No. 2357. Zondag 10 November 1895. 20ste Jaargang Vrijhandel en Bescherming. BUITENLID I>. BINNENLAND. Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG-, DONDERDAG en ZATERD AG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. 50 Cents. Vlt Van 16 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-. Woensdag- en V r ij d a g-a v b n d voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA ÜBE Co. JOHNF. JONES, Succ., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre. De geheele huishouding van den Neder- landschen Staat is het werd reedt meermalen gezegd gebaseerd op liberale beginselen. Deze beginselen zgn neergelegd in onze gansche wetgeving, welke op ieder gebied er de duidelijkste kenmerken van draagt. De groote nadoelen daarvan worden herhaaldelijk in de practgk bewezen, want telkens moet meu ervaren, dat de theorieën, door welke de wetgevers werden geleid, geen grond kunnen vinden in de werkeljjke toestanden. Zoo weet men, dat bet een der lieve lingsdenkbeelden van het liberalisme is om alle pioducten uit het buitenland zon der eenige heffing vrg in te vosren, ter- wgl daarentegen tal van artikelen uit ons vaderland niet dan met zware rechten in andere landen kunnen worden ingevoerd. Het liberalisme gaat hierbij uit van den stelregel, dat gestreefd moet worden ten opzichte van den handel naar het: «vrij in, vrjj uit Dat het buitenland dit met be trekking tot verschillende producten niet toepast, achten de liberalen in ons vader land geen beletsel om vast te houden aan hun eenmaal ingenomen standpunt. Zg zeggen het verkeerde voorbeeld van an dere Staten niet te willen volgen en met de stijf hoofdigheid van een onwetende, bljjven zij volharden in hun vrjjhandels- begrippen. Inplaats dat zg te kennen geven voor den vrgen handel te zgn, maar door de omstandigheden genoodzaakt te worden tjjdelgk de heffing van invoerrechten te moeten gedoogeD, sluiten zg de oogen voor hetgeen de nabuur doet en willen zg ook niet de nadoelen erkennen, welke door hun vasthouden aan vooropgestelde me ningen aan de vaderlandsche takken van welvaart wordt toegebracht. Deze treurige houding heeft aan onze natie reeds heel wat schade toegebracht. De njjverheid en de landbouw zgn het kind van de rekening geworden. Verschil lende industrieën zga allengs gaan kwg- nen of werden naar het buitenland ver plaatst, waar men thans de vruchten plukt van onz8 noodlottige handelspolit'ek. Doch in het bjjzonder valt het te be treuren, dat de landbouw door de toepas sing der free trade meer en meer achter uitgaat, ten gevolge waarvan de bevol king ten platten lande in sommige stre ken werkelgk verarmt. Kaa de kwguing van enkele industrieën geneutraliseerd worden door den grooteren bloei van den banlel of door de opkomst van weer andere takken van volkswelvaart, dit is niet het geval met den landbouw. Waar deze wordt vernietigd, daar kan moeiljjk een equivalent worden aange wezen. Het eenige gevolg ii de verarming van een aanzienlijk deel der bevolking, dat onmiddellijk afhankelijk is van zgn bloei. Ondanks in de jongste jaren de liberalen bjj herhaling de harde waarheid hebben moeten hooreD, dat door hun drjjven de landbouw kwjjnt, schjjnt het, alsof zjj in dit opzicht met dooiheid zgn geslagen. Deed een zinsnede in de jongste Troon- redö'het vermoeden rjjzen, dat de tegen- FEU1LLETON. Nog bijtijds. ging en mij woordige Reg9ering niet geheel den na- deeligen invloed van de thans gevolgde handelspolitiek wilde ontkennen door te wgzen op de voor ons nadeelige handels politiek der omliggende Staten, bet zal bjj deze platonische betuiging