Filiaal der Gasmotoren Fabriek
te DEUTZ,
Nleuwendijk tl, Amsterdam
BINNENLAND.
Origineele OTTO Motoren
Oostenrijk-Hongarije.
De JonrnalistenkriDg te Bnda-Pest heeft
dezer dagen haar nienw vereemgingilobaal
iugewjjd met een feestmaal. Een nieuw be-
wjjs van het aanzien, waarin de pers in bet
openbaar leven van Oostenrijk staat, was,
dat tot de leden van den kring behoorde
een kerkvorst Z.Emkardinaal Schlaneb,
die het feestmaal presideerde. Verder zaten
vier Ministers, tal van Parlementsleden
enz. aan.
Werkstakingen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Ongeregeldheden te Staphorst.
MEDEDEELINGEN.
Op de Ga8-Tentoon8telling te Gouda
werden de
MET DE
STEDELIJK NIEUWS.
Dr. -Schaepraan in deR. K. Lees-
vereeniging.
had. Z)olra da ganerde tooneelpeelster,
▼ergaield Tan dan hear Victorien
Sardou, da z»al bianantrad, zong een
koor een hymne aan SarahBernhardt,
woorden van A rmtnd Silvestre
Bg het dessert bracht de heer S a r d o n
een dronk aitop «1' admirable tragédienne,
la véritabla créatrica dea rules interprête,
la reine d'art.» Marron» SarahBern
hardt badaaktr in korte bewoordingen.
Grootvorst N i c o 1 a a s van Rusland
heeft een onderhond gehad met den Presi
dent der Repnbliek. Hjj werd aan het pa
leis met militaire esrbewjjzen ontvangen
en door den secretarir-generaal van het
preside-itgohap naar den heer F a u r e ge
leid. Het onderhond dcmrde twintig mi-
noten.
Spanje.
Te Madrid is men in regeeriugskringen
zeer ontevreden over de boodschap van den
President der Yereenigde Staten van Noord-
Amerika, waarin Cleveland een te hoo-
gen en aanmatigenden toon aanslaat in de
Cabasnsche aangelegenhed n. Voorat is de
«erbo'geuheid o ider de Spanjaarden hoog
gestegen nu ook de oienw gekozen president
M ae Ki n 1 ey zjjn ingenomenheid heeft be-
tmgd met alles wat president Cleveland
in zjjn boodschap tot het Congres over
Cuba heeft gezegd.
De behandeling van het proces tegen
de daders van den jongsten dynamietaaD-
slag te Barcelona en bon medeplichtigen is
begonnen. De krbgeraad houdt dag en nacht
zi tting, totdat bet geheels proces is aige-
loopeo.
Nu de werkstaking te Hamburg op het
tdoode punt// is gekomen heeft de Hambürgtr
Correspondent in een hoofdartikel zijn afkeuring
te kennen gegeven, dat de partijen besloten
hebben het uit te vechten, waar de geheele ge
meenschap het slachtoffer van wordt.
Nu noch de patroons noch de werkstakers
willen toegeven, wil het blad eene onpartijdige
Commissie uit den Senaat benoemd zien om tot
een zuiveren in plaats tot een ftuier Friede te
komen,ook om te geraken tot een uitmaken der
qnaestie voor goed, zooals ook door de Reeders
wordt gewenscht.
Onbegrijpeljjk dom is het van de stakers om
vol te houden, zij zien toch dat de Reeders
voortgaan met nieuw volk aan te werven, zoo
dat velen wanneer zjj niet spoedig aan den
arbeid gaan, hun plaats bezet zullen vinden.
Volgens de laatste berichten uit Hamburg
ziet het er voor de stakers bedroevend uit. Voort
durend komen nieuwe arbeiders aan en onder
de stakers gaat de vrees heerschen, dat zij wel
dra aan gesloten deuren zullen kunnen aan
kloppen.
