NIEUWE S)ag6laó voor iSfSooró' In de naaste toekomst. 3To. 2551 Dinsdag 8 December 1896 21ste Jaargang BUITENLAND. J De Amerikaansohe. Duitschland. België. ABOHHEMilB 1B P B] D li Poi b maanden voor Haarlem. f 1»10 Voor de overige plaatsen in Nederland far p. p. 1,40 Voor het buitenland 2,80 Afzonderlijke nummer» 0,03 Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zou- en Feestdagen. BÜESAD: St. Janstraat Haarlem. PRIJS DHR ADVERTENTIE® AÜITE MA NON AGITATE. Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer7Vs Grooie lettere worden berekend naar plaatsrnimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertent.e h Contant. Redacteur-Uitgever, W. K F P E R 8. Nu wjj tegen het begin vaa 1897 ia het bezit zuilen zjjn van eene nieuwe kies «vet volgens het ontwerp van minister Van Houten, behoeft waarlijk niet herhaald te worden, wal reeds verscheidene malen is betoogd en wat de ondervinding in de naaste toekomst dnidelpk, misschien wel al te duidelijk zal leereu, dat na de aanneming en invoering der Kieswet het verlangen naar nog grooter uitbreiding van het kies recht hier te lande niet van het tooneel zal verdwjjnen. In de allernaaste toekomst behoeven wjj ous met dit punt zóo jjverigniet bezig te houden. Want voor het oogenblib, nu de Kieswet er ist en nadat de Eerste Kamer haar zegel daaraan hechtte, hebben wjj niets anders te doen dan te trachten ons voordeel te zoeken, door alle eerlgbe en geoorloofde middelen, in die nieuwe Kies wet neergelegd. Elke politieke partjj zal wel daarnaar streven derhalve is het ook de gebiedende plicht ran allen en ran elk in 't bpzouder, die zich echaren onder het Katholieke vaandel. Üe berekening van minister Van Hou ten is, dat ten legerheir van 600.000 a 700,000 kiezers in het «trjjdperk komen zal. Behoeven wjj, bjj de beschouwing van zulk een talrjjk kiezerscorps, nog te zeggen, dat het niet geringe moeite kosten zal om de genen, die wjj tot de onze rekenen, op behoorljjke wjjze te verzamelen en te ver eenigen, zoodat er van verdeeldheden, va* meeningsverschil, van uiteenloopende ge voelens volstrekt geen sprake wezen mag? Voorwaar, groote moeite zal het kosten om zulk een vergader n, zulk een vereeni gen van de onzen tot stand te brengen En toch, dit is allernoodzakelijkst, willen wjj de toepassing van de Kieswet niet in ons eigen nadeel zien werden. Het kau onmogeljjk worden ontkend, dat de Kieswet - VanHooten scheuring heeft veroorzaakt in alle partner. De Katho lieke partjj is van die scheuring allerminst vrjj gebleven. Immers, ran de 15 Kamer leden van ons Lagerhuis stemden 14 »oor de wet en 11 stemden tegen de wet. Wjj wil len gaarne aannemen, dat beide groepen elk op hate wjjze van handelen, het algemeen belang meenden te dienen. Maar datzelfde algemeen belang des vaderlands en niet het minst het Katholiek belang vorderen on FEU1LLETON 21. {Vervolg.) Hinderljjk? antwoordde liet jonge meisje wier neusgaten tiilden. Het is me in 't ge heel niet hindtrljjk, mevrouw. Ik dacht alleen hoeveel heerlijker het zou zijn, op dit oogen- blik door mjjn paard medegeroerd te worden dwars door de eindelooze Savanne, inplaats van mjj hier opgesloten te vinden tusschen enge muren en de ketens te dragen der etiquette die mjj onverdragelijk zjjn. Waarom toch is in Europa ieder de «laaf van eene menigte dwaze gewoonten? Waarom kan men niat vrijelijk gaan en komen; degenen ontvangen, die ons bevallen en hen vermijden met wie men geen gemeenschap wil hebben? Waarom? Maar mejuffrouw, doodeenvoudig omdat wij nu eenmaal geen wilden zijn, die door hunne afzondering slechts rekening hebben te houden met hui.ne grillen. Gij zijt hier in een land, dat al sedert een aantal eeuwen be schaafd is; in een gezelschap dat men goed kan