nieuwe
Me 2331
Woensdag il September 1895
20ste .laargang
Wind en storm.
BUITENLAMP.
Nog bijtijds.
België.
Frankrijk.
Duitsehland.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 8 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzouderljjka nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZAT
BUEEAII: St. Janstraat Haarlem.
RD AG,
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cent»
Elke regel meer 7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant.
Aövörtentiën worden niterljjk Maandag-, Woensdag-
e» V r 5 d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. K P P E R S.
't Is een onheilspellende tjjd. De lucht
is bezwangerd met sombere onweerswolken.
De geest van verzet wordt overal luider
en luider verkondigd, haat, njjd en afgunst
voeren de menschen ten verderve.
Er woedt een storm over ons werelddeel
zooals Europa misschien nog niet gezien
heeft, en toch zjjn er nog zeer velen, die
ondanks de hoogslaaode bruisende baren
nog niet beseffen hoe Doodig het is geza
menlijk den arm uit te strekken tot wering
van het dreigend gevaar.
De menigte gaat haren weg en hult zich
in het witte kleed der onschuld om den
droom voort te droomen, dien zjj zoolang
reeds gedroomd heeft.
Sterker er sterker woedt de storm, hoo-
ger stijgt de vloed, en men legt de handen
in den schoot. Der jeugd wordt van lie
verlede ontnomen al wat heilig is. Eeu
neutraliteitsbegrip wordt hun onderwezen
in voorbeelden en geschriften door lieden,
die trots alle teekenen des tjjds, in hunne
lichtzinnigheid volharden, steunende op hun
geloof aan eigen eindalooze wijsheid en on
uitputbaar verstand.
Inderdaad, waaneer wjj het doen en la
ten van zoovelen gadeslaan en zien hoe in
woorden en geschriften het atheïsme en ma
terialisme worden gepredikt,hoe ij delheid. en
genotzucht worden bewierookt, hoe duiae-
Ijjk het in't oog springt, dat men van eene
krachtige zedelgke orde niets weten wi!,
zelfverloochening en andere ernstigs deug
den zelden in beoefening worden gebracht
en men de heiligste rechten als nietswaar
dig met voeten treedt, dan moet men wel
erkennen, dat bet werkeljjk een wonder zou
zgn, indien bet neutraliteitsbegrip geen in
gang gevondea had bjj ous volk.
Ea zou men dan mseneu dat de men
schen rein van zeden en deugdenrjjk zulien
blgvea, zich groot zullen toonen in ontbt-
riug en nood als zjj geneutraliseerd zjjn in
godrdienstige opvattingen, eu ieders begrip
pen omtrent godsdienst en zeden eerbiedi
gen? Over hen die zich nog vleien met zulke
gedachten moet men onwillekeurig lachen,
hun optreden met eeu vertoon van macht
is vaak zoo potsierlijk als men maar deu
ken kan.
Juist de godsdienstloozen die heden tegen
de begeerlijkheid des volks strgden en geen
woorden genoeg kuunen vinden om streng
tegen de aanmatigingen van het proleta
riaat en de tendenz der zoogenaamde vierde
klasse op te treden, hebben door hun eigen
FEUILLETON.
Vervolg.)
11.
Met mijne moordgeschiedenis verdreef ik je,
als ik goed meen, twee hinderlijke jongens, mijn
waarde Ned. Die Gerald zoowel als dikke John
kunnen je onmogelijk gunstig zijn.
Dat 's juist, knikte de kapitein, dat zijn
een paar neuswijze gezellen, vooral die Ge
rald, wiens tegenwoordigheid mij vooral zeer
onaangenaam was, wijl hij mij steeds het spel
heeft bedorven. Én die dikke John is een
onverdraaglijk zwetser. Maar nog iets? Denk
je morgen-avond werkelijk voor dien Erancis op
te treden, die meester op den sabel is en eene
musch in de lucht treffen zou?
Dat zal me niet invallen, beste Ned.
Dus is die moordgeschiedenis verzonnen?
vroeg deze verbaasd staan blijvende.
Niet heelemaal, kapitein, die geschiedenis
is wezenlijk zoo voorgevallen. Wat bezit ik een
fameus vertellerstalent, he?
Prachtig, knikte Ned gedachtenvol, maar
zeg me eens, wat heeft je die correspondent
misdaan?
