.8 I N .N E NLAIE, Koloniën. Onlusten In het Oosten. GEMENGDS! BERICHTEN. Gastrams. STEDELIJK NIEUWS. Munig Kamer- of oud-Kamerlid zal het dus in deze dagen te moede zjjn, als het echtpaar op een der jongste Forain's yan Le Figaro afgebeeld, dat, in het holle van den nacht gewekt, aanstonds gereed is met den nitroep«Daar heb je de dienders Gisteren kwam het volgende regeerings- telegram te 's Gravenhage aan Eergisternacht werd het bendehoofd Toekoe Tjoet Lamtengah in het hoog gebergte bezuiden Mampreh over rompeld en met zeven zijner volgelingen gedood* Onzerzijds worden geen verliezen ge leden. De Christenen op het eiland Kreta die in opstand zjjn g«komen, worden door hunne vjjan - den nu verweten dat zjj de christelijke liefde niet in beoefening brengen. Men verwijt hun, dat zjj weinig aanspraak mogen maken op de beloofde autonomie wegens de wreedheden welke door hen zjjn begaan. Maar men begrijpt niet dat het begrip van de christelijke liefde zijne grenzen heeft als het op zelfverdediging aan komt zooals bjj de Christeoen op Kreta bet ge val is. Men wil dat die Christenen zich nog maar altjjd door als lammeren ter slachtbank laten voeren. Daar hebben zij voor bedankt, zij hebben het zwaard aangegord en staan thans gewapend tegenover hunne vijanden. Men kan het den Balkanstaten ook niet euvel duiden, dat zjj zich zoo goed mogelijk wape nen. om het hoofd te kunnen bieden tegen eventueele ongeregeldheden, welke op het schier eiland plaats kunnen vinden. Eene uitdagende houding is van Servië, noch van Bulgarije te verwachten, doch ook zjj kennen het gezegde, dat hjj, die den vrede wil, zich op den oorlog moet voorbereiden. En vooral op dit oogenblik nu het gevaar voor oorlog zoo diehtitide nabij heid is. Het is tegenwoordig een der eerste vereischten voor de Staten, die eenigszins in de Oostersche quaestie betrokken zijn of betrokken kunnen worden, om gereed te zjjn, wanneer het fatale oogenblik aanbreekt, dat misschien geen Euro- peeschen oorlog te voorschijn zal roepen, maar toeh beroering te weeg kan brengen. Hoe beter de Balkanstaten, die zich thans neutraal honden gewapend zjjn, hoe gemakkeljjker bet den Eu- ropeeschen Mogendheden zal vallen om op //het kruidmagazjjn van Europa», zooals de New- York Herald het Balkan-schiereiland noemde, orde en rust te handhaven. Dat rust en orde handhaven door de Mogend heden, had de New-Tori Herald er af moeten laten, want er heerscht grooter wanorde dan men zich denken kan. Feiteljjk ia de blokkade van bet eiland Kreta Zoudagochtend begonnen. Wat beeft die blok kade der Europeescbe Mogendheden tebeteeke- nen nu alle Grieksche schepen worden geweerd en schepen van onzjjdige Mogendheden geener lei lading van levensmiddelen mogen ont schepen? De bevolking van Kreta wordt den honger dood prijs gegeven Oproer, doodslag zullen er het gevolg van zijn; de vredestichters willen de arme Kretenzers doen tukken voor ruw geweld. Gjj zult naar onze pijpen dansen, zeggen de Mo gendheden of ge zult van honger omkomen aanvaardt de aangeboden zelfstandigheid zoo wij het willen of sterft den hongerdood I De Kre tenzers echter antwoorden: geen dwingelandij als 't u belieft, gjj zes Groote Mogendheden hebt ons geen wetten te stellen op onzen geboortegrond. Liever den dood dan geen vereeniging met Griekenland. In dien geest hebben zij de blokkademannen geantwoord. Zoolang de Turken op Kreta