It I i\ iV F. i\ L A II.
Onder het uitgezonden materieel bevon
den zich 143 vuurmonden, waarvan 36
berorkanonnen K r u p p van 75 mM.,
139,940 geweren, waarvan 63,301 Manee',
5177 karabjjnen, 61,878.368 patronen,
72,326 XG. krnit enz. enz.
De Turksche quaestie.
't Is er prachtig mee gesteld.
GEMENGDE BERICHTEN.
Ongelukken.
Branden.
Diefstallen.
STEDELIJK NIEUWS.
De daling in de Turksche fondsen wordt toe
geschreven aan het gerucht, dat waarschijnlijk
een schorsing van het amortisatiefonds der
Turksche Schuld is te wachten. Dat gerucht
heeft een zeer storenden invloed gehad op de
internationale geldmarkt.
Aan de onrustbare tijding van de Neue Freie
Prent, dat Rusland zijne troepen mobliseert;
om namens de Groote Mogendheden Konitan-
tinopel te bezetten, wordt geen geloof gehecht.
Inmiddels wordt er zoo goed als niets op
afdoende wijze uitgevoerd wat de toestand in
het Turksche rjjk kan verbeteren.
Hoe nu de Turk te dwingen zijn plicht te
vervullen, zonder dat de kanonnen hun concert
aanvangen De Mogendheden staan voor de
keus of de gruwelen te laten voortduren of
K onstantinopel te besehieten, Eene andere straf
zou de Sultan nog kunnen dwingen zich tegen
over de Christenen wat fatsoenlijker te gedra
gen, n.l. de Europeesche oorlogsschepen zouden
de toevoer naar Konstantinopel kunnen afsnij
den, de stad heeft wel eeu prachtige stategische
ligging, mits zijn eigenaar meester is op zee.
Is hij dat niet, dan is hij die Konstantinopel
bezit, een rat in een val. Azië, Rus
land en het Balkan-schiereiland moeten de
stad van nagenoeg alles voorzien. De Russische
Zwarte Zee-vloot van den eenen kant en de
internationale vloot van de andere zijde, zouden
in korten tijd den Sultau tot onderwerping
kunnen dwingen en men zou verder niets anders
behoeven te doen dan een kleinen troep sol
daten landen om den spoorweg en den heerweg
van Adrianopel af te snijden. Dat de Sultan
zich nog langer tegen den wil van Europa zou
kunnen verzetten indien dit hem zonder één
schot te lossen, kan uithongeren, is niet aan te
nemen.
Rusland zou en daarvoor bestaat wel eenigs-
zins vrees, van deze gelegenheid gebruik kunnen
maken om. Konstantinopel te bezetten. Maar zegt
de Engelschman Stead, de zouden de oorlogs-
vlooten de Dardanellen kunnen forceeren en tot
voor den Bosphorus stoomen om Rusland even
goed op te sluiten als den Turk.
Het is bepaald allerellendigst zooals de Tur-
sche machthebbers misbruik maken van hun
gezag, zelfs tegenover hun eigen volk.
Een jeval van Turksche rechtspleging, dat
onlangs heeft plaats gehad, zoo vertelt de Chro
nicle, zal ons daaromtrent inlichten. Slechts
eenige dagen geleden kwam de Turksche kolo
nel Chef ik Be ij, die nog niet lang ge'eden
aan den Minister van oorlog te Konstantinopel
was toege»oegd, te Parijs aan. Hij wasgevlncht
om een onverdiende straf te ontloopen. Eens
op een dag in Eebruari werd hij naar Yildiz-
Kiosk ontboden, waar twee hooge ambtenaren
van het paleis hem opwachtten. «Gij zijt een
samenzweeder//, zeide een van hen, zoodra de
kolonel het vertrek binnentrad. «Zeker niet//,
antwoordde de kolonel, //ik ben eenvoudig sol
daat.// „Als dat zoo is, zult ge wel in staat
zijn uw onschuld aan te toonen,// hernam de
ambtenaar, waarop de kolonel ten antwoord
gaf. «Het zou wel zoo goed zijn, als gij hit
bewijs leverdet van mijn schuld.// //Dit is ge
makkelijk genoeg. Gij zijt een der leden van de
jong-Turksche partij
En zonder «enigen vorm van proces werd de
kolonel tot drie jaren gevangenisstraf in het
fort Acre veroordeeld. Hij slaagde er eohter in,
ofschoon niet zonder moeilijkheden, naar Frank-
rjjk te vluchten. Hier verklaarde hij, dat men
hem nog zeer goed had behandeld, daar hij
niet met de pijnbank had kennis gemaakt 1
Om wille van den lieven vrede. Geheel de wereld
roept vrede en nog eens vrede. Inmiddels hebben
de Franschen proeven genomen hoe zij in den
kortst mogelijken tijd in massa dood en vernie
ling kunnen te weeg brengen.
