No. 2544. Maandag 30 November 1896 21ste Jaargang HDagGlaó voor eSïooró- en Suid-eJCollanó j De Brabantsclie motie EERSTE HMD. BUITENLAND. B U B E A USt. Jansstraat. Haarlem. De AmerikaanscRe. Duitschland. Frankrijk. Werkstakingen. COMMIT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor liet buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zou- en Feestdagen. Redacteu r-U i tg e v e r, W. KÜPPERS. f 1,10 1,40 2.80 0,03 agjte ma ncn a&itate. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 16 regels. 50 Cents. Elke regel meer71li» Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. HooJ dag en ten voor het BuitenlandCompagnie Générale de Publicité Etrangère G. Tj.DAÜBEfyCo. JOHNF.JO HNES Succ..Parijs 31 bis Faubourg Montmartre Dit nummer bestaat uit twee Bladen. De Provinciale Staten van Noord-Bra bant hebben in de jongste dagen van zich doen spreken, zoowel in goeden als afkeu renden zin, al naar men zich plaatste ten opzichte van het standpunt, door de Staten dier provincie met betrekking tot eene be langrijke qnaestie van den dag ingenomen. Oiize lezers zullen reels bogrgpeu, dat wg het oog hebben op de motie, die de Provinciale Staten in kun jongste zitting hebben aangenomen. Bjj die motie werd de Hooge Regeering üitgenoodigd onverwijld ter hand te nemen eene matige uitbreiding van ons bestaand tarief vaa invoerrechten, en, zoo mogeljjb, te willen bevorderen de opheffing der belemmerende bepalingen van invoer in bet buitenland. Wjj verheugen er ons harteljjk over, dat de Staten van Brabant zoo eenstemmig znlk eene belangrjjbe motie hebben goed gekeurd, omdat dit besluit geheel over eenkomt met hetgeen ook wij herhaaldelijk hebben betoogd, u). dat de Regeering ver plicht is om de landgenooten te beschermen tegen een ongeljjke concurrentie, door het buitenland ons aangedaan. Die motie is voor ons het bewjjs, dat allengs ook b j ons te lande hi t besef leven dig wordt, dat meu niet langer werkeloos mag aanzien, hoe twee voorname takken van volkswelvaart, de landbouw en de industrie, in kwjjnetiden toestand verkee- ren, doordi n het buitenland ots overvleu gelt. Alleen ter wille vaa een der meest dwaze doctrinaire leerstellingen, die van den vrjjen baudel, is reeds te lang in ons vaderland een toestand bestendigd, welke krachtig er toe medewerkt oir bet paupe risme en al de gevolgen vau dien t9 doen vermeerderen. Het bljjbt thans, dat men ontwaakt uit den droom van den vrijen handelen, hoewel op dit oogen blik R°geering en Vertegen woordiging misschien nog niet bereid zul len bevonden worden om aan den recht- matigen eiscb tot uitbreiding van ons tarief van invoerrechten over te gaan, vestigt zich toch langzamerhand de overtuiging, dat met dezen voor onze volkswelvaart zoo noodzakelijken maatregel niet langer meer mag worden gedraal!. Wellicht zal etn volgende Kamer, meer dan de tegen woordige lettende op de volksverlangeDS het vraagstuk der bescherming beter en grondiger onder de oogen zien en daardoor tot de conclusie bomen, dat ter wille van theoretische bespiegelingen de praktische belangen der natie niet mogen worden verwaarloosd. Dit hopen wjj van harte maar al mogen onze tegenwoordige regeerders nog doof zflD, ten minste wat hun meerderheid bp- treft, voor dezen noodzabeljjben maatregel, dit moet geen reden wezen om de zaak thans te laten rasten en te wachten met het maken van propaganda er voor, totdat een nieuwe RegeeriDg zal zijn opgetreden Zulks zou later een gegrond motief voor de FE U1LLETON, IS. {Vervolg.) Gij zult mij nimmer kunnen doen gelooven dat ge met onverschilligheid op deze streek neeïziet waaraan zich al het lief en leed vast knoopt, dat uw vader in zijn