No. 2440.
Zondag 34 Mei 1896
21ste Jaargang
Het fiscaal karakter der
Kieswet.
H U [YÏÏH L A ft P.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
België.
Engeland.
Uuitschland.
Frankrijk.
Oostenrij k -Hongar ij e.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,10
Voor het buitenland >1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
ACUTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTBNTIEN.
Van 16 regels. 50 Cents.
Elke regel meer7'^
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-avond
voor 6 uur ingewacht.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicitè Etrangère
G. L. DA ÜBE Co. JOHN., F.J ONES, Succ., Parijs 315t's Faubourg Montmartre.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
e. 1c. op dit Had abonneerenontvangen de num
mers welke gedurende de maand Juni verschijnen,
gratis.
«Van zjjn vrienden moet men het heb
ben,» heeft de minister Van Houten
kunnen denken bjj de beraadslagingen
over artikel 1 van zgne Kieswet in de
Tweede Kamer. Het felst werden de door
hem voorgestelde kenmerken van geschikt
heid en maatsehappeljjken welstand be
streden door die Kamerleden, die m een
zoo groot mogelijk aantal kiezers het heil
des lands gelegen achten.
En no weet men dat de tegenwoordige
Minister van Bionenlandsche Zaken niet
bang is nitgevallen om het kiezerstal
aanzienlijk te vermeerderen, want wat hjj
heeft voorgesteld zal zeker eene uitbreiding
van het kiezerscorps ten gevolge hebben,
zoo groot, dat deze al een weinig zal ver
schillen met die, waarmede zjju voor
ganger ons volk begiftigen wilde.
Toch knnnen de eigen geestverwanten
van mr. Van Honten hem zjjn be
strijding van T a k's Kieswot niet verge
ven en als gevolg van die gezindheid heb
ben in de Kamer breedvoerige besprekin
gen plaats gehad over amendementen,
welke de strekking hadden de stembas voor
nog meerderen open te stellen dan de
Minister had gewild.
Bjj die besprekingen over de amende
menten op artikel 1 bad men het bgzon-
der gemunt op het gedeeltelik vasthouden
door den Minister aan het census-stelsel,
de samenkoppeling van het kiesrecht aan
de belasting-betaling, ofschoon de andere
kenteekenen, die de Minister had voorge
steld, volgens onze meeuing dat der be
lasting-betaling eigenljjk geheel onnoodig
maakten.
Het was de heer a y p e r, die het
noodig vond om te spreken van plato-
cratie, en die bewering trachtte te motivee-
ren, dat men het fiscaal element zooveel
mogeljjk op den achtergrond moest
schuiven.
Wat de plutocratie, de heerschappij van
het geld betreft, wjj gelooven dat deze
zich eerst recht zal doen gevoelen: wan
neer het algemeen stemrecht tvordt inge
voerd. Dan toch zal men de macht van
het geld bij de verkiezingen eerst goed
gaan bemerken. Thans kan men van het
kiesrecht in ons vaderland slechts zeggen,
dat alleen de gegoeden het recht bezitten
om aan de sameoitelliog der Vertegen
woordiging mede te werken, hoewel reeds
onder de tegenwoordige regeling veleD
naar de stembus mogen opgaan, die alles
behalve tot de geschikte kiezers kunnen
gerekend worden. Indien men, zooals de
heer K uy per meent, onder bet be
staande kiesrecht van plutocratie kan
spreken, dan is dit alleen in zooverre juist
dat degenen, die het meeste belang en
het meeste recht hebben om de Volks
vertegenwoordiging te helpen samenstellen,
thans tot het kiesrecht zjjn geroepen.
Onder plutocratie verstaan wjj echter
nog iets anders. Deze zal kunnen ont
staan, wanneer bet st3mrecht tot de on
derste lagen der samenlevingisuitgebreid,
zoodra ook zjj die niets te verliezen heb-
FEUILLETON.
De zoon van den speler.
23. Vervolg.)
De bescheidenheid is, naar het schijnt nog
altijd een van uw voornaamste deugden, mijn
beste Hellmuth. Eenvoudiger, om niets anders
te zeggen, kan een officier van den generalen
staf al niet wonen. Deze sofa, bijvoorbeeld,
zou met alle eer, in een verzameling van mid-
deleeuwsche folterwerktuigen kunnen figureercn
Met een gebaar van gemaakte ontsteltenis
was bij van het bewuste meubelstuk opgespron
gen en was in koddige gelatenheid op een
der harde rieten stoelen gaan zitten.
