NIEUWE
JU. 2459
Woensfeg 15 Jail 1896
2lgte Jmtiuhk
Evangelie en Socialisme.
BUI TE ftll A K D.
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
Vau 16 regels .50 Cents
Elke regel meer7V»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
E o d a c t e u r-Uit g e v e r, W. KGPPEU8.
Wanneer 's menschea geest zich niet
meer wil laten leiden door het licht des ge-
loofe,dan kan bij zich aan niets zekers,aan
niets standvastigs of bestendigs meer vast
houden. Om hiervan te worden overt uigd, is
het voldoende de dwaze droomerijen,de groote
buitensporigheden, door de ongeloovige
wgsgeeren van alle tijden begaan, te be
schouwen. Hunne dwaze en ongerijmde
stelsels 7jjn gbvallen, omdat die stelsels
geen grondslag hadden, waarop zjj stenndeD.
De menscb, die het Evangelie aanneemt
verdiept zich niet in gissingen ec in waar
schijnlijkheden. Hg weet, dat de Bgbel het
woord is van God, de waarheid zelve. Hg
weet, dat de leeringen, in de H. Schrift
vervat, waarheden zjjn, die den toets van
het strengste onderzoek kunnen doorstaan,
waarbeden die weerstand geboden hebben
aan alle aanvallen. De waarbedon van bet
Evangelie zgn als een zuiver goud, duizend
maal beproefd door een Bmeltkroes vaa
hoogmoedige en zioneljjbe tyrannen, dui
zendwerf beproefd door den smelkroes van
wjjsgeeren, van ketters, van ongeloovigen,
van de vijanden van het Katholicisme.
Maar immer en altijd bleken die waarhe
den, hoe ook beproefd en getoetst, zuiver
goud vau het echtste gehalte te zjju.
De socialisten beschouwen het geloof
aan het Evangelie als eene ongerijmdheid.
Maar verregaande onwetendheid, ja erger
nog: ongelooieljjke boosheid en moedwil
doen hen dez9 woorden uiten, welke zg
blijkbaar nooit kunnen staven met bewijzen.
Zg zien in het Evangelie een hinderpaal
voor de verbreiding van hanue goddelooze,
zedelooze en revolntionnaire leeringen; zie
daar de eigenljjke reden, waarom zjj het
Evangelie bestrijden!
Beschouw eens de heilige en verhevene
leer van bet Evangelie naast de afbrekende
en verlagende leer van het socialisme! Ver
gelijk de vruchten, welke de leer van het
Evangelie en de leer van het socialisme
kannen voortbrengen! Het groote
verschil zal duideljjk bljjken, maar niet
ter gunste van hei socialisme. Van den
eeuen kant zult gjj de keringen aanschouwen
van een onbetwistbare en onschokbare
waarheid, aan de menschen gegeven door
God zeiven om hen tot de heiligste vol
maaktheid van zeden te geleiden door de
liefde, door de rechtvaardigheid, door zacht
moedigheid «n gedold, door nederigheid en
zelfverloochening, door reinheid en ver
sterving van de booze hartstochten.
Aan den anderen kant znlt gg niets
FEUILLETON.
De zoon van den speler.
Vervolg.)
//In wanneer hij je nu volstrekt eens niet
haatte, Isa, maar wanneer hij integendeel -
doch is het dan werkelijk noodzakelijk, dat ik
je een reeks van gronden aanvoer voor mijn
verzoek? Kan je dan niet besluiten, om ook
zonder dit je moeder te gehoorzamen?//
Zij liep vol wanhopige ongerustheid de kamer
rond en zulk eene bezwering kon het jonge meisje
natuurlijk niet weerstaan. Doch het viel haar
nog steeds moeielijk om het op handen zijnde
gesprek even ernstig op te nemen als hare moe
der.
„"Wanneer mijne aanwezigheid u zooveel zorg
haart, dan zal ik natuurlijk heengaan, goed,
lief, maar bang mamaatje,// zeide zij vleiend,
"doch uit vrees voor mijn voogd doe ik het
niet, wees daar zeker van, en ik zal mij mijn
geluk door hem niet laten verwoesten, ook wan
neer de wetten hem honderdmaal meer macht
haartoe geven, dan hij in werkelijkheid bezit.,/
Zij drukte nog een haastigen kus op den mond
barer moeder en wipte de deur uit.
Het was hoog tjjd daartoe geweest, want bijna
°P hetzelfde oogenblik had door de tegenover
gestelde deur Karl Mercker de kamer betreden.
