No. 2612. Maandag 22 Februari 1897 22ste Jaargang kfragêlaó voor <3toorö- on Suid-JCollanó Eene opwekking* aqite ma non agitate. BUITENLAND. BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem. f 1,10 1,40 2,80 0,03 Een bereikt doel. Duitschland. Engeland. Griekenland. Oostenrijk-Hongarije. Frankrijk. mmi ABONNEMENTSPRIJS. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- e» Feestdagen. Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS. Zoo is dan in de afgeloopen week voor de «aangifte-kiezers» de gelegenhdl ge- »lot8n om hun nameD geplaatst te krijgen op de ljjsten der kiesgerechtigden voor de Tweede Kamer der Staten Generaal. Wel werd door sommigen betoogd, dat er na 16 Februari nog redres zou bestaan, met andere woorden, dat degenen, die nog ver zuimd hebben zich als kiezer op te geven, van het bjj artikel 29 der nieuwe Kieswet gegeven reclame-recht gebruik kunnen maken, maar al bljjkt die beschouwing gegrond, dan nog achten wg het n et waarschijnlijk, dat ia de weldra vast te stel len cijfers vau het kiezersgetal groote verandering zal komen. De voorloopige cijfers io tal van Ge meenten zjjn reeds bekend geworden, en, indien wij ons niet bedriegen, zal het re- •oltaat voor het geheele land wezeu, dat het kiezerskorps zich uitbreidt »an 350.000 tot 5 a 600.000 personen. Dit h dus bijna eene verdubbeling vau het tegenwoordig aantal Kiezers, en ons dunkt, d6 vooislaa- ders vau eene groote kiesrechtuitbreiding kunnen tevreden zijn met dezen uitslag. Natuurljjk zjju de mannen der Kieewet- T a k niet tevreden. Zjj hadden willeD gaan tot het getal van 800.000, dat door den vorigen Minister in uitzicht wss gesteld. Nn is de Kieswet-V an H o u t'e n «oor hen een tegenvaller en uit wraak daar over hebben verschillende radicale ^ver- eenigingen als nummer een op hun pro gram geschreven een nieuwe kiesrecht- uitbreiding zoo ver slechts mogelijk is. Wjj behoeven niet te zeggen, dat zulk eene actie one hoogst afkeurenswaardig toeschijnt, geljjk als van zelf spreekt het geval is met de meeste andere punten der radicale programma's. Het is iD ons oog reeds een zeer bedenkelijke vermeerdering van het aantal kiesgerechtigden, die ons dooi de wet-Van Houten werd geschonken. Deze wet toch zal niet slechts wat nieuw Woed brengen in het kiezerscorps, maar ook geheel nieuwe elementen. Op het oogenblik kan nog door niemand eene eenigszins waarschijnlijke raming worden gemaakt van de sterkte der verscl illende staatkundige richtingen in de uieuweKaun r. Daaruit volgt, dat het nog hoogst ot zeker is, in welke richting het Staatsbestuur na de bijeenkomst der uienw gekozeuen zal wor den geleid en wat wjj in de naaste toe- komstop politiek gebied hebben te waclten. Een ding staat ectt*r op bet oogenblik vast, en dat is, dat de Katholieken zicb alom in den lande hebben bejjverd om onze geestverwanteu op de kiezet slijsten ge plaatst te kr jjgen. Er werd door velen io den laatsten tjjd heel wat gewerkt en hu mag de lof niet onthouden worden, dat zij zioti daardoor hoogst verdienstelijk heble-j gemaakt jegens de Katholieke zaak en dui ook jegecs het Va-letland. Waar aan de andere zjjde iu vele op zichten groote lauwheid werd betooud, hebben de Katholieken, vooral in de groote steden, begiepac, dat het nu het meest geschikte oogenblik was otu werkzaam te zjjn ter behartiging van een groot volks- FBV1LLBTOK, 46. Vervolg). Luid gelach weerklonk. Die vent wilde allen beet nemen. Daaraan twijfelde niemand be halve Emmy en Amelie. Maar die brutaliteit was toch