No. 2514.
Maandag 26 October 1896
21ste J;
agBlaè voor c TGoorè*
Liberale beginselen.
B(JITE*LA%I>.
H I K L 4 1).
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- eu Feestdagen.
Redacteu r-U i tg e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
De wraak van den jood.
//Wjj moeten het toch eens zien,// had Van
Praag gezegd, die wel wist, dat het overige
'jan vanzelf zou komen. Willem en Frans
\kten geen tegenwerpingen. Hun nieuwsgie-
'id en de reeds half en half ontkiemende
bdte, om een kans te wagen in deze duivel
de loterij, dreven er hen heen.
Engeland.
Duitschland
Italië.
De Turksche quaestie.
ABONNEMENTSFBIJS
Ons vermoeden is thans bevestigd dat de
woorden, door den Minister van Binneu-
landscbe Zaken gesproken in de Eerste
Kan op den dag dat de Kieswet werd
aangenomen, in de Tweede Kamer wel
aanleiding zouden geven tot het maken
van zeer gerechtvaardigde aanmerkingen.
Men zal begrgpen, welke woorden wjj
bedoelen. Antwoordende op de rede van
den heer Maller, had de minister Van
EL o u t e n toen de reeds door ons gerele
veerde liberale strgdleus «anti-clerica-
lisme en anti-protectionisme» doen hooren.
Dat zou, volgens hem, het parool bjj de
verkiezingen in het volgend jaar moeten
wezen.
Zeer terecht werd daarop in de afdes-
lingen der Tweede Kamer bjj bet onderzoek
der Siaatsbegrooting voor 1897 de aan
dacht gevestigd. Het doet ons genoegeD,
dat blgkens het Voorloopig Verstag ver
schillende Kamerleden de ministerieele
woorden hebbsn afgekeurd en dat zjj den
genoemden wapenkreet onpolitiek en zon
derling hebben genoemd, terwjjl anderen
hem ongepast achtten in den mond van een
Minister, opgetreden en aan het B»wind
gebleven ten gevolge van deu steun van een
deel dergeneo, tegen wie de uiting gericht
was.
Dit laatste zjjn wjj eveneens van meening,
hoewel wjj ons nimmer ïllusëu hebben
gevormd van bet optreden als Minister van
een mao, die er steeds genoegen in ge
vonden heeft zjjn tegenstanders ongepast
te behandelen. Eigenljjk is de beer Van
Houten altjjd te veel paitjjman geweest
om zich boven de partgen te kannen
plaatsen en heeft hg dan ook tjjdens zjjn
Ministerschap naar onze meeniug meer
diensten bewezen aan de politieke partij,
waartoe bjj behoort, dan aan het volk in
zjjn geheel.
Wjj denken hierbjj o. a. ook aan de ver
schillende wjj «en, waarop hg bjj devoiige
begrooting het openbaar onderwjjs meer
begunstigde dan de wettelijke bepalingen
van hem eiscbten, terwgl de nienwe Kies
wet, die ons vaderland aan hem te danken
heeft, ook wel in de toekomst zal blgkeu
het liberalisme te bevorderen. De inge
nomenheid, die sommigen voor den Mi
nister van Binnenlaudsche Zaken hebben,
zal zeker m de toekomst verminderen,
wanneer,zich de wrange vruchten van zjju
bestuur zullen vertooneD.
Maar laat ons niet de schuld geven aan
den tegenwoordigen Minister alleen. Hg
kan feitelgk niet anders beschouwd worden
dao als een talentvol uitvoerder van het
liberale regeersysteem. De minister Van
Houten is een der uitnemendste verts-
genwoordigers van het liberalisme, dat
echter uitsluitend ten doel heeft om door
telkens nienwe proefnemingen op politiek
gebied de aandacht op zich te vestigen,
en alzoo den naam te bljjven behouden
van een open oog te hebben voor de be
langen van ons volk.
Waar wjj dan ook de daden van dezen
Minister afkeuren, richten wjj ons vooral
tegen het liberalisme in zjjn gebed, dat
zjju programma's en beginselen geheel
FEUILLETON
18.
Vervolg.)
Van Praag kende de onervaren jongelieden,
hij kende hun karakter, hun geaardheid, hun
gebreken beter dan zij zeil en hij had bere
kend, dat zij in zijn hand een gedwee werk
tuig zouden zijn, om te spoediger tot de volle
verwezenlijking van zjjn wraakplan te geraken.
