BINNENLAND,
De Turksclie quaestie.
Maatregelen tegen de pest.
GEMENGDE BEBICHTEN.
Ongelukken.
Brandon.
STEDELIJK NIEUWS.
irtgjtmld, db lna rast eeirge ooifygeu
b.naal i moest worden.
Birggraif O'H a g u e s, lid der Kamer, is
voor dea vrederechter te Lyon gedaagd
wegen» bet deelnemen aan een optocbt,
waarin oproerige tinneheelden werden rond
gedragen. De Burggraaf werd veroorde ld
tot 7 franks boete.
En wat waren die oproerige zinnebeelden?
Wimpels, vaoen, koorkappen, wierook»atec,
bet bee'd van O. L. V. eu het kruis.
Het kruis beeft de wereld geleerd, dat
zp het Ge en het 7e gebod niet mag over
treden. Z edaar, waarom het beschouwd
wordt als oproerig.... tegeu de beer-
schende gewoonten ia zekere kringen.
De Engelsche-premier lord Sa lisbury
beeft in bet Eogelsch-Hoogerhuis gezegd, dat
alle Mogendheden zich hebben verbonden om
preasie op den Sultan te oefenen tot instandhou
ding van het Ottomanische Bijt.
De aan het Huis over te leggen briefwisse
ling over deze aangelegenbeden zal doen zien,
dat de Mogendheden het eens werden over de
noodzakelijkheid van een gemeenschappelijf
optreden tot het vinden van middelen om het
Bijk van den Sultan te redden. Mogelijk is het
dat het oefenen van zekeren materiëelen druk
noodzakelijk wordt; maar in de uitdrukking der
inzichten der Mogendheden bestaan zekere kleine
verschillen.
Lord Salisbury is van oordeel, dat spoe
dig afdoende hervormingen ingevoerd nillen
worden, en dat bet lot van het Turksche Bijk
niet lang meer onbeslist zal blijven, zonder ver
storing van den Europeeschen vrede.
Een spotvogel zag eergisteren voor het
Turksch consulaat te Londen, ter eere van den
verjaardag van den Saltan van Turkije de
vlag uitgestoken
Pa, vroeg zijn zoontje, waarom is er maar
éen ster en maar zoo'n klein stukje van de
maan op die roode vlag?
Wel, zei pa, dat beteekent: laatste kwartier,
mijn jongen!
Op het eiland Malta mogen geen passagiers
aan wal komen of goederen worden gelost af
komstig uit B.itscb-Indië waar de pest heerscht.
De ssbepen mogen zich wel onder strenge
afzondering van kolen voorzien.
Het uit Calcutta te Hamburg aangekomen
zeilschip Pirrie is naar de Hansahaven in qua
rantaine gegaan, omdat aan boord verscheidene
zieken waren.
Bij een officieel onderzoek is echter gebleken
dat liet schip den 27n Sept. uit Calcutta, ver
trok, toen daar de ziekte nog niet heerschtc
De stuurman is aan tering overleden cn de
andere ziektegevallen aan boord zijn alleen ver
oorzaakt door uitputting, tengevolge van boven
matige inspanning.
Een StatistiekDat het Duitsche volk met
reuzenschreden voorwaarts gaat en de Eransche
natie in baar wulpschbeid smelt als sneeuw voor
de zon, bewijst ons de volkstelling in 't Duitsche
Bijk van 2 December 1895.
Het Duitsche volk wint in kracht eu macht
De bevolking van het Duitsche Bijk telde op
bovengenoemden datum 52,279,901 zielen
(25,661,250 mannen en 26,618,615 vrouwen,!
tegen 49,428,470 zielen in 1890. Van de afzon
derlijke Staten telt Pruisen 31,855,123 zielen
(1,897,756 meer), Beieren 5,818,544 1 223,562),
Saksen 3,787,688 285,004), Wurtemberg
2,081,154 (+44 629),Baden l,724,464(+67,597),
bet Bijksland 1,640,986 (+37,480).
