NIEUWE
HbagBlaó voor 3loorè- en Siuib-öCollanó.
Th. 6. Schürmann.
Ni 1509
Dinsdag 20 October 1*96
Elate «aargang
Naar de Stembus.
B U I T K L i I).
Pei 8 maanden voor Haarlem. 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fa p. p. 1,40
Voor het buitonland 2,80
Afzonderlijk® nummers 0,03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
B XJ B E A H: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels 50 Cent*
Elke regel meer7*A
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 2b Cents per advertentie A Contant.
Redaetenr-Uitgever,W. K8PPRRS.
Morgen rust een dnr e plicht op de Ka
tholieke Kiezers, zij hebben te zorgen dat
van de twee Candidaten, die dingen naar
den zetel in den Raad der stad Haatlem
de beste er van gekozen wordt. Treuren
wjj over de langzame organisatie onzer
strijdkrachten, dan is het voor ons een
troost te hebben vernomen, dat geen neven
bedoelingen ia het spel zijn, al is gaen
ijver ot werkzaamheid dikwgls te bespeuren
in oogenblikken als het hoogste op't spel
staat. Trekken wg morgen allen ter stem
bus op om den zotel in den Raad naar
beste weten, zooveel in ons vermogen is
te doen innemen door hem, die in de ge
geven omstandigheden onze kenze het meest
waardig is.
In onze dagen verbiedt men den kindeten
vaDÜod te spreken,men tracht met een enkele
pennestreek het onvoorwaardelijk karakter
van elke zedeleer weg te schrappen.
Men mag de kinderen niet leeren dat zjj
geschapen zjjn, door een oneindigen God,
den Schepper van hemel en aarde. Het
bind dat in zich draagt een richtsnoer of
maatstaf (régulateur) dien men Bedert zes
duizend jaar gewoon is geweten te noemen,
moet niet geleerd worden, dat er een God
bestaat.
Nog niet genoeg, dat de kruisbeelden uit
de scholen zjjn verwjjderd nu zich de vrij
metselarij ten troon verheft. Neen, men
heeft in onze dagen zelfs de brutaliteit uit
de gestichten waar on gelukkigen worden
verpleegd alles te doen wegnemen wat aan
God of godsdienst doet denken.
Man stelt de jeugd in plaats ven den
Catechismus eene complete editie du code
moderne ter hand, dat is het hedendaagsche
wetboek, volgens hetwelk al wat het zin
genot streelt, geoorloofd is, waarin de nog
overgebleven eerljjke lieden, bestempeld
worden met den epotnaam van monteurs de
scies, zaagscherpers, culottes de peaux, lee-
FEU1LLETON
De wraak van den jood.
renbroeken, empêcheurs de danser en rond,
tegenstrevers van een dansje iu het rond.
Een goddeloos geslacht op te kweeken, is
het doel der vrjjdenkers.
Beklagenswaaidige jeugd. Haar wordt
niet gegeven wat haar kan troosten en op
beuren. Zjj ziet niet wat haar tot heil kan
strekken. Wat moet das uit haar worden?
Aan dat alles stoort zich de goddeloozc
niet. Hg ziet zjjn triomf in eigenbelang, de
baat- ei hebzucht, de bekoorlijkheid en
aanlokkelijkheid vaa feestmalen, de jacht
op ambten en wat erger is, een zedeloozen
levenswandel neemt de vrjjdenker maar al
te dikwgls geheel in beslag.
Geen wonder, dat de trouwe en onster
felijke wachter van het Va icaan ons de
zending heeft gegev®D, zonder aanzien van
personen, het ongeloof en de vrijmetselarij
te bestralen.
U Union fait la force! Emiracht maakt
macht, is de spreuk van onze znidelgke
naburen. Dat is ook de spreuk onzer
vaderen, onder die leuze moetende Katho
lieke Kiezers morgen ter stembus gaan.
