N T E U W E
D
Ni 2352
Woensdag 30 Octokr 1895
20ste Jaargang
Vreugde.
B m T E L A I».
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Vooi de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Vooi het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG,
B U B E A CT: 3t. Janstraat Haarlem
Van 16 regels &0 Cent»
Elke regel meer 7 V»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant.
Advertent iën worden uiterljjl Maandag-, Woensd ag
on Vrjdfl g-a vond voor 6 uui ingewacht.
Redacteur-Uitgever, W. K P P E R 8.
Men beweert wel eens, dat wij leven in
een tjjd, die gebrek beeft aan vrooljjkheid.
't Is/best mogeljjk. Overigens, de zielto-
gingen der eeuwen zjjn nooit erg vrooljjk;
herinner u slechts wat er voor honderd
jaren geleden, op het einde der vorige eeuw,
is geschied. Zal bet binnenkort vrooljjker
worden? De socialisten beweren van ja. Maar
wij voor ons mistrouwen het. Zij spreken
ons van eene meer billjjke, meer geljjke
verdeeling der rijkdommen, maar op bet
punt van de vrooljjkheid en vreugde zwjj-
gen zg.
Herinnert gjj a deu schoenlapper nit de
fabel van La Fontaine? Een schoen
maker zong van den vroegen morgen tot
den laten avond, het was een wonder dien
man te zien en te hooren. Eu toch, toeu
zjjn buurman, de rentmsester, hem vroeg
naar zjjn weeklooD, antwoordde de schoen
lapper: «Elke dag brengt zjjn brood mede.»
En het einde wasde arme man versie!
tot het collectivisme en kraeg op zgu beurt
deel aan de rjjkdommen dezer aarde. Maar
na klonk er geeu gezang meer; de schoen
lapper scheen zjjne stem verloren te hebben.
En de laatste woorden der fabel zjjn«Geef
mjj mjjne liederen en mjjne werkzaamheden,
en neem gjj uwe schatten maar weer terug.»
Wjj weten niet juist, wat de socialisten
voornemens zgu te doen om de vreugde en
bljjdschap in deze wereld geljjkeljjk te ver-
deelenmaar op dit oogenblik constateeren
wjj, dat op het eiode dezer eeuw de «kleine
luyden» niet het ongelukkigst zjjD.
Er wordt muziek gemaakt in de groots
steden, maar waar wordt de echte vrooljjke
muziek gemaakt? In den schouwburg lu's-
teren deftige en nette lieden naar een opera
en zien met komischebischouwing menschen
sterven in vijf bedrjjveD. Niemand zal eraan
twgfeleo, of deze menschen zijn daar ge
komen om zich te amuseeren.
Maar de echte vreugde, het trillende men-
scheljjk lied wordt elders vernomen, op het
platteland, op de wegen, op de pachthoe
ven, op de velden waar gewied wordt en
geoogst, aan den haard van den werkman,
in den kring van het volk. De bigden dezer
aarde, het zijn de «kleine luyden,» de werk
lieden, zjj die de lasten des levens te dra
gen hebben.
De bljjdschap, de vreugde is iets echt
christelijk», zjj behoort aan ons. Zeker schrij
ver bemerkt ergens, dat bjj in een hand
schrift van da 10a eeuw de droefheid zag
gerangschikt onder het getal der hoofdzon
den. Welk een indrukwekkende les! Onze
FE FILLET ON.
Nog bijtijds.
Vervolg.)
Miss Alice Palmer alleen heeft het in de
hand, zich voor zulk eene verbinding te vrij
waren. Ik heb haar gewaarschuwd, maar ik
vrees, dat mijne waarschuwing nutteloos zijn
zal, daar sir Benett zulke verblindende talenten
bezit.
Op dit oogenblik hield het rijtuig stil. Zij
waren op Charlottenbrug en schreden naar
't mausoleum. Zwjjgend stonden beide jonge
mannen voor een zerk van de ongelukkige
koningin Louise. Even zwijgend keerden zij te
rug alleen bezig met gedachten die zoo duis
ter en raadselachtig waren als de graftombe,
welke zij zooeven verlaten hadden.
Laten we vandaag nog naar Londen rei
zen, Erancis, brak Gerald het zwijgen af, toen
ze weer door den dierentuin reden.
Erancis schrikte als uit een droom op.
