NIEUWE
H&aaêlaó voor <3fiooró- en SCuió-dCollanó.
Eene bekentenis.
No. 2577
Dinsdag 12 Januari 1897
22ste Jaargang
BUITENLAND.
Een bereikt doel.
Frankrijk.
IIIIRIIHSIUEI
ABONWJËMEMTSPBJja
Pei 3 maanden voor Haarlem. 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
dagelijksbebalve Zon- en Feestdagen.
BÜEEAII: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DER AD VERTE I7TIEM
AGITE MA WOH AGITATE.
Van 16 regels .50 Cents
Elke regel meer1 7*A
Groote lettert worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant.
R e d a t e u r-Uit g e v er, W. KüPPBRS.
De stille Advents-tijd, de tgd vau god
vruchtige overweging en hoop-volle verwach
ting, van vasten en gebed, van berouw en
boete en ootmoedig scbuldbeljjdeu en het
Kerstfeest, 't feest van 't Licht der wereld,
dat óp-ging in der tjjden jammervolle duis
ternis toen in den kouden, donkeren win
ternacht de vreugde, de hoog-heilige vreugde
jubelend in Gods Kerk ontwaakte en bigde
Gloria's hebben geklonken over de gnnsche
aarde: hymnen van onvolprezen schoon
heid, dar Liefde gewgd, zijn voorbijgegaan.
En der Kerk getrouwe kinderen hieven
mede den lofzang hunner feestvierende
Moeder aan zjj hebben in dankbare ver
rukking de oogen geslagen naar de in
bloemen-heerlgbheid en licbt-glans stralende
altaren en zich zoo oneindig gelukkig ge
voeld in hnn kind-zgn der alleen-heilige
Kerk, in de zoete gemeenschap mat de
onbevlekte Moeder van 't Kindje in de
kribbe en met alle Gods lieve Heiligen,
dat der wereld smart en lgden, haar rus
teloos zoeken en ziele-toiterend verlangen,
haar hoop en droeve teleurstelling voor
hnnno oogen als weggedonberd ie, over
straald door 't Licht vaa deu Kerstnacht en
met geheel hnn hart hebben /ij den priester
aan het altaar ua-gezegd «Hear, ik heb
lief dea luister vau Uw Hms en de plaat*
waar de Wbon-tents is Uwer Eete
Heerlijk Katholicisme
Ook onze dwalende broelers hebben
Kerstfeest gevierd op hunne wjjte, de
armen 1 Want ofschoon weinigen hunner
kunnen gerekend worden als te goadertrouw
te dwalen, toch gevoelen wg medelij Jen,
oprecht en innig medeljjden, wanuter we
die ongelukkigen aamchouwen, ia blinden
trots zich af-wendeni >an wat het Gods-kind
tochookvoor hen op aaide is kome>i br.n-
gen den vrede, de liefde, die alleen in Zgne
Kerk heerschappij voeren in koninklijke
maebt, zicb af-wenden met woorden van
spot eu laster op de lippen, ter wijl in bonne
harten, die God toch alleen voor Zjju van
liefde brandend Hart geschapen beeft, bet
verlangen öp-leeft, krachtiger en krachtiger,
heviger en heviger, naar rus*, raat en vrede,
hemelsche schatten, die het erfdeel in
eeuwigheid worden van ieder, die ze, oot
moedig neer-geknield aan de voetei van
Christus' uitverkoren Bruid, ds heilige Kerk,
uit Hare blanke handen ontvangen wil!
FEUILLETON
12. Vervolg
In de verte weerklonk muziek, het avondge
bed, gelijk het op dit eiland sedert lange jaren
gebruikelijk was, bet zaobte gegons der stem
men in aen tuin verstomde voor deze tonen.
Dat was een heerljjk schoon oogenblik 1
Achter Manon, op weinige schreden afstand»,
wierp een veelarmige gaskandelaber zijn stralend
liobt tot ver over zee.
De laatste stoomboot van het vasteland was
in zicht, de aankomst hiervan plaehten mevrouw
Bruneck en Manon steeds af te wachten, alvo
rens ze zieh ter ruste begaven. De blik der oude
dame rustte vol stille bewondering op Manon,
die in haar wit gewaad met rijken zijde» gordel
en den gouden band in de blonde lokken won
derbaar schoon was,
Dit gevoelen moesten wel de meeste aanwe
zigen deelen, want zij konden niet nalaten naar
de slanke witte gestalte te blikken, welke hedem
pas in den algemeenen gezichtskring was ge
treden.