Het Havenbestuur heeft bekend gemaakt dat
alle vaste plaatsen vergeven zijn en dat van de
stakers niemand meer wordt aangenomen, voor
het eind van de stakiDg, als er dan nog plaat
sen open zjjn.
Op 118 va* de 179 stoombooten die in
de Hambnrgsche havens liggen, wordt met 248
ploegen flink doorgewerkt, door de ongeoelend-
heid der nieuwe arbeiders gaat het werk niet
vlug en de goederen stapelen zich op.
De stoomboot Kajzer, waarop de noodhulp
werklieden worden gehuisvest, is Dinsdagnacht
plotseling gezonken men vermoedt door toe
doen van de werkstakers.
Samenwerking. Als de Katholieke Kiezers
willen begrjjpen wat het woord samenwerking te
beteek enen heeft en werken zjj allen daartoe
medf», dan znllen zij sterk zijn in den a. s. ver
kiezingsstrijd die ons het jaar 1897 brengen zal.
De partijen zijn verdeeld zoodat het te bezien
staat of wel door een der partijen een regeerings-
meerderheid kan worden gevormd. Dit is gun
stig voor de Katholieken, die toch steeds over
ongeveer 25 stemmen in de Tweede Kamer
zullen kunnen beschikken, zoodat men steeds
rekening met hen zal moeten houden, en zij
steeds veel invloed kunnen uitoefenen op de
vorming van een Ministerie, dat zooveel mogelijk
zal moeten rekening houden met het Katholiek
Program.
Zeer terecht is er op gewezen, dat de Katho
lieke kiezers in de districten waar zij over eene
aanzienlijke minderheid beschikken, bij eerste
stemming met eigen candidaten zullen moeten
optreden. Komt zoo'n candidaat in herstemming,
en ook wanneer hij reeds dadelijk uitvalt, dan
moeten de Katholirken weten met wie zij bij de
herstemming zullen samenwerken. Uit nu moet
voor het heele land worden bepaald, opdat onze
tegenpartij de erkenning wordt afgedwongen
rekening te houden met onze kracht.
De besturen onzer Kiesvereenigingen hebben
het zich ten plicht te rekenen de a. s. Kiezers
intijds *p de hoogte van zaken te stelle' opdat
zij niet ongeoefend in het strijdperk worden
gebracht.
LEIDEN, 10 December. De Vrijzinnige Kies-
vereeniging heeft na een breedvoerig en belang
wekkend debat, op voorstel van het Bestuur be
sloten tot uittreding uit de Liberale Unie. De
daartoe strekkende motie werd aangenomen met
62 tegen 3 stemmen.
Tot nieuwe leden zijn gekozen de heeren H.L.
VanNifterik en A. J. Witmans
Tot candidaat voor de Prov. Staten is gesteld
de heer A. C. J u t a.
EDAM, 10 December. In de gisteren ge
houden vergadering van den Raad is aange
nomen met algeraeene stemmen eenvoorstel der
commissie voor de gasfabriek om over te gaan
tot de invoering van muntgasmeters in wonin
gen met een maximum-huurprijs van f 80 per jaar
Van de 134 gemeenten in Noord-Holland zijn
er slechts 19 waar het burgemeestsrsambt met
f 1000 of meer wordt betaald; 115 burgemees
ters genieten dus eene jaarwedde van ben/den
f1000, waarvan 40 beneden f300, het minst
betalen de gemeenten Katwonde en Spaarnd&m
nl. f 150.
Door de marechaussee uit Vaals zijn te
Maastricht gevankelijk binnengebracht twee per
sonen, verdacht van het uitgeven van valsche
Duitsche muntspecie.
Door de stemgerechtigde ingelander der Ban-
ne Landsmeer (N.-H.) zij a den 9 dezer herko
zen tot hoofdingeland van het hoogheemraad
schap Waterland de heer P, de Boer Pz., te
Upendam en tot lid van het bestuur der
Banne Landsmeer de heer Tump Sz. te Lands
meer,
Het bestuur der genoemde Banne heeft her
benoemd tot 8ecret*ris-penningmeeater den heer
J M. van Beek Jr.
