N I E TT W E
*3%ooró* en Su
De roeping der vrouw.
No, 2607
Dinsdag 16 Februari 1897
22ste Jaargang,
B U IT K N L A N lT~
Een bereikt doel.
Engeland.
Bulgarije.
Amerika.
Frankrijk.
A.BONKEMEWTSPBJja
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr p, p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
ifzonderlgke aummer» 0,03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
B U B B A TT: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DKB ADVEBTENTIBN.
AGITE MA WOW AGITATE.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer Dh
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Kedacteur-Uitgever, W. KüPPBB.8.
Dat het huishouden de eigenlijke plaats
is van de vrouw, dat de eigeuljjka roeping
der vrouw bestaat in bet waken en zorgen
voor de opvoeding barer kinderen, eo als
echtgenoote in bet steunen van haren
leveusgezel, met wien zjj zich verbonden
heeft voor geheel haar leven, ten einde den
vaak zoo moeilgken en zorgvollen strgd
des levens door te maken met elkander
ziet, deze meening gold weleer als ten
algemeen erkende waarheid. Eerst in de
laatste jaren vaD deze veelbewogen eeaw is
men begonnen aan deze waarheid te tornen,
Vroeger meende men, dat bgna elke vrouw
in de wereld bestemd was voor den hnive-
ljjkeu staattoen werd de naam vau «moe
der» beschouwd als de meest waardige, de
meest eervolle, de hoogst verhevene en de
meest heilige naam, die aan eene vrouw op
de wereld kon worden gegeven. Maar
tegenwoordig worden door zeer velen der
gelijke gedachten beschouwd ale nietigheden
en beuzelarijen, bestempeld met deu naam
van verouderde gedachten, niet meer pas
sende in bet kader van de hedendaagscbe
maatschappij.
Vandaar doet zich tegenwoordig het te
bejammeren verschijnsel voor, dat vele
ouders niet meer den eisch stellen aan
hunne dochters om zich voor de hnishonding
te vormen, maar om zich een werkkring te
kiezen, waarin zjj een onafhankelijk be
staan kannen vindeD. Vandaar dat tegen
woordig vele betrekkingen, die vroeger door
mannen werden bekleed, nn door vrouwen
worden ingenomen. Bg bet postwezen, bg
de telegrafie, bg het onderwgs, bjj bet
bankwezen, in de apotheek ziet men thans
vrouwen optreden, waar vroeger enkel
mannen optraden.
Zeker, voor degenen, die dergelijke be
trekkingen bekleedeD, is deze toestand wel
licht hoogst aangenaammaar voor de
maatschappij is die toestand ongetwijfeld ten
hoogste nadeelig. Want indien dit stelsel
eenigermate zal worden doorgedreven, dan
zal de man in de naaste toekomst boogst
moeilijk eene hem passende betrekking
kunnen machtig worden en aldus verhiudord
zjjn om een huwelijk aan te gaan, om de
doodeenvoudige reden bij kan geen huis
gezin onderhouden
't ls waar, voor het oogenblik zjjn wg
zooverre nog niet gekomen. Maar eerder,
FE V 1 LLET O A',
41. (Vervolg).
Mijne liand was vast, dat wist ik, het schot
zou geen haar breed lager gaan dan ik wilde!
De gedachte kwam bliksemsnel bij mij op: ik
wilde, dat er uit het onaangename duel voor
hem iets aangenaams zon groeien daarom ver
anderde ik snel van plaats en mikte op zijde
waar ik het leelijlte grijze dier in duidelijke
omtrekken aan Hendriks wang zag hangen.
Een knal en vroolijk lachend wierp ik mjjn
pistool weg en liep over het gras naar mjjnen
met bloed bedekteD tegenstander, die dadelijk
was neergezonken. Nog voor ik hem bereikt
had, zag ik hoe een mijner vrienden Jörge Ton
Seefeld heftig bij den arm pakte, en met don
derende stem hem toeriep: «U mocht Hendrik
niet stooten, daardoor veranderde hjj van positie;//
wat hij nog meer zeide, klonk als eene bedrei
ging, en klonk als «schurkerij,// ik lette er
niet verder op, en verwonderde er mij slechts
over, dat Hendrik tengevolge van deze lichte
verwonding op den grond was gezonken. Maar
bij het zien van het ernstige gezicht der genees-
heeren, die zjjne zorgen aan den bewustelooze
besteedde, weken woorden en lach van mijne
lippen. «De toestand van den gewonde is zorg
wekkend// zeide hjj somber. Dat is immers niet
mogelijk" riep ik somber, //'t is onmogelijk//
herhaalde ik, maai wat hielp bet mij. Ik hoorde
dan misschien menigeen denken zoude, is
men daar aaDgelaod. Immers, wat ziet
men tegenwoordig gebeuren In liberale
kringen wordt er allerwegen met kracht op
aangedrongen,"dat de vrouw in alles zal
worden geljjk gesteld met den maa dat
zoowel de middelbare als de hooge scholen
ook voor de vrouw toegankelijk zjja zouden.