Geen onthouding van de slembas nu onze
heilige beginselen er door bunnen worden
aangerand, geen Jan Saliegeest mag door
de onzen na bbtracht, noch met het oog ook
op de toekomst geleerd worden. Zoo ooit
dan is zeker in onze dagen eendracht en
ware eendracht maar ook een krachtdadig
optreden hoog noodig om den gemeenschap-
pelgken vjjand het hoofd te kannen bieden,
die altaar en troon bestookt, ter omver-
werpiug en vernietiging van al wat gods
dienst is.
Geven wjj morgen bjj de Btombns bljjk
dat het ons ernst is het ongeloof te be
streden, dat bet ons ernst is de gem eente-
belangen tr behart:gen, dat het ons ernst
is te protesteeren tegen noodelooze geld
verspilling, dat bet ons ernst is, mede te
werken om den belastingdruk te verminde
ren, opdat men vaa ons niet zal kannen
zeggen zie zjj missen tact en voortvarend-
heid want zij richten hun scherpe pjjlen
tegen eigen broeders. Onze vjjaoden mogen
zich niet ia 'c geniep van tsckadenj reude»
over onze daden verkneukelen.
Eendracht onder de Katholieke partg',
eerbied voor haar leiders, eene waardige
hooding bjj de stembns, dat alles kan ons
morgen de overwinning schenken.
Geen haat mag ons bezielen tegenover
onze tegenstanders, heb ook awe vijanden
lief, staat geschreven, maar waar de strjjd
loopt over een zttel in den Stedeljjkan Raad,
waar onze rechten zoowel op godsdienstig
als op maatschappelijk gebied kannen wor
den gehandhaafd of verkort, daar moeten
de Katholieke Kiezers partjj kiezen en bg
deze verkiezing van de twee candidaten hnn
stem uitbrengen op den Heer
Turkije.
Dd Sultan beeft een besluit aitgevaar-
digd, dat alle Armeniërs die bet land wen-
schen te verlaten, zich schnftalgk moeten
verbinden nooit naar Tnrkge terug te
keeren, alleen op die voorwaarde wordt
emigratie toegestaan. Zjj die reeds het
land verlaten hebben eu niet binnen twee
maanden lerogkeeren, verliezen ban natio
naliteit.
Dit laatste is op zichzelf niet zoo erg,
maar het gaat gepaard met verbeurdver
klaring van al hnn grondbezittingen, en
krachtent de bestaande wetten kunnen de
Armeniërs hnn grondeigendom niet aan
anderen overdragen.
Rusland.
Spanje.
Volgens d« Herald in New-York wil
Spanje tegen 1 April e. k. Cuba prjjs ga
ven. Het is voor Spanje op den daar
niet uit te houden de inwoners van het
eiland ouder bedwang te honden.
Dit gerucht heeft onder de Cubanen
groote opgewondenheid te weeg gebraoht.
Senor ThomasEstrada Palmt,
het hoofd der Cubaantche «Junta» zeiae:
«Ik beu niet verwonderd te vernemen, dat
Spanje eindelgk haar dwaasheid inziet van
de voorzetting van den oorlog. Niets dan
trotichheid heeft de Spaansche regeering
zoolang daarvan afgehouden.
Het beeft baar elf millioen dollars per
maand gekost om da troepen op Caba te
onderhonden. Zjj beeft noch geld noch
crediet. En bierbp komt nog de opstand
op de Philippgoea, waarvoor 30000 man
noodig zjjn, terwjjl Spanje slechts 2000
zenden kan. Het gevolg zal zjjn, dat het
land deze eilanden zal verliezen. Cuba's
positie daarentegen wordt met den dag
sterker, wapenen, geen manschappen hebben
wjj noodig; ie»d« zjjn weer 5000 geweren
geland, maar 7000 man moeten bewapeod
wordeu. Wg hebben nn nog maar de erken
ning van onze rechten als oorlogvoerende
partg, door de Vereenigde Ssaten noodig.
Wanneer de Spanjaarden den slrjjd opge
ven, znllen zjj hem nooit weer beginnen.
Wjj zallen evenwel de wreedheid van onzen
vjjand niet nadoen. Ieder soldaat die de
wapens neerlegt, zal welkom zgo en gelij
ke rechten hebben als de Cabanen. Oos
eerste werk zal zjja eene volksregeeriag te
stichten.»