Te Loenhout, aan de Belgische grens werd
op St. Nicolaasavond bij een gezin een kistje
bezorgd, hetwelk in bijzijn van de kinderen
werd geopend. Zoodra het deksel werd opgelicht
sprong er een groote rat onder uit, waarvan
een der kinderen zoo schrikte, dat het ernstig
ziek is.
De dader van deze laffe grap is onbekend.
Hij had moeten lezen. Een man, die nooit van
zjjn leven eene courant heeft gelezeD, stond dezer
dagen te Lincoln terecht. Het was een boer,
die verzuimd had aan de overheid mee te deelen,
dat zeven van zijn schapen aan schurft leden.
Hij erkende het verzuim, maar hjj voerde ter
verontschuldiging aan, dat hjj de wet niet kende
en nooit eene courant had gelezen. Dat was
echter geen reden tot vrijspraak, en hij werd
veroordeeld tot eene boete van f 3 voor ieder
schaap en de kosten.
Een treurig geval. De door de Spanjaarden
gevaDgen genomen Philippijnsche oproerlingen,
die te Cavite waren opgesloten, zjjn volgens een
officieel bericht uit de gevangenis ontsnapt. Zij
werden achtervolgd door eene afdeeling soldaten
die zestig hunner in de straten doodde en de
overigen naar den kerker terugvoerde. Van de
Spanjaarden werden in den strjjd een soldaad
gedood en zes gewond.
Op het eiland Paragua is eene samenzwering
ontdekt. Vijf deelnemers zjjn terechtgesteld; de
overigen gevangen gezet.
De Keizer en het trouwen op advertentie. In
Duitschland schijnt de trouwlust der jonge man
nen steeds menigvuldigar langs deze meer en
meer gebruikeljjken weg bevrediging te zoeken.
De dagbladen maken er goede zaken mee;
kolommen huweljjksaanvragen en huweljjksvoor-
stellen vullen de rubriek advertentiën.
Vele officieren schenen zich ook reeds van
dit middel te bedienen. De Keizer echter schijnt
allesbehalve ingenomen met deze weinig krijgs
haftige manier van hartbescherming en hij heeft
eene circulaire aan de officieren gericht, waarin
hij dreigt zonder meedoogen eiken officier uit
het leger te zullen jagen, die het waagt een
huwelijk te sluiten door middel eener adver
tentie of door tusschenkomst van een huweljjks-
agentschap.
Een geschenk van keieer Wilhelm. Ter éere
van het zestigjarig regeeringsjubileum van de
Koninginvan Engeland, biedt de Duitsche Keizer
een beker aan van buitengewone waarde, als
prijs voor een wedstrijd tusschen Dover en
Helgoland, dat is dus langs de Nederlandsche
kust. Merkwaardigheid van dezen beker is, dat
de Keizer hem zelf heelt ontworpen. En boven
dien zal Wilhelm hem zelf uitreiken aan den
overwinnaar, wanneer deze te Kiel komt in
de wedstrijd-week daar. De Keizer heeft eene
commissie benoemd uit officials van de grootste
Engelscbe en Duitsche zeilvereenigingen, be
nevens enkele .hoofdofficieren van de marine
em deze Jubilee Cub Race te organiseeren
Te Staphorst zjjn Dinsdag ernstige ongere
geldheden voorgevallen. Het was, volgens de
Zw. Ct. naar aanleiding van een verkoop van
in beslag genomen vee. Een zekere Koop
Overveen had, trots het bekende verbod van
veevervoer uil Overjjsel, 9 stuks vee uit zjjn
wei over de Drentsche grens gevoerd. Dit was
uitgekomen, op last van denBurgemeester werd
het vee teruggehaald en in beslag gencmm.en
zou in het openbaar verkocht wordan.
