N I E IJ W E
buitenlanïT
Na 2390
Woensdag 29 Jannarl 1896
21ste Jaargang
Opvoeding.
Eene moeder en haar kind.
Italië.
Transvaal.
AlilüfSi'
ABONHEMEHTSPBIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad vorschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BüBBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA HOIÏ AGITATE.
rui ka it.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEW.
Van 16 regels 50 Cento
Elke regel meer7V»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertent iën worden uiterljjk Maandag-, Woensd ag-
en Yrgaa g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Redacteur-Uit gev e(, W. K P P E E S.
Een moderne geest is tegenwoordig in
vele huisgezinnen biunengevaren. Een mo
derne geeat, waardoor, volgens het beweren
van de zedenmeesters des tegenwoordigen
tjjds, de kinderen eeue veel grootere plaats
bjj den huiselgken haard innemen. Volgecs
diezelfde zedenmeesters, zou men thans meer
met de kinderen en voor de kinderen le
ven; zon men zich thans méér bezighouden
met de gezondheid der kindereu, zou men
méér bedacht zjjn op het welzjjn der kin
deren. Hoo dit zg, zeker is het, dat tegen
woordig de kinderen door een geheel an
deren geest worden bezield dan dit vroeger bet
geval was. Jongelingen beschouwen zich
tegenwoordig als volwassen menschen, voor
alles gewend aan het bestuur vau hun eigen-
zelven. Zjj zgn een weinig bekend met het
beroep, dat hun vader uitoefent; en ziet!
reeds verbeelden zij zich alle wgsheid in
pacht te hebben, over alles te kunDen oor-
deelen; zij zgn geheel en ai vervuld van
een grootsch denkbeeld over hunne niet te
evenaren verdiensten en talenten.
Men spreekt tegenwoordig zelfs somtgds
van de heerschappij, door het kind aan den
hniselgken baard veroverd. Maar wg zeggen
het ronduit en openlgkeen moderne geest
ii iD dergelgbe huisgezinnen binnengevaren
want aan het kind past geeue heerschappij:
in tegenwoordigheid van het ouderlijk ge
zag is alle heerschappij van den kant des
kiuds onrechtmatig bezit, opstand. Gehoor
zaamheid, dat is de plicht derkinderen: be
velen geven, gezag uitoefenen,dat is het recht
der ouders. Deze orde willen omkeeren, staat
gelgk met het huisgezin te willen verwoes
ten, en op de verwoesting van het huisge
zin volgt, als noodzakelijk gevolg, de ver
woesting van de geheele ordelijke maat
schappij.
Da moderne opvoeders en wetgevers der
jeugd gaan nog wel Diet zóóver, dat zjj
voor het kind een gedeelte vau het gezag,
gelgk aan dat van den vader, opeischen en
vorderen; maar toch beschouwen zjj het als
een vooruitgang, dat het kind in bet huis
gezin en tegenover deo patroon of leer
meester zich eene rol verwerwe, die het
vrjj maakt in zjjne handelingen.
Zonder ons in redetwist te begeven met
die moderne opvoeders der jeugd, stellen
wjj hun alleen deze vraag: Is het kind van
tegenwoordig, opgevoed volgens de hoogge
prezen of liever hoog opgevijzelde beginse
len van de moderne tjjden, inderdaad nog
zooals het moet zgn de eer van degenen,
die aan dat kind het leven geschont en heb-
FEV1LLETON.
3. Vervolg
Laat haar spoedig binnen komen, zei de Jen
ny, met drift.
Men geleidde eene vrouw binnen, die een
zeer goed voorkomen had en er deftig uitzag.
Jenny was zeer met baar ingenomen.
Dit was het geval niet met HeDri, die de
voedster ontmoette, toen zij de zaal verliet. Hij
sprak haar aan:
Zijt gij de voedster? vroeg bij haar.
Ja, Mijnheer!
Maar goede vrouw! gij ziet er zoo zwak
uit; het nachtwaken zal u uitputten.
Ik zal niet waken. Mijnheer? dat is de
zaak der dienstbode, die mij zal wekken als
het kind mijne zoTgen zal eischen.
Gij gekscheert! zeide Henri zeer ontevre
den; gij moet dag en nacht waken over het kind
aan uwe zorgen toevertrouwd.
Ik zou geen maand blijven, Mijnheer! als
men mij zulke voorwaarden stelde.
Henri zeide niets meer, maar in zijn geest
vergeleek hij de krachtige tuinmansdochter met
die zwakke vrouw, en de boerenvrouw won het
Verre van de stedelinge.
