No. 2520. Maandag 2 November 1896 21ste Jaargang Hbagêlaó voor cTHooró- on S£uiö-<3Collanó. Allerheiligen. BUITENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. 50 Cents. 7 V De wraak van den jood. Frankrijk. Transvaal. Oostenrijk-Hongarije. Rusland. Italië. Duitschland. België. INE (I011R41T. ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,40 Voor het buitenland c2,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- eu Feestdagen. Redacteu r-U i tg e v e r, W. KÜPPERS. AGITE MA NON AGITa-us. PBIJS DEB ADVEBTEETIEW. Van 16 regels. Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangbe G. T.,J) MJBESf Co. JOHN., F.JO ONES Succ.,Parijs 31 it* Faubourg Montmartre Na de zomer voorbjj ie, jagen gare najaarsvlagen meedoogenloos de gele afge vallen bladeren vooruit, zich vermengende met het vette, glibberige sljjk om te wor den vereenzelvigd met de moeder-aarde, waaruit eg geboren zjjo. Treffend beeld van ons eigen kortstondig bestaan. Denken daar de menschsn nel aan, na de Kerk ons tot de viering van het plechtig Allerheiligen-feect oproept, ten einde ons te vereeiiigen, om de glorie te bezingen van Alle Heiligen in den Hemel, van ben, die ten prjjs van smarten en streng* boetvaardigheid, het teuwige Jeru salem als palm der overwinning hebben verkregen. Denhen de menscben er wel aan, dat hnn.eigen kortstondig bestaau te vergele ken is met de afgevallen bladeren Acn, onder de berinneringen, de gdeiheden en de vermaken dezer weield vergeten wij al te dikwjjls, dat ook ons leven weldra een einde zal nemen, en dat ons lichaam in bet graf zal dalen om over te gaan in ver derf, zooals dit met de dorre bladeren het geval is. En toch juichen en jubelen wg bg de gedachten eene onsterfelijke ziel te bezit ten. Wg vei heffen op deu feestdag van Allerheiligen onze harten naar omhoog, onze Moeder de H. Kerk vereenigt ons met al hare zouen voor den troon van den Allerhoogste, om ons daar gezamenlgk in de eeuwige vreugde te doen deelen. Hon verheven deugd, hun krachtig ge loof, hun leven van liefde en zelfverloo chening, zg leggen getuigenis af, eene heerlgke en onwraakbare getuigeoii van den zin, die de bests en edelste menscten te allen tgde aan het leven hechtteD. Dat leven was voor hen bg den dood geeu onherstelbaar gebroken machinegeljjk thans eene valsche wetenschap hypothe- seert, maar eeu aan God toebehoorend eo voortdurend bestaan. Om hun geloof, om hun moed, om hunne zeltrerloocheaiug hebben zg, onze heiligen, geleden, een lgdeu, waarvan de lichtzinnige en wufte wereldliug zich geene voorstelling kan vormen.Al werd hun op aarde niet de troost vau het bewustzijn der hooge plichtsbe trachting onthouder), hun streven naar waarachtige grootheid vond niettemin zgn oorsprong in eene levensbeschouwing, die hemel en aarde omvatteD. Daar treden zg voor ons in het volle licht der onsterfelijkheid, de vlekkelooze Moedermaagd, de H. Joseph, de apostelen, de martelaren, de btlgdere,de maagden, de duizenden uit al!e rangen eu standen, wier gebeente rost onder de altaarsteenen, waarop dagelgks over de geheele wereld het Offer wordt opgedragen door welks ver diensten de heiligen heilig zgn geworden. Hoe roepen ons Gjds beste vrietdeu toe Broeders die nog op ae wereld zjjt, houdt moed! Vergeet nooit uwe eeuwigs bestem ming. Alleen wat in God zgn oorsprong vindt en tot God wederkeert, kan de toets der waarachtige grootheid doo&taan. Hecht nw hart niet aan de gdelheden