bljjven, twijfe len de Kretenzers aan de goede bedoelingen der Mogendheden. Het Gentsche blad La Flandre Libérale brand merkt zeer terecht het optreden der Mogend heden. Zondagmorgen, zegt het blad, werd het on recht voltrokken. Dien morgen, met het krieken van den dag, hebben de groote Europeesche Mogendheden de havens gesloten verklaard, om de edelmoedige pogingen van het kleine Grie ken-volk te dwarsboomen tot bevrjjding en redding van een broedervolk uit de handen van een wreedaardigen barbaar. Die blokkade ia eene schande voor het be- aobaafd Europa! Met onverbiddelijke gerecht vaardigde gestrengheid zal bet komend geslacht de politieke zelfzucht veroordeelen, die bier aan moord en hateljjke tyrannie prjjsgeeft on derdrukte volken niet alleen, maar ook hunne eenige verdedigers Er ligt aan de poorten van Oosteljjk Europa een monsterljjk Rjjk, waar recht en eerljjkheid even vergeefs worden gezocht als vrijheid, als beschaving, als zindeljjkheid zelfs; waar alles omkooperjj is, roof en wreedheid, vuilheid en onzedeljjkheid, een Rijk zoowel Augias als Nero waardig. Bjj honderdduizenden zijn daar in de laatste jaren menschenlevens opge offerd, en een lang gekerm verheft zich al sedert tjjden uit Aziatisch zoowel als Euro- peesch-Turkjje naar Europa, om hulp en redding van de beschaafde wereld. Dat gekerm is laatsteljjk geschreeuw, gegil geworden en heeft door geheel Europa weerklonken, de harten der volkeren roerende. Alleen de diplomaten zjjn gevoelloos gebleven. Eindelijk rukt dan het gemartelde Kreta het vreeselijk juk af en roept om hulp. Een enkel volk antwoord: Griekenland, klein in aantal, maar groot door dapperheid en geestesadel. E#n]Jvolk van twe» millioan zialea verheft zich tegen dertig millioen Turken, David tegen Goliath. En wat doat nu Europa In stede van jhet goed recht te steunen, tracht het dit te ver pletteren. Ieder der Mogendheden is bljjkbaar bevreesd voor zijn deel van den eenmaal te ver- deelen buit, en zoo ontstaat het veelgeroemd //Concert,,, wordt het beginsel der „integriteit// gehuldigd, en wordt, in plaats van dat men Kreta belpt, het vuur der internationale vloot gericht, niet op de moordenaars, de plunderaars, de brandstichters, maar op hunne slachtoffers, door zucht tot lijfsbehoud tot den opstand gedreven En nu deze tweede daad van onrechtEuro pa, dat Goliath helpt om den edelen D a v i d ten onder te brengen, dat den toevoer van levensmiddelen afsnijdt. Voorwaar, het is eene misdaad, die om wraak ten hemel schreit! Met spanning ziet men het oogenblik tege moet, dat de bezettingstroepen der Mogend heden in botsing zullen komen met de Grieken en Christenen op Kreta. De Grieksche bevel hebber wacht in zijn kamp, dat overvloeding van al bet noodige is voorzien, de dingen af. Hjj beeft vast besloten zijn positie op bet eiland te handhaven. In Turkije staat alles in vuur en vlam, bet Turksche gepeupel worlt opgehitst tegen de Christenen. De Frankf. Zeitung deelt mede, dat vijf Russische en twee Oostenrijksehe zee- officiereu, die op weg waren naar Pera, door Turksch gepeupel zijn mishandeld. Het volk schreeuwde: //slaat hen dood!