"1 h Mi M. U i>.
Koloniën.
Eene begrafenis.
De Transvaalsche quaestie.
De opstand der Matabelen.
GEMENGDS BERICHTE*!
el'
den aangevoerd echter voegde hg bierbjj,
dat hg niet wilde toegaven aan dwang.
Hfl beloofde recht te zullea doen weder
varen aan al de reclames die rechtvaardig
waren, waarbg hg de werkstakers aanried
onmiddellijk hnn bezigheden te hervatten.
Daarop is hem door de afgevaardigden
geantwoord, dat zg hun makkers eer6t
bericht moesten geven, van het onderhan
delde en hun gevoeleu daarover inroepen.
De fabriek is jnist nn bezig met het
vervaardigen van talrijke bestellingen voor
de burgerwacht, en voor de republieken
Brazilië en Uruguay.
Turkije.
De Sultan heeft een bevel uitgevaardigd,
dat alle Turksche studenten zonder uit
zondering die buitenslands studeereu, naar
het vaderland moeten terngkeeren.
Deze maatregel treft meer dan 200 jonge
lieden, waarvan de meesten in Frankrgk
Stade ereD.
Doel van den maatregel isvrees der
Begeering voor uitbreiding der jong-Turb-
sche beweging.
De Lnit. Kolonel J. B. VanHeutsz
is volgeos een telegram uit Batavia naar
Atjeh gezonden. Hg is bekend door zgn
uitvoerige stadie in het Indisch Militair
Tijdsshrift over de politieke geschiedenis
v&b Atjeh
Van Qeutsz was langen tgd, als ka-'
pitein, chef van deu staf te Atjab, onder
generaal Tan Teyo. Bjj de verkenning
van Kota Toewankoe in 1890 werd hg
zwaar gewond en toen voor zgn kranig
gedrag begiftigd met deeere-sabel. Daarbg
is hg ridder van de Militaire Willemsorde.
Hg is uit de school van generaal Van
T e y n en hondt van krachtige maatregelen
Velen hebben in overste VanHeutsz
altgd een toekomstig gouverneur van At
jeh gezieo.
Of deze hoofdofficier thans met een be
paalde opdracht naar tAtjeh gaat, blgkt
nit het telegram nog niet. Wellicht gaat
hjj als commandant van een der nieuw9
bataljons.
Luit.-Kol. Van Heutsz is thans 45
jaar. Hjj werd 2e luitenant 13 Aug. '72;
lste lait. 8 Febr. '73; kapitein 10 Jan.
1886, majoor 7 Oct. '91 en werd bevor
derd tot zjjti tegenwoordigen rang op 20
Jali 1894. Nadat hg eenigen tgd militair
commandant was geweest vac Sumatra's
Oostkust, ging hg met verlof en m nog
niet laag ia Indië terug.
Een telegram uit Batavia vau gisteren
deelt aan het N. v d. D. mede, dat Tjot
Rang (Oosteljjke buitenlinie) na hevigeo
tegenstand is ontzet. Gesneuveld zgn de le
luitenant H. L. Maarschalk en 3
minderen, terwjj! 42 man werden gewond-
Het Handelsblad ontving een telegram
waarin sprake is van 20 gewonden.
De gesneuvelde luit. H. L. Maarschalk
weru tot 2en lnit. aangesteld op 25 Juli
1889 en bevorderd tot ln op 19 Aug.
1893. Hg was op een na de jongste van
zgae promotie en bereikte den leeftgd van
29 jaar.
Het detachement van de koloniale reser
ve, dat op 25 April uit Ng negen via Rot
terdam par stoomschip Gedé nca<- O >st-
Indië zal vertrekken is definitief samenge
steld nit 4 officieren, 5 onderofficieren, 10
korporaals, 2 tamboers en 188 soldaten.
De Hof-ceremoniemeester Fr ;iherr Y o n
Schrader gevallen in een duel, is te Potsdam
ter aarde besteld,
De hoogste aristocratie van Berlijn was erbij
tegenwoordig, prinsen,graven, baronnen en hooge
Staatsdienaren brachten hun vriend grafwaarts.