dezer wereld. Weest christ nen en neemt Ch istos woord ter harte zoekt eerst het Rgk Gods FEUILLETON, 19. Vervolg.) Hoe zou later Lucie zelf met afgrijzen ver vuld worden, als zjj eenmaal vernam, aan wien zij haar hart en vertrouwen had geschonken. Maar de gedachte, dat daarbij een hooger belang op het spel stond, dat er de zaligheid van Roosje mee gemoeid was, weerhield hem daarvan. Werd zijn verwachting verwezenlijkt, dan zou de slag voor het meisje toch al zwaar genoeg zijn, en ware het wreed, haar nu van een vriendschap te berooven, die met Gods hulp zoo zegenrjjke vruchten zou opleveren. Den advocaat trof de zonderlinge speling van het toeval, waarbij een joodsch meisje baar bekeering tot het katholicisme voor een groot gedeelte zou te danken hebben aan de klein dochter van den man, die door haar eigen broer om het leven was gebracht. Maar Leeman, geloovig als hij was, »ag daarin de werking van het toeval, hij erkende daarin een wondere •schikking Gods, wiens wegen voor de men- ibenkinderen zoo vaak onnaspeurlijk zijn. Geruimen tijd bleef de reehtsgeleerde nog in gepeinzen verzonken. Eindelijk stond hij op en aompelde. //Er moet met overleg, maar met ooed gehandeld worden, andera is bet te laat. eeft de jood eenmaal het doel bereikt, dat jj tbans reeds zeer nabjj is, daE zullen de Van Balen's niet meer te redden zjjn. Een eu diens gerechtigheid, al het overige zal u toegeworpen worden. Indien destrjjd op aarde u moeielijk va t, richt uwe oogen ten hemel ea weest verzekerd, dat wg u thans nog bemioneu gelijk wg u bg ons leveo habbeu liefgehad. Dan jubelen met one zg, die eenmaal onze broeders waren en thai s van hunne heldendaden uitrusten bg den eeuwigen Vader. Om den feestdag vau Allerheiligen naar behooren te beschrpven, zouden wg de g'orie en het geluk der Heiligen moeten kenneD. Maar wie ie daartoe ia staat, daar geeu oor die gehoord heeft eu geeu oog die gezien heeft eu 's hemels heeilgkheid nooit in het hait des menacheu is opge komen Met B o s s u e t zouden wg kannen zeggen: «God zal hier zgn gewone macht niet gebruiken. Hg zal Zgne armen uit strekken eu niet letten op da natuur der dingen. Hg zal alleen zgae macht en liefde zich tot wet stellen en in bet d'epste der ziel onderzoeken, waardoor zg immer meer zal konoen deelen in het eeuwige geluk. Bovenmatige vreugde zal binnen vloeien om haar als het ware met genoegen te overstroomeD.» «De uitverkorenen zullen zoo verrijkt zgn door de weldaden Gods, dat de eeuwig- beid te kort zal zgu om zich te berkenueD. Is het dan het lichaam dat zoo behebt is met zwakheden Is dat die ziel, die zoovele onoverkomelijke moeilijkheden bad? Voor onze ziel in haar sterfeljjk omhulsel is niets dat haar kan volloeu. Lastig als zg is geeft zg over alles hare onvoldaanheid te kennen welke vreugde dus voor haar eeo oneindig goed verkregen te hebbeo, eene volmaakte schoonheid, die voor altgd bare geuegenhtid tot zich trekt, zouder dat hare vei veering kan verstoord of onder broken worderdoor bet mitste verlangen.» «God is het licht der Heiligen, God is de glorie, die hen omringt, God is de vreugde, die hea vervoert, Gjd is het be ginsel, dat hen doet leveo, God is de euwigbeid, die hen opneemt in de glorie volle rust.» «In dit hemeLch J rosalem zgn geen dwalingen mogelgk, omdat men er God zal zien. Er zal geen smart zgn, omdat men zich in God zal verheugen. Er zbI geen vrees en geen onrust zgu omdat men ruft in en door God.» Wg