren reeds aangestoken, de wijzer der pen dule wees het zevende vuur. Het diner was ge reed. Tegenover miss Alice zat eene jonge dame die zich gaarne haar beste vriendin noemde, zonder daartoe in 't geringste door deze ge rechtigd te zijn. Deze juffrouw, miss Virginie Virch, even eens eene blonde, eene echte dochter Albions, droeg eene hoogst moderne kleedij. De gelaats kleur der jonge da me was bleek, met hatelijke zomersproeten bezaaid en allesbehalve fraai. Ön- anks dat alles was miss Virch eene zeer be geerde partij, daar haar vader parlementslid en kapitalist was en haar eenige broeder een der sierlijkste jonkers van Londen. De derde dame, die eenigszins op den ach tergrond zat, mej. Palmer, was de verweduwde schoonzuster van den huisheer, de beminde tante van Miss Alice. Na den dood haars ge maals, reeds voor twaalf jaren, was zij bij haar w -rden b.kleed om hun dikwij s zware taak naar behoo:eu te vervullen. Doch het wil ons voorkomeD, dat men zeer voorzichtig moet zjj a met het kiezen vau de middelen, waardoor men wil trachten de baldadigheid der straatjeugd te beper ken. Niet elk raiddel is goed. Soms zelfs zullen de best bedoelde middelen eene geheel verkeerde uitwerking hebben, vooral wanneer er zooveel kans beriaa', dat zjj worden aangewend door personen, die de gevolgen er vau niat ia hun geheelen oravaag kunnen berekenen. Hierbjj denken wjj in het bjjzonder aan den derden eisch, welke hierboven werd medegedeeld, tot bestrijding van de bal dadigheid, nl. de tuchtiging ia buitenge wone geva len of bjj vergaaud recidivisme. Wjj behoeven aan vaders en opvoeders der jeugd niet te betoogen, dat eene tech- tiging vau een jongen na een door hem bedreven kwaal soms goede uitwerking kan hebben. De bengel zal daardoor heel vaak worden afgeschrikt vaa eeue herha ling zijner verkeerde daad. Doch dit tuchtmiddel moet met het hoogste beleid worden toegepast, wil het baten. Wjj zjjn bevreesd, dat eene licha melijke tachtiging in zeer vele gevallen zal worden aangewend als persoonlijke wraakoefening, d. w.z. niet om deu jongen, dia baar ontvangt, zedelijk te verbeteren, maar om den persoon, die ze toepast, voldoening te geven voor hem aangedane hoon. Men moet niet vergtten, dat de agen- 1 ten van politie en zelfs de hoofden der politie in de verschillende steden, zonder aanmerking te willen maken op hun algemeeue ootwikkel'ng, toch geen pae- dagogen kunneu heeten. Meestal treden zij op als bestraffen van het kwaad, eo niet als opvoeders van degenen, die met hen in aanraking komen. Hun positie brengt hot mede, dat zij meer letten op het misdrjjf zelf dan op degeen, die het misdrijf heeft gepleegd. Zjj zjjn uitvoer ders van de bevelen der overheid in het opsporen van de misdadigers ten eiude het bedreven kwaad te kunnen straffen, maar zeer weinig treden zjj op als per sonen, die trachten de uitvoering van eene misdaad deor zedelijke middelen te beperken. Dat is geen smet, welke wij de politie aanwrjjven, maar uitsluitend eene verkla ring van de wjjze, waarop zjj genoodzaakt is op te treden. En om die reden sibgnt het ons toe, dat men zeer voorzichtig moet wezen om aan de politie een macht toe te kennen, waarvan in de eerste plaats zoo gemakkeijjk misbruik kan worden ge maakt, en die ia de tweede plaats zoo vaak tot noodlottige gevolgen zou kannen leiden. Wjj geven toe, dat de politie de macht behoo.t te bezitten om haar taak uitte voereo. Het is bespottelijk om te zeggen tegen personen, dat zjj verplicht moeten wezen om de orde te handhaven, terwjjl men hun tegeljjkertjjd