NIEUWE
S)ag6laó voor iSfSooró'
In de naaste toekomst.
3To. 2551
Dinsdag 8 December 1896
21ste Jaargang
BUITENLAND.
J
De Amerikaansohe.
Duitschland.
België.
ABOHHEMilB 1B P B] D li
Poi b maanden voor Haarlem. f 1»10
Voor de overige plaatsen in Nederland far p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummer» 0,03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zou- en Feestdagen.
BÜESAD: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DHR ADVERTENTIE®
AÜITE MA NON AGITATE.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7Vs
Grooie lettere worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertent.e h Contant.
Redacteur-Uitgever, W. K F P E R 8.
Nu wjj tegen het begin vaa 1897 ia het
bezit zuilen zjjn van eene nieuwe kies «vet
volgens het ontwerp van minister Van
Houten, behoeft waarlijk niet herhaald
te worden, wal reeds verscheidene malen is
betoogd en wat de ondervinding in de
naaste toekomst dnidelpk, misschien wel al
te duidelijk zal leereu, dat na de aanneming
en invoering der Kieswet het verlangen
naar nog grooter uitbreiding van het kies
recht hier te lande niet van het tooneel
zal verdwjjnen.
In de allernaaste toekomst behoeven wjj
ous met dit punt zóo jjverigniet bezig te
houden. Want voor het oogenblib, nu de
Kieswet er ist en nadat de Eerste Kamer
haar zegel daaraan hechtte, hebben wjj
niets anders te doen dan te trachten ons
voordeel te zoeken, door alle eerlgbe en
geoorloofde middelen, in die nieuwe Kies
wet neergelegd. Elke politieke partjj zal wel
daarnaar streven derhalve is het ook de
gebiedende plicht ran allen en ran elk in
't bpzouder, die zich echaren onder het
Katholieke vaandel.
Üe berekening van minister Van Hou
ten is, dat ten legerheir van 600.000 a
700,000 kiezers in het «trjjdperk komen zal.
Behoeven wjj, bjj de beschouwing van zulk
een talrjjk kiezerscorps, nog te zeggen, dat
het niet geringe moeite kosten zal om de
genen, die wjj tot de onze rekenen, op
behoorljjke wjjze te verzamelen en te ver
eenigen, zoodat er van verdeeldheden, va*
meeningsverschil, van uiteenloopende ge
voelens volstrekt geen sprake wezen mag?
Voorwaar, groote moeite zal het kosten
om zulk een vergader n, zulk een vereeni
gen van de onzen tot stand te brengen En
toch, dit is allernoodzakelijkst, willen wjj de
toepassing van de Kieswet niet in ons eigen
nadeel zien werden.
Het kau onmogeljjk worden ontkend,
dat de Kieswet - VanHooten scheuring
heeft veroorzaakt in alle partner. De Katho
lieke partjj is van die scheuring allerminst
vrjj gebleven. Immers, ran de 15 Kamer
leden van ons Lagerhuis stemden 14 »oor de
wet en 11 stemden tegen de wet. Wjj wil
len gaarne aannemen, dat beide groepen
elk op hate wjjze van handelen, het algemeen
belang meenden te dienen. Maar datzelfde
algemeen belang des vaderlands en niet het
minst het Katholiek belang vorderen on
FEU1LLETON
21. {Vervolg.)
Hinderljjk? antwoordde liet jonge meisje
wier neusgaten tiilden. Het is me in 't ge
heel niet hindtrljjk, mevrouw. Ik dacht alleen
hoeveel heerlijker het zou zijn, op dit oogen-
blik door mjjn paard medegeroerd te worden
dwars door de eindelooze Savanne, inplaats
van mjj hier opgesloten te vinden tusschen enge
muren en de ketens te dragen der etiquette
die mjj onverdragelijk zjjn. Waarom toch is in
Europa ieder de «laaf van eene menigte dwaze
gewoonten? Waarom kan men niat vrijelijk gaan
en komen; degenen ontvangen, die ons bevallen
en hen vermijden met wie men geen gemeenschap
wil hebben?
Waarom? Maar mejuffrouw, doodeenvoudig
omdat wij nu eenmaal geen wilden zijn, die
door hunne afzondering slechts rekening hebben
te houden met hui.ne grillen. Gij zijt hier in
een land, dat al sedert een aantal eeuwen be
schaafd is; in een gezelschap dat men goed kan
r.oemen, wijl de opvoeding het de noodzakelijk
heid heeft geleerd om persoonlijke gebruiken
aan algemeenegebruiken ondergeschikt te maken.