// Er was wel politie bij de hand, maar die liet het gepeupel stil begaan, en de officieren konden zich slechts met groote moeite redden. In Palestina heerscht groote opgewondenheid onder de Arabische bevolking. Ook onder de Grieksche kolonie te Jeruzalem heerscht geest drift. Een leger Christenen groot 2000 man staat in Palestina en Syrië gereed om tegen de Turken op te rukken, zoodra Griekenland en Turkije aan het vechten gaan. Vrijwilligers uit Jeruza lem, Bethlehem, Samaria en Galilea hebben zich gevormd tot een korps van 1000 man. Als de zes Europeesche Mogendheden nu de Kretasche quaestie op sleeptouw houden, zullen zij nog meer beroeringen verwekken. Langzaam aan, dan wordt geheel het Oosten in bet harnas gejaagd. Het Evangelisatie-werk. Dit werk van vreem delingen die in ons land hun beurs denken te vullen, en dwaalgeesten op eigen bodem, heeft reeds meermalen de onderlinge verdraagzaam heid der met elkaar in vrede levende burgers hevig geschokt. Wanneer wjj dat werk eens goed en kalm overzien dan zit er iets gemeens, dat ruzie stookt, in. Men brengt door medeljjden op te wekken de menschen in een doolhof en langs kronkel paden wordt de Katholiek geweld aangedaan in de beleedigmgen zijner Kerk, en de bediena ren van die Kerk naar het hoofd geslingerd. De haat tegen de Roomscbe Kerk, de baat tegen de priesters, de haat tegen alle katholieke in stellingen drijft de evangelisatie-mannen er toe om door verdachtmakingen hun medelijdende hoorders geld uit den zak te kloppen en in het harnas te jagen. De goddeljjke instelling onzer Kerk is den Afvalligen en den trawanten die zich van die ongelukkigeu meester maken een doorn in bet oog. Voorzeker was het heel wat prettiger voor de vijanden der Kerk, indien zjj stonden tegen over een ongedisciplineerd leger, indien zij als één man konden optrekken tegen een leger, dat zonder leiding, zonder bevelhebbers, dus zonder kracht was. De Kerk van Rome echter staat pal; fier keffen wjj Katholieken het hoofd omhoog onder de vaderlijke leiding onzer Bisschoppen, over tuigd dat onze zaak de zaak is van God, van waarheid, vrjjhsid en recht. LISSE, 22 Maart De stoomboot-onderneming //Carsjens,// wordt eene naamlooze vennootschap, gevestigd te Leiden en onder directie van den heer P. Joh. W e ij e n b e r g h, alhier. VEL9EN, 22 Maart. De heer T.W.baron v. Tuyllv. Seroo» kerken heeft het prach tige buiten Velserbeek alhier ook toegankelijk gesteld voor leden van de Ver. t. Verfraaiing van Haarlem enz., op vertoon va4 hunne diplo ma's. De buitenverblijven in Haarlem en Om streken die nu toegankelijk zjjn, zijn de volgende: Leyduin, Mariënduin, Klein Bentveld, Aerden- hout, Waterland, Velserduin, Heereduin, Roos- wijk, Watervliet, Velsetb >sch, Duincndaal (Zuid) e Velserbeek. AMSTERDAM, 22 Maart. Blijkens heden vastgestelde lijst van kiezers voor de Tweede Kamer en de Provinciale Staten bedraagt het aantal kiezers 87,157 vroeger was het aantal ruim 22,000. BROEK IN WATERLAND, 22 Maart. Naar wjj vernemen heeft de bekende commissie (de heeren Conrad c. s.), door Gedep. Staten van Noord-Hol'and benoemd, iu zake een onderzoek naar den toestand van een WatcrlandseheDdijk, bij bet //Keijnselmeer//, geadviseerd tot verster king dier zeewering over te gaan. Spoedig worden nu de werkzaamheden geregeld, die velen zullen geruststellen. HAARLEMMERMEER, 22 Maart. De ge meenteraad beeft eervol ontslag verleend aan den gemeente-geneesheer, den heer E. Maas. In zijne plaats zijn benoemd de heeren J. H. N a n- n i n g a, te Hoofddorp, en A. J. d e K o c k, te Halfweg. Hoe men tegenwoordig huizen bouwt, bleek dezer dagen te Scherpenzeel (Ldaar zjju 4 bijna voltooide