NIEUWE
M# 2349
Woensdag 23 October 1895
20ste Jaargang
Gelukkig zijn.
B U I T E M L A N IK
Pei 8 maanden voor Haarlem. f 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUBBAïï: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7Vs
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie ik Contant.
Advertentiën worden uiterlyl Maandag-, Woensdag-
en V r g d a g-a vond voor 6 nur ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. K P P B R 8.
Wie oczer tracht niet gelukkig te wor-
deu Wie jaagt het geluk niet na
Naar bevrediging tracht de meosch bg
al wat hg zint, onderneemt en doet.
Voor het geluk blgft niemand onver
schillig, maar hoe weinigen zgn gelukkig
en voelen inwendig, dat zy gelukkig zgp.
Daar zgn er zelfs die beweren dat er geen ge
luk bestaat,anderendroomenricfa een toekom
stig geluk op deze wereld, als dwazen jagen
zg het foituin na en vergeten, dat de mensch
tot iets hoogera is bestemd den hetgeen de we
reld geven baD.Zjj zgn bitter te beklagen, die
aan geen aDder en beter leven gelooven,
want zg vinden hier§uiets, ginder niets, en
toch onophoudelijk trachten en smachten
zij naar geluk.
Het sl'mste van de zaak is, dat zg die aan
geen hiernamaals denken, de cenige kens
op geluk hier beneden jammerlijk verkij
ken. Want alleen de gedachte reeds, dat
na dit leven geen zonlicht meer daagt, moet
hen verdrietig maken, misnoegd, troost-en
moedeloos. Zon hierin niet gelegen zgn het
vreeswekkende toenemen der zelfmoorden
En toch, daar is nog geluk op deze aarde.
Wie vindt het?
Het zgn soms de meest vertrapten, de
meest vervolgdeo,die zich gelukkig gevoelen,
want zg beschouwen hun leven op aarde als
een tijdperk van beprceving, en de aarde als
een tranendal; juist deze menschen s<raken
eene veel hoogere mate van geluk dan die
zich alia ganietiogeu gunnen en, gelijk
men zegt, «te goed doen.»
Beter gezegd; zg die vervolging lijlen
omdat zjj volharden in de betrachting van
het goede, zgn de eenigen, dia wez9; l(jk
tevredenheid in 't hart gevoeleD, terwglde
overigen, de «gen'eterf» vruchtelocs er ca:r
hunkbreD, evenals Tantalus naar een
dronk koelend water.
Zonderlingzult ge zeggen.
Vind het dau ook zonderling, bid ik u,
dat die tevredenen uitfluitend hun geluk
vioden in hetgeen de pruilere, zal ik maar
zeggen, met weerzin vervuil, namelijk iu
het trouw naleven van hun plicht.
J», van hun plicht.
E', melieve, word niet korzelig, wanneer
gij d;t woord verneemt. Het is bjjlange zoo
schrikwekkend Diet, als gij u verbeeldt.
«Ja, maar hoor ik iemand hewere.i
zgn plicht betrachten kost moeite, kost ont
beringen, kost offers.» Zeker kost plichts
betrachting groote offers. Vernederingen en
FE UI LLETO N.
Nog bijtijds.
29. Vervolg f)
O, neen, miss Palmer! hernam Edgar boos
aardig. We hebben daarvan immers een
voorbeeld in mijnbeer Erancis, wiens op eene
vlucht gelijkende afreize allen twijfel aan zijne
schuld wegneemt.
Toch wel niet zoo ganscb, mijn waarde
sir Virck? bemerkte Benett rustig. Die mijn
heer Erancis beeft op mij den indruk gemaakt
van een man, die gewoon is zijn vijand in de
oogen te zien. Rij zon dus voor een vreem
den lasteraar bet veld niet geruimd hebben,
niet zeer gewichtige redenen daartoe waren. Ik
denk dat sir Palmer's persoonlijk optreden
voor zijnen correspondent, of zeidet ge dat daar
even niet, Sir?
Wel ja. Mijnbeer Palmer verontschuldig
de hem persoonlijk in de Club, riep Edgar
zichtbaar ontsten <1. Ook las de president van
de Club een schrijven voor van mijnbeer Ge-
raid, die zijn vriend trouw vergezeld heeft.