de macht onthoudt om dit te doen. Daarom zou het aanbe veling verdienen om overal de agenten van politie, waar dit nog niet het gsval is, behoorljjk te wapenen en tevens zou het aanbeveling verdienen om, onder zekere voorwaarden ten minste, aan de hoofden van politie de bevoegdheid te geven tot zwager komen inwonen, en was zoo voor Alice eene tweede moeder geworden; want Sir Pal mer had zijne door hem boven alles geliefde gade na eene tienjarige echtverbintenis zich door den dood zien ontrukken. De helderblauwe oogen van de in blauwe zijde gekleede miss Virch rustten op dit oogen blik met boosaardige nieuwsgierigheid op 't kalme gelaat harer vriendin, die met vragenden blik naar haar opzag. Ge spraakt, zoo ik mij niet vergis, van papa's correspondent?" vroeg miss Alice be daard. Wel ja, van mijnheer Francis, antwoordde miss Virch, //mijn broeder Edgar, die an ders niets opmerkt, verwonderde zich, dat een ondergeschikte van sir Palmer zich als een edel man voordoet en den mooisten vos van heel Londen berijdt.// Zoo, en wat nog?// vroeg Alice onver schillig. - Edgar, meent, dat uw papa door dezen correspondent eer behaalt." De dochter des huizes schokschouderde. Wat uw broeder meent en waarover hij zich verwondert, zal mijn papa om het even zijn Virginie! MijnheerErancis zal zijne leef wijze als edelman en den vos, waarop hij rijdt, betaald hebben; waartoe dan al dat noodelooze gesnap! Ik zei hem zoo ongeveer hetzelfde», her- na'n miss Virch, hare taktiek veranderende, "en als „lij niet alles bedriegt, dan wordt mijn broeder door ijverzucht geplaagd.Hij behoort zooals ge weet, tot uwe vurigste aanbidders.// Het oproer ter gelegenheid eener stoom- vaartconcurrentie te Miiblheim is nog niet geëindigd, het volk is nog zeer onrustig. Dageljjki nog worden veizatplegers in hechtenis genomen die bjj de ongeregeld heden aldaar een hoofdrol speelden. Iu hst geheel zjjn nu ruim 100 personen ge arresteerd. De Köln. Zeitung geeft over dit standje o. co. het navolgeade: Men weet reeds dat de aanleiding tot de oploopjes de ta scherpe concurrentie was tusschen twee stoomvaart maatschappijen. Sedert jaren was destoom- bootdienst tusscben Keulenen Miüheim bjjna een veerdienst, want de steden liggen schuin tegenover elkaar hat monopolie van de Mülheimer Dampfschiffahrts-Ac- tiengesellschaft. Enkele weken ge'eden kwam daar plotseling een concurrent op- Miss Alice richtte hare koele, staalgrauwe oogen op de vriendin, zoodat deze verlegen de hare moest neerslaan. Dan sprak zij met een onnavolgbaar gebaar van verachting: Het spijt me, dat meneer tijd verspilt aan die vereering. Hij heeft daartoe evenmin reden als tot eene ijverzucht, die zich vermeet, mijn vader te beleedigen. //Wel, tante," wendde zij zich daarna tot miss Palmer, die met half gesloten oogen had toegeluisterd, //het wordt laat met het diner, naar ik zie» Op dat oogenblik opende een bediende de deur om, missj Alice een bezoek te melden. Deze bleef rustig in haren zetel liggen, daar zij meende dat de bezoeker niemand anders was dan de correspondent. Zij zag echter verrast op toen haar vader haar //Sir Horatio Benett uit New-York// voor stelde. Toch was op haar marmeren gelaat niet het minste spoor daaraan te bemerken. Sir Palmer bood miss Virch en zijne schoon zuster den arm, om haar naar de lager gele gen eetzaal te geleiden, terwijl Sir Benett de dochter des huizes vergezelde. De Amerikaan moest toegeven, dat miss Alice het schoonste meisje was, dat hij ooit ontmoet had. Heel zijn onderhoud, kennis, al zijne geestigheid