Eene vergelijking met Frankrijk leidt tot het
volgende staatje
1895: Meer in 5 jaar:
Duitschland52,279,901 £,851,431
Erankrijk38,228,969 133,819
De Daily News vestigt ingevolge deze St itisliek
de aandacht op den vooruitgang van het Duitsche
volk en op den achteruitgang door eigen schuld
van de Eransche natie.
Honderd jaar geleden waren er drie Erauschen
tegen één Pruis; op dit oogenblik zou Pruisen,
ook zonder de hulp van zijne boudgenooten,
bijna een man kunnen stellen tegenover eiken
Eranschman. Voor bet Bijk in zijn geheel is de
verhouding: vijf Duitschers tegenover vier Eran-
schnn. En toch waren er zelfs nog in 1860 meer
Franschen dan Duitschers. In de laatste vijf jaar
is de bevolking van het Duitsche Bijk met 2-3/4
millioen méér toegenomen dan de bevolking van
Frankrijk.
Wjj voegen hier niets bij. Alleen willen wij
zeggen, dat Frankrijk verwijft als het volk is, de te
nemen revanche tegenover Duitschland wel tot
het verleden kan rekenen.
De leden der Provinciale Staten van Noord-
Holland zullen zich op 28 Januari in het Gou
vernementsgebouw te Haarlem aanmelden, om
afscheid te nemen van hunnen voorzitter Jhr.
Mr. J. W. M. S c h o r e r.
De B. K. Centrale Kiesvereeniging van het
Kiesdistrict Haarlemmermeer, welke ontbonden
was, is in eene daartoe gehouden vergadering te
Hoofddorp op Dinsdag 19 Januari 1.1. weder
opgericht en een reglement vastgesteld.
Behalve van de Gemeente Heemstede, waren
van alle gemeentens in het district gelegen, af
gevaardigden op deze vergadering tegenwoordig.
ALKMAAR, 20 Januari. Het gewest //Noord-
Holland// zal een voorturnurs-cursus houden al
hier in het gemeente-gymnastieklokaal, op Zondag
24 Januari, 's morgens om 10 uren.
ZANDVOOBT, 20 Januari. De bevolking dezer
gemeente bestond op 31 December 18 96 uit 1404
m. en 1388 vr. totaal 2792 personen. Een jaar
vroeger op 1 Januari 1896 bedroeg liet aauta)
inwoners 2750. De bevolking is dus vermeerderd
met 42 personen.
De geweldenaar J. Koeman die Zondag den
burgemeester van Edam zoo hevig aanviel, zon
der dat daartoe eeDige aanleiding bestond, is
door de politie opgespoord. De zaak is in
banden der justitie.
Naar wij vernemen is van de weduwe van
den verongelukten Janvier te Bergen op Zoom
door de directie der tramwegmaatsi-happij toe
gezegd eene tegemoetkoming in de kosten van
f 100. Daarvan moeten ook betaald worden dc
kosten van het gasthuis te Oud-Gastel, waar de
overledene de laatste uren is verpleegd; deze
zijn ongeveer f 14.
Gis'eren-middag is te Scheveningen in de al
daar bestaande naaischool voor meisjes uit de
visschersbevolking, eene uitdesling gehouden van
kleedingstukkep, eetwaren, enz aan behoeltigen.
De Koningin, die deze inrichting geheel be
kostigt, wil, dat elk jaar, op den verjaardag van
Hare Grootmoeder, Koningin Anna Paulowna, de
gebruikelijke uitdeeling blijve voortgaan Wedu
wen komen in de eerste plaats daarvoor in aan
merking.
In de Zuiderzee zit het ijs nog vi.st. Toch
beeft het reeds geschoven, zoodat ta-uelijk hooge
ijsheurels zijn ontstaan. Wakkert de wind wat
meer aan en vriest het niet sterk, dan zal er
spoedig beweging in het ijs komen.