zoaden nog meer dergeljjke ontboe zemingen vau den grooten reden tar kunnen aanhalen over het geluk des hemel", maar het zg genoeg. Of is er beter middel om 'shemels glorie te doen kennen, dan een blik te werpen op uweaardschs ellende? «Op aarde,» zegt de Ecclesiasticns «glim lacht men iu vreeze.» (B o s s u e t zegt dat h£ de sarde niet zoo arm en ongelukkig bet ouden zou hebben, indieD hg de U'tverkorenen niet gezien had, pjj kende ii hun volle glorie.) Arm <s onze wereli en ons bestaau bierbeDedeD, vergeleken bg bet eeuwig geluk dat ben, die wettig strgden, h er- uamaals wacht. De ongelukken achtervolgen ons iu dit aardsche tranendal in die mate dat wg er niet aaa kannen ontkomen. Dag in jaar levens had ik er voor over, indien het mjj gelukte Van Praag te ontmaskeren. Het zou mjj alleen spijten voor Roosje, doch Lucie is mjj dierbaarder, de gedachte aan haar zal mjj kracht geveD, om het werk tot een goed einde te brengen.// Hjj nam nu zijn hoed om uit te gaan, want hij wilde denOfficier van justitie in het vertrou wen nemen en met dezen overleggen wat in de gegeven omstandigheden moest gedaan worden, zonder achterdocht te wekken. VIII. HET AANZOEK. Met taaie volharding had Van Praag het vreeseljjke wraakplan ten uitvoer gebracht waarop al zijn schranderheid en scherpzinnig heid gericht was. Geen oogenblik had hij zich laten afschrikken door of zelfs maar stilgestaan bij het denkbeeld, dat hetgeen hij deed een zoo verfijnde wreedheid was, dat men de mogelijk heid daarvan nauwelijks zou kunnen gelooven. Integendeel, hjj verlustigde zich er in en haalde zich telkens met genoegen de marteling voor den geest, die bjj zjjn slachtoffers aandeed. Alles wat hij ondernomen had was hen ge lukt, en zelfs in veel korter tijd, dan hjj had durven verwachten. Van Balen was een geruï neerd man, en het zou hem maar een ;ord kosten om hem aan ae schande prjjs te n. Willem en Frans waren geheel in maar dit niet alleen, hjj had 1 hen aan het gerecht ov dag uit ondervinden wg rampen eu te genspoed, wg vindea miskenning en ver achting onder de menechen die vol van njjd en afgonst elkauder btlageu en trach ten te vernietigen, zoodat wg hierbeneden immer de vlucht moeten nemen voor ééa immer aanhoudenden vjjand. Drjjke met al zgue goederen, metal zjjue rgkdommen, heeft geen rast en kan z ch die rust niet koopen die de heiligen in bet Jerusalem van den eeuwigen vader genieten. De arme ia al zjjne ellende en ontberingen heeft dikwjjls meer vrede en rust in de ziel dan bg, die met zgn g-dd prykt en hetzelve verkwist. Hoe anders is dit in den hemel! Daar Is geen verschil tuischen rijkdom en armoede, tusschen grootheid en verguizing. Daar is voor allen die in de eeuwige vreugde zgu opgenomen, rust, eeuwige rust. Daarom reikt de Kerk van Ghristas dan de handen ten Hemel en de ver- eeoiging van Gods lieve Heiligen met hen, die zoo dorstig zgn naar het he- melsch paradgs, geeft allen nieuwen moed om deu bangen levensstrijd goed testig- den en stiekt tot aanmoediging om op deu eeum al iogeslageu goeden weg voort te gaan. De Kerk treedt op en tracht te verzoenei; zij is eeoe liefhebbende moeder die al haar kinderen in bescher ming neemt, wjjzende naar het Hsmelsch Jerusalem. Zg wgst ons op het leven der Heiligen die hier op aarde hebben geleefd en g strelen. Die Heiligen daar, zgn ook eenmaal stervelingen geweest als wg; laten wg dus trachten hen na t9 volgen. N<et alleen voor hare levende