W boorde nog zeer duideljjk hoe hij op zijne
*°rte, hoffelijk afgemeten wijze haar moeder be
boette en voor een oogenblik bekroop haar de
anders aanschouwen dan dwaling, tegen
spraak, ongeremdheden, door het gezond
verstand te verwerpen, omdat zg onbillijk
zgn en van nature de menschen breugen
tot ongeloof, tot zedeloosheid, tot haat, dief
stal, revolutie en anarchie.
De helden van bet Christendom zgn de
Heiligen; maar de bewonderde helden van
het Socialisme zgn de anarchisten.
Laten we, slechts in enkele bijzonder
heden, de gevolgen beschouwen van het
ongeloof.
Wanneer rampspoed, lijden, zielesmart,
verlies van goeden naam en van fortnin
op een mensch nederstorten, waar vindt die
menscb dan troost? In het geloof! Want
indien de mensch door geloof bezield wordt
dan zal hg tot zich zeiven zeggen: Ik heb
te ljjdeo, maar door dit lgden boet ik mgne
zonden en fouten uit, word ik gelouterd
en onthecht aan de aarde. Ik heb te lgden,
maar God laat zulks toe om mgn welzgu;
en na dit kortstondig leven, vervuld vau
ellenden, zal ik eene eeuwigheid vau ge
luk genieten. Dat de wil Gods geschiede!
O, vganden des geloofs! Welke jamme
ren bereidt gg aan ben, die te lgden heb
ben, door hnn den laatsten trooet te ont
nemen. Indien de ongelukkige geen hoop
meer heeft op een beter leven, dan zal de
wanhoop hem voeren tot den zelfmoord.
De geloovige mensch vindt in het geloof
machtige drijfveeren om een rechtschapen
leven te leiden en zjjne medemenschen te
eerbiedigen. Maar hg, die geen geloof be
zit, heeft slechts vreeze voor de mensche-
lijke gerechtigheid en daardoor alleen wordt
hg in toom gehouden. Welk een zwakke
drgfveor, weinig in staat om eene reeks
van euveldaden te voorkomen!
Eindelgb, de mensch, die geloof bezit,
stelt zgn vertrouwen op God en aldnB leeft
hg in vrede, zonder door iets te worden
verontrust. Maar zoo is het niet bg den
ongeloovige, die altijd door twjjfel 6n door
vreeze wordt heen en weer geslingerd, die
gevaar loopt van zonder hoop neer te
storten in den doisteren, eeuwigen aigrond.
Hoe treurig is het dus gesteld met het
goddelooze werk van het socialisme!
Maar wjj behoeven niet te vreezen. Vele
andere kettergen zgn iD den wisselenden
loop der eenwen tegen het geloof van den
Christus opgestaan; maar alle die kettergen
zgn tegen dat geloof verbrijzeld en ver
pletterd geworden, zg zgn uiteengespat ge-
Igk de golven tegen de rotsen. De Kerk
heeft bjjkans negentien eeuwen achter zich,
en hoe ook bestookt in fel-bewogen tijden,
hoe ook gebeukt door machtige storm-
verzoeking om achter de portière te blijven staan
en te luisteren. Goed en wel beschouwd was
haar ditmaal een zeker recht hiertoe niet te
betwisten, want daarbinnen zou het immers over
niets meer of minder gaan dan over de beslis
sing over haar eigen toekomst en het geluk of
het ongeluk van haar gansche volgende leven.
Doch zij bleef desniettemin niet op baar ver
leidelijk plaatsje en maakte zich juist gereed
om zich naar haar eigen kamer te begeven, toen
een langzaam naderbij komende tred van een
gespoord persoon haar vol blijde hoop den veel-
belovenden klank deed te gemoet snellen.
Doch niet hij, dien zij verwacht had, was
het, die daar een minuut later tegenover haar
stond, en een goedig lachje gleed over het ern
stig gezicht van den jongen Hedmondt, toen hij
de teleurstelling in hare trekken las.
