N I B U W E
kfragSlaó voor c TCooró^en Suid- SSo I Ian
De brochures «er St. Wille-
brordus-Vereenlglng.
No. 2560
Vrijdag 18 December* 1896
21 ste Jaargang
BUITENLAND.
De Aruerikaansohe.
Zweden en Noorwegen.
Rusland.
België
Bi 4 RL
C9DRAIT.
ABONNEMENT8PRJJU
Pei 8 maanden yoor Haarlem. 1.10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Aizonddrljjke nummers0,03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zou- en Feestdagen.
B UBBAtT: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DEK ADVERTENTIES.
AOTTB MA NON AGITATE.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer7Vi
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per abvertentis a Contant.
Redacteur-Uitgever, W. KüFPSRS.
1.
Van de «Sint-Willbbrordus-vereeniging
ter veispreidiug van goedkoope Katholieke
Volkslectuur» goedgekeurd door bet Doorl.
Epispocaat, is tot hedsn de derde brochure
verschenen. Mag ik hier in herinnering
brengen wat het doel dezer versenigiog is
Ik kan dit op geen betere manier doen dan
met de volgende, aan de eerste brochure,
Propaganda genaamd, ontleende woorden
van den Zeereerw. pater J. P. v a n K a s-
s e r e n S. J.
«Is en wordt er in Christelijke kringen
genoeg gedaan om een dam op te werpen
tegen de ongeloovige en zedelooze pers, zoo
als die werkt en woelt onder het volk
Gsldt hier niet het woord, dat de kin
deren der duisternis in hun kring met meer
beleid te werk gaan dan de kinderen des
lichts
Het zon mg Diet passen iemand te oor-
doelen, veel minder te veroordeelen. Maar
niemand zal mjj tegenspreken, als ik zeg dat
de tjjden ernstig zjjD, dat ons Christenvolk
velerlei gevear dreigt, dat tegenwoordig
meer dan ooit voorheen de ongeloorige en
oozedeljjke pers haar gif verspreidt, ook
onder de lagere volksklassen. Dat gezonde
Christelijke volkslectuur hier het beste en
zekerste hnlpmiddel is, zal ook wel geeD
tegenspraak ontmoeten.
De Willebrordas-Vereenigiog zal zich
door dit beginsel laten leiden, en al hare
krachten inspannen om langs dezen weg
werkzaam te zjjn.
Zjj rekent daarbjj op den steun van alle
weldenkende Christenen in den lande.
Da prjjs harer «lofschriften is róo laag
gesteld, dat zjj niet bjj duizenden, maar bjj
tienduizenden behooren verspreid te worden,
om de kosten te dekken.
Is daar kans op Buiten allen twjjfel,
indien maar iederttn die kan bereid ;s ten
handje ie helpen.
Dan zullen zu bg tienduizenden verspreid
en door honderdduizenden gelezen worden.
Dan znllen zjj aan die honderdduizenden
onderricht, opwekking en verpoozing bren
gen, en de ware volksontwikkeling roor
verstand en hart, dieten slotte vervat is ia
de a<tjjd oude en altjjd nieuwe leerBemin
FE V ILL ET O J\\
30.
(Fertalg.)
Men was onbillijk jegens dat kind geweest
hare ziel was edel, doch de opvoeding bad h»ar
niet gsed geleid. Indien zjj eene oprechte liefde
had gekoesterd, zouden hare kleine onvolmaakt
heden verdwenen z|jn. Zjj zou eene ernstige
vrouw geworden zjjn, de vreugde en de eer van
haar gezin. Indieu het hem gegeven ware ge
weest, door haar bemind te worden, hoe gelukkig
•zou hjj dan geweest zijn, haar te verbeteren.
'Thans echter was het te laat. Ongetwijfeld had
«en ander haie genegenheid verworven. Hjj had
iedere relatie met de stad N. afgebroken, ten
einde moediger te kunnen kampen tege* eene
ongelukkige liefde. Maar al» zij nu toch nog
eens vrjj was! Heftig klopte Roberts hart bjj deze
gedachte.
Aan de aanlegplaats van No'derney vond
Robert zjjne moeder, die de komst van de boot
had afgewacht, met hare dochter en kleindochter,
Msvr. von Hsrtmann scheen een weinig kwjjnend,
haar dochtertje daarentegei.had reeds lang het on
vrijwillig had vergeten en toonde zich dartaler
dan ooit. Zjj maakte zich daleljjk van de hand
haars ooms meesters en lisp »1 springend met
hem mede.