Toen de verkoop een aai,vang zou nemen
was het er zwart van boeren uit Staphorst en
de Wijk, doch men had dit voorzien en de noo-
dige maatregelen genomen. Er waren een acht
tal marechaussees, drie gemeenteveldwach'ers
en een rijksveldwachter aanwezig. Voor den
verkoop moest ruimte gemaakt worden en hierbij
ondervond men reeds moeielijkheden, tenge
volge waarvan eemge personen onder den voet
geraakten.
Gedurende den verkoop werd er telkens wel
geschreeuwd, vooral wanneer de Burgemeester
iets zei, maar de verkoop kou toch ten einde
worden gebracht. Evenwel met het resultaat,
dat de eigenaar zijn vee, 't welk op eene waarde
van ruim f 1000 geschat was, voor f 154 terug
kocht.
Toen de Burgemeester na afloop van de ver-
kooping naar huis ging,'begeleid door een twee
tal veldwachters, een brigadier en den wacht
meester der marechaussee uit Zwolle, volgde
hen eene groote, zingende menigte volks, die
langzamerhand aangroeide tot pl.m. 500 man.
Spoedig daarna werd er met steenen naar den
Burgemeester gegooid. Het volk werd gesom
meerd om uiteen te gaan. Daaraan werd toen
gevolg gegeven, en de Burgemeester bereikte
ongedeerd het raadhuis.
De boeren bleven echter er zou 's mid-
d ags eene grasverkooping zijn en er werd
heel wat sterken drank gebruikt. Men begon
toen de politie lastig te vallen. De menigte
nam zulk eene dreigende houding aan, dat zjj
met de revolver op een afstand moest worden
gehouden. Ten slotte Dadat de wachtmeester
.Toosten van den Burgemeester nadere instructies
had gehaald, stegen de marechaussees te paard
en reden over den spoorweg het dorp in naar
het raadhuis.Zij werden door eene groote menigte
gevolgd en tusschen den overweg en het raad
huis werden zjj zoodanig met steenen gebom
bardeerd, dat de wachtmeester //keert!// com
mandeerde en met de sabel in de vuist eene
charge liet maken.
De boeren sloegen terug met stukken hout
en planken, die zij van de hekken afbraken. In
Staphorst zijn de erven bovendien allen van den
weg afgescheiden door een heg en van achter
die heggen werden de marechaussees van weers-
zijden zoodanig met steenen en hout gegooid,
dat zjj terug moesten gaan.
Stapvoets reden zjj door naar het raadhui* en
zagen hoe achter hen van verschillende zijden
de boeren weer samenstroomden, sommigen met
hooivorken gewapend maar zij bleven voor een
tweeden aanval bewaard, Van de Staphorsters
weet men, dat er minstens twee door sabelhou
wen gewond zjjn.
Eerst hadden de boeren gezegd 's avonds nog
te zullen terug komen,om den Burgemeester eene
«serenade// te brengen. Wel verzamelde zich toen
veel volk in de tegenover het raadhuis gelegen
kroeg en heerschte er eene groote opgewonden
heid in het dorp, maar de ongeregeldheden
bepaalden zich tot eenige onderlinge ruzie* en
vechtpartijen.
d 15 cent per reqel.
het //Eere-Diploma# bekroond.
HAARLEM. Door het Provinciaal Bestuur
van Noord-Holland is heden bij enkele inschrjj -
ving aanbesteed;
lo. Het driejarig onderhoud der rijks zee- en
havensverken op het eiland Marken, behoorende
tot de zeewerken in Noord-Holland. (Raming
f9200 per jaar.) Minste inschrijver J. Z w a a n
te Lambertschaag voor f 9685 per jaar.
2o. Het leveren en plaatsen van meerpalen
langs het Noordhollandsch Kanaal. (Raming
f 1400.) Minste inschtjjver J. L. K a 1 i s te
Rozenburg, voor f 1370.