ledema ten wil de Kerk krachten putten, in deze dagen vau geluk, maar ook gedeukt zg de lijdende Kerk vau Christus en wat die te verduren heeft. Daardoor tracht zg den levenden schrik aan te jagen voor de straffende hand Gods en medeljjden in te boozemen voor de arme zielen, die iu Christus geloofden, door den Allerzielen dag na hit Allerheiligen- feest te laten volgen. Grootvorst W 1 a d i m i r, oom van den C/aar, en daarna prius George Roma- nowski, hertog vau L'uchtenburg, hefc- beu den heer F a u r e op het E'ysée een bezoek gebracht. De President der republiek bracht later dea Prinsen een bezoek terug. De voorzitter van den Parjjschen gemeenteraad, Ba u d i n, heeft vau den Czaar door bemiddeling vau den directeur »ao bet protocol een fraaiea ring ontvan gt n als souvenir aan de jongste feesteD. De ring bestaat n t een grooten robjjn en twee prachtige brillautoo. De syndicus vau den gemeenteraad, zgu secietaris en de secretaris van den gemeen tel aad ontvingen een ridderorde. B a n d i n had een orde geweigerd. Da Kamers zullen na Allerzielendag in ernst hare werkzlamheden aanvangen. hij in het hart getroffen door de breuk die hjj tusschen Van Balen en mr. Leeman had uit gelokt, en den trots van het jonge meisje had hjj ook gebroken, want thans vergezelde ze gedwee haar vader, als dite hem een bezoek kwam brengen. De Van Balen's lagen aan zijn voeten, aan de vleten van een jood, maar nog dieper zou hjj ze vernederen door hun af te dwingen wat hjj wist, dat het meest tegen hun gevoel zou indruischeu. Eerst dan zou zijn wraak ten volle bevredigend en aan het vreeseljjk testament van zijn vader geheel voldaan zjjn. Dan ook zou hij Roosje alles mededeelen, zou hij haar zeggen hoe dien was nagekomen. Te zamen zouden zij dan hun triomf genieten. Want bij zijn wraakzucht, als nalatensobap van zijn vader, voegde zich ook de haat van den jood tegen den Christen, een haat van negentien eeuwen. De vernederingen van zijn ras het gevolg van eigen zonde en ongerech tigheden hadden diepen indruk op hem ge maakt, en het was hem een wellust, die nu te kunnen wreken op de doodvjjanden van zjjn stam. Hjj zou thans naar Van Balen g?an om hem den genadeslag toe te brengen. Nog eenmaal las hij het testament, dat zjjn wraakzucht nog meer prikkelde, en hij meende de stem zjjns vaders te hooren, die hem dankte en aanmoe digde. Hjj moest zegevieren, geen men«chrljjke macht zou in slaat zjjn, hem zjjn slachtoffers te ontrukken. Aan God had de jood niet ge- iht. God was voor hem een mythe, meer niet. 'oen Van Praag bjj Van Balen kwam, vond De Minister van Biunenlandsche Zaken, Hanoteanx, zal alsdan belaogrjjke inlichtingen geven over de Oostersche quaes! ia. Men seint nit Pretoria aan de Daily Telegraph: President Kruger, die uit de noordeljjke districten is teruggekeerd, heeft verklaard, dat de ellende en hongersnood onder de Kaffers onbeschrijfelijk is. Vele duizenden leveu van wortelen eu bessen. De verwoesting door de runderpest aan gebracht, was verschrikkelijk. In den Gemeenteraad der Oosteorjjksche hoofdstad is besloteo, dat de staf Weenen, eigen gemeenteljjke gasfabrieken zal bou- weo. Voordat hiertoe besloten werd, vielen er hevige Blagen. Rumoerige woordenwisse lingen gingen de stemming vooraf tusschen de voor- en tegenstanders van de ge- meeote-exp'oitatie of overname van de fabrieken der Imperial. Ten slotte bakte Dr. L neg er, vice- burgemeester vau Waeneo, den knoop