In de Haarlemmerhouttuinen is een moord -
aanslag gepleegd op Anna Kempers, een 20-ja-
rig dienstmeisje. Het meisje zou een pakje be
zorgen in de pastorie der Kooinscke Kerk die
baar ingang in de Houttuinen heeft. Pas had
zij hare boodschap verricht, i f er trad haastig
een man op haar toe, die zich waarschijnlijk
in een der portieken aan de overzijde der
straat schuil had gehouden. Zonder iets te
zeggen, gaf hij haar, naar zij dacht, een stomp
op het schouderblad. Zij zag om en krteg baren
aanvaller in het oog, die zisb snel verwijderde
in de richting der Brouwerstraat. Het meisje
weet echter slechts mede te deelen, dat de
man gekleed was met een pilo-breek, jekker
en bonte muts. Zij zelve liep door in de rich
ting der Korte Prinsengracht. Al spoed g echter
gevoelde zij, dat haar eeae wond was toege
bracht. Zij ging den sigarenwinkel op den hoek
der Haarlemmerstraat binnen, omdat zij zieb
niet in staat gevoelde verder te gaan. Diiar
bleek, dat haar met een tweesnijdend wapen
een steek ia het schouderblad w»s toegebracht
ter diepte van anderhalve c M. Twee politie
agenten brachten haar daarop thuis en dr,
Giesberts legde bet eerste verband. Deze ge
neesheer verklaarde dat de wond niet gevaarlijk
was.
De wond toont dezelfde afmetingen als die,
welke aan het meisje in de Spinozastraat is
toegebracht.
Het meisje weet zich te herinneren, dat
voor de stalhouderij van het //Amsterdamseh
Goederenvervoer// in de Haarlemm r Houttuinen
eenige sleepersknechts stonden, zoodat deze dtn
aanvaller gezien moeten hebben, toen hij z:ch
in de richting der Brouwerstraat voortspoed 'e.
Te Hoorn is eene afdeeling van de Vereeni-
giug-Schuttevaer tot stand gekomen, aanvanke
lijk met 18 leden. Hot bestuur bestaat uit de
beeren J. We-semios, D. Jonkman, M. Horjus,
W. Kaat, en W. Weijs.
Het twintiff-jarig meisje dht voor eenigen tijd
te Schoonhoven werd vermist, is thans weer in
de ouderlijke woning teruggekeerd.
Men meldt uit Texel, dat de kust vrijwel
vtij is van bet ijs, dat naar zee is vervoerd.
Ook rondom bet eiland Urk is het ijs door de
felle noordoostenwind opgeruimd.
De Staatscourant van 21 dezer bevat een
koninklijk besluit van 9 dezer, waarbij, op de
voordracht van den Minister van financiën en
in ovenenstemming met de adviezen van Ge
deputeerde Staten, worden vastgesteld de grenzen
tusschen de in verschillende klrsse vallei.de
gedeelten van gemeenten in de proviuciën
Zuid Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland, Gro
ningen, Drente, Overijsel en Limburg.
Daar wordt in onze dagen al heel wat ge
goocheld op elk gebied. Krasser als de h f-
kunstenaar// Belachinie, iets nieuws vertoont is
nog niet daar geweest. H ij laat een levend paard
met koetsier en al verdwijnen, om van andere
verrassende experimenten niet te spreken. Te
's Gravenhage, waar de heer Belachinie laatstelijk
is opgetreden, bad hij groot succes.
Aan de beamblen met het toezicht op de na
leving der boterwet belast, zijn nette stee: ea
potjes verstrekt met praetisebe en eenvoudige
sluiting en verpakking, ten einde hieruit de
door hen gestoken monsters boter naar 's Bijks
landbouw-proefstation te Wageningen op te
zei den. Door dezen maatregel hoopt men eene
geregelde cn nauwkeurige controle op de berei
ding van boter te bevorderen, waarvan zoowel
bereirlers als afnemers de vruchten zullen
plukken.
Pers in Azië. Op bet vasteland van Azië
worden over de 100 Engelsche dag- en week
bladen uitgegeven: in Japan, waar nog geen
2000 Engelschen wonen, verschijnen zelfs 17
Engelsche couranten. Daarentegen bestaat er
sleelits étn Duitsche couraut, eeu weekblad dat
te Sanghai verschijnt. De 500 Duitschers, die
in Japan wonen, zullen thans ook een eigen
weekblad krijgen.
Hongersnood in Indii. Het Iiondenscbe fonds
voor den hoDgennood in Britsch-Indië is reeds
tot 92,000 pond sterling gestegen.