Het is zeker, dat men in Amerika, voorname
lijk in Californië, een land van jonge dagtee-
kening, gevormd uit zeer verschillende en zeer
gemengde elementen, zulke verfijnde baichaviDg
■iet kan vinden als gij hiar aantreft.
ook, dat wjj thans, nu de Kieswet er is in
het onvermjjdelgke ons scnikken, dat wjj
geen haat, geen afkeer scheppen of
koesteren. Daarom is het™hoogstprjjzecs-
waardig dat een Program is verschenen,door
alle Katholieke Kamerleden onderteekend,
dat ons toeroept: «Eendracht nu aist Macht.»
Wjj moeten ons voordeel Irachten te doen
met de nieuwe Kieswet. Wjj mogen het ons
niet ontveinzen, er is een geweldige, ten
gedochte strjjd opbauden; een strijd, die
uiet slechts eenige weken of maanden dureD
zal, maar een permanente, een steeds voort
durende strjjd. Allereerst moeten wjj, Ka
tholieken, van onzen kant trachten in te
halen, want laten wjj bet niet verhelen
de vjjand is ons in organisatie vooruit, ja
verre vooruit. Grootendeels hangt het van
ons zeiven at, of de rampzalige gevolgen
van de Kieswet, welke bjj de behandeling
van het ontwerp in de Tweede Kamer door
de pers voorspeld zjjo, treurige werkelijk
heid zullen worden of niet. Hebben de Ka
tholieke Kamerleden eendrachtig het Pro
gram onderteekend dan moeten ook de
Kiezers dat voorbeeld volgen en geen twist
en tweedracht of verschil van opinie mag
hen verdeelen. Wat geweest is, moet ver
geten zgn. Vergeven en vergeten, ziedaar
wat wij als goede Katholieken hebben te
betrachten om vast aaoeengesloten het
monster der revolutie te keeren.
Reeds bjj tal van gelegenheden in vroe
gere tjjdeo, is het ten dmdeljjkste gebleken,
hoe door noodlottige verdeeldheden aller-
nooólottigfcte gevolgen voor onze Katholieke
partjj zjjn veroorzaakt. Wjj moeten ous vei-
ee.nigen, wjj moeten ouzo strijdkrachten
bjjeen trokken, wjj moeten op tidderljjke
wjjze ouze trouw aan het vaandel, waartoe
wjj behooren, aan het Katholieke vaandel
door echt ridderlijke daden toouen. Want
elke partij, die verdeeld is, wordt veistrooid,
evengoed als een rjjk, dat in zich zelf ver
deeld is, ten gronde gaat, volgens het woord
der H. Schriftuur.
Meer dan ooit, hebben wjj thans de
grootste behoefte aan eenheid. De een
heid is een van de sobitterendste kentee-
kenén der Katholieke Kerk. Door die wjjd
uitstralende en onverdelgbare eenheid heeft
de Katholieke Kerk negentien honderd jaren
haar glorievol bestaan kunnen handhaven,
niettegenstaande zoovele en zoo geduebte
stormorkanen die Kerk herhaaldelijk met
ondergang bedreigden.
In dit opzicht, mevrouw, hebt ge volko
men gelijk, antwoordde Marga verbi;terd; de
bevolking te San-Francisco ia zeer gemengd.
Wij hebben thuia bij mijn vader, geldvorsten
ontvangen, die hun loopbaan als straatveger
waren begonnen; wij hebben er ook baronessen
en gravinnen gezien, die zich gelukkig achtten
ons keukengerief te mogen wasschen Mijne
laatste kamenier was eene gravin Giudette della
Feoma, uit een zeer oud geslacht. Ik zou haar
gaarne met mij medegenomen hebben, doch zij
kon er niet toe besluiten, in zulk eene nederige
betrekking in Europa terug te keeren.
Er vallen in alle landen en in alle standen
antwoordde mevrouw de Trevors, rampen voor,
die in vollen voorspoed treffen egeheele
families in ellende dompelen. Men moetleeren,
ze met waardigheid te dragen, alleen eene goede
opvoeding maakt ons daartoe geschikt. Ik twij -
fel niet, of ook gij zult er op voorbereid zijn
geworden, de onvermijdelijke beproevingen op
dit ondermaansche moedig onder de oogen te
zien. Mijnheer uw vader was een der onzen; als
neef van een onzer meest geachte professoren
zal hij zijn kindsheid en zijne jeugd niet ver
geten zijn; hij zal de weldaden niet hebben
kunnen miskennen, die eene zorgvolle opvoeding
ons schenkt.