Van die gelegenheid maakte de hofprediker,
Domini Wendtland gebruik om bij het
graf al die edellieden en officieren eens flink
de waarheid te zeggen over de onzinnige stands
begrippen, welker slachtoffer de doode geweest
is en ovsr heel den modderpoel der zeden.
Volgens de Lokal Anteiger heeft keizer
Wilhelm geweigerd, om de kerkelijke plech
tigheid bij de begrafenis van Freiherr v. S c h r a-
d e r, vermoord in het duel met Freifierr v.
Kotze, in de lU'ruizoenskerk van Potsdam te
doen plaats hebbeu. De vergunning daartoe is
niet verleend.
De Keizer, hoewel steeds toegevend tegenover
het dusl, heeft nu toch een blijk gegeven van
niet met het duel in te stemmen.
Freiherr Von Kotze, die uitgedaagd was
tot het duel en Von Schrader den doodelijken
kogel in het lijf joeg, heeft met zijn familie
Berlijn verlaten, en zich naar het Buitenland
b egeven.
De hartstochten der Transvaalsche Boeren zgn
nog niet tot kalmte gekomen, wat in hoofdzaak
te wjjten is aan het stoken van Engeland in
zaken de Transvaal rakende.
De Boeren worden in het harnas gejaagd als
zij maar iets hooren wat hen onder de politiek
der Engelschen zou kunnen brengen. De Engel-
schen zouden gaarne de Hollanders uit de Trans-
vaal zien verdwijnen. Zelfs de St. Digg. News
is nu tot de conclusie gekomen, dat de Hollan
ders bepaald schadelijk zijn voor Zuid-Afrika.
Naar aanleidin6 hiervan merkt de Folksstem niet
onaardig op
/'De Hollanders der Z. A. R. zgn gelukkig
bsstand tegen een koeranten-oorlogje, en hebben
toen er onlangs een ander soort oorlog dreigde,
getoond dat zij dichter bij de Boeren stonden
dan velen hunner vijanden wel lief was. Het
oogenblik om een veldtocht tegen de Hollanders
te openen, is niet goed gekozen, en het pleit
niet voor de vaderlandsliefde der anti-Hollanlers
om juist nu tegen deze nuttige leden der Trans
vaalsche staatsgemeenschap te gaan iutrigeeren.
Over het drijven, der Engelschen en dei Charte
red Company, maken zich de Boeren, noch de
Hollanders in de Transvaal ongerust. Laat ze
nog maar eens komen, zei onlangs een Boer,
dan komen ze er zoo gemakkelijk niet meer af.
Het versmaden der hulp van de Transvaalsche
boeren zal de Engelsehen zeer berouwen, nu de
Matabelen zich strijdvaardiger maken dan ooit
De blanke bevolking heeft om hulp gevraagd
nu zij door de Matabelen wordt bedreigd.
De Gouverneur der Kaapkolonie Sir Her
cules Bobiuson, heeft aanstonds beloofd
300 ruiters en 200 man bereden infanterie uit
Natal ter hulp te zenden. Ook zou hij 250
Basuto-kaffers wapenen, om te helpen den op
stand te dempen. Dat alles is echter gemakke
lijker gezegd dan gedaan. Pluis is het niet, en
steeds bedenkelijker worden de verklaringen,
welke de Britsche Minister van Koloniën, de
heer Chamberlain, genoopt wordt in het
Lagerhuis af ie leggen, omtrent den staat van
zaken in Afrika.
Lord Grey, de administrateur van Matabele-
land, heeft aan Robinson, op zijn vraag om
hulp, geantwoord, dat hij gaarne uit Natal 300
ruiters (van het 7de regiment huzaren) en 150
bereden infanteristen zal ontvangen. Honderd
bereden infanteristen zullen ook aanstonds uit
Kaapstad naar Rhodesia vertrekken om tegen
de Matabelen te vechten.
Maar er verloopt nog heel wat tijd eer deze
hulp ter plaatse harer bestemming zal zijn.