zocht hij samen, om hare aan dacht te boeien; maar te vergeefsch! Koel en trotsch onderbrak zij bem: Mocht ik u verzoeken, het maal uwe op merkzaamheid te schenken, Sir! Het heerlijkste maal, naar ik gehoord of gelezen heb, zou h-t opleggen »an ar/es*, maar wat de tuchtiging betreft, zoaden wg oordeelen dat men biertoe de politie niet da macht moest verleeneü, daar het plegen van misbruiken zoo hoogst moeiljjk is te be letten en de gevolgen zoo noodlottig kunnen zijn. Het aautal klachten over het optreden der po'itie zou legii worden en ook dit zou niet medewerken om het zoo uoodige prestige van de politia te vtrhoogen. Juist dus in het btlaog vau de politie, zoowel als van de baldadige jeugd en natuurljjk ook iu dat van de geheele samenleving hopen wjj, dat het voorstel om aan de politie de bevoegdheid tot het geven vau eene tuchtiging te verleenen, nimmer werkeljjkheid worde, terwjjl wjj ook van de meerderheid van bovenge noemde Vereeniging veiwachteD, dat zij riet intt het voorstel zal medegaan. Mesr scccès zoaden wij verwachteu van eene eventueele wgziging van het Straf wetboek, waardoor aan den Richter groo- ter macht zon worden verleend om aan jengdigo personen, die zich aan eene over treding of m'sdaai hebben schuldig ge maakt, eene straf te geveo, waarbjj de gelegenheid aanwezig is om die kleine misdadigers te verbeteren. Gelijk men weef, zullen op de aanstaande Jnristen- vergaderiDg te 's Hertogenbosch over deze quaestie debatten worden gevoerd. De meeste vrachten voor de toekomst van onze kinderen verwachten wij 6chter niet van politie-maatregelen of van rech- terlgke beslissingen, maar van de opvoe dende kracht van het onderwjjs. De schcol kau de Herplaats voor het leven zjjq, maar dan moet het niet eene school wezen, waar de jeugd geen eerbied wordt ingeboezemd voor de bestaande meatschappeljjke instelling* n en waar de godsdienst geheel is verbannen, doch eene school in wtlke de hoop des va derlands, naast het onderricht in de noc- dige kennis, wordt gewezen op de grootste deugd, waardoor zich de Staatsburger moet onderscheiden, nl. liefde en eerbied voor den godsdienst, welke in zich alle maatschappelijke deugden be/a1. Daarvau verwachten wij de verbelering van alle sociale gebreken en dus ook het verdwe nen van de baldadigheid der jeugd. dagen in do gedaante van het nieuwe Kealeche gezelschap Fasbender und Fül- leneisap, dat een drietal stoomboot^n in de vaart bracht en de vrachtprjjstot 10 pf. verlaagde de helft van hetgeen men op de andere booten moest betalen. Natuurlijk bleef de oude maatschappij niet achter: in plaats van 20 pf., wat ook veel te hoog wa«, voor alle passagiers te rekenen, stelde zg het tarief voor de tweede klasse passagiers op 5 pf. vast. Algemeeue verbaziog. Het was duidelijk dat men hier met een strjjd-tarief te doeo had, dat weer opgegeven zou worden zoodra de zwakkere maatschappjj door do voor haar onhoudbare concurrentie vernietigd zon zjn. Het sociaal-democratische blad te Keulen mengde zich na in de zaak, en vermaande de werklie len, toch geen gebruik te maken van de booten der oude maatschappjj, iu wee wil van het tjjdeljjk lagere tarief. Ieder was nieuwsgierig, hoe de quaestie zou efl rapen, te meer daar enkele aanva- riugau tusschen de stoombooten der be:de maatschappijen de opgewondanhtid nog kwamen verhoogen. Te Augsburg is de jaarlijksche bjj- eenkouast gehouden dar Duitsche apothe kers. Het voornaamste resultaat dezer vergadering was, dat een besluit werd genomen, ten gunste vaa de opheffing der wetteljjke