Daar mevr. de Trevors en hare dochter twee
dames waren tegengekomen, die haar even
God boven alles en den naaste gelijk u
zelven.
Dan zullen zjj medewerken om het volk
zijne ware belangen en zjjne ware vrienden
te doen kennen, zoowel als de wolven in
schapenvachten met hunne scbjja-schoone
leuzen, hunne valsche voorspiegelingen,
hunne spitsvondige drogredenen.
Dan znllen zjj naar bast vermogen allen
den strijd des levens helpen strijden, in het
openbaar en in het bjjzonder leven. Geloof
en godsdienstzin, kuischheid en matigheid,
eerlijkheid en trouw, liefde eu verdraag
zaamheid, vaderlands- en vrjjheidsmin,
al wat ;wjj zoo gaarne «de deugden ouzer
vaderen» noemen dat alles zullen zjj
trachten te verdedigen tegen den openlijken
stormloop van het ongeloof en de verrader
lijke kuiperij der onverschilligheid.
Indieu, zooals ik zeide, iedereen die kan
bereid is een handje te helpen.
En «iedereen die kan» wil hier zeggen
iedereen, zooder uitzondering. Willen is
hier kannen.
Daarom, Geachte Lezer of Lezeres! Ver
gun me eens vrjjpostig te wezen.
Wie Gjj zijt doet weinig ter zake. Staat
ge hoog of laag op de maatschappelijke
ladder, woont ge in hut of paleis, leeft gjj
van het erfgoed uwer vaderen of van het
werk uwer handen of van den arbeid nws
geestes of zelfs van de liefdadigheid uwer
medechristenen Gjj zjjt mg een broeder of
zuster in Christus:
Eu dat verstout mij om tot ieder van U, die
deze bladen leest, het woord te riohten, en
tot ieder in het bjjzonder te zeggen Om
Godswil en om wille nwer medamenschen,
help een handje aan onze onderneming. Als
iedereen doet wat hg kan worden er groote
dingen gedaan. Het minste wat ik vriendelgk
maar dringend verzoek kan iedereen, zonder
uitzondering, dunkt me, en iedereen even
gemakkelijk.All gjj de bladzjjden der boekjes
gelezen bebt en ge denkt dat ze lezens
waard zgn, dat ze ook aan een ander een
goede gedachte kannen ingeven, welnu ver
scheur ze dan niet, en leg ze niet ter zijde,
maar geef ze den eersten den besten, wien
ze nattig kannen zgn. Laat het uw echt
genoot zjju of een zoon of dochter, een
zuster of broeder, of buurman ot dienstbode,
vriend of vriendin, of wie ook geef het
geschriftje voort, bid ik n, laat bet rondgaan
en gelezen worden. Daar is het voor ge
schreven en gedrukt. Mag ik verder gaan
staande hielden, hief Annie het hoofdje op en
zeide zachtjes:
Oom Robert, ik mag het u niet zeggen,
moeder en grootmoeder hebben htt mij verboden.
Zeg het dan ook jiet. Kinderen moeten
altjjd gehoorzaam zijn.
Bevestigend boog Annie haar kopje, doch
ging niettemin voort met babbelen.
Men is gehoorzaam, als men het begrijpt,
zeide zjj op ernstigen tooD, maar als men het
nu niet begrjjpt, dan spreekt men, niet om
ongehoorzaam te zijn, maar om wjjzer t» worden.
Dat ik in zee gevallen ben, kan u toch geen kwaad,
is 't wel?
Wat? Zjjt gij in zee gevallen? Waar en
wanneer?
Nu, acht dtgen geleden, 't was op een
Donderdag, net als vandaag, zeide Annie met
een air van gewicht, daarbij echter voortdurend
hare moeder en grootmoeder in het oog hou
dende. En hoe dat zoo gekomen is, zult gjj
vragen. Ik weet er niets van. Ik wilde schelpen
zoeken en juist toen ik er een heele schoone
opraapte, eene rose, kwam er een afschuwelijke
krab uit; ik w»rd bang, liep achteruit en ben
toen in zee gevallen. Ja, zoo is het. Maar ik
ben er weer uitgekomen!
Dat zie ik, zeide Robert lachend; maar
zeg eens, wie heeft u opgevisckt, was het een
matroos, of een van die aardige lieeren, die aan
het strand wandelen?