Ik kan niet, Gerald! Het vaderland kan
ik niet meer verlaten, voordat ik mijn vader,
mijne zuster terug gezien, en op 'tgraf mijner
moeder geweend heb. Keert gij naar Londen,
Sir, en breng mijnheer Palmer mijn vaarwel,
mijn laatsten groet.
Wat, ge wilt niet meer naar Londen te-
rugkeeren? riep Gerald verbaasd. Dat kan u geen
ernst zijn, mijnheer EraGcis! Zou het u dan
moderne maatschappij zou wellicht wel
reden hebben om zich ti beschuldigen van
deze achtste hoofdzonde; omdat die moderne
maatschappij zich juist verheven heeft tegen
den Katholieken godsdienst, welke geko
men is otn den vrede, de vreugde en blijd
schap aan de wereld te brengen.
Een soc'alist heeft gezegd, dat da gods
dienst het lied was, hetwelk de menschelgke
smart in slaap wiegde. Dit woord, hetwelk
meermalen, zjj het dan ook gawjjzigd, wordt
herhaald, is slechts ten deele waar. Want
de godsdienst doet méér: de godsdienst zal
gelijk hg altijd gedaan heeft droef
heid van den mensch ia vreugde veranderen.
Weleer ontstond er eene ketter jj tegen
de bljjdschap. Het was het Jansenisme.
De Kerk veroordeelde die ketterjj, zooveel
dit in haar vermogen was. Ougelnkkig ge
noeg, heeft deze oade dwaÜDg met hare
bekende stijfzinnigheid hier endaar eenige
sporen achtergelaten in den geest van onze
eeuw.
De Jansenistische school en hare leer
heeft in haar dwaling zekere begrippen
van valscbe gestrengheid over de we
reld verbreid, welke valsche gestreng
heid ons de jeugd, de schoonheid en
den glimlach heelt doen verfoeien en
ods verhinderd heeft de jeugd, de schoon
heid en den glimlach op eerbare wijze lief
te hebben, zooals God wil, dat wjj ze lief
hebben.
Het was bet Jansenisme, hetwelk B o i-
leau zijn bekend distichon deed neer
schreven
De la foi des Chretiens les mystères terribles
D'ornements égayés ne sont point susceptibles.
Men moet wel geheel onbekend zjjn met
het eerste woord van bet Christendom
om aldus te bennen sprekeD.
Indien er meer dan 365 dagen in het
jaar waren, zouden er ook meer dan 365
feesten van Heiligen en Gelukzaligen zijo.
De Kerk zingt hare hymnen en viert hare
reeks van liturgische feesten geheel het
jaar door. De schoenlapper nit de fabel van
LaFontaine meende, dat men hem met
feesten ten grondb hielp. Maar de moderne
werkman zou misschien meer op zjjn gemak
zjjn, wanneer bij de godsdienstige feesten
van weleer zag terugkeeien.
Het Christeljjk geloof is de vriend der
vrengde en der bljjdschap. Hoe kan het
ook anders zjjn met een godsdienst, die
zjjne volgelingen voorbereidt tot de eeuwige
zaligheid, tot de eeuwige vreugde, tot de
eenwige bljjdschap Hopen, verwachten van
de bljjdschap, is dat niet reeds vreugde en
bljjdschap genieten
wezenlijk onverschillig zijn, hoe uwe vrienden
daar over u denken? Of men u voor een
misdadiger houdt?
Erancis schudde het hoofd.
Kan ik met schimmen worstelen, waar
de vriend? Of gelooft ge, dat Sir Benett tegen
mij wil opkomen als dokter M'Lean?
Allemaal niets, riep Gerald haastig. Ge
moet met mij terngkeeren, voordat het ergste
geschied, de echtvereeniging van den schurk
met miss Alice tot stand gekomen is. Het ge
rucht sprak eens van eene bijzondere voorlief
de van de fiere miss Alice voor den levens
redder haars vadersvoegde hij er lang
zaam, en op elk woord drukkendebij.
Zou dat gerucht waarheid behelzen en
waarom niet? dan ware sir Erancis' plaats aan
hare zijde, ten einde haar voor zulken smaad,
voor zulke ellende te vrijwaren.
Dat gerucht heeft gelogen, gelijk het immer
liegt, wanneer het voor een herschenschim de
bazuin doet schallen, hernam Erancis bleek
en ontroerd. De trotsche miss bezat alles, maar
geen hart de mannenwaarde stijgt in haar
oog met ieder millioen laten we daarvan
zwijgen, Sir!
Gerald schokschouderde.