Welnu, is dat nog niet voldoende, om
de plotselinge reis te verklaren? meende Pe-
nett, verwonderd. Zou Sir Palmer partij kie
zen voor een booswicht? Er moest zeker voor
de firma iets gewichtigs op't spel staan, iets,
waarbij eene minuut beslissend kan zijn, om
Ide zaak, welke voor Erancss' eer zoo netelig is
|op den achtergrond te schuiven. En dat 't
pijnlgke ontberingen moet hjj die zgn plicht
vervalt, maar al te dikwgls verdureo, maar
in de vervulling van plicht wordt ook een
zoet genot gesmaakt, een voorsmaak van wat
voor den trouwen dienstknecht is wegge
legd [van het groote bon hiernamaals.
Of behoort gg tot dat slag van lieden,
van wien men zeggen meetEigen zinnetje
op te volgen, eigen laatje bot te vieren,
lichaampje te straelen, te koest3ren, te troe
telen, ziedaar hun eenig streven en leven
Dan zoudt gg, oprecht gesproken, den
naa-n van ordentalgk mensch niet langer
meer waardig zgn. Dan zoudt gij die kost
bare gaven, waardoor de mensch zich ver
heft boven de schepselen van minderen
rang rede, verstand en wil, als waardeloos
goed te gtabbel werpen,
In het vervallen van zgn plicht, en daarin
alleen, vindt de mensch het geluk, dat op
aarde is te smaken, in afwachting dat hetn
in een beter leven het eeuwige, het onver
mengde, het eindelooze ten deel valle.
Tevredenheid des haitea geniet slechts hg,
die mt waarheid kan verklaren: Ik geef
aan elkeenGode, den evenmensch en mij-
zelve wat hun toekomt.
Rgkdom, eer, aanzien, gezondheid kun
nen middelen zgn tot het geluk, het geluk-
zelf zgn ze niet.
Ook zonder tglelgke welvaart en voor
spoed kan bet bestaan door het bitterst
Iglen, de felste beproeving kan het ons
niet werden ontnomen.
De rijkste, de machtigste, de meest ge
vierde kan diep rampzalig, de armste, de
meest hulpbehoevende en verachte daaren
tegen, zeer gelukkig wezen.
Die oppervlakkig oordeelt en enkel naar
den schyn, zal dit tegenspreken; die even-
we', gelgk het behoort, de zaak beschouwt
op dea keper, moet het beamen.
Voorspoed, aanzien en dergelyke zgn niet
69a ieders deeltevredenheid echter kan
elkeen bezitteo, die ze zoekt waar ze te
vinden is.
Zou het, in gemoade gesproken,den niets-
of weinigbeziitende ciet alte zeer grieven,
in zgne armoede ook nog deu vrede des
harten te mceten derven
Eq omgekeerd, zou bet, daar toch reeds
zoo biiter geklaagd wordt over de ongelyke
verdeeling der aardsshe goederen, nitt
inderdaad nog meer reien van nijd en af
gunst geven, iudien hjj, die in weelde
baadr, ook nog do rr het geluk werd na ge-
loopen
zoo is, daarvoor zijn de namen Palmer en Ge-
raid, naar ik meen, een waarborg.
Alice had met verrassing en voldoening toe
geluisterd en was den Amerikaan reebt dank
baar voor de edele en ridderlijke wijze waarop
hij voor de eer van den afwezige in de bres
gesprongen was.
Sir Benett hadde inderdaad mets beters
kunnen doen, dan die lans te breken, waar
door bij Alice's welwillendheid en vriendschap
verwierf. De sluwe man was zich daarvan maar
al te wel bewust, wijl hij zijne kaarten zoo
slim gemengd had, dat hij bij die edelmoedige
verdediging niets te vreezen had.
Ik dank u in mijn vaders naam voor dit
manhaftig woord, sir Benett! sprak Alice op
zoo warmen en hartelijken toon, dat de beide
Virch's een spottenden blik met elkander wis
selden en de Amerikaan zicbzelven inwendig
geluk wensebte. Er is niets ergers in 's menschen
natuur, voegde Alice er na eene kleine poos
bij, dan de boosaardige vreugde over den las
ter, ofschoon men om zicbzelven gerust te
stellen wil gelooven, dat zulk eene helsche
vreugde alleen in lage zielen buist.
Wat de vreugde van den laster betreft, mijn
beste, antwoordde Virginie lachend, daarin
hebt ge volkomen gelijk. Iets anders is bet
evenwel met het geval van dien heer Francis.