Wolou, wat zal hiervan bet gevolg wezen?
Dat meu eerlaug vrouwelijke geneeskundi
gen gelijk er reeds zgn vrouwelgfce
advocaten, vrouwelijke notarissen en zoo
meer, bjj de vleet, zal aantreffen. Aldus zal
er concurrentie ontstaan tusscben den man
en de vrouw zoowel op het gebied van ge
wone betrekkingen err ambten, als op het
gebied van Staatsbetrekkingen en Staats
ambten. En aldus zal de man zeer dikwgls
gedwongen worden zjjne plaats in te nemen
voor eene vronw, en het uitoefenen van
een of ander ambt, in het waarnemen van
eene of andere betrekking.
Het is reeds zooyer gekomen, dat er met
hand en tand gejjverd wordt om ook voor
de vrouwen 1 et kiesrecht machtig te wor
den. En men meene nu juist niet, dat enkel
en alleen vrouwen, die behooreu tot die
uitgelezens Vereeuiging, welke zieh Vrjje-
Vrouwen-Vereeniging belieft te noemeD,
op het verkrjjgen van kiesrecht voor de
vrouwen aandringen. Neen, zelfs mannen
juichen dat ijvervol streven met het groot
ste lawaai toe, zelfs mannen verheffen
daarvoor hunne stem. Is het niet meer
dan erg?
Wanneer de vrouwen eenmaal het kies
recht zouden bezitten, dan behoeft er maar
één stap verder gezet te worden en
de vrouw ïs verkiesbaar voor de Kamer en
voor andere regeeringslichameD. En op
dezen titel staat dan bggevolg elke andere
betrekking voor de vrouw open.
Toch mogen we wel aannemen, dat zeer
vele van die betrekking bekleedende vrou
wen, niettegenstaande zjj eeu zoogenaamd
onafhankelijk bestaan gevonden hebben,
ten huweljjk zullen gaan. Maar op die wgze
zullen wg ook op onzen vaderlaDdschen
bodem het schouwspel te zien krjjgen van
huisgezinnen, waar de grootste wanorde,
de grootste ellende ten troon zetelt; huis
gezinnen, zooals er ioFrankrjjk bjj menigten
worden gevondeD, waar man en vrouw
beiden over dag hunne beroepsbezigheden
vervullen, des middags in een of ander
hotel den maaltijd gebruiken en des avonds
nog dat de kogel door het hoofd en den hals
was gedrongen, en voelde hoe mijn secon
dant mij bjj den arm wegleidde, ik zag hoe
allen mij medelijdend aankeken en ik werd
bewusteloos. Seefeld had het boevenstuk ver
richt// zeiden me mijne vrienden,//wij zagenimmers
allen heel duidelijk waarop gij doeldet, toen ge
uwe positie veranderdet, en op Hendriks wang
miktet, wij verheugden ons allen, over die on
vrijwillige operatie.// //Maar boe is het dan moge
lijk geworden,// jammerde ik half waanzinnig,
«hoe is het dan mogelijk?// Seefeld zag achter
zjjn boom verborge-- uwe manoeuvre juist zoo
goed als wij, en hij gaf aan zjjne boosheid lucht;
op het oogenblik, dat ge uw pistool afschoot,
kroop hij achter Hendrik, en stiet hem, dat
was het werk van een oogenblik.//
Van dat oogenblik hing mijn geluk af!