3o. Het driejarig onderhoud der rijkshaven
werken te Medemblik, provincie Noordholland.
Raming f1120 per jaar.
Minste inschrjjver J. Marsereelte Me
demblik, voor f 969 per jaar.
Op het Populair* Concert van Zondag-avond
in de Sociëteit „Vereeoiging// te geven door'het
stedelijk muziekkorps onder directie van den
heer Ch. P. W. K r i e n s, zal de bekende eou-
pletzangerChretienme zijne medewerkiag
verleenen.
Aan de firma Martens en Co. alhier is op
gedragen de herbouw der buitenplaats //Wester
hout onder Wijk aan Duin voor f-31770; de
hoogste der 17 inschrijvingen bedroeg f 43123,
Gisteren-namiddag is door den garnizoens
commandant alhier aanbesteed de levering van
reuzel, noodig voor de soldatenmenages alhier
over het tjjdvak van 1 Jan. tot en met 31 Dec.
1897.
Ingeschreven werd door:
J. J. D a u d e ij, alhier f 0.48 per K. G. Y a m
der Meur, Amst. f 0.55s/lo per K.G.
In de groote zaal van de sociëteit De Kroon
hield Dr. H. J. A. M. S c h a e p m a n gisteren
avond eene heerlijke improvisatie voor de leden
der R. K. Leesvereeniging alhier en voor hen,
die hun entrée hadden geofferd.
Dr. Schaepman meende met het oog op
de omstandigheden en met het oog op den toe
stand, waarin de wereld verkeert, de woorden te
mogen overdenken en bespreken, welke waren
gesproken in de oude tjjden van Israël. Het waren
de woorden: Wat is het wat worden zalwat
was; wat geweest is en wat worden zal.
In de beteekenis dezer woorden ligt niet
alleen een groote scherpzinnigheid, maar ook eene
wijsheid, zeide Dr. Schaepman.. Tusschen
het heden en het verleden is onderscheid,
ofschoon dezelfde verschijnselen zich openbaren,
verschilt d« uitkomst naar de omstandigheden.
Op den voorgrond dient te worden geplaatst dat
het heden is de toekomst.
Het scbjjnt me niet ongepast, zeide Spreker,
het begin dezer eeuw gade te slaan en te zien,
waar we nu gekomen zijn. De groote vraag, die
de wereldgeschiedenis beheerscht, isin welke
betrekking staat wel de ulgemeene historie van
het Godsrijk tot dien vrede die vóór 18 eeuwen
in den Kerstnacht bestond.
't Begin dezer eeuw was voor den katholiek
noch troostrjjk, noch bemoedigend of verheffend.
De revolutie segepraalds er ten volle; zjj meende
zelfs de kans gewonnen te hebben om aan het
gehate Christendom een einde te maken, want
de Pauselijke Staat was door vreemde troepen
bezet en de Paus gestorven. Hoe, riep Dr.
Schaepman uit, zal nu weder de Paus ver
schijnen, hoe zal hij weder optreden in zjjn volle
kracht, als een Souverein heerschend over de
zielen, die toch nog altjjd over millioenen wor
den geteld? Het moge waar zjjn, dat zjjn open-
ljjke souvereiniteit en zjjne openljjke versehjjning
zjjn verdwenen, toch is er nog altjjd een Pans,
Het staat, zegt Dr. Schaepman, in het
begin dezer eeuw met de Kerk van Christus
voor zoover het uiterlijk betreft, slechter ge
schapen dan ooit, want het feit is daar, de re
volutie heeft gezegevierd. De revolutie, die zich
meester heeft gemaakt van geest en hart, die in
het menschelijk bewustzjjn de oude hartstocht
van het egoïsme heeft doen ontwaken. Die re
volutie is meester geworden niet alleen van den
lageren kring, van hen, die iets moesten worden,
en niets waren, maar *ok van hen, die alles
waren en wilden bij) ven tot den laatsten dag.