Lachend haalde de kapitein de schouders op.
//Men moet de tering naar de nering zet
ten, beste vader,// zeide hij goed geluimd, //en
naar ik vermoed, zal mij vooreerst weinig tijd
blijven om voor mijne gemakken te zorgen.
Ofschoon ik eerst een paar dagen hier ben, zit
lk toch al vrij aardig in het werk.//
De vrijheer zuchtte en streek liefkoozend
over zjjn weiverzorgden grazen baard.
„Gelukkige jeugd, voor welke de arbeid
slechts eene vreugde is. In mijn tijd, ach
beste Hellmuth, wanneer zal de dag toch eens
komen, dat je arme vader uit kan rusten van
dezen ellendigen strijd om het bestaan?//
t Onwillekeurig gleed de blik van den offi
cier over de elegante kleeding van zijn be-
koeksr, en bleef een oogenblik rusten op den
ben toch kunnen deelnemen aan de ver
kiezingen voor de Rsgeeringscollegies en
aldus invloed hebben op den gang van
zaken in ons land. Dan zal men het
ondervinden, dat velen er niet tegen op
zien om bun stem te verkoopen, zoodafc
da Ledissing bij de stembus afbankeljjk
kan wezen van het geld. Ia dit geval is
er zeker heel wat meer reden om voor
plutocratie te vreezen dan thans, nu met
geld al zeer weinig voordeel bjj dt stembus
is te behalen. Men merke bovendien maar
eens op, hoe in landen mek een bjjna
algemeen of algemeen stemrecht, als in
Engeland en Amerika, met het geld ge
werkt wordt. Daar heeft men bjj ons geen
voorstelling van. Doch het ia een feit,
dat de candidate#, die het ruimst bjj kas
zjjn de meeste kans hebben om gekozen
te worden. Daar bljjkt dus de heersehappjj
vau het geld op overtuigende wjjze. Hoe
men echter de betaling van eene zekere
som in de belasting als voorwaarde voor
het verkrjjgen van kiesrecht plutocratie
kan noemen, verklaren wjj oos niet te
begrjjpen, tenzjj men moedwillig begrips
verwarring wil stichten.
Of wilde de bedoelde spreker in de Ka
mer, toen bjj van plutocratie gewaagde,
daarmede zeggen, dat de invloed van het
geld zich doet bemerken in de kringen,
die thans de macht in handen hebben en
dat in onze dagen het geld een oorzaak
van corruptie vormt. Wjj gelooven onze
regeerders tegen zulk een verwjjt niet be
hoeven te verdedigen, maar wat wjj wel
noodig achten, is er op tewjjzen, dat al
weder in landen met algemeen of bjjoa
algemeen stemrecht de meeste staatsamb
ten voor geld zjju te verkrjjgen en dat
omkooping van staatsambtenaren daar in
veel sterker mate het geval is dan hier
te lande ooit gescbieide.Wjj denken maar
weer aan Frankrjjk en Amerika.
Het fiscaal element moet op den ach
tergrond worden geschoven bjj de regeling
van het kiesrecht, a'dus wenecht de heer
K u y p e r. Maar wjj vragen hem, wat er
toch tegen kan wezen om de gegoedheid
der bnrgers op te maken uit hnn belas
tingaanslag en deze als maatstaf te nemen
voor de toekenning van bet kiesrecht?
Wjj zonden ons kunnen begrjjpen, dat
velen bezwaar hadden tegen het meervou
dig kiesrecht, dat aan de rjjken in ver
houding van hnn bezittingen de bevoegd
heid gaf meerdere stemmen uitte brengen
dan de minder bedeelden, Dan toch zon
het fiscaal element te sterk zijn en zou
men oorzaak hebben om naar verandering
te streven.
Doch bij den bestaanden toestand heeft
het geld en heeft de belastingbetaling
geen invloed op de samenstelling der Ver
tegenwoordiging. De census is slechts een
middel om aan te wjjzen, wie gerechtigd
geacht kunnen worden het kiesrecht uit
te oefenen en al degenen, die daartoe zjju
aangewezen, hebben dezelfde rechten en
denzslfden invloed, ouverschillig of zjj rjjk
zijn dan wel minder vermogend. Allen
zjjn in dit opzicht geljjk. Slechts zjj wor
den van de aitoefening vau het kiesrecht
uitgesloten, die door hun geringen maat-
schappe jjken welstand niet slechts weinig
belang hebben bjj de wjjze, waarop de
Vertegenwoordiging is samengesteld,maar
ook weinig op de hoogte zjjn van de staat
kundige richtingen en derhalve niet ge
schikt om eene keuze te doen, die op eene
kostbaren schitterenden diamant in zijn halsdas.