Goed, zei hij dan, het moge zoo zijn, of
schoon ik toch aan die uitspraak wel even
twijfel.
Laten we miss Alice gelukkig of ellendig
worden, dat is hare zaak, wijl ge haar gewaar
schuwd hebt. Uwe eer is echter in de smadelijke
geschiedenis door den schurkigen M'Lean zoo
hevig belasterd, dat ik nogmaals aandring op
Wjj bennen het woord van S i n t P a u-
1 u s«Verhsugt u, wederom zeg ik, ver
heugt u.» Maar niemand kent de uitgestrekt
heid van den vrede en de blijdschap, die op
deze wereld mogeljjk zjjo, indien bij de
recreatie in een blooster niet heeft bjjge-
woond, indien hjj de kloosterlingeo, wier
naam arbeid en boetvaardigheid beteebent,
elkander niet heeft zien vermakeo, hen,
wier hart vervuld is van heoaelscke ver
rukking.
Verwachten de socialisten bjj de verdeeling
van de rjjkdommen ook de verdeeling van
de bljjdschap, dan zullen zjj zich vergissen.
De vrede en bljjdschap op deze wereld
is niet het deel van de ongeluksprofeten
onzer dageo. De menschelgke geljjkbed te
willea, waarvan de socialisten steeds droo-
men, staat geljjk met bet zoeken naar een
land, dat niet aanwezig is. De godsdienst
alleen kan den mensch tevredenheid, ru»t
en kalmte scheuken, en geeft den Christen
een bljjdschap des barteD, waarvan zich
de ongeloovige wereldliug geeu denkbeeld
kan vormeD.
Duitschland.
De anarchisten in de Rjjuproviucie en
Westfalen hebben het plan opgevat om
binnenkort een anarchistisch-Congres te
houden, tea einde in de partjj eene betere
organisatie te brengen.
Tot nu toe ging aldaar elke anarchist,
zjj a eigen weg.
Uit Keulen wordt gemeld dat de hoog
ten aan Rgn, Moezel en Nahe met sneeuw
bedekt zjjn. Ook de Broeken heeft zich in
zjjn winterkleed gehuld.
Keizer Wilhelm en de Koniog
van Saksen zjjn Zaterdag-middag tegen
twaalf uur bjj het nienwe gebouw van het
Rjjks-gerechtshof te Leipzig aangekomen.
Zjj werden met fanfares begroet en de
Rjjbs-kamelier las de oorkonde voor die in
den sluitsteen zon worden neergelaten.
Ia dat stuk wordt bjjzonderljjk gewag
gdmaabt van den aanstaanden vooruitgang
in de eenheid van het rechtswezen door het
bnrgerljjk wetboek, en de vurige wensch
geuit dat de rechtspraak van het Rjjksge-
rechtshof ouder GodB zegen ertoe moge
strekken dat recht en gerechtigheid overal
de rol spelen die hun toekomt, en de trouw
in alle Duitsche landen aangroeit.
De Beier8cbe minister van justitie over
handigde den Keizer met een toespraak de
troffel, en de voorzitter der Rjjbsdag den
uw terugkeer. Wilt ge dan uwe betrekking bij
de firma Palmer vaarwel zeggen, goed, ik heb
er niets tegen. Maar ik zie toch niet in, waar
om ge, toen men u het compagnonschap der
firma opdragen wilde, niet met beide handen
daarnaar gegrepen hebt. Dan ware het geen
schurk mogelijk geweest den voet in Palmer's
huis te zetten. Wel drommels Sir, ik kan mij
toornig maken over uwe Duitsche wijsbegeerte;
ik neem het de schoone miss niet euvel, dat
zij zich thans achter haren trots verbergt.
Hij wendde zich af en keek naar buiten in
't groene woud, waar reeds de Lente haar
geheimnisvolle werking geopend had en aan
het prachtvolle kleed der natuur weefde.
Erancis legde hem de hand op den schouder.
Vergeving, mijne eenige vriend, fluisterde
hij, en heb geduld met den Duitschen wij sgeer.
Reis heden nog naar Londen, ik volg u spoedig
op mijn woord van eer.
Och wat, ik vergezel u naar uw huis.
Maar dadelijk ingepakt en met den volgen
den trein er uit. Berlijn bevalt me heelemaal niet.
Erancis stemde toe en met den eersten trein
verlieten beide vrienden de hoofdstad om
naar 't noorden te reizen, naar die streek toe,
waar in dien tijd de eerste steen gelegd werd
tot Duitschland's grootheid en eenheid.