jeugd heeft on dervonden. De liefde, die een kind vóórhaar vader koestert, openbaart zich in alle landen, en indien dit gevoel eene zwakheid is, die in de nieuwe wereld onbekend is, dan zouden wij er toch niet in toestemmen, het uit onze ziel weg te wisschen. Om mij zelf tot voorbeeld te nemen, ik acht mij gelukkig n te kunnen mededeelen, dat mijne moeder van avond hier zal komen. Mevrouw uwe mama zeide Marga zich oprichtende. De aandoening, die het gelaat van het jonge meisje mat teederheid getooid had, ver dween eensklaps, hare lippen drukten zich op elkander, terwijl de driftige beweging van den hoed, dien zij in de hand hield, gelijk stond met eene oorlogsverklaring tusschen de trotsche Amerikaansche en de aristocratische dame, wier komst haar was aangekondigd. Ja, mijne moeder, herhaalde mijnheer de Trevors met eene blijde uitdrukking in zijn anders ernst'ger» blik. Mevrouw Ellfeld, eene barer oudste vriendinnen, beeft haar te logee- ren gevraagd, en zij heeft dit aangenomen. j vrjjhandelaars kannen wezen om te zeggen, dat de vooistanders van protectie het hoofd in d«n schoot hebben gelegd, omdat zjj hebben ingezien, dat zij streden voor eeu hopelooze zaab. Vooral om deze reden zjjn wij verblijd over de Brabactsche motie. Zjj is eeu teeken van leveD, 't welk niet boog genoeg kan woraen geschat en verdient niet den naam van «onbakooktbeid», dien haar door een orgaan, 't welk de vrjjhandelsidée voor staar, ia gegeveD. Wg begrjjpen het ons, dat de tegenstan ders van bescherming vaa dsn landbouw en de nationale industrie zich over de motie hebban geërgerd eo dat zij, naast de ge wone argumenteu tegen de protectie, het de Provinciale Staten vau Noord-Brabant en vel hebben gedaid, dat dezen zich met het vraagstuk bezig hielden. Maar juist die laatste opmerfcing is voor ons het bewjjs, dat men aan die zjjde uitgepraat raakt en zich niet meer te verdedigen weet tegen de practische •argumenten, die voor eene matige uitbreiding van ons tarief van invoerrechten pleiten. De Brabantsche motie is maar niet zoo uit de lucht komen valleo, gelijk het ook dezer dagen werd voorgesteld. Het vraag stuk werd in de afdeelingen der Staten breedvoerig besproken ea de voorstellers der motie, de heeren B r e s s e r s c. s., hebbea in eene lange memorie de voordoo ien van den gewenschten maatregel op degaljjke wijze toegelicht. Dit maakt bet nog zooveel te bespottelijker om te spreken vau «onbekooktheid». Eu als eeu nieuw bawjjs, dat de Staten van Brabant wel degelgk bij bet goedkeuren der motie bet gevoelen vertolkten van de groote meerder heid in die provincie, mag zeker wel gelden de schriftelijke verklaring van 42 der circa 50 stoomfabrikanten vaa wollen stoffen te Tilburg, die ten volle hun instemming er mede betuigden. De toelichting tot de motie vermeldt, behalve de verschillende bekende argumen ten, reeds vroeger bjj de behandeling der motie-D o b b e 1 m a n n ia de Tweede Kamer te berde gebracht, ook getuige nissen van lateren datum en is in het al. gemeen zo« duidelijk gesteld,dat de onbe vooroordeelde na de lezing er van tot dezelf de conclusie moet komen als de heeren Bressers c. s. Lazen wjj slechts, wat wordt gezegd omtrent de bewering der vrjjhaudelaars, dat protectie van den landbouw de brood- ptjjzen zal doen stggeo «Eerstens zal 'i slechts weinig zjjo, want de rechteu benot- veu niet hoog te wezen. Dr. B r u i n e m a berekent jin zjjn jongste vlugschrift over een schaalrecht op tarwe, dat bjj eeu tarweprjjs van f7.b0 per H.L. het brood 1 a l1/2 cent per kilo duurder zal worden. Eu dan, boa zou de mensch consument bljjven, dat is goedkoop brood kunnen blijven eten, indien bjj geen producent kan