JN I E U W li Slagêlaó voor éU!ooró- e« Suió-sXollanó. No, 2515 Diasdag 27 October 1896 21ste Jaargang Iets over werkstakingen. BUITENLIED. De wraak van den jood. China. Engeland. Frankrijk. Turkije. Duitschland. HAJRUMSÏMCOBItm. ABONÏÏEMENTSPBf.PJ Pel 8 maanden voor Haarlem. Voor de orerige plaatsen in Nederland ft p. p. Voor het buitenland Afzonderlijke nummer* Dit blad verschjjnt dagelijksbebalve Zon- en Feestdagen. B U" B E A O: St. Janstraat Haarlem t 1,10 1,40 2,80 0,03 AGITE MA IfOIf AGITATE. PBIJ8 DEB ADVEBTEBTIEB Van 16 regels 50 Cent- Elke regel meer 7V» Groote letter, worden berekend aaar Dlaatsrnimte Dienstaanbiedingen 2b Cent. per advertentie k Contant. Redacteur-Uitgever, W. KÜPPKR8. Tegenover de vraag zgn werkstakingen geoorloofd ea nattig voor de werklieden, hebben wg steeds volgehouden en verkon digd, dat werkstaking met oproer maken vergeleken kan worden en dat zjj alt jjd ten nadeele van de werkstakers uitvallen. Be halen de stakers al voor een oogenblik een klein voordeel door den patroon in het nanw te brengen, de toekomst wordt er voor den werkman allerellendigst door. Dd patroon herneemt aldra zjjn rechten en de werkman is de dope van de historie. Zoo gaat het hier, zoo gaat het ook elders. Hjj die een warm hart heeft voor den werkman, hem a'.s zyo evenmenseh en broeder beschouwt, zooals elk verstandig mensch dat behoort te doen, zal elke sta king van het werk veroordeelen en den werkman waarschuwen zich niet over te leveren aan oprniers en bedriegers die zich opwerpen in den ongeljjken strjjd in Bonden en bijeenkomsten, om op de schooders der werklieden gedragen, te komen tot han doel. Het is toch een allertreurigst gezicht wanneer daar langs 's Heereu straten hou derden krachtvolle werklieden heen slen teren, terwgl de te verrichten arbeid hun banden vraagt. W{j zagen onlangs in Brussel de werk- stakeode schrijnwerkers door de straten waudelen. Ze liepen vier aan vier in een langen stoet. Goed gekleede en ook met lompen bedekte mannen met een fatsoenlijk maar ook van een verdacht niterljjk hepen in den stoet. Drie maanden lang hebben ze gewandeld, drie maanden lang leden vrouw en kiuderen honger en het laatste stuk van waarde vloog of naar de bank van leeniag of naar den uitdrager teu verkoop. Eiudelyk is de arbeid hervat zonder dat slechts een enkele der eischen, waarom de werkstaking was uitge broken, is ingewilligd. Gedurende vele weken reeds was het te voorzien, dat ook de patroons hun maat regelen hadden genomen, de werklieden wisten het en toch sloten zjj zich bjj de opruiers aan. Velen hunner waren zoo ver standig, nadat ze han dcellooze daad hadden ingezien, aan het werk te gaan, ten volle overtuigd, dat de verzoening met hunne patroons, als middel tot lotsverbetering, veel beter en minder nadeelig voor hen is dao het bewerken van allerlei nadeel aan den pa- FEU1LLBTON, 14; Vervolg.) VI. EEN DOCHTEB VAN ISBAEL. Het was aan den scherpen blik van Van Praag volstrekt niet ontguan, dat, mocht hij Van Balen en diens beide zoons al geheel onder den duim hebben, Lucie als bij instinct den nood- lottigen invloed voelde, dien bij uitoefende, en het gevaar inzag, dat haar vader en broers in hun verblinding tegemoet liepen. Haar houding te zjjnen opzichte liet hem daaromtrent niet den minsten twijfel. Ondanks de pogingen, die hij in het begin had aangewend, ook haar in zjjn netten te verstrikken, bleef ze altijd even koel en stug voor hem. Inwendig woedend daarover, zwoer bij bij zich zelf, zich daarover bloedig te wreken. Ze