Mijn vader is burger van een vrij land; hij
heeft het niet noodig geoordeeld, aij het leven
voor te stellen als eene aaneenschakeling van
tegenspoed en lijden. Hij heeft mij iederen dwang
gespaard, alles van mij verwijderd gehouden,
wat mjj zou hebben kunnen mishagen, en mij
alle genoegens van mijnen leeftijd toegestaan.
De eenheid is ook onze kracht, onze ou-
verwinbare en eenige kracht in het politieke
leven.
Om tot die zoozeer gewenschte en zoo
noodzakelijke eenheid te geraken, moeten
wij allereerst die wjj zouden haast zeggen:
hateljjke-qualificatiën en bijnamen van
conservatieven,van vooruitstrevecden of gea
vanceerder), van democraten en zoo meer
laten varen. De Daam, de glorievolle naam
van Katholiek zonder meer zij ons aller
naam en aanwijzing. Verder motten alle
persoonlijkheden verwjjderd bljjven en wor
den geweerd. Daar bestaat niet het minste
verschil tusscben het kiesrecht van den
wetenschappeljjken en aanzienlijken man
en tusschen bet kiesrecht van den eeuvou-
digen werkman, die opgenomen dient te
worden in den kriüg der meergegoedeu,
waar hij evenals zij, met dezelfde rechten
Altaar en Troon heeft te verdedigen. Laten
wjj dit vooral goed in het oog bondeo,
dit voorop stellen en dan zal het niet moeiljjk
vallen om alle persoonlijkheden buiten te
sluiten.
Vervolgens moeteo allen streven naar
vereeniging, want daarin ligt de hoogste
en grootste kracht om in den strgd niet
bet onderspit te delven, maar zoo veel
mogeljjk te zegepralen. Aaneensluiting op
nauwe en innige wjjze, als een machtig
leger, als een onverbreekbare pbalaox, zie
daar bet doel, waartoe wjj allen onze mede
werking moeten verleenen; hierom moeten
persoonlijke meeningen en persoonlijke in
zichten ter zjjde gesteld, hierom moet ge
broken worden met ons eigen Ik. 't Is waar,
dit kost zelfverloochening, dit kan niet
bewerkt worden zonder beoefening van
ootmoed en nederigheid. Makr weten wjj
het wel, ootmoed en nederigheid is eene bg
uitstek beerljjke deugd van den Christen, en
zonder die schoone deogd kunnen wjj on-
mogeljjk tot de alles vermogende eenheid
geraken.
Bjj den Duitscben Keizer moet volgens
Daily Telegraph plan bestaan om metzjjoe
Gemalin ia 1898 een bezoek te brengen aan
Jerozalem, tan einde tegenwoordig te zjja
bjj de inwjjding der Protestaotscbe kerk,
Indien er eene moeielijkheid was te overwinnen,
eene inspanning te doen, stelde hij er mij altijd
van vrij. En ik zal er nooit in bewilligen, dat
gelukkige, gemakkelijke, vroolijke bestaan te
ruilen tegen het leven, dat men hier leidt, en
waarbij men als eene mummie is ingeduffeld in
eene menigte verouderde vooroordeelen,
Goede hemel, mejuffrouw, moge u nimmer
de opvoeding berouwen, die ge me zooeven
bescbreeft. Indien men u door eene overmatige
teederheid onbekend heeft gelaten met het lijden
ja, zelfs met den eeni'oudigen tegenspoed, hoe
zult ge dan rampen dragen, die niet van u
afgewend kunnen worden! Overigens verstaan
wij elkander in dezen kleinen woordenstrijd niet
goed. Gij denkt met afkeer aan de slavernij,
en gij roept het beeld op van kelens, die meer
het vrije Amerika eigen zijn dan het oude door
u zoo geminachte Europa. Er zijn zeer zachte
slavernijen, en ketens, die zeer licht te drageD
zijn, en ik denk daarbij aan de vrouwen, die
een huisgezin te besturen, te verzorgen, te be
minnen hebban.
Marga schudde het hoofd.
Die slavernij zou mij niet toelachen, die
ketens zouden niet licht toeschijnen. Ik ben niet
voorbereid op de rol, welke de vrouw in eene
gewone, dienstbode herschept. Gij zult dat zeker
wel begrijpen, mevr., wanneer ik u zeg, dat ik
van koken geen verstand heb, evenmin als van
de wascb; dat ik geen kousen stoppen of breien
geen linnengoed of kleeren naaien kan. Ik be
zit bijgevolg geen der talenten, die van eene
goede huismoeder in Europa vereischt worden.