Het was om wille van den lieven vrede, dat
te Avignon door het 7e regiment genie proeven
werden genomen, in tegenwoordigheid van een
groot aantal officieren der verschillende leger
korpsen. Het daartoe oitgekozen terrein is een
dal bjj Yilleneuve-les-Avignon tusschen de ber
gen Clarys en Cabrian. In een soort bekken
tusschen de beid» bergen waren twee schachten
uitgegraven; de eene was gevuld met 1500 Kilo
buskruit en de andere met een gelijke hoeveel
heid meliniet. Een cordon infanteristen, dat
een kring van vier kilometer vormde, hield de
toegestroomde nieuwsgierigen terug op een
afstand van 500 meter vaa de schachten. Het
eerst liet men de met buskruit gevulde schacht
springen; een rookzuil van vele honderden meters
verhief zich in de lucht, de in de bergen ge
vormde bres was over eene lengte van 50 meter
3 meter breed en 8 meter diep. De 1500 kilo
buskruit hadden dus ongeveer 1000 kubieke
meter rotssteen, waaronder verscheiden kolossale
blokken, verplaatst.
Met een lont werd daarop de mijn met
meliniet ontstoken. De aangerichte schade leek
op het oog minder, maar was veel aanzienlijker;
de voortgeslingerde rotsmassa was in kleine
stukken verdeeld, in plaats van in groote blok
ken. De schok en de knal van de meliniet-
ontploffing waren ook veel heviger dan bij de
ontploffing van het buskruit. Wat een vrede
lievend werk?
In het Turksche rijk laten de Europeesche
Mogendheden duizenden menschen vermoorden
en ze steken geen hand uit, om wille van den
lieven vrede.
Overal wordt bedrog en onrecht gepleegd,
en dit alles heeft plaats om wille van den
lieven vrede.
Wanneer wat meer gelet werd op het
spreukje: //Wat gij niet wilt, dat u gescheidt,
doe dat ook aan een ander niet,// zou 't anders
uitzien dan thans.
Het werk der vrijdenkers. Geen land ter wereld
waar de vrijdenkers brutaler optreden dan in
Frankrijk. Te Lons-Ie-Saulnier hebben zij de
zusters Franeiscanessen aangevallen, niettegen
staande deze zusters 40 weezee tot haar 31ste
jaar opleiden en onderhouden, daarenboven
hebben de zusters de verzorging der zieken op
zich genomen; 15 dezer engelen op aarde ver
trokken naar Armenië om zich daar te begeven
tusschen het arme volk. Op haar goed is nu
beslag gelegd, wijl zij geweigerd hebben eene
som van 666,07 fr., haar volgens de wet van
vermeerdering van personeel, onbillijk opgelegd,
te betalen.
Indien de wettenmakers niet overtuigd waren,
dat de arme Franciscanessen, zich over onbil
lijkheid niet zullen wreken, door de arme weezen
aan de deur te zetten, zij zouden zich wel
wachten zoo te handelen.
De haat tegen de Kerk en hare instellingen
verblindt de anti-katholieke bestuurders hoe
langer hoe meer.
SASSENHEIM, 17 October. Tegen de hier
gehouden loting der nationale militie zijn be
zwaren ingebracht, en wel op grond dat de
nommers, na in de bus te zijn gedaan, niet
door elkaar zijn geschud.