ongelooflijk, waar kwam die kerel dan aan den moed om zoo iets te wagen. Madame Wullbradt trad aanstonds hande lend tusgchenbeide. //Mijnheer de handelsreizi ger,// zij sprak scherp en zeer boos. Mijnheer de handelsreiziger, u zal uwe woorden voor zoover ze op barones Karger betrekking heb ben, cladeljjk he.roep<n. Deze dame staat on der de bescherming van rojjn instituut, heeft u goed begrepen? Dit herbergt echter slechts de dochters der eerste futnilies en geene dienst boden u zal zelf wel de gevolgtrekking maken voor uw ui gedacht verhaal. Hier ver bied ik u nog een woord over de afwezige te zeggen e» u verlaat aanstonds deze zaal.// «Nog niet.// De ninu was meer dan onbe schaamd, zyne band weerhield madame Wull bradt met geweld. „Nog niet, tot u vernomen heeft, dat deze zoogenaamde Barones in wer kelijkheid slechts de dienstbode was cener mevrouw Yon Stamm, bij welke ze tot den dood dezer dame is gebleven.'' Lucie was opgesprongen en wierp een toor- nigen blik op de» afschuwelijken vent. //Dat i» niet waar!" riep zij hem vol verontwaardi ging in de rede valleid. belaag. Daze werkzaamheid zal zeker,met succes worden bikroond. Reeds nu mag geconstateerd worden, dat naar verhouding de Katholieken de m98ste kiezers aau het pays légal hebben toegevoegd. Op deze voorloopige overwinning mag echter uog geen rust genomen worden. Het bomt er nu op aau de nieuwe eu oude kiezers te organiseeren. Op verschillende plaatsen is men daarmede reeds laug aan den gang en dat achten wjj hoog noodig ook. Het geval zou zich toch kuauen voordoeD, dat bij verslapping van den kiesrechtijver, verschillende door de Katho lieken verwonen kiezers zich zouden aan sluiten bjj andere kiesvereenigingen en zoo zouden dau de vruchten vau onzeu arbeid door andereu worden geplukt. Dat mag uiet en, naar wjj vertrouwen, zal dat ook niet. Nog enkele maaodeu eu de stembus wordt geopend. Er mag dus thans uiet getalmd worden met bet op wekken onzer mannen om zich vast aan een te sluiten, ten einde in den aanstaanden zomer zoo groot sJGgcljjke bracht te feun- bea ontwikkelen. Men bedenke het wélj dat verkregen rechten ook verplichtingen opleggen, en dat wie thans geroepen wordt om zijn kiezersplicht te vervullen, zich daaraao niet om nietige voorwendsels mag onttrekken. Wij hebben nimmer gejjverd voor buiten gewone vermeerdering van het aantal kiezers. De argumenten voor de kiesrecht- uitbreiding vinden wjj voor het meeren- deel gezocht en wjj konden ons niet voor stellen, hoe de vtrgrooting vau het kiezers corps er zooveel toe zou kunnen bijdragen om do volksbelangen beter dan tot dusverre te doen behartigen. Maar lb de Kieswet-Van Houten er eenmaal is, nu ook de andere staat kundige richtingen er vau kunnen profi- teereu om huu kracht te vermeerderen, nu mag onzerzijds nit-t het veld worden vrijgelaten aan den vjjand. Alle man moet thans opkomen, opdat men zich niet later het virwjjt behoeft te doen vau ni't ge- uceg te hebben verreet om den ons toe komenden invloed op bet Staatsbestuur te verkrjjgeu. Dtze opwekking achten wg hoogst nood zakelijk. B(j de aangifte voor de kiezers lijsten is herhaalde!jjir gebleken, dat er bjj velen nog eene verschrikkelijke lauwheil bestaat om deel ie nemen aan den strijd ter verkrijging van den staatkundigen in vloed, waarop de Katbolitben recht hebben. Het wordt volstrekt nog niet algemeen be- g epen, dat het de taak van iederen Ka tholieken kiezer is om door zjjn stem mede te werken aan het behoud onzer staat kundige instellingen en pan de in Katho lieken geeit