De jood had een uitstapje naar Wiesbaden
voorgeslagen het lag zoo dieht in de buurt
en er wus zooveel merkwaardigs te zien.Boven
dien de heele elegante wereld gaf zich daar
rendez-vousmen mocht het dus niets links
laten liggen. Willem en Frans stemden zonder
bedenking toe, weinig verwachtend dat zij daar
op jammerlijke wijze zouden schipbreuk lijden.
Te Wiesbaden gekomen, begaf het drietal
zich des avonds naar de speelbank, dat ge
vloekte speelhol, waar jaar in jaar uit honder
den zich financieel en moreel ruïneeren, en
-bit
eb ondanks de afschrikwekkende voor
belden, maar altijd door nieuwe slachtoffers
Ijjft trekken.
laat afhangen van het succèj, dat men er
van verwacht. Zjjn de hoofdlieden van
de liberale pattjj van meening, dat eene
of andere quaestie niet geschikt is om de
propaganda voor de partjj te vei meerderen,
dan laat men haar eenvoudig rusten en
doet alsof die quaestie nooit heeft bestaan.
Het liberalisme is de partjj van het succès.
Wat geen voordeel voor de richting kan
opleveren, wordt ook niet in het belang
van het vaderland geacht. a
Dit komt weder zoo duideljjk nit in het
hervormingsprogramma, dat door het be
stour van de «Liberale Unie» dezer dagen
werd geplubliceerd om in eene vergade
ring op 14 November aaDBt. te worden
behandeld.
Daarin toch komt de overwegiug voor,
«dat de omstandigheden medebrengen
de kiesrechthervoriring voor het oogenbitk
niet onder de urgente maatregelen op te
nemeD, omdat, hoe onbevredigend de tot
stand gekomen regeiitg «au het kies
recht ook moge wezen, bet eisch van
goede staat? unde is, niet op eeD meu«e
aan te dringen, zoolang de ervaring om
trent de nitkomsteu der vastgestelde Kes-
wet mtt betrekking tot het aantal kie
zers nog geen uitspraak heeft gedaan.»
Hieruit bijjkt dus, dai thans het kies
recht is afgevoerd van hel liberale pro
gram. Meu wil eerst eens de kat uit den
boom zien. Eu dit zou misschien heet
goed kunneD wezen, wanneer niet die
zelfde «Liberale Unie» enkele maanden
geleden heel anders bad gesproken. De
Amst. Ct. herinnert er nameljjk aan, hoe
iu de maand Mei het bestuur der «Libe
rale Unie» schreef«Voor het geval het
ontwerp-Kieswet tot wet mocht worden
verheveD, zullen toch de algemeeue ver
kiezingen «au 1897 niet anders cao Laar
de overgangsbepalingen kunnen plaats
hebben, naar een maatregel alzoo, die
eene mtt onaanzienlgke uitbreiding van
het Kiesrecht medebrengt, ta, ar die uti
haren aard slechts draagt een tjjdtljjk,
een voorloopig karakter. En vau de nieuwe,
uit dien overgangsmaatregel geboren eu
op 'oreederen grondslag rustende Tweede
Kamer mag dan verwacht worden, dat zg
de aoor haar voorgangster aanvaarde re-
gelmg van het Kiesrecht niet in werking
laten treden, maar Laar eigen inzichten
aan het vraagstuk eene deugdelgke, meer
vrjjzi-inige oplossing geve.»
Precies dus htt tegenovergestelde. De
«omstandighedeu» hebben daartoe aan
leiding gegeven. In het liberale kamp be
gint men te bemerken, dat de meuscheu
nu genoeg hebben van de kiesrecht-
quaestie eu niet meer warm er voorziju
te maken, zoodat de bakens verzet wor
den, eer het getjj ver oopt. Tnacs heet
het eeu eisch van «goede staa kunde»
om eetst de uitkomsteu van de nieuwe wet
tot regeliDg van het Kiesrecht af t-> wach
ten. De ervaring mbet eerst uitspraak
doen, evenals of het liberalisme altpd
slechts die beginselen heelt voorgestaan,
welke bij ondervinding proefhoudend zjju
gebleken.
