No. 2380. Zondag 5 Januari 1896. 21ste Jaargang. De keuze van een beroep. agite ma non agitate. BUITENLAND- BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. Geen Lafaard. Transvaal. Frankrijk. België. Engeland. Duitschland. Hoe zij ongelukkig werd l ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERD AG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. 50 Cents. 7Ht Meenden wjj het bjj de wisseling des jaars onze plicht te wezen aan de ouders toe te roepen, dat zjj hebben te waken voor hun kinderen door hen rerwjjderd te houden ran alles, wat tucht en zede lijkheid kan vermoorden en hen met ver achting kan vervullen voor hun hoogere en voornaamste plichten het schgnt ons ook niet van belang ontbloot op een naar onze meening verkeerde opvatting te wjjzen, welke bij veie ouders bestaat ten opzichte van het beroep, dat zjj voor hun kroost bestemmen. Dat bet voor ouders geen gemakkelijks taak is om een keuze te doen uit de velerlei wjjzen, waarop hun kinderen op lateren leeftjjd voor zich en gowoonljjk ook voor anderen het dageiijksch brood moe ten verdienen, weet een ieder, die daarvan ondervinding heeft, terwjjl, indien dit niet het geval ie, men bij eenige levenservaring toch wel kan vermoeden, met welke zwa righeden ouders in dit opzicht hebben te kampen. Gewoonlijk hebben de jongens on op hen hebben wjj thans vootnameljjk het oog reeds vroeg een keus gedaan. Op de schoolbanken reeds hebben zjj het aan hnn makkers verteld, wat hun idealen van het leven zjjn en op welke wjjze zg die idealen znllen trachten te verwezenlijken. Maar kinderen koesteren vaak onvervul bare wenschen of stellen hnn ideaal op zulke vreemde en wonderljjke zaken, dat ouderen van dagen er schouderophalend over glimlachen en zcmder die illnsiëa te willen verstoren, stilzwijgend een gansch andere meerling hebben. Zelden dan ook wordt een jongen opge leid tot het beroep, dat hjj zich heeft uitgekozen en reeds met zj>n speelmakkers heeft besproken. Dikwerf verandert het kinderlijk inzicht, wanneer werkelijk een keus moet worden gedaaD, doch meestal hebben de ouders den plicht om aan te wjjzen, in welke richting hun zoons een maal als nuttige leden der maatschappij werkzaam zullen zjjn. Waar dit zoo is, mag het wel overweging verdienen, wat dezer dagen de bektnde Engelsche staatsman Gladstone over de keuze van een beroep heeft gezegd. Bjj wees er op, dat zoovele ouders hun kin deren bestemmen voor een taak, welke voor hen het minst geschikt is en in het bjjzonder, dat vele jongens worden opge leid voor geestesarbeid, waar handenarbeid veel meer zou overeenkomen met bun aanleg, geschiktheid en maatschappelijke omstandigheden. Hetgeen Gladstone hier heeft be toogd, geldt niet slechts voor de Engel sche samenleving, maar ook in vollen nadruk voor ons vaderland. Wjj weten tocb, dat in vele werkmans gezinnen de ouders hun zoon of zoons, zoo als zjj zich uitdrukken, een bet're opvoeding willen geven dan zjj zeiven hebben gebad. De nette en latsoenljjke werklieden achten voor een groot deel hun stand te gering. Zjj wenschen dat bun kinderen zich een loopbaan kiezen, waardoor zjj later in aanraking komen met personen nit andere standen en gelooven, dat op deze wjjze bet best het gelnk vau hun kiode.- en wordt bevorderd. FEUILLETON. 