Niets, kapitein, dan dathij wat al te trotsch
geworden is. Tot weerziens morgen.
Bob wilde na die woorden eene tweede straat
inslaan, maar voelde zich door zijn metgezel
weerhouden.
Beantwoordt me nog deze vraag, Bob:
streven, hun dgen doen en laten het volk
gemaakt wat het heden is.
Niet de proletariërs zjju begonnen den
katheder te bestijgen, atheïame eu ongods
dienstigheid te prediken, niet de proleta
riërs zgn begonnen naar de pen te grjjpen
en in geschriften spot en hoon tegen
den godsdienst, tegen zeden en geweten,
te verspreiden, niet de proletariërs warende
eersten om de boosheid ten troon te ver
heffen, dat hebben meer ontwikkelden ge
daan, personen die misbruik maken van
bun macht of gezag onder het volk. Om den
godsdienst uit de harten der menschen te
bannen, prediken zij een neutraliteitsbegrip
in de z. g. neutrale bladen, welke bladen zelfs
door sommige katholieken onbeschaamd in
het openbaar worden gesteund.
Tot welk eene partjj behooren die dubbel-
gangersen steanpilaren eenergodsdienstlooze
pers? Geenszins zg ontkend dat er velen
bestaan die ofschoon wel degelgk het al
gemeen godsdienstig gevoel afbreuk doende,
toch te goeder trouw meeneu niet te ver
nielen. Da wereldgeschiedenis staaft op
iedere bladzijde dat zelfmisleiding en begoo
cheling in ruime mate gevonden worden.
Het zaad is middelerwijl W6lig ontkiemd,
de neutale pers in dienst der vrijmetselarij
en gesteund met groote sommen geids uit
beurzen van mannen den godsdienst, maar
vooral den Roomschen godsdienst vijan
dig gezind, breidt zich uit, zg juicht en
jubelt over haar onmiskenbare overwinning.
Maar ook wjj hebben onze beurt en roe-
pea der neutrale pers die het volk tot in
merg en been godsdieostloos maakt toe:
Wat! Gjj wilt de socia!i»ten en anarchis
ten bestrjjdenMaar hebt gjj door uwe
tekortkomingen en meer, hen dan zelf niet
helpen oprorden en helpen maken hetgeen
zij zgn. Ja, de proletariërs wordeo veracht,
maar is nit hun hart het geloof en de zedeleer
niet weggerukt door slechte voorbeelden en
godsdienstlooze courantenlectuur?
Niet zg, die den godsdienst openlgk aan
vallen zgn gevaarlijk,maar de neutrale gods
dienstlooze pers brengt met het onnoozelste
gezicht der wereld, een doodend vergift aan.
Onder allerlei holklinkende phrasen, waarin
die pers geheel naar de eischen en het pro
gram der vrjjmttselarjj haar werk voortzet,
weten de neutrale bladen zich met voor-
beeldeloozen tact onder de leus van «voor
elk wat wils» als amusant, nuttig en tevens
passend voor oud en jong bjj de Katholie
ken ia te dringen.
Wie zou bg de grootspraak over neutra
liteit bet niet eens wagen om lezer van
zoo'n blad te worden? Welke afkeurenswaar-
Zal je mij morgen avond weer naar de Jockey-
Club vergezellen?
Ik verhaal je nog eens, dat mij zulks niet
zou kunnen invallen, antwoordde deze onge
duldig.
Naar de maan, kerel, riep Bob, dan maak
je mij heel die geschiedenis diets, en maak me
daar in 't vervolg onmogelijk.
Bah, je zult er je wel kunnen uitslaan, een
zoo slimme kop, die met de politie onder eene
kaproen loopt.
Stil, ik weet niet meer wat te doen.
Je weet niet, wat je me daar met je uit den
duim gezogen geschiedenis aangericht hebt. De
politie zal er de lucht van krijgen, zal Erancis
in 't eind gevangen nemen en u op den koop
toe.
Haast je maar langzaam, lachte Bob, dan
moest ze mij eerst hebben.
Wel, dan zal men er mij voor beet pak
ken, mij dwingen, doctor M'Lean aan de baan
te brengen.
Mijn beste kapitein Ned, sprak Bob, bem
beide banden op de schouders leggende, nu
begin ik minder bewondering voor uw genie te
krijgen.