//Ik ben een slechte remplapant, niet waar,
Isa?// zeide hij op de beminnelijk trouwhartige
wij ze,die gewoonlijk eenieder voor hem placht in
te nemen,//maar ik kom ten minste niet met geheel
leege handen. Denk je eens het grootste getal
dat het menschelijk begripsvermogen zich ver
mag voor te stellen, vermenigvuldig dat met
honderdduizend en je zult bij benadering de som
der groeten en der nog zoetere dingen krijgen
die een zeker iemand jou door mij laat over
brengen!//
„Je hebt hem dus gezien, Kurt? En dat slech
te mensch heeft je gezegd, waarom ik hem gis
teren den ganschen dag te vergeefs wachten
moest?,,
//Wat kan een soldaat verhinderen om naar
zijne liefste te snellen, anders dan de onverbid-
orkauen en wilde springvloeden, zg is bljj-
vea staan, vast en oaverwrikt, als een
diamanten rots, te midden van de hoog
opgezweepte golven,
nieuwen gloed, met hoeger luister-
glans zal eenmaal deze heerljjke en troost
volle waarheid schitteren en stralen, wan-
neeu de socialistische ketterij ten val is
gebracht.
Oostenrijk-Hongarije.
Jl. Zondag was door graaf N i c. E s-
terhazy te Eisenburg iu Hoagarga eene
vergadering der Katholieke Volkspartg be
legd. Er kon echter geen enkel spreker aan
het woord komen zoo'n schandaal maak
ten de daar binnengedrongen huurlingen
der vrjjmetselarjj.
De Katholieken niet links, sloegen de
rnmoermakers die niet tot bedaren waren
te brengen, de zaal uit, toen echter kwam
de politie er bg, die de vergadering ont
bonden verklaarde.
Intnsschen is aan bet licht gekomen,
dat de Hongaarsche vrgmetselaars-regeering
een verdrag heeft gesloten met de oproer-
partjj van Kossuth. Dit is uitgelekt door
eene onhandigheid van Br.*. Molnar, een
berncht persoon, schoonvader van den nog
meer beruchten Br.*. W e c k e r 1 Het
verdrag heeft ten doel: nauwe aaneenslui-
ting tegen de Volkspartg, voor welke de
Loge, ondanks alle maatregelen, zeer be
vreesd is.
Dat is iets naar de hand van Dr. L u e-
g er, die de heeren tyrannen van de Hon
gaarsche katholieken in de Volkspartg wel
op hun plaats zal zetten.
Rusland.
De Ozaar en de Czarina die een uit
stapje willen maken, zullen naar Kief rei
zen, vandaar over Weenen naar Darmstadt,
waarna de Czaar en keizer Wilhelm
elkaar ontmoeten zullen, te Berlgn of el
ders. Vervolgens wordt een bezoek gebracht
aan Londen, om over Kopenhagen naar
Brussel te gaau.
De verkoop vau cterken drank van
Staatswege, als middel tegen de daar zoo
heerschende drankzucht, is in zuidelijk Rus
land aangevangen Zondag 12 Juli.Men heeft
alle overgangsmaatregelen bereids genomen.
Italië.
De ministeriëele crisis in Italië schgnt
alleen den minister van oorlog Ricott i
te treffen.
delijk strenge plicht van den dienst. Hij moet
gisteren zelfs zeer hard gewerkt hebben,de arme
Hellmuth, want hij zag er afgemat uit toen ik
hem 's avonds om elf uur op straat tegenkwam.//
//Om Gods wil, Kurt,hij was toch soms niet
ziek?//
//Zeker niet, want voor zoover ik weet, is
ziekte een begrip.dat in zijne dictionnaire niet
voorkomt. Maar wellicht heeft hij een weinig
verdriet gehad.
't Is zeker een prachtig iets, die schoone car
rière, die zich daar door zijne overplaatsing voor
hem ontsloten heeft, maar geheel zonder door
nen is zij volstrekt niet. Nu en dan is het ei
genlijk niet anders dan of de kapitein nog eens
op de schoolbanken zat.//
Isa herademde en de schaduw van bezorgd
heid op haarsehoon gelaat maakte spoedig plaats
voor de vorige schelmsche vroolijkheid,
//Nu, wanneer het niets anders is dan dat,
dan heeft hij zijn verdriet alleen daarom reeds
honderdmaal verdiend, wjjl hij niet gekomen is
om het door mij weg te laten praten. Heeft hij
je ook soms gezegd, wanneer ik hem heden mag
verwachten?//
//Neen. "Want ook vandaag kon hij niet naar
eigen wil over zijn tjjd beschikken. Wanneer het
echter eenigszins mogelijk is, komt hij zeker.