Nu zie ik, oom, dat u er niets van be
grjjpt, hoe kunt u zoo iets zots zeggen. Het
was het uur van baden, er was niemand op
het strand. Het was eene jonge dame, heel
en zeggen dat onze jeugdige Vereenigiug
andere hulp eu krachtiger steuu verwacht
van velen? De geldeljjke steun van edel
moedige zielen laat zich in Nederland voor
een goed werk nooit vergeefs wachten. Ea
niet minder is onze hoop gevestigd op de
feiteljjfce onderstsnning van patroons en
werkgevers en vau de gazatnenljjke Chris
telijke Vereenigingen van allerlei naam. Aan
leden der Viuceutiusvereeuiging, aan direc
teuren van de H. Familie en Congregatiën
en Militairea-vereeoigingec, aaa Adviseurs
en bestuursleden van Volksbonden, vakver-
eenigingen, afdeslingen van deu Nederland-
schen Boerenbond, Kruisverbond enz. enz,
zjj hier een bescheiden maar dringende bede
gericht, die geen nadere verklaring of recht
vaardiging behoeft. Zonder hunne medehulp
ware onze onderneming hopeloos, met hunne
hulp is het welslagen ter eere Gods ea tot
heil van óns Cüris ten volk, verzekerd.»
Uit deze korte aanhaling bljjkt alreeds,
wat we in dit eerste «gele boekje» zeker
niet het minste onder de drie, welke reeds
het licht zagen te genieten krjjgen
krachtige, gezonde, manneljjke taal, die
aanspoort, allen, zonder onderscheid van
rang of stand, tot handeleo, tot werken, tot
jjveren voor de heilige zaak, welke in pater
van Rasteren zulk een talentvol ver
dediger vindt. Er gaat van deze vurig-wel-
sprekende woorden eene gansch eigenaardige
bekoring nit, hun gloed verwarmt de harten
en doet daarin óp-leven het verlangen om
óok iets tot stand te brengeD, om óok het
zjjne te doen voor «waarheid en recht en
zedeljjkheid, voor al wat goed is op gods
dienstig, staatkundig, maatschappelijk en
huiseljjk gebied.» Van zulke geschriften
gaat kracht ten goede nitzjj kweeken man
nen en vrouwen van geloofskracht en ge
loofsvertrouwen, van onwankelbaren moed
en brandenden jjver, Christenen, die bereid
zjju te ljjdeD, te offeren en te strjjden voor de
goede zaak, welke zjj liefhebben en dienen.
De eerw.'schrjjver wenscht niets liever dan
dat zgue brochure met ruime hand zal ver
spreid worden Als deze weDseh in vervul
ling gaaten daaraan valt niet te twjjfe-
len want wie zou Diet gaarne, ua zelf van
de leziug genoten te hebben, vriend of
bekende ook in de gelegenheid stellen even
eens dit genot te smaken en er, zoo noodtg,
zgn voordeel mee te doen zal dit der
heilige zaak ten goede komen en bovendien
zal oien daarmee een Gode-weigevallig werk
schoon, zoo schoon, dat moeder zeids, dat zjj er
nog nooit zoo een gezien had, die mjj uit het
water gehaald heeft.
Maar 't schijnt, oom, dat u niet naar mij
luistert.
En dat deed Robert dan ook niet, want al
zjjne aandacht was gev«stigd op een grijsaard,
die met het hoofd op de borst en in gedachten
verzonken rechtstreeks op hen aankwam.
In 's hemels naam, waarde professor! riep
Robert de Trevors, zijt gij het, gij zelf?
De Trevors, riep de grijsaard, eensklaps
ontrukt aan zijne overpeinzingen. Sinds wanneer
zjjt gjj hier? En wat komt gij juist van pas,
om mjj uit mijne verlegenheid te redden. Twee
manuscripten vergelijkende, het eene van 1324
het andere van 1412, meen ik eene vergissing
ontdekt te hebben. Maar vertel mjj eerat eens,
zeide hjj eensklaps, zijn blik vestigende op An
nie, die maar onophoudeljjk stond te buigen,
ten einde zijne aandacht te trekken, wie is dat
jonge juffrouwtje? Maar wat zie ik? Ik vergis
mjj toch niet. Zjjt gjj niet dat kleine meisje, dat
door Marga gered is?
Zeker, professor, dat ben ik zelf en ik
vertelde juist die geh'eele geschiedenis aan oom,
maar hjj wilde niet naar mjj luisteren.