Opmerkelijk is het dat, toen 8 lotelingen hun
nommer hadden getrokken, er nog slechts 4
dienstplichtige nommers overbleven tegen 20
vrjjnommers.
DELFT, 17 October. Bjj den Gemeenteraad
is een adres ingekomen van 200 handteekenin-
gen waarin wordt verzocht het stichten van een
nieuw concertgebouw.
BROEK IN WATERLAND, 17 October.
Heden deden bestuurderen van de vereenigiDg
Noorder IJ en Zeedijk een rijtoer langs den
Waterlandschen Zeedijk. De verhooging, bij Uit-
dam, in deze gemeente, en de toestand bij het
Kejjnselmeer werden opgenomen.
Op het erf van de wed. Boot te Oude Wete
ring is brongas ontdekt. In 15 minuten kookte
een ketel water daar«p.
Nabij Grouw (Friesland) ontstond eene hevige
ruzie onder de bemanning van de stoomboot
Hunze 6, op reis naar Groningen. Bij de daar
opvolgende vechtpartij werd een persoon buiten
boord geworpen. De ongelukkige is verdronken.
Ce politie werd terstond aan boord gehaald,
en heeft den dader in verzekerde bewaring ge
nomen.
De 15-jarige Hotze Steigenga uit het Friesche
dorp Gaast, die sedert 4 October werd vermist
en van wie men vermoedde dat hij verdronken
was, is weder terecht.
Naar men weet, werd er door den heer H.
H. Steigenga te Gaast f25 uitgeloofd voor het
vinden van den knaap of zijn lijk.
Hjj heeft zich te Arnhem bij de politie aan
gemeld en van daar is hij weder onder politie
toezicht naar zijne ouders teruggebracht.
De knaap vertelt, dat hij tusschen Gaast en
Parrega door reizende kooplieden in goud en
zilverwerken is meegetroond. Met hen is hij van
dorp tot dorp reizende eindelijk te Arnhem aan
geland, waar hij zich, zooals gezegd, bij de politie
aanmeldde.
Als een staaltje van «buitengewone kennis
der Nederlandsche taal// volgt hier een opschrift,
hetwelk men dezer dagen op een scharensljjpers-
wagen kon lezen
HIER Sip ME OP NoTEN STENEN
SCIIaaR ken en meszen, en scherp
koffiMoli. iens.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben
afwijzend beschikt op een tot de Provinciale
Staten der Provincie gericht verzoek om bepa
lingen op te nemen in bestekken omtrent mi
nimum loon, maar wel opneming van den
elfurigen arbeidsdag, de schafttijden niet inbe
grepen, mits niet van toepassing op van elders
komende arbeiders, die ploegsgewjjze werken.
Het Nationaal Congres van „Handels- en
Kantoorbedienden// zal op 24 en 25 November
a. s. te Utrecht plaats hebben.
De machinale turfbereiding tot dusver
alleen onder Sloten (N.-H en in Overijsel (De-
demsvaart en Den Ham) gevolgd zal in de
Gron. veenkoloniën haar intrede doen, nadat op
Vinkevcen reeds proeven zijn genomen door den
vervener W. Bakker. Het groote voordeel is
vooral hierin gelegen, dat men bij handenarbeid
slechts eenmaal per jaar op dezelfde plaats kan
vervenen ter wille van de langzame droging,
terwijl de machinale bewerking de droogte zoo
zeer bespoedigt, dat men tot 3 malen toe kan
vervenen.
De Sint Jozef Gezellenvereeniging, te Utrecht
heeft een terrein achter de Biltstraat aange
kocht, waarop een vereemgirgsgebouw zal ver
rijzen, hetwelk ruimte moet hebben voor 4000
bezoekers. Aan dit gebouw wordt een ontspan-
ningstuin enz. verbonden.
Met den bouw hoopt men in het vroege voor
jaar te kunnen aanvangen, om in September 1897
gereed te zijn.
Een 60-tal arbeiders die te Terwispel den
arbeid hebben gestaakt omdat zij verhooging
van loon wilden hebben zijn weder op de oude
voorwaarden aan den arbeid gegaan.