mocht zich nu nog trotsch tegenover hem toonen, maar eenmaal zou ze voor zgn voeten kmipen. Doch dat oogenblik was nog niet ge komen, hjj moest nu nog wat geduld hebben, want overijling zou net sluw door hem beraamde plan in duigen kunnen werpen. Eerst wanneer hjj zjjn slachtoffers geheel weerloos had gemaakt zou hij hen het mes op de keel zetten en on verbiddelijk zijn eisch laten hooren, dien men troon en het doen van bedreigiagen. Wie zjjn gewoonljjk bjj werkstakingen de leiders en wie waren ook te Brussel de aauvoerders vau den stoet werkstakers die dagelijks door de straten trok Het warea socialistische aanvoerders die de werkliede i tot verzet aauspoordea ea hen vrees aanjoegen, zoodat baug zjj geworden, n et naar hun werkplaatsen dorfden terugkeeren. Om te bewerken, dat de staking zoo langen tjjd werd voortgezet, aan vrouw eu kinderen werd niet gedacht gebruik ten de socialistische leiders van den eersten tot den laatsten dag, onafgebroken dezelfde middelen. Deze middelen brachten den wer&man geen brood, deze middelen waren niets anderB dan bedriegeljjke belofteo, ge duld eu de verzekering, dat de stakers zouden zegevieren over hun patroo s. De leiders der beweging konden zeer goed weten, dat de werkstaking moest mis lukken, zooals elke werkstaking mislukt, al scbjjnt een oogenbhkkelgk voordeel er door te zjju behaald. Dat voordeel heeft altjjd een droevige nasleep ten ko.te van hem die meent te hebben overwouuen. Het socialistisch biad Vooruit> besprak dezer dagen de werkstaking fce Brussel vol gender wgz» «Hoeveel werklieden waren tot den Bond «toegetreden Hoeveel geld was er in kas «Uit zgn de vragen, waarop men antwoord in «moet, en er is maar eeq enkel amwoord op «te geven er waren te weinig werk iedeu, «die deel uitmaakten van den Bond, en er «was veel te weinig geld.» Dat wi&ten toch de socialisten alvorens de staking uitbrak. Nog beter wisten zjj het, toen de staking eenige dagen geduurd had. Zjj wisten ook dus, dat de werkstaking voorden arbeider slecht moest afloopen. n niettemin hebben de leiders vao de werkstaking deze zoolang mogeljjk doen voortduren, ondanks de armoe de, waartoe duizenden gezinoeu hoe langer zoo meer geraakten. Eu toch hieven zjj vrjj- beidsliederen aan, terwgl de vrouwen en kinderen thuis schreiden en honger leden. De Brnsselsche schrjjnwerkers zgn thans door de geleden schade wjjzer geworden, zjj hebben ondervoeden, dat «ij misleid en het offer zgn geworden van oproerkraaiers en gelukzoekers, zjj hebben ondervonden, dat zjj aan den leiband liepen van luiaards, die in de kroegen eu op vergaderingen een hoog woord voeren zonder in 't minst iets wel zou moeten inwilligen, omdat dan geen andere uitweg meer over zou zjjn. J In afwachting daarvan zou hjj h^fiere, jonge meisje, dat haar minachting voor hem niet ver heelde, wel weten te vernederen. Hjj zou ze dwingen, zjjn huis, het huis van den jood te be treden. Ze mocht daar tegenzin in hebben en hoe meer tegenzin hoe liever het hem was doen zou zij het. En inderdaad ze deed het. De jood noodigde Van Balen ten zijnent en verrocht hem zijn dochter mee te brengen. Van Balen stemde daarin zoDder de minste b'-denking toe, maar toen hjj Lucie de uitnoodiging over bracht, stuitte hjj bjj baar op heftigen tegen stand. Dat de jood dag aan dag bjj hen aan huis kwam. vond. ze al erg genoeg, maar nooit zou zij zjjn drempel overschrijden. Tevergeefs trachtte Van Baltn haar tot andere gedachten te brengen, het jonge meisje bleef beslist wei geren. Van Balen ging dus alleen en