No. 2389. Zondag 26 Januari 1896 21ste Jaargang. 4^ Advertentiën agite ma non agitate. Weerzinwekkend en onver dedigbaar. BUITENLAND. ABONNEMENTSPRIJS BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. f 0,85 1,10 1,80 0,03 50 Cents. 7 llt PRIJS DER ADVERTENTIEN. Eene moeder en haar kind. Engeland. België. Transvaal. Bulgarije. Duitschland. Rusland. Italië. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. - .""."v.:*4-- i AiVi jENDRAï Van 16 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijda g-a vond voor 6 uur ingewacht. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Puhlicité Etrangere G. T. 1) A UB E Sr Co. JOHN-, F.J ONES, Succ., Parijs 31 bis Faubourg Montmartre. waarvan de plaatsing driemaal is opgegeven, worden slechts tweemaal in rekening gebracht. Een der in on« oog meest weerzinwek kende en minst verdedigbare uitingen van het radicalisme ligt in het streven naar het verschaffen van politieke rechten aan de vrouweD. Niet slechts toch wenschen de radicalen alle mannen te roepen tot de taak om mede te werken aan de samenstelling der Vertegenwoordiging en invloed uit te oefe nen op den gang van zaken in onze Staat huishouding, zij willen voor eeu deel ook aan de vrouwen het stemrecht verleenen en baar aldus doen deelnemen aan den politieken strijd. Wjj noemen dit een der meest weerzin wekkende en minst verdedigbare uitingen van het radicalisme. Weerzinwekkend in de eerste plaats,omdat men door dit streven i aar het verleenen van politieke rechten aan de vrouw er niet toe medewerkt om bet standpunt der vrouw te verhoogen, maar integendeel om haar te verlagen, haar neer te trekken in eeu slrjjd, die vaak met de onedelste wapenen wordt gevoerd en waarbjj dikwjjls de on edelste hartstochten in beroering worden gebracht. Het is toch een bewezen feit, dat op bjjca geen enkel gebied zooveel leugen voor waarheid wordt aangeprezen en zoo veel verkeerds ais het besta dat te bereiken is wordt voorgesteld, als juist in den strijd der staatkundige richtingen, terwjji de drjjfveer bjjna altjjd wordt gevormd door het streven naar macht. Recht en recht vaardigheid zjjn gewoonlijk de motieven, die men aanvoert voor het streven naar een of ander doe), doch de veiborgeD be weegredenen vinden meestal hun oorsprong in verkeerde oogmerken en bedoelingen. Is het dan niet weerzinwekkend om in zulk een strjjd te betrekken de vrouw, die een zoo geheel andere roeping heeft dan te streven naar het verkrjjgeu van macht, ten einde over anderen te kunnen heef schei Indien man slechts iets gevoelt van de eigenaardige roeping, welke de vrouw a's beheerseheres van den kleinen kring, waarin zjj zich beweegt, heeft te vervuilen, dau moet men ons dadeljjk toestemmen, dat daarmede geheel onvereenigbaar is 1 et uitoefenen van invloed door de vrouw rp de tamenstelling der Landsregeering en op de richting, waarin bet Staatsbestu ir behoort te worden geleid. En dan zal m n ons eveneens toegeven, dat het hoogst af- keurmgswaardig genoemd moet worden om de vrouw te doen treden op dat gebii d, hetwelk zoo terecht tot nog toe voor haar was geslotsn, niet om haar beteekenis te beperken, maat juist om haar eigenaardige taak niet te bemoeilijken en haar te voe ren op een weg, die de hare niet kaa wezen. Nu weten wjj wel, dat door de vcor- stauders van het vrouwenkiesrecht wordt betoogd, dat door de deelneming der vrouw aan den politieken strjjd deze slrjjd eeD FE BILLET O N. 2. Vervolg In 1819 kwam hij met zijne moeder te Parijs om er de rechten te studeeren. Daar Mevr Damfree niet veel fortuin bezat, zoo leefden ZÜ zeer eenvoudig. Henri bracht met werken het grootste