Manon bemerkte niets daarvan. Als naar ge
woonte zat ze met bet gelaat naar de zee gewend
en keerde den anderen den rug, hare gedaobten
hielden zicb bezig met den jongen Baron, hij
was de zoon va» den man, die haar de mid
delen had versehaft, om de rol te spelen, welke
zij voor tanige maanden in de residentie was
Of klaagt dit verlangen niet met onmis
kenbare duidelijkheid in de volgende woor
den, ontleend aan esn Kerst-artikel uiteen
der organen van den Protestanten-boud,
woorden, medelgden wekkend in hunne
klare oprechtheid
«Aan vormen, diede uitingen zga van
onze innige liefde, jbljjven wg menschea
behoefte houden, en bg al onze verlichting(?)
waarop wg roemen met een dankbaar hart,
ia bg onze feesten, vooral bg ona Kerstfeest,
nog veel te weinig gloed en klem.
Hoe weinig zga onze kal* muren en de
kille atmosfeer in onze karken, geschikt om
ons feesteljjk te stemmen, te bezielen en te
vervallen met heerlijke, hooggestemde Kerst
vreugde Hoe angstvallig wordt nog het
koorlied door velen aangehoord, als behoorde
dat daar niet thuis! Arme Protestaotache
kerk Hoe weinig begrgpt gg nog van nw
Koning die komt, die leefde tuaschen de
leliën des veils, eu een hart hal voor het
lied van de vogelen des hemels en den
meDsch voluit het lied wilde leeren van het
welbehagen Gods in msnsoheo.»
Behoeft hioraan nog iets toegevoegd?
Arm Protestantisme, wegstervend in
scheuring en verdeeldheid eindeloos, dat
wil freit-vieren met de eeuwig jonge Ka
tholieke Kerk, atraleud in onverw-lkbare
schoonheid van eenwige, Goidelgke jeugd,
arm Prot staatisme! Slechts de krachtvolle
j'Ugd kan feest-vieren, baa jubelen slecht*
«die van goeden wille ayn» kunnen den
Godsvrede genieten in al zgne volheid!
Het Katholicisme leeft, leeft in zgne
werken van Christelgke liefde eu baimhar-
tigheid,van christelyke kunst en wetenschap,
leelt in zgne bljjgevierds feesten, niet het
minst in den eerbiedwaardigen persoon tan
zjjn roemruebteu Paus Leo, de aan God
hoog-begenadigd», Wiens woorden de on-
geloovigen sidderan doen, hoe zorgtol tij
ook trachten hnn vrees achter brntaal-
spottende woorden te verbergen, zich
zelf en hnnsgeljjken willende dist* maken,
dat de ouderdom dien grooteo geest om
nevelen gaat. Wij, Katholieken, kannen dien
onzin, die 's Pausen hoogheid niet schaden
kan, slechts een min-achtend schouderop-
halea waardig; en Zij -se Heiligheid? Nog
bamint zij die afgedwaalden met aandoen
lijke teederheid, getuige o.a. de heerljjke O Je,
welke de H. Vader gedicht heeft «ter g«-
daehienis van de hoog-verblgdende gtbsur-
tenis dat het volk der Franken, onder
begonnen.
Zjj trsehtte de waarsohuwende stem van baar
geweten tot zwijgen tebrengep, wi# had er recht
toe, of belang bij, om naar Manon Riiter te
vragen? Wien gi»g het aan, dat zij in hoogere
kringen was binnengedrongen Eu was het goed
besohouwd niet volmaakt onverschillig of Manon
Bitter ot barones Karger hier zat. Beide» waren
aan het gezelschap onbekend, het won of verloor
niets. Zelfs als haar geheim werd rondgebazuind
wie zo* bet dan het jonge meisje kwaljjk nemen,
dat zij, na harden slavenarbeid, de heerlijke
dagen der vrijheid genieten wilde. Deze en der
gelijke gedachten hielden Manon op het oogen
blik bezig.
vEen verrekkeljjk» a ond,y onderbrak me
vrouw Bruaeek het stilzwijgen
//Wist u eens, hoezeer ik den beerljjken tjjd
geniet I//
//Denkeljjk komen er voor u nog veel zulke
dagen en nog schoonere, mijn kind! Hoe ver
schillend zijn toch de karakters der menschen.