Er was zeer zeker bedroefd weinig in het ui
terlijk van dezen man, dat aan een ellendigen
strijd om het bestaan kon herinneren.
„Het zou geheel en al van u afhangen, va
der, om u de zoo vurig verlangde rust reeds
van heden af te verschaffen,// antwoordde de
kapitein na een poos ernstiger dan te voren.
„Toen ik de order ontving, die mjj naar
Berlijn overplaatste, verheugde ik mij daarover
in de eerste plaats om uwentwille, want ik
twijfelde er geen oogenblik aan, .of wij zouden
na mijne verhuizing ons een gemeenschappelijk
en gezellig tehuis inrichten en voortaan alles
trouw met elkaar deeleni Bij bescheiden aan
spraken zou het weinige, dat ik bezit, in elk
geval voor ons beiden voldoende zjjn, en u
zoudt zelfs niet eens verplicht zijn om afstand
te doen van al uwe menus-plaisirs. Het heeft
mij eerlijk bekend innig leed gedaan, dat u op
het voorstel, 't welk ik u in mijne vreugde
mondeling deed,niets dan eene koele afwijzing
hadt."
De bespreking van dit thema, 't welk hij
zelf toch het eerst had aangeroerd, scheen den
vrjjheer toch onaangenaam te zijn, want er
heerschte eene merkbare gedwongenheid in den
jovialen toon, waarop hij antwoordde:
//Maar mijn God, Hellmuth, het was in de
verste verte mijne bedoeling niet om je te kren
ken. lk heb veeleer met passende dankbaarheid
de grootmoedigheid van je aanbod ten volle
weten te waardeeren, en alleen juist omdat
het te grootmoedig was, kon ik het onmoge-
ljjk aannemen. Je hebt reeds zoovele offers
jaiste op/attiog van den politieken toe
stand is gegrond.
Nu willen wjj niet beweren, dat alle
kiezers van thans in dit opzicht zoo zeer
uitmunten. Verre van daar, dceh de tegen
woordige regeling levert een waarborg,
dat die elementen bjj de stembus niet de
overhand kunnen krjjgen, welke onze
politieke en maatschappelijke inrichting
in gevaar zonden willen brengen. Ook
zjjn wjj er vast van overtuigd, dat ook
thans wel geschikte kiezers zjjn uitgesloten
van de uitoefening van het kiesrecht.
Doch dit kan na eenmaal niet anders.
Bjj eene regeling als die van bet kiesrecht
moet gegeneraliseerd worden. Wegens de
vele omstandigheden, die men bjj de toe
kenning er van moet in acht nemen, is
het niet mogeljjk naawkenrig de grens
aan te geven, waar men moet eindigen
met de uitbreiding van het kiesrecht.
Elke regeling zal reden tot ontevreden
heid opleveren,want steeds zal men perso
nen, zoo niet gebeele categorieën van per
sonen, kunnen aanwjjzen, aan wie volgens
sommigen het kiesrecht niet mag worden
onthouden.
Het wil ons voorkomen, dat bjj de be
sprekingen over de kenteekenen van ge
schiktheid en maatschappeljjken welstand
men zich te veel laat leiden door de vrees
om «goede» kiezers te weren. Wjj bez'tten
de overtuiging, dat men allereerst heeft
te letten op de belangen des lands en
dat dit in de eerste plaats eiseht het we
ren van kiezers, die niet tot de «goede»
zouden gerekend knnnen worden.
Indien men toch consequent het stelsel
wil doorvoeren om geen enkelen geschik-
ten kiezer van het kiesrecht ait te sluiten,
dan mot men onvermgdeljjk komen tot
bet algemeen stemrecht. Eerst dan heeft
men de zekerheid, dat niemand wordt
overgeslagen. Daarom zou bet volkomen
in overeenstemming geweest zjjn met de
inzichten der radicalen indien zjj om het
algemeen stemrecht mogeljjk te maken,
hadden aangedrongea op Grondwetswjj-
zigiug. Alleen dan toch zon volgens hen
de rechtvaardigheid kunnen worden be
tracht.