gedeelte van zijn leven door zijne Uitspanning bestond, om met zijne moeder, die Weduwe gebleven was met een eenig kind, te gaan wandelen.Dit was het gelukkigst tijdstip fit bet leven van den jongen Damfree. Later toen bet verdriet, een zwaar verdriet hem ter neder drukte, zocht hij een weinig verademing jn de herinnering dier gelukkige uren, waarin hij den wankelenden tred van Mevr.Damfree ondersteunend, en van die uitmuntende vrouw fessen van ware deugd en godsvrucht ontving. Mevr. Damfree was in de harde school van het huiselijk verdriet opgevoed door de nood zakelijkheid gedwongen het hoofd van het huisgezin te zijn, op een leeftijd, waarop hare ondervinding een hechten steun zou vereischt hebben, genoodzaakt de plichten des vaders met die der m eder te vereenigen, en door de verkwistingen eens echtgenoots er toe gebracht om met de grootste zuinigheid te leven, was ^«vr.Damfree zeer streng in hare grondbegin- Verv geworden. Daar zjj voor haar zoon de uhfng vreesde, die voor den vader zoo ander karakter zal verkrggen, en dat de onedele hartstochten juist door den verede lenden invloed der vrouw tot zwjjgen zn!- Iea worden gebracht, doch daarvan zjju wij volstrekt niet oveituigd. Juist, omdat de wensch naar het verleenen van poli tieke rechten aan de vrouw uitgaat van eeue richting, welker streven door ons in bet belang van het vaderland zeer wordt afgekeurd, verwachten wjj niets van zulk eene veredeling van den strjjd der mee ningen op staatkundig gebied. De radica len verwachten van de deelneming der vrouw aan den stembasstrjjd niets meer of minder dan eene versterking van hunne positie. Zjj meenen, dat de vrouw door hen gemakkeljjker zal zjjn over te halen tot hunne verdeifeljjke beginselen dan de man, omdat zjj steeds den mond vol heb ben van recht en rechtvaardigheid. Eu daarom trachten vele radicalen aan de vrouw invloed te verleenen op den gaug der Staatszaken. Iu plaats dus van varedeling van den politieken strjjd, zou door de invoering van het vrouwenkiesrecht en door het verleenen van meerdere staatkundige rechten aan de vrouw, het eigenbelang nog meer op den voorgrond treden bjj de bespreking der algemeene landsbelangen dan thaus. En boveud'en zou io vele huis houdelijke kringen de staatkundige strjjd zgn verderfeljjken invloed zeer doen ge voelen; Het maatschappelijk leven zou er doer worden gedrukt, terwjjl aan den anderen kant geen enkel voordeel zou worden verkregen. Eu wat de rjuaestie van het recht der vrouw betreft, om deel te nemen aan het politiek leven, wjj vinden het juist een voorrecht, dat de vrouw tot nog toe niet behoefde te worden bezig gehouden met zaken, die haar in haar eigenljjke schoone taak zouden belemmeren, terwjji voorts voor de vrouw hetzelfde argument geldt, dat met zooveel grond wordt aangevoerd voor de onthouding van het kiesrecht aan de politiek onmondige manneD, nl. dat hun deelneming aau de samenstelling der Volksvertegenwoordiging niet zou strekken tot bevordering van het algemeen lands- bela g. Hieraan ontleenen wjj het recht om het streven naar het verschaffen van politieke rechten aan de vrouw ook te noemen ten der minst verdedigbare uitingen van het radicalisme. De zoogenaamde emancipatie der vrouw heelt r og geen enkel gunstig resultaat voor de samenleving opgeleverd. Het eenige, dat tot nog toe verkregen werd, is dat voor den man de strjjd om het bs staan moeieljjker is geworden; Op verschillend terrein heeft de vrouw aan den man reeds eene scherpe concurrent aangedaan, welke hem in het algemeen de wegen om tot welvaart te komen reeds eeDigszins heeft beperkt. Daardoor wordt het vermogen om een