Toen ik op uw leeftjjd was, zou de heerlijke
natuur alleen mjj niet bevredigd hebben, ik
eischte meer van het leven. Mjjne doehter
Leocadie heeft iets van uwe geaardheid. Ze was
tien jaren lang verloofd g.weest, en heeft /lezen
eindeloozen tjjd met geduld gedragen zjj was
daarbjj vroolijk en opgeruimd, en ik ben in
stilt» dikwijls verwonderd geweest, over haar
weinig eischend karakter. Nu, Leocadie had ten
minste een voormitzicht, een gulden prijs lachte
haar toe, zij heeft dien door geduldig wachten
veroverd. Goddank, nu is zjj heel gelukkig,//
//Is uwe dochter geh«wd
voorgang van zjn koning Clovis, zich
wjjdde aan den Cbristns.» Eu getuigt dit
kunstwerk niet even krachtig van de jeug
dige heerlijkheid, waarin 's Pausen bewou-
derens waardige talenten nog schitteren?
Laat bet Protestantisme onder zgne tal-
rgke «onfeilbare» Pausen van vooraeen en
van heden er een amwgzen, onzen Paus
Leo in eminente geestesgaven nabg-ko-
mend
Arm Protestantisme!
Alvorens te eindigen moet mg nog dezen
wensch van 't hart, mocht toch een onzer
vaJerlaudsche dichters zich geroepen ge
voelen 's Pausen Ode in Hollandeche ver
zen over ts brengen! Voorwaar, het is n et
iedereen geschonken zoo voortreffelijk
knnst-werk in al zgne schoonheid weer te
geven; maar tochmet nog in gedachten de
prachtige vertaling van Zjjaer Heiligheids
«Elegie aau de Beschermster der Christen-
beid» van de hanJ des geleerden priester
P.M. Bots,1) acht ik de vervulling vau
dezen wensch niet geheel en al onmogelijk.
Nnttemiu bljjft het waar, dat roo eene
vertaling ta geven geheel bjjzondere
groote gaven vordert, waarop slechts
weinigen zich kunnen beroemen, getuige
alweer boven be aoi 1de Elegie: moet niet
wat in oaz3 taal na de zoo gelukkig
geslaagde overzetting des beerea Bots
bet licht zag, verre voor die vaa ZEw.
onder-Joea in breedheid en gemakkelijkheid
vau behandeling, in knnst-waarde bovenal.
Wie een kunst-werk wil vertalen, moet niet
alieea de schoonheden erran gevoelen en
begrijpen, maar ook door het vermogen
van zgn talent anderen kannen in staat
stellen, ze eveaeans te geaietiD, niet n aar
naschrijven doch in eigen taalmet
meer of mindere handigheid en angstval
lige nauwgezetheid de woordjes bijeenpas
send ia den verei.chtt-n vorm; hjj moet zich
zoo geheel en al ém gevoelen met den
dichter vaa 't oorspronkelijke, dat voor zijn
kuustenaarsoog oprgzende beelden en visi
oenen, zóo als ze verschenen zijn voor den
geest des diebt-irs en deze aanschou wende,
moet hjj 't geziene zeggen in eigen mooie
woorden. Hierin nu is de Esrw. beer B o t s
bg de vertaling der bedoelde Elegie ge
slaagd. M. V.
1) In het Dompertje van Juli '96.
Aan het slot van bovenstaand ingazonden
artikel spreekt M. V. den wemcb uit de
//Ja, met eon opper-heutrester.//
//En mjjnheer uw zoon vroeg de Barones
verder.
//Die is advocaat te N., u bilt wellicht die
schoon» stad in den Harz.//
//Neen, ik ben er totaal vreemd.//
//Och, ik vergeet telkens, dat u uit Oosten-
rijic komt.//
//Woont u bjj uwe dochter
//Neen, bij mjjn zoon, die ongehuwd is, maar
Leocadie woont slechts weinige uren van ons
verwijderd, wij komen dikwijls bij elkander.//
//O, dan entbmekt er niets aan uw geluk,
geachte dame 1// riep Mason vol geestdrift uit.
//Zeker niets, en toeh
//En toch
Wenschte ik voor mjjn zoon een weinig meer
geluk,... een vreeseljjk bedrog heeft zijne jeugd
vernietigd en zjjn gemoed verbitterd. Er was
een tijd, dat zjjn» kracht dreigde te verlam
men onder den vreeseljjken druk van zijn on
geluk. O mijn God, als ik daaraan nog denk
Dat waren droevige uren en voor Baimund
waren ze verschrikkelijk. En als ik bedenk, dat
het leugen en bedrog waren, welke hem deze
bereidden en zija leven ondermijnden, moeten
wij met alle reoht hniveren voor de zware ver
antwoordelijkheid, die een menseh daardoor op
zich heeft geladen.//
Aangedaan door die vreeselijke herinneringen,
zweeg mevrouw Bruneck.