Bij de Slufters op Texel is aan het strand ge
vonden een zwemgordel, welke aan de eene
zijde was beschilderd met den naam Sorento.
Aan den anderen kant stondMarsala, Gua
ranteed To Sustain over 24 lbs Iron in water
for 24 Hours." Nog werd gevonden een Indische
pagaai.
Men zegt, dat de heer Van der Linden, di
recteur van de Koninklijke Mil. kapel van het
regiment grenadiers en jagers te 's Gravenhage
weldra wegens ziekte den dienst met pensioen zal
verlaten.
Tegen een slager uit Hillegersberg, die een
schaap, behoorende tot den koppel dien hij dreef
en dat een winkel was binnengeloopen, op zulk
eene barbaarsche wijze mishandelde, dat hij den
staart in zijn hand hield, tengevolge waarvan
het dier bloedde, is door het O. M. bij de Rot-
terdamsche rechtbank een maand gevangenisstraf
geëischt.
Te Arnhem is een expediteur gearresteerd,
verdacht van valschheid in geschriften.
Van H. M. de Koningin werd in deze week,
ter secretarie Ie 's Gravendeel, eene som van 40
gulden ontvangen, tot goedmaking der kosten
van oogheelkundige hulp, voor een meisje uit
een behoeftig gezin, dat verpleegd moet worden
in het gesticht voor ooglijders alhier.
Be Czaar te Darmstadt. De Czaar en de
Czarina schijnen zich uitstekend te kunnen
schikken in de ongedwongenheid van het le
ven te Darmstadt. Maar onopgemerkt blijven
zij uit den aard der zaak niet, onverschillig of
zij te voet of per ruituig uitgaan en herhaal
delijk hebben de bladen te Darmstadt het
publiek verzocht, den gasten niet al te zeer
met hun nieuwsgierigheid lastig te vallen.
Voorloopig schijnt dat verzoek nog weinig uit
werking gehad te hebben, want teen Dinsdag
middag het Russische keizerpaar in gezelschap
van den groothertog en groothertogin eenige
meubelmagazijnen bezocht, was het gedrang
der menigte zóó groot, dat de Czaar en de
Czarina door een klein achterdeurtje moesten
ontsnappen, terwijl het groot-hertogelijk paar
door de hoofddeur ging.
Een late bekérde nis. In 1887 werd bjj de
manoeuvres in het vuur van het Oostenrjjksche
leger de oppasser van den commandant van het
36e Pilsener regiment infanterie en een naast
hem staande eenjarige vrijwilliger door een scher
pe patroon doodgeschoten. De commandant was
een heuvel opgereden, steeg daar af en gaf zijn
paard aan den oppasser. Dit was juist geschied,
toen het doodende lood zulk een treurig on
heil stichtte.
De manoeuvre werd onmiddellijk geschorst,
maar een onderzoek naar de geweerloopen le
verde niets op.
Thans is een brief ontvangen uit Fittsburg
in Amerika van zekere Jozef Willnitter, die op
zijn sterfbed heeft verklaard, den noodlottigen
kogel te hebben afgeschoten. Het schot was be
stemd geweest voor den commandant, op wien
hij zich wreken wilde.
Socialisten betrapt. Den 26en zullen voor de
correctioneele rechtbank te Gent verschijnen de
bestuurders van de socialistische coöperatieve
vereeniging Vooruit, te weten Anseele, Van Be-
veren, Foucart, Seffers en Van Gijseghem, en
de beambten Beerblock en Pannekoek, als me -
deplichtigen. Zij worden beschuldigd dat zij de
bepalingen van de wet van 16 Augustus 1887
op het uitbetalen van loonen hebben overtreden.
Dat zijn nu de mannen die overal den mond
vol hebben over het te kort doen van den
werkman.
Een bruidsgeschenk. Het royalistisch comité
te Lyon zal aan de aartshertogin Maria Doria,
thea, de bruid van den Hertog van Orleans
vijf zijden costumes van zeldzaam schoone be
werking aanbieden. De vijf stukken zijde zijn
uit vijf verschillende fabrieken afkomstig, die
te Lyon als de voortreffelijkste werkplaatsen Van
het alom bekende fabrikaat wordem geroemd.