gezin te vormen, voor den man be- moeiljjbt, hetgeen alweder ten gevolge heeft, dat de algemeene maatschappeljjke welvaart er niet beter op wordt, hetgeen Datnurljjk terugwerkt cp de positie der vrouw. Zoo hetft dus juist het concnrreeren dtr vrouw met den man haar toestand verslimmerd. Wil men dit nu verbeteren door aan de viouw ook politieke rechten noodlottig was geweest, hield zij hem van de vermaken, aaii zijnen leeftijd eigen, terug, waar voor zij door hare kennissen van overdrijving beschuldigd werdZij stoorde zich hieraan niet. Eene oprechte, niet overdreven godsvrucht matigde overigens hare wel wat strenge op vatting van het leven; zij beminde haar zoon hij was voor haar het eenige beeld des geluks, dat zij zich had voorgespiegeld en dat haar zoo snel ontvloden was, de laatste afstammeling van zijn geslacht. Zijn gelaat herinnerde haar aan het verleden en deed haar de toekomst blijde te gemoet zien zij beminde hem zoo zeer dat zij dikwijls als Christin, bevreesd was hem te veel te beminnen. Maar haar gezond verstand zeide haar, dat zij zich het jeugJig leven van Ilenri niet geheel mocht toeeigenen en hij zich liever aan eene jeugdige vrouw moest verbinden. Niette genstaande de weigering van haar zoon, die van geen huwelijk wilde weten en wiens hoogste geluk bestond voor zijne modder te leven en bij haar te blijven, zoo zocht de edele vrouw, met angstvalligheid, in haar beperkten vrien denkring, en smeekte God vurig eene gezellin voor Henri af. Zij verlangde geen jong meisje, dat alleen eene goede huishoudster, en voor 't overige niet in staat was haar zoon te be grijpen nog meer vreesde zij hem eene mo - depop te zien huwen, die alleen den band des huwelijks zou sluiten om zich vrijer te kunnen bewegen. Henri was vier en twintig jaar oud hij had zjjne stuaièn voleindigd hij werkte bij een beroemd advocaat, toen een hunner vrien- ta verleenen, dan gant men juist dau ver keerden weg op. Ia plaats van een genees middel voor deze maatsehappdjjke kwaal, vormt dit juist een nieuw element om de kwaal nog gecompliceerder te maken en haar genezing te belemmeren. Er is slechts een middel, dat in ons oog den toestand weder normaal kan maken, en dat is om de vrouw zooveel mogelijk weder in haar eigenaardige positie terng te brengen. Wjj bedoelen hier niet mede, dat de vronw behoort te worden gebracht tot een toestand als waarin wezens van lager orde rerkeeren, gelijk men ons misschien zal verwjjteo. Dit is volstrekt niet bet geval. Maar wjj zouden wenscheD, dat men de vroaw liet in de eigenaardige sfeer, welke haar door den Schepper is aangewezen. Indien men Oosterscbs planten over brengt in ons klimaat, dan gaan zjj kwjj- nen en eindigen met sterven. Ging men nu betoogen, dat aan die planten onrecht wordt aangedaan, wanneer zjj niet worden overgebracht op onzen kouden Westerschen bodem, dan zou de dwaasheid van dit betoog ieder onbevooroordeelde dadeljjk in het oog vallen. Zoo is het nu ook met het streven van een deel onzer hedendaagsche wjjzen op politiek gebied. Zjj betoogen, dat de vrouw werkzaam moet worden gesteld op een terrein, dat het hare niet kan wezen, omdat bet geheel strjjit met haar natuur en baar aanleg. Laat men liever trachten om den toe stand van den man in verschillend opzicht te verbeteren; laat men het huiseljjk leven trachten aan te moedigen laat men bet levenslot der minder bedeelden trachten te veraangenamen en dea mannen de gele genheid vergemakkeljjken om tot welvaart te keman en zich een gezellig tehuis te verschaffen. Dau zal men het best mede werken aan de oplossing der rrouwenvraag en aan de verbetering der maal schappelijke