Uit Kimberley en Johannesburg trekken
vrijwilligers op om de Matabelen te bestrijden.
Tien Maxims zgn in Natal door de regeering
aangekocht en worden, met eene groote hoe
veelheid ammunitie, gedeeltelijk over East
Londor, gedeeltelijk over Beira, naar Rhodesia
verscheept.
De South African Telegraph zegt in een
artikel over de onlusten, dat Zuid-Afrika sterk
genoeg is om zelf eiken opstand te onder
drukken. Het zou, meent het blad, niet moeilijk
zijn 2000 Afrikaanders aan te werven en Ma-
tabeleland binnen een paar weken te zuiveren
van opstandelingen. Het blad kon zich wel eens
vergissen.
Bij de geleverde gevechten met de Mata
belen zijn o. a. ook drie Hollanders gesneuveld,
n.l. IgcasFerreira, J. J. Deville en
S. Kramer.
Een farmer, die voor de Matabelen moest
vluchten,heeft den opstandelingen toch nog een
leelijke poets gespeeld. Hij had, alvorens zijn
huis te verlaten, nog den tijd gevonden om op
verschillende plaatsen een aantal dynamiet-
patronen neer te leggen die, terwijl de Mata
belen aan het plunderen waren, ontploften en
meer dan 100 personen doodden.
Als naar gewoonte. Opnieuw hebben de Ka
tholieken te Amsterdam bij de Dinsdag gehouden
verkiezing Je nederlaag gekregen.
Gekozen zijn de heeren Mr. C A. Cosman
en J. Ter M e u 1 e n Jz.
De Tijd deze verkiezing besprekende zegt
De katholieke pers heeft zich niets te verwijten,
Zij heeft gedaan wat zij bij mogelijkheid kon,
om de kiezers op te wekken tot stemmen, tot
het vervullen van een duren plicht. Op de Ka
tholieken, die niet stemmen, zonder ernstig be
letsel, rust de volle sch ild voor het bestendigen
van eene grievende onbillijkheid, sedert tal van
jaren ten opzichte van de talrijke katholieke
bevolking der hoofdstad gepleegd.
Ergerlijk. Is de titel waaronder wij'in de Haal
bode van gisteren het volgende lezen
//De Fransche abbé Charbonnel die zich
door zijne voordrachten in Frankrijk en België
een zoo ongunstigen naam heeft verworven, zal
morgen-avond optreden te Amsterdam.
Dat hij dit doen zal in het gebouw der god
loochenaarsclub De Frije Gemeente, teekent het
gehalte.
Maar dat een Katholiek blad als het Centrum
eene uitnoodiging tot bijwoning daarvan plaatst,
al is het dan ook onder aijne advertentiën, is
ergerlijk.
Trouwens, die advertentie staat in gelijk ge
zelschap onmiddellijk ernaast worden werken
van Darwin, Multatuli e.a. aanbevolen.
Is dat lectuur, die in het Katholieke huis
gezin moet worden gecolporteerd
Het Centrum geeft De Maasbode heden hef
navolgend antwoord
//Wanneer de abbé Charbonnel een
afvallige ware, een L o y s o n, had onze Rotter-
damsche confrater zich nauwelijks scherper kunnen
uitdrukken. De eerw. heer Charbonnel is
echter, voor zoover wij weten, geen afvallige, al
kan men ook zijn ijveren voor een nieuw congres
van godsdiensten misplaatst achten.
Blijkbaar heeft De Maasbode zich te sterk
laten impressionneeren door de omstandigheid,
dat de abbé in De Vrije Gemeente optreedt.
Dat teekent het gehalte, zegt zij. Maar hier
kunnen wij herinneren aan het feit, dat nog
slechts weinige jaren geleden een zeer geacht
Amsterdamsch geestelijke, wiens zuiverheid inde
leer en den ijver voor de goede zaak boven allen
twijfel verheven zijn, in dienzelfden kring als
spreker optrad.