Nieuwe huiselijke twisten hadden plaats na
de komst der min. Jenny trok hare partij, om
dat de vrouw haar op eene behendige wijze wist
te vleien. De min had spoedig de weinige eens
gezindheid opgemerkt, die er tusschen de echt-
bei? Is door hut kn.i van tegenwoordig,
(immer is het kiad bedoeld, dat volgens
den modernen tjjdgeest ia opgevoed) de
echteljjke band der ouders hechter en in
niger geworden?
Treden we eens een dergeljjk huisgezin
binneD, dat naar den nieuwen geest des
tjjds zich heeft gevormd, waar de moderne
tjjdgeest is binnengevaren. Daar vinden wjj
niet me6r de woning van weleer, zooals zij
werd bewoond door de voorvaderen uit den
goeden, ouden tjjd. Veeleer vinden wg daar
als 't ware een gehuurd logement. Daar
heeft het gezin noch zgn haard noch ziju
dak. Waar is de wieg van het kiud?Het kind
is toevertrouwd aan eene voedster, aan eene
miü.De jonge vrouw,opgevoed en opgegroeid
in weekheid, is uitgeput en vaa hare krach
ten beroofd, alvorens moeder te wordea. Het
kind beeft bjj zjjne geboorte in de ouder
lijke woning de moedermelk niet geproefd.
Welnu, wat zal dit kind zgn in het huisge
zin, het kind dat zgn wieg niet gehad heeft
naast de legerstede van de moeder? De
jonge vogeltjes wordea niet opgekweekt
buiten het nest, en zelfs het roofdier houdt
zjjne jongen in zgn spelonk om ze daar op
te kweeken.
Ziedaar dan bet begin van dit huisgezin,vol
gens den modernen tjjdgeest ingericht, welk
nienw-modisch gezin men verheven acht
boven de huisgezinnen nit den goeden,
onden tjjd. Ziedaar dan de intrede van het
kind in deze woning, waar volgens het
voorgeven van de nienw8rwetsche denkbsel-
den het kind eene zoo ruime plaats inneemt.
Maar bet kind groeit op, het is zeven
jaar oud geworden. Wat zal men het kind
tehuis houden Laten we het naar elders
zenden, op eene kostschool doen Men
moet zich van het kind ontlasten. Het is
een lastpost geworden voor de ouders
Want de vader heeft zijne zaken en werk
zaamheden, den schouwburg en het spel
buitenshuis; de moeder beeft hare romans
en de zorg voor hare kleedjj en opschik.
Alzoo, het kind maar naar de kostschool.
Natuurlijk wordt er eene kostschool ge
kozen van de nieuwerwetsche, moderne
richting. Dit strookt immers met de be
ginselen der nieuwerwetsche ouders.
Immers, in dezen gelukkigen leeftjjd,
wanneer de ziel van het kind voor alle
teedere indrukken geopend is, wanneer de
natuur ia de ongerepte frischheid en on-
besmeurde reinheid barer jeugd verlaugt
en haakt ea dorst naar lucht, naar de zon,
naar ruimte, om op baar gemak te ontluiken;
wanneer het lichaam behoefte gevosl aan
leven, aan bart, aan liefeljjke aandoeningen;
genoot,en bestond en deed er haar voordeel mede.
Toen Jenny weder eens met haar echtgenoot
twistte, eischte zij, dat hij zich voortaan niet
meer met de voedster zou bemoeien, over welke
zjj tevreden was, die haar beviel, enz. Ofschoon
Henri bedroefd was en angstig de toekomst van
zijn kind te gemoet zag, zoo onderwierp hij zich
echter,volgens gewoonte, aan den wil zijner vrouw.
Men maakte het vertrek gereed waar de kleine
engel moest slapen, groot worden en leven, en
toen de eerste dahlia's zich openden, lag een
klein kind blank en rooskleurig in de wieg
Maar het was een jongen. Jenny was teleur
gesteld en niet zeer met den naam ingenomen
dien men het kind gegeven had. Uit vrees van
haar te vermoeien, had men haar zelfs niet ge
raadpleegd en op het stadhuis en in de kerk
had de kleine, lieve jongen den naam van Jacob
ontvangen, ter herinnering aan een oom van
Henri, wiens nagedachtenis hem zeer dierbaar
was.
Het kind was schoon en goed gevormd, over
gelaten aan eene ziekelijke vrouw. Het kwijnde
echter weldra. Henri zag met smart, dat het
dierbare kind na drie maanden zwakker was dan
bij de geboorte.
Jenny! zeide bij angstig tot zijne vrouw,
vindt gij 'niet dat Jacob vermagert? Dat hij er
bleeker uitziet? Dat hij niet ontwikkeld?