ten gunste der protectie wel big ven, en de flauwe hoop, dat van de RegeariDg nog den een of anderen maatregel in de richting der protectie zou zgn te wachten, zal bg alle voorstanders er van wel vervlogen zgo, nu Regeeriug en Kamers het weldra zeer druk zullen hebben met tal van andere zaken, die echter voor de practische volksbelan gen al zeer weinig beteekenis hebben Toch meenen wjj, gedachtig aan het frappez toujours, dat het zgn nut kan hebben te bljjven wgzen op de wen- schelgkheid, dat hier te laude, ten miaste voor enkele producten, werd gebroken met de vrgbandelstbeorie. Indien de voorstan ders van beschermende rechten door de vele teleurstellingen er toe worden ge leid om zich bg den toestand neer te leg gen, cd daarom bnn vermanende stem niet meer doen hooren, zouden de libe ralen zeer licht in den waan kunnen komen het pleit te hebben gewonnen, en over eenigeu tijd zouden zjj misschien zeer hoog de bewering doen klinken, dat zjj het mee hun vrjjbandels-begrippen toch bjj het rechte eiud hebben gehad, Ea dit mag in geen geval. Da behan deling der motie-Dobbelman in de Tweede Kamer heeft werkelgk groot nut gehad, niet alleen omdat daaruit big kt, dat de voorstanders van beschermende rechten werkelgk terrein hebben gewonnen, maar vooral ook, omdat daardoor belangstelling werd opgewekt of verlevendigd bij velen, die zich omtrent deze zaak nog geen ba- paalde meaning hadden gevormd. De kracht der argumenten, bg die gelegen heid aangevoerd, zal velen in die dagen hebben gewonnen voor de overtuiging, dat ocs vaderland te midden der andere Europeesche Staten niet langer alleen mag staan in zga handbaring van den vrgen handel, maar dat het den weg der om ringende landen moet inslaan en ter be scherming van eigen njjverheid en land bouw den invoer van vreemde producten aan een zeker recht moet onderwerpen. Al strjjdt zulks regelrecht met de theo rie, welke op zich zelf als juist kan be schouwd worden, dan nog moet de wet vau het zelfbehoud nopen tot het inslaan van een weg, die in andere omstandighe den misschien zou zgn af te keuren. Het zou bijvoorbeeld hoogst verkeerd wezen om een inkomend recht ta heffen van een artikel, dat h er te lande niet kan worden vervaardigd en waarin men das niet kan concarreeren met het baitenland. Maar moet het niet dwaas worden genoemd om ter wille van een theorie onze vaderland sche industrie en landbouw te benadeelen door eene oubilljjke concurrentie in het leven te roepen met den vreemde, een con currentie, welke ten slotte de vernietiging van bedoelde takken van welvaart moet veroorzaken Om slechts op een product te wgzen, dezer dagen werd berekend, dat tengevolge van het ontbreken van inkomende rechten op granen, de boer hier te lande de 100 K.G. tarwe bljjkens den marktprgs be- Ge meent alzoo werkelijk, dat we Bob taald krggt met f 5.73, terwijl de Pransche boer daarvoor ontvangt f 9.50 en de Duit- sche boer f 7.68. Moeten deze cijfers niet welsprekend in hooge mata worden ge noemd en dragen zg geen veroordeeling in zich van bet vrghandelsstelsel, dat bjj ons nog steeds wordt gevolgd Het eenig oogenscbjjaljjk gegrond mo tief, dat de vrghandelaars hiertegen kunnen aanvoeren is, dat bjj ons het brood goed- kooper kan wezen dan in Frankrjjk of Duitschland. Doch zjj verzuimen er bg te vermelden, dat door de heffing van een invoerrecht op graneo de broodprijs zeker aiet aanmerkelijk zou stjjgen, terwijl het in ieder geval toch de voorkeur zou ver- dieuen dat het brood iets duurder wordt dan dat, zooals thans de vooruitzichten zgn, honderden en duizenden dcor het te niet gaan