woningen, bij liet opleggen der pannen, met donderend geraas ingestort. Eenige werklieden bezeerden zich, doch gelukkig niet ernstig. Tengevolge van den hevigen wind uit het Westeu zijn de vorige week alle landerijen tus- schea Meppel en Zwartsluis ondergeloopen. Met de Meppelersluis kan niet geschut wor len. Een staaltje van verregaande wreedheid deelt liet Utrechtsche Dagblad mede dat te Rotter Jam heeft plaatsg gehad. Daar heeft een jongen om in het bezit te komen van //sprongen// voor sigarenpijpjes, een levende kat de achterpooten afgesneden, en daarna het deerlijk verminkte dier aan zijn lot overgelaten. De Minister van tOorlog enJvan Financiën geven Donderdag geen audiëntie. Naar aanleiding van de verjaring van den 95-jarigen oudstrijder S. Proost, te Bergen-op- Zoom, heeft de Koningin-Regentes aan den pre sident van den Bond van Oud-onderofficieren enz. f40 doen toekomen ten behoeve van dezen oudstrijder. De heer P. J. Raaymakers, commissaris van het Pensioenfonds voor Weduwen en Weezen van Burgerlijke ambtenaren, zal Zondagavond a.s. in het gebouw d' Geelvinck te Amsterdam optreden als spreker voor den Nederlandscben Bond van Post- en Telegraaf beambten //De Post// De Zwolsche Ct. zegt ontvangen te hebben van de directie van het geïllustreerd Neder- landsch Advertentiebladonder redactie van mr. P. Brooshooft, de volgende circulaire: „In verband met plannen om het weekblad Ernst en Humor te reorganiseeren tot een blad van meer politieke strekking, zal het ophouden in zijn tegenwoordigen vorm te verschijnen.// Zij was hier naeu verscbeenen. Of ging wel graeg weêr beenen, is hier van toepassing. Er verschenen sleehts drie nommers! Door de politie op Feyenoord is aanhouden de schippersknecht K. E. uit Amsterdam, die voor 4 weken zjjn 12-jarig dochtertje ten huize van bewoners van pand no. 88 inde Roentgen - straat te Rotterdam onverzorgd bad achtergelaten. Te Delft had Donderdagavond een brutale aan randing plaats. Een man uit a'-Gravenhage, die aan een paar mannen naar den weg vroeg, werd door hen naar de Nieuwe Laan geleid, van zjjn geld (ongeveer f50) beroofd en in de sloot gewor pen, waaruit hjj zich met moeite heeft kunnen redden. Te s'-Gravenhage is door twee politieagntene aangehouden een agent van het Nederlandsch Zendinggenootschap, verdacht van i afpersing en ♦evens van het valschelijk aannemen der hoe danigheid van politierechercheur. Een benauwd (oogenblik had een werkman te Utrecht te doorstaan en met hem de omstanders die het verschrikkelijk schouwspel gadesloegen. Een knecht van een schilder had iets te doen aan versleten^ jaloezieën aan het onbewoonde huis hoek Janskerkhof en daar dit slechts aan de Driftzijde kofl geschieden, Was daarvoor eene schuit metfzeer lange ladder noodig. Toen nu de. met bet werk belaste man daar hoog op de ladder bezig was, begon de schuit waarop deze stond, te bewegen, omdat de stroom sterker werd dan de kracht dan den kracht van den jongen, die haar moest vasthouden. Zich daardoor in een zeer wankelbaar evenwicht ge voelende, sloeg den man de angst om 't hart en zocht hjj zjjn heil op de vensterbank, waar hjj boog boven 't water, geen ander houvast had bad dau de jaloezie, voor welker versleten toe stand juist zijne hulp noodig was. Geen wonder dat hem daar het angstzweet uitbrak, en tal van omstanders met ZTg den afloop stonden af te wachten. Gelukkig maar elk oogenblik was