toestanden in het algemeen. Het streven echter om aan de vrouw politieke rechten te verzekeren zal slechts de desorganisatie der samenleving bevor deren en ia daarom van ons standpunt weerzinwekkend en onverdedigbaar. De dood van prins Hendrik van Batten berg, schoonzoon van koningin Victoria en echtgenoot van prinses B e a t r i c e, die eenige dagen geleden ge zond en wel naar Afrika vertrok, heelt niötalleen zija dierbare betrekkingen, maar ook het Engelsche volk in rouw gedom peld. Koningin Victoria ontving tjj- dens baar onthjjt op Osborne Castle, de doo istjjding fn stelde bare dochter met het voor deze zoo smarteljjk verlies in kennis. De Prinses verliest ia den Prins een veel geliefden echtgenoot en het En gelsche Hof een edelen vorst. Uit alle oorden der wereld stroomen d* telegrammen van rouwbeklag naar de diep bedroefde prinses Beatrice, en de En gelsche pers is vol lof over den Prins. De Times zegt, dat de prins den sol datendood gestorven is, al viel hg niet op bet slagveld. De Morning Post zegt: «De den Mevr.Datnfree sprak van een meisje van achttien jaren, de eenige dochter van M. en Mevr. Ravier,rijke kooplieden, die den handel hadden vaarwel gezegd. Het jonge meisje was schoon, maar ze.-r verwend hare ouders wilden haar een wel opgevoed, braaf en werkzaam man doen huwen; op vermogen weid volstrekt niet gelet. Mevr Damlree had moeite hare vreugde te bedwingen, eu dacht bij zich zelve, dat dit juist eene geschikte partij was, voor haai zoon. Zij vraagde eenige dagen uitstel om eenige inlichtingen in te winnen en het meisje te leeren kennen, dat het geluk haars zoons moest uitmaken Zij won eenige onvolkomen berichten in, en vernam dat de familie Ravier tot de deftige burgerklasse behoorde dat het jonge meisje een weinig romanesk was, maar overigens een goed hart bezat. De voorzichtige moeder had noch tijd, noch kracht er iets meer van te hooren door eene hevige ziekte aangetast, die haar binnen eenige uren ten grave sleepte, kon zij dit plan slechts gedeeltelijk aan Henri ont vouwen, die ontroostbaar, zich zelf later niet meer kon herinneren zoo hevig was zijne smart geweest of de laatste woorden zijner moeder, aangaande dit huwelijk eene bede, een bevel of een raad inhielden. De familie Ravier behandelde hem na den dood zyner moeder met de grootste voorko mendheid eene moederlijke bezorgdheid voor zijne gezondheid, won zijn hart. Het viel hem niet moeielijk die uitmuntende familie die hem als zoon behandelde, lief te hebbenook voor Jenny vatte hij eene groote genegenheid op prins van Batten berg, begf ereud een man van de daad te zjjo, is op het. veld van eer gevallen.» De Standard«De prins van Battenberg is als offer van den plicht gevalleD, even goed als ware hjj op het slagveld gebleven.» Het ljjk vau deD Prins is aan boord van bet stoomschip Blonde, gebalsemd en wordt binnen acht dagen in Engeland ver wacht- Prins Heinrich MoritzvanBat- t en berg werd den 5u October 1858 te Mdaau geboren. Hg was de derde zoon van priusA lexander va nH e s s e n en diens morganatische vrouw gravin Julie von H a u k e, die in 1858 den titel kreeg van prinses van Battenberg. Alex ander van Bulgarjje wasjzjjn broer. Den 23n Jalt 1885 trouwde hjj prinses Bea trice (geb. 14 April 1857). Uit dit hu- weljj k zgn d'ie zonen en eeoe dochter gtboren. Koningin Victoria was zeer aan den echtgenoot van hare lievelings dochter gehecht. Onder de hooge gasten die bet huwelgk van prinses Henriette van Vlaanderen met Emmanuel van Orleans, hertog van Vencöme zullen bjjwocec, wordöD ge noemd de koning van Roemenië en de ko ningin van Saksen. De voltrekkiog van