De billijke opgewondenheid over dieh misda
diger vind ik zeer gerechtigd. Alleen lage
zielen zullen er niet in deelen, meen ik
Miss Virch schijnt mijne woorden van zoo
even niet begrepen te hebben, bemerkte sir
Benett schokschouderend.
De arme, zelfs bij die door booze [men
sehen verdrukt en vernederd wordt, kan
dus gelukkig zgn.
Is hg het niet, dan heeft hij zulks te
wgten aau niemand, aan niets bu ten zicb.
Hg zelf is de schuldige.
Tevredenheid brengt geluk, en tevreden
heid is eene gave van boven, eene gave,
wtlke de goede God meêleelt aan die ze
Hem vragen. Liever dan aan den macht'g^,
deelt Hg die mede aan den geringe en den
vervolgde, wy! deze toch reeds zooveel
moeten derveD, en zoodoende schadeloos
worden gesteld voor de ontberingen, waar
aan zg onderhevig zgn.
Daarenboven heeft die weinig of niafs
bezit op aarde, veel meer kans dan de rjjkp,
eenmaal met eeuwige gorderen gezegend
te worden. Want, wat men ook bewere of
n;et, en hoe de tg igeest, wars van het
bovennatuurlijke, ook aze op bloot stoffelgke
dingen, aan de toekomst na dit leven denkt
de mensch onwillekeurig, desnoods tegen
wil en dank.
«Mat zoo'n wissel op de eeuwigheid laat
ik mg in dit lo/en rist afschepen hier
verlaag ik mga deelhoort mon zeggen.
Grootspraak, en niets meer. Doch diep
beklagenswaardig de arme, die zoo opmgdt.
Het bewustzgn voor de eeuwigheid be
stemd te wezen, zit deu mensch iuvleesch
en bloed, in been en m»rg.
Dit geweten kan men eene wij'e verstom
pen, «ehloroformeeren» vroeg of laat ver
heft het zgn stem in 's menschen binnenste.
God heeft 's menschen hart te groot ge
maakt, dan dat het door sebgugeluk en
meer biedt de aarde niet verzadigd zou
worden.
Wil hg, die veel bezit, in eer en aanzien
staan en weldoerde rondwandelen, op
recht gelukkig zgo, dau moet hg noch aau
gouden goed, noch aan des menschen grillen,
zgn hart hechten. Vroeg of spade im
mers kan het hem ontvallen, en eenmaal
komt de dag, dat hg vaa 't leven en van al
wat het leven hem bood, afscheid moet nemen.
Verder, hjj kao niet tevreden zijn, ia-
dien hij van hetgeen hem door Goi werd
toevertrouwd, de verschuldigde rente nitt
betaalt.
Want hetgeen bij zgn eigendom noemt
is belast als met een «hypotheek,» door
God, den een'gan eigenaar, daarop gevestigd.
De rijke en machtige is verplicht, ande
ren bg te staan in hunnen nood, en voor
zoover hg zulks vermag, gelukkig te ma
ken. Verwaarloost hij deze verplichting,
Benett boog daarbij lachend en scheen plotse ii g
zijne vertellersgave weer terug bekomen te
hebben. Hij wendde dat talent op zoo gezellige
wijze aan, dat niet alleen tante Elltn maar ook
miss Alice zicb aan de bekoorlijkheid daarvan
overgaven.
Als sir Palmer tot dineeren versoheen, wreef
hij zich bij die waarneming vergenoegd de
handen.
Hij wcnschte zicbzelven geluk met het be
sluit, dat hij Erancis naar Duitschland op reis
gestuurd had. Hij kwam tot de slotsom, den
correspondent met een prachtig kapitaal voor
de levensredding te beloonen en hem dan, nu
hij eenmaal in zijn vaderland was, te ontslaan.
Sir Palmer redeneerde op dit oogenblik
weer bloot als koopman. Al zijne berekenin
gen had hij voorzichtig overwogen en voor
juist erkend, hij verbande uit zijnen geest den
man, dien bij immers vorstelijk beloonde wilde.
Heden git g het aan tafel recht lustig
f°e-
Sir Benett was onuitputtelijk in prettige
anekdoten en boeiende herinneringen. Zelfs
Alice moest bekennen, dat zij nooit een persoon
zoo rijk aan geest had loeren kennen. Zijn ge
mis aan schoonheid werd daardoor ruim ver-
goed.
Daar dook plotseling het mannelijke schoone
beeld eens anderen jongmans op voor het oog van
haren geest. Treurig en verwijtend blikte dat
beeld haar aan.