zjjn Goedkoop brood, zeker, 't zou de zegening van den vrjjhandel zgo, indien tevens de vrijhandel maar zorg droeg om er de fondsen bij te geven, die ook voor bet koopen van goedkoop brood noodig zjjn. Ja, die fondsen, z >gt de Afgevaardigde Hare komst is de reden van mijn vroegtijdig bezoek. Mejuffrouw Marga en zijne stem nam een onbeschrijfelijk zacbten toon aan mag ik de hoop koesteren, dat. ge mijne moe der vriendelijk ontvangen zult Ik ben nooit iu beleefdheid tekort ge schoten jegens wie ook. Waarom zou ik dus van deze gedragsregel afwijken ten opzichte van mevrouw uwe mama Zoo bedoel ik het niet, antwoordde de jonge man, zichtbaar smartelijk aangedaan. Ik dacht 'dat mijne moeder, waarover ik u zoo vaak heb gesproken, door u ontvangen zou worden op eene wijze, zooals gij niet iedereen ontvangt. Gij moet, dunkt, me weten, hoe goed zij is en hoezeer zij verdient bemind te worden. Marga haalde vluchtig de schouders op. Ik kan haar niet, zij kent mij niet, en misschien bevallen wij elkaar van weerskanten niet. Ik kan niet veinzen, noch mij be dwingen. Ik vraag u noch het een, noch het an der, hernam hij, haar een smeekenden blik toewerpende. Wees alleen u zelve, dat wil zeg gen, toon u niet grilliger dan ge zijt. Ben ik dan niet altijd mij zelve? zeide het jonge meisje, hartelijk lachende. O, die ge leerden, Zij willen altijd vitten. Wie heeft ook weer gezegd, gij moet het weten vrouw, uw naam is gril. Die man had hst bij het rechte eind. Hoe wil men vandaag al weten wat meu morgen denken en zeggen zal Maar ge kunt gerust, zijn, mijnheer. Ik zal mevrouw uwe mama, niet doen onderstel len dat ik geleefd heb onder menschen, die Z g 1 m a, dat is het leeljjke, die kon de vrghandel er hsnsch niet bgleveren. Het brood zal duurder worden voor den werk man io de steden, die voor den haodel werkt. Laat het brood voor hem drie vier den cent per pond duurder zjjn, hij zal iu zjj a billjjk streven naar eeu behoorlgk weekloon ook niet meer worden verzwak door werkkrachten, di9 vaa 'o platteland naar de steden verhuizen. Het platteland zelf zal zgn werkvolk door betere «n me?r uitgebreide cultuur kuuneo plaats verlee- uea. Ea is het niet opmerkelijk, dat in de laadeD, waarin zeer uitgebreid of algemeen j stemrecht bestaat, het protectionisme het weligst t .ert, d. i. het best wordt begrepen?» Ges dunkt, met deze woorden is zoo kort mogelijk uiteengezet, hoe geringe waarde het argument der vijjhandelaars, dat hij heffing van graanrechten het brood van den werkman duurder zal worden, bezit. Het is toch volkomen daideljjk, dat de werkman in de steden van oneindig betere conditie is, waaneer hjj wat dnurder brood eet, maar ruim in de gelegenheid wordt gesteld om dat duurdere brood te betalen, dan wanneer het brood weioig kost, doch hg de middelen niet bezit om het zich te verschaffen. Hier kan toch gezegd wordenbeter dunr brood dan geen brood. Ea wat den werkman van het platte land betreft, deze komt bjj de heffing van een matig invoerrecht op granen al dadeljjk in betere omstandigheden, omdat er direct vermeerdering van werkzaamheden en van inkomsten Toor hem ontstaat. Veel zouden wjj ook nog kunnen aanvoe ren ten voordeele van de bescherming onzer ngverheid, maar wg volstaan ditmaal als geheel voldoende met te verwjjzen naar de instemming der Tilburgsche fabrikanten met de Brabantsche motie. Deze betuiging vaa practische mannen is trouwers meer waard dan honderden redeneeringen over het voor en het tegea van protectie en zai zeer zeker haar uitwerking niet missen,* De Brabantsche motie noemen wg een wanhoopskreet van landbouw en ngverheid tegen eenzgdige theorievergodmg. Zij zal velen opwekken om met meer