kost baar kwam nog op het juiste moment de schuit met de ladder weer ter geschikter plaatse zoodat de man met allen spoed afdaalde, en niet weer zjjn werk hervatte, voordat door inmiddels toegeschoten hulp betere voorzorgen voor zjju veiligheid genomen waren. Voor den bouw van een nieuw weeshuis der Waalsehe gemeente te 's-Graveuhage is een be drag van 40,000 gulden bijeen,gevormd door twee legaten. Een Hagenaar ontving onlangs een brief uit Nice meteen adres, dat naam, straat en huisnum mer bevatte en verder Vitte des FUitrs, Hollande. De afzender was zeker den naam Haarlem ver geten, maar had wel eens gehoord, dat die stad in het buitenland ook wel genoemd wordt //Ville des Fleurs//. De brief ging eerst naar Rotterdam daar kwam men op bet denkbeeld dat Haarlem bedoeld zou zijn. Aangezien geadres seerde sedert eenige jaren niet meer te Haarlem woont, zond de postadministratie aldaar den brief naar Den Haag en kwam dezt* aan zjjn juiste adres. Een teeken des tijds. In een officieel rapport over het krankzinnigenwezen in Engeland en Wales, staat te lezen, dat het aantal krankzin nigen er van 86,762 in 1859 gestegen is tot 96,446 in 1896, d. i. van 18.67 tot 31,88 op de 10,000 inwoners. Deze vermeerdering komt bijna uitsluitend voor rekening van de arme patiënten; de patiënten, die afzonderlijk worden verpleegd, zijn slechts zeer weinig in aantal toegenomen. Aan een schrijven van liet Vice-consulaat der Nederlanden te Manchester ontleencn wij de volgende bjjzonderheden omtrent de Black pool St. Anna en Lytham Gastramlijnen en wagens. De lijn heeft eene lengte van ruim 6i/s mijlen, begint aan het South Shore Station te Blacknpool en eindigt in Clifton Square, Lyt ham; het is eeue enkele lijn met vele wissel plaatsen, die over een vlak terrein loopt, waarin bij twee kleine bruggen hellingen voorkomen. Hoewel er op het oogenblik slechts vier wa gens in gebruik zijn, beeft de Maatschappjj nog twaalf stuks besteld om deze bjj bet aan staande badseizoen in gebruik te nemen. Afgaande op het aantal passagiers, die op de ljjn vervoerd werden, schijnt het publiek rnet dit vervoermiddel zeer ingenomen te zjjn; de wagens beantwoorden aan de verwachting en er is geeue merkbare schudding, terwijl er slechts geringe reuk veroorzaakt wordt door bet afgewerkte gas, dat zich buiten de wagens ontlast. Daar deze lijn in Engeland de eerste is, waarop gastrams loopen, heeft de inspecteur van de //Board of Trade// zeer strenge proeven genomener doen zich geene technische be zwaren voor, bet besturen der wageos geeft geen enkel bezwaar en bjj eene snelheid van 8 mijlen kan de wagen binnen een afstand, overeenkomende, met de lengte van het voer tuig, tot stilstand gebracht worden. Stelt het Amsterdamsch Gemeentebestuur er prijs op eene economische en zoo min mogeljjk voor het openbaar verkeer storende trekkracht voor te schrjjven, dan is een nauwgezet onder zoek ook naar de gastrams gebiedend noodza kelijk. Er kan door het publiek geen genoegen genomen worden met. de bloote verklaring dat gasmotoren in groote steden met druk verkeer niet kunnen worden toegepast. HAARLEM. In de Rotonde van het Museum van Kunstnijverheid alhier, is thans tentoon gesteld de muurbeschildering met vier plafond stukken en verschillende fragmenten van het beeldhouwwerk afkomstig uit een huis gelegen aan het Spaarne alhier. Het schilderwerk werd vervaardigd door den