bepalingen waaraan de apothe kers, indien zjj zich willen vestigen, du zjju gebonden. De firma R r u p p gaf onlangs eene groote som in het pensioenfonds van zjju werklieden. Dat voorbeeld heett navolging gevonden door dat nn de fabrikant H e n- rieh te Biebrich a/d R. ook 100.000 Mark heeft geschonken in het pensioen fonds vau zjjn werklieden, ter gelegenheid vaa bet jubeljaar van dan oorlog van 1870. Die oorlog heeft dan ook millioenen in don znk dezer fabrikanten gewerkt, zoodat zjj hit jaar 1870 wel mogen ge- denker. Da politieke toestand in Oostenrjjk heeft oog altjjd iets onzekers. Keizer Frans Jozef dio te Ischl den zomer doorbrengt, heeft aldaar een onderhoud gehad met graaf Baden j,eon der hoofdleiders van de Poohehe parijj en stadhouder vau Galicië, over het terstond samenstellen van een defi nitief ministerie. Uit Weenen wordt echter bevest'gd, dat de Keizer de beslissing over de definitieve oplossing der ministerieele crisis heeft uitgesteld tot het Dajaar, na het einde der herfstmanoenvres. Te Buda-Pest meent men te wefcet), dat de benoeming van den aartsbisschop Mgr. S t a d 1 e r tot apostolisch legaat voor de vereeniging der kerken in de Balkanstaten eene uitgemaakte zaak is. De zaak vau dezen' Prins der Kerk zou daarin bestaan, de Slavische katholieken tot eendracht aan te sporen tegenover het godsdienstige en staatkundige streven vaD Rusland. Volgens een particulier telegram u t Lemberg aan de Magdeburgische Zei tung zjju bjj Ra8«iscbe officieren die Zondag met een luchtballon op Galicisch grond gebied nerrkwameD, kaarten van Galicië ea eau foiografistoestal gevonden. Da officieren bljjven voorloopig ODder toezicht te Jaroslaw, totdat een afgezant vau den door zulke gesprekken smakeloos gemaakt wor den». Benett zweeg verbaasd, maar hij begreep, dat hij zijn toorngevocl verbergen moest. Sir Palmer om hem ter hulp te komen, riep zijne dochter toe: Ah, ik vergat u te zeggen, Alice, dat sir Benett zijn halven levenstijd doorgebracht heeft in Indië, het tooverland uwer lievelings wen schen." Benett antwoordde spottend: Ik smeek u, Sir, miss Alice met zulke dingen, die de verbeelding maar al te zeer opwekken, niet lastig te willen vallen. Een Engelscbe maaltijd, schijnt het geestige eener samenspraak, gansch en al te kunnen missen en aanstonds te willen verbannen. Ge vergist u Sir! bemerkte Alice slag vaardig en zonder verlegenheid. Alleen een dwaas, zouteloos gepraat houden wij voor scha delijk en willen dan liever, in stede van ons maal te bederven, alle uitzicht op dergelijk onderhoud verliezen. Maar Alice! riep sir Palmer half verschrikt, half toornig. Bah, sir Palmer! bemerkte miss Virch lachend, ik wed tien tegen een, dat dit voor postengevecht weldra tot een wapenstilstand zal voeren. Laat u niet uit het veld slaan, sir Benett, wendde zij zich schalksch tot dezen, niijue waarde vriendin houdt er van de sterkte van een onbekenden tegenstander te toetsen. Tegenstander? onderbrak Alice haar koel en minachtend. Ge spreekt in raadsels, Vir ginie, Minister van oorlog komt meedeelen of ze in vrijheid mogen worden gesteld. De moordenaars van den heer S t a m- b o e 1 o f f zjju nog steeds zoek en zullen vooreerst wel niet gevonden worden al legt de minister-president Stoïloff de verklaring af, dat het onderzoek met grooten jjver wordt voortgezet. De Swoboda het orgaan van den ver moorden Stamboeloff beschuldigt in een hoofdartikel de Bulgaarsche regeering dat zjj het riet wenscheljjk acht de moor denaars op te sporen, zelfs indien de Re geering zegt het