Wij weten hiirvan weder niets anders
te zeggeo dan dat bet de gewone poli
tiek vau het succès is, welke de «L'be-
In de zaal scheen een oogverblindend
fel licht, waardoor de opgewonden, koortsige
gelaatstrekken der spelers om de groene tafel
scherp werden afgeteekend. Hadden Willem en
Frans in normalen toestand verkeerd, dan
zou het schouwspel, dat zich aan hun
blikken voorde/d, hen alleen reeds a'geschrikt
en zoo spoedig mogelijk die heillooze plaats
liebbeD doen verlaten. Alle leeftijden waren om
de groene tafel vereenigdgTijsaaTds, reeds
met den eenen voet in het graf staande, om
klemden met begeerige hand stapels goud
jongelieden, bijna nog kinderen, volgden met,
hun holle, door, den hartstocht van het spel
sterk uitpuilende oogen alh bewegingen van
den croupier. Zelfs aanvallige, elegant gekleede
meisjes, die men hier allerminst zou zoeken
gaven zich aan het spel over, dat zjjn slacht
offers evenzeer bedwelmt, als het opium van
den Chinees.
Willem en Frans bemerkten niets van de
ontzettende uitwerking, die de speelwoede op
de bezoekers der bank had. Zij zagen niets
dan het goud, dat hen verleidelijk tegentlon-
kerde, en ongemerkt kwamen zij ouder de heil-
looze bedwelming, die de eerste stap is tot het
spel. Onwillekeurig kwam de begeerte bij hen
op, al was het masr een keer de fortuin te
beproeven. O, indien zij zooveel geld konden
winnen rIs het meisje voor hen, dat, zond.r
eeD trek van voldoening op haar gelaat,, met
de kalmte van een sfinx, het goud >t de
croupier haar toeschoof, tot hr> op
hoopte Geldgeltj Unfller
hun hoofd gloeiff
AGITE MA NCN AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEÏT.
Yan 16 regels. 50 Cents.
Elke regel meer7Ws»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoojdagerten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pnblicité Etrangère
G. L.DAÜBE&Co. JOHN F. JO H NES Succ. .Parijs 31 bis Faubourg Montmartre
rale Unie» aauleidiug blieft gege-en om
het tegendeel te beweren vao hetgeen
voor enkele maanden is betoogd bjj naar
ons inzicht volkomen geijjke omstandig
heden.
Voor den opmerkzamen beschouwer is
er bovendien een verband te zieu tus-
schen de door den Minister vaü Binnen
laudsche Zaken aangeheven verkiezings
leus en het nieuwe her«ormingspiogram
van de «Liberale Unie.» Over de k>es-
recht-quaestie moet nu niet verder wor
den gesproken. Deze is afgedaan en wie
er zich nog mede bezig houdt, begrjjpt,
volgms de liberalen, niet de beiacg-m
van het land.
Er worden echter andere paardjes van
stat gehaald, en wel paardjes, die vroeger
reeds dienst hebbeu gedaan, maar na teui-
gen tjjd van rust opnieuw kanten op
treden. Onder die bekende paardjes reke
nen wij den persoonlijken dienstplicht,
den leerplicht, ruimere toepassing van bet
beginsel der progressie bjj de belastingen,
herziening der armenwet, etz. Voort*
worden als uieuwiguedcn, behalve »er-
sctrillende zoogenaamde sociale vraagstuk
ken, aangekondigd eene heizientng van
bet personenrecht en van bet erfrecht,
opheffing der schuttergen, verandering
van de pachtovereenkomst enz.
Zo e op het oog lflkt dat piogram de»
«Liberale Unie» heel wat en is men l>-
neigd om de samenstellers er van hulde
te brengen wegens hun mimen en om-
vangrgken blik op hetgeen noodig is om
de w. tgeving in ons land te veibrtereD.
Onze eerbied hiervoor is echter zeer ge
ring, omdat wg weten, dat al die aange
kondigde hervormingen niets anders zgu
dau lokaas, ten einde de argelooze kie
zers in het volgend jaar tofc zich te
trekkeD.
De «Liberale Unie» heeft door haar
program weer zoo duideljjk bewezeD, dat
zg slechts wet kt op het igdelgk succes.
Zeker gelooven wg, dat enkele der thans
genoemde zaken, inoiea de liberalen aan
bet bestuar blgven, aan de orde zulhn
komen, maar even zeker weten wjj, datzg
geen voordeel voor ons land zullen ople
veren.