Welke politie Jca» je tot eene onmogelijk
heid dwingen? En 't zal je zeker onmogelijk zijn
dien doctor M'Lean, een oude bekende uit vroe
gere jaren, hier in Londen terug te vinden.
Maar in de Club ben ik borg voor je
gebleven,antwoordde Ned in vollen toorn. Neem
je in acht, Bob, mijn haat kon soms gevaarlijk
voor je worden. Voor de laatste maal: ga je
morgen-avond mee, om woord te houden?
dighedeu nu bezit zoo'n blad waar katholieken
aanmedewerken?Wat te zeggen van de lens
wg huldigen ieders begrippen omtrent gods
dienst en zeden
Vooruit maar! Wind en storm zullen wel
komen als het volk van zgn edelst goed
beroofd, geen gezag meer zal erkennen,
als onze hnizen in vlammen opgaan èn
plunderen èn doodslag aan de orde zgn.
Velen bouwen op uiterlgke macht en
lachen achter de welvoorziene tafel met het
streven der socialisten, aie men wel, wanneer
zg tot daden van geweld overgaan, kan
laten neerschieten, doch hoe zou dat ver
antwoordelijk zgu voor hen, die de onge-
lukfeigen op den boozen weg gebracht
hebben
Die 't op het oogenblik wel meent met
het volk en met zgu vaderland, en beiden
voor wind en storm wil behoedeD, heeft
een open oog voor het allerwegen drei
gende gevaar en zoekt naar goede mid
delen om het te bezweren, als daar zgn
eene goede opvoeding der jeugd, de verster
king van het godsdienstig gevoel onder het
volk, bestrgding der zedeloosheid, tentoon
spreiding van ware gerechtigheid en liefde,
zooals deze door de leer des Christendoms
in de harten worden geplant.
Zonder deze middelen is er geen heil voor
Staat en samenleving te wachten.
De reis van koning Leopold van
België, die te Aix-les-Bains vertoeft, wordt
in verband gebracht met de Congo-quaestie.
Z. M, zal ook eenige dagen iD Parijs
gaan doorbrengen om daar met den Presi
dent der Fransche republiek te spreken
over den Congo.Men weet dat de Fransche
regeering bet voorrecht beeft bedongen,
om den Cougo-staat over te nemen, voor
het geval koning Leopold als sou
ver ein mocht besluiten, zjjne bezittingen aau
den Congo van de hand te doen.
De Belgen die het goed met hun Koning
meenen, hopen nog altgd, dat de oorspronke
lijke bepalingen van kracht blijven, volgens
welke de Congo-staat in 1900 met België
zal worden vereenigd.
Is onlaags de abbé Daens naar
Rome ontboden over zgn optreden als chris-
teljjk democraat, nu is ook de abbé Pot
tier uit Luik door Z. H. Leo XIII op
geroepen en te Rome aangekoman. Deze
priester is hfct hoofd der christelijke demo
craten in het Waalsch geavanceerde ge
deelte van België en bekend door zgne rede-
Neen voor den duivel, neen, riep Bob,
laat me met rust met je club. Lieg je er uit
zoo goed je kunt, ik zal morgen om je gerust
te stellen een schrijven per post verzenden.
Aan wien?
Aan mijnheer Virch, ken je zijn adres?
Ja, mijnheer Edgar woont Oxford-street
120.
Goed, hij moge de zaken, wijl ik per te
legraaf naar Schotland geroepen ben, in orde
maken; nacht Ned.
Nacht, Bob, zeide deze, langzaam voort
stappende.
Bob verwijderde zich ras en sloeg eene zjj-
straat in,waardoor hij in 't volgende oogenblik an
eene groote, open poortstraat verdwenen was.
Kapitein Ned liep nu een weinig sneller en
had de goede lob thans zijn gelaat kunnen zien
zoo hadde de vijandelijke uitdrukking daarvan
hem zeker tot nadenken gestemd.
Hij zal natuurlijk denken, dat ik hem in
't geheim -volg, bromde Ned, en zich een
schuilhoek zoeken, om mij te laten voorbijgaan.
En daar hij de Da vinstraat is ingegaan, zal hij
in dit geval den doorgang naar de Mountstraat
benuttigen; slaan wij dus de Jobnstraat in,
Hij stapte rustig voort en ging een der eerste
zijstrateu in, waar bij door eenige nauwe steeg
jes liep en zich aan den hoek der Johnstraat
posteerde, zoodat hij beide zijden in 't oog-
had.