Zij zag van dat alles niets
Gij moest een groven dikken jongen hebben
als de tuinman hoog van kleur en opgezet V8n
het eten, arme Henri! Vervolgens haalde zij
de schouders op en keerde hem met een smade
lijk glimlachje den rug toe.
in dien leeftijd wordt het arme kind
opgesloten in een huis, waar niemand het
kent. Ea waarom geschiedt dit? Omdat
er voor het kind, op dien leeftijd, geen plaats
is in het hnisgeziD. Noch de vader, noch de
moeder, geen van beiden weet iets te doen
voor hun eigen telg. De eerste opvoeding
heeft aan het kind outbroken, van den kant
der nieuwerwetsche onder»: de voedsters en
ondergeschikten hebben in den beginne alles
gedaan. Toaua komt de beurt aan de onder-
wjjzers, welke men gekozan heeft. Aan het
einde van het schooljaar komt het kind
voor eenigen tjjd in het ouderlijk huis.
Maar dan wordt het kind daar beschouwd
als een tjjdelijke gast. Een wieg heeft het
daar niet gehad, derhalve spreidt men het
eene voorloopige legerstede.
Zóo gaat de jeugd der kinderen, de lente
huns levens, voorbjj. Is het niet zonne
klaar, hoe de wezenlpke, natuurlijke en
bestendige liefde hier al te zeer naar den
achtergrond wordt gedrongen
Gelukkig zgn niet alle huisgezinnen van
den tegen woordigen tjjd door dezen ramp
zaligen geest aangetast. Daar leven geluk
kig, in deze nieuwmodische eeuw, nog vele
menschen, die vasthouden aan de eeuwen
oude, christelijke beginselen, en die volgens
dtze beginselen hunne dierbare telgen
opkweekeu. Evenwel, het valt niet te ont
kennen, sommige ouders, hoewel zich niet
latende leiden door de nieuwere beginselen
van deze verlichte eeuw, schieten toch in
vele punten, de opvoeding hunner kinderen
betreffende, te kort. Den noodlottigen geest
dezer eeuw vermgden zg wel, maar helaas
van de christelijke opvoeding maken zij ook
te weinig werk.
De opvoeding van het kind moet beginnen
in het ouderlijk huis, door de ouders zeiven.
In latere jaren, zullen de onderwijzers
zoowel op geestelgk als op wereldljjk gebied
die opvoeding van het kind voortzetten,
maar altoos let hier wèl opte
zamenenmet medewerking vaa de ouders.
Voorwaar, werd de opvoeding van het kind
in onzen tjjd beter behartigd, de hoop der
toekomst zou niet zóo ongewis zgn
Het Italiaansche leger, dat zich er op
beroemen kan Rome door Porte Pia te zjjn
binnengedrongen, heeft in Afrika e9De ge
duchte vernedering ondergaan.
Koning M e n e 1 i k, de vorst der Abes-
siniërs heeft zich grootmoedig getoond en
Wat zou er van onzen armen Jacob,den voor-
naamsten held onzer geschiedenis zijn geworden,
door de blinde stijfhoofdigheid zijner moeder?
Zonder twijfel een engel des hemels, indien de
Voorzienigheid hem niet beschikt had, om later
tot verbetering te strekken van hen, die hem
omringden.Terwijl Henri ontroostbaar was de oogen
van Jenny niet te kunnen openen noch haar kon
doen besluiten eene voedster weg te zenden, die
het leven des kind ernstig in de, waagschaal
stelde, begon de vrouw zich buiten zeer te ver
velen. Noch het eigenbelang, die hefboom der
kleine zielen, noch de oplettendheid van Jenny,
niets kon de droefgeestigheid overwinnen, die
die haar het. buitenleven veroorzaakte. Op zeke
ren morgen verklaarde zij openhartig, dat zij
hare taak niet langer kon volbrengen. De eigen
liefde van Mevr. Damfree leed zeer veel bij deze
gelegenheid; zjj wilde niet bekennen, dat zij
eene slechte keus had gedaaneene vrouw uit de
stad te ontbieden;zij bleef dus bij baar plan en ver
zocht haar echtgenoot aan Dokter L te schrij
ven, om haar eene andere min te bezorgen.
Henri gebruikte thans eene list ten gunste van
het kleine schepsel, wiens leven hem zoo dier
baar was, en zeide op onverschilligen toon:
Gij zoudt tijdelijk de dochter des tuinmans
kunnen nemen zij is eene krachtige vrouw en
gij zoudt dan tijd hebben zelf naar eene min
in de stad om te zien.