2. Vervolg en Slot.) Vijf jaren zijn alzoo in ballingschap vervlo gen, toen moeder Mancey afgeleefd kwam te sterven. Alfred vervulde de laatste plichten en begaf zich te voet bijna zonder geld naar zijn land. In dezen betreurenswaardigen tijd drongen de legers der vreemde Mogendheden 1' rankrijk in en Alfred kwam onder de muren van Vitry- le-Eranqais aan op het oogenblib, dat een le gerkorps van 60.000 Oostenrijkers, die in Frank rijk waren binnengedrongen, zich gereed ma ik- ten om het beleg voor die kleine stad te slaan welke zoo onvoldoende door geringe macht beschermd was, dat elke weerstand mogelijk werd. Een toeval of liever een plan van de Voorzienigheid wilde, dat Alfred, op de bol werken wandelende, in een der officieren van het garnizoen Jumilly ontmoette, dien hij van verre kwam zoeken. Jumilly was te midden van een groep sol daten en las met luider stemme eene procla matie van den generaal, bevelhebber der stad voor, die een dapper man vroeg, gereed om zich voor het heil van allen op te offeren. Het gold hier de vraag om een kruithuis op uur gaans van de stad gelegen te doen fe'Qgen, en zoo wanorde te brengen in de egetingswerken ten einde aan Napoleon tij PRIJS DER ADVERTENTIEN. Yan 1—6 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a C o n t a n t. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrjjda g-a vond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DA UBE 4' Co. JOHNF.JONES, Succ., Parijs 31bis Faubourg Montmartre. Niets is minder waar dan dat. Het is niet den stand, die den persoon vereert, maar omgekeerd is het de persoon, die den stand, waartoe hjj behoort, eer aan doet. De handwerksstand staat in geldeljjk op zicht beneden enkele andere groepen van de samenleving, doch geen enkele hand werksman, die zjjn plicht doet, staat in zedelijke beteekeni3 onder de hooggeplaat- sten in den lande. Terecht zeide eenmaal onze koning Willem III, dat hjj in den handwerksstand de kern van zjja volk er kende en hjj achtte het zich eea eer met dien stand m aanraking te komen. O aders, die dan ook van het denkbeeld uitgaan, dat hunne zoons een carrière moeten kiezen, waardoor zjj op lateren leeftijd zullen behooren tot andere krin gen der samenleving dan waartoe zjj zelf behooren, doen in ons oog zeer verkeerd en geven aanleiding, dat hunne kinderen zicb, als zjj volwassen zjjn, dikwerf alles behalve gelukkig gevoelen in het beroep, dat voor hen werd gekozen. Dat ouders wenschen hunne kinderen te zien vooruitkomen in de wereld, is geen misplaatste eerzncht, maar alleszins be- grjjpeljjk en volkomen te billjjken. Het zjjn ontaarde ouders, voor wie zulks on verschillig zoa zjjo. Maar het mag bjj het kiezen vaa een beroep niet in de allereerste plaats de vraag zjjn om de bitderea op te leiden tot eene omgeving, waartoe de ouders niet behooren. Indien op lateren leeftjjd door het talent en de werkkracht de kinderen zich hebben ontwikkeld tot personen, die ontgroeid zjjn aan den kr:ng, waartoe zjj eertijds hebben behoord, dan is hierop natuurlijk niets af te dingen en dan ook zon het niet mogeijjk zijn om hen t9 houden in de beperkte omgeving van hanne kindschbeid. Doch daarmede mogen de ouders niet begiuneo. Zulks kan enkel het gevolg wezen van den bjjzonderen aanleg der kinderen. En hiermede zjjn wjj in het hart der quaestie, die zeer nauw verwant is aan het groote maatschappelijke vraagstuk. De zucht vau tal van handwerkslieden om hunne zoons laten wjj het maar duidelijk zeggen op te leiden tot een «heer,» beeft al heel wat verkeerds teweeggebracht. Weinigen van die jongelieden brengen het zoover, dat zjj zich later in hua beioep of ambt ge/'ukkig en tevreden gevoelen. Het meerendeel van hen kenmerkt zich door eene oppervlakkige kenuis van ver schillende wetenschappen. Zjj hebben,be halve natnurljjk van lezen, schrjjvan en rekenen, eenige kennis van wiskunde, na tuurkunde en