ernst te ondirzoekeD, of werkeljjk het liberale vrjj- handeUysteem waardig is om laoger te worden gehandhaafd eo aan het verlangen naar herziening van het tarief weerstand te blijven b eden. En dit onderzoek kau □iet anders leiden dan tot de ovsrtuigiog, dat onze handelspolitiek moet worden ge- wgzigd. Men ziet het aaa dr. M a y e r den directeur c.'er Landbouwschool ta Wage- ninzeo, die schieef: «Ik ben vroeger nooit zoover gegaan als thans om bepaald voor den Neder- landschen landbouw protectie te eischen. Ik heb mg vroeger in hoofdzaak daartoe beperkt het goede inzicht van andereStateD, d e tot protectie zgn orer gegaan, tegen over zeer oppervlakkige argumenten der Nederland8che pers te verdedigen en het doel van mjjn schrijven is op de onhoud baarheid van een der argumenten van de vrjjbandelspartjj te wgzen. Wel degelgk heeft de bescherming in andere landen geholpen, nntnurljjk niet zooveel alsof de alle opvoeding missen, en dat ik zelf eene halve wilde ben. Ik zal goed op mijzelve pas sen ik zal kalm en bedaard gaan, ik zal op het uiterste kantje van «en stoel en rechtop als een kaars gaan zitten ik zal niet lachen, ik zal alleen spreken, wanneer men enkele woorden tot mij richt, ik zal er mij inoefenen om de oogen neer te slaan, en ge zalt zien, dat zelfs Clara von Bergen bij mij vergeleken, een ijdel nest zal schijnen. Mejuffrouw Marga, gij drijft den spot met mij. Ik had verwacht, dat. ge warmer aandeel zoudt nemen in mijne vreugde. Verwacht nimmer iets van mij, was het bijtende antwoord van Marga.Ik verbind rog niet licht en houd alleen rekening met de feiten. U, mijnheer, ken ik, en hare stem weid wat zachter, gij zijt mij dierbaar in uwe hoeda nigheid van trouwen vriend van mijn oom wat nu mevrouw uwe mama aaugaat, welnu om u eerlijk de waarheid te zeggen, ik ben er zoo goed als zeker van, dat zij niet van mij zal houden. De jonge doctor beschouwde haar met ver bazing, en trachtte de meening te bestrijden, die hem te kennen was gegeven. Doch hij zag zelf de zwakheid zijner argu menten in. en verwijderde zich spoediger, dan hij van plan was geweest, een indruk mede nemend, verschillend van dien, welke hem hierheen had gevoerd. Met groote, haastige stappen ging hij de met iepenboomen beplante laan door, vol onge rustheid over de gevolgen, die eene kennisma king tusschen zijne moeder en het jonge meisje gebe8le oorzaak der malaise (goedkoopere productie in overzeesche gewesten) nooit hai bestaan, maar toch zooveel, dat de hoogst verderfelijke desorganisatie van de Iandbonw-productie tot nog toe kon worden belet.» Dat deze overtuiging spoedig gedeeld wordt ook door hen, die over ons land het Bewini voeren, en dit hen zal leiden tot maatregelea ia deo besproken geest, bljjft onxj harteljjk) weusch. Turkije. De Sultan ii zeer in zgn schik nu Rus land en Frankrgk het niet eens kannen wordea omtrent de regeling der Tarksche financiën. Abdoel Ha mid redeneert alius, wanueer Rusland en Frankrgk het niet eens kunnen worden, hoe znllen dan de zes Mogendheden het hunnen. Maar of de Saltan in zgn schik zal zij», als hg van het plan van grootvorst Ni co laat hoort, betwgfeleo wg sterk. Wanuser nameljjk waar is, wat de Ber- lijksche correspondent van de Daily Mail meedeelt, heeft deze eeu plannetje ge maakt. en hierop de instemming van Kei zer Frans Jozef verkregen. Hij zou dan de Oostersche quaestia willen oplos sen door een verdeeling vau Turkge, on der bepaalde voorwaarden. Rusland zou het geheel met Oostenrijk eens zgn en ten teeken hiervan zon kei zer Frans Jozef in het begin van hef volgende jaar een bezoek brengen aaa den Czaar. Duitschland zal op de hoogte der plan nen gebracht worden, maar