De eigeeljjke politieke gedragslijn vau
het liberalisme heeft de Minister van
B nnenlandscbe Zakeu reeds aangewtzsn
tegen het cleiieaiisme en teg/n bet proiec-
tmnisme. Deze leus zal niet slecht» bjj de
verkiezingen io het volgend jaar weer fel in-
keD, zjj zal ook, geljjk zg dat steeds is
geweest, ca de bgeeükomst der Dieuwe
Kamer het richtsnoer wezen der taude-
lingen van de liberale richting.
'c Is daarom, dat wg de oude en de
nieuwe kiezers beiden toeroepen wacht u
voor het zoet gt fluit vau deu liberalen
vogelaa*. Hg is op bedriegen uit en zal u
alles beloven, indien ge maar wilt medr-
weiken om de gelederen van zjjn partjj te
versterken. Yooral in den overgangstoe-
stai d, waarin wjj ons thans met het oog
op de invoering dor nieuwe Kieswet be
binden, behoort er groote waakzaamheid
toe om den weg te kiezen, die op politiek
gebied moet worden ingeslagen.
Hopen wjj echter, dat de meerderheid var»
al in den zak, om er een goudstuk uit te nemen.
Van achter zijne briU» glazen bespiedde de
jood met helsclie voldoening de verschillende
gewaarwordingen achtereenvolgens bjj de bei 'e
onervaren jongelieden gewekt. Hij zag dat de
vlam v«n den sluimerenden hartstocht spoedig
zou uitslaan, en wilde ze nog aanwakkeren.
„Kom, e*n kansje wil ik toch wel wagen,//
zei Van Praag, //er moet altijd iemand w innen,
en waarom zou ik niet evengoed de gelukkige
kunnen zijn als een ander?//
Een onheilspellend vlammetje lichtte in de
oogen van Vt illem en Frans. Ze zouden spoedig
dc hand kunnen uitstrekken naar de verboden
vrucht
De jood zette een goudstuk in en won, nog
maals herhaalde bjj den inzet en won weer, nu
verdubbelde hij den inzet en weer was het ge
luk hem gunstig. Vijf zesmalen reeds had hij
telkens een grooter bedrag ingezet en bleef de
fortu'n hem toelachen.
Kalm streek hij de goudstukken naar zich
toe. en toen hij een Hinken stapel bjjeen had,
hield hij op en stak de winst in zijn zak.
Met ingehouden adem hadden de joi geile
den Van l'raag gevolgd. Zoo kalm deze bleef,
zoo opgewonden waren zjj. Hun wangen gloei
den, hun oogen tintelden, hun handen beefden,
en steeds sterker, onweerstaanbaar ten laatste
was de begeprte naar de noodlottige kaarten.
//Laat ons nu gaan,// zei Van Praag, thans
glimlachend, //daar heb ik in de gauwigheid
een mooi' n duit verdiend. Onze reis is er mee
goedgemaakt en er schiet nog ern aardig som-
>tje over.//
het nieuwe kiezerscorps zich niet zal laten
verlokkeD door schgnschooDe programma's,
maar dat zjj zich zullen aansluiten bjj hen,
van wie met recht is te verwachten, dat zij
met hen zullen samenwerken tot vermeer
dering van de welvaart van het land en tot
bevestiging van de rechten en vrjjheden
des volks.
De Engelsche regeering heeft het aan
deu stok met het Cüineoscne gezantschap
te Londen, en wel om de navolgende reden:
Op bevel van den Chiueescben Gezant
moet zeSere bekende Chiueesche arts
uit Hongkong, Soenjatsen gebeet*n,
weiierrei ht->ijjk gearresteerd zjju toen bjj
dezer dagen langs het gezantschapsgebouw
kwam. Daar moet hjj thans gevangen
zitten. Het Chiueesche gezantschap moet
instructies ontvangen hebben om S o e u-
jat8en terstond naar Coina op te zen
den, waar bjj vermoedelgk dadeijjk zou
worden onthoofd,aangezien bij beschuldigd
wordt van meduplichtigneii aan het ver
leden jaar ontdekte complot, dat tot doel
had den Keizer van Cbma teoe'troonen.