schilder G. Zegelaar die omstreeks 1720 te Loenea geboren werd, gedurende een groot aantal jaren te Amsterdam werkzaam was en in 1790 te Zwolle overle den is. De vier smalle paneelen stellen de jaargetjjden voor terwijl op de breede paneelen de vier ele- menten 'ivertegenwoordigd zjjn. Het schilderwerk maakt in zijn geheel een zeer aangenamen en vroolijken indruk, en behoudens de aan het tjjd- perk eigene bijzonderheden in de figuurlijke voorstellingen mag men zeggen dat het goed, getoetst en met zorg behandeld is. Enkele gedeel ten als b. v. de voorstelling van het water kun nen zelfs als meesterstukjes der decoratieve schilderkunst doorgaan terwijl de onderdeelen, bloemen, vruchten en' verdere attributen hoogst verdienstelijk geschilderd zjjn. Op een der smalle paneelen //de Winter// voorstellende heett de schilder zijn portret met dat zijner vrouw op mid delbaren leeftijd gepenseeld, heide figuren maken met de flinke draperie een zeer voordeeligen indruk. De hoekstukken van het plafond in fraai ge sneden omlijstingen gevat, stellen voor kinder- reliefs zoogenaamde graauwtjes in den geest der werken van Jacob de Wit die eveneens goed geschilderd zjjn. Het ornamentale beeldhouwwerk is voortreffe lijk g oed gebeiteld genre Louis XV en bestaat uit twee spiegelomljjstingen met consolen, doch vooral is te bewonderen de compositie van de klok die een meesterstukje van beeldhouwwerk kan genoemd worden. Wij zullen hopen dat deze stukken die met nog vele andere een prachtig geheel vormen voor ons land zullen behouden bljjven, en door een onzer kunstliefhebbers, zal wordeo aangekocht. Op het oogenblik is het tentoongestelde eigen dom van een gesticht, dat in de zaal waarin dit werk zich oorspronkeljjk bevond als schoollokaal werd ingericht zeker wel van plan is zich van deze kunstschatten te ontdoen. Gisteren-avond had in de groote zaal van //Felix Favore" een openbare vergadering plaats uitgeschreven door 'le IIaarlemsche Handels- vereeniging alhier met het doel van gedachten te wisselen op welke wjjze de Burgemeester zou zjjn te bewegen om zijne publicatie betreffende de Zondagswet van 1815 in hare strengste uit voering toe te passen, in te doen trekken. De Voorzitter der Haarlemse/ie Handelsver- eeniging opende met een woord van welkom en dankte voor de belangstelling, getuige de over- groote opkomst en las de publicatie van den Burgemeester voor. Hij noemde, de Zondags wet van 1815 eene verouderde wet, die in hare strenge toepassing doodend voor Haarlem's be langen werken zou, er op wjjzende, d»t de Burgemeester evenwel het recht had de wet te doen uitvoeren, maar stelde voor den Burge meester te tierzoeken zjjne publieatie in te trek- ken. Eene levendige discussie ontspon zich nn in hoofdzaak over de vragen//wat wel werd ver staan onder eene uitstalling» en //of de Burge meester al dan niet geneigd zou zijn tot in- tiekking zijner publicatie over te gaan.// Eenigen waren er die een adres voorzien met tal van handteekeningen niet nfdoende genoeg achten en liever zouden zien, dat de Handels- vereeniging zich rechtstreeks wende tot de Tweede Kamer om wijziging der Zondagswet van 1815, weer andiren vonden den officieelen weg te lang en keurden het besluit der Vereeniging goed. De voorzitter deelde mede dat het gemeen teraadslid, de heer J. J. Bejjnes hem ver-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1897 | | pagina 2