geen aandeel in dea buit ontvangen. Wel zal het als een soort vergoeding den steun van Rus land iu China krjjgen, met welk land Duitschland groote plannen voor heeft op gebied van haadel ea ngverheid. Het is i daarom, zegt de correspondent van den Standard dat keizer W i 1 h e 1 m de orde van den Zwarten Adelaar aan den Keizer van China heeft gezonden. De ouderwijzers in Praissn z ij o niet te vreden met de baa toegedacte traktsments- verhooging en vragen ia een adres aan de Vertegen woordiging om meer, d. w. z. esn salaris van 1200 tot 2400 Mark opklim mend. De Gemalin van Prins H e i n r i c h, broeder van Keizer W i 1 h e 1 m en Admi raal der vloot, beeft gisteren in het paleis te Kiel het leven geichonken aan een zoon. De deelnemers aaa hst waarborgfonds voor de Bsrljjnsshe tentoonstelling van dit jaar zijn aangeschreven, dat zjj «voorloo- pig* 20 pCt. van do toegezegde bjjdragen hebben te storten tot dekking van het tekort. To^n de anti-vrg metselaars het vergader lokaal voor hst Congres te Lyon in optocht wilden binnentrekken, zjja zjj in botsiog gekomen met de politie. Een vaandel werd kon hebben, terwijl hij integendeel groote ver wachtingen had gebouwd op de komst van mevrouw de Trevors. De werkbrauwen fronsen ie, volgde Marga hem met de oogen. Zijne mosder! Mevrouw Helena de Tre vors, geboren von Allerbech, eene aristocrate in hart en ziel. Arm, maar toch zoo voornaam, mompelde zij. ik zie haar thans zoo duidelijk, alsof zij vlak voor mij stond, en alsof ik haar al een aantal jaren kende, versteend in het driedubbele kuras van haren hoogmoed. Wie of haar er toe overgehaald mag hebben, hier heen te komen Ja, welke reden had Mevr. de Trevors, om zich naar dat kleine stadje te begeven, zjj, die sinds jaren het huis van haar eenige dochter, Mev. von Har mann, verlaten had. De zwakke staat van hare gezondheid ver bood haar iedere verre reis, en sinds landen tjjd reeds verliet zij maar hoogst zeldtn aren leuningstoel. Eene week te voren was een naamlooze brief haien vrede komen verstoren, en haar komen medeslepen in een stroom van gedach ten, van ongerustheid, ja, zelfs vaD vrees. De hartstocht verblindt u, Bobert. Gij ziet licht, waar slechts eeue lichte duisternis heersebt. Gij ziet haar niet zooals zij is, maar wel zooa'a gij haar zoudt wenschen. Gij bezit minder doorzicht dan ik, en gij zijt daaren boven maar al te zeer geneigd om haar alle mogelijke deugden toe te kennen. En toch, gelooft gij niet, moeder, dat in beslag genomen en een aantal Congres leden werden gearresteerd. Zoo iets wekt geen verwondering in de Fransche Repu bliek waar de vrgmestelaars het rosr van Staat in banden hebben. Te Hamburg gaat alles tot nog toe rustig zijn garg en dit mag wel verwondering wekken, nu in weerwil van bet verzet der werkstakende sjouwers tegen de arbeiders die van elders ko men, eenige stoomhooten met volle lading er in geslaagd zijn, het werkvolk om te lossen compleet te krijgen. Het is bepaald bespottelijk hoe de leiders van het verzet in de vergaderingen de werk stakers durven misleiden door te verkondigen dat de buitenlandscbe vakgenooten zich goed houden, nu te Harre eenigen geweigerd hebben de Hamburgsche booten te lossen, terwijl an dere handen gereed staan om gaarne voor vrouw en kinderen een goed daggeld te verdienen. De leiders strooien zand in de o 'gen der sta kers door te bluffen op het feit, dat het hun gelukt is, werklieden uit Ouxhaven dadelijk na hun aankomst te Hamburg weer naar Cuxha ven te doen vertrekken. Nu deze menschen, be vreesd voor bedreigingen, zich terugtrokken rekenen de leiders 't zich als eene overwinning toe, niet lettende dat weer anderen ook die bevreesd en