Ik was krankzinnig van verdriet, dat ik den
dood van een mensch had veroorzaakt en van
welk een mensch Van den edelsten, den bes
ten, den zachtmoedigsten, die ooit de aarde
had gedragen! Tot 'savonds toe bracht men
mjj bericht van bem naar mijne woning alle
hoop was vervlogen ik had alles beproefd,
om zjjn leven te redden, de bekwaamste ge-
neesheeren had ik naar Hendriks zolderkamertje
gezonden. Al mijn geld liet ik bjj zijn ziekbed
neerleggen, opdat alle menschelijke hulp, voor
zoover men die verkrijgen kon, hem zou ver
leend worden toen werd ik zelf zwaar ziek,
zoo ziek dat er maanden verliepen, voordat ik
zoover hersteld was, dat ik naar Hendrik kon
vragen. Mijne moeder had mij van Heidelberg
weggehaald en naar huis gebrachtdaar ver-
gezamenljjk uitgaaD; huisgezinnen, waarin
voor kinderen geene plaats meer is; huis
gezinnen, waar geen sprake meer zijn ban
van huiselijkheid eu gezelligheid; huisge
zinnen, waar men enkel leeft voor arbeid
en voor genot. Maar aldus zal ook bet
gevolg zgn, dat er gezinnen worden ge
vonden met dubbele verdiensten en dub
belen overvloed van brood, en gezinnen zon
der eenige verdiensten, zonder brood.
Wg geven gaarne toe, dat er levensom
standigheden bestaan, waarbjj de vrouw
niet geroepen wordt tot den buwelgbeu
staat en alzoo genoodzaakt is zelve voor
haar levensonderhoud te zorgen. Ia dergelgk
geval is het ongetwijfeld een groot geluk,
wanneer de vrouw de noodige bennissen
en waardigheid bezit om eene betrekking
te bekleeden, die eervol en winst afwerpend
is. Maar dit zijn uitzonderingen.
En daarom blgve de algetneene regel
van braeht: de vrouw is geroepen, niet
om zicb te onttrekken aan deu huiselijbeu
arbeid, niet om in deze of gene betrekking
eene broodwinning te vinden; maar zjj is
geroepen om eenmaal als echtgenoote en
moeder op te treden in haar eigen huis
gezin. Daar is de aangewezen plaats, door
God voor de vrouw bepaald. Daar kan zjj
bet grootste nut stichten. Dasr kan zjj ais
moeder en als zorgzame echtgenoote de
maatschappi; vormen eu beheorscheo: de
maatschappij vormen ja, door hare kinde
ren op te kweeken tot degelijke mannen
en vrouwen, tot goede burgers en brave
christenen; de maatscbappjj beheerschen,
door nameljjk den man bjj te staan en te
helpen met raad en daad.
Over de Katholieke kerk in Ierland geeft
bet Irish Catholic Directory de volgende
bijzonderheden
De bevolking bedroeg 1 Januari 1891
4,704,750, de laatste volkstelling, naar 't
schijnt. De bevolking neemt langzamer
hand af. Dertig jaren geleden be'i»p zjj
een millioen meer dan thans. De Katho
lieken vormen 75.40 prreent van de bevol
king of het getal 3.547.307.
Gedurende de laatste 20 jaren bedroeg
het getal landverhuizers 69.539 per jaar
pleegde zij met eene opofferende liefde, waartoe
slechts het moederhart in staat is. Toen ik zoo ver
hersteld was, dat ik weer geregeld kon deuken,
schreef ik naar Heidelberg, en vroeg naar Hendrik,
maar mjjne vrienden wisjen niets van hem door
zjjne ouders was hij kort na mij, stervend, naar
zijn huis getransporteerd; zij hadden nooit weer
iets van hem vernomen, evenals van het geheele
duel niets was hekend geworden.
Nadat ik mijn afkeer van Seefeld had over
wonnen, schreef ik aan d«z»n, en vroeg hem
nauwkeurige ophelderingen over Hendriks uit
einde. Tweemaal moest ik mijn verzoek her
halen, totdat ik eindelijk de verschrikkelijke
zekerheid ontving, dat Hendrik na eene ziekte
van eenige weken was overleden! De bijzonder
heden van den brief herinner ik mij niet meer,
want ik bevond me toen in een onbeschrijfe-
Ijjken toestand ik wil er mij niet langer bjj
ophouden u zal toch mijne gemoedsou tstel-
tenis na al het gehoorde kunnen begrijpen. Ik
wendde mij dadelijk weer aan Seefeld en vroeg
naar de familie van den overledene; ik herin
nerde mij, dat Hendrik hare eenige hoop en
troost was. Jörge was toen in zijn geboorte
plaats, en kon persoonlek nauwkeurige inlich
tingen inwinnen. Het bericht kwam met de
bevestiging, dat de familie in benarde omstan
digheden was geraakt, want Hendriks ziekte
had de geldmiddelen uitgeput. Hier kon ik
eigenljjk eindigen, maar ik heb nog meer te
zeggen, en u nog een tafereel op te hangen
van de slechtheid van den mensch, dat ook u
een kreet van verontwaardiging zal ontlokken.