Het bericht van de Herald wordt door
den Spaanscheo gezant te Parjjs ten stel
ligste tegengesprokenhoe waarscbjjnljjk
ook het geraoht schjjut, denkt men te
Madrid er niet aan, om Caba aan de op
standelingen prjjs te geven.
Groot zjjn de opofferingen die Spanje
zich getroost heeft om Cuba te bebooden:
Sedert Maart 1895 tot 10 April 1896 zjja
83 bataljoos infanterie, 28 escadron* cava
lerie, 1 bataljon vesting-artillerie, 8 berg-
bsttergen, 8 compaguiën genietroepen, 2
telegraaf-compagnieën en 2 spoorweg-
compagnieën naar dat eiland gezonden.
Het totaal bedroeg 121.826 men*chen,
waaronder 40 generaals, 562 hoofd- en
4768 subalterne officieren
achter dat raadsel komen, misschien kon ze
dan een groot ongeluk voorkomen.
IEÜSCHE (IIIK41T.
ABONNEMENTSPBJJt»
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJ8 DEB ADVEBTENTIBN.
8.
Vervolg
Daardoor was het meisje hoofdzakelijk aan
zich zelf overgelaten geweest, en iD de eenzaam
heid waren soms vreemde gedacht, u bij deze
dochter van Israël opgekomen.
Aan den godsdienst had de oude Van Praag
nooit veel gedaan, en zoo kwam het dat Roosje
niet veel voelde voor het jodendom. Wat zij er
van wist, bevredigde haar niet, en dikwijls had
zjj zich afgevraagd, of wat zij beleed, wat haar
vader en haar broeder heetten te belijden, het ware
geloof was. Somtijds, wanneer zij de katholieken
in breede scharen tempelwaarts zag trekken,
bekroop haar een zonderling gevoel, een ver
langen om meer te weten van dien godsdienst,
en kwam weer de folterende twijfel bij haar op.
Tot dusver had zjj aan niemand ie.s gezegd
van hetgeen er m haar hart omging Tot wien
mocht zij zich ook wenden. Zjj had niemand
dan haar broer, maar deze, die zijn godsdienst
plichten niet waarnam, was stellig niet de aan
gewezen persoon, om haar licht te geven in de
duisternis, die ze om zich heen voelde en die
met den dag zwaarder werd. Bovendien had ze
gemerkt, dat Samuel, als hij over Christenen
- sprak, zich steeds smalend uitliet., zoodut hjj
zeker in toorn zou ontsteken, als zij het waagde
hem haar twijfel bloot te leggen.
Alles wat zij doen kon was bidden en Go^
om licht, om uitkomst vragen. «God van Abra
ham,// verzuchtte zij dikwijls, „indien ik mij
op een dwaalweg mocht bevinden, leid mij dan
op het ware pad, want ik heb geen andere
begeerte,dan U te kennen en te dienen.//
«Waartoe die ruwe, harde lach, Samuel?»
vroeg ze aan haar broer.
Hij keek haar verbaasd aan. //Bevalt mijn lachen
je niet, Roosje
«Neen, Samuel, het jaagt mij schrik aan,"
antwoordde het meisje. „Het is vlijmend en
scherp als het lemmet van een mes.//
Bij het hooren dezer vergelijking zag de jood
verwonderd op. Zou ze iets vermoeden, iets
weten P Maar neen, haar oogen keken hem zoo
trouwhartig aan, dat hij dit denkbeeld onmid
dellijk verwierp. //Ik ben voorspoedig geweest,
Roosje, en daarom lnchta ik.//
«Daarom alleen, en zoo ruw hernam Roosje,
haar broer onderzoekend aanziende.
«Neen, je raadt het, nog om een andere reden.
Wiet je wat het zeggen wil, iemand te haten,
doodelijk te haten vervolgde hjj haastig, van
zijn stoel opspringend.
„Neen, dat weet ik niet Samuel, en ik hoop
het nooit te weten,// antwoordde het jonge
meisje met eene kalmte, die eene groote tegen
stelling opleverde met de opgewondenheid van
haar broer. «Ik kan niemand haten.//
«Ook niet..." Maar de jood bedacht zich
hij achtte het oogenblik nog niet gekomen, om
haar alles mee te deelen.