Maar het bljjkt ten duideljjkete, dat
die recbtvaardigheidslenze slechts voor den
vorm door de radicalen is gebruikt. Zg
meenen het kiesrecht thans wel zoo uit
gebreid te kunnen krggeD,de.t hnn invloed
op het Staatsbestuur overwegend wordt,
zoodat de herziening onzer Grondwet ter
verwezenlgking van hnn wenschen niet
noodig is.
Eq door hau agiteeren zjjn in den
jong8ten tjjd vele gematigden van andere
richtiogen tot hnn standpunt in zake het
kiesrecht overgehaald.De radicalen hebben
het rechtsvaardigheidg-argament zoo laide
doen klinken, dat er vele gematigden
worden gevonden, die werkeljjk zjjn gaan
gelooven, dat de radicale kiesrechtuibrei-
diog een eisch der noodzakelijkheid is
gewordeD.
Wjj denken hierover anders, geljjk hier
boven werd uiteengezet. De 1 efde voor
oos vaderland staat bjj ons hooger dan
alle radicale leuzen en wjj hopen dan ook
varig, dat de meerderheid der Kamer den
moed zal hebben om, wanneer de aanhan
gige Kieswet, hetzjjonveranderd in hoofd
zaak, hetzjj nog verergerd door radicale
toevoegingen, geheel zal zjjn afgehandeld,
haar te verwerpen, opdat de Staatsmacht
voor mij gebracht en ik sta zoo diep bij je
in de schuld, dat ik eraan moet gat n denken,
om deze eens te voldoen, zoolang de hemel
mij nog de kracht daarvoor vergunt. Het zou
als 'tware laakbaar en onverantwoordelijk zjjn
wanneer ik eraan wilde denken, om mjj aan
dezen heiligen plicht te onttrekken.//
//Ik zou er niets op tegen hebben, beste
vader, want ik kan mij die gevoelens zeer goed
begrijpen, wanneer niet al uwe vooruitzichten
op de ontsluiting van voldoende inkomsten
bronnen steeds weder in rook vervlogen. Sinds
jaren reeds zoekt u tevergeefs naar eene be
trekking of naar bezigheden, die eenigszins be
antwoorden aan uwe neig ingen en uwe behoef
ten, en het vruchtelooze van uwe pogingen
moest u nu toch, dunkt me, geleerd hebben,
dat het eene onmogeljjkheid zal zijn ze te
vinden.//
»Ta, ta, mijn waarde, zoo hopeloos staan de
zaken toch, geloof ik, niet. Ik geef gaarne toe
dat ik tot dusverre ook daarmede dé veine ge
had heb, evenals met alles in mijn leven. Ach
ditmaal ben ik besloten, het noodlot te dwin
gen, al mocht het zich ook nog zoo weerbar
stig betoonen. Men heeft mij al hier of daar
kleine offertes gedaan, zooals bjj verzekerings-
maatscbappjjen, bjj twijfelachtige inrichtingen
en dergelijke, waar men een goedklinkenden
naam goed gebruiken kan. Ik heb dat echter
telkens van de hand gewezen; inct veront
waardiging zelfs van de hand gewezen; vraut
ik zou nimmer mijn vlekkeloos blazoen tot
een laag handelsobject maken, zelfs niet wan
neer ik den hongerdood voor oogen moest
niet kan worden overgebracht bg de revo-
lutionnaire richtingjn. De verantwoorde
lijkheid der verwerping van de Kieswet
zouden wjj liever willen dragen dan de
verantwoordelijkheid der medewerking aan
eene wet, die ons vaderland zal ten ver-
derve voeren.
Wat mogen de Katholieken heel blij zjjn
die niet mee gedaan hebben om democraatje
te spelen. Hoe ook gewaarschuwd, is men in
België zoo jjver gekomen, dat volgens de
Courrier de Bruxelles. Z. D. H. Mgr. W a f-
telaert, Bisschop van Brugge, zich
gedwongen heeft gezien het streven der
Christelgke democraten te veroordeelen.
En waarom? Wel de heeren democraten
kwamen daar langzamerhand in verzet
tegen het Kerkeljjk Gezag.
Nitt alleen de afgedwaalde schapen van
de partjj-D a e n s heeft de veroordeeling
van den Piins der Kerk grtroffan, zg geldt
de gebeele cbristaljjk-democratische partjj.