Brand te Glasgow. Zaterdag-middag brak een
brand uit in een der giootste oliemagazijnen.
Niet minder dan twee duizend volle vaten olie
gingen in de vlammen op. Met bet oliemagazijn
gingen nog twee er uaast gelegen fabrieken in
de vlammen op. Zondag-morgen om 6 uur was
men den brand pas me-ster. De schade bedraagt
f 4S0 000.
Vermoord. Te Mecbelen is eene 83 jarige
vrouw, de welges'elde weduwe Ollivier, die een
ellegoedwinkel hield, in bare woning vermoord
door verworging. Diefstal was de urijfveer. Toen
haar 15-jarig n efje om 8 uur van de lessen der
teekenacademie terugkeerde, zij woonde met hem
alleen, voud hij het lijk zijner tante in de keu
ken. De misdaad moet tusschen 6 en 8 uur ge
pleegd zijn. Niets is nog bekend omtrent den
djjder of de daders men meent toch, dat er
twee zullen moeten geweest zijn.
Zeven Zusters verbrand. Omtrent den brand
in het klooster der Ursuliuen te Boberval in
Quebec vernemen wij nog bet volgende De
brand ontstond des morgens. In een oogenblik
was alles in vlam, en de brsnd ontwikkelde zich
zoo snel dat niets gedaan kon worden om het
gebouw te redden. In deu regel zijn er, behalve
de zusters, ongeveer vijftig leerlingen die de
school bezoeken, doch velen barer waren met
vacantie afwezig, Die in 'het klooster waren,
moesten gered, het kostte wat het wilde. De
nonnen aanvaardden haar taak m :t hel
denmoedzij braveerden de vlammen en red-
den al de jouge meisjes uit het vuur. Maar
voor zeven zusters die het werk ter redding
wat te ver dreven, sloten hitte en rook den weg
af, zij konden de vensters niet meer bereiken.
Op verschillende verdiepingen zijn er gevonden,
vreeselijk verbrand, sommigen in knielende
houding, als baden ze.
Doodgeschoten. Gisteren werd te Delsberg,
(kanton Bera in Zwitserland) de eigenares van
liet restaurant Mexiko door een kellner met em
revolver doodgeschoten, waarna de man zii-hzel-
ven doodde. Jalouzie moet de oorzaak van dezen
moord zijn.
Een vreeselij/ce brand. De an'hracietmijnen
van Boschin, bij Bostow aan den Don, zijn in
brand geraakt. Al de gebouwen en werktuigen
zijn verni ld. Vijftien arbeiders en een ingenieur
moeten er om het leven zijn gekomen.
Een liefdadig wan. Graaf Ernst Dörnberg,
een te Begensburg wonend Oostenrijksch edelman
heeft zijn geheele vermogen van 15 milhoea
mark vermaakt aan de stad Begensburg, voor
instellingen van weldadigheid.
Influenza. In Berlijn zijn weder een aantal
gevallen van influenza voorgekomen, tot dusver
in lichten graad. In de bladen wordt de raad
gegeven zelfs bij lichte vcrschijnaelen genees
kundige hulp in te roepen, vooral bij kinderen
die schoolgaan.
Gisteren middag geraakten bij het rangeerea
aan het station Zwijndrecht ten vijftal waggons
los. Deze liepen met z ilk eeue kracht tegen het
stootblok, dat dit uit den grond en met geweld
tegen de goederenloods vloog, welke daardoor
erg gehavend werd. Gelukkig werden geen men-
schen gekwetst.
Te Wageningen zakten op de stadsgracht
een vijftal kinderen door het ijs. Een leerling
der Bijkslandbouwschool begaf zich te water en
wist, met behulp van anderen, allen te redden
waarbij hij zclt gevaar liep te verdrinken.
Gisteren-middag had te Amsterdam op de
Gedempte Bozi-ngrackt een droevig geval plaats.