vertelde aan Van Praag, dat Lucie een beetje ongesteld was. De jood begreep onmiddel jjk waar hem de schoen wrong; hij was er thans zeker van, dat ze niet komen wilde, dat ze hem zocht te ,trot- seeren. Daarom moest ze komen, baar hoofd zou ze voor hem buigen. Een vo genden keer herhaalde Van Praag zjjn uitnoodiging Hij verwachtte Iiucie stellig Kwam ze niet, dan zou hij aan iets anders moeten gaan denken. Het zou hem voor Van Balen spijten, maar Hjj voltooide de woorden niet, doch zjjn arm slachtoffer begreep, dat er eene bedreiging in lag opgesloten. Hjj was geheel in de macht van te kunnen geven van wat ig dea werkman voorspiegelen. Wg vertrouwen, dat de fatsoenlijke werkman met wantrouwen zal worden ver vuld tegenover allen, zelfs tegenover hen die een werkstaking als geoorloofd durven ver dedigen. Dit de werkstakingen spruit niets anders voort dan baat en njjd tegenover den patroon, armoede en ellende voor den werkman. Ia verschillen le deelea van het Chinee- sche RjjS werden van oudsher druiven ge kweekt, maar tot dusverre gebruikte men die alleen als frait. Dat zat un anders worden daar eeue C iiuee»che maatschappij is gesticht die zich, met behulp vau een Oo8tenrgk«cbe deskundige, Baron V o n Bade, w l toeleggen op den wjjubouw en bet maken vau verschil eude soorten van wgn, zelfs van cbampagn?. Een nieuw «gevaar uit het Oosteu» dreigt dus den Europeaschen wgn bouw. Da Chineesche dokter Soenjatsen uit Hongkong, die te Londen stilletjes was opgepakt en in de Comeesohe Legatie ge vangen werd gehouden, is een groot gevaar ontsnapt. Hg was door twee Chmeezen bet Gezautschapsgebouw voorbjjgauode er bin nen gedrongen. Eu waarom Schuldig aan eeae sameuz wering tsgeo de tegenwoordige dynastie werd bjj met 15 auderen ter dood veroordeeld. Allen werden onthoofd, Soenjatsen ontsnapte echter. Het plan schgnt geweest te zgn hem stiilttjas te brengen aan boord van eea naar China bestemd schip. En warkeljjk was reeds door het Gezantschap passage voor «een krankzinnige» besproken. De Chineesche Gezant had echter te tekenen met het Euaelscbe volk, dat een vreemdeling die in Engeland eene schuil plaats bad gezocht in bescherming nam. Tydens zjjn gevangenhouding heelt Soen jatsen niets gegeten uit vrees dat men hem zou vergeven. De opgewondenheid onder de Loudensohe bevolking over het geval was zoo groot, dat men een oogeubhk voor eene bestorming den jood, hjj moest hem dus in alles ter wille zgn, en ook Lucie zou zich uit liefde voor hem over hiar antipatie moeteu heenzetten. Het was dan ook eigenzinnigheid, misplaatste trots, anders niets. Wat stak er ook in, dat zij Van Praag eene visite ging maken f Nogmaals drong hij bij Lncie aan, en eerst toen hjj haar vroeg het te doen uit liafde tot hem en haar de bedekte bedreiging van den jood meedeelde, gaf ze toe. „Ik zal meegaan, vader," z-i zjj, terwgl de tranen haar in de oogen schoten, „maar wees er zeker van, dat Van Praag daarover zal jniched als over eene nieuwe vernedering die hjj ons heeft aangedaan. O vader," vervolgde zjj, zich om zijn hals werpende, //waarom maakt gjj u niet van dien jood los, waarom verlaagt gjj u tot een werktuig in zijn hand, waarom geeft gjj ons allen over aan de schande uGeen woord meei. Lucie,» zei Van Balen, een afwerend gebaar met de hand makend, //je hebt het recht niet over mjjne daden te oordee- len, en aan niemand ben ik verantwoording schuldig.