Het Handelsblad van Antwerpen, deelt
nog mede, dat de Bisschop, de gtloovigen
waarsehuwect tegen de bedriegljjke han
delingen van verdwaalde menschen, die,
onder den naam van christen-democraten,
het volk jtrachten te verleiden door «zal-
sche beloften» en twist en tweedracht
zaaien tnsschen de Christenen. De geloovi-
gen, die in da H Kerk gelooven, moeten
mannen wantrouwen in opstand tegen de
geestelgke overheid de vereenigingen niet
bg wonen en geene geschriften, walkdanige
ook,lezen, afgekeerd door hanne wetteljjke
herders.
Het blad Klokke Roelandt, orgaan van
de Christeljjke democratische partg te
Aa'st, schrjjft op minachtenden toon over
de waaischnwing van Mgr. Waffc-
1 a e r t, en insinueert, dat deze het werk
tuig der conservatieven is. Iu weerwil van
dat alles zegt het blad, znllen wjj onzen
strjjd voortzetten, tot wjj zegepralen.
Dat is nog al kras gezegd voor ten blad,
dat nog katholiek wil genoemd worden.
De Kroningsfeesten in Rusland werken
reeds nu aanitekelgk op de Eugelschen,
ook zjj willen wel eens pracht en luister
ten toon spreiden. Aanstaande jaar gaat
Koningin Victoria het 60ste jaar
barer regeering in en dat feit zal uien
vieren met groote praalMenige fiere
Brit wil zijn hart wel eens lncbtsn in
pracht en beerljjkheid, zooals nu in Rus
land is te aanschouwen gegeven. En
waarom niet? Op zjju minst zal bet zestig
jarig jubilaenm van eene onafgebroken
regeering, waar ook, een zeer gedenkwaar
dige feestlgkheid opleveren, even gedenk
waardig voorwaar als het kroningsfeest
te Moskou, en bovenal wanneer dejubi-
laresse is koningin van Engeland en kei
zerin van Indië.
De Katholieken in Duitschland hebben
een hunner flinkste mannen verloren.
Freiherr Felix Vod Loë, is op 71-
jarigen leeftijd op Terposten bg Hassam
overleden. Hg vertegenwoordigde het dis
trict Kleef waar hg geboren was, in den
Ptuisischen Landdag. In 1867 werd hjj ge
kozen tot lid van den Noordduitschen
zien. Of ben je in dit opzicht soms van eene
andere opinie?*
//Zeker niet, vader. Maar ik denk toch wel
dat men u ook wel reeds aanbiedingen gedaan
zal hebben, bjj welke zulk eene verdenking
geheel en al uitgesloten was. En toch hebt u
ook deze telkens van de hand gewezen.
//Wil je me daar een verwjjt van maken?
Moet zich een man van mijne opvoeding en
mjjne talenten voor een kruiersloon soms in
het juk laten «pannen als een armzalige klerk
of een uitgedroogde kanselarij beambte. Neen
mjjn jongen, voor dien arbeid in den tred
molen acht ik mij toch nog te góed, en wan
neer ik mijn vrijheid, mjjn arbeidskracht ver
koop, dan moet de prjjs ook het offer waard
zijn. Het moge een zwak van mij zijn, dat ik
in een behaagljjke kamer wonen, nu en dan
een druppeltje werkelijken wjjn drinken en na
tafel een «igaar rooken moet, die nu juist niet
op de velden der gezegende Pfalz gegroeid is,
het moge, ik herhaal het een zwak
van me zjjn, maar op mijn leeftjjd valt het
zoo gtmakkeljjk niet meer, in eens den ouden
Adam uit te trekken en een lieel ander
mensch te worden.//
//Als je het echter verlangt, als je er bepaald
op staat, dat ik met de terugbetaling van mijn
schuld een aanvang maak, dan zal ik het wel
klaarspelen, om mij ook aeze laatste beschei
den levensvreugde te ontzeggen, en mij bij
den een of anderen winkelier ol zeepzieder als
loonslaaf te verhuren
Hjj voer met den zjjden zakdoek langs het
Voorhoofd en blies den adem van zich als
Rjjksdag in 1870 nam hjj zitting in den
Landdag. Vooral ijjdens den Kultorkamp
deed V o n Loë zich kennen als een vurig
strjjder voor de Katholieke zaak. Ia de
laatste jaren was hg de leider van den
Rgulandschen Boerenbond.
Prins Yon Bismarck heeft een
kleinzoon gekregen, den eersten stam
houder. Zjjn oudste zoon graaf Herbert
heeft een, de tweede, graaf Wilhelm,
drie dochtertjes. Deheagljjke tjjding, dat
giavin Wilhelm bevallen was van een
zoon, werd op Friedrichsruh met vreugde
ontvangen.