Het denkbeeld is uitmuntend! riep Jenny
uit, die zeker in toorn zou ontstoken zijn,
indien men haar als plicht had voorgesteld, in
plaats van het aan hare vrijwillige keuze over
te latenen ik zou u zeer dankbaar zijn,
de bezetting van het fort Makallé, aan
honger en dorst ten prooi, een vrijen aftocht
toegestaan. Het Abessinische opperhoofd
RasMakonnen stond de Italianen
zgn vijanden met zgn eigen leven voor
den veiligen aftocht iu. RasMakonnen
bepaalde zich niet tot woorden, maar ver
gezelde zelf het aftrekkende garnizoen nit
het fort, tot de troep in veiligheid was.
Als de Italianen voor dergelijke grootmoe
digheid ca naar huis gingen zonden te
weldoeD.
De RiformaCr is pi's orgaan, even
trouweloos en ondankbaar als altijd betoogt
dat Italië ook na het voorgevallene geen
vrede kan sluiten, tenzij de Abessiniërs weer
het geheele gebied outruimeu, hetwelk de
Italianen voor den slag bjj Ambalaghi
bezet hielden. «Het volk» zegt de
Riforma «kan er op rekenen, dat de
regeering 's lands eer ten volste zal hand
haven.» 't Zou wat met de Italiaansche eer
die sedert 1870 te grabbel is gegooid en
na ia Afrika begraven ligt. Door het
geleden échec in Oost-Afrika, zegt de Italia
Militare is Italië's krjjgseer ongeschonden
gebleveD, maar niet 's lands eer als groote
mogendheid.
Dat Engeland geknoeid heeft in de
Transvaalsche gebeurtenissen bljjkt zeer
önidelgk nit een schrjjven medegedeeld door
de Pall Mall Gazette van een te Johannes
burg wonend Eagelschman. Hjj schreef 29
December aan zgn broeder, een te Bir
mingham wonend koopman
«Wanneer gjj mjjn brief ontvangt, zitten
wg reeds midden in een nieuwen oorlog
tegen de Boereu. De Eogelsebe bevolking
staat op het punt, om in opstand te komen
en den 7Jen Januari zal aan president
K r u g e r eeu ultimatum worden gezoudeD.
Het doel is de Zuid-Afiikaansche republiek
te doen valleo. In elk geval moeten wg
het winnen. Van de Chartered Company
is reeds de belofte verkregen, dat zg binnen
drie dagen 5000 manschappen uit Mafeking
zal zenden. Tevens zullen ook de Swazis
en de Zoeloes in het land worden geroepen.
Het geldt tevens eene groote ffnancieele
speculatie, die reeds sedert geruimen tgd
is voorbereid. Engelsche officieren nemen
hier toebereidselen en reeds zgn 50.000
geweren en eenige Maxim-kanouaen inge
voerd.»
De Transvaalsche boeren hebben de
plannen der Engelschen verjjdeld en de
opruiers in plaats van ze op te knoopen
of dood te schieten, naar huis gezonden.
indien gij het met die vrouw eens kondet wor
den en zij zoo spoedig mogelijk hier kwam. Ik
hoop binnen korten tijd iemand te vinden, die
al rle hoedanigheden zal bezitten, die wij kun
nen verlangen.
Henri liet zijne vreugde niet bljjken; hij ging
Sientje halen en toonde haar zijn zoon, wiens
gezondheid inderdaad, ten gevolge van het on
voldoende voedsel, veel te wenschen overliet.
De schoone en krachtige boerin nam hem in ha
re armen, overlaadde hem met lief koozingen
en beloofde hem de gezondheid en de krachten
terug te geven. Zij slaagde hierin zoo goed, dat
Jenny al hare dwaze gedachten ter zijde stelde.
Veertien dagen snelden voorbij, en maanden zon
der dat men er aan dacht Sientje door een an
der te vervangen.
Het geluk was nu voor eenige maanden on
der het dak teruggekeerd. Jenny was met haar
kind overgelukkig; hij was een lieTe, aanvallige
jongen; iedereen bewonderde hem en dit alles
vleide de moeder. Nieuwe bronnen van teeder-
heid waren in haar hart ontsprongen; haar ka
rakter scheen verbeterd, zij mijmerde minder
en genoot meer; de zachte invloed van haar hu
meur werkte op ieder weldadig; elkeen voelde
zich gelukkig. Wanneer Henri in den herfst door
de lanen van het park, met zijne vrouw wandel
de en zijne oogen opsloeg naar een klein verlicht
venster, waarachter een zwak en bemind wezen
rustte, smaakte bij al het geluk, dat God den
menseh op aarde kan schenken en dikwijls was
hij te bewogen om een woord te uiten.
{Wordt, vervolgd).