Later, als hij zijn doel bereikt en getriom
feerd had, zou hij het haar zeggen. Nu was het
Prins Louis Napoleon Bona
parte, kolonel in Rnssischen dienst is door
den Czaar benoemd tot kolonel van de
Keizerljjke lgfwacht.
Da 100.000 franks, die de Czaar aan
de armen te Parjjs geschonken heeft, zul
len onverwgld worden verdeeld onder bjj-
voeging op de bedeeling-bri fjes van het
opschriftGeschenk van den Keizer van
Rusland.
beter te zwjjge», hoeveel moeite het hem ook
kostte. Graag had hjj baar deelgenoot gemaakt
van de wraakplannen, die wild door zjjn hoofd
joegen, maar de voorzichtigheid legde hem het
zwijgen op.
«Ook niet?» herhaalde Roosje, verwonderd
over het raadselachtige in de houding van haar
broer.
«Neen, neen, het is beter, dat ik het nog
niet zeg, later, later, en dan zal je me toege
ven, dat er reden kan zjjn om te haten, en dan
zal je mijn haat deelen.//
«Ik geloof het niet, Samuel,zei het meisje
kalm maar beslist, „wij mogen niet haten, dat
strijdt tegen de liefde."
De jood haalde wrevelig de schouders op, de
woorden brandden hem op de lippen. Hjj be
hoefde haar den laatsten wil haars vaders maar
te laten lezen, om haar tot andere gedachten te
brengen. Maar het was beter van niet, voor het
oogenblik althans.
„Kom, wjj zullen daar maar niet meer over
praten, je begrijpt het toch nie', doch later
zal je daar wel anders over oordeelen."
Roosje dacht den geheelen dag a»n de raadsel
achtige woorden van haar broer. Wat bedoelde
hjj toch met dat //ook niet?» Waarom had hjj
zjjne W-orden onderbroken Wat had hij voor
haar geheim te houden, en wat zou hjj later
zeggen Hij haatte iemand, dat had ze begrepen
hjj haatte hem doodeljjk. Eenmaal zou ze zijn
haat deelen, had hij gezegd. Zou dat waar kun
nen zjjn Weer klonk haar die schampere lach
in de ooren, hij vervolgde haar, ze meende hem
ieder oogenblik te hooien. Ze moest, ze zoo
IV.
DE ADVOCAAT KRIJGT ACHTERDOCHT.
De advocaat Leeman was een jonge man van
ongeveer dertig jaar. Na schit erende studiën
gemaakt te hebben, had hjj thans een drukke
praktjjk en beloofde eenmaal een sieraad der
balie te worden.
Ongeveer een jaar geleden was bjj in kennis
gekomen met den heer Van Balen en langza
merhand een trouw bezoeker en vriend des
huizes geworden Na den moord op den ouden
heer stelde hjj alle pogingen in het werk ons
den schnl'iige op te sporen, helaas met geen beter
gevolg dan de justitie. Toch bleef Van Balen
hem dankbaar voor zjjne bemoeiingen en zag den
jongen rechtsgeleerde steeds gaarne komen.
Wat dezen in de woning an zjjn vriend het
meest aantrok, was diens dochter Lucie, wier
uitmuntende hoedanigheden van hoofd en hart
hjj had leeren waardeeren Tot zjjn groote
vreugde bemerkte hjj, dat het jonge meisje niet
ongevoelig ble f voor de stille hulde en vereering,
die hjj haar wjjdde. Stilzwjjgend waren ze elkaar
genegen, nog voordat een enkel woord omtrent
dit punt tusschen hen gewisseld was. Hun zielen
hmlden elkander begrepen, en dit is een heehtere
waarborg voor ware, oprechte genegenheid, dan
hartstochtelijke betuigingen, die o zoo licht ver
geten worden en bij het minste windje van tegen
spoed zoo broos bljjken als uiteenspattende zeep
bellen. (Wordt vervolgd