XV.
In 't Vaderhuis.
//Neen ik wil niet langer zwerven,
//Waar de zon door nevelen ziet,
hamer, waarop de Keizer de gebruikelijke
hamerslagen deed, met de woorden«Ia
den naam van God DrieëenigRecht moet
recht bijjven.» Daarna deed de Koning de
hamerslagen.
De plechtigheid eindigde met een hoera
van den Voorzitter van het Rjjksgerechtshof
op Keizer Wilhelm enden Koning van
Saksao, waarmee da aanwezigen vol geest
drift instemden.
Bjj aankomst van keizer W i ljh e I m
aan het station te Leipzig was het gedrang
zoo groot dat een jjzeren afsluiting be
zweek, teogevolge waarvan een knaapje
werd gedood en verscheidene personen zeer
ernstig gekwetst werden.
Koning Carlos van Portugal bomt
Vrjjdag te BerljjD, om een driedaagscb be
zoek te brengen aan het Duitsche Hof.
Van daar gaat hjj, door den Hertog van
Conuaught afgehaald, oaar Koningin
V i c t o r i a, die hem tot Ridder van den
Kouseband zal slaan.
Rusland.
De toestand van den Rnssischen Kroon
prins is zeer zorgwekkend. Door de plot
selinge afkoeling in de temperatuur heeft
de Prius bjj herbaliug bloed opgegeven.
Da voorgenomen reis Daar Monaco gaat
nn niet door.
Het keizetljjk Russisch oeconomisch
genootschap te Petersburg heeft in zjjn
laatste vergadering met algem6ene stemmen
besloten, den Keizer een verzoekschrift te
zenden waarin aangedrongen wordt op af-
schaffiag van de Ijjfstraf voor boeren. Men
wil de mensch-onteerende straf van den
kaoet, afgeschaft zien.
Volgens bericht uit Odessa aan de
Times mosten de reservisten dit jaar zes
weken onder de wapenen blij vod, in plaats
van twee. De soldaten die anders naar huis
gegaan zouden zgu, kregen eene aanschrjj-
viug in de gelederen te big ven. Erschjjnt
in Rusland iets te broeien-
Frankrijk.
Koning Carlos van Portugal beeft
een bezoek gebracht aan het redactie-
bureau van de Figaro te Parjjs. Er werd
een concert te zjjner eer gegeven en de ffne
fleur van de Parjjfche kunstwereld was er
bjj tegenwoordig. De artiBteo en de genoo-
digden werden aan den Koning voorgesteld.
Koningen en prinsen die in deze
dagen gaarne in Parjjs scbjjnen te vertoe
ven, bezoeken het Parjjscbe blad dat den toon
aangeeft in de Fransche hoofdstad en
zetten daar voor enkele nren alle gedach-
//Alles, alles, kan ik derven,
//U, mijn Vaderland, U niet!//
In 't stadje aan den boezem der Oostzee,
waar ons verhaal een aanvang nam, had men
de geschiedenis van den geheimzinnigen doode
dien men in 't eenzame wouddal aan 't strand
met gewonde borst gevonden had, bijna ver
geten.
Het graf met den naamloozen steen werd
verzorgd en beschermd als door vaderhanden.
De geneesheer Franzenius plantte met eigen
handen de eerste bloemen der Lente daarop.
En menigmaal, wanneer hij het graf zijner ga
de bezocht, vond men hem daarna ook ge
knield aan deze eenzame groeve.
Gewoonlijk vergezelde hem dan een jong,
frisch meisje met vriendelijke, bruine oogen en
een zoeten glimlach om de rozige lippen.
De oude geneesheer dankte aanhoudend den
goeden Hemelvader, dat Hij hem tot troost en
opbeuring dat kind had geschonken.
Schoon was de morgenstond.
Helder scheen de lieve Lentezonne; de rust
des Zondags heerschte in de straten, op plechti-
gen toon riepen de klokken op ten tempel des
Allerhoogsten.
De geneesheer legde het nieuwsblad uit de
hand en zei tot zijne juist binnentredende
dochter:
't Wordt tijd voor de kerk, Cilly.
Ja, vadertje, gaat u mee?
Wordt vervolgd,)
IIA A RLE WSIIK (t IK A T.
ABCWNEMKNTSEBIJS
AGITE MA NOB" AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIBH.
32.