Voegen wij er bij, dat het helder maanlieht
en de straat zoo licht was, als over dag.
Eén uui sloeg de kerktoren.
De twee deugnieten, die elkander dachten te
voeringen, dagblad-artikelen en brochures
ten gunste der chrietelgke-democratie.
In de Revue générale is tbans de
eminente staatsman Woeste aan het
woord. Roma locuta, causa finita! roept hg
uit.
Hg wjjstop de stem van Rome en op den
apostolieken brief van Z. H. L e o XIII. Hg
verheerlgbt den Pans en stelt de dwaas-
beid aan de kaak van de christelgk-demo-
craten waar zij z:ch lieten verleidea om
twist en tweedracht te brengen onder de
katholieken.
De heer Woeste, die is belasterd ge
worden in zjjn edel streven, arnkt ten slotte
zgn blijdschap nit, dat bjj nooit is afge
weken van het traditioneele en vrucht
bare program der Belgische Katholieken,
dat thans door Z. H. den Paos is goedge
keurd.
De Parijsche bladen spreken van een anar
chistisch complot, dat door de politie zou
zijn ontdekt.
Intusschen is weer eene tweede bom ge
vonden bjj de Mairie du Temple.
Toen de concierge van dat gebouw Za
terdag-ochtend de deur opende, zag hg
een voorwerp liggen op de vensterbank.
Eene lont was er aan verbonden en reeds
gedeelteljjk verbrand. De concierge verwit
tigde terstond den heer F r o b e r tden
commissaris van politie der wjjk, die den
heer Girard, den directsor van het ge
meentelijk laboratorium, ontbood. De in
houd van dit voorwerp een blikken bus
is nog niet bekend, maar de politie ver
moedt, dat ook deze bus daar is geplaatst
met het doe', om eene ontploffing te ver
oorzaken.
De Gaulois bericht, dat de koningin-Re-
geates O h r i s t i n a vaa Spanje in Octo
ber eon bezoek zal brengen aan Parjjs.
De Eölnische Zeitung besprak dezer dagen
de bedreiging van keizer Wilhelm, uit
gesproken tjjdens het Sedan-feest tegen de
sociaal-democraten.
Het blad gelooft Dist, dat de Duitsche
regeering er weer toe zal overgaan, bjj den
Rjjksdag een wetsontwerp in te dieueu tot
bestrjjdiog van de anarchisten en sociaal
democraten, overeenkomstig het bekende
voorstel van dien aard, dat door den Rjjks-
dag werd verworpen eu bjj indiening zeker
opnieuw zal worden verworpen.
Wel acht de Kölnische Zeitung het mo-
geljjk, dat door de Pruisische Regeering in
overwinnen in list, legden daarbij een bewon
derenswaardig beleid en geduld aan den dag.
Drie kwartier uurs waren reeds verloopen en
reeds maakten de oude klokken ziek gereed
om het tweede morgenuur aan te kondigen,
als zich een schaduw uit de schier ledige
Mountstraat, op de straatsteenen teekende.
Voorzichtig boog ze zich naar rechts en links
en ijlde dan met gehaasten tred naar 't Hyde-
Park.
Ha, eindelijk, mompelde kapitein Ned
met ruwe vreugde, en zich voorzichtig in de
schaduw der eene huizenrij houdende, sloop hij
stil den vluchtende na.
De sluwe Ned had den wachttijd benuttigd,
om zijne laarzen en kousen uit te trekken en die
te verwisselen, dat wil zeggen: de laatste over
de eerste trekken. Door dat vernuftige kunstje,
waarvan hij weldra de goede gevolgen inzag,
vermeed hij alle gcdruisch en kon bij de voor bem
uitgaande schim zonder moeite volgen, ja zelfs,
voordat deze 't einde 'der stiaat bereikt bad,
inhalen.
Bob ging thans, niet meer aan achtervolging
denkende, langzaam verder, sloeg, met de dam
pende havanna in den mond de Parkstraat in,
die hij rustig ten einde liep, tot hij voor 't
Grosvenor-Iiotel staan bleef en weldra in het
inwendige des gebouws verdween.
Wordt vervolgd.)