Een knaap, die met makkers krijgertje speelde,
snelde tusschen een in aanbouw zijnd huis en
een hoop steenen, zwenkte en kwam onder een
tram, die hij in de opgewondenheid van het
oogenblik niet bemerkt had, ofschoon de koet
sier had gebeld. Het arme kind viel, zijn hoofd
geraakte tusschen rem en wiel en werd verbrij
zeld en van de romp gescheiden.
Bij b t bergen van gedorsebt stroo op den
zolder had de knecht van den landbouwer B.
v. 11. bij Tilburg het ongeluk ta vallen. De on
gelukkige die met het hoofd op den grond terecht
kwam, was terstond dood.
Gisteren is te Weert een voerman van zijne
zwaar beladen kar geval'en; beide wielen gingen
hem over de beenen. Zwaar gewond en inwendig
gekneusd is' bij naar zijn huis vervoerd.
Een vrouw te l'oppendamme, gemeente
Grijpskerke die Vrijdagavond door het omvallen
van een petroleumlamp brandwonden bekwam,
is ia den aigeloop n nacht, na een hevig lijden
aan de gevolgen overleden.
In et dorp Aalten is in twee dagen niet
minder dan driemaal brand uitgebroken. Zon
dag-avond brandde dicht bg Aalten een huis
af, dat bewooud werd door twee gezinnen.
Maandag-namiddag werden de bewoners door
het luiden der brandklok weder opgeschrikt.
Een huis op de Hoogstraat stond in liehte laaie.
Gelukkig dat de wind stil en gunstig was;
anders was het bij dit ééne gebouw denkelijk
niet gebleven.
Gisteren-nacht brak brand uit in een sinds
weinige weken bewoond huis van den heer
Brunger nabij de Enscbedeschestraat te Hengaio.
Hals OYer kop motsten de bewoners het
brandende perceel verlaten, zoodat van deu
inboedel niets gered is kunnen worden.
Te Medemblik is afgebrand de brood- en koek-
bakkerij van den beer J. B. Geuzebroek. Door
flinke hulp zijn de kinderen, die boven sliepen
en niet meer naar beneden konden komen, door
een raam van buiten gered.
HAABLEM In de gisteren gehouden gemeen
teraadszitting werd met algemeene stemmen be
sloten instemming te betuigen met het adres van
bet gemeentebestuur van Arnliem aan de Tweede
Kamer, verzoekende Diet aan te nemen het in
gediende wetsontwerp tot wijziging der gemeen
tewet, nl. om de gemeenten boven de 15 000
zielen behalve Amster lam, Botterdam,'s Gra
venhage en Utrecht voor de verkiezing van
leden van den Gemeenteraad in drie kiesdistric
ten te splitsen.
Op de aanbevelingslijst voor Bechter alhier
zijn geplaatst: mr. S. G r a t a m a, rechter in de
arrondissemente-rechtbank te Alkmaar; jhr. mr.
J. W- Q u i a t u s, kantonrechter te Amsterdam
en mr. C. G. v o n B e e k e n, rcchter-plaatsver-
vangcr bier ter stede.
De Nieuws R. K. Riesvereenig ing
In de groote zaal van de sociëteit De Kroon,
overtalrijk bezet, zoo zelfs dat ook op het tooceel
velen en nog eens velen hadden plaats genomen,
trad gisteren-avond Dr. H. J. A. M. Sc h ae p-
m a n als spreker op, uitgenoodigd door het
Comité, samengesteld tot het opric hten eener
Nieuwe R. K. Kiesvereeniging
De voorzitter van het Comité, de heer G. J,
G o n n e t, leidde de vergadering i.i, mededee-
lende, dat in de pltats van clei heer G. H u 1 se-
b o s e h wegens ziekte verhinderd, de heer W.
J. v a n L o o ij als secretaris fungeerde.
Het program van de» avond was door het
Comité als volgt samengesteld 1 Bede, 2 In
schrijving van nieuwe leden, 3 Vaststelling
Beglement, 4 Verkiezing van een Bestuur.
Na deze mededeelingen verkreeg Dr. S c h a e p-
m a n het woord. Hij begon met te zeggen, dat
bet hem tot groote eer en vreugde strekte om
in deze stad te mogen medewerken aan de stich
ting eener Nieuwe B K Kiesvereeniging.