r.oemen, wijl de opvoeding het de noodzakelijk heid heeft geleerd om persoonlijke gebruiken aan algemeenegebruiken ondergeschikt te maken. Het is zeker, dat men in Amerika, voorname lijk in Californië, een land van jonge dagtee- kening, gevormd uit zeer verschillende en zeer gemengde elementen, zulke verfijnde baichaviDg ■iet kan vinden als gij hiar aantreft. ook, dat wjj thans, nu de Kieswet er is in het onvermjjdelgke ons scnikken, dat wjj geen haat, geen afkeer scheppen of koesteren. Daarom is het™hoogstprjjzecs- waardig dat een Program is verschenen,door alle Katholieke Kamerleden onderteekend, dat ons toeroept: «Eendracht nu aist Macht.» Wjj moeten ons voordeel Irachten te doen met de nieuwe Kieswet. Wjj mogen het ons niet ontveinzen, er is een geweldige, ten gedochte strjjd opbauden; een strijd, die uiet slechts eenige weken of maanden dureD zal, maar een permanente, een steeds voort durende strjjd. Allereerst moeten wjj, Ka tholieken, van onzen kant trachten in te halen, want laten wjj bet niet verhelen de vjjand is ons in organisatie vooruit, ja verre vooruit. Grootendeels hangt het van ons zeiven at, of de rampzalige gevolgen van de Kieswet, welke bjj de behandeling van het ontwerp in de Tweede Kamer door de pers voorspeld zjjo, treurige werkelijk heid zullen worden of niet. Hebben de Ka tholieke Kamerleden eendrachtig het Pro gram onderteekend dan moeten ook de Kiezers dat voorbeeld volgen en geen twist en tweedracht of verschil van opinie mag hen verdeelen. Wat geweest is, moet ver geten zgn. Vergeven en vergeten, ziedaar wat wij als goede Katholieken hebben te betrachten om vast aaoeengesloten het monster der revolutie te keeren. Reeds bjj tal van gelegenheden in vroe gere tjjdeo, is het ten dmdeljjkste gebleken, hoe door noodlottige verdeeldheden aller- nooólottigfcte gevolgen voor onze Katholieke partjj zjjn veroorzaakt. Wjj moeten ous vei- ee.nigen, wjj moeten ouzo strijdkrachten bjjeen trokken, wjj moeten op tidderljjke wjjze ouze trouw aan het vaandel, waartoe wjj behooren, aan het Katholieke vaandel door echt ridderlijke daden toouen. Want elke partij, die verdeeld is, wordt veistrooid, evengoed als een rjjk, dat in zich zelf ver deeld is, ten gronde gaat, volgens het woord der H. Schriftuur. Meer dan ooit, hebben wjj thans de grootste behoefte aan eenheid. De een heid is een van de sobitterendste kentee- kenén der Katholieke Kerk. Door die wjjd uitstralende en onverdelgbare eenheid heeft de Katholieke Kerk negentien honderd jaren haar glorievol bestaan kunnen handhaven, niettegenstaande zoovele en zoo geduebte stormorkanen die Kerk herhaaldelijk met ondergang bedreigden. In dit opzicht, mevrouw, hebt ge volko men gelijk, antwoordde Marga verbi;terd; de bevolking te San-Francisco ia zeer gemengd. Wij hebben thuia bij mijn vader, geldvorsten ontvangen, die hun loopbaan als straatveger waren begonnen; wij hebben er ook baronessen en gravinnen gezien, die zich gelukkig achtten ons keukengerief te mogen wasschen Mijne laatste kamenier was eene gravin Giudette della Feoma, uit een zeer oud geslacht. Ik zou haar gaarne met mij medegenomen hebben, doch zij kon er niet toe besluiten, in zulk eene nederige betrekking in Europa terug te keeren. Er vallen in alle landen en in alle standen antwoordde mevrouw de Trevors, rampen voor, die in vollen voorspoed treffen egeheele families in ellende dompelen. Men moetleeren, ze met waardigheid te dragen, alleen eene goede opvoeding maakt ons daartoe geschikt. Ik twij - fel niet, of ook gij zult er op voorbereid zijn geworden, de onvermijdelijke beproevingen op dit ondermaansche moedig onder de oogen te zien. Mijnheer uw vader was een der onzen; als neef van een onzer meest geachte professoren zal hij zijn kindsheid en