van den landbouw in het ge heel geen brood zullen hebben. Wjj bljjven dan ook in de heffing van een matig invoerrecht, in de allereerste plaats op de graansoorten, een middel zien om tot verbetering van vele toestan den in ons vaderland te komen. Het staat vast, dat bet heffen van graanrechten den landbouw zeer ten goede zal komen. Men doet hiermede geen sprong in het duister, omdat de gevolgen er van berekend kun nen worden. Niets pleit er tegen, maar alles er voor. En moge het motief van duur brood den vrij handelaars nog als een spook voor den geest bljjven zweven, dan wijzen wjj op de oud-Hollandsche spreuk, dat, waar het den boer goedgaat, een ieder er wel bjj vaart. Mogen de freetraders nog van hun verkeerde begrippen worden genezen, voor het geheel te laat is en de landbouw zoodanig is gezonken, dat zgn opheffing niet meer tot de mogeljjkheden behoort. Wjj zouden dit een zegen achten vcor land en volk. Oost enrij k-Hongarij e. Het groote nieuws uit Weeneu is, dat keizer Frans Jozef geweigerd heeft da benoeming tot burgemeester der Donau- stad ta bekrachtigen van Dr. L u e g e r, den anti-semiet. Geheel ia den zin der joden heeft de Keizer van Oostenrjjk, die ook door zga bondgenootschap met Italië een beletsel is tot het herstel der wereld lijke macht van den Paus,hier een der vrees- achtigste daden verricht, die hjj tot hiertoe op zgn kerfstok heeft. Natuurlgk wordt Frans Jozef door de geheele Weener- jodenpers geprezen omdat hjj zoo'n bjjzon- dere zorg heeft voor de bevordering van Weenen's vooruitgang? en Dr. Lu eg er, de flinke ridderljjke beBtrjjder van het aanmatigend jodendom, wordt nu als een raddraaier gescholden. Het besluit van den Keizer heeft dan ook in het Huis vau Afgevaardigden, dat Dr. L neger onder zjjnedegeljjkste leden telt, groot opzien verwekt. Toen Dr. Lne- g e r er binnenkwam, sprak bjj deze woor den: «Gij knnt mg nu geluk wenscheD, mjjne heeren. Ik ben nu een vrij man. Nu eerst zal de strjjd beginnen en zult gjj mjj leeren kennen.» Tegen een vriend zei Dr. L neger: <iNun kann der frissche fröhliche Krieg wieder losgehen.* Dr. L u e g e r, dit staat voor de Wee- ners, die van de overheersching der joden genoeg hebben, vast, wordt opnieuw tot Burgemeester gekozeD. Er bestaan geen rechtsgronden waarop keizer Frans Jozef de benoeming van Dr. L neger heeft kannen vernietigen. Onmiddelljjk is dan ook besloten Dr. Lneger te hand haven, wjj zullen, zoo luidde eene gestelde motie, onzen leider L u e g er zoo dikwjjls herkiezen, totdat de Keizer besluiten moet zgn benoeming te bekrachtigen. Zelfs de liberale bladen wjjzen er op, da^de Keizer hoog "spel! speelt en algemeen is men van oordeel, dat Z. M. de benoeming van Dr. L u e g e r tot Burgemeester van Weenen ingevolge het besluit der meer derheid in den Weener gemeenteraad, had moeten eerbiedigen. België. De werkstaking der letterzetters te Gent is nog niet geëindigd. Het blad de Flandre libérale is weer ■verschenen en wjjdt een entrefilet aan haar personeel. De raad van administratie heeft de eischen van de werk lui ingewilligd, omdat de verkiezingen op handen zijn, hoewel bjj vreest dat de con- cetsiën op den duur te groot znllen blgken. De werklieden zgn dus gewaarschuwd. Baron D h a n i s is met het stoom schip de Léopoldville uit Antwerpen naar den Congo vertrokken. Aan boord bevinden zich ook de inspecteur j vau de miesieD, pater De Deken, en |luiteuant de la Kéthulle de Ryhove. Honderden deden hou en andere vertrekkenden uit geleide. Bulgarije. Turkije. VolgeDS de Eogelsche Standard ziet het er zeer treurig te Konstantinopel uit. Vele