Britsch Indiè. Engeland regeert in Britsch-
Indië over niet minder dan 221.172,950 men
schen.
Een plan. De Belgische socialistenleider De-
fuisseaux heeft voor 325.000 frs. de werklieden-
wijk te Cuetmes gekocht en is voornemens daar
een coöperatieve socialistische maatschappij te
stichten. De socialistische gemeenteraad der
stad heeft voor f 100.000 frs. aand«elen ge
nomen. Echter moet deze uitgaaf nog worden
onderworpen aan de goedkeuring der regeering.
Een zonderling duel. Twee Brusselsche koet
siers hebben geduelleerd metde zweep. Ze
zouden elkaar misschien doodgeslagen hebben,
als de politie niet tusschen beiden was gekomen.
Een 12-jarige knaap A. W. Steijger is te Schie
dam bjj het afspringen van een sle perswagen er
onder geraakt en deerlijk aan het hoofd verwond.
Zijn toestand is zorgeljjk.
Een molenaarsknecht te Vlaardingen is
Zaterdag terwjjl hjj bezig was met maïs te ont
vangen, op de bovenste verdieping van een
huis tusschen de luias en het luitouw dood ge
klemd. Toen de andere mannen naar boven snel
den vonden zjj hun makker met ingedrukte
borstkas, het touw om zijn lichaam geslingerd.
Hjj laat eene vrouw met 2 kinderen na.
Een verschrikkelijk ongeval trof dezer da
gen te Vlaardingen een molenaarsknecht. Ter
wjjl hij boven in den molen werkzaam was, kwam
hjj met de raderen in aanraking, waaruit hij
totaal verbTjjzeld werd te voorschijn gehaald
het ongeval werd eerst opgemerkt doordat de
molen bleef stilstaan. De ongelukkige was ge
huwd en vader van twee kinderen.
De trein der Nederlandsche Centraal-Spoor
wegmaatschappij is eenige meters van het station
Harderwijk ontspoord. Het ongeval geschiedde
bij het binnenrjjden, op het hart van een der
wissels. De locomotief bleef in de rails, doch
de bagagewagen werd er uitgeworpen en geheel
verbrijzeld, terwjjl twee gemengde rijtuigen le
en 2e klasse en een rijtuig 3e klasse, evenals
het postrjjtuig erg beschadigd werden.
In den bagagewagen bevonden zich de post
meester Gunther, die verstond gedood werd,
de hoofdconducteur Van Rooij en de conduc
teur Wildschutzij en de machinist Van Lun-
teren werden zwaar verwond. De hoofdconduc
teur werd per trein naar Utrecht vervoerd, en
daar met den trein-brancard naar het St. An-
dreasgesticht gedragen de beid» andere gewon
den zijn opgenomen in het hospitaal te Harder
wijk.
De boerenwoning van den landbouwer N.
Maaskant te Haarlemmermeer is door het om
vallen vau een petroleumlamp inbrand geraakt
en afgebrand. Niets is gered. De geheele inboedel
landbouwgereedschappen, 1 hit, ongedorschte
haver, 15 000 kilo hooi benevens eene partjj
tarwe, rogge en boonen, is door den brand ver
nield.
Te Rijssen is het huis bewoond door H. J.
van Barneveld en J. Steffeus eene prooi der
vlammen gewoden. Het vuur, dat in de aan
wezigepartij rogge en hooi ruim voedsel vond,
breidde zich zoo snel uit dat de bewoners in
allerjjl het brandende huis moesten verlaten, en
aan redden niet gedacht kon worden.
Te Amsterdam is in den nacht van 16 op 17
October diefstal gepleegd. Door inklimming en
braak in een huis aan de Stadhouderskade zjjn
ten nadeele van L, J. Del Baere ontvreemd de
volgende voorwerpen y
Een zilveren koffiepot met filtreer, een dito
theepot, een dito melkkan, een dito spirituskom-
foortje, een gedreven zilveren scheepje, een zil
veren tafelschel met handvat in den vorm van
een ring, 12 zilveren messenleggers, 2 zilveren
stoppen van likeurkaraffen, een zilveren dop
van een peperbus, een Japansch mosterdpotje
met zilver gemonteerd een zilveien taarteschep,
een zilve/en pasteilepel, gemerkt Del Baere, en
verschillende modellen zilveren lepels en vor
ken, waaronder zuurlepeltjes en vorkjes met
agaten steeltjes.