De politie bewaakt th»» s het gezai tscbsps-
gnbouw ten einde eene ontvoenigte b/-
letten, terwjjt de vrieodeu van den dokter,
die gewaarschuwd zjjn, de»» Chineeschen
gezant voor het bof vau oe Queeu's Bench
willen roepen om hem te open Soen
jatsen voor oen dag te brengen. Recht
geleerden betwjjie^u even wel de wettigheid
van zulk een stap wegens de onschend
baarheid, den gezanten toegekend.
Lord Rosebery heeft bjj d«
opening eener nieuwe tecbuische schooi te
Coleht-ster opnieuw gehamerd op hot aam
beeld, dat Engvlaud te weinig dergeljjke
instellingen heeft. Duitscbland, zei de Lord,
geeft ons iu deze eeu voorbeeld, waarvan ik
schroom te verklaren, dat Engeland in ne
toekomst tegen de Dunsche concurrentie
zal moeten btzwgken.
Ik ben bang ging de oud-Premier
voo/t 'óor de Duitschers, eu dat te
sterker, i aar mate ik hen meer bewonder
en hoogschat, omdat zjj een zeer bedrjjvig
en, »óor alles, een stelselmatig eu weten-
sci aj p-lgk ontwikKeld volk zjju, dat, wat
betook op elk gebied van kuust, 't zjj dan
van oorlog of van vrede, ónderneeat, dit
pleegt op ta voeren tot de hoogste vol
komenheid. Daartegenover 18 Engeland
steeds terrein aao het verliezen. Een per
soon van gezag op dit gebied, zeide Rose
bery, die onlangs Duitscbland bezocht,
beeft verklaard, dat bjj versteld beeft ge
staan over de vorderingen, die Dui'schland
iu de laatste tgden heeft gemaakt np bet
gebied vau technisch en baude's-onde wgs.
Aan de samenkom »t van de K"'zers van
Rusland en Duitscbland t-i Wi-sbaaei
wordt eene te groote politieke beteeken s
gehecht.
Het samenvallen »sr het bezoek van
Z. M. den K-tzer van Ru-land aan Darm
been, niet gaan, nog niet zeiden Willem
en Frans als uit een mond, //laat ons betook
een keer beproeven."
De jood was waar hjj zijn wilde Hun be
geerte was in den boogsten graa l opgewekt en
geen merseheljjke macht zou hen op dat oogen-
blik van het noodlottige spel hebben afgehou
den.
Zij speelden en de twee eerste malen w nnen
ze. Een straal van vreugde gleed over hun ge
zicht, en koortsig ze ten ze voor de derde maal
hun ïïinst in Tbuns verloren ze, maar in
plaats van uit te scheiden, vlamde de harts
tocht nog heviger op. Ze wilden hun verlies
herstellen; al het geld, dat ze bij zich hadden
zetten ze op een worp. Eene uitdrukking van
helsche vreugde flikkerde in de oogen van den
jood. Weer verloren ze.
//Leen ons een paar goudstukken,// Wil
lem met schorre stem en tintelende oogen
//we moeten revanche halen,// rtereidwillig vol
deed Van Praag aan dit verzoek. Nogmaals
verloren ze. Een akelige grijns vertrok het ge
zicht der jongelieden, terwijl de joad inwendig
juichte. Nu ze op de helling waren, zouden
ze hoe langer hoe verder afgljjden. VI eer leen
den ze, weer verloren ze, en telkens speelden
ze opnieuw Zij hadden geen bewustzijn meer
van hetgeen er gebeurde, ze dachten niet hoe
veel geld ze leenden en hoe ze het trrug zou
den geven. Het spel nam hen geheel in beslag,
de speelduivel joeg hen on' armliarrig voort.
De uitdrukking van hun gezicht had niets
mensche ijks meer, hun keel gat een heesch ge
luid, hun oogen fonkelden woest, hun handen
De Koninginnen zijn Donderdag-namiddag
te 5 uur van het Loo per staaNspoor in
residentie teruggekeerd
Hare Majesteiten begaven zich on.amdelljjk
in een ge-loten rijtuig naar het jab is Op den
weg derwaarts en vooral in de Bijnstraai bjj
het Staatsspoorstation was eene lalrjjke me
nigte bjjeen.
Overeenkomstig den wensch van Hare Ma-
jeste ten waren de gewone autoriteben niet ter
verw lkoming aan het stat on aanwezig.