Onder minnenden is daartoe zeker wel niet eerst
eene bijzondere verzekering noodig.//
Isa was echter zeker van meening. dat zulk
eene verzekering toch in elk geval geen kwaad
kon, want haar frissche lippen plooiden zich
tot een klein pruilgezichtje. Nu zij echter in
het gezicht van haren neef zag, bemerkte zij
Generaal Ricotti, die na den val van
Cr i s pi met het vormen van een minis
terie werd belast, heeft indertgd de porte
feuille voor oorlog aangenomen, onder d9
vo orwaarde, dat de door bem ontworpen
én door den Koning goedgekeurde leger*
hervorming zen worden iDgevoerd. Niette
genstaande het ontwerp met 70 tegen 36
stemmen door den Senaat is goedgekeurd,
zgn officieren van alle wapens er tegen in
verzet gekomen. Zg noemen R i c o 11 is
voorstel den ondergang van het Italiaan-
sche leger.
De menigte protesten uit hst leger hebben
tengevolge gehad, dat koning Um b er to
sedert een maand geen woord meer tot den
Minister van Oorlog heeft gesproken. Ge
neraal P e 11 o u x wordt reeds als nienwe
Minister van Oorlog genoemd.
België.
De liberale burgemeester van Brussel,
de heer Karei Buis, heeft jl. Zondag
bg de herstemmingen voor de radicaal-
socialistische candidaten gestemd. Hg meen
den door in het openbaar zoo'n houding
aan te nemen invloed uit te oefenen op de
wankelende liberalen. Hg heeft in het laat
ste oogenblik alles in het werk gesteld om
de radicalen en socialisten te stemmen, doch
zgn pogen is mislnkt.
De katholieken behaalden, vast aaneen
gesloten, te Brussel en te Antwerpen eene
schitterende overwinning.
Voor 5 Juli telde de Kamer 105 katho
lieken, 28 socialisten en 20 radicalen of
liberalen. Den 5 Juli is 1 liberaal te Ar-
lon vervangen door I katholiek. Wanneer
bg de herstemming van Zondag Ngvel en
Pnilippeville eene meerderheid geven aan de
katholieken, zal de nienwe Kamer bestaan
uit 110 katholieken, 28 socialisten en 14
liberalen of radicalen. Brussel en Antwer
pen hebben zich kranig gehonden, zg heb
ben met groote meerderheid 29 katholieken
herkozen.
Duitschland.
Het land is in gevaar want de Schwd-
bische Merkur heeft ontdekt dat de Congre
gatie der Dames du Sacré Cceur toch wel
degeljjk verwant is aan de Jezuïetenorde,
en men dus voorzichtig moet zgn met haar
wedertoelating in Daitschland, want
de stichteres dezer congregatie, M a g d a-
lena Sophia Barat, had een jezuïet
tot biechtvader, nl. pater V a r i n! Op
dia manier dienen alle katholieke leeken,
die wel eens bg een pater Jezuïet gebiecht
hebben, als «aanverwant» verbannen te
dat de jonge offieier toch nog iets anders op
het hart moest hebben liggen dan het overbren
gen van de groeten zijns vriends.
//Wat scheelt eraan, Kurt?// vroeg zjj. „Is u
iets onaangenaams wedervaren?//
//Wanneer dat op mijn gelaat mocht hebben
gestaan dan heeft mijn gelaat gelogen,// ant
woordde hjj, zich flink houdende. //Wedervaren
is mij iets, dat is zoo, maar niets aangenaams,
iets zeer eervols. Ik ben gecommandeerd gewor
den om deel te nemen aan eene militaire oefe-
ningsreis, en het is zoo goed als zeker, dat ik
daarvan een lang en vurig verlangd ordetje mee
naar huis zal brengen.//
//Wel, dat is voortreffelijk. Ik wensch er je
van harte geluk mede. En de oefeningsreis
duurt zij laug?//
//Dat is maar eene quaestie van opvatting,
nichtje lief, want wij meten den tijd nu juist
niet allen met dezelfde maat. Zes weken zjjn
toch in geen geval eene eeuwigheid te noemen.//
//Neen, zeker niet,// lachte Isa. Hoevele ver
schrikkelijke eeuwigheden zouden er anders nog
moeten verloopen tot aan mijnn
Zij voleindigde echter niet. Het bedwelmende
geluk had haar nog niet zelfzuchtig genoeg ge
maakt, dan ook dat zjj zou vergeten hebben, hoe
pijnlijk hem ondanks zijne fiere zelfbeheersching
de uitingen van haar overstroomende hartsvreug-
de moesten zijn. En er was dan inderdaad iets
als een klein verwijt in zijne oogen, een klein
woord van leedwezen, een onwillekeurige uit
roep van onaangename verrassing zouden hem toch
zoo onbeschrijfelijk welgedaan hebben.
Wordt vervolgd.)
H11KLEHSIH EI III Hl IT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
42.