zich richtende ontwikkeling van de sociale verhoudingen. Het volk wjj spreken lu nog uiet eens van de laagste standen, die gelukkig toot het meerendeel nog van het kiesrecht bljjven uitgeHotei is nog niet voldoende overtuigd van de noodzakelijkheid om toch belang te stelleu iu hetgeen de publieke zaak betreft. Me hoort zoo dibwjjls zeggen door eenvoudige lieden, dat zjj het regeort-n liever overlatea aau heu, die daarva r verstand hebben. Nu //Ik zal bewijzen biengen, dat zij tot aan den dood der zooeven genoemde dame hare dienstbode is geweest.// Een leeljjke kwaad aardige lach misvormde het gelaat van den spreker. Madame Wullbradt was buiten zich zelve geraakt, ondanks hare goede manieren stampte zjj met den voet op het tapijt. //Kerel, hoe kan u zulke dingen volkouden? Herroep ze dadelijk!" //Dat zal me niet iu 't hoofd komen. Wie heeft u dan deze Barones aanbevolen?// hoonde hij tergend. Madame Wullbradt scheen het geheugen te verliezen van louter opgewondenheid. //Mijn broeder// hernam Lucie zegevierend en slingerde den verrader een veracht. nden blik toe. //Juist!// Madame Wullbradt ademde ver licht. U strooit daar schandelijke leugens rond, u zal rekenschap hierover moeten afleggen.» //En ik houd vol, wat ik gezegd heb. Kan de bloeder van deze jonge dame hier, dien ik niet ken, niet om andere redenen dit plantje iu zijne nabijheid hebben gebracht?// //Nu is liet genoeg. U verlaat aanstonds het huis.// Madame Wullbradt trok als waanzin nig aan de bel. //De drie dienstboden zullen uwen aftocht bewaken. Ik bid u, dames, gelieft mij te volgen.// Zonder verder notitie te nemen van den handelsreiziger ging madame weer weg. ge volgd door hare damee. Terwijl dit tooneel iu het huis van madame Wullbradt voorviel, was Maaon iu de woning I irviK PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 1--6 regels. - 50C«nts. Elke regel meer7^» Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con t a a t. Hoojdagen ten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangère G. L. DAUBE 4' Co. JOHN., F.JONESSucc., Paris 31 its Faubourg Montmartre moge dat eeu z-ier wijs gezegde heetan, doch dit ontalavt thans niemand van de verantwoordeljjkbe'd om mede te werken aan het kiezeo vau de mauneu, die weten te regeereo, zoodat uit onze regeercoilegea verbannen bljjven pereoaeD, die zich daaria hebben weten te werken om persoonlijke belangen en voordeelen te dienen. Kon ouder eeu vorige Kieswet de lauw heid van tal vau kiezers toegeschreven worden as i huu overtuiging, da', er altij J uog wel mannen in da Kamer zoudeu ge kozen worden, die oua vaderland niet moedwillig naar den rand van den afgrond wildeu voeren, die zekerheid bestaat thans uiet meer. IndieD wjj uiet waakzaam zjju, dau worden wij overrompeld door het ra dicalisme, dat uiet verlegen zal wezeu om mannen naar het Biuneuhof in den Haag te zenden, die «den boel» eens spoedig overhoop zullen halen. De geheele kiesrechtuitbreiding is er toch op gebaseerd om aan de uiterst-' rich tingen meer staatkundigen invloed te ver schaffen eD men hoopte dien te krjjgeu door ds medewerking van de lagere volksklassen. Daarom oök was men zoo verheugd met T a k s Kieswet en kan mêfi zich volstrekt niet vereenigen met de regeling van (feu M.ui«ter Yan Houten. Maar nu is het de taak der Katholieken om dien tosleg te verhinderen. Wjj moeten er voor zorgen dat de radicalen in den aanstaandeu zomer geen vreugde hebben van de Kiesrechtuitbreiding. Wjj moeten door eensgezind en krachtig optreden een scbare van maunen