De Pran8che revolutie is een verschjjnsel, die
de geheele wereld beheerscht, de diepten be
roert en uit die diepten doet cpstjjgen, wat men
meende, dat voor altjjd was verborgen voor de
Souvereiniteit. Zij verhief de Staatskunst zoo
hoog, dat zij geen plaats voor het gezag Gods
wilde dulden, maar alleen de eigen oppèrmae bt
huldigde.
Het is, sprak Dr. Schaepman, onder
deze omstandigheden, dat een Paus moest worden
gekozen, zonder dat iemand ter wereld de mys-
terieuse geboorteplaats kende
Hoe gebeurde dat en met welke uitkomst
Het Conclave hiertoe werd te Venetië gehou
den en boven den strijd der jjverzucht biijft
heerschen de geest Gods, de leiding der Voor
zienigheid, aan Wie het te danken was, dat na
allerlei verwarring en woeliag der wereld een
Paus gekozen wordt, wiens keuze niemand had
voorzien.
Het was P i u s VII, de apostel-pelgrim en
apostel-gevangene
De geest van zelfzucht, van egoïsme beheerschte
de revolutie, en die geest verzette zich tegen
een man in bovenmenscheljjke beteekenis, tegen
Pins VII.
Nog altijd staat, sinds de Overweldiger op St.
Helena zijne oogen sloot, daar voor ops heersohend
en overstralend deze gestalte. Men kan haar niet
wegwisschen noch doen verdwjjnen. Toen Pi na
VII in den aanvang dezer eeuw verscheen, stond
hjj tegenover de dagen der renaissance, welke geluk
zoekers hadden gezien, die zich meester hadden
gemaakt van de heerschappjj, welke in de gewon*
orde niet meer kon worden verkregen.
P i u s VII stond in de volle grootheid van
zjjn msjesteit, van z|jn macht over Fiankrjjlf,
het edele, fiere, ongetemde ros, over millioenen
zielen tegenover den eersten Consul, in wien
alles was belichaamd wat de eeuw op geesteljjk
gebied in verschillende richtingen te aanschouwen
gaf. Bonaparte, sprak Dr. Schaepman,
was de zoon der revolutie, de man, die haar had
aanvaard, omdat hjj in de prediking der geljjk-
heid de kans zag tot alles te kernen, want ook
hjj stelde den raensch boven alléswaarheid en
recht, hjj wilde niet kennen. Slechts éen beginsel
kende hjj, het was de kracht van den wil, om
door alle kansen heen, toch zjjn kans te zien
winnen en geen andere wet erkennende dan de
noodzakelijkheid van den allerkrachtigsteh wil.
Eene valsche legitimiteit, die zoo lang Europa
had verdrukt, had zich van hem meester ge
maakt, hij hield vast aan alle wjjze van doen;
het ontbrak hem niet aan laagheid, welke ten
dienste konde staan aan de Souvereiniteit; waar
zjj naar recht en rede niet kon worden ver
kregen, ketende hij de zegepraal van zjjn wil.Deze
dwingeland nu stond tegenover Pin sVII.een man
nederig en liefdevol, voor velen een onbekende,
en de titan onzer eeuw bond tegen Hem den
strjjd aan ep eene uiterst voorzichtige wjjze.
Hij trad als eerste Consul op als iemand, die
een verbond, een goed bestand wilde sluiten,
daarom vroeg hij van P i n b het Concordaat,
maar reeds bjj het sluiten ervan begon de ont
maskering. Het Cancordaat is gesloten onder
omstandigheden, zeide Dr. Schaepman, als
ik mij zoo mag uitdrukken, van de meest dra
matische, de meest epische soirt,;op eene wjjze,
di* de heldhaftige edelmoedigheid openbaarde
van P i u s VII, op eene wjjze, weiarin de Consul
alleen bedacht was op zjjn souvereinen wil en
geleid door zjjn menscheljjken hartstocht.
Toch heeft P i u s Vlï de verzoening van de