// Lucie bemerkte den grijns van voldoening op het gezicht van den jood bij haar binnentreden, en zjj had moeite om zich in te houden, om niet aanstonds weer het huis te verlaten. Maar wat haar trof en onmiddellijk aantrok was de uitdrukking op het gelaat van Roosje. Het joodsche meisje keek haar met weemoedige oogen zoo droefgeestig, maar tevens zoo vertrou welijk aan, de klank van haar stem was zoo header en zilverachtig, haar heele mani»r van doen zoo innemend en toch zoo bescheiden, dat van het Chineesche ambassade-geboaw ge vreesd hieften men den gevangen* de *rjj- heid moest tern/geven. Eene afdeeliug troe pen moeBt het Gezantscbapsgeboaw be schermen, toen het volk vernam dat de Chineesche dokter op eene slioktche wjjza was opgepakt. Toen de dokier werd losgelaten, stonden zjjoe vrienden op hem t« wachten, in triomf werd hg weggevoerd. Eene talrgke volks menigte had zich voor het gebonw opge steld. De Gaulois deelt mede dat de feestrieriog van den 60st-m «erjaa'dag va- kooingiu Yictoiia ook zal wor'en bijgewoond door den President van deFraascbe Repu bliek. De heer F a u r e zou dan ook den Keizer vao Doitschlaod in Ea«eland ootmo»teo. De Gaulois zegt verder dat keiz-r Ni co- laas vau Rm'aod en k»iz«r W l b r I m van Duitschland die de nitoood ging hebben aangenomen om d«fe-s»vi«ri g ajj te wonen, bopen, dat ook prend-mt Fa a re ko men zal. Het Berliner Tageblatt zet twee achter dit nieuws. Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat het Armenisoh C>m té alles he-ft voorbe reid om een aanslag te doe-. H-t gnr der wraak acht dit C-»mi»6 nabjj. In Yil is Kiosk moeten de Muzelmannen zeer onge rust zgn. Ook wordt nog gemeld, dat deA'lanee- sche garde tegeo de Torkscbe garde ïd opstand is gekomen. Verscheideoen hunner werden gedood. De Zukunft komt met een tot biertoe onbekende bg zonder beid voor dea dag nl.: Von Bismarck zon zich alg rjjks-kan- selier zoo ten volle het vertrouwen vao wijlen czaar Alexander III hebben weten te verwerven, dat een ondubbelzinnig gestelde overeenkomst tot stand was geko men, die aan bet Daitsohe rgk, voor het geval dat Frankrjj een aanvallenden oor- log begon, een welwillende, onzedige hoo ding van Rusland waarborgde. Na B i •- Lune terstond het groote verschil raadde, dat in karakter en geaardheid tusschen broer en zuster bestaan moest. „Kom mg dikwijls opzoeken, kom a's mjjn broer niet thuis is, dan zjjn wjj vrjjer.» had Roosje tegen de dochter van Van Balen gezegd. »Ik voel mjj zoo eenzaam, o zoo eenzaam, en ik zou zoo graag eene vriendin hebben. Niemand weet wat ik ljjd, niemand vermoed het, en ik zou zoo gaarne mjjn hart voor u willen uits'orten, u willen zeggen wat mjj bezwaart, mjj dag noch nacht rust laat.» Verbaasd en ontsteld had Lucie baar aange hoord, maar toen ze den blik op haar vestigde blonken haar uit Roosjes oogen een zoo naam-' loos verdriet, een zoo aangrjjpende veitwjjfeling tegen dat ze den moed niet had om te weigeren, ondanks haar afkeer voor het huis van den j od! Toen Lucie dien avond alleen op haar kamer was, dacht z» nog lang na over de raadselachtige woorden van het joodsche meisje, Zjj leed dus ook, ondanks de weelde, waarmee zji «oh kon omgeven; haar folterden geen geldeljjke zorgen en toch was ze met gelukkig. Weer zag ze die oogen, die wanhopige uitdrukking van het ge zicht, en diepe deernis met Roosje greep hear aan. Zjj had gedacht diep ongelukkig te zjjn, maar God weet hoe gering en licht nog haar lijden was vergeleken bjj dat van het joodsehe kind. Ze zou er heengaan, ze zou eene vriendin van haar worden, en ze zou haar troosten. Wordt vtrvolqd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1