iu de Kamer brengen, die onze belangen weet te behartigen en een dam weet op te werpen tegen de ver- eenigde radicale en socialistische sstroo- mingen. Eerst a's dit het geval is, zullen wij ons voldaan mogen toonen eu mettevieden- heid op den verrichten arbeid terugzien, want dau bebbeu wjj ons lacd behoi d voor de gevaren, die nit de kolossale kiesreeht- uitbriiding kunnen voortvloeien. Dan zul len de radicalen en soeialist/n wel weder om Lieuwe uitbreiding viagen eu zullen zij wel weder zeggen, dat one volk door de Staten-Generaal niet goed wordt ver- tegenwoord'gd, maar hoe zjj ook zullen schetteren, wjj bezitten dan voor onszelf de overtuiging naar ons beste weten de belangen van land ea volk te hebben gediend. Keizer W i 1 b el m heefteen laügdurig onderhoud gehad met den Engtlschea Gazaut te Berljju ovtr den toestand ia het Oosten. Iu diplomatieke kringen vreest men dat, komt hrt thans niet tot snelle beeluiter, het Kreta-vraagstuk zal bljjven voortsukkelen tot dieper in het voorjaar, en dat dau. bij gunstige weorsgeatiIdheid de onlusten in Macedonië ongetvjjteld zich zouden uitbreiden. Bevestigd wordt dat Serv herhaaldelijk te Wee een vrede lievende verklaringen beeft afgelegd, io den ziu dat bet de beweging in Macedonië harer buren gesneld. Voor haren geest-/weefde slechts deze gedachte: Weg van hiei! Zelfs dadelijk! Mnar eene inwendige stem vermaande haar lot rust en de eerste de beste gelegenheid aan te grijpen, om met goed fatsoen uit deze omgeving te kunnen verdwijnen! Maar dan ook niet langer gedraald en met vaste hand het lot aangegrepen, opdat dit haar weg voeren zou, de wereld in! Hanna keek buit-n hare keuken, to.-n de bel aan de huisdeur weerklonk. Zij boog en verzocht Manon in de huiskamer van mevrouw Bruneek te gaan, zij zou dadelijk den Staats- anwa't roepen, die haar aldus bevolen had te handelen. In het bekende, gezellige vertrek was geen sterveling. Vandaag kwam het Manon zoo vreemd voor; wat was daarvan de reden? Heur hart beefde, als zij aan den kwaadaardigen man dacht, dien ze zoo even verlaten had en zou hij zwjjgen? De deur werd geopend eD Bruneek verscheen. Zijn eerste blik gold haar hoofd, waaraan de gouden haarnaald ontbrak. Hij gaf haar de hand en voerde ze verder in liet vertrek naar een gemakkelijken zetel. //Ik heb mijne moeder verzocht ons vandaag alleen te laten, u zal het derhalve niet kwalijk ne men, dat ze u niet heelt ontvangen.// Zjj Lief hare oogen, waarin angst te lezen stond, naar hem op en zag hem vragend aan. //In den laatsten tjjd komt u slechts zelden in deze woning, barones Manon, ik bespeur ee» bezorgden trek op uw gelaat?" Hij zweeg een oogenblik; toen er geen ant- mefc zal bevorderen. Ook wordt uit ge loofwaardige bron verzekerd dat Rusland te Sofia en te Belgrado beslist waarschawt tegen ondersteuning vau de Macedonische onlusten. Het nersooulgk iuitiatief vao Jea Dait- «chen Keiver om ook Eugelaad voor de blokkade vau de Gr ieksche havens te win nen, moet zga oorsprong vinden iu ern stige beduchtheid voor verstoriag van den Europeeseheu vrede. Op de kerkhoven iu Duitschland worden beel veel bloemen verkocht, die door de bezoekers op de graven worden gelegd. Natuurljjk gebeurt dit het mee-t op Zondag, omdat dan de meeste menschen tjjd hebbeu om de graven hunner dooden te bezoeker'. Nu beeft echter het Hoogge rechtshof te Leipzig vonnis geveld iu een proces aangaande dien verkoop op Zondag en vastgesteld, dat het verkoopeu van bloemen en planten op uren, als de wet de sluiting vau winkels en