Waar zou het heen, wanneer men eiken
priester moest brandmerken, die voor anders
denkenden of voor ongeloovigen het woord
voert
Dt Maasbode dient wat voorzichtiger te wor-
deD met haar //ergerlijk//-verklrmngen. Zij zou
licht zelf ergernis kunnen geven."
Het Centrum slaat hier den bal mis. De abbé
Charbonnel trad gisteren-avond publiek
op tegen de hoofden der Kerk in Frankrijk. De
vrijheid van geweten vooropstellende, noemde de
abbé het Parijzer congres een congres der vrij
heid, dat wegens dit karakter juist zeker en vast
tot stand zou komen, ondanks tegenwerking der
autoriteiten.
Wie zijn die autoriteiten Dat zijn de hoogste
autoriteiten derR. K. Ksrk in Frankrijk, waar
tegen de Abbé in verzet is.
Abbé Charbonnel verheerlijkte gisteren
avond met verheffing van stem de vrijheid van
geweten.
Het was een kolfje in de hand van den
vrgdenker Hugenholtz, den voorganger uDer
Frije Gemeentenden Woelgeest te bedanken.
Wij komen op devoordracht van abbé Char
bonnel, waarschijnlijk terug.
Het Congres der godsdiensten in Parijs te
houden is, zoo wij reeds in ons blad vermeldden,
veroordeeld.
Het wetsvoorstel-G erritsen betreffende de
eedsquaestie is gisteren door de Eerste Kamer
aangesomen met 24 tegen 17 stemmen.
HOORN, 14 April. De gemeenteraad alhier
heeft besloten een publieke bad- en zwemgelegen-
heid in te richten aan den Westerdijk, waar
voor 2 cents per persoon een zeebad kan worden
genomen met gebruik van een kleedkamertje.
EGMOND AAN ZEE, 14 April. De inwoners
van deze plaats hebben Zaterdag het 121/2-jarig
burgemeesterschap van hunnen burgervader
feestelgk herdacht. De woniug van den heer P.
P r a g e r werd keurig met groen versierd en
toepasselijke opschriften waren aangebracht.
Namens vele burgers werd den heer Pranger
door den voorzitter der feestcommissie eeae
prachtige pendule aangeboden met eene toespraak,
waarin hij in herinnering bracht wat de heer
Pranger gedurende 121/2 jaar voor Egmond
tot stand had weten te brengen.
Hierna kwamen de vijf raadsleden hunnen
voorzitter als blijk van achting en waardeering
een keurig geschenk aanbieden.
's Avonds werd door de leden van de te Egmond
bestaande zangvereeniging nZanglustu den jubi
laris met fakkellicht eene serenade gebracht.
In het naburige Egmond-Binnen, waarvan de
heer Pranger ook burgemeester is, is het
feest gisteren gevierd.
1JMUIDEN, 15 April, De nieuwe visschers-
haven werd gisteren beschikbaar gesteld tot
berging van vaartuigen die reeds hun lading
gelost hebben, en wel ter verruiming der passage
voor de groote scheepvaart in de buitenhaven.
ALKMAAR, 15 April. Ingevolge opdracht van
dijkgraaf en hoogheemraden van het college der
uitwaterende sluizen, in Kennemerland en West-
Friesland, zijn door den architect van dit College
den heer A.H. D. Hups de uitgewerkte
plannen ingediend, tot stichting van eenige
stoomgemalen, len einde Schermerboezem steeds
op een bepaald peil te kunnen houden.
IJMU1DEN, 15 April. Jl. Maandag was de
aanvoer van visch hier zoo groot, dat des avonds
na den laatsten trein, een extra vischtrein, be
staande uit twaalf wagens, den overvloed naar
Haarlem heeft gebracht.
Met 15 van de 19 stemmen heeft de afdeeling
//Sneek// van de Friesche Maatschappij van
Landbouw zich tegen het heffen van invoerrech
ten op granen en margarine verklaard.