Na al het gehoorde zal u het natuurljjk vinden
Gerekend over 10 jaren, van 1881 1891,
hebben niet minder dan 770.700 van de
bevolking van dezeu het grootste getal
tusschen den ouderdom van 20- 45 jaren,
hun vaderland verlaten, om elders hun
brood ta gaan verdienen.
Het getal Katholieke kinderen, dat de
scholen bezoekt, ia 5 52,813 verreweg het
grootste getal (490.000) worden onderwe
zen ia nationale scholen, waarin den regel
eea Katholieke onderwgzer aan 't hoofd
staat.
Kerkeljjk is Ierland verdeeld ia 4 groote
provinciën, Armagh, Dablio, Cachet en
Taan. Daarenboven zjjn er 24 suffragaan
bisdommen, of een totaal vau 28 diocesen.
De Katholieke parochiën bedragen het
aanzienlijke getal van 1087.
De Redacteur van de Swoboda, het orgaan
vau den vermoorden staatsman Stam
boel o ff,heeft eea seherpeu aanval g irioht
op vorstF e r d i n a n d. Het blad herhaalt de
beschuldigingen, die sedert den moord op
Stamboeloff zjjn ingebracht tegen
officieele personen, wijst op het comedie-
vertoon in het optreden van den oud-mi-
nister Natchewitch en herinnert dat
de Vorst zich in zgn telegram uit Karls
bad solidair heeft verklaard met het minis
terie. En daarop is den redacteur deze
scherpe zinsnede uit de pen gevloeid: «Bul
garije beeft er recht op, dat de drager van
de Bnlgaarsche kroon niet solidair is met
moordenaars.»
Door de beide Huizen van het Noord-
Amerikaansch Congres i» de heer Mc.
Kin ley van ambtswege verklaard de ge
kozen president der Unie te wezen en de
heer Robert werd geproclameerd als
Vice-president.
Te Ne w-Vork is op L i n c o 1 n 's ge
boortedag geen beurs gehouden.
Eeu proces betreffende den slagersknecht
Pacotte te Dijon, wekt groote veront
waardiging onder het volk. Hg heeft een
afschuweljjken moord gepleegd op twee
vrouwen en een kind te Rnffey, en is door
het Assissenhof der Cöte-d'Or ter dood
veroordeeld. Het Hof van cassatie verwierp
dat ik mijn geheel niet onbeduidend erfdeel
door de tusschenkomst van Seefeld aan Hen
driks familie liet toekomen, die verarmd en
door mijne schuld van haren steun was be
roofd; ik gebruikte een tusschenpersoon, opdat
de familie niet zou te weten komen, dat 't
geld afkomstig was van Hendriks moordenaar
en zjj dus zonder eenig hitter gevoel van dit
geld kon genieten. Seefeld speelde goed zijn
rol van bemiddelaar en ik moet bekennen dat
hij zich zeer goed van deze pijnlijke taak wist
te kwijten, en dat ik hem innig dankbaar was
Ook wist hij mij eenigen troost toe te spreken
hjj schreef dat de smart en de droefheid over
den gestorven zoon een weinig verminderd was,
nu in den eersten dringenden nood was voor
zien, en dat de ouders het plan hadden opge
vat, een anderen, uiterst talent vollen zoon te
laten studeeren. Ik stelde alles in het werk,
om door Seefeld dit plan te helpen ten uitvoer
brengen teneinde den ouders eenige vergoeding
te verschaffen, ja ik ging nog verder.//
«Ik hielp door verdere geldeljjke offers de
dochters dezer familie verzorgen, en vond
daarbij eene diepe voldoening, omdat ik hier
door in staat was, mjjne groote schuld eeniger
mate te boeten; ik was niet meer naar Heidel-
berg term/gekeerd, maar zette mijne studies aan
eene andere universiteit voort maar ik was
een somber, teruggetrokken mensch geworden
het Kaïnsteeken lag op mijn voorhoofd.//
Wordt vervolgd