H.M,de Koningin is gisteren morgen teil
uur kerkeljjk aangenomen door dr v. d.
Flier, hofprediker te 's-Gravenhsge, i bjjzijn
van H M de Koningiii-Rigertes en fr. ule
van de Poll snr-intemiame van H. M. en
miss Saxton Winter, de Engel-che gou
vernante. De plechtigheid had tevens plaats in
tegenwoordigheid van de ouderlingen, ntr. T h.
baron Mack a y en den heer LJ.Vtjjsman.
Z. M de Keizer van Duitschland, wen-
omgrepen krachtig de goudstukken, die achter
eenvolgens alle van de groenj tafel verdwenen
Ze bleven spelen en verliezen, aller oogen waren
op h„n gevestig'. I>e jood wreef zich vrge
noegd in de bauwen en dacht aan het testa
ment van zjjn vader.
Eindelijk stonden Willem en Frans op en
waggelden op Yan Praag loe Zo waren nog
zoo verdoofd dat ze maar half begrepen, dat
de jood hun eene schuldbekentenis voorlegde,
die hij inderdaad ha opgesteld. //Teeken dit
even zei de jood, //en dan zullen we een
glas wjjn gaan drinken om het af te spoelen
Werktuigelijk las Willem den inhoud van
het papier. „Tien duizend gulden,// mompelde
hjj terwijl üij de pen opnam.
//Zet er maar de handteekening van je vader
onder,// zei Van Praag.
Zonder na te denken gaf de jonge man daar
aan gevolg, en met een zegevierend lachje borg
de jood de schuldbekentenis in zjjn portefeuille.
Hjj ha' de Van Balen's thans geheel in zijn
macht en spoedig zou het oogenblik slaan,
dat hij den laatsten, beslissenden slag kon toe
brengen
//Vader, zjjt gjj tevreden?1' vroeg hij, toen
bjj dien avond op zjjn kamer in het hotel
alleen was.
En weder las hij den brief, den laatsten wil
zjjns vaders, over.
[Wordt verve1
stadt met het vcrbljjf van Z. M. den
Duitschen Keizer in Wi-sbaden moest
immers en dat is zeer natuurlgk leiden
tot het wisselen van begroetingen tus-
schen de twee monarchen. Deze begroe
tingen, vrg van ale officieel ceremo
nieel, droegen eenvoudig het karakter van
intimiteit die vooitvlosit uit de trad;tio-
nieele vriendschap en de nauwe verwant
schap tusschen de twee heerscbers.
Bg de aankomst van den Prins van
Napels met zjjoe gemalia H e I e u e van
Montenegro te Rome, waren koning U m-
berto eo koningin Margarita
aan bet station. De ontvangst van het
pas getrouwd paar was allerhartelr
door de versierde straten reed de Lunirik,
Igke familie naar h t Qu rinaa!.
Her ge slagrsgeus dedei ji'er eu daar
ïd Itai de ri«iereu buiten hare oevers
treden. Er werden bruggen weggeslagen,
en het spoorwegverkeer is daardoor be
lemmerd. Ook de lagere gedeelten van
Rome worden door het Tiberwater be
dreigd.
Venetië werd bezocht door een onge
kend boogen springvloed, die het Marcus-
jl'in een bal ven meter diep onderzette.
De quaestie die Turkije beheerscht kan ge
noemd worden niet alleen een godsdienst maar
ook een geld-qnaestie. Aan dubbeltjes heeft de
Turksche Regeering g brek, en om iD dat g -
brek te voorzien heeft de Porte eens belasting
uitgeschreven Plotseling is die belasting uit de
lucht komen vallen. Van degeheele Mahome
daansehe bevolking wordt een hoofdgeld van
vijf piaster de man geheven Een tweede iradé
verhoogt den penning op het vee en op de
belastingen voor openbare werken en onderwjjs
van i/s tot li/3 percent.
Die belastingen moeten 1,200,000 Turksche
ponden opbrengen.
Het verschijnen van de Russische vloot voor
Trebizonde heeft daar groote ontsteltenis onder
de Turksche bevolking gebracht, die dacht
dat de stad gebombardeerd zou worden, en
eene schuilplaats zocht in de huizen vai de
Armeniërs en andere christenen