het huwelgk zal op den 12a Februari e. k. te Brussel hebben. Naar de «SotVverneamt baart de gezond heidstoestand van de Koningin van België bezorgdheid in. H. M. is niterst zwak en verlaat haar vertrekken niet. De Engelsche vrjjbuiters zgn nit bet Trausvaalscb-gebied verwijderd. Dr. J a m e s o o en zijne officieren werden, na te Durban te züd eangekomen, aan boord van de Victoria gebracht. De overige manschappen worden gedeeltelijk op een ander schip caar Engeland gezonden, ge deeltelijk uit verschillende havens naai hunne woonplaatsen verscheept. De opstandelingen hebben voor Durban le verlaten een brief verzonden aan pre sident K r a g e r, om zjjn regeering te be danken voor de vrieudeljjke bejegening die zjj t jjdens bun gevangenschap mochten ondervindeo. Generaal J o u b e r t las in de Times dat Dr. Jameson een dapper man werd geroemd. Dat was te veel voor J o u b e r t. Hg begaf zich naar den correspondent van bet blad en zei: «Ik zie, jou limes noemt Jameson een dapper man. Ik geloof dat er nog maar eeu dapperder is, en dat is de Duivel. Enz.» Te Johannesburg is het nog niet rustig, het vuur is er nog steeds aan het smeulen. De zaken gaan ongeregeld en er heersckt een algemeen gevoel van onzekerheid. Het groote aai. tal werfeloozen wordt als een gevaarljjk element beschouwd Sedert een veertien dageo verlaten kleine groepen mannen beimeljjk de stad, men weet niet waarvoor Eocb waarbeen. De Tiansvaal8cke artillerie heeft last naar Komatipoort (op de Portngeesche grens te trekker. In eene redevoering heeft generaa J o n b e r t de burgers van den Oraii je Niet alleen om den laatsten wil zijner moeder op te volgen, maar om de neiging zijns harten te voldoen, vroeg hij om de hand v»n Jenny. In de wereld vluchtte hij de vrouwen uit beschroomdheid en uit vrees, daar zijne moeder hem gewaarschuwd had hare behaagzucht te vlieden. Iu zijn rouwtijd bezocht hij geene ge- zelschapren, en hij zag Jenny slech's in den huiselijken kring. Eene schuldelooze gemeen zaamheid, jok en scherts zijn n het familieleven geoorloofd, als de oogen des vaders en der moeder nauwkeurig toezien, dat in dat alles niets overdrevens of gevaarlijk schuiltde zelfde gesprekken in de wereld gehouden, zou den streng berispt worden. De lielde die Henri gevoelde, belette hem rijpelijk na te denken. Jenny was de vrouw niet, die met zijn karakter overeenstemde maar door hare bevalligheid bekoord, door haar schoonheid verblind, bemerkte hij niet, dat het hart van het meisje meer romanesk dan gevoelig was, en dat zij volstrekt geen denkbeeld had van de ernstige plichten, die op eene gehuwde vrouw rusten. Indien hij som tijds, in het gesprek, eenigszins de waarheid zag doorschemeren, sloot hij de oogenbij beminde Jenny, hij had behoefte aan geluk. Daarbij had hij de zoete hoop, dat hij haar zou leiden en haar tegelijkertijd hare plichten leeren kennen. Dadelijk na het huwelijk begaven zij zich naar het kasteel, waar wij hen zes jaren later weder vinden. De eerste maarden, die op de eebtvereeniging volgden, was een tijd van vol maakt geluk. Jenny was geheel veranderd en Vrgstaat bedankt voor hunne halpiuhat gevaar. De inval van Jameson was niet het werk van het eervolle en edele deel der Ecgelsche natie, zeide hg o. a. Da zaak van TraoBvaal was de zaak van het Zuid-Afrikaansche volk, dat zgn doel zoa bereiken door de vereeniging van verschil lende stelsels in eene natie. President Kr u g e r heeft verzekerd,dat de Ameiikaan8che burgers in de Transvaal volstrekt geen gevaar loopenzoodat buitenlandsche bescherming onnoodig is. Zeven nitlanders betrokken in het revc- lutionnair gewoel, zgn