Spr. dan, zijn taak beginnende, verklaarde, dat
het op den langen duur over hetzelfde onder
werp, het kiesrecht, te spreken, zijn mosieljk-
heden had. Niet zoozeer wenschte hij te spreken
over de kieswet eu wat daarmede samenhangt,
het Gom té zou ter gelegener tijd de onontbeer
lijke inlichtingen gaarne verstrekken, maar om
over hare beteekenis iets te zeggen is het noodig
de beteekenis van bet kiesrecht te kennen en
hoevee! goeds en kwaads men scheppen kan mst
het gebruik.
Het gaat hier, mijne heereu, om eene onmis
kenbare, onloochenbare waarde, voor het heden
en de toekomst. De invloed van het kiesrecht
geldt niet voor eene korte poos, maar strekt
zich uit verder dan den kriug van hen die tot
het kiesrecht zijn geroepen.
Dit behoore men niet te vergeten waar het
kiesrecht is verleend, behoort het te worden be
schouwd en uitgeoefend als een plicht en er
moet gehandeld worden naar manneneer, door
zich niet te bepalen om toevalligerwijze gebruik
te maken van betgeen wordt toegestaan, leder
moet bescll'eu dat het kiesrecht is voor iedere
klasse of stand niet alleen, maar voor het ge -
heele Nedsrlandsche volt van de laagste tot de
hoogste standen.
Hierover echter heb ik niet te spreken, zei Dr.
Schaepman, uw opkomst getuig', dat ge
weet, dat het hier gaat om dingen, die niet van
snel voorbijgaanden aard. zijn, maar van groote
beteekenis. Wij zijn de erfgenamen van een groot
verleden; wij gaan de toekomst vrij tegemoet.
Wij zijn geen kinderen van den dag.
De v laag, zeide Dr. Schaepman, die ik
ten uwen overstaan te behandelen heb, is deze:
Op welke wijze, in welken geest, met welke ge
moedsaandoening en gevoel, oefent men het
beste zijn kiesplicht uit, den S aatsburger waar
dig. Op deze vraag, diene één antwoord.
Wanneer kiezers geroepen tot dezelfde taak
en b egiftigd met betzelfde reebt bun plicht eer
aandoen, behooren zij zich te vereenigen, anders
worden hun krachten verstrooide krachten en
kan over dc uiikomst geen voorspelling worden
gegeven.
Op staatkundig gebied i9 een kracht gebonden
aan eensgezindheid van arbeid, streven en doel.
Die eenheid en eensgezindheid is drievoudig en
kan nooit woiden verkregen als men verdeel 1
raakt.
Ik herinner mij, sprak Dr. Schaepman,
de woorden van een groot veldheer, die zeide:
getrennt marchiren, vereint sc'dagen.
De groote zaak is deze waar 't het leveren van
den slag' geldt, dat allen zijn saam^ebonden, em
dit kanalleen worden verkregen door organisatie,
regeling en orde, die aan iedere werkzaamheid
tot de onontbeerlijke eenheid voert.
Deze eenheid kan alleen worden gebraebt door
eene Kiesvereeniging. Zij is geene vereeniging,
waar moties worden aangenomen, maar in de
eerste plaats eene, die onder de leden eenheid
sticht en tracht te verkrijgen ea op te sporen.
Zij werkt niet alleen onder de kiezers van een
bepaald dislrict. Men staat op bet staatkundig
slagveld nooit alleen. De guerilla-oorlog is nuttig,
eu eene kiesvereeniging heeft te hoeden voor de
internationale afkeuring en bet verlies van na
tionale eer,
Om nader tot mijn onderwerp t« komen zeide
Dr Schaepman, vraag ik u waarop bernst
eene kiesvereeniging? Zij heeft een drievoudigen
grondslag, een practiscke, een geestelijke, en een
grondslag van hart en gemoed. De nieuw op te
richteo Kiesvereeniging heeft een practischen
grondslag in het vastgestelde concept-reglement
waarin o. m. voorkomt, dat zjj bestaan zal uit
een hoofdbestuur, en uit afdeelingea in de ver
schillende stemdistriclen.