andere vakken, spreken enkele woorden Praasch of eou andere vreemde taal, maar weten van geen enkel dier vakkeu iets grondigs. Het is niets dan een flauw vernisje van ontwikkeling, dat over een od wetend hulsel is getrokken en voor ouingewjjden mooi scbjjnt, doch voor bet leven en voor de maalscbappjj van nul en geener waarde is. Zulke jongelieden komen dan op eeu kantoor, nadat zjj misschien eenige jirei hebben loopen lanterfanten en kunnen dan eerst na zeer veel jaren een salaris ver dienen, waardoor zjj zich zelf en een gezin kunnen onderhonden. Dat zulke personen een gelukkig leven hebben, zal niemand bewereD, zjj zelven te geven om met voldoende krijgsmacht naar de belegerde stad te rukken. De lezing van de proclamatie werd aanstonds gevolgd door een diep stilzwijgen en niemand bood zich aan om zijn broeders ten koste van zijn leven te red den. Alfred, kalm en vastberaden, naderde toen den troep. Mijnheer Jumilly, zeide luj, herkent ge mij? Neen, antwoordde deze, maar toch her inner ik mij u elders gezien te hebben. Ik ben Alfred Mancey, de jonge schilder van llouaan, dien gij beleedigd hebt, nu vijf jaren geleden en dien gij voor lafaard hebt uitgekreten, omdat hij weigerde zich met u te meten in een duel toen zijne oude moeder zijn steun behoefde; ik heb u beloofd terug te keeren als ik vrij zou zijn; mijne moeder is gestorven en nu beu ik hier, mijnheer, tot uwe dispositie. De heer Jumilly stond op het punt met een nieuwe beleediging te antwoordeu. Hoor mij aan tot het einde, mijnheer, en uwe wapenbroeders zullen rechters zijn over de billijkheid van mijn voorstel. Ik kom thans, nu het vaderland zoo zeer behoefte heeft aan zijne zonen, u niet een uitgesteld en onvrucht baar duel voorstellen, dat ik ten allen tijde als eeu ongerijmd gebruik beschouw en op den dag' van heden nog een goddelooze daad is Laten wij onzen twist vruchtbaar maken ten voordeele van het land. Men vraagt een man, die zich toewijdt tot in den doodWelnu! om u te bewijzen, dat ik zoo dapper ben als allerminst. Uit baloorigheid over hun geringe maatschappelijke vooruitzichten geven zjj zich zelven bovendien dikwijlB over aan hun hartstochten, verwoesten dan huu leven en zijn voor tjjd en eeuwig heid ongelukkig. Diezelfde personen hadden op geheel andere wijze kannen worden voorbereid voor het maatschappelijk leven en zoudeD dan een sieraad vau hun stand geweest zjja en zich verheugen in hun levensver houdingen. Indien zjj een beroep hadden geleerd, dat hen wel niet toestond om iederen dag met een hoef op het hoofd en een wandelstok in de hand door de straten te flaueereD, maar dat hen een flink bestaan opleverde, zonder zorg voor de toekomst en omringd door een liefhebbend gezin, dan zouden zjj niet willen ruilen met de zoogenaamde «heeren», die eer medeljjden dan beschimping waardig zjjn. Gladstone heeft dea vinger gelegd op een wonde plek onzer samenleving. Geestesarbeid is niet voor een ieder geschikt, zoomin voor jongelieden uit deu hand werksstand als uit andere kringen. Het ware te wenschen, dat de oaders die waarheid meer bedachten bjj het doen van een kenze voor het beroep hnnner kin deren. Wie een vak grondig heeft geleerd, behoeft nimmer bevreesd te zgu dat hg later niet de gelegenheid zal vinden om in zjjn onderhoad te voorzien. Degeljjke hand werkslieden staan niet slechts op hooger zedelijk standpunt dan leeghoofdige «hoe ren» en zjjn daardoor niet alleen veel nuitiger leien der maatschappij, maar gevoelen zieh zelf ook ver verheven boven zooveleD, die nimmer iets goeds en degeljjks zullen kunnen tot stand