door. Het was middernacht toen hg de woorden sprak «De Engelschman zal voor altgd uit Weenen verdwgoen en zich tot de oppo- s tiemaunen wendende, riep bg hun toe «Zoo goed als ik in drie jaren de macht der Joden vernietigd heb, zal ik ook in driejaren die der Engelscben vernietigen.» Daarna werd de voordracht aangeno men met 94 t°gen 33 stemmen. Iu Rusland maakt men zich niet warm over de onthullingen van prins V o n B i s- marek, Een Russisch diplomaat zeide bier van «Van Russische zijde zullen geen mede- dee ingen gedaan worden. De verant woordelijkheid wordt geheel aanVouB i s- march gelateD. Eerst in de volgende er uw zal ae toedracht duideljjk worden.» Een ander staatsman in Russischen dienst verklaarde «Onder Cziar Alexander III zgn geen verdragen gesloten het ie echter mogelgk dat onder Alexander II een tractaat is aangegaan. Doch feitelijk heeft de Russischs diplomatie sedert de hooding van Duitschland in den oorlog tnsschen Rusland en Turkije en ca het sluiten van het Drievoudig Verbond, elke overeenkomst als gtëndigd beschouwd. Bismarck's onthullingen zgn daarom slechts ta beschouwen als ongegronds hatelijkheid tegan Caprivi en eens j tmmerlgks poging om zich zelf op den voorgrond te plaatsen. De Corriere di Napoli, de onthullingen vaa de Hamb. Nachr. besprekende, zegt: «N emand anders dan Von Bismarck heeft hst Drievoudig Verbood in het leven geroepen, hg beeft tbans met succes aan de vernietiging van dit Verbond kunnen werken.» Voor Ital schiet niet anders over dan hjj dezen in zeer gedrukte stemming. Ue onge lukkige zag geen uitkomst meer, en in plaats van, zooals Lucie hém zoo dikwjjis had voor gehouden, zjjn toevlucht tct God en de H. Moedermaagd, liet hjj zich ter neer slaan. Alle energie had hjj verloren, en ia het koude fa talisme, dat zich van zjjn geheele persoon had meester gemaakt, besloot hij alles te laten ko men en gebeuren zooals het wilde. Er was toch niets meer aan te doen, dit had hjj reeds honderdmaal tot zich *elf gezegd en herhaald, en eindeljjk had hjj daarin met treurig - lijdzaamheid berust. Hjj was onverschil lig geworden voor allen en alles, levend dood. «Zeg eens, Van Balen,/» begon de jood, die hem met zjjn grjjze oogjes bespiedde, //wij zijn altijd vrienden geweest. Dat de fortuin je tegen was en bleef, was uw schuld noeh de mjjne. Maar een f middel is er, om in eens van alle zorg verlost te worden.// Langzaam, met den nadiuk op elk woord had hjj dit gezegd. Nu hield hjj op, om den indruk na te gaan, dien het op Van Balen gemaakt had. Hjj had verwacht, dat deze gretig zon gevraagd hebben. /,Welk doch hjj sprak geen woord en vergenoegde zich er mee, den jood ongeloovig aan te zien en het hoofd op te schudden. De arme man had al zooveel il lusie» in rook zien vergaan, dat niets hem meer kon opwekken uit de onverschilligheid, waarin hjj was verzonken. «Nu je zest niets, Van Bales vroeg Van Praag verrast, vkan het je niet schelen, of je een fatsoenlijk, gerespecteerd man blaft, dan of jea in zgn financieels verlegenheid en militaire onmacht, terug te keeren tot destaatkuude van C a v o n rjen aansluiting te zoeken bg Frankrgk, zegt de Voss. Zeitunq. Op een oogenblik waar niemand aan dacht, heeft de groote man in het Sach- senwatd het goed gedacht weer eens iets van zich te laten hooren.Ia zgn lgfblad de Hamb.Nachr. heeft hg onthullingenbetref- fende de betrekkingen tnsschen Rasland en Duitschland aan het licht gebracht, waar