zijne jeugd niet ver geten zijn; hij zal de weldaden niet hebben kunnen miskennen, die eene zorgvolle opvoeding ons schenkt. Mijn vader is burger van een vrij land; hij heeft het niet noodig geoordeeld, aij het leven voor te stellen als eene aaneenschakeling van tegenspoed en lijden. Hij heeft mij iederen dwang gespaard, alles van mij verwijderd gehouden, wat mjj zou hebben kunnen mishagen, en mij alle genoegens van mijnen leeftijd toegestaan. De eenheid is ook onze kracht, onze ou- verwinbare en eenige kracht in het politieke leven. Om tot die zoozeer gewenschte en zoo noodzakelijke eenheid te geraken, moeten wij allereerst die wjj zouden haast zeggen: hateljjke-qualificatiën en bijnamen van conservatieven,van vooruitstrevecden of gea vanceerder), van democraten en zoo meer laten varen. De Daam, de glorievolle naam van Katholiek zonder meer zij ons aller naam en aanwijzing. Verder motten alle persoonlijkheden verwjjderd bljjven en wor den geweerd. Daar bestaat niet het minste verschil tusscben het kiesrecht van den wetenschappeljjken en aanzienlijken man en tusschen bet kiesrecht van den eeuvou- digen werkman, die opgenomen dient te worden in den kriüg der meergegoedeu, waar hij evenals zij, met dezelfde rechten Altaar en Troon heeft te verdedigen. Laten wjj dit vooral goed in het oog bondeo, dit voorop stellen en dan zal het niet moeiljjk vallen om alle persoonlijkheden buiten te sluiten. Vervolgens moeteo allen streven naar vereeniging, want daarin ligt de hoogste en grootste kracht om in den strgd niet bet onderspit te delven, maar zoo veel mogeljjk te zegepralen. Aaneensluiting op nauwe en innige wjjze, als een machtig leger, als een onverbreekbare pbalaox, zie daar bet doel, waartoe wjj allen onze mede werking moeten verleenen; hierom moeten persoonlijke meeningen en persoonlijke in zichten ter zjjde gesteld, hierom moet ge broken worden met ons eigen Ik. 't Is waar, dit kost zelfverloochening, dit kan niet bewerkt worden zonder beoefening van ootmoed en nederigheid. Makr weten wjj het wel, ootmoed en nederigheid is eene bg uitstek beerljjke deugd van den Christen, en zonder die schoone deogd kunnen wjj on- mogeljjk tot de alles vermogende eenheid geraken. Bjj den Duitscben Keizer moet volgens Daily Telegraph plan bestaan om metzjjoe Gemalin ia 1898 een bezoek te brengen aan Jerozalem, tan einde tegenwoordig te zjja bjj de inwjjding der Protestaotscbe kerk, Indien er eene moeielijkheid was te overwinnen, eene inspanning te doen, stelde hij er mij altijd van vrij. En ik zal er nooit in bewilligen, dat gelukkige, gemakkelijke, vroolijke bestaan te ruilen tegen het leven, dat men hier leidt, en waarbij men als eene mummie is ingeduffeld in eene menigte verouderde vooroordeelen, Goede hemel, mejuffrouw, moge u nimmer de opvoeding berouwen, die ge me zooeven bescbreeft. Indien men u door eene overmatige teederheid onbekend heeft gelaten met het lijden ja, zelfs met den eeni'oudigen tegenspoed, hoe zult ge dan rampen dragen, die niet van u afgewend kunnen worden! Overigens verstaan wij elkander in dezen kleinen woordenstrijd niet goed. Gij denkt met afkeer aan de slavernij, en gij roept het beeld op van kelens, die meer het vrije Amerika eigen zijn dan het oude door u zoo geminachte Europa. Er zijn zeer zachte slavernijen, en ketens, die zeer licht te drageD zijn, en ik denk daarbij aan de vrouwen, die een huisgezin te besturen, te verzorgen, te be minnen hebban. Marga schudde het hoofd. Die slavernij zou mij niet toelachen, die ketens zouden niet licht toeschijnen. Ik ben niet voorbereid op de rol, welke de vrouw in eene gewone, dienstbode herschept. Gij zult dat zeker wel begrijpen, mevr., wanneer ik u zeg, dat ik van koken geen verstand heb, evenmin als van de