brengen. Waar wij daarom aan de ouders toe roepen «Waakt voor uwe kinderen dat zjj niet besmet worden m6t het gif van ongeloof en revolutie, daar voegen wjj er aa toeLet bjj het bepalen van het be roep uwer kinderen er ernstig op, of zjj later in staat zullen wezen als onafhanke lijke mannen in hua onderhoud te voor zien. Brengt uwe kinderen niet in kringen, die niet in overeenstemming zjjn met uwe levensomstandigheden en hnn aanleg, en houdt steeds de waarheid voor oogen, dat het niet de stand is, welke den persoon vereert, maar dat bat de persoon ie, die den stand versiert. De troap Eugelsehe vrjjbuiters van de Chartered Company is reeds met de Trans- vaalsche boeren bjj Johannesburg slaags geweest. Het gerucht a's zou de bevel hebber der vrjjbuiters «J a m e s o n» zjja gevangen genomen, heeft zich niet beves tigd. Zgn troep moet flink klop hebben ge had en groote verliezen geleden. Officieren en minderen zjjn deu boeren in handen ge vallen die zij als gevangenen behandelen. Cam berlaiu heeft naar Pretoria ge seind, om voor de gevangenen en gewon den een genadige behandeling te vragen. Da Oraoje-Vrjjstaat heeft besloten de Trausvaal bjj testsan met een leger van 1600 burgers, dat bjj de Vaalrivier geread staat. De spoorweg tusscben Krügersdorp en Johannesburg is opgebroken. gij, sla ik u vonr het lot te laten be slissen wie van ons beiden het kruithuis in de lucht zal doen vliegen. Neemt gij dit aan? Jumilly verbleekte en gaf geen antwoord. Welnu, dan zal ik gaan, hernam Alfred daarna: en nu hoop ik, mijnheer, dat gij net woord //lafaard!// zult intrekken, dat gij mij naar het hoofd geworpen hebt. Breng mij naar den hevelhebber: ik ben zijn man. Drie dagen later sloop Alfred middernachts alleen en ongewapend door de vijandelijke liniën en kwam bij het kruithuis aan. Midder nacht was het bepaalde uur en als de klok deu twaalfden slag zou doen hooren, moest de brand uitbreken. De geheelc stad was op de bolwerken en met onuitsprekelijke angst wachtte men dit pijnlijk uur af. De 12de klokslag werd vernomen en met. een allerijselijkst gekraak sprong het kruitmagazijn in de lucht, dood en verwoesting zaaiende in het vijandelijke kamp en alzoo werd de inneming dezer stad voor eenige dagen vertraagd, welke twintig dagen later door het verraad werd overgeleverd. Een wonder beschermde den dapperen Alfred, die op eenige meters afstand in een volle sloot was terechtgekomen. Den volgenden morgen keerde hij naar de stad terug, welke hij zoo edelmoedig- o-ered had. Twee uren daarna kwam Napoleon San en vroeg Alfred Mancey te zien. Deze, be scheiden en verlegen, werd aan den Kei zer voorgesteld, die na hem geprezen te hebben zooals alleen Napoleon eigen was, de vraag Over het leger der Boeren wordt het Davolgende medegedeeld. Zjj beschikken shebts over 450 mau geregelde troepen (staats-artillerie) bewapend met 6 zware kanonnen en enkele Armstrongs en Maxims van klein kaliber. Uit Pretoria kunnen denkeljjk 750 man deze troepenmacht vergrooten. Ia bet geheele la id kannen 10,000 mai ongeveer de wapens dragen, zjj zgu met geweren van verschillende soort gewapend en zorgen zelf voor huü uitrusting. Binnen een week kan daarvan denkeljjk de helft te velde trekken. De Johannesburgers beschikken over een vrjj willigerskorps van 600 man, daar enboven zjjn er nog 400 valide burgers. Zoodra bekend werd dat Jameson de grenzen was overschreden trokken de Transvaalsche boeren hem te gemoet. Ouder commando van generaal Jo a ber t vertrokken zjj onmiddellijk per spoor nit Pretoria te sterkte van 1000 ruiters naar Johannesburg om