door duidelgk blgkt, dat de geheele z. g. verzoening vau prins Von Bismarck met zgn Keizer, enkel humbug en eene zeer slimme vertooning is geweest, wae" toe de oude vasal zich door zgn Imzer heeft laten dwingeD. Hg is £dg altgd even verbitterd als vroeger. Nu de zaak publiek is geworden en de geheele pers haar oordcel heeft uit gesproken, spreekt de Reichsanzeiger van «schending van strenge staatsgeheimen, die gewiohtige staatsbelangen schaadt.» Wg gelooven dat de oude V o a Bis marck zichzelf aaD 't afbreken is, want zelfs bladen die hem hoog eeren, wgzen hem er nn op, dat hg staatsgeheimen verklapt, terwjjl bg dit verraad, als hg nog aan de Regeering was geweest, bg een ander zwaar zon hebben gestraft. Prins Von Bismarck staat fe.telgk boveu de wet. Hg mag doen wat geen ander wordt vergeven. De Keizer en de Regeering hebbeo eens voor altgd er van afgezien om tegenover hem een vij andige toon aan ts slaan, zelfs al is bg aanvaller. PrinsV onBismarck heeft het dan ook al heel erg gemaakt no ook de overigens hsm goedgezinde bladen han pijlen op hem richten wegens het openbaar makea van stTatsgeheimeu. De Kölnische Zeitung zegt, ook wg hebben in den loop der tgden menig B i s m a r c k-artikel octvaogen en ge weigerd te plaatsen, omdat het ons noch in het belang des vaderlands en ook niet van den schrgver scheen. Die artikelen echter stinden do:'gaans eenige dagen la'er in de Nachnchten, wier pliobt het evenzeer, bg eenig nadenken, -<> ge weest het terag te zenden of l plaatsen, Wg kannen begrgpen dat Von Bis marck uu en dan eens zgn gemoed w 1 lacht geven over den gang van zaken zonder te denken aan het recept van S a i n t e-B e n v e, die zsgt: «Ik schrgf tallooze brieven, die ik nimmer verstanr: het schrjjven om verontwaardiging of slecht hnmenr te lachten, en bet ver scheuren of niet versturen om niet ds poppen aan het dansen te krijgen.» Prins Von Bismarck denkt er hoogstwaarschjjnljjk geheel anders over. Te Brussel hebban de handschoenma kers den aibeid gestaakt, Reed 300 werk.ieden nemen aan de werkstaking Q061 -—De provinciale raad van Brabant beeft oa een langdurig debat waarin vooral „Een futsoenljjlr, gerespecteerd man viel Van Balen hem bitter in de rede; «dat ben ik im mers met meer, mjjn naam is weg, mjjn ver mogen is weg, alles is weg!// »Maar je kan het terugkrjj^en, ik ken bet middel daartQ©.// Van Balen haalde nogmaals voor esnig ant woord de se*-ouders op. //En indien je voor je zelf al onverschillig bent,// hernam.de jood, //dan mag je het toch niet zjjn voor je kinderen. Die hebben recht op uw bescherming, op uw steun.* //Ik kan hun die niet geven,// zuchtte Van Balen. ,/Mjjn jongens moeten zelf maar zien, dat ze door de wereld komen.» //En Lucie dan Van Balen zuchtte. Bjj de gedachte aan zijtf dochter kwam zjjn vaderljjk gevoel boren eu meer dan hjj zich zelf wilde bekennen, had'het denkbeeld h«m gepjjmgd, dat voor haar, weer loos meisje, de last des hemels het zwaarst, te dragen zou zjjn. Van Praag zag wat er in het hart van V.n Balen omging. //Welnu, het middel, dat ik u wilde voorstellen, zal Lucie's toekomt ^zeke ren en tevens u redden.// „En dat ia vroeg Van Pjalen bjjna toon loos, want als een bliks^fl;,» was hem een vermoeden door denrceit enh^ mfy^ de bedoeling van ien jood le radeB houd van Lucie, geef mij haar antwoord ia Van Praag kalm, Van Balt in de oogen ziende. ifVor -l f"

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1