wascb; dat ik geen kousen stoppen of breien geen linnengoed of kleeren naaien kan. Ik be zit bijgevolg geen der talenten, die van eene goede huismoeder in Europa vereischt worden. Mijn studiën zijn in eene andere richting ge- welke aldaar ter eere van 's Keizers vader wordt gebouwd. Op een bezoek aan Jerozalem zonden volgen een reis naar Caïro, om een bezoek te brengen aau den Kbedive. Dit bericht spreekt de Standard tegen, dit blad meent te weten, dat keizer Wil helm bg de inwijding der Kerk zal verge zeld worden door zgn broeder prins Hen drik. Het volgende jaar zal de Duitsche Keizer ook naar Eugelaod reizen om het zestigjarig jubilee van zjjne grootmoeder mede te vieren. De Berljjnsche correspondent verklaart dit te weten op oitstekende gronden. De Keizerin, de oodste prinsen, prins en prinses H e i n r i c h van Pruisen, dejGrootbertog en de Groothertogin van Hes sen, ja bjjoa alle naaste bloedverwanten van keizer W i 1 b e 1 m zullen deze vergezellen. Van de Czaar en de Czarina wordt verteld dat zjj ook het voornemen zonden hebben om bij de feestviering tegenwoordig te zgn. Het is toch een feit van verregaande brutaliteit dat een Belgische Afgevaardigde der Kamer, de socialist Vander Velde, de Regesring van het land heeft darvej interpeUeeren over het verwjjderen vaa eenige socialisten, die nit den vreemde waren gekomen om in de stad Antwerpen de werklieden aau de dokken op te ruien tegen de werkgevers. Deze sociaal-demo craat had willen zien, dat de werklieden aan de dokken te Antwerpen door vier Eegvlsche raddraaiers zich in verzet hadden laten brengen tegen hun overheid, tegen de manLen, die handelen ngverheid bevorderen en daardoor niet alleen de welvaart van de stad in de hand werkeD, maar ook aan hon derden brood verschaffen. VanderVelde dorst vier misleiders, het waren de Engel- sche gelukzoekers TomMann, Seiton, W i 1 s o n en B e n T i 11 e t, nit Hamburg ge jaagd, in bescherming te nemen, hg had gewild, dat zjj in Antwerpen vrjj spel had den gekregen om het werkvolk te misleiden zooals helaas te Hamburg en elders heeft plaats gehad. De Minister van Justitie antwoordde den socialist, dat de vier Engelsche opruiers bet land waren nitgezet, omdat zjj als vreemdelingen hg de dokwerkers te Ant werpen eene revolntionnaire beweging op leid, ging zij voort, er over verrukt, dat zjj zich aan mevr. de Trevors, die baar van oogen- blik tot oogenblik meer antipatie inboezemde in het ongunstigste daglicht kon voorstellen. Ik heb leeren lezen en sebrjjven, Fransch en Engelsch spreken, piano spelen maar slecht en zingen op eene, voor mijne toehoorders folterende wijze. Ik heb verleden jaar mjjn vader vergezeld op een reis, die hij door de binnen landen maakte. Gedurende dagen en weken heb ik den rug van mijn wakker paard niet ver laten, boven mij niets ziende dan den blauwen hemel, en onder mg de groene Savanna, niets hoorende dan de echo onzer eigen stemmen, of het gebrul der wilde beesten. Dat noem ik geluk, want het was het leven in al zijn vol heid. Mevrouw de Trevors, wier houding al koeler en koeler werd, zag met stomme verbazing het jonge meisje aan, welks gelaat gloeide van op gewondenheid, welks oogen met een wilden glans schitterden. üe heer de Trevors, eerst verrast, daarna verrukt, vervolgens verontrust door het lang durige gesprek, gevoerd tusschen zijne moeder en het jonge meisje, dat hjj beminde,^ was langzamerhand de deur genaderd, waarin de beide vrouwen stonden: Gij komt juist van pas! riep Marga, mevrouw uwe mama wil, naar het mjj toeschjjnt, niet gelooven, dat ik enkele talenten en zekere gewoonten bezit, die geen deel uitmaken van de opvoeding der Europeesche jonge meisjes. Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1896 | | pagina 1