//Niet waar, het was ontrouw, ongelukkige
liefde, welke her» getroffen hadden hernam
Manon oogenblikkelijk.
//Neen, het was geene vrouw, de liefde heeft
Ode van Z. H. L e o XIII in Nederlandsche
verzen te zien overgebracht en bet komt
M. Y. voor, dat iemand van groot talent
aliééu daartoe in staat ii.
Het zal M. V. een bijzonder geDOBgen
zgn, dat de zeereerw. heer P. M. Bote
in d« Residentiebode van heden de verzen
der heerlgke Ode van Z. H. Leo XIII
meeaterlgk schoon in onze taal heeft over
gezet.
Onder one Binnenlandsoh nie uwe nemen
wg heden de getrouwe overeetting van den
Zeereerw. heer Bots over.
Red.
De liberale bladen maken zich zeer drnk
over het f^it, dat de Dieuwe Gezant van den
Heiligen btoel niet gezorgd hseft tjjdig in
Pary* te zgn om op Nieuwjaarsdag met
het corps diplomatique zgn opwachting te
hebban gemaakt bg den President der
Fran8che Republiek.
Yan meer belaug is te vernemen wat de
Gezant van den Pens aan een medewerker
van de Figaro heeft gezegd over de gevoe
lens van Z. H. L e o XIII jegens Frankrgk,
«De Paus .noemt Frankrgk zijn oudste en
meest geliefde dochter, om het rosmrgk
verleden eu de toekomst, die nog roem-
ryker zal worden. Ia zgn vaderlgke liefde
vergeet hg de dwaasheden, waartoe Frank
rgk door zgn van levenskracht overstroomde
natuur wordt medegesleept. Hg weet, dat
volken zoo goed als individuen onderwor
pen zgn aan ziektenmaar hg weet ook dat
krachtige gestellen genezen en ztvakke ster
ven. Ik zal als gezant de politiek volgen,
die in de Encyclieken en toespraken van
den Paus is ntergalegd. Leo XIII wil, dat
alle Fraaschen, zoader onderscheid, arbeiden
zullen aan het heil van hun vaderland. En
bjj is meer dan overtuigd, dat de wederop
richting der menscbheid zal u tgaan van de
overwinning des rechts en der gerechtigheid
door Frankrgk.»
EmileZola, de ichasmfelocze
Franeche romanschrijver, die bg herhaling
is geweerd in de Academie Frantaiteheeft
zich zoowaar weer candidaat gesteld, en
wel voor den zetel, vacant geworden door
het overlgde.a van ChallemelLacour.
nooit den weg tot zijn hart gevonden. Het was.
iets veel zwsarders, dat hem is overkomen, een
schurk van een man draagt daarvan de schuld.//
Nu zwegen beiden.
Na een lang stilzwijgen begon Manon zacht
E n rust die schaduw nog altijd op het leven
van uw zoon
//Neen, Goddank, de vergissing is reeds lang
opgehelderd. Maar zijn leven is daarom toch
somber geworden, hij is yeel te ernstig en voor
zijn tijd oud. Ofschoon hij slechts veertig jaar
is, komt hjj me soms voor als een grjjsaard.*
«Nu.'oegiijp ik n, waarde mevrouw, u is aan
zijne zijde gebleven, om hem staande te houden.//
//Dat ben ik, ook mijne dochter heeft volhard;
wjj hebben alles in het werk g-steld, om hem
tot steun te zijn, toen de baren des levens ge
weld g om hem bruisten. De beproeving was
hard voor ons allen, maar het hardst nog voor
Baimund zelf.//
üp dat oogenblik kwam baron Von Stamm
de trap op, die van het etrand naar den tuin
van het hotel geleiddezijn blik vlóóg onder
zoekend rond.
Met blijden groet werd hem een teeken ge
geven, waar hjj de jonge sportlui kon vinden,
die rondom eene tafel gezeten waren. Beeds
wendde hjj zjjne schreden daarheen, toen hjj
Manon bemerkte.
Snel besloten naderde hij de beide dames
die hem pa» bemerkten, toen hjj dicht bjj haar
stond.
Wordt vervolgd).