Mevr. de Trevors en hare dochter ha:'den hen
nu ingehaald. Mevr. von Hartmann, die begeleid
door Annie, aan Marga een eerste bezoek had
gebracht, om haar te bedanken, groette eerbiedig
den professor. Mevr. de Trevors deed eveneens.
Wel, mevrouw, zeide de professor, ik wist
niet, dat die onvoorzichtige kleine uwe klein
dochter, bijgevolg het nichtje van mijnen vriend
verrichten, dat voor tgd en eeuwigheid zjjne
heerlijke vruchten zal afwerpen. Al gaat er.
ook een dtel vau het op den akker gestrooide
goede zaad verloren, er komt toch ook veel
tot heerljjken, wonder-vollen wasdom en dat
God het ons aan Zgn onmisbaren zegen niet
zal doen ontbreken, daarvan kunnen we
immers verzekerd zjja Ea mocht dan al het
door ons met zoo goede meening gestrooide
zaad niet de vurig gewenschte vrachten
opleveren, Hjj, die niet het geringste, wat
men te Zjjnereer en in Zijnen naam onder
neemt, onbeloond laat, zal zich ook dan
niet in edelmoedigheid doen overtreffen.
(Slot volgt.) M. V.
Eene aardbeving die schrik en angst te
weeg bracht, is te Lanrick waargenomen.
Zjj bewoog zich in de richting van het
Oosten fnaar het Westen. De vorige dag
werden te Karlstad in Zweden twee buiten
gewoon hevige schokken gevoeld, die on
geveer 20 seconden duurden en de hnizen
deien schudden. Een sterk gerommel ging
aan de schokken vooraf. Hetzelfde ver-
Bchjjnsel is op andere plaatsen in het dis
trict waargenomen.
Hoe men in Rusland het laatste greintje
van Poolscbe nationaliteit wil nitwissohen,
big kt nit de censunr te Warschau waar
onlangs was bevolen, dat het titelblad van
Poolsche boaken in twee talen. Poolsch
en Russisch, moest gedrukt worden. Hier
over waren de Polen zeer verontwaardigd;
er werden protesten ingediend sn het comité
voor de perszaken te Petersburg heeft de
verordening dan ook ingetrokken, maar de
verstoordheid onder de Polen is gebleven.
Het geval kenschetst de Russische dwiu-
gelandjj waaronder de Polen gedrnkt gaan.
In den Belgischen Senaat is het ontwerp
van wet behandeld op het wedden en het
benrsspel. Het eerste artikel, bepalende dat
de termjjubandel bij de wet erkend wordt
en van kracht is evenals elke geoorloofde
overeenkomst, werd aangenomen. Evenzoo
werden aangenomen art. 2, waarin wed-
hier was. En toch, zeide Zacharins, voor Mevr.
von Hartmann buigende, hebt gij het misschien
al gezegd. Neem het mjj niet kwalijk, ik ben
zoo verstrooid. Mijn lieve Marga heeft een vree-
selijken lastpost in mijn persoon. Maar, mjjn
beste Trevors, gaat gij niet eens met mjj mede
om kaar te zien.
Vandaag nog? Van avond vroeg de jon
ge man, een blik latende gaan langs zijne reis-
kleeding.
Ja, van avond, zeide mevrouv de Trevors,
terwjjl zjj haren arm in dien van baren zoon
legde en hem een smeekenden blik. toewierp.
Robert, zeide zjj zachtjes, terwjjl de pro
fessor met het kleine meisje praatte, ik heb je
gens dat meisje eene schuld, waarvan ik mij
nimmer zal kunnen kwijten, Gjj en ik wjj moe
ten haar vergiffenis vragen. Ik zal er niets meer
bijvoegen dan dat d: dag, waarop Marga mijne
dochter zal worden, de gelukkigste mijns levens
zal zijn. Ik heb baar miskend, verdacht, be-
sehuldigd. God heeft mij gestraft, doch in zijne
groote goedheid heeft Hij gewild, dat de ge
volge* mij gaspaard bleven.
Robert vatte hare hand en kuste ze teeder.
Ik dank u moeder, zeide hij,
Indien ik mij bedrogen heb, indien Marga
weigert mijne vrouw te worden, zal ik U toch
mijn leven lang dankbaar zijn voor den strjjd,
diin gij gestreden, en voor de overwinning die
gjj op u zalve behaald hebt. Ik vraag u slechts
enkele oogenblikken, zeide hij, zich tot Zacharias
wendende, den tjjd, dien ik noodig heb om mjjne
reistasch te bergen en ean ander costuum aan te
trekken. Wordt vervolgd.)