inuechtenisnemingen hebben, volgens een telegram uit Konstantinopol bjj het blad ontvangen, plaats gevonden. De politie deed huiszoeking in de volkswjjken, waarbg dooden en gewonden vielen. De Jong- Tarksche partjj heeft de maren van de hoofdstad weer bedekt met oproer'ge plak katen. De Sultan heeft op een tafel in zgn paleis een dreigbrief gevonden, waarin hem de keus werd gelaten tusschen afdanken binnen tien dagen of vermoord worden. De tjjdingen nit de provinciën bljjven hoogst ernstig luiden. De woelingen en onlusten strekken zich thans uit tot Bagdad en Mossoel. De telegrammen aan de Times en de Daily News ademen denzelfden geest. De Sultan heeft een nieuw ministerie gekregen, waarin H a 1 i 1 R i f a t als groot-vizier optreedt. De vertoogen der Mogendheden tot de Porte gericht zgn mondeling overgebracht. Alleen de dragoman van het Fransche ge zantschap, als vertegenwoordiger van Cam- bon, heeft eene schriftelijke nota overge legd. De Mogendheden herinnerden de Porte aan de bloedbaden waarvan Chris tenen de slachtoffers waren in Syrië in 1860, en vroegen welke maatregelen de Porte neemt om het gevaar af te wenden. De ministerraad, die heden zal gehou den worden, zal de maatregelen nagaan welke genomen moeten worden om een einde te maken aan de gewapende bot singen tusschen de Armeniërs en de Mu zelmannen in Klein-Azië. Duitschland. Het nummer van gisteren van het hoofd orgaan der Duitsche sociaal-democraten, de Vorwarts, is in beslag genomen. Aanlei ding daartoe was gezocht in een artikel, over de gratie aan veroordeelde politie agenten te Barmen verleend. —-Naar de Foss, Ztg. meldt, is kapitein Yon llanneken, een Dnitsch officier in Chineaschen dienst, bekend uit den oorlog met Japan, op het oogenblik te Berlgn ter voorbereiding van de reorga nisatie van het Chineesche leger naar Russisch, Fraossh of Duitsch model. Kapi tein Yon Haaneken heeft de meest uitgebreide volmachten om in deze te be slissen en de noodige stappen te doen. Italië. Uit de Santa-Maria-kerk te Rome, heb ben inbrekers al de juweelen van het Ma donnabeeld en andere kostbaarheden ge stolen, ter waarde van 100,000 lire. Na tuurlgk zgn de dieveu door de Italiaausche politie niet outdekt eu zullen ook wel niet ontdekt worden. Amerika. Het hawelgk tusschen den Hertog van Marlborough en miss Consuelo VanderBiltiste New-York voltrok ken. De bruid brengt een bruidschat mee van f 25.000.000. De hnwelgksplechtigheid overtrof in weelde en rijkdom alles wat tot heden bg dergelgke gelegenheden was te zien ge geven. Het was dan ook de eerste maal dat een echte Engelsche Hertog trouwde iu Noord-Amerika. Het gerucht loopt, dat te Chicago een schilderstuk vau Rubens is ont dekt, hetwelk wordt geschat op eene waarde van vijftienduizend dollars. Niet tang geleden iB het te Keulen ge kocht voor 100 dollars. ilililf, ABONNEMENTSPRIJS .1 Al S TIEND RATT* AGITE MA NON AGITATE PRIJS DER ADVERTENTIEN. 37. {Vervolg.) Laten we eerst weer waardige edellieden worden, mjjn waarde litis, vervolgde hij, opdat de politie ons niets te zeggen hebbe.Zet je witte pruik maar weer op, arme oude! en koest maar weer duchtig er op los, mijn eerbiedwaar dige mijnheer WarrenslHa! ha! ha! je bent een prachtig comediant, mijn allervoortreffelijkste litis. Heeft de lieveBob je die rol geleerd? O, die sluwe vos, wien we nu het vel over deooren zullen trekken, wij beiden, litis, daar ik nu uw vernuft heb leeren kennen. Willen we oude? Hij stak hem de hand toe, maar litis stiet die toornig weg, terwijl hij tevens een mes voor den dag haalde. Wees kalm, mijn vriendje! riep de ka pitein