magazjjnen gelast, niet is toegestaan. Voortaan zal men dus, als men op Zondag bloemeu op een graf wil neerleggen, die een dag te voren moeten koopen. De Eogelsche regeeriug hoeft in de noordwestefjjke provinciën van Bengatefl, die het sterkst door den hongersnood ge teisterd worden, nn bjjra anderhalf mil- lioen mensekeu aau het werk gezet of op andere wjjze aan levensbehoeften geholpen. Men verwacht dat dit getal tot tweemil- lioeu, eu nog daarboven, zal stjjgen. j Mm is voornemen/, na een week ot ?es, als de oogst binnengehaald is, zoo min mogeljjk openbare werken te laten uitvoeren het onderhoud der noodlijden den za! dan wel meer kosten, maar het gevaar voor het uitbreken van ziekte zal geringer zjjn. De Transvaalsche regeeriug heeft nu toch werkelgk den En gelachen zaakgelas tigde in de Transvaal eene Nota over handigd houdende de verlangde som als vergoeding eerstens voor de geleden mate- rieele schade, berekend op 677,938 ponden sterling, 3 schellingen en 3 stuivers. En verder wordt dau eene opgave gedaan der zedeljjke en inteüecineele schade tot een totaal bedrag vaneen millioen pond ster ling, onverminderd de rechtmatige eischeu, welke nog door particulieren zouden kunnen worden gesteld. Toen de minister Chamberlain in bet Britscbe Huis der Gemeenten mede- deeling er van deed, maakte zich eene zachte hilariteit van de beeren Afgevaar digden meeBter. John B u 11 zal wel be talen, karig ot klein van opvatting is hij niet. 't ls een eigenschap, die de gentleman met den «branie» gemeen heeft, dat vlug en losweg trekken van do beurs. Dr. Jameson eu Cecil Rhodes hebben in Zoid-Afrika domme dingen ge daan, die Engeland geld kosten. Nu Griekeulaud, dat niet meetelt in het Europeasch concert, in bet verdeelen van den Turkachen buit de Groote Mo- woord kwam, ging hij voori: „Dat is niet meer het blijde, gelukkige gelaat, dat zich voor ruim een jaar met zelfbehagen ia den spiegel be schouwde? Heeft u niet uw gouden band ge mistP" //Deze is op eene onverklaarbare wijze ver dwenen." //Uit uw weggesloten kamer?" "Ja.« Hm! De Staatsanwalt dacht eeu oogenblik na. ,Heeft uwe woonkamer misschien een ge heimen toegang, eene deur iu het behangsel of iets dergelijks?'/ «Eene deur achter het behangsel?" Eene rilling doorliep Manons gestalte. Zou het ge heimzinnige spook zich an deze hebben be diend, om zich op zijne nachtelijke wandelin gen met haar goud te tooien? //Vanwaar weet u?" begon zij, maar zij eindigde den volzin niet, daar ze haar gouden band plotseling in Bru- necks handen ontwaarde, die het uit zijn borst zak had gehaald. //Om 's Hemels wil, hoe komt u daaraan?" stamelde zij. //Hoe ik hieraan kom? Ik heb het de ge heimzinnige gestalte afgenomen, en dat het een mensch is, bewijst de haastige vlucht na de overrompeling.// «Heeft u ze herkend?" //Neen, ik wilde het niet, nadat het rnjj ge lukt was, haar den gouden speld van het hoofd te trekken.// //O, nu zal u denken, dat ik het geweest ben" «Neen, dat denk ik niet. Mijne gedachten gendheden te vlug is geweest ea het eiland Kreta feiteljjk reeds genomen heeft, prut telen de groote Heeren. Kolonel Y a s s o s, de bevelhebber van het bezettingsleger op Kreta zegt echter; «ik beo er en ik bljjf er.» Hjj laat de marine-soldaten der Mogendheden met rust en doet zjjn werk. Iaeen dagorder aau, zga soldaten be veelt Y a 5 8 o 8 huu aau botsingen met de bemanningen der vreemde schepen te vermjjden eu tegenover niet-K'etenser» en de Muzelmansche bevolking de beleefd heid in acht te nemen. Aan laatstgenoem de belooft