dadeljjk na aankomst de indringers aan te vallen. De boeren wareD voorzien vau hun voortreffelijke ach- terlaadbuks en hebben de Chartered Com pany's troepen een les gegeven,die vooreerst wel voldoende zal zjjn om hon eerbied te leeren hebben voor Joubert's boaren- scldaten. De Purgsche pers is, ban men zeggen, eenstemmig in haar veroordeeliug van de vrijbuiterij vaa Jameson en zjjn bende tegenover Transvaal. De Jemps besluit zgu scherp veroordeelende beschouwing over deze daad met de volgende woorden «Engeland heeft zjjn eer te redden. Het heelt een aanslag te beleltsD, een schen ding van grondgebied te herstellen. Op dit oogenblik aanspraak te maken op een welwillende behandeling zal het niet kunnen. Er zjjn zelfs billgke concessies welke Transvaal vrjjwiilig zou hebben kunnen toestaan, maar wslke onmogeljjk geworden zjjn tegenover dezen gewapender- handscben aanval, begaan met d9 mede plichtigheid van eeuBritschen ambtenaar.» In den Franschen Ministerraad werden de belangsn der in de Transvaal wonende Franschen besproken. De President der republiek heeft ter gelegenheid van Nieuwjaar aan 1028 wagens militaire misdrjjveD veroordeelden kwjjtschelding of vermindering van straf verleen I. De minister van Staat in België, de heer F r r e-0 r b a n, jarenlang de leider der liberale partjj daar te lande, is g steren morgen overleden. Hij leed gedurende vele jareu a3U bronchitis, welke ziekte bjj het begin van dezen winter een ernstig ka rakter had gekregen en den ljjder nood zaakte te bed te bljjven. De nacht die zgu dood voorafging was vrjj goed, maar in den vrofgen morgen omstreeks 7 uur werd de zieke door een kinbhoeet over vallen die hem uitputte, en na koiten doodstrgd gaf hjj den geest. Frère Orbanwas afgevaardigde van Luik gedurende 47 jaren (van 1847 tot 1884 en minister gedurende 24 jaren (van 1847 tot 1852 en van 1857 tot 1870, en van 1878 tot 1884.) stelde, welke belooning aan den dapperen Sire, zei Alfred, ik ben voor een lafaard uitgescholden, en het is nu vijf jaar geleden, thans verzoek ik uwe Majesteit in mijn eer hersteld te worden. 'Welnu! zei Napoleon, ik zeg u, dat gi] de dapperste van allen zijt, en om de herin nering aan de groote daad, welk gij verricht hebt voor altijd te bewaren, wil ik, dat gij bij uwen naam dien der stad voegt, welke gij hebt gered. Vervolgens maakte hij het kruis dat op zijn borst schitterde los en bevestigde het op Alfred's borst, zeggende: Alfred de Mancey de Vitry, ik verbind u aan mgn persoon; gij die moedig en dapper weet te zijn, gij zult de daden van heldenmoed mijner soldaten schilderen; ik benoem u tot schilder mijner veldslagen. Van deze hooge onderscheiding zou Alfred niet lang pleizier hebben. Ilij volgde Napoleons legerscharen en was even dapper soldaat als kundig schilder Daar waar gevochten werd was Alfred in de voorste gelederen. Twee maanden later vond Alfred zoo edel aardig gewroken en zoo roemvol gerehabiliteerd den dood onder de muren van de stad Parijs, terwijl liij zijn vaderland en zijn Keizer ver dedigde. Ia deu overledene Ijjdt d0 Belgische vrijmetselarij een groot verlies. Walter Frère, die later de naatn van zijne vrouw «Orban» achter den zjjnen plaatste, was de zoon van een coucierge der Loge te Luik. Als jongen van 18 jaren vocht hg in den Belgischen opstand meê tegen de wettige Neder- landsche regeering. De leden der loge lieten den jongen voor advocaat studeeren en bezorgden hem op 35-jarigen leeftjjd reeds eene ministers plaats. Hjj was steeds een vurig bsstrij Jer der Katholieken, maar het Catholicisme heeft over dezen Kerkvervolgsr