Een 70tal ingezetenen behoorende tot de aan
zienlijkste kringen derResidentie en meerendeels
wonende Lange Vijverberg, Kneuterdijk, Park
straat, Alexanderstraat, Javastraat en Bezuiden-
hout, hebben een adres tot den Haagschen
gemeenteraad gericht, waarbij zij in aansluiting
aan een adres van het hoofdbestuur der //Neder-
landsche Vereeniging tot bescherming van
Dieren,// ingediend 12 Ju.ii 1895, dringend
verzoeken om maatregelen te nemen tot verbete
ring van den zoo treurigen staat, waarin de
meeste paarden der Haagsche tramwegmaat
schappij verkeeren.
De opening van het Nederlandscbe gedeelte
van den spoorweg SittardHerzogenrath, die
den 24en dezer door den Raad van Toezicht op
de spoorwegdiensten zou plaats hebben, is tot
den 28en dezer uitgesteld.
Bij de a. s. kermis te Breda, welke acht
dagen duurt, wordt voor het mogen plaatsen van
een stoomdraaimolen f 1101.05 betaald, voor een
tweede f700, en voor een hippodrome f 180;
deze laatste zonder concurrentie.
Bezoekers van het Bloemencorso uit Halfweg,
die bij de buitengewone drukte jl, Zondagavond
aan het station Haarlem in een trein plaats
namen of beter daarin werder gedrongen, die te
Halfweg niet stilhield, werden aan de controle
te Amsterdam nog beboet voor fl.50 of f 3,
3e en 2e klasse, plus de kosten van een nieuw
plaatsbiljet.
Met het oog op de buitengewone omstandig
heden, is teruggaaf van de betaalde gelden ge
vraagd.
Van het fort Pampus, in de Zuiderzee, zijn
gisteren begonnen en zullen de volgende dagen
worden voortgezet de oe'eningen met zwaar ge
schut, in een driehoek gevormd door dat fort
en vier ten anker liggende zeilvaartuigen. Twee
stoomschepen zullen de schepen die tijdens het
vuren rich in d en onveiligen driehoek bevinden,
waarschuwen, en zoo noodig hulp verleenen om
er uit te komen.
Op de dagen dat gevuurd wordt, zal een
roode vlag waaien van het fort, van genoemde
schspen en van den kerktoren te Muiderberg,
Twte socialisten liepen gisteren-namiddag in
de Kalverstraat te Amsterdam te venten mei een
door den sociaal-democraat A. Coruelisse ver
vaardigd hekeldicht op het Nieuwsblad can
Nederland. Zg werden door de politie ingerekend
en hun voorraad exemplaren van het gescbri"
in beslag genomen.
Door den heerR.baron vanLynden, voor eenigen
tijd te 's Gravenhage overleden, is aan het Diaco-
nessenhuis te Leeuwarden vermaakt de som van
vijftigduizend gulden, onder het bezwaar van
vruchtgebruik.
In verschillende garnizoenen hebben zich vele
militairen van ondergeschikten rang aangemeld
om bij het leger in Oost-Indië te worden over
geplaatst.
Het tekort in de kas van den gemeenteont
vanger van Ooststellingwerf, thans te Heerenveen
in hechtenis, bedraagt ongeveer f7000.
Te 'sGravenhage heeft het gepeupel er pleizter
in om de schutterij-oefeningen op het Malieveld
bij te wonen enhinderlijk te zijn.Eene groote volks
menigte drong eergisteren-middag bij de oefenWo
op om den schutter te zien, die op klompeB
ter oefening gekomen was en onder bevel van ee°
ouderofficier afzonderlijk exerceerde, toe te jul'
chen en aan te moedigen. Een persoon bega'
zich zelfs in het midden van het Malieveld met
een flesch bier om deze den schutter aan te
bieden. De politie, in te gering aantal aanwezig'
kon niets doen tegen de overmacht.
Ten slotte stond het bataljon tot op een tient»'
passen afstands omringd door het gepeupel, da
ook nog eene dreigende houding aannam teg"®
de officieren eener compagnie die een command"
uitvoerde in den looppas, waarbij enkele persone"
onder den voet geraakten.
De oefening moest veel vroeger dan gewooD'
lgk eindigen.