HAARLEM. De heer J. de Vlieger,
ambtenaar bij 's Rijks belastingen wordt «iet 1
November overgeplaatst naar Scheveningen.
Door de agenten van politie-rechercheur»
Jansen en Misset zjjn bekeurd de bier
huishouders J. Mwonende Leidschevaart, en
A. H., wonende Laurens-Coster-straat, ter zake
het verkoopen van sterken drank in het klein,
zonder de daartoe vereiachte vergunning.
Het Sttdeljjk Muziekkorps dat zich in den
zomer des Zondags-middags in den Hout doet
hooren, zal dezen winter voortgaan matinée's
te geven en wel ten getale van vijftien in de
concertzaal van de sociëteit Vereeniging.n Deze
Matinée's is de heer C h r. P. W. K r i e n s
voornemen» met zjjn strijkorkest des Zondags te
geven telkens van 8i/ï tot 4Vs nur.
De toegang tot de concertzaal der Vereeniging
zal voor een ieder tegen een matigen toegangs
prijs zjjn geopend, zoo is de prjjs der abonne
mentskaart, geldig voor 15 Matinée's, vooreen
heer gesteld op f 2.en voor «ene dame, lid
van diens gezin op f 1.Ook zijn er dona-
teurskaarten, geldig voor een onbeperkt getal
huisgenooten, verkrjjgbaar tegen den prjjs van
15.Deze kaarten zullen zjjn te bekomen bjj de
boekhandelaren H. N. M u 1, W. K p p e r s,
De Haan en Zoon en in den Haarl. Boek
en Muziekhandel.
De programma's zullen in het eerste gedeelte
stukken van groote componisten en solo's be
vatten, en in het tweede zal de nieuwste popu
laire muziek worden uitgevoerd.
Wjj gelooven wel, dat deze matinée's druk
bezocht zullen worden. De heer K r i e n s zal
hiermede het muzieklievend en kunstminnend
publiek aan zich verplichten.
De Letterlievende Vereeniging nj J. Cremera
geeft a. s. Dinsdag in den Sohouwburg alhier,
haar eerst» tooneelvoorstelling in het seizoen
1896/97 met medewerking van het Orkest van
het Ste lelijk Muziekkorps.
Het programma bestaat uitLitgaan, toontel-
spel in vier bedrjjven door Glanor en Ik eet
bij mijne Hoeder, tooneelspel in een bcdrjjf, naar
het Fransch do»r H. P. Boudier.
Het programma voor het a. s. winterseizoen
is zeer uitvoerig en belooft den Leden aange
name winteravonden.
De Ned. R. K. Volksbond afd. Haarlem her
denkt weder haar jaarfeest met een drietal
feestavonden, welke in de sociëteit «De Kroon//
worden gegeven.
Gisteren had de eerste feestavond plaats voor
de eene helft der leden met hunne dames, ter
wijl a.s- Dinsdag de uitvoering zal plaats heb
ben voor de eereleden en donateurs en a. s.
Zondag voor de tweede helft der leden met
hunne dames.
Voor den aanvang sprak de President der
Haarl, afd. een welkom den aanwezigen toe en
gaf een beknopt overzicht over de werkzaam
heden van den Volksbond in den afgeloopen
jaarkring. Tevens deelde hjj mede dat zich eene
Vaandelcommissie had gevormd met het doel
voor iedere onderafdeeling een vaandel aan te
schaffen, welke vaandels van collecten en vrjj-
willige bjjdragen zullen worden gekocht.
De eerste gehouden collecte nog dienzeltden
avond gehouden, bracht f 17.20 op.
De zangvereeniging, de rederijkerskamer en
de gymnastiek-vereenigiag, alle drie onderafdee-
lingen van den Bond, werktën mede aan het
uitvoerig programma dat zeer goed ten einde
werd gebracht.