getriomfeerd. In den boezem van de Antwerpsche kamer van koophandel zjjn oneenigheden ontstaan. De Katholieken zjjn verontwaar digd omdat in de plaats vau twee aftre dende en niet herkiesbare katholieke leden liberalen zjjn gekozen. Verscheiden katho lieke leden hebben daarop bedankt, en er wordt zelfs iets gemompeld van plannen om een uitsluitende kamer van koophandel te stichten, waarin alleen Katholieken zitting hebben. Ü8 Engelsche regeering heeft officieel verklaard, dat zjj de manier van doen vau de mannen der Chartered Company in Transvaal desavoueert, en dat aan de in Trausvaal binnengedrongen bende bevel is gegeven terng te trekken. Sir Hurcules Robinson is reeds van Kaapstad naar Pretoria vertrokken met het oog op de bevordering van een vreedzame oplossing der zaak. Tusschen Beiljju en Londen heeft eene zeer drukke wisseling van telegrammen plaats over de Transvaal. Da Duitsche couranten van alle politieke partjjen on dersteunen met de meest mogeljjke kracht het diplomatieke optreden der Duitscne regoeriDg ten gunste van Transvaal tegen over de gewelddadige Eugelsehe plannen. Het zjjn niet enkel de bedreigde Duitsche belangen, maar het is ook da algemeen bekende perfidie eu r rij buiter jj, welke een algemeenen storm van verontwaardiging Wökköo» In Berljju vreest men, datdeTran- vaalsche crisis de vriendschap tusschen Engeland en Duitschland in gevaar brengt. Het baat niets, zegt de correspondent van de Times in Duitschlands hoofdstad, te beweren dat Duitschland geen recht van tueschenkomst bezitDaitscbland oiaakt daar aanspraak op wanneer door versto ring van dea s'asas quo afgescheiden van de bedreigde handelsbelangen zjjn staats belangen gevaar loopen. De correspon dent verzekert, dat de rjjksregeering vast besloten is geen verstoring van den status quo ia Zuid-Afrika te dulden, en de ge zant van het Duitsche rjjk te Londen moet aangeschreven zjjn, dat ten stelligste te verklaren. Keizer Wilhelm zond aan L resi dent K r g e r het volgend telegram «Ik spreek er n mjju oprechten geluk- wensch over uit, dat het u, zonder de hulp der bevriende Mogendheden in te roepen, gelukt is met uw eigen volk en door eigen W.ht tegenover de gewapende scharen, 't Ging naar het midden van den Zomer. Op de uitgestrekte akkers wiegelden de lange koornaren, de grasvelden prijkten met een prach- tig groen tapijt en de takken der boomenbe- gonnen reeds te buigen onder het gewicht der vruchten, die, eiken dag meer omvang kregen. Op een smal voetpad, dat langs een rogge veld loopt, vinden wij de twee personen wier lotgevallen wij hier vermelden, tis Zondagen no| vroeg in den morgen. De jongeling scheen reeds een groote wandeling te hebben gemaakt, het meisje was pas een vijftigtal schreden van het dorp verwijderd; zoo hadden zij elkander ontmoet. Beiden zagen er goed uit: bij was breed geschouderd, zij was slank eu wist zeer goed dat zij hagelwitte tanden en mooie bruine oogen bad. Al ware er ook geen spiegel m de wereld geweest, zij zou dit toch geweten hebben, want men vindt maar al te veel vleiende tongen en die zijn voor met weinig jonge meisjes nog veel gevaarlijker dan spiegels. J Het ontgir.g haar niet dat de jonkman met vroolijk gestemd was, zij mg dit reeds in de verte en glimlachte hem daarom zoo vriende lijk toe, wat intussehen op dat oogenblik met zeer veel baatte want de jonkman gaf haar slechts aarzelend de hand. hGoeden morgen Jacob, wat scheelt er aan?// vroeg zij. //Ik ben vandaag jarig en gij hebt niet eens een goed woord voor mij over.//

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1