Het Internationale Coagres van mjjn-
werkera te Aken heeft met 961.000 tegen
36.000 stemmen, die er door de Afgevaar
digden namens hun vereenigingen werden
uitgebracht, eene motie aangenomen ten
gunste van een loonminimum. Het bleek
echter ook hier, dat de arbeiders die de
zaak begrjjpen zich daar niet mee konden
vereenigen. De Eugelsche gemachtigden
voerden dan ook tegen deze motie het woord
en 90.000 Engelsche stemmen onthielden
zich.
Een afschuwwekkende diefstal is te
Barzdorf in Silezië gepleegd. Monsters
zjju aldaar in de Kerk gebroken en hebben
de H. Hostie nit den monstrans en kleine
H. Hostiën uit de ciborie geroofd. Kost
baarheden zjja niet gestolen. Welke sata
nische plannen zjjn hier weder in bet spel
Ia den Franschen ministerraad is be
sloten eene bels s ting van 4l/t pet. op den
interest van hypothecaire schuldvorderin
gen voor te stellen en teveus eene ver-
hooging van 4 op 4ys pet. van de belas
ting op het inkomen uit roerende goederen,
welke belasting voorts zou worden toege
past zoowel op alle b iitenlandsche als op
Fransche waarden en staatsfondsen.
De Regeering verwacht biervan eene
aanmerkelijke ontheffing van den landbou
wenden stand.
Donderdag hadden ia de tAcadémie
Lrangaisetwee verkiezingen plaats van
leden ter vervanging van wjjlen de heeren
Louis Pasteur eu Alexandre
Dumas.
Voor de eerits vacature werd gekozen,
bjj eerste stemming, de heer Gaston
Paris. Voor den zetel van Dumas
moest driemaal gestemd worden. Bg de
derde stemming verkreeg de heer Bar
bour 16 stemmen, de heer Jean
Ai card 3 stemmen en de heer Henri
Becque 1 stem.
De eindstemming is tot later uitgesteld.
Te Loos in het departement Pas-de-
Calais hadden de socialisten op den kro-
uingsavond eene tegen betooging voorbe-
bereid. Tusschen de vereerders van den
Czaar en de verdedigers van het proletariaat
kwam het tot eene ernstige kloppartjj,
waarbjj verscheiden personen gekwetst
werden.
Te Dörfel, de voorstad van Reichenberg,
beeft eene bloedige botsing plaats gehad
tnsBchen werkstakers en gendarmen, die
schoten op de menigte, welke met steenen
wierp.
Het Oostenrjjksche Heerenhuis heeft
met algemeeoe stemmen het kieswet-ont
werp aangenomen.
De Hongaarsche regeering heeft pater
Stojalewski, de onvermoeide strjjder
iemand, die zijn best doet om eene diep smar
telijke opwinding meester te worden.
Hellmuth, die met over de borst gekruiste
armen tegen zjjn schrijftafel leunde, had hem
aangehoord zonder hem in dereden te vallen;
doch een wolk had zich van lieverlede over zjjn
gelaat verspreid, en het klonk als eene ern
stige afkeuring uit zjjn stem, toen hij ant
woordde:
//U weet zeer goed, beste vader, dat ik nooit
iets dergeljjks van u verlangen zou, en datik
bereid ben om als een goede zoon mijn laatste
cent eerlijk met u te deelen; wanneer het
echter op deze wjjze voort moet gaan, dan zal
de dag, waarop het in den letterljjken zin
des woords om deze laatste cent te doen
is, niet ver meer af zijn. U weet, dat na den
verkoop van Oud-Gladow mij maar eene nieti
ge som als moederlijk erfdeel ten d,eelvielen
dat ik ook deze te danken had aan eene bjj-
zonder gelukkige omstandigheid, want de be
zitting was met zware schulden beladen.//
De vrjjheer wuifde zich metzijn zikdoek
koelte toe, ofschoon het volstrekt niet warm
in de kamer was.
Jawel, natuurlijk, hoe zou ik <1 at niet weten.
Wanneer men zes of zeven jaren achtereen
misgewas heeft, moet het wel den besten land
heer moeielijk vallen om wat over te winnen.
Maar ik kan je verzekeren, beste Hellmuth,
dat ik het goed er weer bovenop zou gekre
gen hebben, wanneer ik destjjds niet genood
zaakt ware geweest het te verkoopen. v
„Me dunkt, het dient tot niets om dien
aangaande vermoedens tc opperen, en ik sprak