verachtelijk lachende. Ik draag een ar senaal van wapenen bij mij; je zoudt stellig aan het kortste einde trekken. Maar waarom, jongen, zouden we mekaar den hals breken? Enkel opdat die vervloekte Bob een rijk edel man worde en ons, arme sukkels, uitlachtP Zeg mjj oprecht, wat heeft hij je voor dien akic&st beloofd? Eene poos zweeg litis. Hij zag evenwel in dat hij zich in de macht bevond van den ka pitein, dat zijn spel verloren was. Nu, Bob zei me, dat je in t geheim er ij ten spqt een anderen door tot kapitein had benoemd; dat je mijn vijand bent en hij, Bob, de kapiteinsplaats enkel had aangenomen, om ze mij dan over te geven. Zoo, daarmee heeft hij je dus gevangen, een slimme vogel, die heer Bob! Hoor litis, ik wil je niets ten kwade duiden, wijl ik zelf in de val hen geloopen. Welnu, gij zult mijn opvolger worden; ik wil binnenkort ontslag nemen en moet eerst een flink opvolger stel len. Top, heer kapitein, sla toe! Met een luid vreugdegejuich sloeg litis thans in de hem gereikte hand en zwoer, alles te doen, wat Ned van hem verlangen zou. Wel, dan hoor, mijn jongen, dan ga ik je eene geschiedenis verhalen, hoe men million- nair en schoonzoon wordt van een onzer geldkoningen der City. En kapitein Ned vertelde, dat den braven litis het verstand stilstond. Ik wil veroordeeld worden om mijn ei gen strop te weven, riep hij daarna uit, als ik voor dien Bob geen respect heb. 't Is we zenlijk jammer als hij zijn doel mist. Het moet voor ons immers eene aangename gedachte zijn, te weten da+ een onzer deugnieten tot de goudvorsten van Londen zou behooren. Hij zette nu de grijze pruik weer op, legde zijn gelaat in ernstige plooien en beproefde den ouden hoest nogmaals. Ook kapitein Ned had zjjne geduante van Sir Law weer aangenomen. het neefje in Parijs ons nu maar niet gaat sterven, riep hij lachend, maar alle gekheid aan een kant. zijn geluk gunnen moeten? Dwaas; gunt hij u het leven wel? Ge zoudt hebben moeten moor den voor hem en daarna was Bob niet meer te vinden. Of meent ge, dat Sir Benett in zijn paleis je ontvangen en beloonen zou? Neen, je hebt gelijk. Als ik u en de beide andere voor hem uit den weg geruimd had, dan was mijn lieve Bob spoorloos verdwe nen. O, die verrader. Zeg op, kapitein, hoe kan ik mij aan hem wreken! Wij willen dat rustig overleggen. litis. Aan het naaste station stappen we uit, daar ik wel niet geloof, dat je de reis naar Parijs als oud grootpapa wilt voorzetten. Naar den drommel daarmee. Ik keer da delijk met je terug naar Londen. Degeschie denis in Berlijn was mij toch weinig aangenaam daar ik er onbekend ben. Dat wil ik wel gelooven, wakkere litis. De goede Bob zal nu in ons zjjn meesters vinden, ik zal het hem inpeperen. Foei, zijn eigen ka meraden verraden. Zij hadden intusschen het volgende station bereikt, daar stegen ze uit en, door de duis ternis begunstigd, verdwenen ze weldra. Nadat de trein weer vertrokken was, keerden ze naar 't station terug, om den volgenden trein naar Londen af te wachten cn maakten het zich in de wachtzaal bij een paar ilesschen wjjn zeer gemakkelijk. Yoor alle dingen, begon de kapitein zacht, moeten we onzen vijand uit de oogen blijven, opdat hij niets van onzen terugkeer vermoedt. Kijk, als uw moordaanslag gelukt ware, dan Prins Ferdinand van Bulgat jje moet nu bereid zgn gevonden om zjju zoon Boris, den troonopvolger, in de leer der Grieksohe Kerk te laten opvoeden. Dit schandaal zon plaats hebben om de Rassisöh-gezinde-partjj te bevredigen op den 30sten Januari e. k., wanneer de jeug dige Prins zjjn tweeden verjaardag viert. De Russisch-gezinde