Mijn studiën zijn in eene andere richting ge-
welke aldaar ter eere van 's Keizers vader
wordt gebouwd.
Op een bezoek aan Jerozalem zonden
volgen een reis naar Caïro, om een bezoek
te brengen aau den Kbedive.
Dit bericht spreekt de Standard tegen,
dit blad meent te weten, dat keizer Wil
helm bg de inwijding der Kerk zal verge
zeld worden door zgn broeder prins Hen
drik.
Het volgende jaar zal de Duitsche
Keizer ook naar Eugelaod reizen om het
zestigjarig jubilee van zjjne grootmoeder
mede te vieren. De Berljjnsche correspondent
verklaart dit te weten op oitstekende
gronden. De Keizerin, de oodste prinsen,
prins en prinses H e i n r i c h van Pruisen,
dejGrootbertog en de Groothertogin van Hes
sen, ja bjjoa alle naaste bloedverwanten van
keizer W i 1 b e 1 m zullen deze vergezellen.
Van de Czaar en de Czarina wordt verteld
dat zjj ook het voornemen zonden hebben
om bij de feestviering tegenwoordig te zgn.
Het is toch een feit van verregaande
brutaliteit dat een Belgische Afgevaardigde
der Kamer, de socialist Vander Velde,
de Regesring van het land heeft darvej
interpeUeeren over het verwjjderen vaa
eenige socialisten, die nit den vreemde
waren gekomen om in de stad Antwerpen
de werklieden aau de dokken op te ruien
tegen de werkgevers. Deze sociaal-demo
craat had willen zien, dat de werklieden
aan de dokken te Antwerpen door vier
Eegvlsche raddraaiers zich in verzet hadden
laten brengen tegen hun overheid, tegen de
manLen, die handelen ngverheid bevorderen
en daardoor niet alleen de welvaart van de
stad in de hand werkeD, maar ook aan hon
derden brood verschaffen. VanderVelde
dorst vier misleiders, het waren de Engel-
sche gelukzoekers TomMann, Seiton,
W i 1 s o n en B e n T i 11 e t, nit Hamburg
ge jaagd, in bescherming te nemen, hg had
gewild, dat zjj in Antwerpen vrjj spel had
den gekregen om het werkvolk te misleiden
zooals helaas te Hamburg en elders heeft
plaats gehad.
De Minister van Justitie antwoordde den
socialist, dat de vier Engelsche opruiers
bet land waren nitgezet, omdat zjj als
vreemdelingen hg de dokwerkers te Ant
werpen eene revolntionnaire beweging op
leid, ging zij voort, er over verrukt, dat zjj
zich aan mevr. de Trevors, die baar van oogen-
blik tot oogenblik meer antipatie inboezemde
in het ongunstigste daglicht kon voorstellen.
Ik heb leeren lezen en sebrjjven, Fransch en
Engelsch spreken, piano spelen maar slecht
en zingen op eene, voor mijne toehoorders
folterende wijze. Ik heb verleden jaar mjjn vader
vergezeld op een reis, die hij door de binnen
landen maakte. Gedurende dagen en weken heb
ik den rug van mijn wakker paard niet ver
laten, boven mij niets ziende dan den blauwen
hemel, en onder mg de groene Savanna, niets
hoorende dan de echo onzer eigen stemmen,
of het gebrul der wilde beesten. Dat noem ik
geluk, want het was het leven in al zijn vol
heid.
Mevrouw de Trevors, wier houding al koeler
en koeler werd, zag met stomme verbazing het
jonge meisje aan, welks gelaat gloeide van op
gewondenheid, welks oogen met een wilden
glans schitterden.
üe heer de Trevors, eerst verrast, daarna
verrukt, vervolgens verontrust door het lang
durige gesprek, gevoerd tusschen zijne moeder
en het jonge meisje, dat hjj beminde,^ was
langzamerhand de deur genaderd, waarin de
beide vrouwen stonden:
Gij komt juist van pas! riep Marga,
mevrouw uwe mama wil, naar het mjj toeschjjnt,
niet gelooven, dat ik enkele talenten en zekere
gewoonten bezit, die geen deel uitmaken van
de opvoeding der Europeesche jonge meisjes.
Wordt vervolgd)