Met geweld verbande Alice dit met de voor
haren trots zoo onverdraaglijke gedachte aan
den dienaar des huizes, die gehoorzaam aan
dau ban rijkdom, overvloed, weelde, macht
en aanzien niets bgdragen tot zgo geluk.
Zgn wg derhalve machtig, rgk of arm,
alleen door het stipt vervullen van onzen
plicht zullen wg waarlgk gelukkig ziju.
Italië.
Een vreeselgke storm heeft over het land
gewoed en zeer veel schade aangericht. Op
de Italiaansche knst hei ft de storm ont
zettend huisgehouden, in de nabgheid van
Auconar veigmgen tien visscheravaartuigen
en te Avell no, ten oosten van Napels, werd
de kerk door een hevigen windstoot omver
geworpen.
Te Rome verloren p. m. 50 personen ge
durende den storm het leven. In Livorno
en in de havens der Adriatische zee, wer
den groote verwoestingen aangericht. Te
Avellino zgn hnizeu iDgestott, op het veld
is door over8troomingen veel vee verdronken.
Over het niet naar Rome gaan van
koning Carlos van Portugal deelt de
Madridsche Irnparcial mede, dat koningin
Pis, de moeder des koning?, aan haar
broeder den Italiaanschen Koning opnieuw
zou verzocht hebben, haar zoou te Monza
in plaats van te Rome te willen ontvangen.
Door de Italiaansche regeering is aan koning
U m b e r to, te keocen gegeven, dat daar
niets van komen kan en zg zich met be
slistheid tegen een bezoek van den Portu-
geesefceu Koning te Monza zal verzetten.
Wat zit die Koning van Italië toch onder
den druk van zgn premier-C r i 8 pi, zgn
neef mag bg niet eens ontvangen waarfcg
verblgf houdt.
Frankrijk.
Volgens de laatste berichten uit Mada
gaskar is de oorlog aldaar afgeloopen. Een
te'egram nil Far avariwo zegt het volgend»:
De Koningin van Madagaskar blgft ko
ningin. De eerste minister is gevangen ge
nomen. Generaal Duchesne heeft een
bezoek gebracht bg de Koningin. De Fran-
sche minister-resident op Madagaskar heeft
het protectoraat over Madagaskar afgekon
digd. De Koningin heeft eene proclamatie
uitgevaardigd, waarin zg al hare onder
danen die in de hoofdstad woondeD, oproept
om daarheen terug te keereD. De Fransche
regeering te Parys verlangt geen schade
vergoeding. De geschillen zgo bggelegd,
de oorlog op Madagaskar is als afgeloopen
te beschouwen. De inneming van Tanana-
riwo is voornamelijk te danken aan de
de bevelen zijns chefs, zelfs zijne eer vertrapt en
de vlucht hoven de verdediging gekozen had.
Zij, de fiere, ongenaakbare, en hij, de dienaar
haars vaders, met het brandmerk der eerloos
heid op 't voorhoofd. Wellicht werd haar naam
genoemd met den zijne!
Bij die onzettende gedachte beefde zij. Half
smeekend richtte zij den blik op Benett, die
daarop met een zwijgend en toch voor haar zoo
verstaanbaar verzoek beantwoordde.
IJskoud liep het bloed haar door de aderen;
koortsig steeg hot haar dan naar de hersenen.
Plotseling voelde zij zich tot stervens toe uitge
put en moest met eene verontschuldiging de ta
fel verlaten, om zich in hare kamer terug te
trekken.
De heeren sprongen op en Sir Palmer wilde
aanstonds om den dokter sturen.
Toch niet, papa! sprak Alice met een
zwakken lach. Het zal wel weer gauw voorbij
wezen, eene lichte onpasselijkheid, welke door
rust spoedig herstellen zal.
Tante Ellen vergezelde haar naar hare kamer,
waar Alice zich opsloot en zuchtende in eenen
zetel neerviel:
Eenen lichtstraal, o Godl maar eenen
lichtstraal! trilde het van hare lippen. Kan een
menschengelaat zoo gruwelijk bedriegen! Kan
een karakter zoolang het masker der deugd
voorhangen, om ten slotte eenen afgrond van
misdadigheid te verbergen? Of zou Benett ge
lijk hebben, zou Francis' geest gestoord zijn door
dien duivel, dien men waanzin noemt? Dat
ware het akelige slot van dit afschuwelijk
drama! Wordt vervolgd).
HliRLEHSCHE C0IR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA HOST AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIE».