Ook gisteren waren weder eenige schutters,
in uniform gekleed doch op klompen, naar he'
Voorhout, de verzamelplaats voor de oefening'
gegaan.
De veenarbeiders in de omstreken van Beet'
zijn zeer onrustig. Er zijn marechaussees ud
Leeuwarden aangevraagd ter versterking del
politie om de orde te handhaven en tot beschet'
ming der werkende veenarbeiders.
Te Hora bij Roermond, zal op 28 Juni e-
een groot muziekfeest gehouden worden.
Een confectiemagazijn te Amsterdam heeft ee®
prijscourant verspreid, waarin de poppen de kop'
pen hebben van verschillende Nederlandse!*"
tooneelspelers.
Heel erg fijn in de kleeren zgn ze echter me
gestoken, de meesten hebben erg goedkoop
goedje aan, heele kostuums van f 5 en van f6.5U
rokken van f10, demisaisons van f4. enz.
Zou dat eene zinspeling zijn op de slecht"
zaken door de meeste tooneelgezelschappen ge'
maakt? vraagt de Amsterdamsche Courant.
Te Doetinchem kregen gisteren-avond de l>e'
hangers v A. en T. bezoek van een flesscben'
trekker; bij eerstgenoemde wenschte hij tafelklee'
den te slgten, en gaf voor te komen voor de"
predikant te Keppel, bij den laatste stale®
axminstcr. en noemde hij zich S.,hoofdonder'
wgzer te Drempt. Den brigadier der marecb»®'
see, die van een en ander in kennis gestel"
was, vertelde hg te zijn Johannes Albertus 13
oud 28 jaar, en wonende Weteringerstraat 3°'
Utrecht.
Het is aan de justitie te Roermond gel11'1'
den werkelijken naam te ontdekken van d"'1
persoon, die de vorige maand zich aan het pp5''
kantoor te Roermond een aangeteekenden bnp
me' 400 mark, heeft weten toe te eigenen, d1"
bestemd was voor een ander. Hij is iemand u'
Pruisen en daar bij de justitie en politie beken"'
Zijne aanhouding is gevraagd.
Te Maastricht is thans de eerste gastram""
gen aangekomen; in den loop dezer week word"
nog twee dergelijke wagens verwacht. De openi®»
van den dienst zal spoedig volgen.
Kindermoorden. Bij Reading (Engeland) zï1'
achtereenvolgens vgf kinderlijkjes uit de Thed®
opgehaald en er worden nog meer kinder"
vermist. De kiemen waren in linnen gewikk®1
met een steen er bij. Men vermoedt, dat
kinderen vermoord zgn door menschen aan
zij ter verpleging waren toevertrouwd.
Er is reeds eene vrouw uit Caversham geV"®
gen genomen onder verdenking van die misdad6"'
Mijnontploffing. Zeventien mgnwerkers, d'jj
tijdens de ontploffing in de schacht van Brancepe
te Auckland waren, zijn dood opgehaald.
Freeselijk. Verleden maand kwam aan de
een Australische stoomboot, de Ionic, aan, ff
op de reis een passagier op zonderlinge
verloren had. Deze, zekere Knight had zich 1
een zoutwaterbad genomen te hebben per a"®
een flesch karbolzuur over het lichaam geg°
denkende dat het versoh water was. ResuR"®
dood geschroeid.
Een ongeluksprofeet. Professor Falb's voorsP
ling van een vreeselijke ramp op 29 Maart he
te Valparaiso (Chili) de menschen zeer onge®!1
gemaakt,en toen er in den morgen van dien
bericht kwam van eene lichte aardbeving^
Lima, werd die ongerustheid nog grooter, v
inwoners vluchtten de stad uit, naar de bete j
en de achterblijvenden zochten troost en ^r® t
in het gebed maar niet in de kerken; (^)6
durfde men niet binnengaan uit angst v°or c
aardbeving en de dienst werd in de open 1"
gehouden, f(Jb
Er gebeurde gelukkig echter niets. Prol-1
had zich vergist, evenals de Spaansche onge'u