uit de gevangenis te Pretoria ontslagen, onder borgtocht en de belofte, dat zjj te Pretoria zullen blijven. In de voornaamste kringen te Sofit maakt de reis vbd vorst Ferdinand door Frankrjjk een zeer ongunstigen in druk. Men meent zeker te zgn dat den doop van prins Boris tot het z. g. ort hodoxe geloof, den 30en Jannari zal plaats hebben. Vorst Ferdinand moet er op nit zgn om de bezwaren van zjjne bloed verwanten tegen den herdoop van zgn kind uit den weg le ruimen, bij meent dat Z. H. den Paus stilzwijgend zal berus ten in het feit. In de omstreken van Sofia is het ver keer door de gevallen sneeuw gestremd. Maandag was geen enkele trein aange komen. Gisteren-ochtend was Berljjn in repen roer. Volgens een te Hamburg rondge strooid bericht, was naar Berljjn getele grafeerd dat prins Vod Bismarck was overleden. Da redactie-bnreaux der Berljjnsche bladen werden bestormd, want als een loopend vnurlje had het nit da lucht gegrepen gerucht zich door de ge- heele slad verspreid. Naar Friedrichsruh gotelegrapheerd om inlichtingen bleek het, dat de oude heer volkomen gezond was en zich zeer opgeruimd gevoelde. Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat tusschen Rusland en Turfejje een of- en definief verbond is gesloten, dat te Kou- stanticopel geteekend en te St. Petersburg btkrachtigd is. Daar de Fransche gezant een onderhoud van twee uur met den Sultan heeft gehad, denkt men algemeen dat Fraokrjjk in dat verbond is opge nomen. Het nieuwe verdrag is gebaseerd op het Russisch-Turksche van Hoenkjar Iskelesi van 1833, tegenover Mehemed Ali's over winningen. Door dat verdrag werd Turkge feiteljjk een vazelstaat van Rusland, maar do uitvoering werd destjjds door Frank rjjk en Engeland gezamenljjk verhinderd. Volgens de Osservatore Romano is van het belicht dat Z. H. de Paus Zjjne be middeling heeft aangeboden in de Veue- zolaansche qnaestie, niets bekend in het Vaticaan. Er is zegt het blad in de berichten omtrent het aanbod des Pausen, geen schaduw van waarheid. schikte zich in alles naar haar echtgenoot. Die schoone gevoelens duurden, helaas niet langer dan de rozenna drie maanden sprak Jenny om naar Parijs terug te keeren.Dat was de eerste doorn in het huwelijksleren. Henri deed zjjn best dat verlangen te bestrijden hjj gevoelde zich zoo gelukkig en vreesde, dat het Parjjsche leven, zijn schoonen droom zou ver nietigenmaar Jenny, tot dusverre vriendelijk en voorkomend, werd droefgeestig en afgetrok ken. Haar echtgenoot, wien de noodige geest krachten ontbrak haar iets te weigeren, stond eindelijk haar verzoek toe, en zij gingen dus naar Parijs. Het leven, dat men daar leidde opende Henri eindelijk de oogen. Hij zsg, dat zjjne vrouw volstrekt ongeschikt was, dat huwelijksleren te genieten, dat twee harten zoo gelukkig maakt. Onder voorwendsel, dat zjj zich met alledaagsshe dingen niet kon bemoeien, sloeg zij geen acht op haar huishouden, noch op hare bedienden zij hield zich slechts bezig met schilderkunst, muziek, letterkunde, opende hare zalen voor alle kunstenaars en vond geen oogenblik tjjd meer om zich van huishoudelijke plichten te kwijten. Henri zag het kwaad, maar durfde het grillige vrouwtje niet berispen, want bij de minste tegenspraak begon zjj te weenen en te pruilen, terwjjl zjj zoo bekoorlijk, zoo voorkomend, zoo liefdevol was als men haar haar zin gaf. Op een punt bood hij echter langen tegenstand. Dooi een kwalijk geplaatsten hoogmoed wilde dat haar echtgenoot zijn rechterlijke loop baan zou verlaten. Het was tevergeefs, dat hij haar voorstelde hoe roemrjjk het was zulk een

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1