minister-president S t o j i 1 o f moet prins Ferdinand tot de laffe daad hebben overgehaald om zgn kind in 't orthodoxe geloof te doen opne men. De president van de Synode, de metropoliet van RoesUjoek Giegorius, bedankte den Vorst uit naam van de Grieksche Kerk en de natie, en ging voort: «Nooit zal Bulgarjje dit vergeten, en geen vjjand zal er ooit ia slagen, zich tusschen den Vorst en zgn volk te dringen.» was hij vaneen gevaarlijk medeweter bevrijd ge weest, daar hij u, wijl ge van eenen mijnheer Benett niets af weet, niet te vreezen had. Dat is juist, nikte litis, eene flesch om- keerende. De schurk had zijne kaarten toch uitmuntend gemengeld, vervolgde kapitein Ned een glas wijn naar binnen gietende. Het was om zoo te zeggen een kunststuk, d> ar hij zijnen gevaar lijks ten vriend en mededinger, die hem van voorheen kende, juist dien mijnheer Francis, het leven in Londen reeds onmogelijk had gemaakt en als 't ware tot de vlucht gedwongen had. Ik zeg u, mijn jongen, er is geen sluwere kerel dan die Bob. Hjj schijnt met den booze zelf een ver bond gesloten te hebben en verstaat de kunst van in vijf minuten vijf maal van gedaante te verande ren, zoodat hij zelfs mij daarmee verschalken kon. Hm, bromde litis met een bedenkelijk hoofdschudden, dan is 't gevaarlijk zich met hem af te geven. Ik gruw reeds bjj die ge schiedenis Bah, ik zal hem wel krijgeD, lachte Ned verachteljjk. Laat mjj maar begaan, mjjn jon gen. Ge hebt voorloopig niets anders te doen, dan u onzichtbaar te maken, bjj voorbeeld, u ziek te houden. Zoo moet ik mjj ook voor hem in acht nemen, opdat bjj geene waarschu wing voor den tjjd krjjge, ik moet natuurljjk voor hem dood zjjn. Kijk, brave litis, in zulke bjjzondero gevallen is het toch een groot ge luk, met de politie op goeden voet te staan. Pas op, kapitein! riep litis, het gevulde glas aan den mond brengende. Wil ge mjj aan D mes overleveren? Werkstakingen. Het is zeer dikwjjls aller droevigst voor vele gezinnen wanneer de vaders zich laten opruien om den arbeid te staken en zich verzetten tegen den patroon. Het zijn gewetenlooze menschen die durven Dwaasheid! lachte Ned, 't zou mjj niet invallen, ik wil u tot mjjn opvolger maken, litis, Neen, mijn brave, ge zijt zeker van de wraak; alleen Bob wil ik de politie op de hielen sturen door haar een duidelijken wenk te geven. Het zal geene gemakkelijke taak zijn den voornamen edelman aan te durven cn hem heet te krijgen, maar ik ken zjjn spel en zal het hem door en door bederven. Voor alle din gen dus, jongen, verdwjjn spoorloos voor zijn spcurhondenneus. We keeren in 't donker van den nacht terug, mistrouwen kan hjj niet op vatten, daar hjj de zaak te sluw gesponnen heeft. Allemaal goed, meende litis, maar als de listige vos in ons hol spioneert en daar eenen verrader vindt? Hij heeft immers goud genoeg. Die opmerking laat ik gelden, nikte ka pitein Ned, ik zal dus voorloopig ergens an ders een kwartiertje moeten zoeken en u voor onbepaalden tijd tot kamerarrest veroordeelen. Voor spjjs en drank zal ik zorgen, maar de frissche lucht zal je moeten missen. Wees onbezorgd om mjj, kapitein, lach te litis. Als ik maar eten en drinken heb, be kommer ik mjj weinig om frissche lucht. Goed, dan zijn we het eens, en je zult het weldra inzien, dat mijn leven je nuttiger is dan mijn dood. Middelerwijl reed de trein naar Londen 't station binnen. De beide deugnieten begaven zich naar buiten op 't perron, om na weinige uren weer in hun stad terug te zjjn. Dokter Wilson was op den avond, waarop

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1895 | | pagina 1