gaarne vervangen. Dat eene werkstaking als die te Hamburg aanstekelijk werkt in de havenplaatsen en hier en daar ontevredenen zjjn gemaakt, laat zich begrijpen. Zelfs in het Westen van Schotland is de ontevre tenheid doorgedrongen bjj de mijn werkers, die hooger loon zijn gaan eischen, dat hun echter door de eigenaars der steenkolen mijnen vlakaf is geweigerd. Niet minder dan 1000 Italiaansche haven werkers worden nu te Hamburg verwacht.Zjj zul len gelogeerd worden op het tjjdena de winter maanden opgelegde groote stoomschip Bismarck terwijl zij, om botsingen te voorkomen, in het geheel niet aaa land zullen mogen wonen. Er heerscht reeds nu veel verbittering over het hierheen halen van die Italianen onder de sta kers, die zich teleurgesteld zien in hunne plan nen. Als de Italianen, die in hun land honger lijden en te Hamburg goed geld kunnenverdienen nu maar voorzichtig zgn om niet onder het bereik der leegloopers te komen. Al wat te Hamburg niet gaarne werken wil, sluit zich bij de werkstakende sjouwers aan dn dokken aan. Men ziet ketelreinigers, schuiten voerders, lossers enz. enz., die het getal der vrijwillige werkloozen nu reeds tot 7000 heb ben doen slijgen. Een Engelsche opruier Tom M a n n, is gisteren-avond te Eimsbüttel gevangen genomen en met de stoomboot Nottingham, die naar Grimsby vaart, naar zijn land teruggezonden. In de gevangenis te Kassei is zelfs eene werkstaking uitgebroken. Er zitten slecb's zware misdadigers daar hun straf uit en die heeren kwamen in opstand; zij eischten korteren ar beidstijd en bedreigden de opzichters. Eeae af deel ing artillerie rukte de gevangenis binnen, doch behoefde niet krachtdadig op te treden, daar het gelukte den weerspannige», zonder militaire hulp, meester te worden. Een later bericht zegt Le stakers hebben toezegging van steun ont vangen van de organisaties in alle groote En gelsche havens, te Rotterdam, Antwerpen, Christiania eu Gothenborg. De organisatie te Hamburg ziet haar ledental met duirenden toe nemen, en het aantal der arbeiders, die aan de staking deelnemen, wordt geschat op 8000 a 10000. De werkstakers te Hamburg hebben wel een gij, integendeel, onder den invloed verkeert van die eigenaardige soort van afkeer, welke dikwijls het jonge meisje inboezemt dat door eenen, door zijne moeder innig geliefden zoon bemind wordt Lie onderstelling is even verkeerd als onbillijk. Of zoudt ge denken dat uwe viouw wie zij ook mocht zijn, in mij eene vijandin zou vinden, in mij, die van den dag af, dat ge het levenslicht zaagt, geene andere gedachte ha.'E dan die aan uw geluk. O, mijd zoon, zeide zij, terwijl de tranen haar langs de wan gen biggelden voor wien heb ik zooveel pijn lijke ontberingen doorstaan, aan wien heb ik al de kloppingen van mijn hart gewijd, voor wien heb ik overdag gewerkt cn 's nachts de slapeloosheid verdragen Ik was een gelukkig kind en later eene gelukkige echtgenoote drie dagen waren voldoende om mijn geluk te verwoesten, eene longontsteking sleepte uwen vader in den bloei zijner jaren ten grave. Ik stond met u, toen gij nog een kind van vier jaar waart, en uwe zuster in mijne arme», san zijn sterfbed. Vraag mij niet, wat ik ge leden heb, toen ik tot het bewustzijn kwam, dat ik moest leven en kampen, indien ik vermijden wilde, dat mijne kinderen tot Verval geraakten. Noblesse oblige, mijn zoon, en uit die overtuiging is het, dat ik al mjjn motd heb geput, gij waart mijne vreued, mijne hoop. Gij vertegenwoordigdet mijn toekomst, gij, 't levende beeld van uwen vader. Gij moest eenmaal de positie innemen, waarop uwe ge boorte u recht gaf. Vervolg in het tweede BiaUV

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1