hg bescherming, vrjjheid en eerbiediging van haar godsdienst. Hg zal trachten baar te bewegen het eiland niet te verlaten en zal elke daad vau geweld tegenover haar gepleegd, gestrengeljjk straffen. Aan Tarksche soldateD, die weg willen, zal vergund worden, mits eerst ontwapend, naar Smyrna te gaan of naar eeu ander punt op Turksch gebied. De Kolonel voert da hevelen, hem nit Athene gegeven, uit, en stoort zich niet aan hetgeen hem van elders wordt ver zocht. Op eene interpellatie in de Griekiche Kamer antwoordde de minister-president Delyannia: «De Regeering is nog zoekende casr een reden voor de handel wijze der Mogendheden; onze besluiten zjjn genomen, maar die mededcelen kunnen wg niet.» Volgeus de Wcener ArbtiUr Zeüung heeft het bestuur der Duitsche sociaal-demo cratische partjj eene som van tienduizend mark gegeven aan het kiesfonds der Oosten- rjjksche socialisten. De generale raad van de Belgische arbeiderspartij heeft 500jfrs. gegeven en de socialistische vereeoigingen iu Zwitserland, Frankrijk, Engeland en Noord-Amerika honden inzamelingen.?. Mevrouw H i r a c h, de weduwe van ba ron H i r s c h die den grondslag van zjjn fortuin heeft gevonden in de Fransche Oosterspoor wegen, heeft twee millioen franks gestort in het pensioenfonds der ambtenaren. Daarenboven heelt zjj een millioen be schikbaar gesteld om een hospitaal te Londen op te richten, en nog aan ver scheidene Pargsche instellingen van wel dadigheid giften geschonken. Een voornaam Fransch diplomaat beeft aau de Gaulois medegedeeld, dat de Mogendheden voornemens zjju op Kreta een Boort voorloopig bewind te vormen, dat dienen zal als voorbereiding voor de aan staande annexatie voor het eiland bij Grie kenland. Turkjje zal dit wel toelaten. Maar in plaats dat de annexatie de Oosteriche quaestie zal oplossen, zal zjj nieuwe wen- schen in het leven roepen, voegde fijj aan zjjn mededeeling toe. In het Departement Iade et Loire, nabjj Chinon is eeu rotsblok van 200 kubieke meter, door de aanhoudende regens losge- kebben u nooit beleedigd.Ik denk iets anderi. Wil u het booren? Ik meen, het eene der dames uit het pensionaat van madame Wullbradt is geweest, die zich de weinig kiesche grap heeft veroorloofd haren huisgenooten schrik aan te jagen; misschien had zjj andere minder edele bedoelingen; daarbij is ze gewetenloos genoeg, uw eigendom te dragen om bij geval van ont dekking, de verdenking op u te werpen. «Dat is reeds gebeurd,// Manon zweeg ge heel overweldigd dcor de gedachten, die haar bestormden. "Haha! dat dacht ik aanstonds. Mag ik u nu een goeden raad geren? Het hooldtooisel bljjft voorloopig in mijne handen; gelief ma dame Wullbradt het verdwijnen ervan bekend te maken, en laat een onderzoek van uwe ka mer instellen, daarbij zal de geheime toegang zeker ontdekt worden." «En wat dan?« vroeg Manon toonloos. «Wat dan? U mag niet langer onder hetzelfde dak wonen met iemand, die zulke zonderlinge tooneelen veroorzaakt en uwen goeden naam ondermijnt. Als uw eigendom zoo weinig zeker is voor ongppasten seherts, dan zal zulks »w persoon ook spoedig niet meer wezen. Zou madame Wullbradt niet in staat zjjn, de schul dige te ontmaskeren en te verwijderen, dan moet u zoo spoedig mogelijk dat huie ver laten Ja, weg dat was eene vingerwijzing van het lot! Ze verliet dan met alle eer het huis, waar ze ook met eerbewijzen ontvangen was. Wel dacht Manon aan het onaangename, dat hare openbaringen met zich voerde», maar wat

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1897 | | pagina 1