blad de moorde naars in handen had, zou zjj het zeker oog niet wagen hen te straffen. Het blad laat zich verder zeer .heftig uit over de invrijheidstelling van T n- f e k t 8 c h i a f f, die als een der hoofd- fchuldigen woidt beschouwd, en verlangt dat de po'itie-commissaris J u r e k w o, die dezen beschuldigde op vrjje voeten stelde, vaa zjjn ambt zal worden ontzet. Volgens Fransche bladen hebben de Derwisechen aan den Bcnedec-Congo de troepen der Congo-regeering eene ge voelige nederlaag toegebracht. De Indépendance Beige beeft, Daar aan leiding vaa deze Jobstjjding, ter bevoegde plaatsen terstond een onderzoek ingesteld. De slotsom daarvau is, dat de troepen van den Congo-Staat in Oubanghi onmo- geljjk flaags geweest kannen zjjn met de DerwiseheD. «Men kan derhalve» zegt de Indépendance «het verbaal als ge heel verzonnen beschouwen.» Een stierengevecht dat te Spa zon gehouden worden, waartoe reeds alles in gereedheid was gebracht, is door den Mi nister van Justitie verboden. De katholieke senator voor Lenven W i 1 1 e m s heeft zjjn ontslag genomen als lid van den Senaat, «omdat hg onmo gelijk de regeering kan steunen in de staatkunde die ze tegenwoordig volgt.» Het passief van de kassiers, gebroeders B i n g e n te Genua bedraagt 14.500.000 lire. Het actief aan vaste goederen en geldeljjke vorderingen, wordt door de curatoren volgens een voorloopig opge maakt rapport geschat op 3.500.000 lire. Er is dus een tekort van Elf millioen lire. De Sultan van Tnrfejje heeft 50.000 franks bjjgedragen voor de Moskee, welke men te Parjjs zal boowen. Het plan van die Moskee gaat, geljjk men west uit van de koloniale groep der Kamer van Afge vaardigden. Men hoopt op deze wjjze de Muzelman8cbe onderdanen van Frankrjjk vaster aan de Republiek te verbinden. Behalve de Fransche bedevaart be vinden zich thans te Lourdes ook een Amerikaansche en een Canadeesche pel grimage. Van de tweede maakt deel uit de heer T h r o o p, de Protestant die ver leden jaar tengevolge van het aanschouwen der wonderen te Loordes bekeerd werd nit dankbaarheid heeft zijne vrouw deze bedevaart georganiseerd, welke 75 deel- Wier oplossing ook mjj een niet gering hoofdbreken kosten zal, viel de Amerikaan ras in, ofschoon ik niet loochenen kan, dat zulk een tegenstander mij met trots vervullen zou. Kom, staken wij dat onnoodige gekibbel, riep Palmer met kwalijk bedwongen tegenzin. Mijne eerste zorg moet gewis zijn, dat het den neef mijns ouden vriend goed in huis beval len moge. Na deze verklaring hoop ik, dat het niemand wagen zal, de Engelsche gastvrijheid te schenden. Vergeving, sir Palmer, hernem Benett lachend, ik versta niets van uw plechtigen ernst. Wij Amerikanen, zijn gewoon, ons m onze woning naar den wil eener dame te buigen. De ruwste zou het zich niet vermeten, zich tegen die verzetten: Waarom zon ik mij dan beleedigd gevoelen als eene dame des huizes mij verzocht mijn gesprek te staken, wijl ik op ongelukkige of ongepaste wijze een beuzelach tig onderwerp koos. Bravo! bravo! riep miss Virch, lachend als een vroolijk kind, nn wordt het werkelijk aardig sir Palmer! Voor het bravo van dit //kind» had Alice slechts een medelijdend schokschouderen, daar zij het zich voorgenomen had den Amerikaan op deze wijze haar tegenzin te laten inzien. In zijne nabijheid ondervond zij iets als bjj de aanblik eener spin, eene onverklaarbare walging welke zij deels op zijne nationaliteit schoof, Amerika met ziine Yankee'» was haar immer

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1895 | | pagina 1